장음표시 사용
61쪽
exaudiebantur in Regem multorum voces, quas aliunde immissas ν, , δε--. in Ora sermonemque multitudinio apparebat. Ctidiati,isset tot E
si , , si XAuionis iniuriam propulseturi ipsi non erant f At profecto
luuia eo. ' in Ghedij, ariretum fuisse, mi qui Pastores animarum in expurganda inus suis, misti haeresim frugesignius agerent, Episeopuli mtihere exuuia thoriarentur. rarent igitur se opi res suas, aut personam male impositam deponerent . quamquam futurum satius sui se,s bis iam indussent, neque tot Infularum numero 'Bellium frustra rarritis fient. FL- isse a multis iam faculis ligion/m ad Zelgas, sti m anorum. Miso Truttium opera, fine ea pshristia seueritistis pompa, sine illis arati Colaris edictis uia κotia istae suasurum additamenta, sis
su Bires ferrores ' Deberi Le nempe ma is ex ptine Granuellani Antisyitis amLtioni, qui UT SUPPLICES habeat, miseros ac reos P. rat. SVADENDAM esse Religionem, non imperandam. Caroli mentem egrotia piam fusis in ise legi s condenius experientia conniare, per eas seligionis eis iam n hilo meliorem , es pretiistiarum flatum remque publicam multo aeteriorem quotidie seri. Et coepisse iam intermitti commercia regionum , sutiata mercatorum libertiate , magno mesque -- pendio se aditim, ae praecipue Antueviensium, quorum opes eia negotiatione constent. Postremo neque Carolum Caesarem, neqtie Hilippum Regem, neque Principem milum,qui in grabantina priuilegia iurauerit,
promisitque se non impositurum ijs populis nouas iudicio m firmas, posse mirari si iura quidquam malento adigere isd Inquissionis, eLAυ-
mtilitis .es rumque seueritatem perferentim. Verum Gubernatrice nihil ijs tur uti moribus mota, quum de reis interim sipplicia sumerentur, Tri-Ρ -- sentinumque praeterea concilium, quod tunc finem acceperat, iussu Regis promulgaretur in Belgio ; fremere alicubi palam populus , damnatos e lictorum manibus semiuiuos obstrahere, clandestitios in urbe conuentus, mox in campis celebrare: quin & Nobilium complures conuenire, foedus nescio quod inter se ieere, libello, partim in vulgus spargere, partim Gubernatrici magno supplicantium coetu offerre : eo tumultu atque successu , ut mitigatis propterea Caesaris edictis, impetrata delinquentibus venia, intermissa de Figei censoribus eo inserendis, ubi ante non fuerant, contentione anihil prosectum sit, quominus, insundente se e vicinis locis haere licorum multitudine , concionales homines ipso in foro catholi cam Fidem oppugnarent, ijsque adiungente se subita popularium
ac nebulonum manu , in templa impetum facerent, bona es triperent , sacra violarent, in apertam denique defectionem, nullo tunc palam duce, summa tamen licentia, vi , latrociniis, populationi-ι- A. .r bu que prorumperent. Atque huc ventum demum esse in eumque nimbum, qui repentino sonitu Belgium omne prodigiose per uast,
62쪽
uasit , coaluisse populorum iras ob seueritatem Principis assirmabant aliqui, quod is imperatoriis edictis , quaestionibus de haeresi, Trigentinis decretis, tam multa simul importune molitus, Belgij patientiam irritasset. Quum tamen alij omni Regem culpa libe-zarent , quippe qui eorum edictorum , quaestionumque author non extiterat, patris tantummodo placita, euocatosque ab eodem in Belgium Pontificios Fidei Censore, eonfirmarat. Neque propterea nouas iudiciorum formas contra Belgarum priuilegia Regem aut Caesarem inuexisse, dum Quaesitores adduxerant: quod horum iu se risdictio quum non ordinaria , sed delegata tantum esset, noua iu-
dii ij forma dici non posset. Itaque religionem Regis abunde commendabant, quod Romani Ponti scis, de Conciliorum authoritati. z. L longe posthaberet turbulentorum homitium minas ac seditionem:' ' nec putaret ab se imprudenter agi, si quae a sapientissimis Christia nae Reipub. patribus decreta erant aduersus haeresim, eorum usam in suas ipse prouincias inueheret primus . sed haec diuersorum iudicia pluribus hoe loco persequi, ambitiosi esse ingenii duco . praesertim quum ea, quae hactenus eYposui, contulisse quidem aliquid ad
Belgicos tumultus, non suisse autem principes illorum causas persuasum habeam. Eas in praesentia causas enucleatius 3icere consilium est: vi quae plerunque sint Rerum publicarum , Regnorumque turbamenta , Belgarum exemplo discant, qui nostra haec
legant. RARO quae turbant incitantque plebem, eadem nobilitati negotium facessunt saepe tamen quasi eadem mala utramque partem premanto conspirat cum plebe Nobilitas non partis subleuandae, aut in commune consulendi gratia, sed ut priuatum incommodum arceat aliena ope, remque suam tacite curet, dum curare publicam vulgo existimatur. Et populus quidem vi tumultuaretur,
haud dubie principium durit ab haeres. Inueaeerant illam partim
externi mercatores, quorum cum mercibus haec quoque pestis interdum nauigat: partim legiones Helvetiorum Germanorumque,
quorum opera superioribus in bellis usi perdiu fuerant Carolus Caesar, de Philippus Rere partim exules ac profugi ex Anglia, quos
s. rati . Maria Regina, dum expurgaret ab haeresi regnum , edactis ac por iit' in Dis insectata, non pauciores triginta hominum millibus, ex iis, quid cir aliunde transmiserant in eam insulam, semel eiecit: quorum permulti nouas sedes atque colonias in Belgio posuere . Inductam ve ro his praecipue, quos dixi, modis haeresi malebant augeDantque, qui Belgas intercipiebant,snitimi populi, commercioque ut linguae, sic
di morum paene confundebant: nec plus aquarum e Germania Rhe.
nus, Mosa e Gallia vehebant in Belgium, quam inde Iutherianae, hinc
63쪽
hinc Caluinianae contagionis in easdem Belgarum prouincias ijdem amnes importabant. Vt nihil de Anabaptistis adiungam, qui e Vestphalia, Frisiaque frequentiores aderant: quippe vicinius
fouebantur, habebanturque Vt domi propemodum nati Ergo 1,a, s isis, assieta ex hisce capitibus Belgicae multitudinis pars, atque ad desin iis Πομ D . sandam eam .itar lieentiam confidentior erga Dominos effecta, quum primum occasionem est nacta, nouis animum rebus intendere, atque eas miscere turbas paulatim coepit, quas ab haeresi per populos ac regna perpetuo creari, nimium quantum experti iam sumus . Etenim RELIGIONEM raro solam mutauere ciuitates: sed
- 2 et quoties mota est sacra haec Anchora, toties suctuavit simul Rei p.
nauis. Nec mirum: EST FL RESIS contumaciae rudimentum e dumque es hominum mentibus sensim excutit Dei iugum, detrectare atque excutere humana imperia similiter docet. An obscurum est,.ἡ λ huc demum desinete nostro hoc iaculo sapientiam haereticorum, Ut Hori Mi ijs ,-:n catholiea Religione paulo grauiora videntur, abscissis: ---ra , ae praeteditu in Deum fiduciae, timore eius extenuato atque eΣpun eho ; omni Religione mortales, Dei iam securos, expediant: atque .
ad extremum nullum esse uspiam Numen asseuerent Θ Quod qui sibi persuaderi semel est passus, expulitque ab animo eum, quems, is ij. , natura Dominum imposuit; is reliqua imperia ac dominos non minus aspernabitur, quam ij, qui ubi defecerint a Rege, minores Magistratus facile contemnunt. Atque ego quidem antes res humanas admirabile semper duxi, in ciuitatum regnorumque administratione, tam multa hominum millia uni subesse, unum timere Id in parentium consensu stum est consensum reuerentia in primis ac metus srmant. praesertim quia siNCvLopvM interest, si uniuersio rarbae regantur. Haec autem imperii firmamenta haeresis aperte conuellit: cuius buccinatores specie christianae libertatis, in mores vitamque Principum, non surdis vulgi auribus, assidue atque acerbe de clamant . Quorum praeceptionibus, & tamquam sacris imbuti animi multitudinis, haud mirum, si tantum & Prineipi detrahant de authoritate imperandi, & sibi addant se immunitate parendi. Insitum est a natura hominibus, auersari DominCs, atque aegre im peria pati: quid facient impulsi quotidianis declamationum fabris, ac tuti fidentesque Religionis obiectu 3 Satis exemplo sunt, erunt que posteris Transalpinae regiones, quas paucorum hominum turbulentis concionibus eaeeitas toties armauit haeresis in Dominos, in expiabili populorum ae prouinciarum clade . Ut sane constet . quod dicebam , Non posse ab; que ingenti rerum publicarum motu cultum Religionis antiquari. Et quamquam in Belgium non ita tria repserat ad eam diem haeresas, nec ita multos numerabat, ut ab ea factione
64쪽
factione magnopere timendum tum quidem esset, incorruptis populatium plerisque et quum tamen hi augeri spiscoporum nume tum , publicari Caesaris edicta,imponi Fidei Quasitores animaduerterent, canentabus palam haereticis, haec omnia conspirare in per
niciem libertatis; facile coniunxere cum illis studia . Flenim Belgae magnis acceptam priuilegijs libertatem & seruauere semper, S ob seminarum Principum regimina per quadraginta postremos an
nos continuata, securius usurpavere . Accesserunt ultima diuturn me bella : quo tempore multum licentiae asserunt arma , ac D 1V1sVM prope imperium armata cum multitudine princeps habet. Quare Belgarum populus longa libertate, atque armis ferox , haereticis immisius, ijsque impulsoribus coniti madi, haud initum si solito in sensor , ubi se dedit occasio , non modo non exaudire impe Tia, quaeque noua videbantur onera non pati; sed etiam erectis animis, maiora sperare magnis exemplis occoeperit. Quippe erat in oculis Gallia, in qua tantum licentiae, post Ambosianum tumultum , armis extorserant haeretici, ut regno sormidabiles, rogandi essent, ut quiescerent. Verum haec, ut dixi, populi concitatrix haeresis numquam eos, quos in Belgio vidimus, processus habuisset absque cura de ope Nobilitatis. Hac nimirum ulmo si haeresis caret, serpet illa quidem, sed humi, ac pede conculcanda . Et erant ii h rio , eo tunc loco plerique Nobilium , eo in Hispanos animo commoti, indignatique, ut spei plurimum collocare in ea abalienatione populus haud temere posset. lndignationis porro causa parti ra a frustratio de ingentis spei, partim ab aemulatione aulica fuit, quae praesen , , . . te Philippo Rege exerceri opertis odiis coepit, postea coram Austria ca Gubernatrice per apertas inim, citias usque ad publicam perni- 'ciem perducta est. Etenim apud Carolum Caesarem initio Princi- patus, Belgarum Proceres dominabantur: Belgae in aula, Belgae in armas primas obtinebant. Deinde quum primarii complures viri co r M. ex Italaa , Hispaniaque, ac Germania quotidie consuerent ad so-rentem in dies magis sortunam Caesaris, necesse fuit, gratiam , &munia communicare cum pluribus. Ec admittebat plures imperii bellorumque magnitudo. Neque angi propterea Belgae videbantur e quod de Catiaris animum introspiciebant in se praecipue propensum , de contendere cum peregrina nobilitate referebant ad pa- . triae decus. At ubi aduenit ab Hispania Philippus, Hispanorum , , - '
P cerum corona septus, ae domi forisque, uti aiebant, impenetrabilis ; nimia eorum apud Regem gratia offendi paulatim Belgae : inde in mores, quorum ubique retinens es h Hispanorum natio , transferre odi a : demum ab Rege ipso , quem Patris dissimilem indignabantur, sensim abalienari. Nam casar aditu facilis alloquioque ,
65쪽
quioque, priuatum in modum demittebat se, securus ubique Maiem - - statis suae . Atque, ut erat versatili ad Omnia pariter ingenio, mores ς- - ς f exteros ita induebat, ut non minuS cum Germanis Germanum ageret, Italumque cum Italis, aut cum Hispanis Hispanum; qui mo' risscii R - Betrii, suis se Belgam praestaret. Philippus contra, & esse , & videri omnibus Hispanus: parce loqui, nec nisii Hispanicὰ : publicolibenter abstinere, & quasi ex abdito venerationem intendere t de vestitu, deque cetero cultu , quem attulerat ab Hispania, nihil immutare . Id vero commotis semel animis, superbia & contemptus habebatur, perinde quasi ea morum diuersitate ipsi fastidirentur Ferebaturque admonuisse ea de re situm Caesari osensusque nonnullorum Hispanorum sermonibus aguersum Belgas , Orangio, Onanis Bos,uuioque praesentibus , de nunciasse Regi, Se praeuidere , aliquo--i,ai. rum consalijs asseclarum, rem Belgicam aliquando periclitaturam . Na. r. b. Et licet post Caesaris discessum, bello in Gallos evorto , occupataque foris nobilitate , ab domestica interim contentione celsatumst: tamen consecto bello , tanto recruduit magis aulae pugna, quanto sibi maiora deberi Belgatum Proeeres arbitrabantur,ob stre-1.d. Indo, nuam , fidelemque operam in armis collocatam . Neque satis sibi factum tebantur acceptis ab Rege, priusquam discederet, prouinciarum praesectutis. Nam & qui praeteriti erant, accepisse se imuriam; & qui lecti, non magno se munere donatos existimabant , quia sibi maiora spoponderant. Accedebat, quod Egmontius, atque Crangius, ut erant vastiore animo quam ceteri, quum Belgij vniuersi regimen magna quisque persuasione sbi destinasset; deiectis
ea spe , QUID ID insta votum venit, benescii nomen amisit . Hinc complurium Belgarum irae : quae maxime omnium principibus metuendae, quoties minus aliqui accepere, quam speraue rint, quamquam plus interdum sperauere, quam debuerint. Sane Iulium Casarem non Pompeiani, se3 amici peremerunt, quorum
s ut ait ille) non expleuerat spes inexplebiles. perinde quasi quum Amultum acceperint, INIVRI E loco sit, plura adhuc accipere potuis- 44. - -- . .a. se. Iamque in priuatis Nobilium colloquiis haec plerunque mat se Ru . ite, querelarum: Hispanos Qua Regem Vn omnia:Belgas Hispanorum mmbrias videri. illos ramitentur, stu ad eorum nutum moueiantur. suippegrauissima quaque Regem transigere cum Ferdinando Toletano siae Duce , eum Roἰries Gom/fio , cum Comite Fersano , emica illa sis; ἡ-ἡn horte inurioris admissistiti se mero ad consilia muni ire adhaberi, sci- ὰ - . D. licet 'Di iacta iam Λgενεχ/, s rerum e uast interea caperentur. Non hoc
66쪽
diu Rex apud eos sulti siue impares Maiestati Principis, sue ficii etiam in irae nec ultra priuatas querimonias progressi, nisi quod in Hispanos odium &ipsi hauserunt inde pertinacius ,& apud multitudinem , quae iam pridem auersabatur gentis nomen, insemius amplificarunt. At profecto in Hispaniam Rege , libera ab externis 2 aula, dominaturos se apud Austriaeam par mensem Ducem 1ibi perseaserant summates Belgae. Falso , quum in uno Antonio Gran-uellano , Hispanornm simul omnium s multates experti sint . Cuius occasione potentiae, quoniam res in apertum aulae dissidiu m h. b., frid euenit, eoque in publicam perniciem; eius viri originem, artes- mo Graisti. . que te erre hoc loco non pigebit., Q;. VESONTIONE Sequanorum Vrbe natus est Antonius pere notius, Noamoitu.
δε et Nicolao patre Granuellae Domino plebei quidem generis,& sui aliqui assi mant fabri serrarij slio, primariae tamen ac rarae prudentix a.
M. - viro, qui Mercurino Arboreo Gallinarae,magno Imperatorij scrinij , , citi. .misa disred magistro successit,arcanorum omnium conscius es transactor.Nam c- ςis r.
uti c. ' conuentus legatorum totius Germaniae in Vangionibus praefuit ipse '' ' ' Caesaris nominet ipse ab Hispania Tridentum est missus,ut augeret Synodi famam, promissis aduentu Caesaris ab Hispania: simulque ut
intentus in omnem occasionem,tacite commoda Principis in ea nationum Omnium celebritate proculatet. Ipse unice delectus est, qui grauissima Caiaris decreta per Germaniam deferreti paciscaret Inter se prouinciarum Regulos , ac Caesari adiungeret: cohortaretur libera eluitates ad auxilia serclinando Regi serenda : commoueret omnium studia ad Concilium maturandum t Religionis causam , armorum consilia, imperii iura simul stabiliret. Per quae ille munia, perque lubrica aulae negotia, firmo semper vestigio stetit constantemque Caesaris gratiam, totos viginti annos, ad extremum k sis usque diem, raro exitu potentiae diuturnioris, Obtinuit Felis eo II. quoque nomine , quod liberos, quos multos susceperat , opibus iuxta, & honoribus firmauit: Antonium in primis, quem muneris apud Caesarem, arcanorumque omnium, atque adeo gratiae heledem instituit. Et ille quidem, quod adiumenti plurimum Mis G ι haberet ab ingenio, litterisque: quas in plerisque Europae Acade- -- --
viijs cum plausu didicerat; facile est adeptus sub parentis discipli-Da persectissimam solertiam rerum agendatum : adeo, Vt ad Rem p. admotus, illico se Catari probauerit, ostenderitque non tam paterna, quam sua se virtute niti. Multis aequauit patrem, multis superauit, ingenii praesertim celeritate, fatigatis interdum quinque simul amanuensibus, & quidem variis linguis nam liuguas Iris aram ὐ
callebat omnino septem) epistolas dictando. sed in primis facundaa, in qua nemini concessisse dicitur illa aetate. Auditus est in Ia avia, G Tridentino
67쪽
Tridentino conuentu . quum pro Carolo Quinto Impa diceret aeriter & luculenter: & erat tunc Atrebatum Antistes, annorum qua tuor & viginti, vivo adhuc patre. Adlectus inter supremos Im--' '' phiij Belguque consiliarios: in Caesaris expeditionibus comes vel armatus: ad Principes viros, ciuitatesque legatus a Cati are , pler que feliciter confecit eloquentiae beneficio, sed mira solertia tem peratae, siNE qua parsimonia, omnis sacundia, importuna demum proquentia est, & morbus haud se retinentis ingenij. Tiatisijha Caesare, ubi hic cessit imperio, ad Philippum Regem, cum per- α πιώ.. honorifiea testificatione meritorum: serebanturque haec abeuntist -- Caroli Verba, Vnum esse Antonium Granuellanum , cuius opera uti situm in seminis quibusque rebus exoptaret. Sed ille,quod sciret huiusmodi COMMENDATI Es vigere, quum recentes sunt, obsolescente autem maiorum memoria, quasi plus imper ij, qua moruscij habueritit, odio interdum este; festinauit Regis gratiam pro-ὰνns Hu, aa mereri Idmirabili dexteritate u Quamquam enim Da 1 11 p est suo
', ,--i cessori placere, natura plerunque moribusque diuerse : Omnia ta-- inhi, pbiti dii obsequio Grantiet latius . vique erat ingenio facili ac translatitio, illico in mores Hispani Principis immigrauit studium stinandae Religionis aduersus haereticos, in quo mire cum Regis
ingenio congruebat: animus nec importunus honoribus accersendi , nee impar oblatis: solertia introspiciendi sensa Principis , eius que mandata priusquam voce ederentur, ex vultu conijciendi:diurna nocturnaque sine somno, sine cibo, laborum tolerantia : constans,ac supra aulicum obsecutum fides; haud dubiam Regis beneuolentiam ei deuintiere Inuitque in primis conscientia arcanorum Caesaris, edi quorum disciplina moderandae Philippo erant Regnota et aa rum curae uas ob causas toto Rex quadriennio, quo substitit in ρ- ρμη, Belgio, nihil serme domi, forisque transegit: non pacem, non scedera eum Regibus, populisque sanciuit: non connubia firmauit , non seditiones composuit, non templa, non sacra religionesque procurauit unquam , nisi administro atque interprete Granuellano. m .isua. Quin etiam Belgio Rex abiens in Hispaniam, hunc Margaritae paria', ... mens Duei praecipuum regiminis instrumentum reliquit: addiditque, E re prouinciarum fore, si hunc, quam ceteros, in consilium G . . se,. crebrius aghiberetia Et adhibitus ab illa est: plane, ut quem locum O. Ta apud Regem , eum apud sororem, firmata tertium potentia, quod raro accidit, obtinuerit. Nihil ferme aut priuatim,aut publice agebatur, illo non audito . Et audire, capi erat . adeo is animi promptus consilia in omnem partem varia submittebat, quo integrum esset . , Principi deligere 1 seque sententiae, quam delibando iudicij sui secerat , authorem propemodum agnosceret . amaret certe modo
68쪽
stiam indicantis, non coactus id quod principi est graue ) commendare sapientiam docentis. Ex quo fiebat, . t Granuellanus Spolentiae simul, & gratiae compos , specie obsequii dominaretuI .. ,..Haec tamen ipsa raro praesens & coram , pleraque per litteras &co- dicillos cum Parmens Gubernatrice repetito ex Augusti, Taberijq; temporibus moreo transigebat. editatque apud me ingens litterarum volumen, qua; ille in horas sibmittebat Austriacae , quamuis eadem urbe, saepe & ijsdem aedibus contineretur : ad suspicionem
potentiae apud Proceres , ut arbitror, euitandam . an ut, quae suadebat, altius haererent 3 Sed dissicile est aulam fallere. Iamque nemini dubium erat, quin pleraque domi ac foris ageret Granuellanus: &, ut saepe accidit, etiam quae non agebat, insita semel opinione de hominis gratia, agere vulgo credebatur . Et a primo qui
dem non magnopere eius potentiam metuebant Orangius,hgmontius, ac praecipuus quisque Belgarum : quod prae se facile contem
Dendam putarent hominis nouatatem. At ubi aut horitatem eius gli- γisis A. Nin scere in dies, eoque cuncta vergere, immo & Nobiles aliquot in h*m M. obsequium, partesque transire animaduertunt; tunc enim uero aemu-1um agnoscere: & , quoniam in aequo stare videbatur, arietare incipiunt. primum ciuiliter, intraque licentiam discordantium ani- - .n,is, morum : deinde ex nouo Purpurae honore summam Regis in eum beneuolentiam interpretati, veritique ne dubiam Regis opinionem de Belgarum Proeetibus aleret ipse clandestinis litteris nimirum dia ultra modestiam producere: priuatos conuentus, praesente Parmens, altercando verius quam consulendo transigere : nec aliam distentiendi rationem plerunque habere , nisi quia consenistrat dati, hia. Cranuellanus. Quod ut insensius agerent, forte multa evenere, quae hie smul commemorabo Carolus Comes Latinius, ac simon
Regnardus, Philippi Regis nomine, pacti erant cum Henrico Gabiorum Rege inducias annorum quinque. ConditiCnes, in quas con- iis, vi
senserant, Hispano displicebant: ideoque Philippi gratia Regnardus exciderat, culpae propior, ut dicebatur. qui suspicatus nescio quibus indiciis , Granuellani opera abalienatam a se Regis voluntatem ; multa de homine questus, in simultates una traxit Latinium, quippe legationis principem, in quem ea demum reciderent, quae spargebantur aduersus legationem dubia cum fide Obitam. A Lati--e.- ,.. nio ad Philippum Momorantium Hornae Comitem scuius sorori η π , rem matrimonio duxerat Latinius) eius dissidij contagio peruast: creuitque dein atrocius, quum in petitione Geldmensas praefecturae, praelatum sibi Hornatius vidit Carolum Brimaeum Me gae Comatem , eamque repulsam Granuellano acceptam retulit. Persimilis quoque causa Roberto Brederodio fuit: hac Cameracendi oG x sena
69쪽
sem Archiepiscopatum ambiebat summo procerum studio. contra Cranuellanus stabat, proque Maximiliano a Bergis, cui favebat aquius, impetrauit. Eodem tempore LaZarus Tu uendius Germa nicorum ordinum in Hungarico bello, & ad s. Quintinum ductor, omnia sjbi per Orangit, atque Egmoniij familiaritatem abunde pollicitus, ut tamen in senatum adlegeretur, obsistente svi oesisti mabat in Granuellano , euincere non potuit. Quam iniuriam &sensit impotenter ipse, & eius sensum amicis opportune itiijcere conatus est. Sed grauius adhuc Ossenderat Fgmontium, quod &in Hesdini praesectura a Granuellano ludiscatum se aiebat : &Trullense Abbate vita suncto, quum eius locum peterent a Pontifice Egmontius consanguineo suo, Granuellatius sibi; hie pti latus est. Indignis1me vero serebat Orangius, non solum quod spe uniuersi Belgij administrandi deiectum se videbat, Albani Ducis,Gran-uellanique opera: sed etiam quod per eosdem stetisset, ne Christiernae Lotharingar filia, cuius dudum Duplijs inhiaverat, pCtiretur si quamuis hane de Granuellani potentia opinionem multis in re bus abolere , inuidiamque restinguere Margarita conaretur: contra quam Principes nonnulli iaciunt, quibus GRATVM est , domi ali quem esse, in quem ossia Dominis debita exonerentur; non tamen persuadebat hominibus, qui hunc ipsum Gubernatricis conatum, beneuolentiae magnitudinem interpretabantur. Ergo priuatis hi
sce, quas dixi, alijsque simultatibus offens Nobilium plerique ,
tanto acrius eius potentiam, hoc est, communem ipsorum iniuriam
imminutum ibant . In senatu , Granuellani placita destinatis pridem sententi js respuebant, contemnentium quam consultantium similiores . Apud Regem litteris, apud Gubernatricem querelis ceu superbum , insessumque nobilitati, ac futurum aliquando Belia garum perniciem criminabantur. Populis inuisum iam effecerant, persuaserantque, Episcoporum numerum, edictorum Caesaris restitutionem, Hispanicam inquirendi de Religione seueritatem ab unius esse Granuellani ambitione , qui per eam Belgarum seruitutem , nescio quoὰ imperium sibi meditaretur. Et vulgus audiebat,
quia oderat. Nec ille opinionem auertebat, dum totam eam de Religione prouinciam procurabat unus ardentius ala quanto, quam cautius j utque praefidenti erat ingenio elatoque, facile omnes aemu lorum conspirationes ac minas, prae una Regis sui gratia , palam contemnebat . nisi sorte contemptum simulabat, ne, s ealeari se merueret, videretur posse ealcari. Hinc populus & sua sponte, α haereticorum commercio in liberiorem vitam multo in dies intemtior , non minus dici in Granuellanum . cui quidquid noui asperique moliebatur Rex, acceptum reserebat: quam amore aduersus Optimates,
70쪽
Optimates, quos popularium patronos, Belgicaeque libertatis vindiee, eesistimabat ue his vltro adhaerere, eorumque nutum obseruare imp n, e coepit. Et illi occasonem nacti priuatas iniurias ulciscen odi 1pecie popularis patrocinij, in spem venere aemulum loco mo- R.-. M., uendi, si, quod tunc per eum agitabat Redi aduersa multitudine, eadem adiuta irritum essicerent. Quare illorum aliqui in prouin-chs, quibus praeerant, iniunctum sibi negotium de Religione, deque edictorum Cauaris obseruantia regre promouere: alij tacite fauere multitudini, suadereque , ne nouum illud paterentur erigi tribunal, hoc est, animarum tricas,& compendia Hispanorum rnon nemo, cui Religio post dominandi cupidinem erat, haereticis
undique irrumpentibus connivere, conspirationes turbulentorum
hominum clam alere , denique nihil pistermittere, quo semel Rex intelligeret, quam male Belgium vnius Granuellani superbiae crederetur Simulque hinc fieret, ut eum aut Belgio , & sertasse etiam ct i. . mbis is Regis gratia motum aliquando conspicerent: aut certe nouis subin- iam , de populorum turbis implicatum, sollicitumque perpetuo haberent. .is, oti,is vi Quorum utrumque,& illud praeterea ad edi tremum viderunt, squod 'ήμm. profecto minime moliebantur eorum plerique o ut erectis haeretico- -- isti
rum partibus, aucta seditiosorum hominum licentia, abiecto paula- , ' μtim pudore metuque legum, complures Belgarum Prouinciae tandem exuerint reuerentiam , sdemque aduersas Principem : tractisque eodem fato etiam honestillimis viris 4 ea tumultuum, bellC--Ο rumque incendia excitata sint, qua nullo deinceps populorum san- L. guine, nullo urbium ac prouinciarum excidio restingui potuerunt Vsque adeo e paruis initiis madiima fit penumero proueniunt: ac longe maiori ptiaecipitantia , ruinaque excurrunt plerumque mala, quam eorum authores ampulere . Siquidem vetissimum est, IGNEM tectis inij cere, & iniecto spatium modumque statuere, non esse in eiusdem manu . Quamquam nec deerant d nobilitate, qui eas sedi- ηώ. H. vitiationum turbas destinato animo vellem, Reiq; publieat mutationem Uii η iam tum aliquam in Belgio meditarentur. Horum duc genera erant.
Alij sitie studio liberiotis uitae, siue vYorum contagione , quas e 2 tm II Germaniae urbibus haeresi assectis petierant, minoris quotidie faciebant Orthodoxae Religionis obseruantiam : ideoque proniores inhaereticorum partes, inuerecundo eas animo fouebant, depressaque aliquando catholicorum dominatione superiores exoptabant. Alijs ad tuendam dignitatem sprosti sis iam domesticis opibus) turbata publica re opus erat. Etenim non pauci Nobilium, & in superioribuq bellis, & post in aula, quasi indecorum nomini Belgarum rati, si ab externis. ac praecipue Hispanis proceribus investium armorumque pompa, in famulorum ti clientum comitatu, in equorum