장음표시 사용
1쪽
Cautum est authoritate Henrici II Galliarum Regis, nequis alius praeter Vascosanum, huc libellum De duodecim caesi domiciliis, dc horis inq- qualibus, ab Orotio Finςo Mathematicam disciplinaru Regio professore editum, ante sexenniuim primat, neue uendat. Qui secus secerit, libris,& poena in sanctione aestimata multabitur. Lutetiae Parisiorum Idibus Aprilis, M. D. LIII.
2쪽
ticarum Lutetiae profetaris, De XII ciui domiciliis,& inaequalibus horis, Libellus tripartitus,
P R AE F A TI OAD CANDIDUM, SIMUL AC
eruditum uirum, Dominu Ioannem dii Rous seau, Iuris utriusque doctorem. AMETSI, HVMANISSIME, AC IN-
, tegerrime Ioannes,duodecimo capite secundi li- bri nostrae Cosmographiae, seu Mundanae sphae- Irae,rationalem, ac caeteris omnibus praestantem caelestium domiciliorum partitionem,iis qui iudiciariam profitentur Astrologiam admodum necessariam, quatum uidelicet ad eum locum spectare uidebatur, summatim pcrstrinxerimus: Cum tamen hac de re, uariae tande subortae sint opiniones.licet unica sit uia,quq c teras omnes fide atque ratione praecellat:fuerintque nonulli,qui assectata quadam suorum auctoritate potius, quam ueritatis agnitione suffulti,debiliorem, iamdudumquercicctum domi dicandi modum impudenter sustentarint,ac in usum ipsius iudicari nosine artis iactura reuocarint Astrologi pimo,quod nos male habetidissidentes ab illorum opinione,magisque uero consonam imitantes,inciuiliter nimiumque petulanter taxare non erubuerint: Rem meo officio dignam, atque rerum astronomicarum studiosis utilem me facturum existimavi, si probatam a nobis praeallegato capite, caelestium domorum distinctionem, amplioribus argumentis,non aspernadisque auctoritatibus confirmaremus, & simul ostenderemus, undenam contractus sit illorum euidentissimus error, qui nobis hac in parte tantopere uidentur aduersari. Adde, quod non dissi-
3쪽
milis error subsequutus est in dissiniendis,atque describendis
inaequalibus horis, quas temporales,seu planetarias appellat: De quibus sexto capite libri quarti , praeallegatae Mundanae sphaerae, sEu Cosmographiae nostr , tractauimus. Sunt enim eiuscemodi inaequales horae,duodecim tam diei,quam noctis artificialis interualla, quae inuicem uviusta docebitur de necessitate sunt inaequalia: unde prςfat Ia horptam ipsius diei,
quam noctis artificialis, inaequalitatis contraxere nomenci turam: quas nihilominus equales facere, Sc in Astro labiis per qualia destit bere non uerentur interstitia,contra tum ipsius rei ueritatem,tum propriam inaequalitatis dissinitionem. De his ergo,ampliorem simul annectere sermonem, duximus operaepletium: quo singula in suam harmoniam tandem reuocemus. Ipsarum porro tam caelestium domorum, quam inaequalium horarum,ueram in plano delineationem, libuit tandem ob oculos exponere, nouo quidem, &hactenus ignoto descriptionis artificio udque ad Parisiensem latitudinem,quq est graduum 48, dc minutorum o, ad quam singula nostra, in aliorum exemplum, referre solemus opera. Hos autem quantuloscunquc labores nostros,& quicquid nostri fuerit inuenti,tibi dignissime ac obseruandissime Ioannes, deuoto consecramus animo, idque multis nominibus. In primis obsingularem beneuolentiam, qua tum meipsum, tum caeteros. bonarum artium professores serio prosequeris. Ob eam in si per, quae in te uidetur esse rerum mathematicarum,praeterii triusque iuris eruditionem. Adde quod in demercndis uiris doctis,aut construendis mathematicis m- strumentis quod raro tuae prosessionis uiris accidit nullis uideris parcere sumptibus. Reliquum est igitur,ut hoc nostrum munusculum,grato ac liberali suscipias ani-mO,Interea dum grauiora molimur,quae tibi ac studiosis omnibus crunt ut spero)non ingrata. Vale,
Lutetiae Parisiorinmense Nouebri Anno Christi is 13.
4쪽
tripartito Libro continentur. Primae partis summae, in qua de duodecim caelestium
domorum ratione omnimode tractatur. 1 De earundem cie tam domorum origine,numerabatque disserentia.
1 De prima domorum in Zodia facta distis bone,quaesigna proprie
3 De secunda Ia caelissum domorum partitisne,pro diurno motu totius caeli pendenter excogitata. 4 De collatione harum Ia domorum Vniuersicum duodecim signis m-diaci. 1 Quodpraefatae Ia domus caelestes,utisupra truditum est, rationabiliter distinguantur,ab auctoritate confirmare. 6 De irrationali qνorundam opinione, qui praefatos circulos in quacunque lybae positione per Aequatorem transire compellunt: deque ipseM opinionis reprobanda prysiss ineptitudine. 7 Solutio argumento, Regismontanorum aduersein Campana eos proinde qui illius sequuntur opinionem. 8 Vt 11 domorum in Eclipticoadia disinctiones dato quovis tempore, oblatasthaerae positione colligi debeant. Tabula ia domorum iuxta rationalem uiam,as eleuationem poli μαώ 48 graduum qualis propemodu est Parisiensis deliter admodum supputata. secundae partis, de horis in qualibus tam diei, quam noctis artificialis,Capita. r De inarum in equabum horarum ore, atque numero. a Vnde pendeat inarum inaequalium horarum diuestas. 3 Quod perpetuo Iunt Iamaequales hora ta diei, quam noctis artifici
lis: γ quando illarum maior,aut minor contingat Inaequabias. 4 Cur inaequales horae,temporales, oe artificiales atqueplanetaria uo-
3 De planetarum dominis, per inaequales horas dybibum: a quo I ries hebdomadae fuere denominati.
5쪽
debeant.' Desupputanda inaequalium horarum tabula. Tabula inaequalium horari ad eleuationempos Araici 48gradum 4o minutorumsupputata. 8 De inaequalium horarum infractiones sexagenarias distributione.' ,De uulgata horarum,inaequalium,per aequatia Hei atque noctis intem ualia distributione.
io Qualiter aequales hor adinaequales reducantur: m e conuerso. Tubula conuerso parvum temporis n partes Aequatoris:-e diauerso. Tertiae partis,quae de usu instrumenti Ia domorum, atque inaequalium horarum usu,canones praecipui. I Partium jsius in umentisummaria descriptio. a Graiam ascendentem una cum caeteris Ιχ domorum cardinibu iuxta modum rationale Nemu enarratum,promptissime colligere. 3 Hora aequali data, quota sit inaequali tam diurno, quam noctumo tempore manifestare. 4 Datu hora inaequali,tam diei quam noctis artificialis, restondentem horum aequalem uersa uice reddere notum. s is cum diurnum, atque nocturnum ipsius Solispendentersupputare. 6 Qua hora aequali Sol oriatur, m occidat consequenter exprimere.
γ Assensionem,atque descensionem cuiust bessigni, uel arcus dati, in rectas hara definire. 8 Eadem ascensionem, atque descensionem cuiustibersigni, uel arcus dari,pra data obliquitate sthaerae, tandem numerare.
6쪽
de tractatur. De earundem callestium domorum origine,numer atque differentia.
re ipsam deueniamus et Astrologiae parti, qua
iudiciaria appcllat, uideatur inesse certitudo:hcc potissimu ex ipsa radiorum tum erratium, tu mnxorsi 'deru rationabiliter distributa, siue diastincta proiectione,pendererardetur.Discurrentiu porro sydem per totum Orbis ambitu,sensibilite signaterne mutatae radiorum proiectiones, duobus modis de necesi itate con*derantur.In primis,ratione proprij Sc intrinseci motus eorunde syderum,potissimum errantium,qui in longum Zodiaci uel obliqui circuli,ab occidente uersus ortum,cotra uidelicet priami ac uniuersalis motus positionem, in diuersiis temporu absoluitur interii allis:Vel ad ipsum primum ac uniuersale mo tum reseruntur,quo scilicet totus canestis Orbis,ab oriete, per medium cani,ad occasum, indefessa latione die tim circunfertur.Εiuscemodi autem irradiationum proiectionumve distinctiones,seu radiorum per congrua totius ambitus circularis interii sta factae distributiones:domus,siiue mansiones, ab omnibus uocitatur Astrologis. Quas duobus modis designa re,pendenter fuit operaepictiu: in Zodiaco,inquam, dc co cir culo uerticali,qui rectos cum horizonte atque meridiano facit angulos, & boream utriusque hemisphaerij partem, aba strali separati hoc est pro annua ipsus Solis, atque diurna totius caeli reuolutione. Nam quemadmodum sydera potissi mum errantia) Zodiacum ipsum gradatim perambulando, pro diuersa suorum radiorum in haec inferiora proiectione, petoprias uires imprimere, naturalesue potestates multifariam
7쪽
exercere uidentur: Non aliter ad uniuersalem motum cani quem diurnum,sive primum appellant)absque intermissio ne reuoluta, diuersas irradiationes, tum ascendendo super horizontem, aut sub illo descendendo, tum ipsum praeterlabendo meridianum, intra diem naturalem consentur cotrahere: dc horum propterea inseriorum qualitates,sive naturas,pendenter immutare.
De prima do morum in Zodiaco facta distinctione,
quae signa proprie nuncupantur.
, IN PRIMIS IGITUR, MANSIONES, SIVE
domus caelestes,quae loeipso desumuntur Zodiaco, nihil aliud esse uidentur,quam duodecim eiusdem Zodiaci signa,sex maioribus circulis per utrosque Zodiaci polos eductis designata, , triginta eiusdem Zodiaci gradus qualium totus circularis ambitus 36o perhibetur includentia, quorum sex dicuntur septentrionalia,& totidem australia,a uernali quidem sectione Zodiaci cum Aequatore,per solstitium qstiuum,& aequinoctium autumnale, ad brumale solstitiu,iuxta uidelicet propri) motus ipsorum planetarum positione distributa,propriisque nomenclaturis, a rerum siue animalium natura desumptis, inuicem distincta. Prima nanque domus,sive masio, Aries dicitur,secunda Taurus,tertia Gemini,Cancer quarta, Leo quinta, sexta Virgo,septima Libra,octaua ScoPio, Sagittarius nona, decima Capricornus, undecima Aquarius, Aduodecima a Piscibus denominatur . Eiuscemodi nanque duodecim Zodiaci signa masiones,siue domicilia planetarufuere nuncupata, a quibus duodecim anni menses derivati sunt: quae rursum a duobus magnis circulis,per eosdem aequi. noctioru atque solstitioru cardines transeuntibus, Sc sese inuicem ad rectos dirimentibus angulos,in quatuor quadrantes, signorumve ternarios, quatuor anni partibus respondentes separantur. Tria naque prima domorum interstitia, Aries scilicet, Taurus, 3c Gemini, uernalia dicta sunt:sequetia tria,Cacer,inquam, Leo,& Virgo, stiva:Tria uero succedetia,utpOte,Libra,Scorpio,Sagittarius,autumnalia: de reliqua tria,Cam
8쪽
pricornus uidelicet,Aquarius,& Pisces, hyemalia uocitantur. Cur autem huiuscemodi signa,planetarumve domicilia in duodenarium potius,quam in datum quem uis alium numerum discreta fuerint, dc auernali sectione potius,quam aliunde sumpserint exordium,atque a praefatis rerum Sc animaliunomectaturis,propriam acceperint denominationem: tertio,& quarto capitibus, secundi libri nostrae Cosmographiae, seu Mundanae sphaerae, sufficienter expressimus. Aries itaque de Scorpio, sunt domus Martis:Taurus bc Libra,Veneris: Gemini uero dc Uirgo, ipsius Mercurh: Cancer autem, domus Lunae: 8c Leo, ipsius Solis domus dicitum Sagittarius porro atque Pisces,louis sunt domicilia: Capricornus demu dc Aquarius, Saturno deputantur. In his nanque signis, siue domibus, se prascripto modo distributis,existentes planetae, suas uires naturales, ueluti domini in propriis aedibus potissimum uidentur exercere. Quemadmodum a Ptolemaeo I 8 capite secundi tractatus sui quadripartiti, caeterisq; ab illo emanatis Astrologis,partiliter exprimitur: ubi simul demonstiatur,quibus rationibus Sc argumentis,praefatae domus eisde planctis &luminaribus, suprascripto modo fuerint attributa'. Dicuntur pr terea ipsi planetς atque luminaria,sub certis signis seu de terminatis domibus exaltari,hoc est,propriis uiribus siue naturis excellere.Sol enim in Ariete,Luna in Tauro, Saturnus
in Libra, Iupiter in Cancro, Mars in Capricorno, Venus in Piscibus,3c Mercurius in Virgine exaltari perhibetur . Que- admodum capite vigesimo,eiusdem secundi tractatus ipsius Ptolem i,amplissime declaratur. Adde,quod Astrologi eisdem signis Zodiaci,siue duodecim caeli domiciliis, alias adscribunt naturas siue qualitates, quam praeallegato capite
quarto, secudi libri nostrae Cosmographiae seu Mudant sphς-rae ubi solam rationem habuimus annuae reuolutionis ipsius Solis in Zodiaco circulo tradiderimus. Et secundum illas, quatuor eliciunt ternarios siue triplicitates,quatuor clementorum naturis respondentcs, ab inscriptis triangulis aequilateris 3c inuicem aequalibus designatas. In primis enim, Ari tem,Leonem, dc Sagittarium jupponut esse de natura ignis,
9쪽
calida uidelicet 8c sicca: Geminos uero,Libram,& Aquarici, de natura aeris, utpote calida &humida: Cancrum insuper, Scorpionem, Sc Pisces,aquea, humida scilicet Sc fiigida: reliqua porro tria signa, Taurum inquam, Virginem, &Capricornu, de natura terrestri, stigida uidelicet Sc sicca. Quarum triplicitatum siue naturarum rationem elicies ex I9 capite secudi tractatus quadripartiti eiusdem Ptolemaei. De hac itaque primaria duodecim domorum institutione, quae succedentis fuisse uidetur origo,haec in praesentiarum sint fatis,ad- lucta solummodo supradictorum omnium, & ob oculos exposita figura.
10쪽
De secuda duodecim domorum caelestium partitione, pro diurno motu totius cani pendenter excogitata.
c testium domorum distributionem de qua potissimu quς- stio agitatur inter Astrologos deueniendum consequenter esse uidetur. In primis igitur, ab omnibus, nedum Astrologis,receptum est, proposita& ad diurnum motum Vniuersi relatam domorum partitionem, quem admodum & signoruZodiaci,duodenarium obseruarc numerum: foreque sex domorum interualla supra,& totidem insta circulum horiχontem: sex praeterea ad ortu, & totidem ad occasum prospectatia. Meridianus igitur, atque horizon circulus, in primarios earundem caelestium domorum d1stinctorcs, de necessitate subrogantur: per quorum mutuas intersectiones, Sc eum uerticalem circulum,qui rectos cum ipso meridiano facit angulos,cuius uidelicet praefatae meridiani dc horiZontis interse- . ctiones sunt poli, caeteri quatuor magni circuli reliquos domorum angulos designantes,consequenter producuntur: cuomnes per eosdem polos transire si operaepretium. Et quoniam meridianus Sc horizon ad rectos sese inuicem diuidui angulos, dirimunt propterea eundem ucrticalem circulum, qui rectos cum utroque facit angulos, inquatuor quadrantes: caeteri uero quatuor magni circuli,unumquemque quadrantem in tres partes adinvicem aequales, quarum quaelibet unius signi quantitatem comprehendit, utpote, gradus 3O, qualium totus cuculus est 36O. Hoc itaq; modo,praefatus cim Culus uerticalis, & totus consequenter ambitus Vniuersi, in
duodecim signa, instar Zodiaci diuiditur, quae domus pecu liari nomine uocitantur.Et quemadmodum ordo signorum ipsius Zodiaci a uernali sectione cum Aequatore sumi t exordium,&per solstitium aestiuum,& quinoctium autumnale, ad brumale solstitium,contra motus diurni positionem distribuitur: haud dissimiliter & ipst duodecim domus, ab ortiva horizontis parte per subterraneum meridianum,ad occidua, in cetii uerticem,iuxta signorum ipsius Zodiaci iccessionem