장음표시 사용
71쪽
huc adiungit unctiones, temperantiam V neris &victus . .
acticinis. , Hactenus de voce actionis lex & gestus si perest quam Quintilianus chirono in iam appellat) virtutis multo maioris,quamulla vox essς possit. In ijs enim omnibus,qine sunt imonis, inest quaeda vis a natura data: quareetia hac imperiti,hac vulgus,hac deniq; barbari maxime commouentur. verba enim n
Imnem mouent, nisi eum, qui eiusde linguae soci etate coni uctus est, sententiatq; saepe acutae, non acutorum hominu sensus praetere lant.Actio, quae prae se motu animiori, omnes mouet: i)sdem enim omni u animi motibus concitantur,&eos ijsdem notis, & in
lijs agnoscunt, & in se ipsis iudicant. Argumento magno est Pantomimus, qui solo g stu, sine voce, omnia spectantibus significat: vigestus in tanta per tot gentes linguarum diuersitate , tanquam communis hominum . sermo esse videatur. Iino vero etiam belli rum,quae signis affectus suos enunciant: quia etiam rerum inanimatatu: sic enim picturae. di imagines tacitae loquuntur. Itaque gestus, sermo corporis & eloquentia recte a Cicer. nominatur: in eoque summum studium duo summi oratorςs Demosthenes & Cicero p
72쪽
: AVDOMARI TALA Iquam ut fulgor ille sinistras imagines redderet: suis demum oculis, quod efficeret,crediadit. Quin etiam Satyrum histrionem ad eas artes magistrum adhibuit. Et Cicero hi strionibus quoque huius doctrinae naagistris Roscio Conisedo, & Aesopo Tragoedo usus est. Chironomia verb Quintilianus author ei hab heroicis usque temporibus repetitam, ab ipso etia Socrate probatam, a Platone quoq; in parte ciuilium positain virtutum. Quare nec Aristoteles primus id animaduertit. CAP. 8. DE GESTU T . tius corporis. .
Lex una hic summa est , ut omnes vocis fi xlones subsequatur gestus, no hic verba e primens Scenicus,sed uniuersam rem & sententia, non demonstratione, sed significatione declarans, laterum inflexione hac forti de virili,non ab scena dc histrionibus,sed ab a mis,aut etia a palaestra. Trunco igitur totius corporis orator se ipsum moderetur, &via xii Haterum flexione,gestumq; magis ad sensus,quam ad verba accommodet. Motus g
sticulationibus rid ulus est . Sextus Tityu
eam solutus & moli is in gestu suit sicut est
in Bruto visaltatio quaedam nasceretur, cui Tityus nomen esset: & Hortensius, tanquam histrio appellatus gesticularia Dionysia,n eissimae saltatriculae nomine, ut apud Gelliuest, Se nominatim a Ciceronet dictum, in motu &gestu plus artis habuisse,quam esset Ora
tori satia. sed in his immoderatum styidius
73쪽
RHETORICA, . 73 reprehendituristatus vero corporis sit secundum naturam erectus &zxcessus: Etenim
Os hominisublime dedit, elimissi tueri Inst.2 erectos adfrdora tollere vultus.
Contraria autem mutatio & vacillatio, quam indecora sit, Curionis motus ille argumento est, que Iulius ut est in Bruto) in perpet m notauit,cum ex eo in utramque ea tem toto corpore vacillante quaesiuit, quis loqueretur e lintre, &Qu.Sicynius, homo impurus,ied. admodum ridiculus. lactina Tribun .Pleb. Curionem &Octauium Consules
produxisset, Curioq; multa dixi stet sedente Cn. Octauio collega, qui deuinctus erat fas-'cijs,& multis medicamentis, propter dolorem artuum, delibutus: Nunquam inquit Octaui collegae tuo gratiam reteres, qui nisi se suo more iactauisset, hodiὸ te istic muscae in
CAPO. DE GESTU CAPITIS, . frontis ct oculorum. Atq, hic de corporis uniuersi gestu:partisi
item sua quaedam ratio est,& quidem praeciapua capitis,cum i lio corporis statu consen-' tientis. Demisio capite humilitas & mod stia significatur: & hoc gestu Poeta verecundiam reginae exprimit. Aen.r. .i . 'Tum breuiter Dido vultum demissa profa tr. Eundem modestiae gestum proponit Ilo-
74쪽
prius quam illam eloquentiae procellam enfunderet: eoq; gestu par est Ciceronis timo rem in principijs significatu esse: quitietiami, id testificatur oratione illa, Cum in omnib'
causis,C. Caesar, &c. Aspectus vertitur Fod quo gestus corporis:exceptis, quae aut damnanda,aut remoueda sint, ut videamur aue sari. Aen. I.
Dysalamierris auertitepestem. Aen.r. Haud equident tali me dignor honore.
Solo tamen capite gestum facere, aut quenter facere, vitiosum scenicis doctorib visum est, frontem serire in dolore, Ciceroni videtur oratorium, Fabio autem scenicii sed in ore ac vultu sun omniar in eo auteni ipso dominatus est omnis oculorum. Uultusi autem imago est anim i, indices oeuli. Ruarer cum effeceris, ne quid ineptum aut vultu sum sit,ium oculorum magna debet esse in deratio: qui quot animi motus sint, tot signia sicationes & communicationes habent. Tutilius in Pisone cauillatur oculorum motum... Clim esses interrogatus ait quid sentires de' Consulatu meo r grauis author Calatinus, ' credo, aliquis aut Africanus, aut Maximus, V & non Caelonius semiplacentinus, Calue tius:respondes,altero ad frontem sublato, al tero ad mentum depresso supercilio , crudomitatem tibi no placere. Qualis illa nimiru B comici patris,interim concitati, interimi
nis periona cst: similia caim est inaequalitas.
75쪽
RHETORICA. Narium,labrorum, menti, ceruicum, humerorum vitia magis nosantur. Humeros iacta.
bat Demosthenes: sed hoc vitium ita dicitur emendasse: ut cum in angusto quodam pulto stans diceret,hasta humero dependens immineret: ut si calore dicendi vitare id eicia disset,osian satio ne illa commoneretur.
CAP. io. DE GESTU BR chi, manus litorum. At brachium procerius proiectum, qu*si
quoddam telum orationis est: continuobjue , ac decurrentes locos maxime decet, &cum
speciosus quiddam uberiusque dicenduesti isicut illud,saxa atq; solitudines voci respou iadet: expatiatur in latus,&ipsa quodammO- ,, ' do secum militari isto gestu fundit oratio. iSinistrum vero brachium, si quid eo agendu
st,ebvsque alleuandum est, ut quasi norma- lem angulum faciat. Manua autem minus are puta, digitis subiequens verba, non ex pri mens,tantum potest, ut sine hac trunca videa , t tur actio. Nam caeterae partes loquente adiuuant:manus prope ipsa loquitur. Hinc Persianum illud Satvr.4. . i
Ergo ubi commotaseruet plebecula bile: Fert animur calida fecisesilentia turba,
sinistra autem sola, nunqua gestum facit '
dextiae sese frenuenter actommodat sic tui
76쪽
genda est:Q io me miser confera, S c. Quantus vero sit innitarum hiantium gestus,exen . plum poetae demonstrat.Aen.I.
ingemit,o dup ices tendens adsiderapalmas Talia roce resert: O terq quatera beati, Meis ante o a patrum, Troia Ab maenibus altis,
Contigit oppetere: Hic Poeta gestum praemostrauit.Manus V rb complodere est scenicum. Atq; haec de seniuersa manu. in cuius digitis, singularis g sus quidam est: atque ille in primis maxime communis, quo medius digitus in pollicem contrahitur explicatis tribus, duoque medij sub pollice veniunt: & gestus est instantior,& tribus pollice pressis, index ille qu o crassum in exprimendo animi dolore atque impetu scienter usum significat Antonius e plecare solet: Is in exprobrando & indicando unde ei nome est 3 alternata ac spectante
humerum manu paulum inclinatus affirmat:. versus in terram urget:aliquando pro num ro unitatis est. Est autem & ille verecundae orationi aptissi inus,quo quatuor primis i uiter in summum c0 euntibus digitis, non ' procul ab ore,aut pectore fertur ad nos m nurire deinde prona ac paululum prolata laxaturia in intilianus credit hoc modo co
pisse Demosthenem in illo pro Ctesiphonte timido summissoque principio: sic item se
αν malam Ciceronis manum, cum diceret. si
quid est in me ingenij Iudices quod sentio,
77쪽
RHETORICA. squaru sit ex igitu, Scc. Atque digitorum gestus
iam insignis est vetat tamen Tullius , ne ullae sint argutiae digitorum ne ad numerum cadat articulus .pitisc ille habitus, qui pacificator in statuis solet esse, qui inclinato in humerum dextru capite, brachio ab aure protenso manum intesto pollice extendit: qui qui de maxime placuit ijs, qui se dicere subis
in caeteris vitia fere notata sunt: ut pectus ac ventrem pro ijcere, caedere etiam pectus, Fabio scenicum est. At femur ser ire quod Athenis primus fecisse creditur Cleon )vstatum, de indignatos decet, & excitat auditorem.In pedibus ver b status & incessus obseruatur.In dextrum ac laeuum latus vacillare,
alternis pedibus insistendo, ridiculum est. upplosio tamen pedis in contentionibus incipiendis & sni edis est opportuna. Incessus permissus est oratori, sed rarus , latiin . in causis publicis ubi suggestum amplum Ecspatiosum est:vbi etiam multi sunt Iudices, proindeq; in senatu,ubi plures,& in concione,ubi long E phirimi.Discu sare tamen in ptissimum: urbaneque Flauius Virg;nius interrogauit de quod a suo antisophista quot millia passuum declamasset.Atq; haec de corporis gestu, qui magnis Oratoribus instru ', mentu eloquentiae prorsus admirabile fuit:
78쪽
fastidiosos contemptores,argumentum hine sumptum est. Nam cum Tullius aduersus Callidium, haeress illius oratorem diceret o pro argumento refutationis posuit,qubd venenisbi comparati causam tam solutὸ egisset, taleniter,iam oscitanter, tam sine corporis ge-- stu.Tu Marce Callidi inquit nisi fingeres, scis ageres:praesertim cum ista eloquentia, ali is norum hominum pericula defendere acerri mὸ soleas, tuum negligeres ubi dolor3 ubiis ardor animi qui etiam ex infantiu ingenijs elicere voces & querelas solet nulla pertu A batio animi, nulla corporis: frony, non per-- uiuas,non semur: pedis quod minimum est nulla supplosio.Itaque tantum abfuit, ut in-'' flammares nostros animos, somnum istol '' eo vix tenebamus. Sic Tullius Callidium in ipso soro, tanquam in aliquo Rhetorica lu- do condiscipulum,non satis in alte,qua pro- si teretur, attentum diconsideratum vellic