Speculum coniugiorum

11쪽

dilige,ut Carolus ille Magnus.qui illud sacr* Theologi S Emporium unacu Parimnasium instituit sc ditauit: ex quo tanquam ex equo Troiano innumeri exierunt praestantissimi bellatores, et duces sic Caroli Imperatoris,& Hispaniarum regis locum teneris,hinc Mexi-

cana Academiam instituisti, & prima iecisti tu fundamenta ut non solum primilite tibi merito, sed fructus laborum debeantur . Recipe ergo eX clietulo,patr ne illi strissime, ex hae Academia primitias Speculum coniugiorum, in quo fa ciem omnes Indoria ministri in spiritu 1libus videre possint suam, ne in ministrado aberrent, in discernendis, iudicadisq; coniugijsInterim hoc tu e dignitati pre

cor, prospera, fecunda li Omnia, aC Ut te

Deus Optimus in dies virtutum,& meritorum in gubernandis tibi commissis tanta ditet Vir tu te, quanti interest omnibus huius orbis noui incolis, rogo.

12쪽

DOMINUS IO AN

NES NIGRET IN ARTIBUS, ET

Theologia Magister se in metropoli Mexicana A r-chidiaconus, A Vanuersitatis Rector , Fratri vitapho issa Urea Cruce religiosissimo Augustiata- no , sapientissimoq; magistro , Sc prima, rio moderatori in Academia Mexicana. S. NT EI alia innum, re beneficia Waebumano teneri Deus summus naximus c ut e sit, is ephon

se reli=iosissime,sapi tissimeqi magi c um memoria cenumpassimis et B; contemplandum - cesseribomines adeo Taria quada asse thone , ct amore geniuo Mipauci,aut nulli,alionis Finem inseqMntur: o qui si aliud sic, aliud sic ut cum Hieronymo loquam eligat, , perpendat.sine sobsecro maius mirabilis ini,quἐm mille hominum

sipecta quinimb homimbus millia militum spe rum co polusere iudicemus,, credamusy le ad militiam procliuet , ille a d agrorum culturam quodammodo cogitur. Vnusatili eatius ausi rum mores detestaminEt in viridis,aduersu virtutem dij miles omnino sunt homines. qi idem vi hemis,m expetimur. νnus vino deditus a

ter homicida, mut e L,im aleae statit,aut muliem iis, 'si crimino incensetur ini Nesingula recepenco prolixior fiam a vostro instituto laetius euadam quis adeo ingenii diminutim parum intellechim capax reporitur, qui mente quadam Diuma facti m esse nora intelligat, , cognoscat, is per toti ersem homines qui X cy- rari in tanta varietate e Sit,m Diuinitares suada creatae , radi seminatasint,ani ad intelleClum nutriendum , ad voluntate err-gentam, d memoriam persiciendam, ummasupremas intellis:

gnissimos foectores demas i aruit imos in Theologiasan Sta magi mee M uid superes imbibomines Mita inani , in morte is

uersi sunt

13쪽

tientes, iιb nauubans insipientia degentes c picei sin Socrate, vita dis cereis Platos riptumum in ' i siphia monum,ta denegaret: si istoteles iii avs Philos phim optimas aliis di cel , ius huecessioribu3 non ostenderet,acitum spe de nobi3:m ircitare qua-lam, ainricolarum more Philos pharemur, dis' miremus.(uid referam bellorum duces ahchite os insignes mcchanicarum rex, b os,inde nam eminentiam ilIam, persicacitatem , rarisiorum subtilitarem adeptisunt,nisi apraedeta loribu ab antiquorum libris,a 5ri seu voluminibvi,quibus maximim honor, immortalis fama debeturrai tande sim luce fa clarius uparet, nos , ita seculis diosis, multa antiquioribu3 acc epta referre debere. Iste ti tamearrifices, oe cuiuslibet generis sapientes addere potius inuentis,quam tueuentores dicendis in itu religio dime Ille 'bo'sc,m iure optimo dodes si me, nm: ex multu tua Delici sorte elige i m venistis, Theologiae sancitia deditissimu3,optimam dioium nationem po-DUthoe tandem eugis,atq; alijs deSeriis omisso coaetanaes amicos sui te orsi in bonis literi supe ructi, i antiquorum, isd-pientium exemplo poster. emolumentum grande. memoriam n

linqueres. destris sol in Logices m P losophiae editione' is ae

abores tuo nomive opus Theologicum quidem aureum, inenti ingularis doctrina refertum,cui Speculum o v mmui iure deso quod examinandulari commissione capituli huim si e metrotolitanae accepi onposum mi I ephon se in Theologia eminenti si me tuum hoc desiderium,mam hanc canam mentem non lauda

m. Et innam epis solare modum exc dere daretur. musarum af

fatibus me die num cesierem, ite ad aethena extollere,oe viis hortuum Diumum per Sachi em. Verum quid opus est,erbi is siliu Abho non iuuenitur ad Indorum vodos scindendos:ad coniugis, viri ligamen firmandum ad omnium tandem scru dum,m I ambio uitarem extimandam hic liber conducit Gnatu utur igitvir omnes

14쪽

artium magister,&sacrae Theologiae magister, in Academia Mexicana Rhetoricae professor, Lectori. StaV M venit iu mentem,tandide lictor, Divinum illud oraculum.tiuos Deud comungi omo non heptaret:confestim animo de maxima matrimonii dignitate dipne tantia, ramunt multa. uuaml halicet Sacramentum hoc hominum propagati ni nee siritis extiterincum totangilomm mI lia ab orbis cotidiri exordioebommem ratem ivum, mi minam aquiliis in tot tempora,is imi eras progenies,ac nationes genim humanum impaetatum e P, Deus eminxerit. Quo paeto a nullo alio

quam si Deo insiti m , oe honestatum fuerit. tiuam praterea adfabrefcimi, lasertari re Ecclesiam nuptias praefigure' oua

item exacte copulatam infli perfoua humavam naturam Diumae denotet.Quod num paulo postquam est conditis Aidamia, iuspiritu co mouit . in bis autem maxim admirandas comodis,m Arisq; matrimonib, diu potissimum consederare, oe demirarisio- leo:cum vinculum,quo pateri,Sisa mutuo copulavrunnaturale, O minus di solubile,quἀm Gordia ius nodus iideatur, iri tame . oe uxoris nexus liber,alioquem voluntarius,stasi mus, di inexplicabiles sit, tui se uxore,Dimnospiritu afflatusprotoplasius dixerit. Hoc nuc os ex ossibus mei re caro de carne meapropter qua relinquet homopatrem, matrem, , adhaerebit uxori uae. Vnde facile conidicis,quando Christus in v ranae hae men coniugum,ne Miquam nisi morte ab inuicem seiungerentur c confirmauit, i diuorti, libellos coniugibus a Moysea missos ab tuterit, eum qui vel reputire, e egetare coniuges Noluerit in matrimoni, canonibus, qui longe lateqt eatent,quam me satissimum esse oportere. Nam sau egra rum E Gnisngi ut coclinet redo gregat. Disiuae ob

ad ephess

15쪽

M it legi:, cum ab sino miremula orsantur,fide sacramento,, proli,quae praecipua se coniugio sunt,ston leuemfacit muriam. Pus tu damn a Candide Iectorim i opitu, hoc uno libio omparato, tam facile vitabig, t in redi Fusissima,' labyrintho Dedali implicatiori tutius ac certius quam hheseus,pmuinc iam matrimonialem perpaucis quidem obuiam ct adire, supenarepotens.Cuius laboru eo endium,cui ad hoc teporri acceptum referes nitima- sero A boni o . Hera Cruce leti iniano,cuius i'defessa si idia, admiran a do chinasingulana ingeni, ut documeta, gilia in omnibus disci linig lucerna apientes,animi candor, ut vel hostes cocilier,boc uno in opere Eafacio reliqua in ipso aditusic tibi oceurrem dilucida, t minime os scure Cooeno sera nouo huic orbi illustrando Diuinitus ipsum ineo concessium.Posteridem ne tibi id non eradiclanmci pes elegautendimusto breuius librum cscribere Verum eum Paulum secum debitorem se digni di indignis intilligeret au G Ro- sis, ius diuagatus,ne res tanti momenti, et mediocriter i iturum mih i, fugeret crassioriquod aiunt Minerua acliadisomm omnium captum defrendens,n Cotium diactavit. Eme alebali os tutus labore fruere. . .

16쪽

PRAE E ATIO

ADMO TH RLVERENDI PATRIS

fratris in Ephous a Vera Cruce Augustiniani,Theologi,& pri maris cathedratici in Academia Mexia

cana,in suum Speculum Con- iueiorum.

U M, nihil inaeis insitum dcbeat esse Christiano pectori,quam quae L hristi, &aliorum,

Sc non quae su a sunt, quaerere, animum ubi it causam matrimonialem tractare, ut noui Or-bjs,noui ho mines,nouiter inucii maxime iutiarentur.In hoc enim argumerato,& materia periculosissim e erratur.An non error grauisimus, si ex ignorantia os Aliungere oportet,ctiungere cotingat Vel quos coniungere, disiurigere eueniat Consideraui enim quam sec-ouenti sine inter ministros huius Ecclesiaede re matrimoniali versemr causa quanq- sit omnibus obuiuin contractus matrimoniales audire, iudicare,& diffinire. Sed sicut non omnibus fui aiunt)datum est adire Corinthum mo cuilibet scientia necessaria de negotio est coccisarquia & Iuris peritiam,&Theo--logiae sapientia in expostulat. Rei arduitas' quaestionum di ficilium difficultas,' doctorum in diuino,& humano rure peritorum varia opinio deterrebat,deprim ebatq; animum .Sed tamen Christas sp e Iesus cuius res agitur sic vires apposuit, dc peramicos solicitauit,& per praelatoru obedi entia m coegit, ut calamo mansim admouerim. Per gratiam Dei opus inceptum ,d perfecte absolusinus,theoricam praxi coniungentes: dc Pontificum determinationes ad consuerudinem.& mores In eophytorum sic ad aptado , ut nullus remaneat posthac locus remorandi an ipsis iudicandis casibus occurr*ntibus . Atque cum ante dec m annos fuerit opus elaboratum , praelo commmittere distaei Totissm e vi experimentum sumerem qua frote ab ilijs istae nostrae lucubrationes reciperentur. Atque spes meoe non cedit ad irritu ed video ab omnibus (maxime doetis desiderari. Quapropter differreamplius non licuit. Scr=ru . pserunt

Intentio,

, institu

thom 'arac ius matrimoniales Causas et theo oebe, raturis peritia requiritur babe

17쪽

is Pracsatio Authoris. pserunt multi ( sateor) eleganter , grauiter, & docto .s amo rcle I uris Pontificij doctoribus doctis prius stat serino , suorum

tum sola habita ratione*licsatiombus innumeris Litta,

ii (sicco pede transeuntes ) ipsas Pontificum determinationes nobis tra siderunt duntaxat. At I heologi nostii , qui Jatius, dc ex intimis ,& a primo lapide(yt aiunt exordiri so- .len i , nonnulla desii dera n d a reliquerunt, quae ab illis inconsiderata, quia non obuia,a nobis tractata in prasciati sunt,& cnucleata, ut certa ab inccitis distinguentes', iura non confunderemus, sed seorsunt, quid iure naturae,& quid Diuiijo,dc tantauci. F, dem quid humano constitutum sit exponerentus. Matrimori Q. et Titi nium enim etsi sacramentis Ecclesiae connumeretur , contradi. istus quidam humanus eae Quocirca cum diuersimode in diuersis contingat nationibus : hanc honii iram consuetudinem qui illorum liominu ni linguam vernaculam ignorant, exacte cognoscere millime valent. Qua de reclim alias ab hinc duodeuiginti annos barbaram eorum linguam didicerim: semiliaritate tam longa ( quae ad opus hoc spectat intelligere potui: atque in uniam redigere sic curaui , ut dispensatores mini,

Paulus,I. steriorum D ei,&sapientes,& insipientes pariter iuuenturilom -- . nes. Isti quidem quia ob oculos, quae diffinienda in omnhoc cUrxente casu proponimus. Illi,quia quae sparsim legerunt in libris, in hoc uno congregata deprehendant. Atquc consilium fuit in tradendo aliquantulum materiam extendere,dc latius vagari, vicuilibet pateat adit quantumiis rud ct agresti ho mini. Poteramusquidem non eo insicias )bxcuius comprehendere, sed tamen forte Delio indigeret natatore. Et stylo infimo , & non a stato tradere eo fuit in ansmo , vi ctiam si non latinus, cum aliquansulum Grammatices degiis auerit, Diuiso fructum possit reportare. et Argumentumq; Cperis intresdies erre. iusimus partes an quarum prima, Omnia quae de matrimonio m generali, atque de impcdi m ei, is omnibus, do i montibus,

di non dirimentibus, apposita sinit. In secunda, de illis, quata d infideles conuertcndos spectant, sit scrino. Atque in tertia modum diuorti j dcclarauimus. Et quae ad usum inatus non licitum spectant, dc quia faci iam concilium Tridentiavia nostris diebus celebratum post secundam editionem mmc

la quae

18쪽

Praefatio authoris. I sta quae ad coniugale foedus pertinent limitauit declarauit ,&mutauit hanc tertiam editionem parare curaui ,in sine per modum appendicis quae noua sunt adducendo, nouas proponendo co nsiderationes, de scitu dignas questiones dissere do. Opus ad umbilicum perducere, per Dei gratiam datum es t , qtLe Di appendice de nouo sint addita iuxta materiam ubi merito esset reponendum signuni videbit diligens Ieehor,ut facile iii- uenire qua: desiclarat, & aliquot proprij motus Pontifici. s. Pij quinti ad literam sunt appositi in. s. p. itiam.i8. st in sine

in Peroratione.

20쪽

C V LI CON IVGIOR UM

admodum R. P. F. Alphos a Vera Cruce instituti Eremitarum. S. Augustini, Theologi, Cathedratici Pti marij in Academiae Mexicaena in partibus India-

ARTICULUS. I.

An sit matrimonium: Sc quid sit illud. Via (teste Arist.) an est prius es qua quidesti frustia,& incassum in quasione ponere tur quid sit matriinomu,nisi priusintellexerimus an sit. Qua de re tanquam fiundamentum, primu lapide in hac nos hamatrimoniali structura, &Coniugiorum Speculo constituetes, matrimoniu a Deo ipso omnium formatore esse institutum affirmamus: a n ossi cium quidem, in illo deliciarum paradiso ante Peccatum protoplastoru: quando Adae datum est adiutoriu simile sibi. Eu quo quidem soporato Eua e ducta,& formata fuit, ut os ex ossibus,dc caro ex carne, duo in e arne una essent. Post peccatu aute in remedium coninabilitum,& firmatum: &.tadem inlege gratiae a Christo omnium redemptore,de seruatorc non solum cofirmatum,& roboratum esse crignoscitur: verus metia ad illamprimerum clam unius ad mansiciun indissolubili B tale,onmibutis numerii delinitum es Lipso dicente: tocli. At II Deus Arist. r. Po