장음표시 사용
171쪽
U2 BELLUM ueniunt,desertu ab ea parte,quod omnes si cuti aliis diebus aduersum hopes aderant. Marius ubi ex nuciis c mouit,quae Ligis egerat, qMinqui toto die in-rentos praebio Numdas habuerat,tu uero cohorreto
milites,et ipsi extra uineas egressus, testudine a fumedere,et simi hoste formetissantiariis s,et Iunditoribus eminus teriere. At Numidae sepe antea uineis Romanorum siubuersis item incensis,non rastelli moenibus siste tutabantur, sed pro muro dies, noctes,aFrere, maledicere Romanis, ac Mario uecvrdiam
obiectire,Militibus nostris Iugorthae seruitium minarisecundis rebus siroces esse. Interm omnibus Romanis . hosbbus praelio istentis, gna ui utrinque pro gloria,atque imperio bis,illiue pro salute derrentibus,repente a tergo signa cinere . At primo nisilieres et pueri,qui uisum procesperant, fugere. Deinde uti
quisque muro proximus erat,postremo innat armisti,inermes M. uod ubi accidit,eo acrius Romani indistare fundere,ac plerosq; rentummodo sauciare. Detarde super o oru uadere corpora, auidi gloriae cier antes murum ascendere, neque quens omnim prα da morari. Sic forte oorrecti Marii temeritus, glorii
ex culpa inuenit. Castru du ea res agrtur. L.
vlla qua 'r,cu magno equitum in nigra uenit, qui uti ex Latio et sociis cogeret exercitu, Romae relicturerat, Sed quonia nos tanti uiri res admonuit idoneum uisum est,de natura,cultu s eius paucis dicere. Neque enim alio loco de Sullae rebus distari sumus. et Lucius Sisinna optume et diligetisme omniu,qui
eas res dixere,persi intus hi lariam,parn mihi libero
172쪽
IUGURTHINUM IIῖ ore Iocutus uidetur. Intur SΥLLA patrifiae etentii rami inser bilis fultomilia prope iam extin maioru ignauia. Literιτ graecis,ac latinis iuxtu ais doctissime erisdutus,arimae ingenti,cupidus uolupturum,sed gloriae cupidior,otio luxuriosso es,remen ab negotiis nun etam uoluptas remorare,nisi quod de uxore potuit bon bus On Ii secutas,cullidus,et a citia ficilis,adsimulanda neutia altitudo ingenii incredibilis. Drer In rer-,ae maxime pecuniae largitor, ais illi filicissimo omnitu ante ciuilem uictoriam, nunquam
super industriam fortuna fuit, multis dubitreuerefrtior,anflictor esset Nam possiea,quae sicerit,incertum babeo, pudeat magis, an pigeat Aserere, Igitur
vllas ut supra dictum es postqui in Astirem,atq;
in myya Marii cum egressi uenit,rudis antea,et ignarus belli Θlertissimus ommum paucis tempe latibus Actus est. A d hoc milites benigne appellare, multitru intib aliis per seipsi bnficia dare,iuitur audipere,
sid ea properansius,quam aes mutuum reddere. Ipse ab nullo repetere, Is id laborare, uti illi, quipluviis deberem Iosa, atque steria cum humillimis agere,in operibus, in agmine,atque ad uiplias multis esst,neque inberm,quod praua ambitio Alet, Consulis,.int cuiusquam boni semam iadere, rentummodido neque cun silio, que manu alium priorem pati, plerosque asileuenire, Quibus rebus et artibus, breui Mario, litibusq; earismur sectus est. At Iugurtha postquam oppidum Capsam,alios s locus munitos,et sibi utilis, simul et magnam pecunii amiserat, ad B octam nutror mittit,qua primum in Numidis
173쪽
13 BELLUM cupias adduceret,praelii secludi tempus adese Que ubi cunctiri acrepit dubiis belli, ais pacis rationeserabere ursus uti antea,proximos eius donis irrumpit, ipsis Boccho pollicetur Numidiae tertiam paΥte, si aut Roman. Africi expulsi,aut integris μου finib- bellum compositu foret, Eo praemio illem s Bocchus
cum magna multitudine Iugurtha a nessit. Ire amboirum exercitu coniuncto,Mariu iam in Hyberna prosciscentem,uix decima parte diei reliqua inuadune, vati noctem,quae iam aderat,et uictis sibi munimento fore si uiaspent nullo impedimento,quod locum scientes eram. Contra, Romnis utrumq; rasium is tenebris difficilem 're Intur simul colui ex multis debosbum aduentu cognouit,et ipsi hoskς aderant, priusquam exercitus,aut instrui,aut sarcinas oviligere, denis ante signum,aut imperi u ullum auripere quiuit,equites Mauri,atq; C etuli, in acie,neque ullo more praelii,sed citer tim,uti quosquestri congla
baueratin nostros cuncurrum. Qui omnes trepidi improuiso metu,affamen uirtutis memores, aut armaviebam,aut cupientes alios ab ho*bus defensabat. Pars equos ascendere,ire obuiam hos bbus pugna, Iatrocinio mys,quam praeliosimilis fieri, sine signis, sine ordini, equites,pedites s permish, eaedere alios,
alios obtru ire. mutres contra aduorsos acerrime pugnanters ὰ tergo circunuemre,neque uirtus, neque armina satis tegere,quod hostos numero plures, et Midis circunfusi erant Denique Romani ueteres,noui s, et
ob ea menter bellis quos locus,aut casus coniuxerat, orbes facere,atque ire ab omnibus partibus simul tem
174쪽
ium astero negotio Marius territus,aut magis,3 antea
demisso aso fuit,sed cu turma siua qui ex 'rtissimis magis,s ex muliarissimis parauerat, Pri pasmaemo laborantib.β0 Accurrere,mo bobses,ubi confertissimι ob haeram,inuadere manu, an utere militibas, quonis imperare conturbatis ossus no poterat. Iam i dies oensiumptus erat, cum tumen barbari nihil rem mere,atque uti Reges praeceperant , noctem pro fe rari acrius in bire. Tum Marius ex copia rer
consilium trahit atque uti sivis reoeptui locus est, colIer duos inter se propinquos occupat. QSoru in uno castris parum amplo, fons aquae magnus erat, A lter ii opportunus,quia magna parte edire,et praecipi αn pακία munimem quaerebat. Caeterum apud aqwi,SIllam cum equitibus uoctem agitare iubet I paulatim disterser milites, neque minus bothbus conturubalis in unum contrahit. Dein cunctor pleno gradu in colle Abducit. Ita reges loci difficultate coacti, proelio deterrentur, neque tume suos longius abire simul, sid utros colli multitudine circundam es*si conside ue,deinde crebris ignibus fim ς,pleros noctis barbari more suo laemri,exuirere,'repere pedibus, uocibus, et ipsi duces stroces , quod non fugere,ac pro uictoribus sese agere. Sed ea cuneti Romanis ex tenebris editioribus locis folia ui*,mquoq; horta mento eram Plurimum uero Marius hosfium imperitia cunfirmatus, quiammaximum sidentium haberi ιμbet,ne signa quidem uti peruigilias solebant cane
re,deinde ubi lux aduentu bat,defissis iam bossibus,
175쪽
BELLUM ac paulo ante Fomno cuptiis, demprouiso uessirier
item cohorti-,turmarum,segionum tubicines simi omnes tuba cunere, lites clamorem tollere ais portis erumpere iubet, Mauri atque Geruli , ignoto σborribili sonitu repente exciti, que fugere, que arma cupere, que omnino ficere,aut prouidere quicquam poterant Ire cunctos strepitu, clamore , nulla subueniente. ostris instantibus tumultu, te'ore, fodimidine quo uecordia coeperat Denique omnes,su-si,suPtis,amvrosigna milituria pleraque capere, pluress eo praeho,quam omnibus superioribus interempti. Nam somno et metumstlito impedire βρο. Dem Marius uti coeperat in Hyberna proficiscitur, propter cummeatum m oppidis maritimis agere decreuerat,nes tremen uiElaria secori,aut instiens βιειις, sid pariter ac in ton tectu hostium quadrato agmine inredere.Ulla cum equisaevi apud dextetmos in sinistra parte, Aulus Manlius cum Iunditoribus σ sigmaritS,praeberea suborte Ligursi curabat,et primoso extremos cum expeditis mampulis Iocauerat Tribuuos Perfugae minime curi,et regionum scientissim
hostium iter expIorabant.simul re ut quasi nuIIomposito omnia prouidere,apud omnes adese audare,increpare moerentes Ipsi armatus, intentusq; item milites colebat ne siems atq; iter fare,castra munimre,excubatum in portis,cubortes ex legionibus, pro G siris equites auxiliarios minere. Praeterea alios μ-pem uallum in munimentis lorare,uigilias ipse circulis
re,non rem diffidentia, futura, quae mperauisset,quim uti militibus exaequatus cum Imperatore Im
176쪽
IUGURTHINUM Iy bor uolennbus esset, Et sane Marius,illis,aliis s teporibus Iugurthini belli pudore Iς , quam malo exercitum mercebat,quod multi per ambitionem feri aiebant,quod a pueritia consuetum duritiam, σalia,quae caeteri miserias uocat,uolupreti habuisset, nisi remen R esp pariter ac sevissimo imperio, bene ais decore gesti omnia intur quarto denis die omnia
haud longe ab oppido Cirrha, dissimuIs eculatores citi sese ostondunt, in arebolbs adesse intellinis tur. Sed quia diuersi redeurites, alius ab alia parte, atque omnes idem significibam,son sivi insertus quonam modo aciem inistrueret, nullo ordine summuει- to,aduersium omnia paratus ibidem opperitur. Igitur
Iugurthi si es frμ gratu,qμi copias in quatuor partes
Histribuerat,ratus ex omnibus aeque aliquos ab ter- Phothbas uenturos Interm Ulla, que primum hopter attigeram,oebortatus suos, turmatim, et 3maxime moertis equis,ipse, aliis Mauros suadunt . Caeteri in locu manentes,ab iamlis eminus emissis, curporara tegere, et, siqui in manus uemerant,obtrunmre. Dum eo modo equites praeliantur,B occhus cum peditibus,quos volux filius eius adduxerat,nes is priore pugna in itenere morati a uerant, postrema Roma rum acrem inuadum Tum Marius apud primos agebat, quod ibi Iugurtha cum plurimις erat. D em Numida cunito Bocchi aduentu,cli cum paucis ad pedites cunuertit. Ibi Latine, nά apud Numana loqui didicerat, exclamat,nostros frustra prinare,pauloante Marium sua manu interfectum, simul
gladium sanguine oblitum ob dere,quem impVna
177쪽
ubi milites acrepere, Is atrocitate rei, qua fide nucii terretur,*-Is barbari aios tollere, et sm perculsos Romanos acrius incedere Iamque paulum 2 μαν aberant,cum Ulla,pro igretis iis,quos aduersium ierat ,rediens ablatere Mauru incurrit Bocebus sistimauertitur. At Iugurtha dum sustentare suos, prope iam adeptrem uictoriam retinere cupit, circumuentur,ab equitibus dextra, et sinistra omnibus occipis, olus inter tela hoshum uirebundus erumpit . A t-que interm Marius furtis equitibus,accurrit auxilio suis, quos pelli iam acoeperat. Denis bollas is dis fusi. Tum syecticulis horribilem mmpis patentibus sequi,fugere,occidi,mpi equi,ais uiri a li-m,ac multi, uulneribus acoeptis,nes fugere pose, neque getem pati niti modo,ac stitim cocidere. Postremo osa,qua uisus erat,costram telis,armis, cxdaueribus et interea humus infe sanguine Postrea loci cosul haud dubie iam uictor,peruensit in oppidum Ciribam, quo initio prostebis intenderat,eὸ post diem
quintum, iter m Barbari male pugnaverane,legina Boccho ueniunt,qui Regis uerbis ab Mario petiuere,duos q=dissimos ad eum mitteret, uelle de silo' et de Populi R o commodo cum his diserere. l lle μι- tim Lucium Ullam et Auli m Manlirum ire iubet. Qui quanq acciti ibant, remen placuit uerba apud Regem 'cere, Ingenium aut aduersum uti secteret,
aut cupidum pacis uehementius amenderent , Imq;
vlla, cuius secundiae,non aetati a Manlio conressum est,pauca uerba huiuscemodi locutus.
178쪽
.IUGURTHINUM ullae oratio ad Bocchum.
Ex B ocche magna nobis est laetitia, cum aer tulem uirum Dit monuere, uti aliquianti pacem, quam bellum malles,nen te optim ficum pessimo omnium Iugurtha miscendo onmmaculares,simul nobs demeres acerbam necessitudinem, pariter te errantem, millum sceleratissimum persequi, Ad hoc populo Romano iam a principio inopi, melius usem est,amicus,quam seruos quaerere, furi- in s rati uolentibus,quam coactis imperitrere . Tibi
uero nulla opportunior amicitia nossea,prim si quod procul absumur,m quo ostense minimum est gratia par,ac si prope adeo mus Dem quod parent eis absi de habemus. AMICORVM nobis nes migbominsisaris fuit, Ataphoc utinam a principio tibi placuise sit.probesis ex populo Romam ad hoc t pus multu plura bona acrepises, mula perpessus Sed quoniam humanar si rerum FORTUNA pleras regit, 'eui scilicet complacuit,um et gratiam vostram te experiri, ne quoniam per illam licet Ubna,Ms uti coepith perge Multa opportuna habes, quo ficilius errare officiis superes, Postremo hoc spectiις tuu dimitte,nunquam populum Ro. beneficiis uictum esse,NAbello quid ualeat, tu te scis. D ea B occhus placide et benigne simul pau
a m pro delicto βιο uerba sent se non hos bii
animo, sed ob regnum rutundwm arma coeapise Nam N umidiae partem, de Iugurtham expulerit,iure belli suamAElam, am uastiri a Ma-
179쪽
x o BELLUM. . Vio pati neqsiuise Praeterea missis antea Romam lentiis,repulsum ab amicitia. Caeterum uetera omitωrire,ac tum,si per Marium horret, Letitos ad senata missurum, Dein copia facti minendi, animus Barbari ab amicis flexus,quos Iugurtha, cognitu levtione ullae et Manlii, metuens id quod parabatur,dorix sorruperat.Marius interea exercitu in issernaculis Gomposito,cum expeditis cobortibus, parte equitα-tus pro scitur in lo; stla,Obsissum turrim renam, quo Iugurtha perfugis omnes, praesidi- imposuerat. Tum rursus Bocchussaliaesu repurendo quae sibi duobus praeliu eueneram, seu monitus ab aliis a cis,quos incurruptos Iuguriba reliquerat,ex om nini copia necessariorum quinq; delent, quor- σβdes o nire,et ingenia ualidissima erant Eos ad Marium,ac deinde, i placeat, Romam LePtos ire iubet agendarum rerum,et quocuns modo belli componendi licentis ipsis per tetit. I lli mature ad bberna Romanorum proficiscuntur Deinde a Cetulis latroniis bus in itinere circumuenti,stobatis,pauidi ne de oore ad ullam pro*num,quem oonsul in expeditionem proficiscens, propraetore reliquerat. Eor ilia non pro uanis boshbus,ut meriti erant sed accurate eriliberaliter habuit, Quare Barbari et seniam Romanorum araaritiae fisem,et Syllam ob munificentiam in si ammm rati sunt Nam etiam non Iargetistio multis ignore erat,nemo munificus purebatur. nisi pariter uolenς dona omnia in benignitute babebitur Intur quaellari mandare B oechi patefaciunt, Iiis mulab eo petunt,uti futor, cosiustors sibi adpi, opi
180쪽
utilia,aut beneuolentiae esse credebant, oratione exmllunt. Deinde Ulla omnia pollicito,iam quomodo
apud Marium,item apud Senatum uerba facerem, circiter dies, xl. ibidem opperiuntur , Marius ubi confecto negotio,quo intenderat, Ciribam rediit,de aduetu Legettorum certior βλις,illos et Ullam ad se uti fuerire iubet, Item Lucru B esitInum praemem,praeterea omne*s undis senatorii ordinis,quibus cum mandam, B occhi cognoscit,quibus mandatiς
Legettis potestis Roma eumdi,ab co ule interea iduriae postidabatur FQγlbe, et pIeriss placuere pauci uero ferocius decernunt sigrari rerum humana- ru, quae FLV X A E et mobiles sepius in aduersa murentur. Caeterv Mauri impetratis omnibus,trest Ro
gem redeunt. Ex his B occhus cum caetera,fum maxies
me benignitutem et studiis Syllae acrepit Romae quoque Lertis eius postquam errasse Regem si Iuguris hae scelere Iap*m deprecati sunt, ammtiam et foedus petentibus hoc modo restondetur. SENATUS Populus Ro beneficii erimuriae memorese solet. Caeterum Boccho,quoniam poenitet delicti gratiam β-cit,foedus et armaria dabutur cum promeruerit. quibus rebus cognitis , Bocchus per literas a Mario pen-uit,ut Ullam adse mifferet, us arbitratu de communibus negotiis consileretur Iς missus cum praesidio equitum, atque peditum, funditor M,B alearioris,