장음표시 사용
431쪽
inter coniuges modicam, aut nullam rationem habere consueuit per iura per Gramar. allegata in decis I 3 n. a. quanto magis in casu nostro, quo circa praetensio partis donationem figurantis undique eorruit, & demum
secundum praedicta per Sacrum Reg. Consilium iunctis Consiliariariorum duarum aularum reserente doctissimo viro Vincentio de Franchis olim Regi' Consiliario , nune Sacri Regij- Consilij Praeside, & Vice Proto notario meritissimo,in fauorem SIuliqprolata fuit sententia donatione Παι praedictam irritam, & inanem decla
Fabius de Falio Addo eundem Doerat de Franch. in decis. 94.sub num. rq . infin. ubi de haedec one tefatur, ut restat in meo, compendio Verbo donatio, vol. I.
Pro Marcello PirreIIo eum Ioa. Dominico Sarneiano.
I Decretum requirituν in cessione reipupillaris. et Actiones. γ iura an inter immobilia repouantur, Osuccessione absq; de
creto cedipossunt/pupillorii sent. 3 Vectigal,quod M.
4 Iura imobilia censentur .s Conrractus unicus censeetur, et duo essent distinctionem facti tameneoram eodem Iudice Notaris, O t sita a ε Tutis aequit se aviborari in propio
negotio. Dixtinctio paersonarum in contractiabus requiritur.
2 Inter an contrahere possit cum pupitis, palam, O bona Me.
rium pupilli, vel consanguineorum ous contuIorum praesentia. ro Palam fleri intelligitur quando coram Iudice M. Ir Paria sun uis debere. 12 Ignorantia non cadit in factis illa rium personarum. I 2 Ignorantia cinat, ubi fama laborat.
rs Illi quidum quando dicam . I 6 Tutor,an ct quando iura pupuli re mictere,possit . I7 Prasumitur , quod quis de suo facis,
quod potuerit facere de alieno. I 8 Tutor tenetur ad interesse Pupini, negotia negligenter faciendo. I9 Decretum Iudicis in alienatiune,bonorum pupillorum, an quando
requiratur. 2 o Proverbium vulgatum non ureamν eum non perielitatur refertur.
a I Tνιον peeuniam pupiliarem in emptionem pudiorum collocare tenetur vel ubi frequens reddituum vendi rio non reperiretur ad partem lacri illa dare. a 2 Contractus, ut liti tus iudicetur res qua datur ad uerum,o damni poriculam exponi diber. 3 Tutor non tenetur ad aliquid agendo id quod lex permisit. ΣΦ Tutor tenetur eo negotio per pupilla uti quem pater con eueras agere. 23 T utor ad uibilum tenetur negoIi-do quaemadmodum pupilli pater ne gotia gerebat . 2 6 Tutor munera eonsueta dari is patre erogare Non probibetur. 27 Tutor tenetu acere,quod pater pupilli facere consueuerat . 28 Tutor societatem eobire non prohibetur quando adest pes lueri. a 9 Societas leonina qua nam M.
3 o Deeisio Sac. Regij consilij profersur. MArcellus Pirrellus cum ex pater
no contractu iuris tappeti duas haberet caratas,& per Antonium Pirrellum eius tutorem ille praecipitan-rer fuissent Ioanni Dominico Sarnetano gratis cessae, & in continenti U Diuitigod by Corale
432쪽
Diuersorum Iurisconsultorum. 4O '
una ex eis *simet tutori retrocessa e Pretendit omnia nulli ter,& in sui fraudem cum Reuer. processisse, & idcirco tutorem sere omni iure hodie condemnandum ad ducatos quinge- tum incirca quos ex geminatis istis.
caratis sunt cedeasn cessionarius,ut supra lucrati. Plaei sisio ista quam sit iusta ex insta. dicendis dare demostrabitur, quado-I quide caratae nil aliud sint, nisi quoddam ius pupillo competens in affictu. praedicto pro duabus portionibus, csterum in cessione iurium requiri decretum tenet Roman. conf386. nu. q.
ubi,& quod plus est, tradit quod percessionem, esto quod pupillus liberet ut ab alicuius solutionis onere , ad hue Iudicis decretu accedere debeat, de animaduerti, quod non desuerunt DOLI. magnae aut horitatis affirmates, x licet aliqui contrarium etiam tenue rini,quod actiones, di iura sint remisnenda inter bona immobilia, & ob id absq; decreto cedi non possint quos copiosὰ refert TiraqueII. de Retract. si agri. primogks.7.num. 6 .std si ad minus ius hoc tappeti dijudicare velimus ad instar iuris porterit,uel alte-3 vectigalis,c si omne id quod fisco penditur vectigal sit I. I. g.bis titulus, ubi glossis publie.et vectigal. Bossin sit. 6 de vectigal.in princinu. q. pariter hoc bonorum genus immobilium censenis dum erit est decisio Bald. in cap. I. g. fetendum,ubi Attiar. et caeteri eu-di a defud. can. quos congerit ide
quenti, si tanquam i mobilia tenentur talia iura,tanto magis decreto iudicis in illorum cessione opus erat vulgatis iuribus.Sed rogo subscripta ponderes tur,& primo quia cessio. retrocessio praedicte sunt coram eisdem notario, Iudice testibus in continenti, & insimul eelebratae δε sic unicus reputatur cot tractus,ι.petens,C. de pacta le-LI f. certier .eum limii. quo fit, ut in hoc unico contractu effective tu-
ε tot det sibi ipsi , di recipiat a se ipso
caratam, &in propio negotio autho. rauerit contra disposisionem tex. in I.
bus enim requiritur dixtintio perso
3. quo. princ0.nu. I. Nec dicatur Ii-8 mitari regulam praedictam quado tutor palam,& bona fide contraxerit cupupi lio t.cum ipse, C.de contrab. e t. O l. non exi Irimo, 1. de adminiLir. tutor. cum concorae tum quia in illis. cessionibus pupillus non aliter interuenit,sed solus tutor, tum quoqi cum tuae tutor bona fide dicatur eonir here, quando, vel consanguinei pupi Ii inter veniunt, vel quando alius co-9 tutor intersuit alioquin omnis actus redditur nullus , ad quod susscit alle
in .col. qui omnes sere cumulat pala. io autem quid fieri intelligitur quando. fit coram Iudice dicit Balae cons. Io I. lib. 3.eleganter Ripa in I. I.S.fuit qua-j tum nu. 9.in ri f. ad Trebell. in casu nostro omnia prςdicta deficiunt, igitur omnia corruunt. Item iste tutor dum utilia pupilli agere tenebatur, totum aegit oppositum, siquidem luerosas pupilli car tas gratis alienavit, quod os henditur, nam aut actedimus tempus cessionis iuxta decretum, Sacri Consilii, & tuein hoc arrendamento aderat lucrum, ut apparet ex fide rationalis Regiae
Camerae, aut tempus totius arrend
menti considerare velimus,& pariter maius lucrum fuit inuentum, aut tempus praeteritum aliorum praecedentiuar tendamentorum, di similiter reperitur Iucrum, & no damnum ad quod lucrum anelauit tutor in perniciem
pupilli,quod pati non debet. Nec obstat si tutor opponeret quod die a 6.Iuli j r 76. aderat aliquod damnum nam Sacrum Consilia scire voluit, si die i .Iulij,& sic tempore cessionis aderat lucrum, prout non me diocre suit reuera repertum,nec dicat Mm tem-
433쪽
tempore eessionis ignorasse tale Iucrum arrendamenti,ex morte Ptinc Npis Stiliani peruentum eodem die cessionis, quia debebat diligenter hoc it perquirere,& paria sunt scire, vel scire
gis cum in saetis illustrium personaruia non cadat ignorantia ,sicut fuit dicitus Princeps,qui in Archiepiscopatu h huius Ciuitatis obi jt die r7. Iulij: Abb.
dies ante; obitus publice per ciuitate circumferebatur Principsi vi uεdi spera fuisse destitutum,& ubi fama laborat
tanto vehementius cessat ignorantia SocGn. n rem ignoransia in prima Llentia, iste bonus tui r videns Primcipem defunctum,statim alienavit, &cessionem conclusit, sciens ex morte Principis maximu arrenda menti oriri lucrum, unde nedum v lilia praetermisit, sed damnosa pupillo procurauit,&ob id tutor ad omne interesse obna. xius remansit.
Deniq; tripliciter lucrum hoc ex re pupilli peruentum tutor colorare conatur, primo allegando pupillum obligatum Disse ad praestationem Dde iussionis pro istis caratis, sed quia . fideiussorem non reperiebat,ideo cecsit, sutilis est excusatio praesecto nulla a suit promissa fideiusso,& vni specifice non promictitur, non est in flanda fide iussio, t. a. C. δε hared. velamon. vend. Praeν es de Francb. decis at 3. 369. Secundo se tuetur ex illa cones u-I 3 sione, quod iura illiquida tutor citra decretum remittere potuit, sed a duc latur,enimuero illiquidationem tutis, vel actionis intelligunt communiter DD. quando no aderat sacilis probatio non affertur, tunc dicitur illi quidum, de in istis terminis datur ficul-I6 tas tu toti remictendi quia ex dae diu probationis nil donare videtur Bald.
aeterum haec iura pupilli crant in dubitata pro euabus earatis,& probet tione non indigebant, proinde cessat
Tertio aIlegat Carnas tunc temporis periculosas pupilIo suisse , ex quo quodlibet attendamentum Dr- tuitis casibus subiacet, de periculosucensetur potest enim afferre lucrum, di afferre damnum, ista ratio similiter nullius est momenti,& in primis om- mitto validum esse argumentum de praeterito, ad prssens, unde si pro pr terito in arrendamento lucrum affuit ergo,& in praesenti illud verisimiliter sperari debebat,rursus dii luitur,ali ratio partis ex qualitate personaru, nam si damnu omnino iminebat, utq; Sarnetanus sagax ossicialis Regis Camerae amipilli cara tam non procura set habere, nec pater pupilli aeque expers in ea de Regia Camera has duas
37 Vitellus iste tutor non est audiedus dum ipse camam habere non timuit,& pro pupillo sermidasse dicit ad tex.
in t tutis,s non est audiendas, Gi Barist . de admin. tutor.quod enim quis secit de lao praesumitur, quod potuerit facere de alieno de sic pupillo,& si er-r8 gaseipsum tutor fuit in hisce luctis acquirendis diligens, cur pro pupillosuit negligens ideoq; citra dissicultatem au interesse pupillo tenetur Ro
r; item vera DD. dixtiatio in praeposito non est tacenda, nam aut bona pupillaria sunt om uino damnosa pu- p llo, & tunc licita est omnis illorum dixtractio absqi alia sollemnitate, aut sunt bona periculosa, de tunc proculdubio decretum Iudicis interuenir debet ita eleganter explicat Arius Pi
ao Ned ad quid tanta, si allegatum apericulum de iure non sit curandum, neo; formidandum, cum & lucrum
possit tiset euenire inde prodijt illud
commune adagium non lucratur qui
434쪽
Diuersorum Iurisconsultorum. 4 II
non pericIitatur,& ob id sub hoc ve-
Iamine periculi tutor i non licuit, caratas pupillares occupare, probo a Da I sumptum, clara est conclusio, quod tutor pecuniam pupillarem , vel in emptionem praediorum collocare tenetur, vel ubi frequens, ac prompta reddituum venditio non reperiretur illam dare cogitur alicui mercatori ad partem lucri iusti, & honesti, ad sex. ubi not. in cap.per vesras ex de donat. inter virum, O uxor. Alex. ct caeteri in I.diuiseuertis δ .ad Italcid Alex. in
O a 3. cum aliis latissime cogestis per
Ioseph Ludou. in alari. in decf. 67. Roman. cons. 28. imprisc. de licet in hoca a non deficiat periculum cum debeat dati ad partem Iucri, & damni, ut licitus sit contractus ita eleganter declarat Balae in I. I. nu. I P. in . C. pro socio, tamen periculo non Obstante
inspicimus, iura praecipi ctia,atq; per-α3 mictentia id tutori, quo fit, ut si postea aliquod emergat damnum tutori nil imputetur, quando id quod debui estit ita late firmat Palat. Ruuin.in repet. d. .per vestras S. 7. nu. 3. facit pro
hoc pulchra distinctio Sabc. in auth.
nouissime,n. 3. C.de admin. tutor. quos, sic alios pulchre recenset Couar. var. resolui. lib. 3.cap. a. in prιnc. maxime si
a tutor fuerit industriosus in eo negotio in quo consueuit pater pupilli negotiari, & vltima, quod ιn isto nulla requirebatur industria, tamen tutor in hoc genere negotiationis suit satis pro se industriosus, dum pro carata sategit participare,ita periter pro pupillo es e debebat. Et tanto magis militant praedicta eum huiusmodi negotiatio fuerit a patre pupilli incohata, ob quod a tutore continuari debebat. Porro, vias supra dixi tutor negoti ado quemadmodum pater pupilli negotiari solebat, nil restri,quod ad sit periculum ita inquit not. Glosquae rogo legatur,
Aubt. is hi, quι oblig. e bab.prob. hinc esset eorellacie in sertur,quod etsi tutor donare non possit, tamen munera 26 cosueta dari a patre dare non prohiabeturQbfin I.cum in pturei, S. . . de admin. tui. Praeses de Franeb. decis.
gotiatio industriosi patris, & semper
lucrosa sub hoc quaesito colore, peri culi non debebat tutor negotiatione hanc a pupillo auferre, de sibi appro-27 piare,tutor siquidem tenetur sacere, quod pater pupilli facere consueu ad text. in I. cum feruus in verbo nam quod ipse, Τ. de cond. demo tr. de ad clarius ollendendum, quod de periculo non sit curandum quando adest,& spes lucri pondero, quod tutor dea 8 bonis pupilli societatem coire non prohibetur ad tex. ubi not. in L υt in eo uritionibus, ver c. ct ideo Locietate spro fi Veio Pet .de viata. in tra I. de duobus fratribus in 3sar .num. 3. 9 I.& nihilominus in qualibet societate adest periculum damni, de spes lucri,a yidem dicitur societas leonina quando unus vult habcre lucrum,& quod alter habeat damnum los non erit, β. Amso .proficis,quia de utroq; unusquisq; debet participare,si periculum esset in consideratione , utiq, tutori, hoc a lege non fuisset permissum,quocirca si veru amamus dicere legimur, quod praetextu praetensi periculi non debuit tutor cum pupilli iactura locu
pietati duc. oo .ex ist. s carat is,ide Oq. omni iure iste tutor venit ad pctitam condemnandus, prout fuit cum esse ctu condemnatus per sententiarn
3o Sacri Consili j in fauorem pupilli reserente doctissimo,dc integerrimo viro D. Petro de vera ab Aragonia Regio Consiliario, & causae Commissario cum interuentu circuspecti Pr si-dis Sacri Consili j, Parnes vagatis uia,
actuarium. Fabius de Falco aduocatus.
435쪽
Add. de hae eadem decisione, cum allegationibus memini supra parte nostri co- pendu verbo cessio iurium. Thoro.
Pro Francisco Antonio de Tomase , cum Michaeli Angelo Ianuario de Toma se
prshendunt omnia e petialia. a Dimo ρtioriandam denotat panem. a Debita, ct credita remanent contra. interfratres mortuo patre. 6 Onera bareditaria quemadmodum adhaeredes pertinent ita debita, ct cre, dita in diuisene. Onus hareditarium respicit omnes ha-redes prosua rata esses te Ilaior nil dixi eris Dictio quendam exceptionem denotat. 7 Accollans bi cena onera soluere tene tur licet pro aliis non, 8 Debita respiciunt personam illa facien-
ιem,onera vero concernunt res qua rum causa imponuntur.
9 Onera, O debisa pro rata diuidi de
I o Hrpothecaria datu solam pro rata parte debiti licet heres possideat plura bona tenatoris excedentia quan titatem rate partis debiti. Ir Onus transit cum domo. Ia onus impositu Ure hareditate pe tinet ad haeredes prorata. I 3 Haredes nequeunt in iidum obliga, re , O si intelligitur hares obligari,
Is Diui o bonorum reuocari potest pro bato errore etiamsi facta fuerit per procuratorem ad id consitatum
ret Diuissis erronea probato errore non
18 Error probatur probando rem aliter se
potuit plus retinere, ct per errorem plus tradidit veritate eo erra re gre um habet.
ar Diu ο eum H quaedam ratio inter rartes commina debeι ad certitudF-
a 2 Diuisio ea transactio quadam qua ad in cogitata non trabitur exempla Ostenditur,nu. 23.1 4 βυiubet potes a contractu recedere errore probato. a 3 Promissio erronea in instrumento diuisionis reuocatur uti erronea. 26 Iuramentum habet conditionem ta- etiam quam habet actur super quo interponitur. a 7 βui errat non consentit. a 8 Promi sio erranea reuocatur etiam si fui et promissum non posse contra diuisionem venire.
2 9 Renunciari potes errori, tam ingene re, quam innetis. 3o clauinula sciens se ad praedicta non teneri promisit an sis necessaria , ct
an consensum expresum denotat. 3I Promictens non contrauenire an bipraiudiceι Eper errorem producere ιυν ad aliquem actum. 3 a Verba illa ipsis fratribus bene cognita Oe. qualiter intelligantur. 33 Diuisio qualiter intelligatur facta. 3 Promissio seu conuentio partium referenda erit ad 3d quod partes cogitare debent. 3 s clausula ex ceνta scientia dato errore nil operatur.
3 Diuisio rescinditur ex is one enormissi a resultante. 38 Diuisio an ratiscetur pro filationes
reddituum. 39 Scientia ingenere non fincit in alis gante ratiscatιonem. 4o Ratificatio non presumitur, nee inducitur ni robat cient a actus, nec extωditur ad incogitata.
436쪽
Diuersorum Iurisconsit Itorum. 4r 3
6I Scientia debet esse certa, ct disinia
a Solutio et nica non sincit nis per de .
3 Solutiones facte per decennium con eurrent F causa contractus non ef
P Raetensionem Francisci Antonij de
Thoma se aduersus Michaelem A gelum Ianuarium eius fratrem, iam excitatam in S. C. non ab re, sed cum maxima pausae cognitione esse rest tutiadeo, quod si facti series intuatur, ex qua summum ius oritur, quod faueri noscitur; procula ubio in eius fauorem pronuntiandum fore arbitror: Ea propter, supposita prius facti spetie,elicitur praeteritis annis quon. Iulium Caesarem de Thomase U. I. D. vendidisse in pIuribus vicibus annuos duc. 28. pro capitale duc. εο o. quOn. Carolo Bracciossino super certis annuis redditibus debitis a Fidelissima Ciuitate Neap. super eius Gabellis mediante publico instrumento. Et cuipsi fuissent in partem dotis Hieronymae Bracciolinae filiae eluia. Caroli per
Portiam Buo necquisto eius matrem, di tutricem, assignati, & ccssi eidem , Nichaeli Angelo Ianuario viro eiu sedem Hierony mae , & vigore cessionis per Reg. Conm.D. Franciscum Sauluinterpositum Decretum, ut dictiq. Iuli: Caesaris correspondere deberent eidem viro de summa praedicta, compertum fuit pr dictos annuos duc. 28. cum capitale non aliter super domodo nata eidem Francisco Antonio adicto eius patre, & patruo, sed super Cabellis praedictis esse venditos, ob quod instituta Ille in S. C. expostula Nit pro portione dumtaxat haereditaria teneri, & proinde ab altera medietate absolui,& condemnari eundem. Cius fratrem ad restitutionem indebi- e solutum ex errore manifesto quemadmodum ex actis clare patefit.
Et licet ex parte ipsius Michaelis
Angeli Ianuarii replicatum esset ex diuisione bono tum inter eos peracta apparere ipsum Franciscum Antoniususcepisse onus soluendi quedam legata, ac debita paterna, materna, &sraterna pro receptione certorum mobilium ultra eius portionem in re coopensationem pretii illorum. Nihilominus pro tuitione iurium ipsius Fr cisci Antonij dicebatur ex verbis eiusdem diuisionis celebratae per inter mediam personam sui Procuratorisius sibi fouere. Verba enim diuifionis
sunt haec videlicet: Ex causa quorun dam onerum remansorum ad tissae endum per eam , qua sunt quaedam δε-bita, legata paterna, O materna i As fratribus bene cognita,ac etiam Omnia leeata facta per quodam Anellum de Thomas communem fratrem , ct c. I talia si quidem verba non sunt gene raliter prolata, ut potuissent comprehendere omnia legata, & debita, ex reg. tex.in I. I. S. quod autem Vis ale tor. l. de pretio F. de pubI. in rem a I.
Sed potius spetialia propter dictio-
quoruaedam, quae denotat partem , adtex. in LI.st de acquiren.reri dom. Se-3 cundo , ex dictione onmιm, o quia iure certum est, quod dum debita, &credita remanent communia inter Dalrcs mortuo patre, Paris cons. 8 s. num. . I. I diuisione diuidenda veniunt inter eos equaliter, quemadmodum onera haereditariaque haere, cibus pertinent, cum in eos transeant,
ad eos pro rata patrimonij , Reb . confr97.nu. 7. postquam onus haeres ditarium omnes haeredes pro sua rata respicit etiam quod testator nil dixi se
6 cons. 7 I.num. 3O .vol. 3. Tertio , ob dictionem illam, quendam, quae excep tionem denotat,adtex. in ι. qua amst . de acquir.rer. dom.ubi Alber.
Quo fit, ut accollans sibi certa one. 7 ra soluere tenetur, licet pro aliis non,
437쪽
Muta deo.*7.nu. 6.& hoc ob spetiali tatem verborum ,& ideo debita qua-8 uis respiciant personam illa faciente,
onera vero quia concernunt res quarum causa imponuntur, ut inquit Paris cons 7.nu. .vol. 3.ex rex.in Hem. 1 .de cens. ι. rescripto S. Imperatores fis pubI.cum alijs apud Hieronymde
do pro rata diuidi debent,& debita in ρ & onera, siue ob personalem actione, ι.pro haererita D,vbι DD. C. de haered. action. I. illam c.de collat. in . Issia nupta amic reci . Ualas. in prax.
pari. v. 7. nu. 8. siue ob realem, quia
ro hypothecaria datur solui pro ratae parte debiti, licet haeres possideat plura bona testatoris excedentia quantitatem suae ratae partis debiti,ex Ca D. in I. I .c.communia deleg. probat Ma- deII.in cons 2 36 .nu. I . eq.
Et propterea non obstabit id quod
ex aduerto ponderatur, nempe, quod dum unicum erat debitum paternum dictorum duci goo. videbatur inci sum in accollatione facta a Procura.
tore ipsius Francisci Antonij, & ob id
per eum exoluendum, postquam si veritas iacti consideretur , ex eo quod dum sub iusto errore utriusque praesumebat ut tale debitum suisse eontra. Oum super domo donata, ut colligitur ex apoca receptionis redditus facta per ipsum Michaelem Angelua . Ianuarium; nullatenus de eo mentio expressa facienda erat,mna dum eratri affixum in domo transibat, domus
cum onere suo ad quemcumque vadit,l.is cui opus sis nou.oper. nnnc.I. I. c.de vis. yign. ut etiam exemplificat Mandell.cons. I 3.nu. .sin autem
sub altero corpore, ut suit compertu, Ia de tunc quia super corpore hereditatio impositum patet,de iure comprobatum eit ad haeredes pertinere prorata, eA text. in d.L pro hereditarise ,
de sic haeredes agunt, de conueniun tur, ut probat ipse Cos. eod. trarii. qu. 13 89. nu. I. alias eκ hoc absurdum magnum oriretur, si ad integrum debi. tum coheres persoluendum teneretur insolidum, quia contra ius tendet et
dum haeredes dici nequeant insoliduobligari, L pen. g. de illosis cond. O
ubi subdit quod heres non potest pro parte adirr insolidum ι sieque dum ipsi Francisco Antonio pars haereditatis suerat in diuisione assignata non po-I tuit conueniri nisi pro parte sua,& sie intelligitur obligari non tamen insolidum, ad tex. in s. cum ultra c. de non
numer pen. ubi desumitur conclusi cilla quod qui patiem accepit non te netur insolidum, sed dumtaxat ad ac ceptum, di sic erint verba praenarrata spetialiter, non autem generaliter i
telligenda ad euitandum absurdum. Sed ulterius progrediendo, & ra. tiones ipsius Francisci Antonii considera ado,dato tamen, & non concesso citra tamen veritatis praeiudiciun , quod tale debitum magnum intelligeretur comprehensum, ad huc tameex duobus sundamentis releuari poterit,nempe praetextu erroris, ac enotinissimae laesionis. Respectu erroris, quia debitum i sum praesupponebatur contractum super domo donata,& realiter erat super alio corpore hereditario specificato , ut ex instrumento praesentato, ex quo periuris dispositionem statuturn est, is quod per diuisionem bonorum erro in re probato, non ossicit diuidenti , Ac successive rescindi, de reuocari poterit diuisio, ad tex. in L pon diuistonem
i 6 loquitur specificeta Procuratore Co stituto ad faciendum diuisionem quae postea fuit comperta erronea, de ultra
438쪽
Diuersorum Iurisconsultorum. 4 Is
nu. a. Adeo quod diuisio simplicitetas facta in quaqiris plus potuit retinere, & per errorem plus alteri traditur
veritate comperta regressum habet, Soc iun. consῆ9. nu. 3. via. 3. de proin sto de reuocari debet, Gratian.discept. Nn.cap. 3a . nu. 9. ac ad aequalitatem reduci,idem in cons. 68.nu. 63.eod. voLa postquam ipsa decisio eum sit quaeda, iratio inter Partes composita, quae ratio si e stet male composita debet ad certitudinem reduci, Soco. iun. d.
iustum erit, ut ipsa diuisio in equaliter
facta reformetur, & ad aequalitatem reducatur,& inter maiores, Dan. de Amis.cons. 33.nu. I. & ratio est illa , a a quia talis diuisio est quaedam transa αctio, quae ad incognitata non trahi
Borreu.vbifupra nu. I 8. & hoc tam si error in persona consisteret,ad tex. in
a 3 re, ut exemplifinando tradit Cos. Sia
diuisit propria bona, supponendo esse
haereditaria, eum non essent, allegat Feliceum iu tract.de societ.cap.qo. nu. a. ubi concludit, in hoc nullum sibi '' intulisse pretiudicium, ex eo, quia error non nocet, quia a quolibet con-a tracto, seu actu facto sub errore ,&a credulitate,&c. potest quilibet ex co- trahentibus recedere, Mandel. confqa .nu. . dc non mirum si promissio2 erronea in instrumento diuisionis te. uocetur tanquam erronea, Mandel. cons62o. nu. q. & semper venit talis diuisio retractari, idem cons7 8. n. 3. In tantum hoc pro vero reputatur, quod nihil obstate videtur iuramentum,eo quod stante errore, iuramen-26 tum nil operatur, quia iuramentum semper illam habet conditionem tacitam, quam habet actus super quo interponitur, ex Anico . 3I . firmat Brun.Gisuprasub nu .a a. late Gra
de exceptis.in excep. 8. . T. quia care
rei consen i, Borrel. ibidiab. num. II. vers quinimo, dc qui erant non con-27 sentit, i. sed hoc Τ. de aqua plu. arcen. Iai per errorem f. de iurisae omn. iud. I. nihil consen ινδε regat. iuri cum
aliis apud Cane. r. resol. lib. I. cap. I. nu. a II. Opana cap. 8. num. 99. Cosa cons7.nu. 8. Galerat. de renun. cent. a .renunt.1 I9. num. 3. Immo etiam si
18 suisset promissum non posse contra diuisionem venire, ex Bata. Dec. Cra uet.Ca . Corn.Ruyn. oestreis firmat BorreIl.d. cons. 3I. nu. I a. & sortius si errori fuisse renuntiatum, ut pater exa 9 instrumento diuisionis nam & si tam in genere, vel in spetie renuntiari pose
sit errori, per ea quae probat Galerat. in aetract.de renunt. II9 adhuc tamen
3o exigitur clausula illa, nempescien eadpraedicta non teneri promisit .ex Bar. in ι.ε. Sin. F. si quis caul. l.F
quae non aliter in hac diuisione enun-3r ciantur ; sed simpliciter fuit promisesum non contra uenire aliqua ratione, nec etiam doli mali, vis metus, errOris enormis, seu enormissimae lesionis, dcc. dc hoc casu inquit Ant de Burg. quem citat ibi G .nu. 9 quod quan 'do quis inducitur per errorem at alia quem actum,licet promictat intrauenire,ob id sibi non praeli per rex.in t . s. item quaesiuit dict.iσdeb.
439쪽
Et consequenter minime obstare 32 poterunt verba illa apposita indiui. sic ne,scilicet, usi fratribus bene cognia
33 ta, Oe . nam diuisio intelligitur facta
iuxta decentiam,& conuenientias . ,3 qilandam, vires non consideratae, de
quibus non suit facta mentio intelli. gantur assignatae illi Parti cui conue
pariter promissio, seu conuentio Parintium reserenda erit ad id, quod Partes cogitare debent ex Balae Io. de Amie cons. I a. nu. 21. Quapropter da 33 dato errore clausula ex certascientia, nil operatur, idem Gratian. cap. 788.
36sump. 23. nu. I. adeo quod sicuti erranti in transactione, erit succurre
dum etiam si in ea sit dictum inspectis cognitis verbis testamenti, seu quo asseruit se plenius informatum
de tenore testamenti, Soc iun.cons. 98. nu. I P. I. a. ita in bac diuisione. Haec quoad errorem; quantum vero ad laesionem pertinere videatur notorie constat ipsum Franciscunia. Antonium quaedam mobilia accepisse valoris ad summam duc . II o. in cir ca , & vltra medietatem ilIorum sibi. debita onus assumpsisse soIuendi quς-dam debita, de legata paterna, materinna, & staterna duc. 3oo. in circa, &nunc praetenditur aliud debitum duc. 2OO .e Oluendorum, unde data maxima laesione later eos, ac in equalitate; 37 proculdubio laesio enormissima resultaret,edi huius praetextu diuisio re
scinditur,ita Manae cons 2 O .num. .&sie contra dispositionem iuris in I. inter μιοι Ciami ercis. ubi Impera- ρον inquit inter filios, & filias bona . intestatorum parentum pro viribus portionibus aequo iure diuidi oportere explorati iuris est, omni iure ad squalitatem diuisio erit reducenda,ad euitandam inaequalitatem ipsam. Nec proinde obstibit, quod per so-38 lutionem redditus factam ab ipso Fracisco Antonio videatur ratificata diuisio,ex traditis per Cosam Sicul. cos. 3 a. nu. 36. post quam ratificasse non dicetur,id quod ignorauit, seu de quo plenam notitiam non habuit, immo 3o neque sussicit habuisse qualem qualem scientiam in genere, ut tradit
subdens, quod qui allegat ratificati nem debet probare scientiam, & amplius ignorantia praesumitur quando factum proprium fuisse exemplificatum, non per se,sed vel per filium, vel
procuratorem, ut exgl. notat Menori lib. 6.prssump. 23.nu. 2.Vt erat in casu nostro,& tanto magis ratificata nocensetur per solutionem diuiso,quia id procederet quando fieret diuisio cum Parte aduersa, ita quod illud pactum implicitum haberet consensum
utriusque Partis, ut ibi cancer. notat nu. Ioa.&decisum tradit; Ratificatiosso enim non inducitur, nec praesumitur nisi probata scientia adtus, nec exten
38. eiusdem cons Io . subdit, quod i scientia debet esse certa, & distincta, alias ratificanti non nocet; imo sol, uens usuras non dicitur agnoscere qa debitum, quod ipse non secit, nisi soluisse per docem annos continue ex certa causa, nec suffici unica solutio,
43 tione decem nij, si causa contractus
non esset vera, corruunt solutiones uti erroneae,& possunt repeti, ex Alb. .
I .vbinum. 3.ex MI. inquit dictas annuas solutiones debere fieri ex certa scientia soluentis, quae non cadit in haerede,& ob id solutum repetitum indebite, omni iure erit restituendum
ex doctν. Dee. in I.cuius per errorem iusi . e regul. iur. ubi concludit non aliter donationem sectam esse ob indebite solutum,si usuras quis soluerit quae sunt accessorie ad sortem, quia videtur soIuisse ne molestetur super
debito principali, ad quod putabat se
440쪽
Diuersorum Iurisconsultorum. 41
Vnde ex Ijs notoria iustitia ipsius
Francisci Antonij conspicitur ne te. neatur ad soluendum integrum pDternum debitum due. quo. nisi pro medietate, & proinde iure optimo adaequalitatem esse deducendam diuisionem bonorum haeredi rariorum, at-hitror cum restitutione indebite si luti, prout supplicatur , & sperat ita per S.C.determinari. Cetera suppleat Religio iplorum Dominorum Iudicantium.
1 Lenescium I. a. C. de rest. vend. in due
a Diuisione acte inpugnantur prste
3 Iudex ex ossicio cogit aduersarium non collata conferre eique manserunt iniussa diuidere idem in o
s Itid x in Iudicio familis erciscunde nihil debet indiuisum relinquere. 6 Utile per inutile non debet vitiari. 7: κ. I. nu. a. C. de haered. act. ponde .
S Reuitutio in Integrum aduersus Is nem petita an militet. 9 Le o enormissima actendi, an debeat respectu totius Iumma vel porti
I o Diuisis inequalite acta, an deleat in
xx Iudicium milie erciscunde quid operetuν in diui ne bonorum. x a Diu o,ct calculatisfunt corelatius. I 3 Rastis tota reuideri non potessed pameella tantum errore probato. I Diuisio non retractaturre non equali-rerfacta fuerit sed arbitrio Iudicis erit parti sese satisfaciendum.
II Valor hereditatis non a fenditissed quarta cum quaeritur quatenus hae. res pro sua virili teneatur. Is Iudex procurare debeι υι ad quo tum reducatur diuisio ad hoc ut unusquisque haredum debita pro rata agnosarix Ditii ficta ad equalitatem reducen . da ne inter fratres olum oriatur, equalite eruatur, O ita decisum.
ALLEGATIO XV.DVo iudicia intentauit pranciscus
Antonius de Toma se aduersus Michaelem Ianuarium eius statremi, unum principaliter, aliud accessoriis,ia in consequentiam ad eundem finem tendentia , & primum iudicium principaliter institutum in se continet paternum debitum dia c. oo. redditium Carolo Bracciollino in ann.duc. 28. ex communi errore ipsorum fratrum, credentium esse benefactum super quadam domo donata eidem Francisco Antonio ab eius patre ,&patruo, ita quod ipse Franc. Ant. errore ductus soluerat d. duc. 28. eidem suo statri, qui pariter errore ductus receperat, adeo quod post diuisionem inter eos habitam,compertum fuit d. debitum suisse benefactum per eorum patrem super introitibus gabellae huius ciuitatis, di propterea institit ipse Franc. Ant. in S.C. non teneri ad sol u. tionem itotius debiti, sed tantum ad medietatem illius proportione haereditaria, repetendo indebite solutum,aliud vero iudicium secundario,& in consequentiam intentatum, re sertur esse laesionis suae partis, dum suerat oppositum ab eius germano, iam quod assumpserat ipse Franc. Ant.in diuisione, onus soluendi quar-dam debita paterna, materna , & staterna,& aliud debitum inhaereditate non reperitur, ideo ad illud totaliter tenere videtur; Ea propter replicabat Franc. Ant. non aliter ad illud tenerito taliter, cum de eo cogitatum non
fuerat, nec in diuisione : deductum , adeoquod si de eo mentio sacri suis. set, non accepisset quaedam mobilia parui valoris ad soluendum legata pa
terna, mater na,& fraterna maioris va
loris, & superaddita medietate d. debiti duc. oo .remansisset satis laesus in sua