Apologia cardinalis Bellarmini pro iure principum. Aduersùs suas ipsius rationes pro auctoritate papali principes seculares in ordine ad bonum spirituale deponendi. Authore Rogero Widdringtono catholico Anglo. ..

411쪽

3 ο APOLOGIA, PRO Summum Pontifcem potestatem.Gin se inueniunturplures destitutiones, dr depositiones facti ab Imperatore, Summorum Pontificum, nonsecus, quam delitutiones facta Imperat rum a Summo Pontifice, ut vicissitudo in his

maxima inueniatur. Vnde distulare defacto, de exemplis depositionum perperam est. Et paulo infra; Ex quibus omnibus, inquit, inanouatores ambitis rerumpublicarum, o υ- surpatores re norum , rebellesis Principibus

legitimis colligere possunt , primum, non ideo omnem depositionem Principum iustam esse, quod re se facta sit, nam non omnia facta iugasunt Mehine non ideo consequentiam fieri

debere, quod eius exemplo simile tentandam ait Matthaeus Tortus Rad Apol. An facta Regum, addo ego Pontificum, reserani a pag- λον e, aliud auctoritatem , potestaremi pre-

46 Neque mirandum est, Summos aliquos Pontifices tum zelo Dei accensi,s, tum rationibus probabilibus permotos, tum eorum, qui ipsis a consilijs erant, incitamentis impulsos iudicasse talem sibi competere potestatem temporalem in ordine saltem ad bonum spitituale,cum praesertim

plutimi Doctores idem senierint. .

412쪽

4 Quamuis igitur nullas adhuc B-lidas rq ererim rationes, quibus persuaderi possim eiusmodi facta Pontificum in trans. krendis Regnis, & Regibus d πonendis, si pp. pria tantum auctoritate illos ea fecisse 'quis velit,esse ex se legitima, cum Christus ipse actus, officia, & dignitates Pontificis 'ac Imperatoris distinxerit, ne aut Pontifex iura Imperatoris, aut Imperator iura Pontificti praesumeret usurpare. Existimo tamen Summos illos Pontifices qui ex corde puro, conscientia bona, & fide non ficta in praedictam rerum temporalium dispositionem sese ingesserint, non esse ob' eiusmodi facta, quamuis alioquin ex se iniqua, facile condemnandos, si praesertim probabili virorum prudentum auctoritate

moti ea sibi licere es istimassent. propterea censeo Principes illos, quamuis alioqui forsan nequissimos, redarguendos esse, qui eiusmodi Pontificum depriuatio. mibus restiterint, tumque ius vijs licitis defenderint . cum apud Theologos h filis constet, pbsse interdum ob conscientiam belli nu.; i. vere probabilem, quae ab ijsdem quod ad V iq- i-

culpam attinet inuincibili 'suiparasilat, esse bellum ex ciraque parte licitam, i

413쪽

34a APOLOGIA PRO 'ri. quod tamen nihil impedit, quominus cau- - sa alterius partis sit teipsa iniqua. Aliud e

de potest.Re. nim eli operationem aliquam esse exmuopia ct Papali. genere seu obiecto illicitam, & aliud eam verti operanti,cum *pe contingat, mi quod tanti vi- ctionem aliquam, quae alioquin ex suo ob- i, tς 'lu lecto, atque etiam circumstantiis praua et Suimmi Pon totam ignorantiaret inuincibilem vestifices,scripte- conscientiam probabilem omnino a pec-

runt contra excusari.

conicientiam .

suam innuo- -9 Neque mirum videri debet,opseren Principu: nionem illam, quae potestatem hanc Pon-za Est bo temporalem tuetur, tam altas radices vere os in in mentibus etiam doctissimorum defixas optum: Μ3'.reliquisset partim, quia ab ipso primordio habiliter post controuersiae non deluerunt sicutiet ὀeontrario nec hodie desunt) Pontifici assentatores,

i ἰ A. A spe lucri, Vel honoris cupiditate vel

qui sie indebi-Duore aut timore ipsius potestate eius plus ampliant nimio extollerent: partim quia rationes Pap 'loquum quibus auctoritas haec Ponatur timore vestificis temporalis in ordine ad bonum spitiuore 3psio , rituale innititur, maenum prae se serunt sent Eeelesia. probabilita s 1pecimen rem minus accu-

Rieae. sma Iri 2'. νιgis ponunt per i iam proin 'eri. Et praeeipue eum Ipsi dicant,lich maU. reprimit obloquentes.

rate

414쪽

IvRE. PRINCIPUM. 3 3

ratὰ consideranti: partina quia, quamuis plurim tum pij, tum eruditi lamper exti terint, & hodie etia existant, qui contrarii secuti sunt sententia,ne tame vel Pontificis indignatione incurrerent, v et mali Piinci pibus ansam tribueret, aut Ecclesia libet ius diuexandi, aut paulo licentius vivendi, qui potestate hac Pontificis teporali,quasi quo da sisno in suo gradu facilius dei incri poste

videbantur, praesente controuersia silentio praeterire, & ne pusillis scandalum generam rent, veritatem ipsam non delinquere negando , sed silendo tantum occultare satius esse iudncabant: partim quia non solent Pontifices libenter permittere, ut. suorum praedecessorum riis gestae, aut Opiniones, quae auctoritati Papali suffragantur vel impugnentur, vel in dubium Mocentur. I Et propterea tam Pontifex ipse, quam loco- rtim ordinariti atque haereticae prauitatis

Inquisitores saris sunt solliciti, ne libri aliqui,qui potestati Pontificiae ullo mado derogare videntur. in publicum prodeant, &si prodierint, ves omnino supprimantur,vela nemine absque facultate speciali, eaque in scriptis habita perlegantur.doli ' expur.

Atque ita dissicillimum est,

415쪽

hisce praesertina temporibus, aut in libris

Catholiconina clausulam ullam reperire, quae temporalem Pontificis potestatem in controuersiam vocandi vel tantillam speciem habeat, aut certo cognoscc re, quid librorum Auctores circa eiusmodi potestatem senserint, sed potius quam opinionem Librorum Censores secuti fuerint, cum illi non semper proprijs, sed istorum verbis lo- qui, suamque sententiam proferre, quamuis inuiti, saepissime compellantur. 4si Ideoque non est mirandum optinionem hanc pro potestate Papali Princ, pes deponendi apud Doctores adeo cese-brem fuisse, ut in Concilio generali Lugdunensi prpsentibus uniueisis patribus,suerit ab Innocentio quarto Fridericus secundus Imperio priuatus. Quia tamen eiusmodi depositio non erat res fidei,sed facti duntaxat, in quo tam Papa, quam Patres illi proprias secuti opiniones errare poterant,

neque Concilium talem de sitionem a legitima potestate processis te definiuerat. nun affert illorum Patrum opinio istiamsi

' omnes pariter consensissent, quod tamen i '

dic ipso Concilio colligi nequit maiorem mitudinε pro auctoritate Pontificia priγ

416쪽

cipes deponendi, quam si extra Concilium sententiam suam declarassent. Et eodem modo Responderi potest ad Concilium

Lateranense sub Innocentio tertio, in cap. De haereticis, cuius tamen auctoritatem tanquam minus torsian efficacem Card. Bellarminus penitus praetermisit.

s, Illud nihilominus diligenter ob. seruandum est, quod quamuis ipse Bellata minus superitis lasserat Innocentium quase dium in Generali Concilio Lugdunenti comstentientibus υmuersis Patribus Frideticu deposuisse; ex ipso tame Concilio colligi non potest uniuerses Patres depositionem illam approbasse, sed plurimos potius reclamas,se. Vnde in principio illius Bullae quod

notatu dignum est) non legitur, Innocemnius Seruus seruorum Dei , drc. Sacro approbante Concilio, sicut in alijs Decretis Pontifici js; quae in pleno Concilio fiunt, dici δε-

let; sed tantum Sacro praesente Concilio, neque in tota illa Bulla ulla fit mentio consensus Patrum, sed Bltim prope finem illius Pontifex ait,secum fratribus suis Caldin, libus, de Sacrosancto Concilio maturam,'& diligentem ideliberationem habuisse de

417쪽

IURE , PRINC IPVM. Metfiant, vel ex praesumpta aut sperata saltem Principum ratiliabitione. Et hoc dicunt. - upositores Iuris canonici ut verbis utar Ioan nis Parisiensis q. quisa tumiπ Ecclesii bar e Depotest.buerunt ei iam in casiu, in quo minuι vivituri Regia, &Pa- rit enim Hostiensis Lextra.de H reticu, Iulia L p. cap. Vergentis, ubi maodat Dominus Hosti.noninis haereticorumconfisicaaer bona, mi ad istapam ράε temporalibus ' Et Sestondet cum Domino in praecedensio Innocentio, quod reuera nihil ad eum, sia n cap. Ad a-hoefecit de assensio Imperatoru, qui tunc Paduapraesens consensit. . Di . . . . . . 'filiam expositionem adhibet Glossa hi cap. Hadrianus, dist. 63. ubi Papa praecipit publicari eorum bona, qui eius decieiuna violant, & in cap. Desatori. .q. s. ubi st,tuit Delatoribus linguamcapularidam,rili conuictis caput amputandum e RG . Ipondet enim Glossa his Ecclesiam docere, κid fatere Abeat μῶκ Secularis. eius Responsio ad similia Decreta: in quibus Sacri Canones poenas temporales insti-rgunt, accommodari potest i bicu

s Denique. steκiintalici sectemudeoniecturam facere lice etμ' aliquae Prin-: cipum depositiones rith sint factae ς sicut per argumentum a contrariS ex farfici: m

418쪽

343 'APOLOGIA Psto uentu transsationis Imperij a Graecis adg SI R Germanos colligit Card. Bellarminus transsationem illam iure saetam fuisse, pro-: fecto paucissimae ex plurimis Regum, aut Imperatoru dgositionibus a legitima au .ctoritate procesiisse reperientur,quas ferme omnes maximae in Ecclesia calamitates si cutae sunt, ut historiar produnt. Quanta mniin mala, quot bella, bellorumque discru- mina, quae schismata, quoi animarum ,&corporum pericula subsecuta sunt primam omnium Imperatorum, nempe Henrici quarti, depontionem auctoritate Papali factam, narrat Otho Frisingensis lib. 6. cap. 36. De depositione autem Friderici secun- In Chro. di Ioannes Trithemius ita scribith: Intrapasi depositisne si in Itali in an Ω--, Papam, subiectosique illi populos afflixit, ut Pontificem vivere Miaret, voluissetquest nunquam depositi-m Hiinc gitauisse. Atque t caeteras depositiones taceam, quam innumeras strages, ac infinitas calamitates in Ecclesiam inuexerit praetentiliare Pontificis auctoritas Principes deponendi, tantaque vi tum scriptis, tum fustis

'Myara, nimis clarum. sed non satis' Iugendum Anglia nostra praebet testimo-

419쪽

416 Atque ita liquido constat, praedicta exempla Card. Bellarmini pro auctoritate Pontificis temporali confirmanda nihil certo, etiam iuxta ipsiusmet principia, concludere, sed aliae rationcs magis emcaces quam rerum ab ipsis gestarum exempla, in quibus Pontifices, etiam nonnumqua absque peccato falli possunt,& fallere, excogitadae sunt ad probandu,penes Pomtificem esse potestatem Regna ac Imperia transferendi, PrincipeS supremosfrincipatu priuandi, atque de rebus temporalibus omnium Christianorum etiam in ordine ad bonum spirituale disponendi.

quam debet id,quod meo iudici', huius

Pontificiet potestatis in temporalibus pi scipuum potest esse fundamentum, nempe, quod communis opinio huic auctoritati patrocinctur, cum paul0 antea plures rati nes adduxerimus , quare opinio haec , quae potestatem Pontificis temporalem detendit, communior sit, quam opposita, quae talem potestatem Pontifici,ut Pontifex est, competere negat. Nec lassiciens ratio est ad probandu, opinionem aliquam esse j v Iam, aut amplectendam , quia communis

est, de ab omnibus, ut plurimum , propug-

420쪽

netur. Constat enim ex Couarruvia loco Noerim superius icitato; communem fuisse suo tempore opinionem, quam hodie Caes. Bella inus vehementer impugnat, nempe Summum Pontificem plenissimam ex Christi institutione habere in uniuersum orbem terrarum iurisdictionem tempori-lem, eamque in Imperatorem, caeterosque Reges transsudisse. Quam sententiari tam' mordicus tenuerunt Bariolus & alij complures Canonistae, ut contrariam sententiam plane haereticam esse affirmarent. Non

enim viris dotas ignotum esse potest, plurimos non infimae histae' Theologos varias opiniones totis viribus defendere Blitos esse, non tam pondere rationum motos, quam auctoritate sus magistri, quasi in eius

verba iurassent, pc rhuassis. Quo fit, ut plures opinionoe comuitini Doctorum 'calculo olim i eptae iatri pro suς antiquatae sint. atque e Scholis peritu; explosae.

39 Si Principes temporales, quando primunt haec controuersia exorta est, tantam dili entiam adhibuissent , ne libri alia qui in suis R eguis diuulgaretur; ut Regali ipserum auctoritati praeiudicarent donec Ecclesia litem diremisset, quanta usi sunt