In "Artem medicinalem" Galeni, tabulae et commentarii: per Theodorum Zvinggerum,... Ex quibus medici, longae artis, compendium: Philosophi, cognitionem naturae in corpore humano, tanquam in microcosmo: Logici denique, artificiosam ordinis definitivi

발행: 1561년

분량: 162페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

91쪽

ratem Nutricem et Auctruem: quibM emunt quatuor iste potentiae, concoctrix, men tris,Attractrix,z' Expultrix, quae non per se, sed per suos effectus cognoscuntur. conco

corporis,sunsume uidelicet: quem hoe in lore Gal. non pro quarto humore siumere uidetur, sti pro massa tota sanguinea, quae in phlebotomia colicitur, in qua tumen quartvi humor praedominetur, λ quo tota massa attemperatur San' est,eT a temperato tantum hepa ra calore generatur, nec nisi raeorde si cipit,calidus dici potest. Drigntur ergo signa hep.tis 4 sanaui

'Crassus ducto eukre, qui partes temiores alimenti resioluit maxime si cibis qVoquentatur crinis. Aut etiam erasus esciturastigore incrassante, qualis hi media is

me eoi iri solet, sed stre admixti quo-M qμe si tit humores stigidi.

Tenuis, imminuto calor proertim si eibi sint tenuis quoqux substantiae. Sin cibi fuerint eructi, a talore findente .liquante tenuis redditur sanguis.

Multus, in humidiore beputei Paucus,in seriore hepate.

Orta a primis: ut a colore, prediaminium humoram inmussu san guinea ostendit. lautiIem pra nu trimento corporis, quamuis alios babeat. dicitur. Quod rursus

s nis exerimentum,ut uris iMGal. non me misit, uel quὀd par ui ruceret, uel qu)d suberasis ex crementis stu humoribus, qui perurimam quoque excernuntur,cori

substan prehenderetis.

pate generatur a debili calore, σH- respectu uri mida parte cisii: D. ηα sit i uersu ab ea, quae isi uentriculo origri ha

Uam sieu heum per

Pori expurgatur,per' Inferiora, per uesicam. per alaum, per uterum, a per bmorrhoides.

92쪽

G A L E N

dent signa desiumpta partim ab Substantia, non siumsitur indicia, quia tum erassitiesquim tenuitas potest ex iratore er i frigore prouenire. ltas reliqua signa potius perpendenda erunt. Quantitate. Hae ab humiditate potis quam 4 e tore pendet, nisi quatentu calor ualidus etiam plurimum resoluit σexiecit. PAma. citatu, struens, promtil delectu mom ad superiora.

Qua utate q

suta. Tenui . Vrisa pauca, biliosa. Crata. Flauabilis abundalapiae absumin biffera diram degenerat, in consistenti aetate. Eo Specie. Aduenere rocllues fiunt:quid ediore exeuentur maxime si uasa quoque generationi destinata eandem habuerint temperiem. Proinde eis maxime ad testium temperaturε referatur haec procliuitas, tarditas,4Gal. hoc in lo-L cop termistur. . s Toto corpore. calidum est tactu, er rubeo colore foret:ns Irigiditas cordis ob letimis, quae tale coniiciuntur, propter calorem qui distendit materia sequacem. FRrci ou Μ hepar signa habet eontraria,

sumpta itidem uel ab Patiendi. cibi fatuosi pariunt dolores σgrauitaem ispochondrioru m,p cipue dextri, sumpto cibo. Speciei: Tardi aduenerem. CSubstantia. Nihil ereti: nam a frigiditate ercrasu er tenuis fieri potest. l l Quantitate incertum est signum: quia pen-

Agendi i s Sanguinis i det a pastius qualitatibus.

Prima. Frigidus er quietus su quis Orta a primis. color subalbi din, propter mixtionem pituitae, dui, ne mis Fuluinoso venter crispochondria glabra. t CTenui . urina decolor, alba, nivea,

Iento tum Crassio. Abundat pituita non tam uti excernatur nisi per urina quam ut eat. nutriatur mebram desectu sanguinis.

LAdnatis uenis,quae paruae sunt erangustae.

93쪽

ARTEM O ED J C. GALEN l. CPatiendi, qgia ὀ siccis cibi , potiti phitrinacis uditur: sileui reonira ab humidis tu Substantia. Fra est. Sanguinis Qualitate prima. siceior es

Agendi

Speciei. Nulla hine pavit uti qualitates active tantum hic locum habent, Toto corpore. Habitis fictior, quem tamen moderate cordis humiditas potest Adnatis uenis, quae duriores simi adactum. Agendi, non

Toto corpore. Habitus humidior,nificorsiccitae sita obstet. Quod quidem Acu

LAdnatis uenis,quae modiores fiunt.

94쪽

q signa sumit M'flnii bis simplicium:nempe ab 'Patiendia tales humect infibis. Adule oviliciis obstruitwr,propter humiditatem murum, re lorem attrahentem simul atq; etiam hiculcantem.Praeterea morbis . putredine ortis valde obnoxium est, maxime si humiditas caliditatem superet. Speciei. Aduenerem procliues, ne ire ab ira fiesse laeduntur: consentientibia uita uasistermaticis.1 Substantia. Tenuis sanguis, nisi calor excedens humi dιtatem crotorem reddat.

Agendi

t tum proco

eruasione Prima. calidus simulta humidu LQualitate. Orta a primis. colore rubeus r quia ea lorem humiditas restaenat, ne stanestat sanguis. Tenui. vris. copiosa, calida. Crasib. Bila pauca excernitur, - P l nes alius humo nisi calor siveret . . . L humiditatem magno interuallo CTotius babitu,qui ermosius est erctoridus, iis cor impediat suas luitare uehementer ersius hin Adnatis uenis. Mae amplifimae G molles conspiciuntur.

'as: putredini tamen vali 'Speciei. Aduenereti maxime procliues,tamen nos Substantia. cra''mue est. J Quantitate.p uelar: quia siccitas caloris ro

Sanguinis η βοluentis uires magis acuit.

'Ful Unoso.mpoebondria plurimum histiti. 'Tenui. Urina pauca, ex bilios ,

Toto corpore. Quod talidum er siceum apparet, nisi eordis stigiditas cir humiditas ob- l flet.Quo in loco Ga regulas breuiter ignat, quomodo cor ab hepate in alteratione totim LAIqs, nempe ad uincatur, Crustifim uineat. Qisas nos puri in generalibus signis cordis explicagimM, LAdnatis uenis . Late sunt,4 ealare .durae, merito siccitatis.

95쪽

ARTEM UEL EG A L E N I. Substantia, tenuis, nisi quantum

frigiditas condensat, aut eerte dum er incoctum relinquit.

'Sanguinis1 - , t Qualitas , frigida, er proinde

quieta lor subalbidus, ad pisui L ω enim natur accedit.

unt,nisi quantus humidias se extendi a debili tat s Substantia. crustu ualde. Sanguinis Quantitate. P LQualitate. Frigidus.

96쪽

simplici per sua signa dignoscenda.

Auctricem. Cuius GaDion me quim ad temperaturam spectat, ertemperatura ex Mijs signis magis quam ex compositione cognosci potest. Eandem ob causam ductrisis nee is eorde nec is hepate meminit. Adngctricem ergo restrri debenι testes

Actio

tes principes connumerantur, quoniam totum corpus immκ-tare possint. Quare nunc re

cte Gai signa te ilium subiun git, praesertim eam facultas prolificam hepate ueluti son te siuam habeat sedem: hi testia

ναε autem tanquam is strumentis uim suam exerceat: non albemanans,in humorem costa liuin tota tran finditur. AntequΞ uero particularia silua temperaturam aggrediamur,

im generalem theorium serae insalubris iustitua-nim. Sigyiu ergo testium sumuntur primo quidem testibis ipsis: deinde etiam a partibus vicinis, ut ab Dpoga tru bi stiditate uel glabritie:praeter 'eu a qualitate totius immutata ex alteratione testium quod in eunuchis, eT in Ur qui plus satis ueneri indulgent, manife stum esse potest'. restruntur tuismen omnia signa uel ad communem

cum alijs partibus nempe uti ad Magni . Vel ob talorem multum, dilatantem: vetob materiae quantitatem: uel ob utrunqsse, Propriani, . nimirum ad grdebilitatem: uel ob utritio

Glabri. ves ob materiar doctum: uel ob incientis. ignauiam uel propt-a- Hirsuti. Vel ob materiae

Crassum. A eatore inprimis incrassinte, deindet etiam a siccitate exiccante.

Substantia, lquia uel est ' Terrue. Prima causa est humiditas: siecuniaria uel calor eliquans, uel rigas, quod concoquere L .imemipere neqgit. Multa. causa est humiaitas. Si calor concur erasum simia erisin frigidiitus,tenue. perinaei scilicet, pectiis, vive ad umbilieum σ media faeniora, in gnoscitur. sunt ergo testis uel

uantitate, Qualitate, L eos tura

litate, k ij

l Pauca. Gufa est sicci

t etiam caliditas. Prima: quando excernitur uel ealidum uel frigidum Attestatur siquidem naturae sui principis , in quo excoquitur eν perfici Iuri Acre, σκehementer titillat dicta

mordieat. Aere escitur a colore,

maximi si tangatur siccitus. Mite σ*due, uel quia frigidi te 'equel quia semen multo bustiore Secunda: quia uel ex l Tertia: nL. irum tum s ecunditate. causa huius est prompta formatio iura foetin, simulae is uterum 'coniectum est siemen. oportet ergo semen esse calidum, ut uis lor matrix: deinde etiam erasuti , sequax tamen er obediens Iormationi, 4 , -itnime πιι rursus

Infoecunditate . causa est gnis formatio, propter seminis stigia ditatem,eπ crsitiem m Munestoas

97쪽

G A L E N I. Potest,s musto abun et seminernon taditur inde, sed alacrior est, erieulis stirat.

8 Passionem,quaestutam,

Toto corpore: quoniisti minis exerethnent,utpote excrema; ιi ultimi ex glilimn coitu homo vel stre. Testibiis favium. Etitem latio seminis promptior uel tardior,prout sin tu quoque

in ionis maior est uel mi

Nequit, si praeum babeat siemem

sic Hippoci praestare ait centu sam guinis uncias, um unam seminis emittere:certum nurnerum pro με. ς rto ponens.l certe partes genitalesne titistante , praeser-l tim si xquisitsi babeant sent fim. Ex bae titillatione res Liuimgradumerem uel ' procliues. Proesiuius ista differt ab ea,quae exhe patis temper se pendet:baee

enim interduetia insomnis stimulatur, giescere proclia uitate hepatis,quam eunuchi quos babent. Oritur autem a titillatione seminis.

Titillat porro semen uel sua' amitate, vasa e

flendit, Ereilm ab istis contineri Acre, a talare uali do, iuncta pecitate. laque redduntur aduenerem proclives, cir opus esto expediunt, instar pus Tardi, Is non adesti stillatis, uel ob feminis Natuosium, a de

Iaeboliei uenerei esse

L solent.

' aalitatem minime dere er non mordicantem, temperatura frigida primion, deinde 4 frigida erbs mi , ultimo a frigida cirstac. tantitatem pratam, nec mulam uero euae Gilparii laridygna explicemus. Itaque Testicularum. ιcALIDA deprehen-Propria. Ite 4 Auch ice. mximi testes.s substantia. a ius est.

Quantitate. Medioere. prima. cisi . Secunda . Aere,er prolate ιν L ualitate m. Tertia. Deeundum, Ermasculos Passione. AJuenerem procliues, trapter semiuis ealiditatem, quae decendit, Cr nerui sinem' prompte dissoluit:stem propter eiusdem aerimonii quae titillat

98쪽

Testicularum tempera

s Auctricem,quia testes p umi σeoniram. Communem LNutricem,quia sis.

L Qualitas l

i Passionem pum, quod aduenerem larda est er igneus Auctricem,quid penduli sunt er mollis iactu. 'Communem 'Actionem LNutricem, quia depiles. Substantia est liquidius.

Quantitate,copiissim.

Propriam,quia semen sad . Secunda aerimonia carens Quantitate a Tertia,ad facunditatem constridiealora iungatur. Passionem, quia etsi aduenerem non prompte excitatu tamen istam minore cum nocer diutius Ierre possunt. Auictrice,aridi creontructi apparent. Communitumqt LNutrice. mlatu depiles quam humidi. Substantia erasior est. Quantitas,pauciori: CSecunda,acritiionia adest,accedente eatatae, QuaIitas tum li Tertia, non forentiditati, sedproeliuitati arae

Passione, quid di uenerem non usique adeo procliues,muls)m tam eandem ferre possunt.

Actione

LPropria,quia seminis, Auctrice sunt vitaioeret, nam edor quidem diutat, tramen siccitas non usque adeo obedit. Communi Nutriee. Horridi sunt pilis,erparies etiam uictae omnesta celerrime pιlis uestiuntur. LPropria, a semiuis 'Substantia. crastigimum est. Passione. Petulei fiunt. ad uenerem Glerrime c. culi Erpalseres:ersi cogantu ualde olfenduntur. Prima calidistimuist. I Secunda, acerrimum er ueb Qualitate .l menter tussians.l 'Tertia,foeeundi'mum,si siseis L siti medioeris,qu -

99쪽

Auctrice. Maximi sunt.

Communi a

diutrice.Ηili sic, res minia stim cilis σμιSubstantia erussa mediocritetis fluida tam . Quantitas plurima.'Primate um Ris, quavis caloris uim humiditas obtundat. i Secunda: in ri acre,edi multitudine po LQualitas tim quam acrimonia excit ad coitum.1 Tertia: fecunduin satis, non tameni cund imum, si humiditas plurima abuti L M, quia promptὸ dijuit. Passisne . Miuvi punt tis tui prioribu ,quia non ita itauio insignis adest,sed minori detristas, praeter modum uenereis indulgent. lino si caliditas ct humiditas excedat, don sine damno uenes. L abstinent, quia semen conmpitur. Auctricem inertem: ita ae parui sunt er

Communem, qt Nutricem ualde infirmam, paxei mos, L pilos.

Substantia quod aquosum est Erreme. Quantitatelaucum. Prima, stimum ualde. Testiculi parci In Craieci signa Aua deducunt' Quali tate ICAuctrice Mintini. Communi, Nutrice. Glabem mi. Propria. Semen siua Quantitate, paucunt valde. 'Prima riguum. Tertia,foeeundis eliquam tu rigidis erbumidis,quia etiam corpulentiu4,neque . ita fluidum. Passione, quod tarde rem uenerearii exercere incipiunt, reus mitivi preni siunt ad istum actum quis frigidier humidi,ita mi ore eum detrimento indulgent. Melanehοliei non per se,rationesicilicet se , misissed propter stat in copiosos ab Ari Lueneres uocantur.

100쪽

ARTEM GALENI

Animales,exterris, sint liendi uidelicet per ta j eium,er Μοuddi internael enim is solo cerebro fuit

quia non adesse toti stafirmi , O nerui polim temperiem qu4m membri indicant,nerum autem sivi P o s τ priueipum partium fractationem, Galae habitu totius corporis agit:quandoquidem temperies totius sequitur De naturam partium principum, cordis scilicet σhepatis: in quorum itidem signis se pe mentio icta est eonstitutionis toti M. Memadmo dum igitur post signa cerebri pubiunxit signa oeulo rum:ita quos poli principum partium signa, esu perie partium prineipum, maxime sicundu quali

tates activa dependentem. Cognitio ergo habitus to tius, eonstri tum ad totius tum ad partium principum temperatura dijudicandam. Intelligimuε porro Habi, tum,qualitatem seu naturalem seu acquisium in paretibus externis ipsius eo oris, quae sequitur quatuor simplices cir primas qualitates. Vocat autem externus partes Gal.musculos ossa undis obtegentes, qui oculis siu=3ciunturi nam uel omnes uel certe plurimi qua- .litate ilia imbuti sunt. Disiuncti κε loquorinon enim si musculi rapitu uerbi gratia sint ramos etiam ne cessario totus quoque habitus siue reliqui totius cor pom musiculi tales erunt. Ceterum quia externi sunt musculi ideo quos non tantum ab internis,fied etiam ab externis immutantur Sic sensus testimonio a regione, Athiopes nigriti uictus ratione j qui is umbra tui uita de gut, quamuis natura talidi,pre se tamen β-runt molliciem er eandorem. mod quidem ble Gai. statim ab initio monet. Tradit .vi botimer salubris constitutionuideinde lasalubrem regnoscamus: postea siubiungit φgna insalubris habitus: tandem annectit eanones quosdam generales. Nos uero ordine iuuerso primum v neralia signa explicabimus t deinde ad particularia descendemtu.Fontes igitur signora habitus totius comporu ijdem μnt quier partium,ne es C Aetiones qualescunque in quocunque memintemperiis innata primum, deinde ab iustuente Cryuente profluentes, conspiciuntur. Quare nec ὀ neruis, nec ab arter ijs, nec a uenis fuemuntur: siunt enim hec instrumenta tantum carnosae bubstanti per quae fluentur 'binde, . -itque alimentum afffluens excipiunt nu calor liue temperies quaedam composita ex innata ex influente reperitur. Innata enim alterat influentem, Cr nisi ira ab illa altera turiAb hac ergo temperatura copositabrorum promunt actionestum, a Galeno in pravitates. racultas uitatu

stergitur per arterius pulsantes. Tamen ut iis arte

xij, est, nondum signum Use potest: sed tum tan

dem, quando extra arte dilas atque talar

in membri flubstantiam. transfum est. Transfusio

autem ista, ex calore ereolore membri, cognosci,

tate agit, quoniam calor

uitalis formae similis est. quae non nisi cum male ria siua, humido uidelicet alimentari, euius σα est hepar, intelligi com mode potest. passiones,qua in earnos partibus per si nemper insensum estim abs prιncipum partium affectione, saepigi e conspiciuntur: ex uaria potentia

SEARCH

MENU NAVIGATION