De justitia Romanarum legum

441쪽

398 AC. M ES TERTIII. C. concurrat,d.cap. s. duobus .ct aliis similibus cincit Trident s.

et . cap. 2O. de reformat.Verum ne nimium litigatores, saepe remotiores Christiani orbis partes inhabitantes,aggraventur, si in re forsitan non magni momenti ad Apostolicam sedem sui juris tuenὸ caussa indistincte venire cogantur, usus appellationi, quae per ejusmodi saltum interponitur,non facile deserre solet. Praeterea si perperam provocatores judicium Cognitoris suspendisse deprehendantur so librarum argenti animadversione mulctantur, Lab executione s. in e Cod quorum appetiat. Vel infamia , si cum appellatio non reciperetur, nihilominus perperam institerint .ia Proconsulibus 9. Cod.de appestationibus. Quae juste constituta sunt: cum imminuendarum litium favore

nec non calumniantium ac tergiversantium odio tum ne facile auctoritas rerum judicatarum labefactetur,arg. d. l. ab executione s. d. quorum appestat. l. I9 Cod de appellat. l. properandum 3 Coa. de judiciis Ius canori lcum perperam appellantem in expensas condemnat,nulla ullius alterius poenae mentiaone tacta,cap.repraehensibilis 26. ext.de pestationibus. Sed procedit ex humanitate in caussis ecclesiiasticis, cum provocans

justam aliquam appellandi caussam habuisse depraehenditur.

DUBITATIO XVII.

Ansiacismi es vitia latinae compositionis in corpore juris reperiantur'CUm in L aede. Od. locati ita scriptum esset aede quam

conductam te habere dicis sec. putavit Laurentius Vallaeap. ys. aedem singulari numero pro templo duntaxat,at tu.rali pro domo usurpari Vcrum pro nostro legistatore militat Cicero in Cluentiana In aede nQuit,T. Annii nec non Curtius lib. s. histor in verbis sabant adfores aedis Recta quoque

constructio est quae in Lex imperfecto 23. D. delegat. s. occurarit Decet enim tantae majesati. Nam ita nobis decet Terentitis dixit.

442쪽

dixit. Nomen licentia non semel in bonam partem nostri Auctores usurpant, I x in eis de jurisdici is quis in conseribendo Cod de pactis Linic Cod ne quis in sua causia judiceti qui

e S. D. deneg. gest. Hinc licentia adeundi hereditatem,conficiendi inventarium c l .g. licentia Cod. de jure deliberandi. Quos perperam damnat Idem alla cap. Icio. Nam micero I. Os . ita locutus cst ut enim pueris non omnem ludendi licentiam damus,sed eam , quae ab honesis actionibus nonsit aliena sec. Justinianus in s. in pecudum 37. Insit deber. divis

dixit gratia hominis, cuia i , ut, qui Voliarat, hominis gratia dicere debuisset, I in pecudum 3. I. II. D. de usuris, at utrumque benedici probat Ulpianus, i. r. g. diu'd patronis no . D. quarum rerum actio non datur, in verbis liberiatis caussa one-ranaia. Et caussa damni infecti in lege usu fructu . I. I. D. Bu fructu Non male locutus est Ulpianus in .sunt quibo. in

nem de rejudicata , cum dixit socium autem omnium bonorum accipiendum es. Nam: in Iuli. g. ult. D. de Senatoribus, sic habetur Senatores autem accipiendum es eos sec. in vulgatis

Codicibus i.in bes 4 a. . facti a .in e D. de captivis posum. revers hoc modo: Sed Iuliani sententiam siquendum es, licet

in florentinis ita legatur,sed Iulianisententi equenda est. Porro in L doli Is in ei de novationibus. Haec Pauli verba occurrunt se ideo merito denegandum es adversu eum exceptionem expersiona debitoris quam lectionem probat Cujacius; nec infrequens fuit apud priscos ejusmodi loquendi ratio. Die de duobus,at Atius de multis dicitur cum tamen Alim de duobus saepe in lire nostro praedicetur Valla cap. ro1. Sed respondet Alciatus tibi parergon. cap. o. Caeci remita etiam locutum fuisses Gallia inquit divisa es in partes Ireis quarum suam incolum Belgae,aliam Aquitani, tertiam Celtae. Nec offenditur recta orationis constructio per t. Mium a M. Odiami

443쪽

oo AC. M Es TERTII J. C. Virgilius scripsit, urbevn qua aluo vestra est pro quam urbem

flatu σου. Quemadmodum nec per si in duobus, . D. testam. quemad aper ibi in duobu exemplariis , nec per . Sempronius - . D. de legat. a. ibi: Exemplari caussa. Nam in eodem significatuin exemplar: exemplarium legitur hinc exemplatium vitiosum apud Plinium lib. si Quemadmodum lupanar qu- panarium quoque dicitur , . palam s. D. de ritu nuptiarum, L anctitarum I. D. de heredit petit. Quod deponentia passive aliquando accipiantur, is convenerit J inprin. . de pignerata Ilion. ibi, enda es apraetore haec conventio . in testamentis, a D. de reg. juris ibi, In testamenti plenius voluntates interpretan-'tur. . nonsolum . Insit delegatis, ibi statissi res quae adipi si non potes, apud Veteres quoque Auctores inussitatum non

est: ut tutus portuS, tuta urbs, rant in Heaut Tutum conasilium. Interpretari Verbum commune esse probat A. Gellius lib. b. cap. I 3 ut Verbum adipisci Plautus in Trin. non aetate τerὴm ingenio adipiscitur sapientia. Longum csset ingula prosequi, quae a nonnullis petuntur,m l. s. g. his vero D dehis ira ut indignis sa domino 3 6. . . D. deperit.heredit. l. se perjusiurandum II. g.sis qui. D. de accept. .sipulatione. a. D. de V. O. l. . . dium D adleg. Corn. descarii l. insulis d. g. r. D. de acq rer dom lsproprietarius 22. D. de damno infecto I. 6 iu e D. deservit. praed. rusic. l. I. D. quod metus caussa l. g. a.

est l. I. g. istud D deprecarior in lege et . . adleg falcid. g. liberis Instit. depupill sub it. l. aa. g.s maritust oluto matrim. s. item erborum Institui de V. O. l. ipulatio I p. l. qui Romaeiar. g. coheredes D eod. aliisque paucis, irarier manifestas auctoritates hoc Horatii carmine dearteloetica tolli positant. iraculta renassentur, quae jam cecidere, cadentque uae nunc sunt in honore vocabula, volet usus, 'uem penes arbitrium est, ct viso norma loquendi.

444쪽

DUBITATIONUM

In duobus hisce libris contentarum Lis.

DUBITAT.

. Vis eo modo Iuuinianus Imperator,vel cujus operapol imum usus eis Tribonianus legesis Consi-

tutiones Romanas retraetavit aut novas edidit.pag. I

II. An Iustinianusvidus Literatus se quovis λαπας. --dior ac imperitio uerit ' pag. 7III. An Luctinianuspius aequo uxoriusfuerit se nonnusias leges iniquasseminarum gratia tulerit. IV. t An Lustinianus superbus, crudelis es avarus fuerit ' rQ An Vlpianus in . Io in prin. D. de iustitii iure C Iu- sinianin in priri. Iristit eod rectri sitiam de ierint I VI An Vlpianus in . IO. g. a.D. de justitia: ureo Iustinianus in I. I. Instit eod. Iur 'rudentiam adpompam magis sentationem quam e vero definierint ' rs VII. Numjus naturale recte definiatur ab Vlpiano in l. I. I. pen. D. de Iustitia jure se usimano in prin. Instit de tirenat gent. 6 civit. At an aliquoMus propriis dictum commune hominum ct brutorum animantium ' IJ VIII. An defensio siuisit juris naturalis ' 3 IX. An jus naturale vel etiam gentium recte Eicatur aliud primaevum aliud siecundarium. X. Humaliquodjm immutatile aliquod mutabileset oc T. Pom

445쪽

XII. Num vera sint qua Pomporaim ae origine CTprogre nul gum Ia.tabb.narrat mi. 2. g. 3 seq. D. de Orig. jurist sXIII. Num verum sit,quo ait IiVtimanus plebi scit lege Hortensi a lata non minus valere quam leges caepsis si lex cit .

XIV An unquamsenaim, vel etiamprudentes jus conderepotuerint i quo/nodo XV. An leges Romanae opinione,in vero certa ratione nitanturξ oXVI. An aliquajura apudRom ex errore communi natas ni8sa XVII. . frictum Ius aequitat prae creuuumst, ct an in legibus Romanis iPud huic subinde praeponatur tX VI II. An ex lententia I IINiani, in aeterminanaisua Suprimo juris Canonici, deinde civilis, ratio haberi debeat 3 6

XIX. An consuetudoposit oucre legem etiam In regimIne monarchico

XX. t An secundum leges romanas coΠcessum sit Principi de re- iam ctfortunissinguorum pro arbitr risu disponere' syX XI. An illis Ubin quibuου Principi permifum est de rebus sita. gulorum dissonere, non debeat junum earum precium ex

X XII. An rinceps re ignoscere segratia poenae facere positi si XXIII. seu sense Imperator mundi Dommus IcIIur in l. 9.D. ad teg. Rhod. de actu. . ΙXXIV. Anjure Romanosorti in utero animatus nonsit homo. εὐXX V. An mulierpropries homo , se anpoculum abortionis edolo malo praeberi posito TrXXVI. An injure Romano strvi in Dominis dentur ' a XXVII. Au verumst quod ait stinian in s jus autem et

446쪽

DUBITATIONUM.

Instit de patria potestate patriampotestatem civium Ro--anorum propriam esea XXVIII. An aliqua se quaenamur Romano Ecclesiasticis Iurisdictio competa XXIX. An merum Imperium delegaripossit. δὴ T. Num actionis nomen in libelli exprimi debeat se an hae in re jus Canonicum a civili disentia Z yyXXXI. Anpactum sieri se deliberat ammo initum iure Romano

obligationem es actionem producat quemadmodum eam producit receptis moribus or

XXXII. Anjure Canonico ex pacto quod eri es deliberato animo initum es, obligatio effaxoriaturi tro XXXIII. pactum seri se deliberato animo initum idem sit

cumpacto uao. quaest paeti nudi vis ac effectus f. XXXIV. 'uidpactum incorumenti adjectum, se an ut bono

dei, ita etiamfricti uris negociis appositum- obligationem actionem pro Li

XXXV. 1n pacta incontinenti adjecta aliam actionem produ. carat,quam quae ex contractu cui adjiciuntur oritura a XXXII. Quaenam dicuntur acta ex intervasio adiectici quo-rvucia C an obligationem c adtionempariani , , XXXVI1. An contractus innominatistatim atque initi siunt obligentσo tringant licet niBil adisu datu velfactum si irr3σXXX VIII. t Ancontractus innominati a nominatis odisserant quoiissi poenitudinem admittanis hi ver,non I a

XXXIX. sui intelligitur nomine caussae in i Iuri gentium, . g. sed&si et D de pactis. I 8 XL. pacta futuraesuccesssonis valeant, se imprimis ea quae quae sunt de futura hereditue acquirendi is σXLI. An alea pactum defutura hereditate construanda Iss XLIL valeatpactum defutura hereditate miIIenda elre-

447쪽

pudiandu quid de jure Canonico dicendum maxime si jmjurandum accesserit. σίXLIII. An transactio plici conventione absquestipulatione inita obligationem es actionem producat ' I sX LIV. An transigere vespacisci de crimine capitali liceat j σXLV. , o rescriptum cui haec clausula si preces Veritate nitantur, inserta non es, valeata I 'X LVI. An rescriptum quo alsa latinitate laborat,valeaiyryo XLVII. t An compromissum serio se deliberat animo ab velamen solemnistipulatione initum 1 acemjure civili obligationem es actionem pariata syrX LVII An ut ex compromisso effa obligati se acti oria- turpaena ei adjecta esse debeat ' Ι XLIX. An compromissumpraestitojurejurando inirip thyrso L. Si in tres fuerit compromissum, Au duo absente tertiopsint caussa reterminare 'L An mulieres arbitri liciofungipossint ' assLI Uectus Iudex recusaripossies removeri Is LII. En caussa sussicionis nominatimproponenda probandalsis orLIV. ndici,Tutores vel Curator per procuratorem age' rep init a os LV Anjurecivili vel nonico infamis procurator esse posse, si LV An minor ab annisprocurator essep it o

DUBITAT.I. An jure eivili in nuptiis liberorum consensusparentum,

I, quorum in potestat uni, requiratura se quid de

jure Canonico dicenduma Ir

448쪽

DUBITATIONUM.

II. An consensius matris ad nuptias liberorum requiraturo se an jus civile ea in re satis aequumsit arsi

III. An nuptiae Compriuignorum licitae sinia aryIV. An non tam aequum quam novum jus ing. duorum 4. Inst. de nuptiis contineatur 32Is V. An rapior eam quam rapuit uxorem ducerem ita

VL. An imp ibilis conditio nuptiis adjecta ea vitiei

VII. An tiberi ex damnato legibus coitu nati alendi sinita affVIII. An mulier intra annum luctus nubere post ii a a SΙX. An in liberae mulieris consuetudine concubinatus an ver nu .ptiae inte Mendae sint.

X. An jus Civile concubinatumpermittat 'es ea in re uiuae eorumst uidjure Canonico ea de re cautuma XI. An jus civile lupanaria se meretricias conjunctiones er-

mittat assXII. An licitumst ex caussa, a divortium, quo conjugati

XIII. An patri adulterum filiae suae, elmariIo uxoris occidere liceat IXIV. An adulterae recte a Iustinianopoena mortu remissa sit, an mariIus cum innupta adulterium committat e. o XV. An meretrix, quemadmodum turpiter facit quod sit meretrix ita etiam turpiter accipiat quodi, datur cum tme

retrix . . a M.

XVI. An ubertas ex annis an vero ex habitu corporis rectius auimetur 8 246XVII. An mulier dotis nomine Uepraeferatur etiam expressam anteriorem hypotBecam fabenti. 246XVIII. An aequumsit, eum,cui infrumento publico de sepotheca cautum es praeferri anteriori hypothecario, habentiscripturam privatam . aso Ee 3 XVI. An

449쪽

XXI. An uri divino Eanonico vel civili adtersetur occasione mutui usura eacisci exigere' a s XXII. An ex iure urando actiojure Romano nasciposcit o XXIII. Animiurandum confirmet alumJure non validum.ar XXIV. In jusjurandum ab ullo superiore remiuipositi, quando qXXV. misi iurecivili sit poena esurii in Deum comin abs XXVI An is qui se soluturumjuravit,compenserepo pit SI XXVII. Andebitum naturale cum eo quod naturaliter esciviu- ter debetur, compensaripossiiὶ XXVIII. An permissum s t contrahentibus se invicem circumscribere as TXXIX. invitajuris ratione indebitum solutum inter quas contractus habeatur ' φ

XXX. An error in materia vitiet emptionem: ct an hicfrigida quaedam Iurisconsiultorum subtilitas occurrat s astrNXXI. Antipulatio in annos singulos una, Incerta perFeIua

XXXII. Histributio novationis in voluntariam 'nec Baraam magis ex lictoritate quam veritat it XXXII l. Aliquissuo nomine ex aliena materta peciem aliquam fecit: an ipse an vero materiae dominus ipsius quoqueseciei

dominus t. in

XXXIV. suibus ex bono es equo fudicandus est aiseussu minis in universium derelicetus si IXXXV. An quod e navi jacitur, plerumque derelinquevssi animo jactum credatur 3

450쪽

DUBITATIONUM.

XXXVI. decimae Clericujure divino debeantur Is XXXVII. dominusproprietatis consentientefructuario rvitutem imponeresto t. 34s

XXXVIII. Enperisoria acri eum possessoria cumulari possit XXXIX. An usucapio aridivino vehentium contrariasit, is ita injuclus acquirendidominii modus sa XL. An quod ure civili usucapio legitime caeptapersupervementem οὐ foras malamydem non interrumpatur, bono aequo ad versetur s a XLI. Orn is, quipos usucapionem vel praescriptionem legitime

impletam primum rem alienam fuisse cognoverit, eam sa tem in foro conscientia , veteri domιno restituere coga-

XLII. Au, donatione factasub modo,donator eo non completo rem donatam revocarepos it Z ssa XLIII. An donaIi omnium bonorum valeat's anpropter supervenientes tiberos revocari queat 3 30

XLIV. An testamentum solemnesit contra jus divinum o XLV. An heredis insituti alterius dissutonipermitiip ii '3 3XLVI. An ex te mento minus lemni obligatio naturalis nascatur 3 sXLVII An valeat legasum rei alienae. 33 XLVIII. An sitius fideicommisso gravatus una aut duplici deductione utatur ues XLIX. An color qui quere in Vistestamenti quaeritur,veracitati contrarius sit 3sae L. Anjustum sit feminas aequo jure partes hereditaria cum masculisjortiri. 36oLI. An leges Caduciariae jusse sublata ia