장음표시 사용
31쪽
p. 2I8. . Manu do logg. et Maisya Pur. ap. Kon. I. I. p. 223. summum munera
tabulantur in aquam profundam Semen immersisse, PK quo Post multas Bura .rum myriades magnum ot aureum ovum ortum sit mille Solefi splendore aequans.
Socundum alias I uranas numen primigonum ipsum ovum intravit, ut ibi mille Iugos, quarum quaeque Plus decies Centena millia annorum complexa est cs. Ren. l. l. p. I 50. , aut rinum Brainnao annum, sivo 4,320,000, o mortalium annos habitaret, dum clementa sterilia foecunditat imploret. Tum ovum in duam partes dissecuit, Pt o superiore Parte coelum, ex inferiore terram sormavit. 'Vuod supra monui, hanc fabulam propter miram et singularem indolem non a Pluribus antiquis populis simul oxcogitatam, sed ab uno ortam et ad alios
propagulum videri, id his locis, quos attuli, ubi quaedam dicta Ox Indica tu
Graecam linguam ad verbum translata videntur, iam Sponte apparere arbitror.
Conserenda Cum his sunt, quao supra cap. I I. I. do Phauete disseruimus. Qua via autom ex Oriento in Graeciam illa fabula mi raverit, Ox oo ostendi Potest, quod in Aegypto inanisosta vostigia rotiquit, quae Eusebius uobis Servavit Praop. Ev. L. III. cap. XI. P. II 5.: Aegyptii creatorem, quem Cnepli appellant, humana specie finxerunt, colorct Caeruleo, onquo Digricaule, cinsulum But Sc pirum manu teu Diom. Hunc Porro deum Oviam OX oris effudisse narrant,
ex eoquo satum esso alium deum, qui ab iis 1 hiha, Vulcanus a Graecis nominetur. Ovum autem illud mundum intorpretantur, eiquo numini ovem Coi secrarunt. Ad quem locum quum Iublonskii Panthoon Aogyptiorum evolverem, obstupui, quum hunc virum doctissimum, quom multi audaciorem interpretem habent, quamvis Indicae subuluo plano ignarus essot, illa deorum ti mina ita interpretatum animadvorterem, ut Aegyptiorum cosmogonia cum Indica Prorsus consenitui. I aec enim sunt eius verba Lib. I. c. II. g. 8.r , , 'htha et Κneph Aegyptiis antiquis unum Dion quo signiscant. Sittit duo nomina, qua divorsa inutiam attributa unius spiritus infiniti nostras monti sui,iiciunt, quod cap. IV. oiusdem libri docta disputatione demonstrat; quao quum longior Sit, quam ut totam irarisscribere Possim, unum tantum hic attingum, et cum Indica ipiadam cosmogonia conseram. IahlousLiris l. l. Ρ. 97. vocabulum Κamephin, quociun v mino KDeph confusum misso multis locis probat, a voes,o Coptico derivat, quod custodire, consorvam significet, ita ut Kamophis custos sit. Cui significationi apprimo convenire Videntur, quae nobis Κeun ady o cosmogonia coiadam Indica tradidit t. l. P. 246.: MNamyana, Summus deus, quum mundi creaudi consilium cepisset, univorsitati rerum, quam creaturus erat, custodo opus osso ratus ita secum Iocutus ostr Cum ah incorporea mente millum lacilius patrari possit, o substantia mea numen Corporo Praeditum Prodeat, quod mundum conservet. Haec locutus N rayana prae Nistens e sua substantia formam ingonitam divinam produxit sana. quo his mandatis dimisit: omnium rerum formator, o Vischnu, et mundi custos
esto Sed liaco sufficiant do amnitato Κnophi sivo Κamophis et Vischnu, mundi conservatoris. Dcuiquo Iabloi kius Horapoli 3 1 assert p. 44., qui L. I. OP. I 2.
32쪽
testatur disertis verbis, Aegyptios Vulcanum suum sivo Phiham perhihuisso debενόθηλυν, quo genero duplici et Indicum Viria sivo Brahmam ot Orphei Ph netem luisso iam ostendi cap. I. g. z. Apud Graoeos illa do ovo mundano fabula tantum in Orphei cosmogonias recepta, a reliqua mythologia repudiata est, quamvis et aliis poetis non incognita fuisso videatur; nam legimus in Aristophanis Avibus v. 695 sqq. r
Facito ex hoc loco intelligitur, quo consilio hic poeta ex Vetero cosm gonia illud ovum receperit, et primo adsPectu BPParet, eum Graecas et oriem, tales cosmogonias commiscuisse.
Cosmogonias antiquissimas a multis eontemnuntur, quod earum nulla sit,quao doum doceat mulidum ax nihilo creasso: quod iniquo fieri in promptu est intelligere, quum no haec quidem originis mundi explicandao ratio hono proc dat et tantum absit ut disicultatos tollat, ut novas etiam aflerat. Hinc sacoro non Iossum, quin admirer et laudibus Praedicem sapientissimum cosmogoniao Horaicas auctorem, qui brevissimo et prudentissime scripserit: ,,Initio creavit deus coolum et terram Quod dictum nemo non intelligit omnes Praecidero conte vorsias et uno alterove verbo de dei aeternitato et omnipotentia aut do creandi rations addito, multum perdere gravitatis. Deinde etsi locos, qui doceant, deum mundum OX nihilo creasso, et e ponant, qua ratione deus mundum produxerit, in antiquis illis cosmogoniis frustra quaeras, tamen in iis singula dicta occumrunt, quao illius dogmatis quasi semina existimari possunt. Quao antequam in medium Prosero, id moneam necesso est, ad Plenam quidem alicuius rei narrationom requiri, ut et sactum, et modus, quo quid factum sit, tr datur, nequo tamen, altero omisso, tolli utrumque. MOdus vero, quo deus ex nitido mundum croaverit, ex humana de deo cogitandi rations non alius constitui potest, nisi ut eum sola cogitationo et Voluntate mundum creasse, aut verbo aliquo usum esse dicamus, quo iuberet fieri, quae non essent. Itaque ubi cogitatione ' deus aut verbo mundum creasse dicitur, ibi eius omnipotentiam in universo ex nihilo creando praedicari videmus. Plenissimo propositum hoo
Iocus, qui Psalm. 33, 6. aliorO omisso haec tantum continoir Coelum verbo d mini et luminum coelestium agmen oris eius Spu u sacrum est. Verum tamen
43 Ut e Rigveda Colebrookius tradit: Deus eogitabati se lundos ereabo et mundi exeati sunt. ε .vid. As. Res. p. 42I. et ex alia eosmogoni Haec mole , quasi glumae velamine eouineta i. e. ehaos , tandem eontemplationis ditiuae vi producta est. vid. As. Res. p. 404.
33쪽
ut alibi, ita hie otiam, parva Vorborum mutatione facta, allegoria orta est, si pro sormula: rideus mundum vorbo creavit dictum est otiam: sevcrbum dei munis dum creavit Quo facto verbum ipsius dei loco I situm, divina nutura praediatum, croatoris vicos suscopit. Ita verbum divinum apparet in Vedis, quod quo Plonius intolligatur, Ox hymno, quem Colchr. o Rigvoda tradidit vid. As. Ros. p. 402. , pauca apponam. In hoc hymno Vsicli, dea, quo nomine Ρroprio ae
monem significari Colobri monot), suam vim et Potestatem divinam ceΙobratius et DCOelum, fiolem, o Panum et lunam sustineo. Mo mundi reginam, divitiarum donatricom, omnium rerum scientia insignem, et Rumma venerations omnium dignissimam, ubique praesentem omnes naturae res penetraro dii ipsit tantur. Ad omnia creanda emissa venti surgentis instar mundum peragrans nec coeli nec terrae finibus contineor. Me eandem esse eum Summo unors
nio λογος Indicus iam ripud Origeni non erat incognitus, vid. Philosophum.
Ita etiam Oromasdos creationem mundi perfecit magno illo vortio Honovor propr. Εuolio verille, i. o. fati vid. Creuκer. Symb. Τοna. I. p. z09. , tit in Zend-Avesta laeschno Ila XIX. scriptum logitur: isPurum, ganctum si ossicaci
simum Honovor ante eoelum et aquas Drat, ante Orhom terrarum, animalium greges et arbores, anto ignem, ante innocentes et Pserditos homines, anto Davos mulos genios), anio mundum adspectabilem, ante omnia bona ab Oromas loprogenita rerum semina. Hoc verbum ante omnium animantium ci Morum g norationem vivum ipso magna cum gloria elocutus sum, et Omnia, cyta Runt et fuerunt et sutura sunt, per id exstant. Nunc etiam hoc Verbum ex orct moo continuo editum terrarum orbem omnibus rebus implet. Ita loti litur, Per quein totus mundus creatus est Hoc verbum otiam coelesti con3ore et monto divina praeditum in Zond-Avosia invonitur et Proethus invocatur, velut: ,,Precibus invoco Mentem dirini verbi, corpore Eroschi coelestis avis praediti, luco κplendidiorem cud rihus System. intelleci. cap. IV. q. XVIII. p. 385 sqq. in Hermoticis scriptis idem dogma circumsorri multis locis ostondit. In libris sacris utor tuo dicendi modus occurrit, vid. Genes. I, 3. Psalm. 33, 6. IIchr. II, 3. et inprimis Ioli. I, I-II., ubi vorhum ipsum creatoris munere functum dicitur, quanquam hic t eus a coteris similibus eo dissert, quod duo dogmata commixta continet, unum de Verbi substantialis creatione, alterum do Iesu Christi divinitato eiusdemque cum Patre unitate.
Multa restant porum, maeo ox antiquis cosmogoniis in comparationem v care constitui; nunc quum iam sinis disputationi proptor angustias huius libolii. imporiendus sit, ceteris omissis ea tantum, quas do geueris humani origino Da rata sunt, intor so conseram. Do qua mulino et variuo subulao reporiuutur, quae tamen ad certa quaedam genera redigi possunt. Ad Primum genus rosero
34쪽
oas fabulas . quae deum e materia quadam primum homInsem formasse tradunt. Liliri sacri Gones. c. I. v. 27. simpliciter et praeclaro primum hominem ad ossi gioni dot croatum osso nurrunt, ut ibidem cap. 2, 7. , ubi ulluκ cosmogoniae
fragmonium Exstat, adiectum est. deum hominem o terrao gleba formasse, Pius- quo naribus animam iussasso. Talia allax otiam cosmogonino continent, sed ruiliore modo Primum hominem terrigonam faciunt; sic Chaldaica, quao intormulta absurde dicta quae dum habet, quase cum Mosaica narratione con8ontiant, do hominis formations narrat, Belum, summum deum, sibi caput abscidisse, salum inom ct vulnero Prostri nisem torrao immiscuisse et ex hac colluvie homia nona finxisse. Sine dubio huius cosmogonias auctor indicaro voluit, hominem cum divino sanguino o captio offuso divinae montis particulam imbibisso. Nota ost otiam subula apud Graecos antiquos vulgata ot inprimis a poetis narrata de Promotheo primum hominem o luto et aqua Concoquento. Λltorum g nus constituo Porrim. qui, quod omnia animalia gonerations Propagari videbant, Primam etiam animantium stirponi a summo auctor genitam arbitrabantur, quae quidem sententia Pariter sabulas aniles poperii, i piarum unam o Iulii Vcda vid. Λs. Res. p. 406. dopromam, piae ita habet: DHuco formarum varietas auio corporis originom nihil nisi mons orat, hutnana specio Praedita. Tum circumspici us illud Primigenum numon, pium nihil Practer So ipsum eo spiceret, voluptato carebat, Sicut nemo mortalium in solitudino dogons delectatur. uum igitur Sociotalem inire deSidoraret, coniugium, is talo intor maritum et uxorem obtinere Solet, num 'n illud tali modo assuevium est. So ipsum in duas paries dissecuit, ita ut ox ultera Parte maritus, Ox altora uxor ovadorOt, P qu rum coitu subolos humana Producta est. Uuo facto uxor sui compos facta, quum scrupulus ei iniiceretur, an Mon, pii ipsam o parto sui dimidia essecissset, sc Iusto ita Secum coisset, amplexui olus allain speciem induendo so κubducorostitituit; sed maritias ipium illa vaccae formam ussumsisset, tauruη sactus accurritot vitulos progenuit. Ita etiam in equam ut o trium, in asinam et asinum inritati coeunt ot genus sollitipes Di unit. Tum transformantur in capellum et caprum, in ovum et arietem, neu ubsimilem relinquunt progeniem. Hoc modo cuti Suis animalium gonoris usquo uil formiculas KOboles Orta est. 9uao hactenus ox scriptis an ii piis attuli do animantium origino, siclicia quidem et partim inopia Sunt, se i ita tamen excogitatu, ut non plano ab Omni naturao logo ubhorreant; scd quae de hac re in Persica cosmogonia leguntur commonia, Sio Compurata Sunt, ut ad Oblectandum vulgus scripta osso videantur. In hac enim navi hologia naturno incunabula quaesiturus ad tauri lustrum nec das necesSe DSi, Omnia Ot Plantarum ot animantium genera parturientis. Or masdes hunc taurum tot seminibus gravi lum inter rorum Principia PrOPOSu orat; sed non potuit impodire, quominus Arimanti, advorsarii sui, instillis succum horos. Ε tauri mortui cauda ipi inquaginta si iii pie gonora Planiarum granatarum, duodecim morbis medentium, decem millia arborum, contios millies super terra so multiplicantium, Progerminabant; o cornibus frugos, o naribus allium, o sanguino uvae, DX aliis membris ulla frugum genera prodiero, ita ut o tauro illo primigeno omne3 Pluntae Propagarentur, avo quadam semina plotannis
35쪽
m do integro terras inserente. Tum ex modulla tauri notali varia oliam nitimalium genera evaserunt et cuiusvis genoris par n mundi summo nuctoro Oromasile in terrarum orbe positum PSi, quorum unimnlium generia plenissimo roconsentur. Doni quo de lium niti generis ortu docet, o dextro armotauri morientis hominem primogonitum nomino Kniinoris) ox et disso niba set splendida laeto et oculis in coelum sublatis pra oditum. I luic Arinianium ad post in et interitum omnibus ut, Oromasdo creatis inserendum semper pronum, ita Al cuique utili nnimnii perniciosum opponeret, quum nullum invenisset, quo Porniciem pararet, nil insidias struendus confugi e et multa molitum osso, ut cum exstingueret, nequo iamen quid sunm cum multi in sua profecisse, nam ex semine Κnim orti in torram delapso, solis luce purgato ei n summis geniis tutelaribu8 custodito, arborem crevisse, ab ima pario columiano instar erectam, sed eneumon vorsus in duos ramos sisAn in istin nrete inter se coniunctos, ut unum truncum viderentur officere. Hanc ni bor in fructuum loco decem genera hominum tulis e , ex quibus Mesciunm et Meschinnon, primos totius generis liti mani parentes sa-clos ' , ab initio innocentes et seolorum in bis exportes Oroma silvia Omnium rerum nuctorem sum mn cum n nimi finia limon in et Pipinis v oneratos esse, sed postea Arimanti fraudibus et illo coliris irrotiios ii vori ro liquo immite dono xisse os tandem morio abroptos nil damnatorum sedem Du- Eulit, dotruscis osso, ibique iis versandum osso u Squo nil r surro clion Pin uis rivorum.1 Ioraim parentum non solum do ortu sod etiam do vita Di interitu tabulum integram onnrravi, quod similitudo quaedam ei interestitit cum nota illa do Adnuit ot Euno peccato narratiotio, quas similitudo quum facile suspicionem iniicere possit, nil eram subollam paucis niuiniis ex ultera orinni esSo, non nitonum Pilio a Propositis narra, quatenus ene inter Ke consentiant, hic commemoraro. Concordi i nutem Persica cum Hybraten in oo, quod primos homines a summo numino innoconios Oi n millo integros prodiisso et externo quodam irrit limento corruptos in vilia et mnia in ei disse ei morsi occubuisse uit. Sed quum Genesis nucior Evam xorpentis sallaciis captam ess resori, cavendum ost ne Suh serpentis inangino eundem nanti nuciorem latero credamus, quom Λri- ninnium fuisse logimus, etsi illius iotri animniis figurii, qualem Porsito deseribunt, digna videtur,qunm Porsicus diabolus intordum indunt. Arimnnius enim, Zond-Λves in teste, statim post consociam ab Oronansito crontionem mundi, ira instigatus et omnia pordendi studio nbroptus de coelo, serpentis lacio Assumin, dosiluit in torrum. At passim ei iam conam morati ini Iegimus, eum inclin- tum surore universam naturam evortendi in muscam mutatum omnia pservoli in D; ex quo patet apud Persas serpen iis faciem non propriam suisso diri boli, noc Omnino npud utili quos populos ndeo vulgati in esso, ut in scriptis votoris tostamenti, cuius in antiquisqimis libris nullii do Satana monitolacia Oxi, sor pontis nomino lecto Alatim do diabolo cogi iuverint. Ita quo in tortio capite Geneseos apri' ns non nitas Parios ngit, ni quo quodvis ni iud nnimul in tabuliη; niam Hobrneos a prinei pio din-bolum osso non crediditaso, Sed Iob ovum holum summum quo deum veneratus Omnia ot hona et mala ab eius numino Sive benigno sive irato duxisse, of Sninnani, qui in rostonitoribus Vel. Test. libris invenitur, non domostitum sed adventicium fuisso in confosso ost. A Poriis ad Iud neos hanc doctriniim propngntam esse Suspieriri licet, quum illius populi universa roligio rantiquitus Somper dualismum, qui dicitur, Prosessu sit, i in ut omniti, quas prospero neci deroni pi saluti hominum in sor-
virent nil Oronansdon, qui e conirn in rerum nil turn mula cuiuscunque generi fi esXent, nil Arianaitium, optimi numinis obtrecti lorona, malorum Antorom, i ai tu,quo naturae pestem referreni. uunmobrem Porsi cn illa cosmogonia nil horum doorum naturn m ct neco is udi noni nihil potuit convenientius tradere, quam hominum parentes ab. Oroinas de bona et felici conditione donatos osso, ab Ari inanio vitilis insectos Phriisse.
4n Memoratu lite non indigna videtur horealla mythologiae relatio de eadem primornm homInum ex arhoiaribus formalione: ,,umun tres Esiri filii, mundi creatores it . supra p. 39. . in muris littorct ambularent, duas arishorex Asium i fraxinum et Embla in alnum inveniebant, ex lisque ut homines crearent Odinus iis antinam et vltam Ill rationem et motum, Ve sectem. loquelam, auditum et vlsum dederunt. a. Edd. Sae m. h. Frod. Tona. III. P. 2 M. et Creu1. Syrub. T. F. P. 3M.
36쪽
37쪽
Rhetors heim i l. Seneca, Contror. I. 8.: Optimus virtutis διis est, aut quam deficias, desinere I
I. a. Chronili do P Lati des scitulo
40쪽
L. B. S. Non inaussitum est is Historia Litteraria nomen mandrorum et, qui originis Ger
manicae vestigia retinere maluerunt, Neumannortim, et iustus asseo numerus virorum
eruditisne clarorum occurrat, qui materiam suppedituro possit, Micrologiae litterariaeanumtes nouo aliquo libello de doctis Neandris exhilariare eupienti. In illis vero iure inter primos Iocum occupaturus esset Michael δε eander, Gymnasii I feldensia metoreeleberrimus et dignus adeo schola Phili rei Melanthonis disclyulus, eae euitia disciplina praeter Laurentium Rhodomannum quam plurimi prodierunt humaniorum litterarum scientia cultissimi. Lubebat haec praefari, quo tempore Patronis commendandus a nobis erat iuvenis non magis nominis illius omine, quam virtutibus commendabilis, Georgitis Fridericus A eum annuo
Groslothenio - Mimicus. - Integros fila sex annos, per Iegem schoiasticam constitutos, eum Iasule apud nos exe-yR. 9uanquam in illo doctorum Neumannorum choro videbat esse nonnullos, quorum famam ingenia pauci, quos aequus amaret, aequare Possent; tamen honestum esse ratus, prima aequentem, in secundis ac tertiis consistere, pro virium ingenii modulo id agere via deri potuit, ut minime indignua Neumanniano nomine aliquando evaderes. Noe syitur eonsilio omnes discendi occasiones sibi hic oblatas diligentissimo in rem suam convertore atque ingenium humaniorum litterarum studio excolere studuit. In yublicis vero Detiaonibus, quibus reι doctrinae Christianae et philosophiae, una eum Historia, Mathesi et Geographia, initis traduntur, vel mulorum linguarum Nebraicae, Graecae, Latianae et Frane GaIlieae copiae proponuntur, docilem ae atque attentum praebuit. Animi