장음표시 사용
11쪽
mae causae scientiam tradit , Sc dicitui Theologia , naturalis. Est etiam alti stima id est) si perior, atque simplicior caeteris. Unde ratione sui objecti praecise ea est om nium impersecti ssima praeter Logicam. Quia eo nobilior est scientia , quo magis- cst composita. Plures enim cognitiones magis expetendae. sunt, & magis perficiunt intellectum , quam paucae. Qua prSpter in forma respondeo ; Metaph 3 sica est nobili C. sima secundum quid sid est) secundum aliquam sui partem,Conc. lecundum se totam . seu, simpliciter Neg.& Neg. Conseq. Objic. DDe multis agit Metaphysica,qUaetrationem entis non habenti, ut de ente foetio, & de impossibili: ergo ens creatum non est objectum Metaphysicae. Resp. conc. ant. ne g. conseq. MCtaphy, sca enim agit de ente rationis , . & de impossiniti tanquam de oppositis entis creati; quia Oppositorum eadem cst scientia, &quiat illorum cogntrio consert ad notitiam,
entis creati ut in Logica de fallaciis Sophistarum agitur. Nam opposita juxta se posita ma is eluι Ocunt. Obj c, denique Eadem scientia agit degenere, & de speciebus ei subjectis ; G.
patet in Physica, qua de ente Corporeo. tractu , & de omnibus spcciebus entis corporei : ergo, si Metaphysica ens creatum in genere conitde. at , . Omnes etiam. I
12쪽
.. species entis creati contemplabitur. Ac proinde nulla erit scientia praeter Meta- physicam. Resp. Dist. ant. Eadem scientia agit degenere , & de speciebus ei subiectis stib. eadem ratione formali , Conc. sub diversia ratione formali , Neg. & Neg. Conseq. Enimvero quia Metaphysica tractat de ente creato , ut ab strahit a corporeo , Rin corporeo ; idcirco debet etiam agere . de speciebus analogis entis creati , de bubstantia scilicet , & accidente in genere , de ente universali, & singulari , quae solae
possunt abstrahi ab ente creato corporeia , di incorpore O : non autem de aliis..
Gaeritur. I Utrum existat Metaphy sic'. vel potius utrum possit acquiri Me taphusica , seu scientia entis creati. Rcse. Cum ens creatum sit aliquid naturaliter scibile , manifestum est quod possit acquiri scientia entis creati seu Mγαιphysica. Objic. I .Quod non potest definiri non po
test sciri. Nam definitio est prima scieruui
13쪽
u AEsTIONES completa essentiae rei cujuslibet, ex qua de monstrantur ejusdem res proprietates ; sedens non potest definiri; quia definitio constat genere , & different i a:ens autem ut sic nullum habet genus: ergo ens non potest sciri. Idem dicendum de substantia , dc accidente in gener . Ac proinde non potest acquiri Metaphysica . . Resp. Conc. Mai. Neg. Min. ad cujus probationem respondeo quod omnis definitio constare debet genere , & differentia,
vel aliquo , quod vere substitui possit loco
generis , aut differentiae : ita ut per ipsum natura definiti clarE explicetur , & ab omni alia distinguatur. Cum igitur entis natura clare possit explicari, & ab omni alia distingui; etiamsi ens non habeat genus , vere tamen potest definiri. Idem dicendum de substantia , & accidente in
genere. in apropter neg. conseq. . .
Objic 1. Nihil est in intellecta , quod prius non laetit in sensu; sed objectum Metaphysicae videlicet) ens ut sic nullo
sensu percipi potest : ergo neque ab intel- Iectu;sensus enim non percipit , nisi accidentia singularia.
Resp. Dist. Mai. Nihil est in intellectis, quod prius non fuerit in sensu per provpriam, vel per alienam speciem, Conc. per propriam tantum speciem , Neg. ω Onc.Min.Neg.Conseq. Cum enim sensus
14쪽
nihil percipiat praeter accidentia singula-ria , intellectus autem non solum acci dentia singularia , velum etiam uniVersale, . substantiam , Animam rationalem , Deumissum , & multa alia percipiat , ut perspicuuin est : necesse cst ut accidentia sin
gularia intuitive il ' est ) per propriam
speciem apprehendat ; universale autem , . substantiam , & caetera, apprehendat ab istractive seu in per alicnam speciem. Quatenus scilicet apprehendens singularia intuitive , discurrendo percipit deinde unia. versale , substantiam , & Deum ipsum. Quaerisur. a. Utrum Metaphγsca sit sciaentia speculativa. Resp. Metaphrsicam esse speculativam is evidentios est , quam ut probatione indigeat. Cum in sui objecti contemplatione cra sistat , & conquiescat. aeritur denique quaenam snt causae Metaphracae. iResp. Causa prima Metaphysicae Deus est , qui docet hominem scientiam , causia secunda est, homo , qui adjuvante Deo 1 propria industria per inquisitionem. eam acquirit: subjectum Metaphysicae ,est intellectus ; finis immediatus est hominis i
perfectio , ultimus est Creatoris omnipo- . tentis cognitio per Creaturarum cognis timem acqui sua.
15쪽
META PHY SIC AETRACTATUS PRIMUS... CAPUT PRIMUM
De Entis Definitione. t UM definitio sit prima scientia ε completa essuntiae cujusque rei, neque ulla . unquam de Ie qu eumque. pQuid acquiri scientia ; quandiu iejus definitio ignoratur : jure merito statim initio Metaphysicae. Quae litur a. quaenam si entis definitio Resp. Ens definitur a multis c quod exi-D , uel existere pol θ sed haec definitio.
visio , quam definitio. omnis ii quidem
legitima definitio est una uni voca , ut perspicuum est. Haec autem iton solum ,
verbis., sed etiam selisu duplex existit. Alii dc finiunt ens id quod est aptum exta fere . seu quod potest . . existere. sed haec
quoque des uitio nulla est. Curii enim id , . quod actuat iter Minitδ etiam quatenus actualiter existit, habeat veram ratione
16쪽
C Ap. I. DE EN TE. I krmalem entis; Licet pro eodem instanti, quo existit , implicet ut sit aptum existere: manis stum est quod haec definitio non sit legitima ; cum enti actualiter existenti canon conveniat , maxime Deo , qui cum necessario existat , nullam habere potest aptitudinem, seu potentiam ad existendum. Unde haec definitio non solum enti non convenit: sed potius soli convenit non enti pure privativo seu , nihilo. Nam antequam mundus fieret , nihil erat, haec tamen definitio tunc ei conveniebat :poterat enim existere ; quae jam existenti , non convenit ut perspicuum est.
Vera itaque , &essentialis definitio entis haec est quod existit. Probatur quia haec definitio soli convenit enti . atque ipsius naturam clare
explicat, & ab omni alia distinguit: ergo haec est vera definitio entis. Idem sim fi-
catur , cum ens definitur a quibusdam
quod habet esse & ab aliis quod est extra. nihil : obscurius tamen , qu m par sit ad
veram atque legitimam definitionem. Confirmatur quia per ens nihil aliud intelligitur , quam aliquid , aliqua res, hoc est per se notum; sed quod non existit, nihil est , ut patet evidentissime ergo quθd sis est vera, & essentiolis definitio entis . . Idque clarius adhuc innotescet ex Obsiectionum solutione.
17쪽
Objic. 1. Omnis definitio constare de bet genere, & differentia ; sed praedicta
definitio non constat genere,& differentia :ergo non est vera desinitio. Resp. Dist mai. Omnis definitio rei quae habet genus , & difforentiam , constare debet genere , & differenta , conc. Id enim proprium est definitionis hujusmodi: . 'alioquin ea non explicaret naturam rei definitae. Omnis definitio rei , quae non 'habet genus, & differentiam, constare debet genere , & differentia,Neg. & Conc. Min.Neg.Conseq. cum enim tota definitio ianis essentia consistat in eo, quod clare navituram rei explicet, sive id fiat per genus de differentiam , uti fieri debet in his , quae constant genere, & differentia : sive per aliqua, quae vere substitui possint loco igeneris , & differentiae, perinde est. In hac igitur definitione quod existit, quod ,
tenet locum generis, existit, tenet locum differentiae : ita ut veram notionem entis in animum inducaΠt.'
Objic. a. Existentia non est de essentia entis, ergo.male ponitur in ejus defini
Resp. Neg. Anz. quod enim non existit, nihil est. Instabis. aliud est ens actu , aliud potentia, sed ens in potentia non existit:ergqexistentia non cit de essentia entis.
18쪽
C A p. I. D E IT, Resp. Neg. Mai. Nam ens actu est ens , ens autem In potentia non est ens; sed cst illud , quod potest esse ens : ut patet e X
Obiic. 3. Quidquid potest concipi, estens ; sed rosa hreme , quando scilicet non existit , concipi potest : ergo rosa est ens ,
Resp. Neg. Mai. non enim solum potest concipi ens , verum etiam quidquid potest esse ens seu) ens in potentia et quamviS .ca allicr nihil sit. Objic. q. non datur scientia nisi de ente; atqui datur scientia de rota. in hyeme quando ea non existit ergo rosa est ens , quando non existit. Prob. min. Quia haec propositio Omms:
r a est substantia demonstrari potest h3eme, quando nulla existit rosa : ergo datur sulenta de rosa quando ea non existit. Resp, Conc. Mai. Dist. Min. atqui rota 1 in hyeme non existit in individuo , & in singulari, conc. in specie, & in universali, Neg. & Neg.Conseq. Dicitur autem existere in singulari, quando dicitur, haec. rosa existit nunc , vel tali loco determinato. Quae propositio non est objectum scientiae. Dicitur uero existere rosa in specie , & in universili quando dicitur , omnis rosa est seu) exi is substantia, sine specta ad tempus , aut locum determina
19쪽
18 PARs. I. MεTAPA; Tn AcT. I tum, vel ad aliud quidpiam contingens. Et lvec propositio vulgo dicitur propositio secundum essentiam s seu ) de essentias id est de existentia in specie : ad disserentiam prioris , quae vulgo dicitur pro-
pomo secundum existentiam sid est ) se
cundum existentiam singularem , & in singulari consideratam,quae est contin ens. Necessarium est enim existere rosas in Φecie , & esse substantias ; non tamen hic, aut illie , aut tali tempore determinato. .
Universale namque non est subjicibile, vel praedicabile secundum quid, aliquando, vel alicubi, sed universaliter , & inde terminate respective ad cotingentia ; & scientia dicitur abstrahere ab existentia scili
cet ) singulari, & contingenti sid est non
considerare existentiam singularem: non tamen abstrahit ab existentia in specie , quae sic considerati dicitur essentia. Q ia-Propter. ,
Ad probationem Respondeo , quod illa propositio universalis nihil aliud significat
quam omnis rosa existens sine respectu ad tempus determinatum est Uantia vel omnis rosea , in quacumque temporis differentia existat e ubstantia. Simili modo resolvi debet omnis propositio universalis ; ita ut semper includatur existentia explici re , vel implicite subintelligatur , abstrahendo i men a. tempore decerminato. Alioquin,
20쪽
C A P.I. DE ENTE.si excludatur existentia, exit simpliciter falsa , ut patet. Similes autem propositioncs universales omnis homo enE animal , vel omnis homo existit animal, nam cile &existere idem sunt, dicuntur aeternae Vecitatis , non positi ve , sed negativc : quatenus nimirum nullum con notant, vel consignificant tempus determinarum. Oblic. F. Omnis vcra , & legitima defi
nitio neccssarid,& simplicitet id est ) sine
ulla rc strictione convenit omni definito;sed praedicta entis definitio non convenit nece si irio , & simpliciter omni definito ergo non est vera definitio. Petobatur min. quia haec definitio soli Dco necessario , & simpliciter.convenit omni vero enti creato Convenit tantum contingenter, & secundum quid. Nam omne ens creatum ex stitrantum contingeneter , aliquando , alicubi,
dc in aliqua tantum specie determinata et ergo praedicta definitio non conV nit necessarib,& simpliciter omni definito. R sp. dist. mai. Omnis vera definitionc cessario , & simpliciter convenit omnid finito uni voco , conc. definito analogo, neg. ' concerea minore, ne g. conseq. quia prae definitio simpliciter accepta est Vera , atque legitima entis simplicis , seu,
Des definitio,*:ae enti creato convenire ne luritiam potest, nisi restringatur;quia,cuinens cratum non iit ens simplicitet 1, sed st