장음표시 사용
21쪽
AR MEMORIAE. II impropriis, quia si .iunt ad excitandam memoria, exemplis de clarabitur Altera diu sione imago
est perfecta, ut rerum excellentium
rararum puta Danieli inter leo. nes, Ionae in ore Balenae ncti ludi tha: Estherae, Iosephi, I bia.&α alia imperfecta, ut sunt rerum vulgarium 'uotidianarum, ut exortum solis de occasum iacmo miratur, quonia quotidie videtui pluit, non pluit, ventus pirat, profertur haec in medium diuisio, ut dicamus utendum imaginibus tantum per fectis: sed hic obiiciet aliquis, quomodo fieri poterit, ut tam celeriter atq; aliquis loquitur, sequamur dicentem si tendum sit imaginibus perfectis, quomodo tales tam cito potero inuenireZ respodeo ex tempore tales fieri re aliqua notabilitat tributa. e. g. ventus spirat impellecta; sed ita vehementc ut arbores
euertatur, ardes cadant, iam est perfecta: pluit, in pei secta Adua den- sevc
22쪽
se ut omnes vici inundent, nec siccis pedibus transire liceat, iam per secta est: sol oritur, imperfecta, sed maxima figura colore rubro vel viridi,nunc perfecta est, atq; ita nun
quam haerebimus, quin hoc quod
petimus consequamur. Tertia pars est ordo, de quo pleraque dicta sunt, sed duo tantum restant adiicienda , videlicet decorum in eo obseruandum. Si quis enim velit Christum in cruce pendentem ita repraesentare, ut mater supra dextram pedibus consistat, sanctus Ioannes supra sinistram, Maria vero Magdalena supra caput valde a decoro deflexeri mus sed oportet sic facere ut usus decorum postulant item , fit supplicatio , non erit episcopus, qui crucem sequatur, sed pueri symphoniaci, iuniores sacerdotes, deinde seniores, canonici, tan
dem sequitur Episcopus. Item de Reso
23쪽
AR MEMORIAE Rege intrante ciuitatem coilitan dum. Quarta est praxis siue exerci lium, de quo post quintam praelectionem absolutam , quaedam neces laria dicemus octaua vero lectione latum mare praxis nauigabimus, declarantes quomodo Gra-maticae, Rhetoricae, Dialecticae reliquisque artibus liberalibus appli- Gux, Theologiae, iurispruderatiae,
Medicinae, quomodo aduocati, CG-uliarii, praesides, Legati ad princ pes, cuiusque functionis homines, eadem uti possint. Nunc vero manum operi admouentes incipiamus aliquid ad praxin reducere, a minimis paulatim ad maiora progredientes. Regula vocabulorum intellectorum haec est, nam non intellecta in quartam reiicimus ieci ionem, tun Cex professo de iis acturi de quibus si iam tractare vellemus , nihil praeter ieiunam tractationem audire
24쪽
diretis, ideo consultius videtur iis ominis, vobis monstrare modum
dendi speciminis, quod nemo sine Tinieulo artis potest, etiamsi,1-zicontinuis annis, aut pluribus
'voeabula ita intellecta memo tia retinentur imaginibus eorum in locis positis, attributam signi ali
qua insone, quae ex veteri aut no-
sumetur testamento Ex histo saetis vel profanis; ex tabulis
Doetarum, vel ex vita communi. li
tonihil existis oecurrat, licethnstet ad voliuntatem nostram. Nullum autem poterit dici vocabulum cui non statim possimus et- fingere actionem. Plato quodam tempore docens de Ideis inter alios auditores h buit Aristotelem adolescentem ad-
ἰue non ea opinione doctrinae,
nua postea fuit,&Diogenem Cy- eum, cumque subtiliter demen.
25쪽
AR MEMOR ire. νheuter mentem assecutus est Aristoteles clam secum ridebat Diogenes exClamauit dicens: Mensam quidera cyathum video,men- seitatem & cyathitatem non video: Respondit Plato, non miror; ocu los enim quibus mensam, cyathum vid as habes mentem qua menseitatem .cyathitatem vi-d.as,non habes h mo loco Erasmus in apophthegmatibus ex quibus constat Platonem aliquam Cognitionem artis habuisse , multo tamen clarius id patet ex dialogo. in quo introducit Hyppiam tanquam de magno bono gloriantem, quod o vocabula semel audita, quolibet ordine repetere posset.
Hoc autem nemo mortalium audacter dico) sine subsidio artis potest colligitur ergo aliqua fuisse
illum adiutum arte Idipsum auditores nostri assequuntur ex primina lectione eodem, quo incepe runt audire, die; si una, duabus,
26쪽
tribus, aut quatuor septimanis, per serni horam bis quotidie quis velit
ex hac se exercere regula, IOO a OO. goo. aut plura repetere poterit. Conii derandum prς terea hic est, artem tam esse naturae congruen tem , ut nudus siti hominum, quin illa rudi modo, licet nihil unquam iaudierit, utatur. Si quis enim velit cogitare, ubi natus sum i in qua urbe, vico, domo, cubiculo nonne statim ad locum confugieto Si vero quo patre, matre, qui fratres, Oro res,serui, ancilla, nonne ad imagines confugiet tac fieri enim non potest, ut alicuius rei recordemur,
ne minima quidem, nisi auxilio loci aut imaginis. Quemadmodurn enim DL, principia omni hi scientiarum, artium in sudit homini bus, quibus si uti velimus, cinaliquo nos debito modo exercere excellemus; sic&in hac star te. Aliquando aliquis indoctus agricωla,
enthymena vel syllogismum conficit
27쪽
AR MEMORI scit solo naturae ductu, si ille arti
Dialecticae opera dedi Het Oneexcellulisset in ea Zide iudiciu dec teris artibus liberalibus4 mechanicis Patet igitur hanc artem memo ma conuenisse cuipsa natura, qua imperficit, ideoq; minime negligendam. Sed longuis a proposito dentaximus, ad specimen redeamus. Uuamuis enim regula sit clare exposita, tamen nisi exemplis decla- etur, arbitror non satis eam a vobis posse comprehendi. Exempla vero hic ponenda non putarem, nisi ani ianus mihi esset artis amatores uua di. Diximus supra utendum esse ii biculis in principio &applicanda vocabula intellecta ut eo facilius iam aiori affectione Myrones apprehendere artemque gustare possint. Emngat igitur sibi aliquis cubiculum Cuius parietes quinq; habeantio εa in prima figura licet etiam v naquaq; aliarurn uti posset, sed iacilitatis gratia hac coiitcne critnus
28쪽
quae sunt quinque iri in singulo pariete tot apponendo S.erunt, quibus poterunt applicarias vocabula diuersa non voce , sed mente, ut linteum, culter, calceus, liber, templumipileus, sapientia, meretrix, panis,lectum campana,virgo,
bos,sutor, liligens fluuius, custos, Caro, bombarda, stabulum cande la, fenestra, sponda, auis, inimicust En habetis exemplum , iam exerceatis vos in hac prima lectione ut
postmodum ad alia pergamus. SECUNDA LECTIO. SEntentia siue textus continuus
memori commendatur ac retinetur, principalium vocabulorum imaginibus in locis positis, minus principalibus ita est accommodanda memoria naturalis , ut adiuta imaginibus principalium, etia minus principalia repetat, ad quod rectius faciendum oportet quatuor diligenter considerare L praecipuam
29쪽
puam imaginem totius sententia nec refert an illa reuera praecipua sit, an non modo quis eam pro tali iudicet a diligenter aduertendum ad primam cuiusque sentetiae dictionem, nam si redeuntes ad locum acie mentis vel praecipua imaginem videamus, vel primam cuiusque sententiae dictionem facile memoria naturalis reliqua suggerit, perinde atq; in scholis pueri, si no exacte teneat pensum lectionis, quod tamen aliquoties legerunt; si cuiusq; versus primum vocabulum, reliquis tectis liceret videre, facile ornnia re- Citarent, ita quoque hic fieri soletis Cauendum estne synonum pro synonymo substituatur, nam hici cilis solet esse lapsus si dico mulier, ensis complet non tibi dicendum,
randum praeterea ut singulae dictiones eodem repetantur ordme, quo vel ecsta vel dictatae fuerunt. Sed cur nos urges aliquis inter-
30쪽
substituatur, vel ne aliquando ordo nonnihil invertatues quorum alteria vel utrunq; si mihi permittatur, ordo erit meliori elegantior illi enim qui primum sententias protuleruntio tam de proprietate in cum&collocatione, qua de sensu expedito fuerunt soli citi. Respondeo duabus de causis durgeri, prima, ut declaretur per artem id fieri posse: secunda, magnam affert dicenti autoritatem, si auditores domum reuersi sententia iisdem omnino verbis eodemque ordine incitatis auctorum libris inueniant: si enim ter quater, aut saepius id deprehenderint. Collige omnes semper sententias ita ab illo in medium produci.
Sed aliquis rogabit forsan modum, quo duo superiora consequi quis possit. Respondeo, rii mentis applicatione ad singula vocabula,&ad collocatione:&exercitatio