Regni Hungarici historia, per Nicolaum Isthuanffium Pannonium, ejusdem regni propalatinum, libris 34 exacte descripta

발행: 1685년

분량: 651페이지

출처: archive.org

분류: 전쟁

551쪽

Historiarum Liber XXX lV.

diis sere 3ueenti, si ustra relu ante Dampierio. assensere , ac quod nunquam antea acciderat, cum signis. tympanis, duce. manipulariis, ac eodem plane, quo Caelati militassent,ordine ibi remansite. Cineri mille circiter una cum Damiapierio eusto ita emisso maron iuria versus, ab . latis secum sarcinis explicatisque signis disces.seie. comitantibus ad aliquot milliaria Turcis, saucios te & aegrotos per sua navigia Coma tonium deducentibus. Per hunc modum in aeriatum ignaviane maiori , an pei fidia Cermani

militis, ac dissensione seditiosorum Ungariae Cirium , hostis Strigonio iterum potitus est, suum ilhia 4 Caesarianis decennio integro pos. sellum fuisset: cessitque magno honoriti gloriae

ea quibus iam veluti colon is,aetitia compos to atrinam eorum polieisonein sibi vendi ieeonsuevissent. Qira de re .ii Octavianus Capri . nus, Stabuli principis magilio, ita communi

aliquo loeo collo Purimis ad se mitteret ir, plura peri tum ellit nuntiaturus. Cum i es nece ititiam celeritatem tequireret , Captianus iustupesticipii Bo nium pro eo is est; xeratque eo illieueharii ,r ibique poli mutuam Olli utilionem, literas tuo nomine dedit.in quibu. iii ictis sino iureiurando promittebat,s alti sibi dedita,

nunc ea via quae sola supererat, conteri ari potas et . consecto bello, quandocuitque Matthias princeps iuberet, eam absque te igi vel torio te tedaitutus esset. Principi inter duo extrema, Mehemeti vestio, quod quum ipse eam urbem Mur instabant pericula , id minus malum ante decem armos, iuio a Maia, seidio Turcinam exercitu ingressus, tandemque nostrorum

vi eoassiis dediesistet ; ita post tantum diuturnietemporis progressum ei contigisset. in iterum per conditiones dedentium sese Germanorum ipse feliciter recuperaret. Cum Germani Cmmaronium pervenissent, mis exuti, ac in vincula & Greetes conditi, ae deinde sinati l eum

D pierio Posonium missi sunt. Ubi de illi, varia iupplicia sumpta iere. Sed Dampierius, quod nullis stipendiis addictu eo lisset. & sen per deditionis e filia improbasset militati M. Seio absilutus est. Basta interea eastra inter Iautinum &Coma. nium idoneo loeo erat metatus; sed quum iis sum;quamquam Basiae & nonnulli, palum sis

ferre videbarurina ibati, ne an Haidoni bii, lici dere r. igitur Stra inio & pios tignatolibus aliis iussum est,ut exesus, a tractatione des timnis Turcis, arcem Homoniaiano ded ierit. & 'o Redem ipsi vero impetrata discedendi se uti 'te ea excedere maturalenti hie, i possis in eum modum effectum est: &a uici id sti odorati, eamque sibi piaereptam pix iam haudiatis aequo animo serentes,non sine conviciis in Ungatos iactis,Strigonium redierunt.btib id tempus noscatus Michaelem Cata- h. um ad Poloniae regem Sigismundi in eiusque

Cancellarium annem sanaoiicium misit: ui . .

quiana Cracoriam venisset, oiationem habuit, copiis imparem se duplici hosti,nee quicquam . qua Boscatum vindicandae libellati, patita aequod h repub.ellet is illae augerentur,se tenta- religionis eigo alma adversus Casaiem si ni te aut es Eeere posse praedicaret,ae rebelles Vim psalle disserebat deponenda, simul ac Casat easgati balbatorum animos viresque ad infestat, restituisset petebatque ne i quicquam vicini

tate belli peimoveremini od ille tithil hos sis

advelsus elim, tegrati impie Polonia interii es t passimus;vicissim ne ipse Caelati in hoc tumuitu opis aut auxilii quid ferendum ediistimat etidie Tanatis. sui ventuti in Ungat iam per P doliae fines essent tiatast uti permitte, et, ic ta- dam& perdendam patriam allidue exacuerent, juvarentque;tana strigonium quam Novam a cem hostibus capientia reliquit. Nam lehem χει Vesrius. eapto ScrigGnio, mox sita castra Homonianis & Redeianis castris coniunxit, tormenta quibus strigonium oppugnaverat,s cum eo attrahenda curavit ae Boica anos Hai. baturannata Regi legatio hiisse dicitur, quod Hones, tormentorumque magisti os aggeribus is CHai multis nominibus ac assinitatis vii eiecit,ipseque suis tormentis arcem conquasta- culis sibi iunctum, eii potius ab iniuria .quam

ii iussi Et brevi ii qui intus erant,ad summam cilii, sui, perduellibiis, honestiores libet tutis Selenim omnium, imprimitque eduliorum ino- religionis causas pratexemibus opitulati mal-piam devenere; ut equos etiam omnes, quos rei;& paulo ante Boscatum, Pol is contra se habebant, consumere cogerentur, & illis des- inspuem seditionem concitantibus , D 'C. et ientibus multi inedia interirent ; postremo pulveris etiam tormentarii summa penuria laborarent. Quibus dii scultatibus eum aliud ni hil testaret, acl deditionis conditiones erat de scendendum sed eum a duplici hoste essent

circumventi atque obsessi, cetism erat atque perspicuum,si ea os serretur,4 ureas.qui numero M viii A superiores erant, ac tuis tormentis rem gerebant, arcem, reiecto Homoniaiano de Ungatis sibi ipsis occupaturos. Itaque illi est,a diris, qui iam e Polonia ad Boi casum reversus. alcibus & bonis suis recuperatis, primum apud eum dignitatis & gratiae locum obtinebat, ita ut omnibus in rebus eius consilio uteietur, &qui iis diebus Timaviam . atque inde m castra venerat, communicatis cum Homon triano&Redem conuitis. Matthiae principi perietipsit, consi stili sore. si arx tanti momenti. quae iam nullo modo retineri posset.Ungaris potius traderetur, eam postea redat turis. quam barbaris.

qui quum loca quapiam cepissent, deducti, in

Haidones auxilia es misse meminisset. Itaque reiectis in praesens iis . pm quibus eneiat, in aliud tempus consiliis, & rege prope item se per legatum resiponsilium pollicente, remissus iarit. Samsi scium vero convenire ne ita uam potuit, quod is paulo ante ipsus adventum dimi suae ἡ vivi, excessisset. lnterea Mehemetes vestius . in iis, ad n scarum nuntiis. eum holiatus est, in quos suo commodo seri poset, ad se nudam venite ita turaretri esse ardua di magni momenti negotia, de quibus iustii principis cum eo colloquendum ellet. simulque ut coienam, quam amici rix& perpetui fidelis ergo prineeps es misciet,de manu aeci petet. Itaque suae factioni, hominibM.qui iam negligentia praefectoiumCa saris, qui tuendis iis, quoium fides erga Caesarem immota erat , in aciem prodire nusqriam

audebant,ad ingentem mi merum excrevelant,

desit in mandatis , ut sibi Pelium Busamque profecturo, tua ori quo possent apparatu. cor na

552쪽

' poni aut vacia praesto essent, atque rebus ex

' Π: lent titia consectis. Corponae cremum comitia I et bilient, qui , ipse esset interluturus. ita- , ' que migni, copiis informam iusti exercitus ad

campos Perinos, & ad iiuum Racosium perventum est. ibi Alγs purpuratus Buderitis pet , is Salcas Danubio traiecto, eum nomine Meli

se metis velitiis lutavit eoque pei sanctus ossicio, ' .eonseensis navigiis discessit, de non diu posi hiis, ii s ti uti die post mutuas congiam 'sationes ae tormentorum si agores,aliaque is

titiae ligna , convivio cum suis splendido, uti Turcismos est .exceptus luit: & postquam B scatus, quod tardius venisset, Transis vaniae componenda , ae sub piluinum patiocinium invicti Tureaium principis reducenda curam tbstitisse disseruillet, postremo per interpretem Cabrielem Halmiuui, tumultibus Tianssilv nicis paulo altius repetitis .retulit, se sigi sinundo Bathotio, ne posthabita Turcarum societate ad Caesarem & Germanos deficeret, obstare nequaquam potuisse . quod Se iuveni, fuisset tum, de minoris, quam quod dissentire potuis.set,consitionis. Nunc rebus omnibus non in Transsiluania dunt an sed tota sere Ungaria, Dei immortalis ac potentissimi Tuicatum principis ope longe aliter se habentibus. sua ac omnium,qui suam fidem sequuti,quique deinceps se tuturi essent, obsequia, certamque dc inconcussam fidei constantiam laincte pollice-

Ad quae Mehemetes Non sum nescius, in quit,eariam Ierum,quae vel tum . vel postea in

P si Ticiostilvania alidi sunt sed velitii consideres

Manimo , ac conseras eorum populorum sta-

ritum,qui Sigismundo regnante, ecfadus - biseum observante, tranquillas & plane au- reus fuit,cum .in quem postea rupto meli , iis fortunae cidete inciderunt, ferreo protius misertimo. Cuius recordatione vos Ung ,,ros aque&Tranis vanos cautioies positae

& sapientiores fieri decet: ae sedulo te dis

, genter animo metiri, quam genuinoerga vos

odio Germani serantur, de quod hae tenus a unae experti estis, quam vos ab illi, defetidi ,.non istis , & potius sub inini defensionis, spe acerrimum quotannis bellum inviiceri ,,bus vestris instaurati, & non nila eum excidio mina patriae vestrae infeliciter & improsi si, te ab iis geri de administrari videatis. Grati lati igitui merito potestis . facta iam nobiseum, ,pace ac societate, quibus nunquam deinceps,,vestra genti hostile quippiam nedum infe

rendi . verum neque cogitandi animui sit; quin potius certa sit sententia, contraquos s , hostes,qua ad cunque poscat necessitas opo ritunam opem adserendi. Neque vero dubitari de conservanda per nos libritate vestra deberitis, quandoquidem principes nostri e clariis- ma & potentissima Olmanica progenie oreti, iis omnibus , qui ad iidem patrociniumque, .suum confiigiendum duxissent,quoaes in olim io pei mansere, tuendis 5c ab omni iti iuria

vindicandis nullo unquam tempore demera G, , .nant Contra usitatum maxime Germani, est. hiam, DOmnia polliceri, iurare,dula scriptis iobolare. . .. Ic tandem fallere,nihil periuria curate.Et s

, .no est 3e suit temper Turcam genti sati, iustitia pietas, ut s iam seruet ineeptam socistitatem integram inviolatamque conservave-

Nicolat Isthuanis j Pannon I

litis, propestem reipsa expetiam ini, quanta svos patriamque vestiam felicitas , opulentia, tranquillitas quies, serumque omnium uber Utas & copia excepturast. Porro te impiimis stephane princeps . qui ad imperium obse quiumque Achonrati sol bis teriatum princi- ςpis invicti confugere, quam acerbissimo Ger- ς manorum iugo collum submittere maluisti eius nomine Regem appello. Coronam,ies ptrumque&ensem,vexillumquetiado; sum. Ioc

mam potestatem, honorem, auctoritatem, ad ' tum haec ornamenta adiicio, hortorque ut ea qua nuo

incepisti in eo colendo, de imperia eius cape sendo via pergas.Vos vero Ungari, eam huic ' Au quam regi debetis obedientiam si astabiti

neque amplius a Germanis aureos quantum

vis montes pollicentibus, vos hactenus satis id.

superque deceptos , magis decipiendos pet- so

mittatis. ιη

Quae quum dixisset, serat autem dies venoris, ureis sacer. apud nos Divi Martim memoriae dicatus proseirri postea coronam. ae alia rnamenta iubet, &ense, auro de gemmis admodum splendido ornato. latuset ipsemet elimgit.coroiiamque capiti imponit. Ea esse dicitur a iussioris operis intusquidem lignea, desii perne .' laminis tui eis tecta . & lapilli, obsoletum iri

morem inditis elaborata, qua quamquam a Turei, peratorum Constantinopolitanorum, aut Dei potatum Ἱhraciae diad a sutile scitur; incertum tamen est, 'vanam de unde sumptast. Eam poscaris accepit quidem . sed prasitus quod uni eum in omni vita modestiae eius emplum fit) looo muneris, non as usum, aut V regiae dignitatissgnum accipere. Georgios

citi statim tradidit, moris apud Ungaros esse, inquiens. diadema a vito quopiam folii ae sde virtuteque praestanti servari; neque interim alterius . aput redimiit eo pone; donee qui pilor

insigimus fuisset,in vivis tu ist. Constare autem omnibus, Caesarem, qui idem rex quoque Ungariae sit ante XNX.α amplius annos rite esse coronatum. Deinde ad circumstantes suo, asseclas conversus Ungarico sermone. eadem disseimit : debere eos testes sibi esse, non ita te .

eam coronam Meipere,ut iura publica liberet

tis . aut singuloruria violate, aut Oppressa esse . . vellet, quoium catis ae tuenda arma sumpsisset. subiunxitdeinde Mehemetes Principem a u earum velle iubete Transilvanos ac Lugaros, . a tributo soluto soluendo mi integrum decei

nium immunes&liberos esse postea deni, mis- idibus aureolum numeni annuis contentum

realis per altis, splendidissima ac magni sic

tissima munera Vestio ac caeteris purpuratisti Janicet omni tribuno missa; aecum administrando bello,sseque cavenda Germanoninas cietate,ac aliis rebus consultati messet, venia saccepta inter medios utrinque istantes Janice - . ros. ae alterius ordinis Turcas consertissmos, id egi Ungaria selicitatem &vitam diuturnam, ingenti sublato clamore inseminantes ad tela

toria, qua ultra Racosum extenta erant, redi

tum est Postero die Bos ius vaciam venit, ubi illi e ,hisius praesto adsuit; quodque arduis r bus impeditus intelecte pompae hestemae didinequiverit .se ex civit; de postea ambo eodem sues i eunti biduo post Corponam peIvenerunt. tibi eos magna sequentia illulum , qui ad co. . mitia convocati erant expectabat.

553쪽

Historiatum Liber XXX V.

a duo post advenit sigismundus Forgacius, a Matili in Pi incipe millus legatus, cum Caesaris responto , quod ad pollulata Bosesi de allectatum eius datum erat,quod cum in comitiis proponete cepisset, de Caetatem permistu-nim dicetet potestitem cuilibet in fila religi 'η ue pei manendi; ite etiam Palatinum creandi. Camerat tollendi, de alia quae petebantur . ea moderatione temperandi. ut contenti redde tentur; spes apparebat quaedam posse conveniri. Verum quum XXV. die Novembris Forga eius plura quadam in medium attulisset. non potieni mirum Casarem, nisi facta cum Turci, pace

exercitum dimittere . poscatum propria tete, piaelialeque debere se inducias siticeie observaturum; ut prae: et ea ministri Cameratum ad sua loca & octiera administianda iei eiti pos sitiit. Arees & bona cuilibet testituenda. captivos utrinque dimittendos : e uimodi postula. ii Bol cadus de Ungari partim abnuerunt, Farturi ea ad ulteriorem deliberationem ieiece. runt. Die veto,qua seqDuta es s. plura acl liuius concordiae stabilimentum peltinentia addidit; et partim ab illis omnino reiecta . partim tu multuarie admisti . patrina vero ad mlura C

tus, in templo Divi Stephani honoriscentissi

maniliabuit sepultu iam. interea prius quam Corponae induciae tua' N. m. hoctarentur.Nemethius ad quem ut egentissimus hostis, quisque de inops erat, ita ad seditionem dc civi--, .le, di colaias pronioi ruebat, reparatis vitibus, iiij, , δε

de adscito in iocietatem Ibi almo . qui per id titiὸ et tempus tam Sighetanam , quini canistanam piaefecturam stilus administrabat illis Hai. - f.,dii , mitibus se Tartari, saltariam & QDei mendiam ieeepit, de sinimam duobus falconibus secum allati, obsedit i sed defendente eam i homatulocco,quem Raaianius arci praeiecerat. pugnare non potuit. quod esset loco munitisi mo sita Interim tamen donec irrito conatu :tempus ibi terit,equites est ilia Germani, duce Audi ea Rindladio, circiter mille, cum equiti- ... bii Ungatis Stiliaca stipendia merentibus,quibus Georgius Queglevitius praeerat, ac Battia- nii militibus,quos Si phanus Blascovit ius ductabat, in castia Nemethii excurrerunt. Hostestam Turcae quam Tartari,& Haidones cum ad eos arcendos castris procurrete non dubit inserit, acerrimum contiactum est pixtium sed Victi hostes multis iliorum an ilis de vulner mitia dilata iunt. Et suum pei hunc modum tis. captisque amplius XL. in castra retia iiis discepta e tur, Illiesharius, ne quid deliberate- rum. At Germani ea tapta praeda tecta in calitatur, intercessat, teque eum aliquo collega . qui unde Penerant, te verti non cui aiunt; sed mola sibi publico suffragio dat emi , viennam ad penes silvani, quae prope viam erat, satis diu m Pi incipeinpii tectulum, ac de iis celtiora alla- cta, iub si di bus umbraque alborum corporatii iiiiii retulit ; datu'que ei cibilia est collega de equos curare ceperunt. A supervenientibus Paulus Aponius; sed quuniis se excusasset Ps autem repente hostibus lusi de sugati temerit, Itio 1lladosleuitio iniunctum . ut ipse sitieueha- tisiuae poenas dederunt: nam intersecti mul- i. i xio comitea ita collegam actum sine ad iter pa- ti captique pluies ex eis fugie, Rindi adio mihi alet. Miti: i illum non publici commodi cau- se . manibus hostium explicante. vulneratus sa, quam ut privatarum retum lationibus con- etiam iuit Bla covitius manum dextiam gra-silium uellet, hane legationem iusceptile cre- viter; de capti Matthias Cerectus, ac Francidi dere ; scuti bi evi post euentus e probavit seus Petricii valvodae filius, atque alii nonnul- . Hoc te pons , dimittit, Folgaeius, blevi post li. Quo detrimento accepto Germani postea seviennam est reveritis. illi vel non multo post Raco purgam ieceperunt; de Nemethiuk teli -π' Casparem Segedinum pio litetis. quarum vi Elasimega sabariam etini Turcis & I artatis salvi de incolumes venite levetiique polient, rediit. ibique eum in equite, Italo, Pontilicia ad piincipem miserunt. iisque acceptis ille ad pecunia conductos. quibus Alexander Rudol eos ei aeversius. phila, Florentinus praeerat, incisissent, aneepi i ' Soli tis corponensibu3 Comitiis P sic aius de cruentum certameli sti bonum est. sed de . imum Itali numelo de multitudini hostium cs

non inulti quidem, s. uri Ioannem Bocarium,qui iummae gratiae locum

apud illum obtinebat. ad Principe, Celmaniae dele coacti telga dedere

legationem tu cipere voluit , eumque literis

de pecunia instructum ab se dimisit. Qui quum mi Poloniae siles itinete facto, ait Henricum Julium Bransiticensum de Lunebur sensum isanti iv i qm appulisset, quod nullas a Caesare,cuiu,

impe o Gei mania subiacet , literas haberet, absque quibu, homini peregrino , S adversae

factionis, iubes 5e regiones perlustrare cauti mei et pro exploratore captus fuit, & in carceres conditus. Elus casum Boscato, aegi. tulit, de plagam ad Cesarem mi ilum esse suspicatus petere ut dimitteretras,non destitit. sp e ver reodem se e tempore Ceorgium Solot nocum Episcopum Q imqueeeeleti seni Cali viae ca

pnim ad 'titionem Regis Picton x vinculis

emit . de libertim abite iussit. tetento in eu-

tias, quas posset, ageret, in m ibi in Ciacoviae incidit maloie animi de tadio carceris crin iaptum, ibique e vivis excessJt; atque adeo iussu de summa Regis pietate, sumptu sublico et

quum longe piuies ex hostibus interfecissent. e multo post Ioannes Tillius Belga, Bastae a dis legatus . Cui iam cum quatuor equitum mil- Tartarulibus venit . qui etiam hostes Tartaros inter truses missi cluegi mdccastrem, quod vocant Ferieum, in pro praeda de rapinis intentos . improvise adorti, eat. masnam eoium panem impedimentis & pia

da omni exuerunt . caba ex eorum numero

glandibus selopeiotum magna multitudine. ae capti M.de D. equis, sed magno totius exeiciais, dolore cecidit ex ipsis Dux Holiminius Fli ubi aisHdeiteus iuveni, mille equitibus praepositus , duxi quum eum armis splendentibus .& thorace ae crigalea, tibiatibusque aurati, indutum, hostes quo sagittis confixo atque intelia interiam

prostravissent. de alii, in locis serio protectum pei inguina adacto pugione occidissent. Huidanma entavete quoqtie Haidones baibalis immisti Racospurgam, in quam Traut man dolf t μstis cum lilytici nominis copiis pati ibanth sese

receperat; sed improvisi exitu . nam quum in-lligante Tattalo, . ac se eis ducem offerente / i Hagmassio, opimamq; piadam ea carta urbe-

554쪽

idos.

cula sibi promittente , Muram tamen apud liam iacer loriam conquirendae pecuniae rati molendina quaedam frumentaria vado transit - nes excogitavit, quibus ille antea minime elat 3 .sent, confisi crassiori nebula, quae eum diem usus ; nempe ut licet nullis militibus . praeter ' , longe lateque occupaverat,in I rautinans dos D paucos pedites praetorianos stipendium coli e fum eos expectantem, haud procul subui bii retur, sed ii per pagos dc oppida vagari, de rapto

parte extrema, ubi horrea de fornaces coque i ac praedi vivere iii remur, tamen si ipsa lib dis lateribus habentur, incidere ac multa cum ras civitates varie & graviter expilatas, bona

strage in fugam acti, amissis praeeipui nominis etiam sacerdotum. hyisico ponim&collegioru

xerunt. Quibus de causis multa in Hagii ac sum piobra de convitia coniecerunt. aut eos in angusta ea loca, selopetolum glandibus vulne- iandos de prosternedos peditibus obiecisset sed. quum iam dura hiems ingrueret, fligoraque δί. tempestates gliscete indies viaerentur, legati- PQ que a Bostato paci faciendae Viennam expectarentur. quatium Idus Decembria uti inque in hiberna discessim est ; ita ut nostii ad suas sta- . tiones, Nemethius veth cum abraimo pix secto Sighetum; Se Tartari Coppanium;Hamassius

sengrotum concederent. Sed Thomas Nadan

diu, adducta secum etiam inarae dc coniuge Canistam .atque inde sigiletum,nec multo post Cassoviam ad Boscatum piosectus est. inibus discessentibus omnia loca. quae praeteritae alia tis tempore, aut postea ab hostibus occupata Gyant, quamquam miserabilem in modum ciudeli illine vastata & concremata, in piistinum

statum redierunt.

Per eos quoque dies, quibus in Ungaria destitii finibus haec vario eventu serebantur , Caesar Pragae praeter solitum mansuetudinis &Rob ur elementia ibae tenorem in Hermanno Ros ur-- ρη mio . clarissimo viro, & qui summo copiarum νηπι suarum impello duabus in expeditionibus sun- ρμγ ctus esset. puniendo, acerbae severitatis exem- u ' o plum edidit. I, enim ob interfectum ex insidiis sol r. Fianeis eum Bubianum Belgiogos Comitem, Joanni,Jacobi , qui Cai viae praefuit, germa numnatrem; iu u Caesaris, quem Joannes Jacobus ast idue supplex pio ea innocentissmisi atri, caede vindicanda interpellabat, captus, ae in custodiam Curiae veteris urbis Prageniis ductu, erat Nee multo posta prasecto praetolii de iudicibus lege lata climinis condemnatus . est: nec gratiam pro navata bellis supelioribu, praeclath opera consequi ullam potuit aliam, quam quod non in publico foro . ut alii sentes, vertim in ipsus curiae superioris vestibulo,non magna inspectante hominum tui ba, caput ei at mi isti is remm capitalium praecideretur; tametsi ipse, si moriendum esset, parum aut nihil intei Ele diceret. publicene an privatim inteliaret. Itaque magno pratentique animo cervicem

lictoli seriendam praebuisse se itur,expiatis prius Chiistiano more criminibus, & multa pecunia ad pios usius testamento legata : & in templo demum Diva uliginis Matii, quae de Nivibus

m nuncupatui, sui mo honore conditus est. Non - desuete qui caedem eius commiseratentui; nunquidem quod eam indigne subiisset.quum eum complutes etiam alios pro duro & atioci eius ingenio sua manu occidiste palam esset ; te i. quod virum sortem de elatiim, atque adeo Cae . satis sum multi aliquanao exercitiis ducem. in is fami manu carnificis concidete , miselum ae calamitosum esse existimarent. adi ha - I Iesharius interea, pilus quam Viennam is pi , susceptae legationis munus obiret , communi νυ τώ catis cum Boscato consiliis, novas in contume-

aut vendenda,aut grandi summi pecuniae obli-

sanda constituerentur: adeo ut pecunia,qua exeitii modi bonis partim oppignoratis . partim

vero iis . qua ipse sibi usurpasset, ad I v.

millium I Aetolum summam accederet. V nit autem postea ad Nonas Ianualias ineuntis anni Viennam cum collega Miados vitio, ae biduo post convento Principe, ac prolatis qui bus instructus veneratissummet potestatis litens, tractandae pacificationi initium secit. Nomia ne Caesaris Pi inceps adesse iussit summos viro. Planciscum Porgacium Episcopum Nit en sient. Cancellatium Ungaticum, Paulum Si

gium Tuironem . Leonem Gallum L. stati lium . Sigi mundum Folgacium Cancellarii satiem Joannem Eusebium Cuneum, Ilii OCi pergum, Petium Revatum ,&joannem Lippalum iegni pratoiem. Hi permultos dies

disceptando, & nonnunquam non sine mutua distensione alte cando, tandem de controversis, qua in Comitio Corponensi pioposita neu finitae erant, ac de satisfactione Boscato impendenda . deque dransiit, ania ei concedendas de quibus antea non erat deliberatum de exteris amovendis,de Religione & Epi copis, P

latino, Camera pace cum a uicti facienda.de aliis capitibus,dc postremo de oblivione & in punitate oinnium sceletum . quicunque in hicce seditionibus commissa essent latrans egere, ut literae ae diplomata ederentur: iamque pax cum Boieaianis inita esse omnium iudicio ci deretur. Eodem tempore, donec de pace tractaretur , inducia quoque facta sunt usque ad diem Divi annis Baptistae Natalem : idque Princeps Caelati is ; illi estiarius vel dii imctioni, hominibus persitera, publicavit e pro in th illi est, ius consecta pacis & concordiae laude sbi vendicata, privati quoque sui lucti

haud immemor . elim pluirinia sua de faculi tum suarum detrimenta, qua tam exilio diuturniori tolerato,quam redactis per iniuriam in fiscum suis arcibus per lus esset; tum isto si tertiam&industi iam, sudiumque suum in is stilum, quo Boscatum & Ungatos ad amplectendam pacis de concordiae curam non sine M ito vitae discrimine indixisset, Matthia psimcipi. semctis arbitris. exposuit : de ut ascibus Boetinio ae sancti Georgii testituti, tot de tanti labore, si ii pro Rep siticepti de exant lati compensaremur. postulavit. Itaque praebita est ei illi ili magna spes a principe. fore. ut si inceptae eius esis Mopeia pacis fluctuosus de exoptatus finis impo- Gnia istaei et ur, paribus Oiscii, de benescio votis eius s. respondei etur; nec ipse irritas ea in parte pre- aram Ace, suas sutile experiretur. igitur Cassoviam iri rasti Minense Februa:io reversus , qudd valetudinis Diae Tcausa ad thermasa tincinianas divellisset in ibito sibi paulo Niario Boseatum adiit; ac cum

ea quae vietin acta erant, comine inorallit, ama a. pacerabo deinde multo sermone eum ad concordia nudium cotivitati suat de eo quidem tempore M

555쪽

Historiarum Liber XXXIV.

non aliud Aeerevgre , quam ut Comitia asdiem XIX.mensis Martii indicerentur, in quibus ea. qua Vienna retulistet, Nobilitati eoiam

exponerentur. Joannes vero Lippa ius , qui a Principe eo missus erat, ut responsiun urgeret, ac celeriter reseriet, redire iussus fuit. Boseato

promittente se per legatos illud primo quoque

tempore remissimam.

Quae dum Viennae ae Cassoviae administrantur, de pax cum Boscaianis transacta esse videm s.f α xut,Princeps legatos. quon opera diis cum Tuicis seriri volebat , Joannem Molardum.

Michaelem Croborium. Ioannem Barcianum. irrito t. ac Georgium Hostin annum iam pridem eam ob causam Budam prosectos elle cognovisset. Itaque simul ae Comatonium ventum est nis-s a legati, sugie Chiistophorus Taiffatus . de Caesar Gallu, ad Alim Buda praefectum, bd Abilem Asendiari , qui liactandae paci a Turca tum Plineioe designati erant , ut diem dclocum,ad quem conveniri placeret, significarent. Quos suum sorte Strigonii repetiistent. responsum retulgre, se nihil tantispei cum Casari ni, de induciis sanciendi, colloqui velle, do nec eum Bostato de Ungatis pax firma certaque inita non ellet e quod hoe ipsis a principe suo datum ellet in mandatis. Cum mi iso iterum Andrea Nigrono interprete eam iptis praesentibus Viennae initam esse res uadiisent, rur-cae 6c Boseaiani se non tu de illa penitus traiicam quicqv im a Bostato certi aceepisse, ide6que in proposito nihil interea agendi pei silete significarunt. Qiramobrem legati rebus nec inceptis Viennam ted Erunt paueis interiectis diebus cognitum est Bostatum eiusque asseclas comitiis Cassoviae habiti, ea quae ab illieuehario& Mi adolle vieto nuper acta erant quamquam ab ipsis ratam de omnibus transigendi auctoiitatem aecepissent, partim rescidisse, p. itim immutasse . partim multis .el iniqui, conditi

nibus adiectis ampliscasse i idque in ea iis, suis

se . cur ad colloquium Tut ei Denise recusanient. Q arum conditionum ea erat piaecipua, qu sit pia Transiilvaniam piovinciam omnis

etiam ultra Tibiscum ditio acci illum a lxio cataeum duabus amplissimis legionibus , quas Ungari comitatus vocant, postulari dicebatur.

Bieui post illieshastius itincinium venit. dc misso illine Caspare Sege si noliteras securi iti- rara' nhri, a Principe iterum postillavit, e obtinuit ; μ' adductiique se in collegi, Paulo Aponio , d homa visquet ethio , ae Andiea Clirositio suu iit u vietinam rediit: imprimisque admoneti prin-ν on cipem curavit.ne Folsae tu triens, Episco-

ηim pus in tiactatum admittetetur, quod nupetii

mo quoque in colloquio multum sibi negotii tacessisset , in ecta etiam lebit, inutili mora;

deinde ut rem transigete matularet . ne quid

expleto bieviori induciatum tempore ab Hai donibus vel balbaris detrimenti ae ei petetui; sequidem multum operae 3c laboris iure cons- cienda consumpsile , nec tamen arusiactari s& pertinacibus aliud obtinuille, quam quod

nunc attulisset. His vero animis exceptus eli a eius adventus , ut non modo pallium Caes

ria natum Ungari , sed pletique exterorum uissimi homine, , neutram inclinantes in partem,eum tanquam Canii illudentem,ejus apta iis Ei M.

que abiitentem patientia, de quod maius esset. ιμα

patriae detrimenta molientem metit, punien dum existimarent ἱ quitem semel tiansactam non sine levitatis de inconstantiae probio, novis quaelitis iis coratae concitandae coloribus , in staurate ausus ester; dc ut religionis opprimendis ludium tueatur, sub praetextu libellatis non Tianslij lvaniam duntaxat . sed omnem ultra Tibiscum legionem ab Ungariae regno aves iere , de homini rureaium secietate subnixo impioque addicere contendat, quas nec Ferdinandus imperator,nec Maximilianus suece tot

de stius Regi Joanni , aut postea eius filio unquam concedere volui sient ; quali ad libet tatem δί non magis ad perniciem de excidium assiicti decollabentis regni pertineret, abrasama oti parie , tilineat iique nobilis limis eiu emembris . adeo in angustii coarctati de circum-

Ωι ibi,ut iam hostibus quidem ludibrio de contemptui habendum. civibus autem de sociis via cinis commiseratione dc iustis laetumis pros

quendum exponeretur. Sed tanta erat animis

quorundam ad pacem inclinantium propenso ut ad omnes vel iniquistimas damnosissi inasq;

conditiones descendete minime palceient. dummodo bellum avertere polle viderentur. alios ille eis magis iis rationibus ad concede da. quae petebat, omnia adducebat, quod diceret Boscatum proculdubio propediem e vita discetiuium,3 quae ei darentur. rursus ad conisset .ntem Caia reici 5 regnum Ungai ix reditura. quum ille nullos ex se haeredes esset relictu rus Quod quidem mi nimὀa vero erat alienum, poliquam in eo iam haud obseuia aqua inte cum signa apparere cepi sent quibus illi vel testimoitio medicorum quos ἡ Ρ , Ionia acciverat, brevi moriendum esset. Ad eius etiam moibi peliculum haud per se leve aecedebat.quod veneficiis tentatus este crederemi Icuius criminis

suspicione paulo poli quam legati Vienna v

ni iterat, Michael Calaius eius iustia captus, com

pedibusque vinctus in arci lima custodia detinebatur.

Itaque postridie Iduum mens, Junii ipse de

natum Magistris tractare incepetunt i ac diu multumque disputando. tandem concessa quae petebantur omnibus his conditionibus tiansactum est; quatum capita summatim exponam, ne quum illat passim extent,in cunctis palliculatim receniendis fastidio legentibus sui pii iniunt omnium telisio libet a tibique iit.ea te Hge . quae absque comitiorum consei,su in acta publica ante biennium irrepserat . sit blata; absque tamen religioni, Calliolicae Romanae detrimento . cui sua iura intacta de libet a nia --neant. Palatinus more antiquo publicis iussita. αgiis eligatur, de Caiat confirmet ; eiu 'ue 3

pioceium Ungaricorum consilio omnia ne sgotia Ungarica. exteris procud submotis cu tentur. Caesar, quia Plagae continuenianet. nee semper adiri potest. Gubernatorem con

stituet Matthiam fiatiem : Oncesta ei omni potest te legendi. non sucus ac spiasens in

556쪽

HUngaria maneret: isque rei Palatiuum &a, Senatores Ungaros omnia agat, diiudicet le,,finiat. Corona Regia in Ungaria se ivetur. a,Camera tollantur, de Thesauratius , sve is,,pi echis, sive Rationalius, seu quocunque,AEomine vocandus sit subrogetur: qui magi- , ,stinus non sacerdoti, sed alterius conditioni, ,,homini detur. Caesar Ungariam per Unga- , .ros gubernet .exteris eliminatis, Oisciaque de ,,prase iura, Ungatis conserat. Jaurinum t bimen & Comat nium pro albiti ici viris bene- ,,meritis etiam Germani, dati poterunt. Arces HGermanis pignoti datae, ab Ungaris redi- ,,niantur . iique receptis suis pecuniis exce- , .dant. Obliuio & impunitas omniti sceletum. ,,caedis, spolii praedae hostilitatis Ad quaecunque sintilia mala ad eum usque diem patrata sue- Miunt. Omnibus uti inque concedatur. Porio in ,,ietinendis Societati,JESU Patribus , quos roseatam e regno eiiciendos postulabant. ,,Casar auctoritatem suam minam de stibilem esse voluit. Donationes Bosta ianae de Cor Mna,quam a Turcis accepit,antiquentur. Coeia tera ,de quibus transigi non potuit, ut se ven- ,,ditis aut oppignorata, iacerdotiolum bonis, ride soro si iiituali, deque aliis . tam publica, ,,quam psivata quadam ad tutura comitia,quae DCaesar piamo quoque tempore promulsatilla ,, tu, eli. teiiciantur. Atque haec quidem, quae ad Nobilitatis petitiones peltinent, in hune modum trani acta. Qiis vero ad Boscatum attinet , Tians, si vania omnis cum ea palle Ungariae, quam sigil mundus Bath lius obtinuit . dein super omnis ultia i i bis cum ditio, simul cum aiei ii, bacinato Sc Tocato. Bostato concedetur, duoque praeterea tractus, seri, uti vocant, rimitatus Beleghianus de Ugociatius adiicien-ritur. inae omnia Boscatus lute haereditario te nebit. Si tamen nullos haeredes telinqueret. ea omnia ad Coronam regni , ac legitimos, Ungariet Reges te volvantur: neq; eius agnariti aut propinqui quicquam in iis tutis habete, .pollint. Cassovia administranda ius de pol Mitis Ungaris non exteris hominibus sit. Ad hanc transactionem observandam C iat se diplomate edito obsti inget, de vicinatu sumrique provinciatum ac regnorum incolae nihil se bostile tentatutos promittent: scuti vieic siti Ungari omnes Caiati in futuris Comitiis ad perpetuam iidem dc fidelitatem ac obse- quiu te obligabunt, quod salvis seni dei liber. - atibus suis nunquam ab eo deficere,aut ei ie Oellare,aut quod publicam quietem dc pacem, ,turbare posset, tentare. aut vicinas provincias armis invadere velint: necesancular am aut ,,apertam cum barbatis conspirationem, aut, privata cum quibus is conventieula habe

.sunt. sie ,ictium vicina regna& piovinciae

Uugaris de conseivanda quiete 3c bona vici rinitate suas peculiares literas dabunt. Postre.

mo si pax aequis conditionibus de honestis cli,,Turcis initi non posset, de illi talia pios one-rirent,quae regno Ungari et &vicini, provinciis, Mamnosa& periculosa, pernitiosaque essent, tum vero coniunctis viribus cum exercituCet Miaris contra eos. uti commune, Christiani no- ,,minis hostes, secundum veteres pati ix leges pari alacritate ac promptitudine, absque ullaritergiversatione ad comesiandam suam fidem

armis sumptis piocederent. Qui vel 5 secus facerent . ii climine laesae matellati, statim scondemnentur. Postquam in hunc modum transactium esset, Illieshaetius cum suis ad No- nasJulias discessiit , ita ut conditionibus a Bo- solo confirmatis , ad Calendas Augusti reverteretur, ac literas Casaris te provinciariam re- ferret. Ad quod tempus negotium quoque arcium sancti Georgii de Borinii ei reddeΜdatii. cuius ope obli lici nullo modo poterat, illatum .. fuit. Hoc tandem tempore confectae pacis Vara dinum Bolcato ex foedere traditum fuit; ius que illinc excedere Baptista Pec 1 iii, , & hr. prianus Concinius,qui illud hac enim pei summas dc extremas omnium rerum dissicultates constantissime α sortissime dese eiant. Sub id tempus pei duelles , di Boscaianae factionis assecla, novo nomine Duibancii rasi ira appellari cepti sunt,vocabulo uti incella originis, ita ipsis maxime exoso . adeo ut id magni probii loco duces ent, natique etiam pro eo digladia- .renturmec tamen gliscelite indies Dei omnium ora hominum sima inditum a vulgo nomen abolere potuerunt. Princeps intelea Matthias Bosemis. Moia- vis ac silesitis perscripserat foedus cum scalanis transalium elle admonitis,ut ad diem Q. lenesium Augusti Viennam ad dandas muli accipienda que literas a essent. Illi igitui sie quenter, annuente Caesare, legatos ad diem mi ,- ; sed Bos ius quamquam rata haberet ea, quae mcta erant , utpote qui nullam in omnibus quaecunque vel indigna postula vetat , is

pulsim tuliti et i sitie, ha=itim tamen sive obii inetis dii scultates . quas ait dux pli viae toc erant . sive ob morbum ilium . qui in te, in valescebat, x te imam remittete differebat, non sne Bohemorum incommodo . qui bii, diu- is tui eius expediatio molesta imprimis taedi saque erat. At ille adductis postea tecum si pia Aponium, & Ustici tum, visquesetium. que aliquot aliis collegis , Ceoigio nenaph rustila Homoniliano, luancisco Magocio, Stanis laci ..nrin. Tuirone. Sebastiano i ocolia, Georgio linis. ii ii, amanno Pelio balata sevitio, ad septi uni obvios Idus septembris Viennae adiit. Nec mulibi nata pos . renovatis seedelibus cum vicinis. ae sa- f. o. bilita pace, tabulae consecta sunt in eum, quem retulimus modum. Et ex Bohemis seribendo assuerunt Adamus stetembeigius Regni Bo- hemiae Camerarius, Adamiis ' alitinius Ma schallus. Leopoldus Poppelius Equitum Rhodiorum in nollemia Prior, aliique complures. Ex Moravis veri Carolus Licluentianius, ai-chat dii, Comes salmeniis, & Cuntheii , Coticius, ae Georgius Holic citis. Ex Silesiis Ioa chimus Maleianus , Fiidericus Rasbarius, &Christophoius Heracelitis. E Lusatia veto utra que Fabianus Punicus, Sigismundiis Quindie rius, de Maximilianus Ampi ieius. Posti emo ἡStiria & Carinthia vilhelmu, Diei iel stati tu , de Joanne,Bosonius. Easdem tabulas Ungarinos iani, quos modo nominavi. stibi eripierunt. EX Caesarianis vero Franciscus Forgacius Episeopus Nitriensis Cancellatius , sederi tantatum provinciatu subseripsit: reliquis capitibua reclamavit;ae Stephanus Tubaius Agitensis.& e HPetitis Radovitius vaciensis Episcopi: Thm rima, Et oditis, Georgius Tureto, sigi simundus P .

557쪽

Historiarum Liber XXX lv

i π, e ibi. 3c qui eo tempore aderant alii complures. QMibus rebus consectis, eleganti ab Hos sus ara, , mansio 'd principem habita oratione, qua lari tira bores eius pro Republica susce o meritis laia rediti, v. d bus extollebat, Boicaiani actis principi gra- . tii, disces Eie. illi harius velo ad pauco, dies S Goret iubstitit, donec de arcibris sancto Ceoigio &crpora. Borinioli atriis tet . quae una cimi Hod inuniam ii arce, quae in Moravia est, iubente Matthiati thaeis Prineipe breui redditae sint. Lius autem pena Lar. eunia exolvendae ratio, quam cives Bozinia

ratoribus sumptam adhuc debebant. cuius iti- . nus seth Aitem aquabat, nensne creditotum detrimento ad iuiuia Comitia dilata iiiit. At. quo in hunc modum necessaria potius . quam

honesti cum Boscaiani, pax inita est . Caesa ieqitas, is conditiones aequo animo dissimulante, dummodo susceptum bellum ad vel iis lurcas

transmaiani, seditionibi di Perii ei, bell , se

ses continuate, & mesoli successu a unis lia.

re posset Restabat foedus eum Turcii seriendum Ruod& ipsi aeque ae Bose aiani urgebant. & iam Casar quoque, ut tractari pollet obiter allenserat. Cui promouend , Illiei inius operam tuain obtulit, seque inteistitutum pollicitus eii. Ita que ipse cum sivis ad Areem -Novam te contulit ; Caesa iani vero partim secundo qumine Danubio . partim teri eliri itinere Comaro nium de sicen erunt Triumviris autem , quiant a illud eum rureis tractandum susceperant Joanni 1 tarda Adolpho Alth no, de Nicolao lithuati fio princeps alios adiunxit, quo

solennior esset tiactatio .ceor sitim Turronem,

Franciseum Battianium . sistatim Coloni. citim , Christi phonam Et dium ahomae ii

lium. Cetreiiiiii ad Mutatem Purpuratum ex ercitui praepositum, de Alim nudentem Caeci riam paulo po:ὶ Matthxum Felsae in ethi uiti mi stre cum litetis . quibu, ilium adventum si nul& deiiderium exoptatae oacis, quo tene emur,sgnisearunt ; se ad omnes aequas de honestas conditiones paratos . dummo o ipsi quoque haud lectu quam verbis sepius deci ues sent, iei a abhorrete ab ea nollent ; ac communi voluntate locum e ligant .ad quem uti in is e conveniatur. TDicae in eam sententiani rescripsEre, te haud di immiti paci, studio teneri, brevique ad locum .ubi ipti, vide tur. venturos. Nec

multo poli Alys Bodensis eum Abile Aphendi

Verio admine S ligontuni venit , relicto in eas , insta urbem Budam Moiale Purpurato,ipi us Alys socero designato rae missis ultro ci- timue non ad Tuicas si luni . sed etiam Boicaianos, qtii in Nova Arce piaest labantui, literis & nuntiis, tandem ita conventum est, ut

Tureae ad oppidum A lmasium , quod ad dextram Danubii ripam stum eli ubi the mi hiateie Collegii Monachoium . quod ibi olim

pulcheriimum erat, in Danubium pi uentes habentur sed mod4 de ieitum incolis calet, convenirent ; Caesariani veris ad citeriorem si nititoisus eo in loco, ubi Sittiua amnis E montibus inter Cinnesiam aleein & Riissonem sti,/efluit,& Danubio miseetur. ita tentoria fige-

rent . Me legione eius confluentis Bosta ianis locus esset ; ita ut inter eos N Caesarianos si thua flumen . inter utrosque autem dc Turcas c. Danu. ius interfluens intescedet et

displomota Siligonioe L se , quae e n visit , ir erviis quas Salcas vocant tota e nil bat, At n. si iti ' p venit, ae Musi apham Asen im C ma onium inii r C ad Caiatianos misit, qui e , tum aΗVentui gra ano tutarentur,seque ad locum constitutum veni In sie leseiret . lleio die Caesariani ace iis ad se ce eastris inter lautitium 3. Comaronium ad Nemam positis mille equitibus Cermanis, quos Hollachius Comes ductabat,& legione Maia Didiana, ac classe Comaronienseo idineia i apparatu descenderent, ut ab insistis, si stiae anausulenta & pei fida gente tende lentur, tuti esse poli ent. Erant tentoraa aliquot extensa inpiatis ad ripam Danubii amoeno loco siti, . ad

quae Turcaetrequentes conoeniebant . quotidieque de condationibus induciarum fretieri seue disputabatur , se ut Caesariani ad sentiri iei. k iam nocte Comatrinium redirem, a secet velo S. noscatani eo tem in loco sub tento est pernoctat ent. Eiant autem Bestati nomine cum litie,liario delegati Paulus Niarius. Michael Croborius.& Georgius Hosin ramis. P ii , liquot dierum diiceptati mem quum ambae partes omnia , qua Ioe di tuini belli tem pore uni ierant, repetet ent : Cae aiiani pis reddenda Agita & anisa, quam sub in Dei itim de pacis tract trione callidξ obit,sam abibi almo Ptirpurato . ac deditione captam ducebant , magnopere contenclerant ; ita tit eaeontentione sim lite seie dies c nsumerentur, & Casaiiani abique ea pacem non coalituram dicerent , Aly que de eiti proriper exitu de petat et . ideoque Achomati leg toiuo vehementer ira celetur , stadio etiam iiii io m. iiiii e conlpectu aufugillet, violaturus, qui

ei luctui fuisset diutius isthic manendi, A m.nslatim pii mo die abscedendi sed qtium p Q- ea legati Caesar a certi, Se ficiei in stibia exploratoribus cognovit et t. nee Agriam, i a ab eoi um Principe piatente capta ellet. 1 dili poscle: nec Canicam , quod de ea iecidenda nihil in mandatis datum eliet laseamquam Bid ius de Illie, hiatu, . caterique pro ea, qua apud

a uicas pollerent gratiae Opinione . sape ante altei utiam ex fuabu se recuperatulos si si iariotiati essent nec estitati parete coacti, ab eo

negot o urgendo ita d. si tete , in legato 'ratilium brevi ituro integrum telet ualent, ii Canisa non testitue emi. rebus insectili refer tendi. interim , eio patia . quam tractation, sinis esset.Althanu ,.quem Boiaaiani tam palam, quam Occulto, privatisque colloqui iii nia ssiavitet carpeie ac crimina i iolebant , ut quiliis ei toti tempore cum Al3 purpurato collati, ectist is ingentia munera es iminentum auii

in ti, promisistet, si Ungarie pace de foede eexclusi, Caeseri&Cemnatiis bello exagitandi

ac delendi tetin lileientiir , inter intili os tra-

itus gravissimis verbis ieie excusavit: ipsaque Aly&Abile , praecipit que nulli ni, aliis iureis, qui suis sermonibus semper inteis, in seiu,in testimonitim adductis, nunquam se vel Casarem eiusmodi foedi exempli consilia cum quopiam contulisse comproba t : ita ut quie unque eius falsi de impii iunioi is auctote, ex titillent , eo in publico diversati in gentium consessu manifesti mendacii convince lentur, ipsique famae & honoris integet omnium iu- icio tedderetur.

558쪽

icos.

ditiones.

Nicolat Isthuanssi Pannon I

Caterum psale Calen latum mensis No-

.embris Caesaiiani Alym& Abilem , aliosque

Turcas & Boseaianos splendido convivio e ceperunt e ac deinde sequentibus diebus, modo eum spe coalescendae concordiae, modo du- Uia ineeitisque animis disceptatum; denique post multas & graves conditiones uti inque propositas, & magna contentione disputatas, in hane sementia da devenere . sceduique his conditionibus ad annos XX. percussum et , quorum initium a Calendis Janualiis itimi de

beret. Primo,ut Achomates Turcarum Prii

, .ceps Caesarem appellet, ipseque ab Caesale s- ,,lius appelletur, ac in literis, qua, Caesari scii- ,,bet , ac in legationibus cunctisque actibus, .eum nomine Caesaris patriique salutet. 1 ar- tali hoc scedere comprehendantur , nec illis . liceat quicquam detrimenti Principum Chim, uianorum ditionibus ac provinciis inferre. o- , , mniaque huius seedetis iura terra marique u-

.,trinque observentur. Exeuisiones mutuae in-oerdicantur, de milites,qui furtim latrocinari , .aus tuerint , capi punitique a praefectis doo,beant,rebus restitutis & captivis dimisssis, a rises δέ oppida occupare, aut clam vel palam ,,invade te nemini liceat. Quae vero Bosea io,,concella sunt, ea maneant, iuxta vires Viei

,,nentis transactionis. Captivi, qui intra coe-riptae tractationis tempus capti sunt. utrinque ,,gratis resti uantur; qui veto antea in servitu- ,,tem incidissent, iamque de redemptione cum, dominis transegi sient, ii promissunt siluant. , , Si quae controversia inter milite, ambarum, ,partium faborirentur . easDutiensis civitatis ,,praefectus Laimpudens Purpurato , ac stipie.,mi, cis Sulcia Danubium militares prxiecti,Mae in Illyrico Banus dirimendi potestatem ha- ,,beant De giavioribus, quas hi deeidere non

possent,rebus, uterque Imperator requiratur. Arces in suis veteribus locis clualibet pars re

taurandi de aedificandi potestatem habeati de

., novo autem aedificare nequaquam possit. Va.

cia tamen aediseari & amplificari. de in ma- ,,nibus Caesarianorum relinqui debeat. Lega. ,,tus Caesareus nunc ritim deserat Conmuti- nopolim Achomati Piincipi Tutearum mu- nus honorarium CC. millium Taletorum. auxta promissum antea fictum, idque hae fo-

, , tum vice,nec amplius ullo tempore. Quan ...do is legatusconstantinopolim ad confii man- ,,dam ab Actiomate pacem venerit, indE qu laque Achomates mittet Pragam legatu suum ,,ad Calarem cum muneribus maioris questi,,alatea pretii. Nunc vero Murates Purpuratus, summus exerciti s praesectus, quem Seida- , ,rium vocant , Principi Matthiae per nuntios ,,suos munera daoit,& accipiet. Cum munus,, honorarium By2antium adseretur.postea per integrum triennium a mittendis mutuo is,,gati, muneribus cessabitur, elapso autem triennio mittet uterque imperator invicem absque obligatione, & nomine vel numero munera pio tuo qualibet arbitrio per homines, utrinque dignos de condecentes. Et sub hoe XX.annorum spatio sub foedere comprehen-Q,uintelligantur eum Osare haeredes quoque ,,eius ac succestores legitimi Ungariae Reges, itemque fratres nepotes & assines eius, illud i isos.

petereque quacunque voluerit. Oppida de pagi dedititii. qui cum arcibus iecuperatis iu- gum Tut eiciam excussere , illi nec imposte rum ad pendendum tributum cogantur. Ea itamen loca,quae post captam Agriam sempe uetant tubularia, maneant in eo ritu : nec tamen Agit enses Turcae allos pagos ac colo. nos ad deditionem compellant. Sitigonios qua se antea villa subdidei unt . nee mcdc Tuscarum imperium det iectenti Canistae vi , cina loca Battiamus cum Bu ens Purpurato recenseat de conscribat, quae Turcis villae iei viant,quae non Cautum autem si Turci, vilia 'la, plures ad deditionem cogete , aut ad ea, egredi,novisque sibinde netibus di exactio Unibus gravare.

Hi, ieie conditionibus enialecta pax est. cuius menti ne veterani milites duces ille adeboffendebantur , quibus in armi, duntaxat de bello spes erat, ut vel austentibus legatis, eos,

qui pacificationi studuissent, ditis omnibus de voverent igitui oblidibus datis de acceptis auex formula transactionis tabulis utrinque st-mati, 8c obsignatis , Alys legato, Caesarianos convi. io excepit. equisque Axestibus aliisque munetibus donatos singulari cum honote di misit , ac multa latitii sagna tam fmgonii,

quam Budae a i uicis ἡ Ccina tonii vero a Caesarianis multa prasiandium tot mentoti in dis plosione & fiagore edito sunt. Postea Caesa- iiani Arcem Novam ab illiessario repetere

coeperunt, quam ex somula datae syngraphae, cuius antea mentionem fecimus, leuituete . - debat. Verum is in praesens negavit se facti arum.quci restitutionem locorum prius inii periori Ungaria ili viae esse inchoandam arbitraretur , postea itiam noscat iis ea reddita in

I icitissiluaniae possessonem foret inti ductiti. velum is iam desperata valetudine lecto defixus ita languebat . ut propediem imminentibus satis pioculdubio concesilaius et, neque unquam vivus de valen, O Luia pedem elotiatus crederetur. QDod quidein a idgo mini me falso iactatum fuit se , brevi eventus sim

piobavit. Ille enim XLV. phst die suam pace p. ea cum 1 Micis confecta legati discellissent .die ni- ca Hamirum, qua memoriae intelia tum ab Hei de Ascalon ta infantium dieata est. lento de ta- bifico hydiope,tui gentibus omnibus membris extinctus est, clim quinquagesinum atatis annum excessisset, nullo haerede relicto ; quamquam uxor eius Catharina Hagmasa Eusathii filia paulo priusquam ipse Casciviam occupasiaset fato suncta, ex pilote malito Nicolao va cocio libet os sustulisset. Funus eius magnis, centissima pompa , planeque regia ab insania eius aseclis Callo via elatum est, duabus coronis, quatum unam a Turcis acceperat, altera a

Cotonensibus seu Brassonianis civibus e latebri, emta Despotae illius fuisse dicebatut . qui Moldavia pei tyrannidem occupata . nostici

aevo inclaruerat, feletro impolitis: deindἡ con gestae bello civili per iniuriam opes multi, ear ii, sequebantur , Valentino Hommoniano, Paulo Niario, Ceorgio secio, ac aliquot Hai donum millibus comitantibus. sed priusquam simus ei seiretur, praetorianil milites mutuo sese cohoitati. auctoribus, ut ita que idem ex altera parte intelligendum. Le- ma fuit, Nistici Scquibusdam proceribus, Mi

satis Causa hetantii libet uni si proponeta chaelem Catatum, qui sublato illo am te eva-

559쪽

Historiarum Liber XXX V.

suium sperare poterat. summo diluculo e lectu- sublato Boseat quum allatum esset Caesalo abreptum in solum tepente attroxete, hiqite ti Ungaros, superii in Pannoniae incolas.qui it Deum atque hianninum fidem implorantem, luni sequuti erant,communibus si si agit, se ad mille cie ain pliu ensious petituis, balba una in morem inistillatim iussecuare, in illa parte cor poris , praeter pedes . quos serreae e ni pedes &vincula texerant, illae a ; ita ut misera coniunx discilla minui uim membra linteoli, eanistrisque agria colligere pollet: quasi ea hostia manes de scelera praemoltui flagitiosa mi lio mi

niano

eam pacificationem quae Viennae s liti erat,accommodaturos , Georgium Tui Por em & S, Mimundum Forgaeitim eri summa cum potesii te ire iussi, qui secundum pacta Cassoviam

exterasque urbes de arces , ac Nobilitatem in pristinae obedientia iura recipere maturarent.

Qui quum Odoviam perveni lent, Franciscusnis expiatentur. subiiciebatur crimi Ai, quod Magocius. qui post seati obitum urbi praee. mi milium opera adamatae cuiusdam puellae. quae ibriat .eis portas statim aperuit. ipseque Rege cium I 'lius lenocinio Claudiopoli adduc, erat. phat te recepit. Coeleia civitate similem in mo- aut macis philtiisque ei in potis ciboque praebitis dum imperata iecgre e & Joanne, Defessus Mos corruptilet , quod ut ille semper negare visus et oenium absque cunctatione testititit. Caetri μὴ mest , ita eius maleficii certis indicii, convinei rum Mustum . quod valentino Himoniaiano non potuit. Testimentum antea vi Veias con- datum erat eo pacto , ut Georgii paloeiani fididerat , in quo cum piaerogatiua sui iussiasti fiam, sorore Bostati genitam duceret, eodem Tians lilvanis Valentinum Homonnianum in in statu ad arbitrium Casaris relictum ess sed

Principem commendabat. isse omnibus aliis, Nieolaus Boscitu sacmario excedere iecusa- qui sibi cogitanti occurii sent , eo d)gniorem vit; & Aonion nianus quoque non tum rebus neminem censuisse praefatu . novandis, de adeundae Tranis luaniae eonsiliis, Sed iam Transsiluani Sigismundum Raeo. Hai donumque eon ortio abstinere dicebatur. cium exire h prouincia volentem . invitumque Quibus de causis stiraoni&Fo gicio. adsibi & teluctantem tibi praeesse sponte voluerant, ii, in consilium procerum & amicorum praci eumque,quisii unguli artubu ob saevos anteit puis .consultum vis ira fiuit comitia indicere,α lotum dolores captus sella gest. retur, vel eum Nobilitatem earum patrium Cassi viam con- stachimis recusantem Claudiopoli sacramen- voiate. ut de iis, quae ad conservandam Reip. tum praestare coegerunt a simulque nuntios, tranquillitatem pertinerent. publico eonsensi sum ni 1 adhibita celeritate. Valentino . qui in iumeretur. Q um sequens Nobilitas conve- Combiai peciem prosequendi funeris magnas copias nisset,cum multa alia ad Re p. salutem deereta classe, a secum ducebat. ac Haidonum quoque animos sunt , tum vero eonventicula tam publica itidi D. in occulto sibi conciliaverat, ut eo tum ope ad quam privata prohibita. ac Haidonum insolen jutus provinciam oecuparet, obviam ire iusse- tra si e coercita , ut aut ad stipendia militaria quibus rant , qui referrent provinciam nemini i Boia transire , aut stivae & aratro manus admovete Hai . ascam legati potuisse, ideique admonitum eum iuberemur , si ver quod hactent i ei penatia li- ofusa I

xelle, ne ad turbandas res spe adipiscendi regni centerque secerant, ad rapinas exercendas ani- ι .ntia provinciam ingredi eonetur: e enim armis ad . mum adiicerent, laqueo I furea extremi que cura e vi cemodi suppliciis assieerentur tur. Ad Nieolaum B seatum mitti nuntios h mitio placuit, eumque telio admoneri . ut tigati ad Saeniarium redaat; quod ni seeerit, sciret se M MM animum ad ecit, & contestim curru, numero climine laesae matellatis teneri: eitis transactio- ex pluribus circiter Xvi quibus illi veheban- uis vi& lege.quae nuper viennae est inita. Haud oraremtus,ex itinere tetraxit , flexisque habenis ledia dissimilem in modum alios ex potiori ordine i insilem, domum perduxit: in quibus piat et equos equestii mittendos ad Hommonianum . eique nun -- inedalios eximiae pulchi inidinis. & alios, qui nomine publieo fgnificandum . meminiis μοι ad manum ducebautur, praeliantis limos. cor eum debere promit tum . quibus praestito sa- nae illa duae,5c multa aurea argenteaque si pelia eramento se obstrinxistit, nihil contra Remp. lex. gladiique auro & gemmi elaborati. & α patrix leges factu tum , quibus nunc long quod malus. signata aut eae monetae vis ingens contraria eum moliri audiant. Nam praeter- collocata erat. Eundem in modum Paulus Nia- quam quod Transflvaniam armis inuasi iustius. de Ceolgiii Secius, atque alii eam nacti feratur . etiam legatos Principis Turcatum oceasonem. quantum ex illis dii ipere potus eum Ungaria Regem salutante, admistile iniunt, ad suos uius transtulerunt ;adeo utJoan- colloquitim, Sabeis vexillum, acinacem,clane, iminatus, Simon Pectus, de Paulus cogno- vana, paludamentum. diplomata accepisse, v metito Litetatus curando funeri delecti. & qui iis ne an salso insimulatur. Q a rei novitate eis piareiat Pelius Miados' evicitis, ci in paucis. Turca ab eo revertentes passiti iactantia si

nee sine desectu necessalii apparaia; Albam gulari glotiati esse dicuntur. Quae quum omnia pervenitent : ubi ille in aede Divo Michaeli in perniciem patriae de excidium tendant.

Archangelo sacra . prope sororis monumen. te e eos magnopere, ut ab eiusmodi temetariis

eonsilii, absti nendum existimet : scite enim eum. eiusmodi perfidos, gentis nomini Chiistiano insensitimae homines,ne una legatos,&quietis publicae turbandae consilia ad eientes. vel in colloquium conglectumque admitti legibus cautum epe. Cognitum etiam certis ii

Aeli, esse . ipsum cum Haidonum pratecti de

antesignani; in occulto amicitiam colere .cor

vetius eum siumptis in uriam propulsaturos.

Itaque Homonnianus postquam se spe deceaptum, de a foeero praeoccupatum vidit. ad ditia piendas opes. & maximi pretii ies Boseaianastum, quae Christophtiri Batholii coniunx iue iat. mulatus est Perunt eum dominationis& potentiae dulcedine illectum. pravis cogitationibus caulas quaestum in se ille , quibus in capta abrumperentur . & quae parta per iniuriam habebat,ietinei et, simulque plura ad fa- sitia accingeretur, nulla patii a & Rei p. cura, nisi eum vita,quam longiolem perabat, de

560쪽

Nicolat Isthuanssi Pannoni

inceptandas stimulate e praeterea Nicolao Bosca o , ne Sacm. tium suxta pacta viennensia testituat . aucti lem esse. Quae quum singula lasae inaiestatis crimini obnoxia sint, si quam ea tam antiquis legibus, quam nova pacisca tione intei dicta suot. Haidoni .mque commea . clade societates, ut pei niti sae itidem sublatae: iis velutis atres 5c gentiles suos, eum holiati magnopere, ut stipei sedere ab eitiimosi inceptis velit: & potius pati ii dulciis matuendae curam suscipiat . quam eius gravisi ma mala augeat& amplificet : pol remo sua commodahe sottianas, aequalesci inque dignitatis aeces-

non possent , qud iam multi duos aut amplius menses domo ab suistitit. discesserant. Raco '' .

o stimo ni-- si cius. quem a Tianisi vanis ierentum , ac prouinciae Principem suctum elle diximus, ut i tum id Caiat haberet, & Husii reddendum iubet et, quod Homonnianus pactis dotatibus non stetisset Pancratium Sennieiuna ad Caia tem miserat ; quem hoc tempote Casat ita dimis t. ut per legatos silos . quos piopediem una cum ipioin 1 ianuit niam iniis tu, mentem suam declaratu tum polliceretur, interimque eos ipse viennae piastolaretur. Nec o polica quicquam memoratu dignum eo quisones pol iei tota Republica ducat. Quod si dem anno gestum est , nisi quod fine anni, ad

istiere pravo in proposiopei gat, nee salu- diem X. Calend. Decembri, Basia, cum laute biibus monitis obtemperet; tum vel 4 pace& paulo ante coenasset , repentina membroium . , iis venia eius aperte denuntiandum. se ad verius 1esolutione. relictis. tuas ingentes conmix M, serata eum,ut reum naaiestatis, alma sumpturos, eluc . opibus,extinctus est. Nec dubitatum quin vix que militibus, qui ex equestri ordine eius sit- magnae vii tutis militiaque piastans sui siet, nisi 'pendi ameserent , nune stib exilii de pioscii- avalitiae de elud litatis sordibus contamina ptionis poena lubeant, ut eo teli ad Remp. tus . nec ultimus huius adversias Caesarem civi communibus viribus defendendam revellaim si, ac intestini belli concitator suille ei ederetur. Data etiam simul est potestas legatis Cri tui ; ideo ite nominis Ungarici odio, vastata aris de praeiectis arcium . ubicunque in eius. Pannonia omni , de amisia Transsilvanii in- gratam sui memoriam posititis reliquisiet. Ce- nus ei ex Epito fuit, eiusque sentis linguae adhuc gnatus eise dicebatur e sed euius maiores mutatis sedibus olim in Italiam concea sent. At Casai quum de induciis cum avi cap is modi 1 orcas , clandestinis legationibus sun gentes, ut Haidonum antesgnanos conventicula ciente, uacidei int, se, ei e medio tollendi. Sed quum nuntii ad eos pervenissent. de suae acceperant in mandatis retulissent , tam

no, , rium se redditiuum promist, ctis certior et redditus, secus quam putaba- . . in .,bm ' i in montanus se in legatoium Cisalis tur, in eis confirmandas durior de perplexior est

comitia potestate fututum, d iis . tuae imperata ei int, inventus: nam tametsi aquis de honestis con- . si toriis obtempe iam tum respondit. ditionibus inita esse omnium iudicio videten- miti . Pacatis igitur in hune modum in sepeliori tur , de vincula illa mittendosum quotannis diti erit Pannonia rebus, i uiri, ad Caesarem plagam naunerum,dc legati continue Dyrantii te vendi Iou .rvenit. t orgacio Callovidit elicto, aucto, ue onera soluta sublata ite elient , de . armisait, ut ii, qua Cas via acta erant, eo tisi mana non modicum mortalis aevi spat uni paci seidis Potonium Comitia indicerentur, quod ne- vanda deliin.ui ; ipse tamen causa in incerto cellarium videretur. ut tota undique mobilita si Aeo tam Chi itipholum i ait alum, quem te conveniente dissidiis de piavi, quoi titidam legati , qui paci sancienda alluerant, ad iuici- opinionibus sopitis finis imponeretur. N.e piendam Bγzantium legationem induxeranti Caiat alieno fuit animo. Iuraonemque pio te Pragam kocatum apud te detinuit squam om- bene gesta, dedicordiis sublati, arce t oeulo nem eam pacis ac foederis Turciei tractati nem ac connimationem in longissinum pro-tiavit; se tit iam ab eorum fine per legatos C

ninionii imposito plus annui tam pons spatio erit erit, nec quicquam tamen vel in mittendis legatis, vel in expediendis munerabus cluae remuneratus es .ea conditio ite ut cum ei LXX. millia Taletorum solverentur, arcem restitum

p. .hitim ict. Nuc multo post Comitia ad diem Di .ina Era. JO-ΠΠ β Baptista Natalem Posonium indicta

sunt e mox velo intervenientibus nonnullis

magni momenti impedimentis ea ad Vl. Calia parata erant, effectum sit. Q ia quidem tem- Quintiles dilata sunt. Ad quem diem si uenia potis mori de tarditate eveniebat , ut incertae tes Ungati ex omnibus pallibus convenere, etiam inducia 1 adderentur , conquerentibus ac diu multumque Matthiae Pii uelpis αδ venia Tureis,ac fidem legatoium requitem ibusscietum eapectavEre. velum is propterea, quod ea omni in ambiguo relicta. Ergo in hune in qua subiich proponenda esset, nondum a Cae- dum omnia per longam expectationem inter ac pili et . venite ad Hiem non potuit. spem metumque valle de ambigue agitari vi- obilitas vero delegati cum diutiui pectara debantur. '

CVM Auctor huic operi sius rei mira manum apponere vellet, idcoque ad

spectandum Coronationem Matthiae Regis Posonium profestiis cliet, ibique cum Bcnedicto Turocio, necessario suo ad ripam Danubii equitaret, subita apoplex a laetus est,quam paralysis dextrae partis sequuta est, ob quam usum scribenda amisit. Quapropter sequentium librorum Epitomen cons cit, ut de ipse ea corporis debilitate oppressus ossicium utcunque perageret elegentibu. rerum gestarum series continuato ordine proponeretur.

SEARCH

MENU NAVIGATION