Prosperi Alpini Marosticensis ... De balsamo dialogus. In quo verissima balsami plantae, opobalsami, carpobalsami, & xilobalsami cognitio plerisque antiquorum atque iuniorum medicorum occulta nunc elucescit

21쪽

c n pro aliquot annos medicis e causa mor rus, animaduertissem, meres cognoui sim mira in c- dicamenta adnos xij locis non raro astoriari, sua a nostris non sine componendorum medii amentorum in uti iactura ab v mcdisinae Ociuntur la luiterata se di untur. Decrevi et exit. sis cogno con udio, de balsami planta succo , fractibus, eis et Vis, Ce u i ad medicinae sum a materibus medicas litteris tr.rdita, ataue nunc apis vostros fere οἱ deto librum hinime degypto con 'iptum, quoi nil uiso comprehendi Vobis Ilii bi imis, ae pilanti imis ris legendum ac spectandu/n di arci Ex ti bal mi et eritate perspecta ac cogitit operam ctis, ut laec praecla

ra me amenta uestra omnltim opera at loritate ab

omnibus medicinae amatoribus digno n. tur , atque iupri Linum medicinae, im reuoccnetur salutis manae . I. D. C.

22쪽

PROSPER ALPINUS

LECTORI

Via Ori abhinc annos in Aegypto

medicina causa moratuS, nonnul

los libros de illiusce gentis tum usitata medicina, tum plantis conscripseram privsertimq; de balsamo dialogum, e quo arboris, succi, fructuum, virgarum I veritas hactenus plerisque medicis,& pharmacopolis obscura, cognosceretur clara lit elucesceret. Quos Omnes sane libros simul in lucem prodere cogitabam. At hortatu quorundam amicorum, qui me aliorum librorum ditionem non ita breui tempore publicaturum putarent, sentcntiam mutaui, maXimeque nonnullis doctillimis pharmacopolis obniXe suadentibus qui Theriacam , Mithisidatiumq;nunc paraturi ab EX cellentissimo huius inclyta urbis medicorum Collegio veri opobalsami , carpobalsami,&Xilobalsami veritatem , historiam agnosci exoptant, ut his ad pra dicta paranda medicamenta atque alia libere uti postent. Non immerito Theriacam MLxhridatium liliis ablatis ab antiqua sua excellentia non palum

23쪽

parum descere dubitantes. Ne itaque istorum .icsderio incobscqui nolle vidcar ibellum huc prius emittere

non sum eritiis. Hancq risius cleris editionis caiisam Candide lictor veram cile putato. Intelim sibi os alios de medicina Aegyptior j ocatos si imodo hunc nacum libellum medicinae studiosis aliquo pacto a illi sic intellexerim prope diem in lucem venturos expectabis Tuque etiam quo animo ego baliana dissiputationcm hanc xc itatis tantum agniccnda studio, atque iuuandi des, de io sum prosccutus , cod in legendam accipics.

24쪽

RAM V M.

25쪽

PROSPERI ALPINIMA ROSTICENSIS

A 2DELLA Medicus Aeg ptius, ABDACHIM Hebreus. QALIMNVS Italus. VEM ego nunc hominem conspicio per hoc viridariuii ci Matthatia gressus mouentem ris certcnacis Oculis Abdachini,cdicus idetur, vir honestissimis moribus quamvis HGbreus ypraeditus, mihi l multum miliaris eum igitur convcniam,

salutabo. Salue Abdachim, Quam diluculo hoc, irida mines in regiis Quid tibi ero negotiiest, vitam sui A mo

26쪽

'mo mane hic te recipias ABDA L Te nunc hic con ueni se, valde hvior, qtiando iam diu te Xoptauerim via dere, ac tecum colloqui, cibi optata haec sit dies, Ego ivtvii id arishuius amoenitate, sua uisi mo i florum cassi rum odore, aurai matutina frigidiuscula me aliquantillum recrearem huc accesseram. ABDEL. Cur vero vir lai ij istius plan ta undiq; obseruas, neq; te humi stratum sub ficus h diius Aeg ptior latissimis ramis conspicio

ut quietius i a tum animum, tum etiam corpuSaccrcal ES.

ABDACH. Oculos hinc inde dimouebam, si aliquam balsami plantam viventem potui siem inspicere,cuius odore eximio oli actu animales pili tus descctilem, Quas custodum negligentia exaruisse comperi, quod satis a grepatior, plurimum l me ted et hoc viridarium illis nunc carere plantis , multumq; ornamenti hac de causa hic deesse videtur. ABDEL. Ne te ob id crucies, quandoquidem p alias aliunde asportatae , atq; hic insertar planta perie int, 'tuae nunc fortasse, alijs adhuc ius uir secti aduectis, cito renovabunturi vis, pe alias factum cst. Sed quem video ad nos venient cinci An Alpinus Veneti Consulis Medicus ABDACH. Ipse est, cui nos obuiam ire honestum est, quo humanus hic sane vir est,

atq; affabilis ABDEL. Quid istud est Alpine, quod nos

te hic nunc offendimus tuu Saduciatus plinibus de causis est nobis iucundissimus. ALPIN. Viridarium hoc spectandi gratia huc me contuli, vobisq; pro vestra erga me humanitate plurimum debeo , neq; parum gaudeo quod ambos vos hic ostenderim , iam diu enim vos videre desiiderabam , nec immerito cum vos pluribus nominibuci tantopere observem, Neq; est quod vestram ego nunc in arte medica doctrinam coram extollam, neque

quantum a vobis inca profecerim, vel didicerim. AN

27쪽

DEL. Bonus es cum haec cxistimas, utcumque res sicli beata te amari nos summo perceX petimus. l. PIN. Grarias habeo sed timeo ne importuno me aduentu iam

caeptos vestros sermones intertui bcm corum tamen&veltra iucundissimae consuetudinis i feri particeps mihi liceret , mirum in modum meus hic aduentus mihi voluptati foret. ABDEL. Gratissimum nobis erit, nunc t cum vir doctissit ne colloqui a quo pro tua doctrina plurimum noli ros sermones claritatis recepturos sperabimus ALPIN. Vobis gratiam habeo. Quid illud autem eis, de quo sermonem mi ilucratis ABDACH De ballami planta quam in hoc viridario arui lic comperi , internos com mcntabamur. Cuius iactu lam mihi a re fel en ii Abdella nolle in plantarum materia exercitat illimus animum restituit, multas cracchiolim etiam plui cs delatas huc insitari filii e&plane reuixisse narrans, atque iam hoc modo saepe ballam pialitas enovatas fuisse,

ut sperandum sit , nunc etiam pia secti egupti iussi bi

ad illius aures harum iactura aliquando pervcndiit, denuo instaurari polli: ALPIN. Quid audio itas plantas huc aliunde uiue asportatas, coquem Odopcrpctu Oinstauratas, quasi Aegyptus illis proprium si luna non fuerit,non in sermonem inanem spero me nunc incidit te,debalsamo in carptum de qua non pauca vobiscum loqui .am diu desideraui,quae si vobis nunc grata fore putarciri 'benter proponerem ABDEL. Glatam nobis rc infacies si hac de re disputationem aliquam promoueris ρ in qua plui imum emolumenti pro tua docti ina, atq; humanitate nos esse consecuturos speramus , proinde quicquid est, quod a nobis scirex clis, nunc in mcdrum proser. ALPIN. Multum vobis pro hac re dc beo, veterum

28쪽

Verum ne longius verbis rem producam, de balsami planta, succo trucitibus , lignis nunc vobiscum disputare desidero, quando ego hactenus scriptorum varietate anceps ac dubius fuerim. ABDACH. Neminem Aegyptiorum, et Arabum esse nunc arbitror nostro Abdella in re plantati magis versatum pluribus ij dem plantis ab eo cum hic tum alibi inspectis ac omni studio obseruatis, sedit de hac re clatius disseramus in capita rediagere te oportet, de quibus sit sigillatim disserendum Quare istaec omnia nunc in medium profer. ALPIN. Dicendum a vobis primo censeo, an balsami planta hoc tempore alicubi vivat, quando in hoc viridario, in quoli ctenus a priscis illis temporibus usque ad huc Hixit, planeeXaruerit; atq; non minus an ab ea colleetus succus fructus, lignaq; ad nos perserantur, vel potiuSUna cum ambore cuncta perierint. Haec in primis a vobis enarrari

mihi cupio , Quibus cognitis sigillatim de singulis ag

AN BALSAMI PLANTA,

eius succus fluctus, ac virgae nunc reperiaratur quibus locis prou istant. Cap. II.

VAM PLURES alsami arbores in multis

Arabiae locis nunc vivere quarum succus, fructus, ac irgae huc ad nos a multis asportantur , certissimum est Neq; id Aegyptios, Pr , Turcta, di aliarum nationu homines multos, Ar biae

29쪽

Me loca peragrantes latet, quin immo omnes annis snsulis Mecham , Medi nam primarias Arabs ionicis vrbes peregrinationis gratia adeuntes, quantus in illis locis site arbore balsami prouentus, plane fateri possvnr. Nam Mecham hinc euntibus, ad villam quandam Bedrunia ab his vocatam, quae distat ab urbe Cayri pacto dierum quindecim, accedentibus mons pergrandis are nosus prope cana villam positus continuo conspicitur, ballam innumeris arbusculis resertus, quas ibi Mahemetis prophetae miraculo ortas nostroru multis suasum est; Sed utcumq; ibi natae fuerint, nobis id susticiet, omnes ea

Ioca quotanna peragrantes, innumeras ibi viuere comperisse idque a quamplurimis huiulce, i bis incolis, qui

olim& proximo etiam elapso anno ea loca peragrarunt, audire atque verum esse scire poteris. Multis quoque rationibus haec veritas tibi a me persuaderi posset, sed si huius viridari balsami olim multis refertissimi terram aliquando olieceris, balsami etiam nunc suauissimum od rem redolere senties, bisq; vel ter tantum, Sol suum per grauit orbem, postquam hae plantae custodum negligentia periere. At quid taces Abdachim , quem millies hic te illas in sp tile certo scio uci cur me Italo Medico incredulo veritatem hanc suadentcna minime adiuvas ABDACH. Quid Θ An hunc nostrum sodalem medicum , multos annos hic moratum , plantarum que omnium studiosum hanc veritatem ignorasse dubitas Ego certe balsami plantas innumeras diuersis temporibus ex Arabia aduectas , icque insitas vixisses, crio scio, quas multi ctiam ali Cayri incolae inspexerunt.

ALPIN. Nephas esse, ac inurbanum putarim, tant Ortina medicorum testimonio non moueri qui praeter herba

rumperitiana, in vacillustres apud pictori Aegyptios habiti.

30쪽

DE BALSAM O

habiti sunt, una cum balsamo in eadem terra nati, ViX runt. Sed, ut ingenue fatear, quanquam ego cum viris in m edicina claris imis planc sentiam huius t rc Veritatem Omnino cognoscam , tamen tax veritas non adco,

usque quaque mihi satisfacit, ut possis alijsic multis Itabiae, aliorum i Europar locorum medicis, atque pha macopolis incredulis hoc, ut cuperem persuadcre, qui absoluteasti mant balsami plantam nullibi hoc tempore reperiri , inque plano perijsse, ex quo succum fructus Scvirgas hinc iri Italiam asportatas falsas etiam cli statuunt.

Atque priscis sarculis cum balsamum tantum in Aegypto&Iudea vixiise Dioscorides ac alij prodiderint, quibus in

locis nunc eam plantam cum amplius vivere nemo refcrat, plane omnibus in locis perhile colligunt. Qtiam sententiam ipsi pervicacissunc defendunt, neq; omnino calere videntur argumetis,quibus propitum errorem tueantur. I,DhL. Quomodo quarso istud elle potest tantos ne medicos , doctissimos i herbarum prose sibi es ita obca catosesiae, qui non viderint, neque cognouerintlas

sami plantas neutiquam in suo nativo solo per ijsse: Quod aute Aegyptium ac Iudaicum falso Dioscorides, atq; alis crediderint ex me paulo post cognosces. Neque optimi

illi sunt philosophi, qui ita facile vegetabilium species

ini iuxta philolbs horum placita pei petuae existunt, tot ii omnino posse, putent Coelo etenim nullis causis ad

generationem facientibus nunc destituto , terraq; ac calidi is alijs clementis eodem modo nunc colim se haben tibus , cur te ram easdem nunc ficta e plantas, ut olim faci bat, non possie dicemus Giaue tibi non sit, quaesb, iulos, qui balsamum perijlle aihi mant, mihi rcferre. qui bus etiam rationibus in tam salsam opinioncm ven Crint, inplicare. ALPIN. Parum intere sic aibiti Or, tela Olce hominis