장음표시 사용
11쪽
Rationabilis disquisitio, quibus
modis intellectualis Animorum LUX
SAPIENTIA, per omnes Omnium Hominum mentes, ' gentes Jam tandem sub Mundi vesperam
Libellus ante annos viginti ex in iano si scriptis
nunc demum typis exscriptuso in Aetnam remissus,
12쪽
Fiet, ut tempore Vespertino sit Lux.
Populus ambulans in tenebris videbunt LUCEM magnam habitantibus in regione umbrae mortis Lux splendebit.
13쪽
Nascenti reali Philosophia feliciter
obstetricanti Regis Londinensi
Non immerito de Via Lucis Libellus ad Vos Lucis ministros quorum in haurienda; prosum dioribus Veritatis puteis Naturalis Philosophiae luce industria, per Europam fama celebrari incipito mittitur. Ideo etiam, quia ibi natus ubi LUCEM&VERITATEM venandi promissitatus nobis campus Vobis cessit juxta illud Christi, suo sensu huc adhibendum, Alii laborarunt, o Hos se eorum labores introiistis Accipite quid
rei sit quo fine haec eo, unde venerunt, mittantur. r. inadraginta circiter anni sunt, eXqVO cordi meo vota Davidicis similia innasci voluit Deus, ut clamarem , Emitte
LUCEM O VERITATEM tuam 2EVS ut me ducant
deducant in montem sanctum tuum, in tabernacula tua , Idque occasione ruinarum Patriae meae,Ecclesiarum, Scho larum. Cum autem o Bellorum flamma vicina quoque R gna, sedehinc Europam, corriperet, omniaque in Christianitate vastitatem minarentur, non aliud magis erat solatio, quam antiquae de ultima Luce promi pones Dei, superaturam esse tandem tenebras. Ubi si quid humanae cooperationis requireretur, non
aliud fore cogitabam, quam ut Juventus e labyrinthis Mundi eripienda melliis de omnibus a primis usque fundamentis informaretur. Eoque sine condendum fore Librum aliquem tin versalem, cujus ductu uentes hominum sensim e tenes is in Lucem promotae, subingressu agis opinionibus in una m-psecem aeternae meritatis iam dirigirentur. - a
14쪽
3. in dere consignatae cogitationes quaedam in Angliam delatae, typis fuerunt subtitulo Praeludia Conattium Pan phicorum, Oxonii primum, deinde Londini publicatae ego autem consilio piorum quorundam Theologorum&Fpiscoporum de propagando ad Gentes Orbis Evangelio, occasione tum in Anglia nova feliciter facta sementis, pie solicitorum vocatus anno 16 1. Comparui, consiliaque super iis rebus publica at1- thoritate agitari carpta. Sed quia incidentes per eos ipsos dies plublicae turbae nihil consiliorum ad finem deduci patiebantur,
dimisus rursum fui conditione anneXa , Si Deus halcyonia restituerit reditum non negandi. Discessi itaque relicta Cogita torum in scripta relatorum parte quadam, sub titulo VIA LMCISisigata Disiganda c. Sed quis nostrum castigationes
divinas fore tam diuturnas sperare potuit Veiob qGia pecca-
et imus Thren s 16. Vivit tamen adhuc Dommus benedicta rupes nostra, Deus sanitis nostrae Psal. 18: 7. ad quem con- Certendi sint universi ne Terrae, ut adorent tu conspectu ejusaniverse minae Gentium. zoniam Iehozae est regnum, ipse dominabitur Gentibus. Psal. 22 28, 29. Ita ego tunc ex Anglia discesi sed spes mea in Deo sxa non recesserat a me in dulce illud se emi somnium c d admirabili Ecclesiae, ipsiusque causa Mundi, renovatione, er. I 26. totis Capitibus 1 32, 33. obversa'
retur perpetuo, cum subserviendi hac in re bonitati Dei desideri perpetuo. Processeruntque temporis tractu sancta haec desideria eousque, ut quo ulterius progrediantur vi restet, O reconserueroseptipartito cujus cardines hic attingi non ab re fuerit propter os, ad Veritatum indagationem authoritate publica jam armatos. Ut si nostra quoque Nosa reperta vera est deprehenderitis, Thesaurus the auro unctus thesauros LucisS Veritatis intelligo reddatur locupletior. . Prima parte peris nostri toto genere novum est SCOPUS univery alis, Emendatio RERUM humanarum Os
15쪽
particularia molimina semperes ubique in cassum fore ostenditur 6. In secun a novum est ostendi incire novae: IVaesidant evidens fiat quo collimati irvenim posse,imo non Veniri non pose Dari autem illas ostenditur Trincipia nimirum omnibus ex equo innata trium stenerum, JUXtareqVisita omnium Actionum , SCIRE, VELLE POSSE Connascuntur n. OmniHomini omnium a m mae,ua Sommunes Notitias vocant: omnium optandorum imuli quos Communes in inrisus dicimus G omnium Faciendorum omana, quae Communes fac tales appellare liceat. Ecce illa novum est, Ommunium insinctuum, o Communium Facultatum classes Quippe hactenus Philosophis nonnisi de Communibus Notitiis
nem redegit, sparsim relictae sunt, ut se cuivis Homini hac vel illa occasione ingerunt. Nos istos sapientiae rivulos primos putavimus ad suos fontes reducendos suasque per lasses digerenclos Tentavimus ergo non solum Notitias, sed etiam Inminctus facultates, in Tabulaturas dispandere novo prorsus aletiscio sic ut inde patere possit impossibile esse in his omnisapientiae
numanae adicibus non convenire Homines omnes
. yia vero tria illa ad exhauriendam omnem Rerum quomodocunque diffusam varietatem uisceres, illa vehit normas ad quicquad Mundus habet applicari, vi quid usquam
aberrata superaditis Divinis normis revelato Dei Verbo)emendari posse deprehendimus lausi sumus e omnibus illis conteXere Unicum omniscientiae Humanae i. e. Omnium vae
NOPHIAE nomine. Quae methodo una perpenta caten instar)Omnia hu)us&futuri seculi, manifesta&Occulta, ordine invio labili, nusquam interrupto, Ita enarret, Ut nemo non attenta men-
16쪽
8. Et quia tria illa, Scire Hesie, similiter se habere
deprehendimus in omni natur Humana, per Omnes gentes, aetates, status ausi sumus conatum tendere ad qυaerendo zias modosqCe qet ibus eadem muniser salis Sapientia propinari possit cureis Homini nato, ut ne ulla ingenia inculta elim antur, aut a communi harmonia dis nare permittantur, e dem Pansbphic a limine tincta omnia.' denique deprehendimus unicum, sed praevalidum,
ad Gentes cum lumine hoc penetrandi obicem esse Linguarum multitudinem, varietatem, confusionem : ausi sumus impediamenti hujus amolitionem moliri, per nova consti de Lingv rum Omnium meliore Cultura desis Vol glottia reddenda facialiore ina denique Lingua prori, noza,prorsus cili, prorsus-ρί rationalii Philosiophica imo Pansophica Lucis ehiculo uniUersali, condenda.
Io in omnia, Omnibus optanda, si ad eam possibilitatem ac facilitatem jam reducta quippe cancellis tam certis ut effectus non sequi non posti inclusa esse demonstratum fuerit audebitamus quoque tanquam in publico Mundi Concilio sententiam diacere, Gomodo ad datas immotas bases ERUDITIO, RELLGIO, POLITIA, adoptimumstatum reduci queant, ut cusante ubique ignorantia, dubitatione, dissidiis, disputationumque acriXarum, hellorum strepitu ac tumultu, Lux, Pax, Salusorbi redeat, illudque a seculis speratum illuminatum, pacatum, re ligiosumque Seculum in conspectum prodeat. II. Tandem, cujus res hax requirat curam .imploret opem CXplicato, Ut omnes V rebus Humani praesunt, aut imaei sunt, desiderato a seculis peri. quod se per exsertam possibilitatis, facilitatis suae faciem jamjam ostentat, adhibeant manum CXhortari non intermittimus parte postrema. 12. Summa itaque propositi nostri est, Hominibus Gem
e re inne suum Eon m , ct in allabiles ad in Vias , suar reet: ut et amphisendo ea fieri optent, ct sudeant,
17쪽
Omnes Omnes siquidem ad eandem imaginis Divinar id am facti, per ipsam Humanam naturam eadem , eodemqte modo, Sciunt, Volunt, Ptisunt tametsi nunci contracta in peccata prolapsu vertigine , dementarique vanis intrimcati impertinentibus J scire se quae sciunt, is velis quae volunt, posseque quae psipant, ne iant, quia non attendunt. Postquam vero attendere incipient, suadere proponimus ut nihil temere appetant, nihil temere credant, nihil temere faciant sed tantummodo quae Bona, Vera, processura esse, certo sciunt. Ut nemo in vanum profundat sua desideria, suos sensus , suas vires multominiis obruatur inserviendo alienis desideriis
mancipandoque alienis sensibus suos, cligari patiendo aliena vi facultates suas. O quam beati eissent Homines, si omnia gyae se beatos facere pos uni adesse sibi intelligerent illisque ad datos fines attingendum uti scirent nempe ut quisque suus esse suisque bonis gaudere, velit, possit, sciat Verissima haec Naturae humanae adimagenem Dei renovatio esset, si nemo juberetur alio id uesie invitus, Sentire ins alus, ere coactSentire, Agere, frustra, cum destructione inse imaginis Dei. 13. Haec nos ita extra uenam autem in Anglia re
dittishalo oniis Civilis dico bellicessante tumultu Cid Etiam aliquid esse actum, sequidem gloriose, instituta solemniter pro vestigandis Nauiralium rerum mysteriis Regia Lonaene is
Societas, sublicataque tot am admirandarum Obser ati me erimentagetant uir Macti heroicis ausis, in eximia Non in videmus, gratulamur potius, applaudimus , applausumque Humani generis pollicemur ubicunque per Gentes os Doc ag re, ut Sapientia humana, humanique geneti in res dom nium, non semper maneat res mauca is vacit As buccinabitur. Et
a Vestra solertia expectari jam os , ut 5slosophia ae perfectionem deducta Ceras Rerum di rentias media, inas, o endat pro osse Pendis em er i ejam in majus augendis, tamae, Cor riscor uvaeque ut vocant bovis Euge osten- ditu
18쪽
dite Vestro exemplo verum esse, quod Illustris Verulamius Veia
ste scripsit Omnia esse possibilia ετ ab aliquibus per c pin
i,ncet non a qίibusvis is quae a mustis conjunctim, cetnonis uno is quis insucce, Mesecutoram, licet nan eodem ae
s inguiorvm.1 . Agnoscent autem qui Vestra illa publicata Experimenta nostramque hanc Lucis iam lustrabunt, Pustre monmen Hesrum pulcherrimis esse portionem votorum hic ex re is umCapite xvi. Ir. 8 c. Sed, agnoscetis ipsi Vos, Nondum id totum, quod Humani generis nomine optari carptum est, is dab mendam uim ecus Felicitatem re visitur: PLUS ULTRA tendendum esse omnino. De quo tametsi Libellus hic noster loquatur a Cap. xi v ad x vi ut apertius tamen aliquid moneatur locus hic, tempus, resqVe ipsa requirunt.1 s. Posui ego in Libelli hujus liminei Capit L motum
Mundum Sapientiae Dei Scholam esse est enim. Sed addendum video, Scholam hanc subcael em Academiae caelesti subordinatana in Iassees dividendam esse tres, juxta diversa trina hic no- his ara Objectio organa, Librosque se Magistros inoddum explicare incipio, altentionem&liberale judicium a lecto cibus stipulor. 16. Trinum objectam nobis est, totus hic nos undique cim campans Mundus, plenus variis variariis formarum Creaturis, ceu magnus De Liber variorum characterum plenus. Quos cognoscendi addita nobisCrgana sunt Mensus quinque,uti notum.
Ipse itaque Mundus, quem inhabitamus,prima Hominum Schola est,quam ingreditur quisqvis nascitur id dicenda Schola naturalis, seu Physica In qua libri Magistri nobis sunt omnes Creaturae rationabiliter spectane,jucta illud obi: Interroga jumegita, is docebant te; Volatilia Caeli, se indicabunt tibi. Loquere Terrae, ore ' debit tibi narrabuntque Pisces maris. ut non cognoscit, omnibus sis,manum Dominisecis e faeci
19쪽
D Physicam hanc Scholam excipitalia subliinior, priposca, a priore illa toto genere diversa. In hac, ob cc stra Libri Magistri, non extra nos sunt sicut ibi, sed intra nos ipse videlicet Meus no a , sive impretia Menti nostra IMAGO
LI, innumeri s innatarum Notionum, insin tuum. Hacustatumqί characteribus depicta. Quae omni Hominii docto dandocto, sapienti stulto, vigilanties dormienti semper esto, id
dictant , docent, monent, movent, stimulant, aguntque iam recte, recte normata Gam aberranter, Xorbitare perii ' Ad
quae cognoscendunt dijudicandum nihil sensus externi aut interni conferre possunt sola RATIO, internum arumorum tu
18. Demum sequitur Schola tertia 'perphq aclidendi ubi neque Creatura ulla, ne e Homo ullus, qVenquam docere
potest; idquam, sed solus qui super omnia est, DEUS Obiectan quae hic docentur, discuntur talia sunt, quae Pius hom n . tacti, vidit, nec Auras audivit, nec incor hominis ascendunt1om tantum revelat Deus per Spiritum Humi 1 Corri via Io. Ut quid fuerit antequam Mundus fuit; quid erit uvum Mundus non erit; aut la id nunc etiam eXtra Mundum sit Item quas Deus de nobis cogitationes habeat, quid a nobis requirat quid de voluntatem suam facientibus aut non facientibus statuar&c. Quas enim talia ullo sensu, aut ratiocinatione ulla, euesti et Nemo hominum. Hinc Libri Schora hujus proprii sunt insol- rationes, Patriarchis, Prophetis, Apostolis, facta: dehinc LLbri divinitiis spirati, usuque Dei in Ecclesiae usum scripti Uo torautem, seu natamus caelestium oraculorum interpres o
Ius Dei Spiritus est, juXm illud Petri, La Prophetia Scriptur propriae explicationis est Tet 1 ro, et 1. Et Augustini: Cathedram in Caelo habet, qui Corda docet Trael on1 Ioli Nec proinde hic orgen adaequata sunt Sensus, aut Ratio, sed si es timius, omnia Deo credens, nihil dissidens. soria inquam si es Ratio s. Sensuum, succumbere verbis Dei
20쪽
Credere incredibilia, iis revelantur , Tentare impo Cbilia, cum
mandantur; Sperare quae ninquam apparent, cumpromittuntur.
19. Tres h subcaelestes Scholae quomodo inter se convenisanti differant, attendendum est. Conveniunt primo, quod omnes sint Schol Dei, ab illo solo apertae et Et quidem apertae Homini, ad illum gradatim perficiendum. 3 Idque uno summo
scopo, ut in m gine sua ad summum expoliti gloris cetur
Dem. Omnes sunt, pro risienti ita, quam sub cano vivimus non pro illa futura , ubi nos ad se translatos non per umbras aut imagines, sed per seipsum,spe latamque facicin suam quam mortalis nemo potest videret Vivere, EX. 33: o. informabit, voluptatibusque satiabit et ei nis Suntque modernae istae Scho G transeundae omnibus : quippe Mundum ingressi is quisque Mundum habet undique circa se, Se totum intra se, Deum ipsum in conscientia intima. ro. Sed&Differentia observanda est a Respectu originis, in quantum trinaSchola triunum respiciti eum quia tundi rea tioDeo Patri Mentium illuminatioDeoFilio. ordium inspiratio
Deo Spicitui S tribuitur Gen. I. 1. JOh I: ,9. Cor a IO, II, 1 a Malet. 1 21.,c. a Respectu ordinis, quo transiri necesse habent, a prima inchoando semper, non a secunda vel tertia Nec
eium Infans religionem doceri potest, aut syllogismum sed sermsus obvertere rebus &c. ' imam iitu anis objectorum ubi posterior quaeque Schola objectis quidem angustior est, sed augustior in a Mundus innumera aspectanda, auscultanda, taractanda, gustandat attrectanda, offert Homines non ita sunt multi, Deus vero unus Homo tamen sublimior Mundo. Deus eXcelsior Homine. in pectu Librorum is Magi roram a Gibi formamur e qui sunt in Schola primates omnes basobet ery , in secunda Homo ipse bi, in tertia Deus per 'rsta aluum. Hinc est quod in Schola prima reddimur γπ δακ si m