장음표시 사용
51쪽
xspectant et viva sua plantaria terra; il radicis egent aliae, Summumque Putator Iaud dubitat torrae reserenA mandare cacumen; uin et caudicibus sectis mirabile dictu- 30 ruditur e sicco radix oleagina ligno; t saepe alterius ramos inpune Videmus ortoro in alterius, mutatamque insita mala erro pirum, et prunis lapid0Sa rubeSeere corna. Quare agite O, Proprios generatim discite cultus, MYgricolae, fructusque seros mollite colendo,
ou segnes iaceant terrae. Iuvat Ismara Baccho onserere, atque Olon magnum VeStire Taburnum. liquo ades, inceptumque una decurre laborem,) decus, O samae merito parS ma Xmna nOStrae, 40daecenaS, Pelagoque Volans da Vela patenti. ψon ego cuncta meis amplecti VerSibus Opto, on, mihi si linguae centum Sint, Oraque Centum,
'orrea VOX; ades, et primi lege litoris oram, ii manibus terrae; non hic te carmino solo 45 Itque per ambages et longa exorsa tenebo. Sponto sua quae se tollunt in luminiΗ oras, nsecunda quidem, Sed laeta et fortia surgunt; uippe solo natura Subest. Tamen haec quoque, Si quis riserat, aut scrobibus mandet mutata subactis, 50ῖxuerint silvestrem animum, cultuque frequenti ii quascumque Voeos urtis haud tarda sequentur. sic non et sterilis, quae stirpibus exit ab imis, Ioc faciet, vacuos si sit digeSta per agros; 'unc altae frondes ot rami matris opacant, 55Jrescentiquo adimunt fetuS, Uruntque ferentem. am, quae Seminibus iactis se sustulit arbos, parda venit, Aeris factura nepotibus umbram, Pomaque degenerant Sueos Oblita priores, Kt turpis avibus praedam fert uva raeemOS. 60 Scilicet omnibus est labor inpendendus, et OmneSJogendae in sulcum, ac multa mercede domandae. sed truncis oleae melius, propagine ViteSRespondent, solido Paphiae do robore myrtus; flantis et durae coryli nascuntur, et ingenS 65Fraxinus, Herculeaeque urb08 umbrOSu eoronae,
52쪽
Ver' et .fetu nucis arbutus horrida, steriles Platam mal08 88ere Valentis UaStaneae fagus, Ornusque incanuit albo
Nec modus InSerere atque ocul08 inponere Simplo Nam, qua Se med10 trudunt do c0rtice gemmae Et tenuis mimpunt tunicas, angustus in ipso Fit nudo sinus: huc aliena ex arbore germen Includunt, udoque d0cent inolescero libro. Aut rursum enodes trunci resecantur, et altos inditur m 80lidum cuneis via, deinde feraces Plantae mmittuntur: nee l0ngum tempus, et ingens Exiit ad caelum ramis felicibus arb08Miraturquo nova8 frondes et n0n Sua' poma. Praeterea genuS haud unum, nec fortibu8 ulmis, Nec salici l0t0que, neque Idaeis cyparissis; ec ΡIngueS unam in faciem nascuntur Olivae, forchades, et radii, et amara Pausia baca, Pomaque et Alcines Silvae; nec surculus idem Urustumiis Syriisquo Piris gravibusque VolemiruX0n eadem arboribus pendet vindemia n08tris,
uuam Methymnaeo carpit de palmite Lesb0s; PSunt Thasiae vites, sunt et Mareotides alba I inguibus has terris habiles, levioribus illas; ι passo Psithia utili0r, tenuisque Lage0S,
1 emptatura pedes 0lim vincturaque linguam; u ureae, Preciaeque; et quo te carmine dicam, Rhaetical nec cellis ideo c0ntendo FalerniS. Nunt et Aminaeae vites, firmi8Sima Vina, 1 molius adsurgit quibus et rex ipso Phanaeus Arg1USquo minor, cui n0n certaverit ulla
M βψλrψ-Libyci velit aequoris idem in
Discere quam multae Zephyro turbentur Rrena
53쪽
GEORGICON LIB. II. 4IΛut, ubi navigiis violentior incidit Eurus, Nosse, quot Ionii veniant ad litora fluctus.
Nec vero terrae serro omnes Omnia POSSUM. Fluminibus salices crassisque paludibus alni 110Nascuntur, steriles SaXOSis montibus Orni:
Lit0ra myrtetis laetissima; denique apertoa Bacchus amat collis, aquilonem et frigora taxi. Aspice et extremis domitum cultoribus Orbem, Eoasque domos Arabum pictosque Gelonos: 115 Divisae arboribus patriae. Sola India nigrum Fert ebenum, Solis est turea virga Sabaeis. Quid tibi odorato referam sudantia ligno Balsamaque et bacas semper frondentis acanthi lQuid nemora Aethiopum, molli canentia lanal 120
velleraque ut soliis depectant tenuia Serest Aut quos Oceano propior gerit India lucos,
Extremi sinus orbis, ubi aera Vincere Summum
Arboris haud ulla o iactu potuere sagittae l Et gens illa quidem sumptis non tarda pharetris. 125Media seri tristis sucos tardumque Saporem Felicis mali, quo non praesentius ullum, Pocula si quando saevae infecere novercae Miscueruntque herbas et non innoxia Verba, Auxilium venit, ae membris agit atra Venena. 130
Ipsa ingens arbos faciemque simillima lauro, Et, si non alium lato iactaret odorem, Laurus erat; solia haud ullis labentia ventis; Flos ad prima tenax; animas et olentia Modiora fovent illo et senibus modicantur anhelis. 135 Sed neque Medorum silvae, ditissima terra, Nec pulcher Ganges atque auro turbidus Hermus Laudibus Italiae coriunt, non Baetra, neque Indi, Totaque turisoris Panchaia pinguis areniS.' Haec loca non tauri spirantes naribus ignem 140 Invertere satis inmanis dentibus hydri, Nec galeis densisque virum seges horruit hastis; Sed gravidae fruges ot Bacchi Massicus humor Inplevere; tenent oleae armentaque laeta. Hinc bellator equus campo sese arduus infert; 115 Hinc albi, Clitumne, greges et maxuma taurus
54쪽
Victima, sacpe tuo perfusi flumine Saero, Romanos ad tompla deum duxere triumphos. IIic ver adsiduum atque alienis mensibus aestas;
uis gravidae pecudes, bis pomis utilis arbos. ' 1
At rabidao tigres absunt et saeva leonum Semina, nec miseros fallunt aconita legentis Nec rapit inmenso8 Orbis per humum, neque tanto Squameus in spiram tractu Se colligit anguis. Addo tot ogregias urbes operumque laborem, 1lTot congesta manu Praeruptis Oppida SaxiS, Fluminaque antiquos Subterlabentia muros. An mare, quod Supra, mem0rem, quodque adluit infra 'Anno lacus tantos, te, Lari Inaxume, teque, Fluctibus et fremitu adsurgens Bonaee marino' An memorem portus Lucrinoquo addita claustra Atque indignatum magnis StridoribuS aequor, Iulia qua ponto longe Sonat unda refuso Tyrrhenusque fretis inmittitur aestus Avornis ' Haec eadem argenti rivos aerisque metalla Ostendit venis, utque auro plurima fluxit. Haec genus aere Virum, MarSOS, Pubemque Sabellam, Adsuetumque malo Ligurem, Volscosque Verulos
Extulit, haec Decios, Mari08, magnosque Camillo' Scipiadas duros bello, et te, maxume CaeSar, Qui nunc extremis Asiae iam victor in orisInbellem avortis Romanis arcibus Indum. Salve, magna parens frugum, Saturnia tellus, Magna virum; tibi res antiquae laudis et artis
Ingredior, Sanctos ausu8 recludere sontis, Aseraeumque cano Romana per Oppida Carmen. Nunc locus arvorum ingeniis, quae robora cuiquo,
Quis color, et quae sit rebus natura ferendis. Dissiciles primum terrae collesque maligni, Tenuis ubi argilla et dumosis calculi1S RI ViS, Palladia gaudent silva vivacis OliVae. Indicio ost tractu surgenS Oleaster eodem Plurimus ot strati bacis silvcstribus agri.
At quae pinguis humus dulciquo uligine laeta,
Quique frequens herbis et sortilis ubero eampuSQualem saepe cava montis convallo solemuS
55쪽
GEORGICON LIB. II. 43'ospicere; huc summis liquuntur rupibus amnes, 'elicum tuo trahunt limum quique editus QStro, t filidem curvis invisam pascit aratris:
Ite tibi praevalidas olim multoquo fluentis 1 uisiciet Baccho vitis, hic fertilis uvae, Iic laticis, qualem pateris libamu8 et auro,nflavit cum pinguis ebur Tyrrhenu8 ad aras ancibus et pandis fumantia reddimus eXta. in armenta magis Studium Vitulosque tueri, l95 ut fetus ovium, aut urentis culta capellam altus et saturi petito longinqua Tarenti, t qualem infelix amisit Mantua camPum, 'ascentem niveos herboso flumine cycnos on liquidi gregibus fontes, non gramina deerunt, 200 t, quantum longis carpent armenta diebus, xigua tantum gelidus ros nocte rePonet. igra fere et presso pinguis Sub Vomero terra, i cui putre solum, amque hoc imitamur arando Jptuma frumentis ; non ullo ex aequore cerneS 20s lura domum tardis decedero Ρlaustra iuvencis ;xut unde iratus silvam devexit arator ῆι nemora evertit multos ignaVa per ann0S,Lntiquasque domos avium eum stirpibus imis druit; illae altum nidis potiere relictis ; 210kt rudis enituit inpulso vomere OamPIIS. am ieiuna quidem clivosi glarea ruris Lix humilis apibus casias roremque miniStrat; t tofus scaber, et nigris exesa chelydris rota negant alios aeque Serpentibus agros 2IL Iuleum ferro cibum et curvas praebere latebras. uae tenuem exhalat nebulam fumosque VolueriS,Rt bibit humorem, et, cum volt, ex se ipsa remittit, duaeque Suo Semper Viridis se gramine Vestit, Nec scabie .et AHAa laedit robigine ferrum, 220 illa tibi lautis intexet vitibus ulmOS, Illa serax oleae est, illam experiere Colendo Et facilem pecori et patientem vomeri S unei Ialem dives arat Capua et vicina Vesevo Ora iugo et vacuis Clanius non aequus AcerriS. 225Nunc, quo quamque modo I SSi A cognOSeere, di eam.
56쪽
Rara sit an supra morem Si densa requires, Altera frumentis quoniam favet, altera Baccho DenSa magIS Cereri, rariSSima quaeque Lyaeo Ante locum capies oculis, alteque iubebis In solido puteum demitti, Omnemque reponeARursus humum, et pedibus Summas aequabis arenaSdi1 deerunt, rarum, pecorique et vitibus almis Aptius uber erit; sin in sua 908se negabunt Iro loca et scrobibus superabit terra repletis, Spissus agor; glaebas cunctantis cra8Saque terga xspecta, et validis terram proscinde iuvencis. Salsa autem tellus et quae perhibetur amara Frugibus infelix ea, Dec mansueScit arando,
Τalo dabit specimen: Tu spisso vimine qualori Colaque prelorum fumosis deripe tectis; Huc ager ille malus dulcesque a sontibus undae Ad plenum calcentur; aqua eluctabitur Omnis Scilicet, et grandes ibunt per vimina guttae; 2 At sapor indicium faciet manifestus, et Ora Tristia temptantum sensu torquebit amaro. Pinguis item quae sit tellus, hoc denique pacto Discimus: haud umquam manibus iactata fatiscit, Sed picis in morem ad digitos lentescit habendo. ΣHumida maiores herbas alit, ipsaque iusto Laetior. Ah nimium no sit mihi fertilis illa, Neu se praevalidam primis ostendat aristis lQuae gravis est, ipso tacitam se pondere prodit, Quaeque levis. Promptum est oculis praediscere nigram, . 25
Et quis cui color. At sceleratum exquirere frigus Dimelle est: piceae tantum taXique nocenteSInterdum aut hederae pandunt vestigia nigrae. His animadversis, terram multo ante memento Excoquere et magnos scrobibus concidere Montis, Ante supinatas aquiloni ostendere glaebas,
Quam laetum infodias vitis genus. Optuma putri Arva solo: id venti curant gelidaeque pruinae
Et labefacta movens robustus iugera fOSSOP.
At, si quos haud ulla viros vigilantia fugit,
57쪽
45 GEORGICON LIB. II. Ante locum similem exquirunt, ubi prima paretur,rboribus Seges, et quo moX digesta feratur, Jutatam ignorent subito ne Semina matrem. uin etiam caeli regionem in cortice Signant, Jt, quo quaeque modo Steterit, qua parte caloreA 270 Austrinos tulerit, quae terga obverterit axi, testituant: adeo in teneris conSueSeere multum eSt. Jollibus an plano melius Sit ponere Vitem, uaere prius. Si pinguis agros metabere campi, Jensa sere; in denSO non segnior ubere Bacchus; 275,in tumulis adclive solum collisque SupinOS,mdulge ordinibus, nec Setius omnis in unguem krboribus positis secto via limite quadret. Jt saepe ingenti bello cum longa cohortes xplicuit legio, et campo Stetit agmen aperto, Mo0irectaeque acies, ae late fluctuat omnis here renidenti tellus, necdum horrida miscent 'roelia, sed dubius modiis Mars errat in armis;)mnia sint paribus numeris dimensa Viarum; kon animum modo uti pascat proSpectuS inanem, 285 sed quia non alitor viris dabit omnibus aequas serra, neque in Vacuum poterunt Se eXtendere rami. Forsitan et scrobibus quae Sint fastigia quaeras. Lusim vel tenui vitem committere Sulco. xltior ac penitus terrae defigitur arbos, 290xe8culus in primis, quae, quantum vertice ad auras Letherias, tantum radice in Tartara tendit. 8rgo non hiemes illam, non flabra, neque imbres Jonvellunt; inmota manet, multOSque neΡOteS, Multa virum volvens durando saecula Vincit; 295rum fortis late ramos et bracchia tendens duc illuc, media ipsa ingentem sustinet umbram. Novo tibi ad solem vergant vineta cadentem; Meye inter vitis corylum sero; neve flagella Jumma pete, aut Summa defringe ex arbore plantas; 300
Pantus amor terrae; neu ferro laede retunso semina; neve oleae silvestris insere truncos:
Iam saepe incautis pastoribus excidit ignis, iii, furtim pingui primum sub cortice tectuS,R0b0ra conprendit, frondesque elapsus in altas 305
58쪽
έ6 P. VERGILI MARONIS Isigontem caelo 80nitum dedit; inde secutus
Per ram0S Victor Perque ulta cacumina remat Et totum inv0lvit staminis nemus, et ruit atram Ad caelum picea cra8Sus caligine nubem,
Praesertim si tempestas a vertico silvis ' si
Incubuit, glomeratque serenS incendia ventus. Hoc ubi, non a Stirpe valent caeSaequo revorti 1'ossunt atque ima similes revirescere terra; Infelix superat foliis oleaster amariS.
Neu tibi tam Prudens quisquam Dei Suadent auctor ZI51ellurem Borea rigidam spirante mOVere.
Rura gelu tune claudit hiemps, nec Semino iacto U0nerebam patitur radicem adligere terrae. Optuma Vinetis satio, eum Vere rubenti Candida venit avis longis invisa colubris, 320 Prima vel autumni sub frigora, cum rapidus Soldondum hiemem contingit equis, iam praeterit aestas Ver adeo frondi nemorum, Ver utile Silvis, ore tument terrae et genitalia Semina POScunt.1um pater omnip0tens secundis imbribus Aethor 325 Coniugis in gremium laetau descendit, et omnis
Magnus alit, magno commixtuS corpore, fetuS. Avia tum resonant avibus virgulta canoris, Et Venerem certis repetunt armenta diebus; arturit almus ager, Zephyrique tepentibus auris 330 Laxant arva sinus; superat tener Omnibus humor ;1nque nOVOS Soles audent se gramina tuto Ci edere; nee metuit Surgentis pampinus au8trOSAut actum caelo magnis aquilonibus imbrem, Ned trudit gemmas et frondes explicat omnis. Non alios prima crescentis origine mundi
Iilluxisse. dies aliumve habuisse tenorem Ci ediderim: ver illud erat, Ver magnus agebat Urbis, et hibernis parcebant flatibus Euri: Cum primae lucem pecudes hausere, Virumque Ferrea progenies duris caput extulit arvis, Innussaeque serae silvis et Sidera caelo. eo res hunc tenerae possent perferre laborem, Si non tanta quies iret frigusque caloremque Inter, et exciperet caeli indulgentia terras.
59쪽
GEORGICON LIB. II. 47Quod superest, quaecumque Premes Virgulta per agrOS, pargo fimo pingui, et multa memor Oeculo terra, nil lapidem bibulum, aut squalentis infode conchas,nter enim labentur aquae, tenuisque subibit alitus, atque animo8 tollent Sata; iamque reperti, 350ui saxo super atque ingentis pondere tostaeirguerent; hoc effusos munimen ad imbris, Ioc ubi hiulca siti findit canis aestifer arva. Sominibus positis, superest diducere terram
laepius ad capita, et duros iactare bidentis, 355
lectere luctantis inter vineta iuvencos; iiii levis calamos et rasae hastilia virga ol laxineasque aptare Sudes, furcaSque Valentis,l iribus culti quarum et contemnere VentOS 360 dSuescant, Summasque Sequi tabulata per ulmos.l Ac dum prima novis adolescit frondibus aetas, 'arcendum teneris, et, dum se laetus ad auras 'almos agit laxis per purum inmi88us habenis, psa acie nondum sulcis temptanda, sed uncis 365 arpendae manibus frondes, interque legendae: ndo ubi iam validis amplexae 8tirpibus ulmos xierint, tune Stringo coma8, tunc bracchia tonde; knte reformidant ferrum; tum denique dura xerce inperia, et ramos compeSce fluentis. 370 Texendae Saepes etiam et pecus omne tenendum, 'raecipue dum frons tenera inpruden8quo laborum; Jui super indignas hiemes solemque Potentem
ilvestres uri adsidue capreaeque SequaeeS' nludunt, pascuntur oves avidaeque iuvencae. 375 Urigora nec tantum cana concreta Druina,
set gravis incumbens Scopulis arentibus aeStRS, duantum illi nocuere gregeS, durique Venenum Dentis et admorso signata in Stirpe cicatri X. Xon aliam ob culpam Baccho caper omnibus aris 380 daeditur et veteres ineunt proscaenia ludi, Praemiaque ingeniis pagos et compita circum Thesidae posuere, atque inter pocula laeti M0llibus in pratis unctos Saluere per utreS. Nec non Ausonii, Troia gens miSSa, coloni
60쪽
P. UERGILI MARONIS orsibus incomptis ludunt risuque 80luto
Ura tuo c0rticibus Sumunt horrenda cavatis,
Uscilla ex alta Suspendunt m0llia pinu. Huic Omnis largo pubescit vinea fetu U0nplentur vallesque cavae saltusque 'profundi
Ergo rito suum Baccho dicemus honorem Uarminibus patriis lanceSque et liba feremus, Et ductus cornu stabit Sacer hircus ad aram Pinguiaquo In veribus torrebimu8 exta colurnis. Est otiam illo labor curandis vitibus alter
Terque quaterque 80lum Scindendum, glaebaque versi8
Aeternum frangenda bidentibus; omno levandum
Frondo nemus. Redit agricolis labor actus in orbem Atquo ut so Sua Per vestigia Volvitur annus Ae Iam olim Seras P08uit cum Vinea frondes x rigidus et Silvis aquilo decussit honorem, Iam tum acer curas venientem extendit in annum Rusticus, et curvo Saturni dento relictam Persequitur vitem att0ndens fingitque putando Primus humum ladito, Primus devecta crematoriarmenta, et vall0S Primus Sub tecta reserto P08tremus metito. Bis vitibus ingruit umbra uis segetem densis obducunt sentibus herbae L urus uterquo labor: laudato ingentia rura ExIguum colito. Nec non etiam RVera rusci UImina Per silvam, et ripis. fluvialis arundo Caeditur, incultiquo exercet cura salicti Iam vinctae vites, iam salcem arbusta reponunt Iam canit offectos extremus Vinitor antes: Sollicitanda tamon tellus, Pulvisque mOVendus,M 1am maturis metuendu8 Iuppiter uVis. Contra non ulla est oleis cultura; neque illae
Vrocurvam exspectant falcem rastrosque tenacis.
Jum Semel haeserunt arvis aurasque tulerunt , ' 198a satis tellus, cum dente recluditur Uneo, Eussicit humorem et gravidas cum Vomero fruges;