장음표시 사용
201쪽
12OI. SI ALOGOGA: 197 Latex insequens ab aqua pura vix diversus. Massa in retorta residua, phaenomena exhibuit, quae in Tent. I. fuerunt adnotata. id ent. 3. Unciae decem saliVae recentis mistae cum uncia una calcis vivae; unde illico extricatus Odor volatilis , nares sortiter feriens. Facta miscella in retorta vitrea ut confestim adponi posset excipulum. Ope caloris moderati expulsa uncia una, nonnihiI-que magis, humidi, cum acidis quidem non luctantis, Caetera vero omnibus aikesini spiritus fortioris dotibus praediti. Residuum id peculiaris obtulit, quod , in aqua soluto hoc , separatum denuo per sitrum liquidum ad fundum deponat, si sal jungatur ali alinum, terram albam , in acido nitri, non vero in acido vitrioli, reserandam.
Tent. 4. Destillata saliva prorsum putrida ex retorta vitrea, calore leni, donec prodiens liquidum nullum amplius spiritus aikalini praebcrot indicium. Sejuncto hoc omni, residuo admista uncia una Cal- Cis vivae; conquassata miscella denuoque destillationi conmissa , excipulo alio addito. obtenta sic uncia adhuc scinis spiritus aikalini sat sortis; priori, qui abs addita calce viva expulsuS, sortioris; ea solum intercedente differentia, quod haec effer-VeSceret cum acidis, tranquillum illa ineunte connubi
Tent. 5. Saliva recens mista cum aqua calcis saturata , recenti; dejecta inde calx.
202쪽
Idom oritur phaenomenon, si saliva putrida adhi heatur experimento. Tent. 6. Sacchari Saturni , sive aceto destillato, sive acido nitri parati, solutio aquosa , instillata saliva, etsi putredinem nondum passa, Saturnum Corneum magna copia dimittit. Tent. 7. Solutio Lunae, aqua forti facta, clarificata, Cum saliva recenti mista; eadem, uti plumbum, dejicitur ratione , Lunam corneam dimittens ex amplexibus. Tent. 8. Mars ex solutione aquosa vitrioli viridis , per additam salivam recentem, praecipitatur. Tent. 9. Solutio etiam, aquosa vitrioli cyprii per salivam recentem turbida redditur; elapso aliquo temporis intervallo ex albo-gris eum praecipitatum ruit ad fundum. Tent. IO. Solutio aquosa succi inspissati heliotro- pii tricocci per salivam recentem non muta
Tent.. II. Misti cum saliva recenti violarum syrupi color illico non mutatur; elapsis aliquot diebus color elegans syrupi caeruleus mutatur in novum , inter viridem & caerulum dubium. Tent. 12. Saponis in aqua solutio per saIlvam
Tent. 13. Solutio aquosa scoriarum reguli antimonii', per chartam emporeticam depurata, ab addita saliva non adficitur. Tent. 14. Saliva recens per chartam emporeticam filirata, mista cum solutione salis aikalini fixi, ')
203쪽
non efferbuit; saliva turbida, nonnihil viscidior reddita;
denium flocculi fundum petierunt vasis
Additum miscellae acidum nitrosum , expulsis jam socculis albis; diaphana inde reddita , soluti stoeci. Idem acoris vitrio lici, cum saliva eadem mista junet effectus ea solum disparitas, quod miscella post aliquod tempus denuo redderetur sponte sua turbulenta. Te ri. 15. Saliva recens missa per chartam bibu-Iam, cum aliquot guttis olei vitrioli mista, sedimen album deponit, acido nulli patens. Tent 16. Saliva recens leni calore ad mellis consistontiam in spissata, cum oleo vitrioli qua dosii 3 deIV. in retorta vitrea mista , sub initium leniori , tum majori aestu torta , dimittit spiritum salis muriatici, cum sale allia lino vegetabili sal digestivum, cum ali aliminerali sal muriaticum, genuinum, cum athali volatili sal ammoniacum, largiens. Notandum simul, olfactum detegere quoque spiritum sulphuris Volatilem. Tent. 17. Mista saliva pellucidissima, recens,
cum spiritu aikalino , ope cinerum clavellatorum ex sale ammoniaco expulso; nata quidem nulla effervescentia, aut lucta liquorum , sensim tamen turbulentia entita, miscella opaca reddita; terra alba fundum vasis
petiit. Terra limc in acidis solvitur ; solutio tamen per Cleum vitrioli facta, diaphana non manet, sed uti in Terit. I 4. per errorem typi Tent. 13. hic citatum)dictum fuit, sese gerit.
solutionem aquosam salis alliatini fixi uulgaris, magis aut minus saturatam, an spontaneum illius deliquium, ole-umve sic di istum tartari per deliquium, intelleXerit, ex voce hac generali non patet. De Im
204쪽
Tens. 18. Per spiritum salis ammoniaci volat, lem , qui ope calcis vivae expulsus fuit, hinc ipse causticus est, salivae recenti admistum , nulla producitur
praecipitatio, nil mutatur. Tent. 19. SaliVa exsiccata, cum anatico pondere cinerum clavelJatorum depuratorum mista, tum ad requisitum gradum calcinata , lixivium praebet phlogisticatum, Martem in caeruleum berolinense dejicientem. Tent. 2O. Adseruerunt aliqui, quodsi aurum ac Mercurius cum saliva terantur, aurum solvi, Mercurium sigi ; utrumque mihi non successit. Tent. 21. Cibi masticati, aut cum saliva remisti , tumque in vitreo vase adservati , calore leniori citius multo abeunt in fermentationem, aliis, sine saliva addita sermentationi subjectis. Tent. 22. VERREYENII experimentum imitatus miscui partes duas farinae triticeae cum parte una salivae ; partes duae aliae farinae hujus cum aqua pura redigebantur in pastam et utraque misceta , vassi vitreo conmissa, exponebatur leni calori: misceta prior citius multo sermentationem subiit altera. Tent. 23. Saliva recens cuprum ferrumque solvit,
si metallat haecce per aliquod temporis spatium in illa
adserventur. Tent. 2q. Saliva recens cum oleo in vase vitreo
probo conquassata, liquidum exhibet, lac adspectu referens.
Idem oritur phaenomenon , si panis , butyro, aut pinguedine , inunctus, diu masticetur.
205쪽
Confecti ari a ex tentaminibus cum faliva in tittitis.
Auctores multi salivam, uti & bilem, pro subsantia habuerunt, saponi analogam; pro liquido scilicet sumserunt, ex sale aikalino partibusque oleosis e actissima crassi junctis , conposito. Adsumserunt hoc de omnibus illis corporibus, quae apta nata sunt, oleo-sas partes cum aquosis uniendi; atque hinc sensu proprio liquorem vocant saponaceum. 'Attamen per omnia mea tentamina nullum in saliva deprehendere potui sal aikalinum fixum , cum partibus pinguibus, oleosis, nexum, seu iisdem ligatum ;multo adhuc minus prorsum liberum, ac nullo alio Corpore mistum, ex saliva sejungi valet. Sed & sal volatile ali alinum , in saliva manifeste adeo demonstrandum , partim acido, partim fixo sale Jigatum est. Quodsi enim saliva sapo foret ; seu, si salia alkalia fiYa & volatilia in eadem pinguis aut olei ope mutuo soluta essent, miscella haec, uti in sapone, sive volatili , sive fixo sale aikalino facta sit, disjungi deberet, quamprimum adderetur corpus, majorem ad Initatem cum salibus aikalinis fovens, quam quae salia haec inter ac pingue, seu oleum, intercedit; sal nempe acidum. Id voro non, contingit. Nulla obcurrit eX- perientia, ubi sejunctum ex saliva in conspectum prodiisset pingue quoddam corpus, post miscellam salivae cum sale quodam acido. Ex tentamine primo, quod exhibuit, per residuum a destillatione salivae, in aqua solutum , argentum & plumbum in aqua forti soluta dejici, in solutione aquosa Mercurii sublimati corrosivi colorem Ribflavescentem cXcitari, demumque ex solutione etiam vitrio-
206쪽
Ii ferri ac cupri praecipitatum album exturbari; certo concludendum videretur, in capita hocce mortuo, hinc& in ipsa saliva , sal continstri aikalinum fixum. Plane tamen erronea foret haec sequelia; praecipitatio siquidem argunti atque plumbi ex aqua sorti debetur sali muriatico, sau acido muriatico, in saliva contento; aut sali aminoniaco, quod saliva pariter recludit , uti ex dicendis patebit. Demonstratur hoc eX eo, quum ambo illa metalla per caput idem mortuum dejiciantur in Lunam corneam ac Saturnum cor
Erroneum pariter foret, si quis adsumeret, praecipitatum ex vitriolorum solutione obtinendum produci a sale aikalino fixo, in capite mortuo salivae con-
Praecipitatum hoc debetur alteri causae , prout etiam ex subsequentibus elucescet. In saliva adest terra calcarea, per acidum muriaticum soluta: terra haec Calcarea unitur cum acido vitriolico vitrioli in gypsum , quod fundum petit vasis; quum nil adsit, a quo gypsum hoc sustineretur solutum. Acidum autem muriaticum , partim , vel & ex integro , terra Calcarea privatum , solvit metallum, quod per terram calcaream ex salibus vitriolicis fuerat dejeetum. Unicum phaenomenon, quo vestigium salis cujusdam aikalini fixi in saliva contenti indicari adhuc posset, illud est, quod in solutione IIercurii sublimati corrosivi aquosa color aliquantum flavicans generetur ;quod tamen & inde venire poterit, si terrae CalCareae quid ab acido suo secedere queat, a quo antea in saliva haerebat solutum, ac si terra haec per ignis aestum
in statum causticitatis deducatur: quod quidem in destillatione salivae, inprimis dum sub finem ignis vis in
207쪽
tenditur, haud inpossibile est; quum idem adpareat,
si solutio terrae Calcareae per acidum muriaticum igne violentiori destilletur. Secedit tum acidum muriaticum a terra calcarea, atque terra haec aestu continuato caustica evadit.
Ex reliquis phaenomenis destillationis hujus patet, I in partes constitutivas salivae arcte satis invicem necti, ac ne aquam quidem lubenter inde recedere:
constituerer 3 in saliva contineri partes oleosas, sal-que alliatinum Volatile.' Interim tamen evictum nondum est, quo corpore sal volatile ali alinum, sub finem demum destillationis, igne admoto vividiori, crasin salivalem relinquens, in saliva ligetur ' Ligari autem quodam Corpore certilia est, alias enim ad initium operationis, ante aquosa adhuc liquida, prodiisset extricatum, & sub primam caloris actionem petiisset excipulum: sal volatile ali alinum in corporibus, unde fugatur, delitescere naturaliter ; ignis aestu , opeque miscellae aliorum corporum
nullo pacto productum; inter Chemicos hujus aevi est evictum. Sal aikalinum volatile in corporibus ligatur: I) per acidum vitriolicum,2 per acidum muriaticum ,3) per acidum vegetabile, 4) per acidum nitrosum. Ab acido primo sal aikali illud sponte, sola propulsum ignis vi, recedit; ast nullum in saliva demonstrari Valet acidum vitriolicum. . Si cum acido nexum foret muriatico, una CUm hocce acido pariter petiisset summa, sal que ammoniacum adfixisset collo retortae quum corpus nullum ad sta
208쪽
st, quos imiscellam hanc spmtus aikalini volatilis cum acido muriatico posset disjungere. Si autem sal hoc volatile nexum es et acido vegetabili, ambo simul, una cum liquidis, destillatione forent in excipulum propulsa.
Cum acido demum nitroso unitum ideo esse nequit , quum miscella haec in retorta detonationem excitasset.
Quodsi sal aikalinum volatile, ceu sapo stari cya anus, seu ligatum partibus oleosis, delitesceret in saliva, id inde patere deberet, si admisceretur salivae acidum ; tum enim deconponenda es et talis unio o falvolatile amplect cretur acidum , atque oleum incta eret summitati liquidorum salivalium. Vel ex hisce jam elucet , ipsas oleolas partes ope salium ali alium cum aquosis in unum corpus in saliva non jungi; uti quidem credere quis posset, cireuera creditum antea fuit: sal enim ali ali fixum, ut fixurrit, in saliva non deprehρnditur, & quodsi etiam adforet, Crassis salivae per adjunctum acidum , uti diximus, mox deConponeretur.
In Dissertatione mea de fermentatior re quaestionem proposui - - quo vinculo in alkohole oleo sae partes cum aquosis nectantur g atque i demonstraVi tum argumentis vero valde similibus, vinculum hocce nil nisi aerem fixum posse constituere. Hoc ipsum ligans D in saliva adsumi debet, non quidem ex eo , quod nullum aliud inveniri ibidem queat; sed quod cernamus, in fermentatione corporis cujusdam ad usque putrefactionem nunquam non sejungi inde aerem, atque prout haec recedit, non solum liberari sal aikalinum volatile, sed & terram parteSque olcosas ex liquido sensim extricari.
209쪽
Aer hic exacte adeo cum corporibus est unitus, ut ope antliae pneumaticae extrahi, adinstar aeris com- emunis alniospliaerici minime inde queat : solus calor aptus natus est, ut illum sensim ViRculis 'suis exuat, elasticum reddat, ac eXpellat. Quod Vero aer reminsus non nisii sensim perficit, id ipsum candescentiae ignis citius praestat; aerem fixum illico in motum deducit, prorumpit hic ex corporibus, atque salia volatilia al aliua , una cum oleosis partibus, simul fugiunt libe
Aeri nunc dicto tribuenda pariter est maxima dispansio , quae sub destillatione cornu, aut ungularum, ut sal inde obtineatur volatile aikalinum, Observatur. Rarefactio haec tanta est, ut, maximis licet excipulis, vapores, hac sub operatione prodeunteS, Coerceri cobligique nequeant. Non tamen adeo violenta amplius est, dum ali ali volatile, per destillationem cornuum jam obtentum, rectificatur. Aer itaque fixus nulla ratione pro petitione prin-eipii habendus; corpus constituit verum essentiale in humoribus humanis aliisque corporibus: sine aere sixo corpus non foret id , quod revera est , atque deperditione illius corpus, jam tardius, jam velocius, in corruptionem ' o tendit; prout nempe aer hic tardius,
aut velocius ex crassi corporum evolvitur. Secundum experimentum demonssrat praesentiana
salis aikali volatilis in saliva: salia enim aikalia volatilia non per putrefactionem primum produci, sed Uere in corporibus existere, in quibus Post putrefactionem
' Haec verba ta libello Aucetolos denuo desiderautur.
210쪽
nem, & hae durante, deprehenduntur, evictum nune jam satis habetur. Tertium experimentum indicat, per Calcem Vivam sal aikali forte ex saliva recenti liberari; quod tamen solutiones nullas terrarum in acidis factas praecipitat. Concludendum, secundum principia vulgaria Chemiae , hinc foret illico, in saliva verum sal ammoni
curn recondi et quum tamen per tentamen primum, mediante igne vivaciori sal ejusmodi non obtinuerim, quod tamen accidere debuisset, si sal aikali volatile acido muriatico junctum in saliva contineretur
Alio acido sal volatile aikali salivae ligatum pariter esse nequit; si enim acidum vitrioli vinculi obiret vices, vestigia hujus acidi deberent detegi , calx in gypsum foret versa , nec ab acidis amplius deberet solvi, prout tamen sit, dum salivae jam fuerat admis-ta , atque sal aikali volatile exin fugaverat. Si junctum foret acido nitroso, salis ammoniaci haec species sub destillatione salivae detonaret , igne validiori ad siccitatem usque deducta. Cum acido demum vegetabili si esset nexum, una cum acido hoc comitaretur prodeuntia sub desti, latione liquida. Vero itaque simillimum, quin & certum plane habetur, acidum non esse , quo aikali volatile in salisua ligatur; tum , sine auxilio corporis alterius , aut
Tota sequens, quae ex praemissis utique fluit, in libello denuo obmissa conclusio. An vitio Typothetae δ - De