C. Crispi Sallustii De coniuratione Catilinae. Eiusdem De bello Iugurthino. Eiusdem Oratio contra M.T. Ciceronem. M.T. Ciceronis Oratio contra C. Crispum Sallustium. Eiusdem Orationes quatuor contra Lucium Catilinam. Porcii Latronis Declamatio contra

발행: 1509년

분량: 353페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

151쪽

In VI BELLUM 'o quorum plirosq; ipsi necauerat,caeteri formidine pars ad Romanos,alii ad Regem Bocchum perfugerant,cum neque bellum geri sine ministris possit, nouoru fidem,in tanta perfidia ueterum experiri periculosum duceret uagus artusq; an rebatur nesilli res ulla, neque consilium aut quisqviam hominsifaris placebat, itinera,proctissim dies mirere, do aduersium hostes,interdum in solitudines perure,

sepe in IVP,ac paulopost stem in armis habere dubitare uirtuti,an fidei popularium minus crederet. ita quocuns, intenderat,res aduerse erant. Sed inter eas moras repente sese Metellus cum exercitu os ,

die. Numidae ab IuPrtha pro tempore parari . Istrussis, deinde praeliinm incipitur Qua is parte Rex pugnae adfuit ibi aliquandiu certutum est. Caeterio-mως eiis milites primo amgressu pulsi,*Brtis, Romani signor ,σ armorum,et aliquanto numerobo hum positi Nam firme Numidas in omnibus praebis mans pedes cipsam arma tureri sunt. Ea βιν Iugurtha impensius modo rebus μου disdem,cum per suffrin parte equiretus insolitudines,dein Thalam peruenit. Id oppidum magnum, ars opuletum, ibi: que pleris thesauri,filiorum s eius multus puerinaemitur erat. Quae postquam Metello comperta sum, quanquam iter Thalam, 'umeias proximum in si acio Gllim qu i quaInre,lom arida,atque ualis ess uouerat, tamen ste patrandi belli, si eius oppidi potitus foret, omnes assteritates superuridere,ac natu rram loci etiam uiscere aggreditur. IItur omnia ruramentae farcinis leuari iubet,nisi frumento dier m x,

152쪽

IUGURTHINVM Π3Caeterum utres nu=do, alia aquae idonea porciri. Praeterea conquirit ex agris quam plurimum potest domit pecoris ,eo que sponit uris cuiusque modi ed pleraque ligura collecti ex tuguriis Numidarum.

Ad hoc sinitimis imperat, si post Regis Iulim, Metello dediderant, quam plurimum qi is e aqμα porreret,diem,looems,ubi praesis foret, praedicti ne ex flumine,quam proximam oppido aquam ese supra riximus Amentu onerat .E o modo istructus ad Thalam proficiscitur. Demde ubi ad id loci uentum est,quo Numidis praeceperat, O' mstra posere, ni- ει s sunt tantae repente coelo Ia uis aquae dicitur, ut ea modo exercitui sanis,superj; 'ret. Praeterea comeatus sye amplior,quia N umidae scuti pleris in

noua deditione,Uficia intenderant. Caeterum 1 liter religiome pluuia magis usit,ea s res multum antaetris eorwm addiderat .Nam rati seste Dis immoreulibus curae ely. Deinde postiro die cvntra opinionem Iugurthae ad Thalam perueniunt - oppidani qui si locorum alleritate munitos crediderans, madigna atquem Jolita re perculsit nihilo signius bellum

parare,idem uostri stare. Sed Rex rubii iam Metello in emim eredes,quippe qui ora arma. la, equos Iocos, tepora,denis naturi ipsam caeteris inperit; te,industria uicerat,mm Iiberis,et magna parte pecuniae ex opsido noctu proni Neque possea in ullo loco amplius uno die aut una nos moratus Iabat sese negotii gratia properare . Caeterum pro ditionem timebat,quam uitare pose celeriture ρμα-

153쪽

ar BELLUM bat. Mam tilia amsilia per oti si ex opportustula cepi. At Metellus ubi Oppidanos praelio intests,si1-ἱ oppidum et operibus et loco munitum uide uallo D

sab; maenia circumuenit, Deinde locis ex cupra maxi. me idoneis ulmea3 avre,siupers agyrem iacere, in

postitis π β peragurem turribus opus er adminι-stros tuturi. Contra naec Oppidanis brare, parare, prorsus ab utrisque nihil reliquum fieri. Denis Romani inulto ante labore, praelusos fatignti, post dies

quiadragium, quam eo uentum erat oppido modo potiti ,praeda omnis a perfuIs corrupta. Hi postqvrim murum arietibus feriri ,rrique siuas aduersas uident, rwm,argentum s ,π alia, quae prima ducuntur,domum renam comportunt. Ibique nino et epu- Iu onerati jllaque et domum, et semet lia currum' punt, quas uim ab ho bbus poenas metuerant,eas ipsi uolentes pendere. Sed pariter cum mptu a bala Ieriti ex oppido Lepti ad Metellum uenerans, orantes uti praesidiu,praefectum s eo mineret Ηa Imis

rem quendam holem nobile,simosum, uiue rebus sirudere, aduersum quem nes imperia maniram si, neque leges ualeret,id nisesbnaret, in funimo perias Io siuam salutem,et illoru socios fore. Nam Leptitani iam inde a principio belli lugurthini ad Besham cosulem, pos a Romam miserane micitiam, orie- retemsroertum Deinde ubi eampetrare , semper boni,sideles s malere, et curiis a Bestia, A lbino,Metellos imperare gnaviter fecerant. Itaque ab Impe ramrefcile quae petebat adepti m4sae sunt eo cubor

154쪽

IUGURTHPNVM Irstes Ligurum iiii et C. Annius praestribis Id oppiduas Sy esu conditum est . quos acrepimus profugos ob discordias ciuiles nauibin eos locus uenispe. Caeterusitum inter duas ortos quibus nome ex re inditum . Nam duo sunt sinus propem extrema A stim, pares magnitudine, pari natura,qssorum proxima ter Nemealis sium Caetera, uti fors tulit,alere,alia intepestile uados Nam ubi mrire gnum es, saeuire coepit uelis,limum,harenams,et saxa isentia fluri iis trabunt. Ire facies Ioονη- cum uentissimul mu

tretur Urtes ab tractim nominatae- Eius ciuitatis linis gua,modo oenuersi connubio Numidaru,legum, cultusq; pleras Udonim, quoe eo folim retinebansuri quod procul ab Imperio Regis aetatem agebant . Inter illos et frequentem Numidiam, multi, Ibs Ioui erant Sed quoniam n has regiones per Leptitauorsi pellate Carthaginienses pleraque Africae in periisebant,Cirenenses quoque magni, atque opulenti Je, ve, A ger in medio bare βs una syme Nes 'sime, neque mons erat, qui sines eorκm discerneret, quae res eos magno, diuturnoque bello inter se habuit.

Postquam utrinq; legiones idem classis sepe fuse D

Ptres, alteri alteros aliquantulum attriuerant,

uerin ne mox uictos,uictor res desissos, alius aggrederetur,per inducias istosionem scium uti certo die septi domo proscis cerentur,quo in loco inter se obis

negona uenimur, Non indiatque memorabile sicinus

memorare. Sam reuos loc

155쪽

uti suis N, ibi comnivinis utriusque populi finis hae

beretur, I Itur Carthagne duo fratres missi, quibus nomen Phlianes erat, tumuere iter perure Cirenensis turdius iere.Id Θωrdiane,an α β aonitarit, parum cognoui. Caeterum solet in illis locis rempoliubaud secus,atque inimiri retinere Nam ubi per loca aequalia'nuda Ignentium sentus coortus arena humo excireuit,ea magna ui agrem,ora, oculos simplere ρIet, ire prolectu impedito morari iter. Postquam Cirenesis aliquanto posterioressiste uidet- ob rem corruptam domi poenas metuunt,criminari Carthanniesres ante te pus domo digressis,cunturbare rem D eris omnia malle quam uim abire. Sed cum Poemata coditionem tantummodo aequam peterens ponem Carthanniensibus faune, ut uel illi,quo sines populo βιο peterent,ibi uiui obruerentur,uel eadem conditione seste, quem in locum uellens processῖros Phileni conditione probare eque nutumq; siua Reip. cvndonauere .itu uiui obruti. Carthapniensis meo loco Philaenis Iratribus aras cun-fecravere,aliique illis domi honores cun btuti Nune ad rem redeo.

i tisprmum contra Metellum putat,per magnar AIitudines cum paucis prosimis, perouenit ad Gerulos,unus hominum frum, cultums, eo tepore ignarum uominis Romani.Eorum multitudinem in unum cogi ac paulatim consiuescit orin

dines haberesgna sequi mperium Oblemare, item

156쪽

IUGURTHINUM II alia Glitaria serere.Praeterea Regis Bocchi proximos magnis muneribus,π maioribus protinys, ad

studium sivi perducit quis adiutoribus Regem aggressus,mpellit,uti aduersum.Romanos bellum incipiat Idea gratia ficilius,procliuiusq; fuit,quod Bocchus initio huiusce belli Legatos Romism miserat, foedus'amicitiam petitum. uam rem opportunissi, mi incoepto bello pauci i pediuerant caeci A V ARI, tiarius omnia honesti atque inhonesti uendere morerat Etiam antea Iugurthae filia Boccho nupserat. Verum ea necessitudo apud Num dcs,Mauros que lino ducitur quia singuli pro opibus quis quam pIu-

Timas uxores,demsς alii,alii plures habens, sed Reger eo amplius ita anims multitudse distrahitur,nullam pro socia optiinet,pariter omnes uiles fiunt. Iriditur in locum ambobus placitum exercitus oenuem ut, ibi fide datu π asaepta, I ugurtha B occhi animis oratione amendit,Romanos iniustos profunda auaritia, cummunes omniwm bo's ese, eandem illos reii sembelli habere cum Boccho, quam secum et cum aliis getibus libidine imperirendi, quiue omnia regna αὐuersa sim,tum sese, p. o te Carthanniens diem Regem Persen,post uti quisis opulentissimus uidebatur, ire Romanis hostem 're Ηu,atque aliis retibus dinis,ad Cirrham oppidwm iter consilituunt,quod ibi Metellus praedam,mptiuors, et impediment

lorauerat. Ire Iugurtha ratus,aut cupta urbe opem

preti fore,aut si Dux Romanus auxilio siuis uenisset,praeliosele artuturos .Nam milidus id modo nis

i i ii r

157쪽

ZIA BELLUM nabat Bocchi pacem mminuere, me mox aItando aliud,quam bellum mallet. Imperamr, poliquam de Regum societate cognouit,uon temere, neque uti sempe iam uicis Iugurtha oonsiueuerat,omribus locis pugnandi copiam facit, Caeteris haud procul ab Cirta

tha m tris munitis Reges opperitur meli ius ee ratus cugnitis Mauris,quoniam is nouus bolbs acreserat, ex comodo psgnum facere, Interm Roma perliteras certior sit, prouinciam Numidiam Mario datam. Ni

mos tenere, neque moderarι linguam, uir exreyrus maliis artibus, nimis molliter aegritudinem pati χολrem alii in Fuperbiam uertebant,alii bonum ingenim MN contumelia aetensum es, multi quod iam pari sui ria ex manibus eriperetur Nobis satis cognitis est,illaem magis honore Mavit,quam iniuria sua ex mcmaatum,neque tum anxie laturm fuisses adeptra prossincia alιi,qui Mario traderetur. Igitur eo dolore laeditus,et quia stultitiae uidebatur Α LIEN A M rem suo periculo curare. Lerms ad Bocchil mittit

postularum sine iuga bolbs popuIo Romano fe

ret,habere taem metram copii Focieretis, a cime vcvniungendae,quae potior bello esset, π quanq sum opibus μου consideret,ismen non debere incerm pro certis mulare OMNE bellu siumi facile,caetersi aegerrime desinere,non in eiusdem pote labe initiinm eius siuem es iNCIPERE cuiuis et ignavo licere,no

deponi,nisi cum uictores uelint Proinde bitregno v

158쪽

IUGURTHINUM III suo consideret , neu florentes res siuas cum Iugurthae perditis misi eret, Ad ea Rex fatis placide uerba βαcit,sese pacem a pere sed Iugurthae formnarum m everi si eadem illi copia feret,omnia cnnuentura. Rursus Imperator contra postulata Bocchi nuntios mitistit. Ille probare partim alia abnuere Eo modo saepe

ab utros mictys,remissus nuntiis tempκε procedere, et ex Metelli uolomae bellu mire hem trabi. A tMarius,ut se pra diximus,cupientisma plebe coμι sectus,postquam ei prouinciam Numidiam populus iussit antea iam ν 'us nobilireti,tum uero multus atq; strox in lare Sigulos modo,modo uniuersos laedere,victitrere sese m Iarum ex uictis illis stolia coe pisse,alia praeterea magnissu pro se, illiue doleti a. Interm auae bello opus erant prima habere,postulare lenombus Applementum,auxilia a populis et regbAsociis s araspere. Praeterea ex Latio sortissim si quens , plerosq; militia,paucos sema o nitos acrire, ambiendo cogere bomnes emeritis 'pendiis ficu proscisa Neq; illi Senatus,quanquum aduersus erat

de ullo negotio abnuere audebat. CaeteW- μpplementum etiam laetus decreuerat,quia nes plebe -- litiam uolente putabatur Marius aut belli usum, aut

studia uuln amisFrus. Sed ea res stustra si eram, ta tu libido cum Mario eundi plerosq; mu erat V Sese qμisq; praeda locupletem stre/ictorem domum rediturum,alia huiuscemodi animis trahebant eos nopaulum oratione βa Marius arrexerat N am postsomnibus,2μα post Alauerat,decretis, lites scribere

i iiii

159쪽

I2o BELLUM uult,hortundi musses nobilientem uti avnsseuerat exantundi,cdnaonem populi aduomuit. Demde hoc modo disseruit . RATIO MARII.

C io ego Mirites plerosq; mn iisdem artis bus Imperium a uobis petere, postquam adepti siunae gerere,primo industrios oppuces nodicus ese, inde per ignauiam, βperbiam

refutem aure. Sed mihi cun ra uidetur, N am quo uniuersi Resp pluris est quam consulatus, aut praetura, eo maiore cura illa administrar quὰm haec peti d bere Nes me fallit quantum cum uestro maximo beneficio negotii βμneam,s ellu parare mul et ae No parare,co Ire ad militis eos, quos uolis offindere,do ,'risy; omnia curarein ea agere inter Mnuidos,occursantes famossos spinione Quirites asterius est Ad hoc alii si deliquere uetus nobilitus, uiorum fortia ficti,cognatorum et asserim opes, illae clietelae,oia haec praesidio ad':t.Mibistes omnes in memit sitae,quus necesse est VIRTV Τε et inocentiatureri. N A alia infirmis Ane illud intelligo Quirites,omnivoram me conuersa elye,aequos, bonos φ β- uere , quippe beneficia mea Rh. procedunt nobiliει- tem locum invidendi quaerere. Mo mihi acrius adnitendum est , ut neq; uos cupiamini, et illi stu' sint. Ire ad hoc aeretis a pueritia Ai Aloes laboreti pericula cun*ere habea. Quae ante uestra beneficia gratuito scieba ,ea uti acrepra mercede destra, no est

160쪽

cosiliu Qv irites. ILLIS defcile est in potestitibus te perare,qui per ambitione si si probos sit fauere Mihi qui oem aetatem in optimis artibM AEI,benescereis ex CONSUETUDINE i natura uertit. Bellu me

gerere cu IuPrtha iussibs,quam re nobilitas aevrrime tulit . Quaeso reputate cum animis uestris. mid muturi melius sit,Ecquem ex illo globo uobilitatiς ad hoc, t aliud tute Gynwm mittatis hominem usteri, prosapiae,ae multaerum mannum, π nullius Jpendii scilicet ut in tantu re ignarus omnium trepidetf'net, siumat aliquem ex populo monitorem sui licii. ITA plerumque euenit,ut que uos imperare iussi*s,h sbi imperatorem alium quaerat Atqui. μο qui postquam consules film siunt,ariti malo,rum, et Graecorum militaria praecepta levre coeperirint,praepostori homines N AM gerere j feri tempore pollarim,re atque usu prilis est.ωNarate nucQuirites,me hominem no-m cum illoru superbia. Quae illi audιre, et Iegere solent,eorum partem uidi,alia risi, quae illi literis, ea ego didici mili undo. Nuc uos exishmate, FAC T A, an dic hi pluris sint.

Cotemnunt nouitutem mea, eP illorum ignaviam. bifrtuna,illis probra obiectintur, quanquiam evaN AT URAM unu ,et comunem o nexi limo, sed

sertissimum quenquevnerosissimum. At si iam ex patribus Albini,cut B e De quaeri post,me ne an illos ex se rini maluerint, quid restonsuros creditist nisi si si liberos quam optimos noluisse 'quod si iure me desticiunit,siaut idem maioribus μου, quibus uti

SEARCH

MENU NAVIGATION