Fabrica et vsvs : instrvmenti ad horologiorvm descriptionem peropportvni : accessit ratio describendarvm horarum a meridie & media nocte exquisitissima, & nunquam ante hac in lucem edita

5쪽

FABRICA

ET USUS

INSTRUMENTI

AD HOROLOGIORUM

DESCRIPTI O Ν Ε Μ

ACCESSIT RATIO DESCRIBENDARUM

horarum a meridie & media nocte exquisitissima, dc nunquam ante hac in lucem edita.

AUCTORE

CHRISTOPHORO CLAVI OBAMBER GENSI SOCIETATIS IESU.R O M A E , Fartholomaeum Grassium. IF .

7쪽

ILLUSTRIS S. PRINCIPI,

S. R. E. CARDINALI.

E SOCIETATE IESU. S. P. D.

M M E N s v M quiddam est, ac prope infinitum,CARDINALIS A P LIS SIM E , quod ordinis nostri

homines cum STEPHANO BA

T HOREO Serenissimo Polonoru patruo tuo, tum etia tibi se debere profitentur. Tanta est: enim Vestra erga Societatem nostram vel liberalitas, Vel Voluntas, Ut quoniam Vobis habere tantam, quanta debemus,

gratia non possumus, illud habeamus fixum in animo , nullum esse honore, qui a nobis tribui vobis non debitus possit. Id istud et unusquisq; nostrum tum oratione assidue prςdicare,tum etiam, si qua se offerat occasio, omni ratione prae se ferre. Ex quo fit, Vt cum sint vestra erga nos beneficia gratissima omnium memoria inclusa,aliquoru interdum sint comendatione testata: qui tamen, etsi faciunt plus p ne, quam possunt, minus certe se facere intelligunt, quam debent.Taceo nunc de alijs, mihi quidem, quem ab ineunte ςtate Mathematicς discipli-Πς,iniecta quasi manu,proprium vindicarunt sibi, dum, quam nactus sum,ut aiunt, Spartam pro virili Parte orno, atq; illustro, nihil fuit antiquius, quam

8쪽

vt priuatim dicarem alterutri aliquid, quod pates

ceret, quain Vtrique deberemus Universi.Itaq; cum

superioribus annis obtulissem Regi inuictissimo

patruo tuo Gnomonicen mea, consonum fore exiv

stimavi, ut libellum hunc, quod esset magni illius voluminis quasi epito me, nemini dedicarem alij, nisi tibi. Sperabam videlicet fore, ut qua es illi vel

Cognatione, vel morum suauitate, atq; elegatia,Vele ga nos Voluntate proximus, esset tibi hoc munusculum fi ituru non ingratum, cum illud patruo tuo

acceperim fuisse gratissimu . Est sane libellus mole exiguus, sed qui capita Gnomonices prςcipua con

tineat, atq; adeo nouam,&nunquam antea editam

horologiorum solarioru descriptione; alia praeterea, qu ad perfecta rerum dimetiendarum per scalam alti metra ut vocant) ratione,astrorum qialtitudines deprehendendas maxime pertinent; Vt facile paginarum paucitas rerum prςstantia prςponderetur. Accipe igitur, ANDREA C ARDINALIS, qua es animi magnitudine, paruum hoc a me donum,& exile, sed aliquod tamen specimen nostrum Omnium erga amplitudinem tuam obseruantiae:atque

egregiam istam viam, quam iamdiu ingressus es, Christianet laudis, &gloriae, pleno, quod faciS, gradu insiste ; ut & Sanctae Romanae Ecclesiae utilitati,& Serenissimo Regi patruo tuo, amplissimoq; eius regno dignitati,&nobis,atque adeo omnibus, qui illustres virtutes tuas admiramur, voluptati esse possis. Vale. Romae vij. Kal. Septemb.

M D LXXXVI.

9쪽

INDEX CAPITUM.

o NS T RV C TIs instrumenti ad horologiorum de iptionem aptissimi. pag. FV SV S praecedentis infrumenti in horologiis in quolibet plano describendis. 'III. C O NS T RV C TIO Fundamenti horologiorum,ides, Figurae Generalis pro horis amer. o meae noc. in quocunque plano, er adquamuis altitudinem poli detineandis commodissimae. I . IIII. HOROLOGIA Horizontalia , atque Verticalia

horarum a mer. or meae noc. Is

V. HOROLOGIA a Verticali declinantia. a ZV HOROLOGIA ab Horizonte declinantia. I VIL HO RO LO GI ad Horii ontem inclinata. 3σV III. HO R O LO GI a Verticali declinantia , o s-mul ad Horizontem inclinata. 3 σIX. HOROLOGIA eridiana,Polaria, er i equino

malia. . Ι

X. A RC V S signorum Zodiaci in horologio Horizontali,

ac Verticali. a XI. R CVS signorum Zodiaci in horologio a Verticati declinante. IXII. R CVS longitudinum dierum in horologio quolibet. 1σ III. HO R AE ab ortu dr occasu in horologio Horirentali, declinante a Verticali. FIXIIII. HO RO LO GIO RV Cm descriptio in qualibet superficieper umbram syli horologii alicuius Horizontalis, aut alterius cuiustam. VXV. C O NS T RU C TIO horologiorum ad Horirentem rectorum ex Horiadntali horologio. σι XVI. HO R RV M a mer. cse meae noc.in quolibet plano,quod vel ab Horizonte aeque diset, vel ad eundem rectumst er regulam planam in quasdampartes disributa tanquam

per instrumentu descriptio longe facillima. s

10쪽

INDEX CAPITUM. XVII. HOROLOGII cui iis admaiorem,minoremve formam reductio. Id XVIII. MERIDIANAE lineae inuentio. II. . XIX. LIA inuentio lineae meridianae per tres Solis obseruationes sne cognitione altitudinis poli,ct declinationis, Iocique Solis in Zodiaco e una cum inuentione altitudinis poli, declinationis, locique Solis in Ecliptica ct amplitudine ortiva, occiduaque. y IXX. INV E NTIO declinationis muri cuiuslibet a Verticali circulo primario. yr XXI. . V o D in omni loco terrae inter Aequatorem, se tropicum P , vel χ ,posit, umbHae gnomonum, turrium, atque arborum,n planis Horizonti aequidiuantihuc his in die naruraliter retrocedant,cum Sol e loci borealior est. I o sX XII. IVV ratione in adrante deprehendipossint Minuta,Secunda, or stagmenta,etiam gradus in ea diseri ι uti nons tr item modostagmenta fartium sic alae altimetra exquisiiae cognoseantur, licet nul subdiuisiones in alafacta sini : taua denique industria quadratum construatur ad sum tam Aradrantis, quam salae altimetrae exquisitissimum. pago