장음표시 사용
411쪽
stitutionem vel aestimationem ejus,competens, . parna F.junctos. ult. Instit. de obligat.quae ex delicto nascunt raroque eve- .niat ut surtum manifestum non siit rapina , viceversa ut non dicam si criminaliter agatur, Iudicio publico raptorem teneri, tot tit. D. adleg Iut de vipublica ilem tot tit. D. de vi
Dices ex hac sententia sequi aliquem vi bonorum raptorem esse posse, non tamen furem manifestum. Resp. hoc verum esse si enim quis rapuerit in aedibus,in quibus nemo erat, actione vi bonorum raptorum conveniri potest sed surti nonnisii nec manifesti, quis 3 2. I. ult D defurtis.
DUBITATIO LVI. f.quiprivatam pecuniam in descra depositam ab ulli, aut aliud aliquo urtum commisit sacrilegiu sit 'in privatam pecuniam in aede sacra depositam aufert,
vel aliam rem profanam In loco sacro furatur, sacrilegium proprie & stricte loquendo non committit. Quapropter Dibus Severus se Antoninus Casio Festo rescripserunt, res privatorum si in aedem sacram depositae subreptae fuerint furiiactionem non sacrilegii se, A. D. adlegem Iuliam peculatus.
Dicitur enim sacrilegium, auctore Isidoro lib. o. etymol. quem refert D. Thomas a. a. quaest. yy art. I. Decianus tu truciat criminal lib. si cap. I . rub desacrileg num se quasi rei sacrilegium, id est, furtum linc sacrilegus qui sacra legit, id est, suratur quod etiam probat Paulus: Sunt aut sacrilegi qui publicasacra compilaverunt, sacrilegis. g. I. D. adleg. Iuliam peculatus. Definitur autem sacrilegium sacrae rei violatio, D. Thomas a. a. quaest. yy .art. I. quare ejus objectum res sacra, d. art. I. se art. 3. Praeterea in di art. 3. ibi resonis di
412쪽
cendum, in e species sacrilegii proprie dicti recenset i subjicit: uicunque autem contra quodcunquepraedictorum peccaterimen sacrilegis incurrit at nullam ibi mentionem illi casus facit de quo nobis sermo. Quare Anactetus in . qui rapis II. quaes. . ita ait: ui rapissecuniam proximi ut iniquitatem offeratur, qui autempecuniam, velres Ecclesiae Uulerit sacrilegiumfacit. Accedit Leon. Lessius de Iustitia Iure lib. a. cap. s. Dubit a cum ait sacrilegium proprie dici injuriam & irreverentiam quaeli Deo per indignam rerum sacrarum tractationem Confirmat non parum hanc opinionem quod qui ex
loco religioso aliquid non religibium aufert, inreligionem non delinquat, I lege Iulia . . non l. D. adlegem Iuliam peculat. Accedit quod in dubio semper mitior sententia amplectenda sit Isemper,si. D. Breg. juris L . D. mandati L et . D. de rebus dubiis. interpretatione poenae mollienda sint potiusquam asperandae, . penult D de paenis. Nihil obstat . au acta IF. g. locus 4. D. deparnis, cum ait :Locusfacit,ut idem velfurtum emacrilegiumst, capite luendum vel minoresupplicro. Quia cum res profana eloco sacro aufertur' quaeritur an surtum commissumiit, vel sacrilegium, investigari debet, an locus violatus fuerit: veluti an effractae fores vel senestri an vero non fuerit priori enim casu erit sacrilegium, squis o. cum authseq. Coae de uisio- puct Clericis posteriori duntaxat surtum L Ic sic locus facit ut idem&c. Confirmatur haec expositio muta nemini unquam
dubium fuit,quin cacrilegium committat,qui rem Deo consecratam e manu sacerdotis etiam extra locum sacrum eam circumferentis rapit, N. d. l. Io cum auth.seq. Coae de Epistop.
Cur sacrilegis. g. r. D. adlegem Iubamseculatus, quod falsitim esset, si communis expositio dictae legis auifacta θ. g.
413쪽
3 o I AC MAEsTERΤII J. C. Eodem modo respondeo ad c quisquis . vers militer I
quaest. . cum ait Similiter sacrilegium committitur auferendo sacrum descro, vel nonsacrum desacro, vel acrum de nonsacro. Quia cum non sacrum de sacro aufertur,sacrilegium committitur, si vel loci sacrisores aut senestrae fractae , vel aliquis cxvenerabili clero, cum resisteret,injuria affectus fuit,aut aliquid intervenit, quod immediate ad Dei vel religionis contem pium cirreverentiam facit hoc enim requiri ut sacrilegium proprie Min specie committi dicatur , sufficienter innuit D. rhoma a. a. quaest. yy art. a vers. restondeo dicendum.quem sequi videtur Leon. Lessius dejustitia se jure lib. 2. cap. S. Dubitat a cum ait : Proprie tamen accipiturpro violatione rei sacrae, sive pro injurias irreverentia quaesit Deo indigna tractatione reisacrae.
Si dicas quod nostro casu injuria fiat, irivatis, Diis privatorum pecuniae custodibus utique semper futuris infidis, nisi ab casubripienda majore supplicio fures coerceantur uti ex declamatione Sopatri argumentaturCujacius lib. II. I p. Resip. omnibus serme delictis trivatis Deo injuriam fieri, neque tamen propterea illa omnia proprie inricte loquendo sacrilegia vocari Denique loca sacra, veluti templa principaliter extructa non esse ut in iis res privatorum custodirentur, sed ut in iis res divina fieret precesque ad Deum funderentur: quapropter principaliter& immediate in religionis contemptum nihil fieri, sit ex iis res privatorum austrantur. Οἷro me non negare hoc furtum, maxime si extra ordinem agatur, gravius puniri debere, ac illud sorte esse quod post legem Iz. tabb voluit Cicero lib. a. de legibus, cum ait Sacrum sacro vecommendatum qui clepserit, rancriiquegarricida esto. Deniqtie Sacrilego poena es, neque ei soli qui escro abstuleri sed etiam ei, quisacro commendatum, quod o nunc multos insanis sed tan
414쪽
DE Us T. ROMAN LEGUM Lib. II. 3 Illim quod proprie stricte loquendo non sit sacrilegium. Objicit porro Cujacius quod locus sacer praestantior sitie.
cunia,ac proinde par sit ut pecunia loci conditioncm sequatur, Zib. II. ob by Res p. hoc Verum inre,si primaria suris in tentio esset, non tam privatorum res lucri faciendi caussa contrectares, quam Deum tentare ac quasi perfides, custodem ludibrio exponere mectamen propterea sacrilegium committi sed praeter surtum aliud crimen, quod D. Thomas tentationem vocat a. a. quas . . art. I se seqq. Quod idem Cujacius ait,nos non debere pecuniam priva-
. tam a sacra separare,cum ingrediens templum eo animosuerit sur, ut sive sacra esset sive profana, quam inveniret, eam au
ferrct. Falsum est: quia nemo praesumi potest peior quam facto suo se ostendit, . cap. dudum .ult. ext de praesumpt. semper in dubiis benigniora praeserenda sunt, .semper . D. de reg. juris se l. I si S. D eod. l. . D. mandati, nec propter suspicionem, etiam vehementem debeat quis de gravi crimine condemnari, cap. literas I . ext depraesumptionibus.
si esurienti elnudo permissumst furari vel vi rapere
Non arbitror esurienti vel nudo permissum esse furari
vel rapere id quo necessario indiget cum tam surtum,l. I.I. ult D de furti I. I. Instit de obligat quae ex delict nascunt. quam rapina indistincte prohibita sit, tot tit. D. in sit de vi bonorum raptorum. Accedit uris regula quod id quod nostrum est sine facto nostro ad alium transferri non possit, I id quod I I. D. de reg. juris. Cui adstipulatur cap .squis 3 ex . de furtis, cum ait Si quispropter nec itatemfamis, aut nuditatis Aa a fura-
415쪽
3 a JAC MAEs TERTII . C. furatus fuerit cibaria, sem vel pecus , poeniteat hebdomadas
tres: si reddiderit, non cogatur jejunare. Si enim licita haec fuisset ablatio, ecclesiastica censura irrogata non suisset Nam quod legitime factum est, poenam non meretur l. Gracchus . Cod. adleg. l. de Adulteriis. Denique in . palam M. f. s. D. de ritu nuptiarum,haec Verba Occurrunt.2on es ignoscendum ei quae obtentu paupertatis turpi mam vitam egit quod confirmas c. itaneo a. quaest. 1. Quinimo aliter posito ure quilibcti vincula conjectus fur facile asseverabit contrectationem necessitate urgente factam esses atque ita eveniet ut furari impune liceat. Sed obstare Videtur quod quemadmodum nec emitate urgente dominiorum discretio introducta est, s. a. Insit dejurenat geni se civit ita etiam eadem denuo tolliqueat cum nihil tam naturale sit, quam eo genere quodque di tui, quo colligatum est, . nihiliam naturalebs. D. de reg. juris hinc vulgo jactari solet In necessitate omni uni commmnia. Verum respondeo quod necessitas non ierit caussa dispositiva discretionis dominiorum, sed tantum impulsiva dispositiva fuit communis omnium hominum consensus quapropter Iustinianus verba sua hoc modo concepit jam usu exigente se humanis necessitatibus geἡtes humanae jura quaedam
i constituerunt, d. g. 2. At nostro casu consensus domini,cui res sua aufertur, non interVenit, N. l. alienum . l. fissius 21. Od. de furiis l. placuit . Instit de obligat qua ex delict nascuntur. Itaque discretio dominiorum legitimo medio introducta fuit, at haec communio illegitimo , cum fraudulosa alienae rei contrectatio invito domino facta, jure prohibita sit, d. l. r. g. a. D. defurtis se g. . Insit. de vi bonomm raptorum. Ut omit
tam quod quamvis ipsa necessitas bona alioquin privata
communia redderet i injuria tamen fieret ei cui furtum vel rapina fit; nam cum ipse bono jure id quod habet privatim possideat,
416쪽
l DE Ius T. ROMAN. LEGUM Lib. II. 373deat, non potest sine injuria ipsi soli illud extorqueri, ad quod
reliqui omnes aeque obstricti sunt praecipue cum ipsi, postquam re sua carere incepit , nulla pro contingent portione actio adversius eos tribuatur quibus nihil surreptum est , atqui absurdum est aliquem injuriam alicui facere, non tamen peccare, sed jure suo uti. Si dicas quod finis rerum inseriorum sit, ut hominibus in neccssitate sint subsidio & ut homines per illas possint vitam suam conservare tueri; Resp. hoc verum essh;sed cum semellegitimo modo introductum sit, ut aliud meum aliud tuum esset, non potest denuo quod meum est tuum fieri, vel quod tuum est me uni inisi legitimo modo,id est,communi illo consensu,quo prius effectri suit ut aliud meum aliud tuum esset. Objicies quod homines in prima illaicrum omnium divisione noluerint, neque etiam potuerint a se abdicare, quo necessario ad conservationem vitae indigerent, acie tenus communionem mans ille. Resip. hoc falsum este in unumqtiem
que hominem in se recepisse curam ac solicitudinem honestis mediis illud quaerendi investigandi quo necessario ad con- scrvandam vitam,opus habet, vel aliquando habiturus est. Ecquid si illa cura Volicitudine nihil proflat aes atque ita eveniat ut in discrimen vitae conjiciatur Resp. ipsum debere opem divitum ac eortim qui habent id quo indiget, implorare rac illos ipsius paupertati ex lege charitatis misericordiae subvenire debere,non minus si negligant peccaturos,quam illum si furaretur vel raperet. Quod innitit Ambrosius sermone δr rei iIus inescui. δώιb sinem dist. cum ait: Neque enim minus es criminis habenti tollare quam cum po is se abundes iu- digentibus denegare. Qus etiam sensu accipi debet quod subjicit usurientium panis est, quem tu detines nudorum indu
mentum es, quod tu recluis, se miserorum redemptio est, ct ab A a 3 solutio,
417쪽
solutio, pecuuia quam tu ira terram defodis. Si enim credidi et propter necessitatem ea pauperibus acquiri vel communicari, non praemisisset illa verba, Neque enim minus es criminis ore. Adiuvatur haec sententia per I. g. cum in eadem a sub em
D ad legem Rhodiam dejactu, cum ait siqua consumendi evulsa imposita forent: navi scilicet, jam in medio mari adversa tempestate depressae in numero essent cibariareo magis,quod, squando ea defecerint in navigationem, quod quiseque haberet, incommune conferret.Non dixisbet:quod quisque haberet,in commune conferret si necessitas ea jam in commune contutisseL Imo necessitas conscrre non potuit Quia haec communicatio non fΤt a
domino ex lege particularisin stricte dicte justitie,sed lege pie tatisin misericordiae. Qiiod ex lege particularisin stricte dictae justitiae fieri ab aliquo debet saepe potest pro facto reputari; at non quod ex lege pietatis& misericordiae. Denique quid in
nostro casu pro facto reputabitur' non donatio quia nequidem ex lege charitatis' misericordiae cogitur dominus ad sublevandum inopiam alteri necessitate prest rem propriam donare sed satisfacit,si modo proximum a calamitate praesenti liberct, vel locando, Vel commodando, vel mutuum ipsi dando,ut bene etiam observavit Navarru insuo Manuali cap. 7. m. co .ctseqq. nec non tractat de reditibus Ecclesiasticis quaest.
a. monit. 3. Couvarr. in relect cap. peccatum de reg.jur. lib. 6. g. r. uum. 4. ita commode intelligi potest D. Thomas a. r.
quaes. 66 artic. . in verbis' Sed quia multi sunt necessitatemptitientes , se nonpotest ex eadem re omnibus Dbieniri . committitur arbitrio unius cujusque dissensatio propriarum rerum, ut ex eis subveniat necessitatem patientibus. Sed petes, quid si neque donando, neque locando , commodando,vel mutuum dando velit dominus inopi iecessitate prest,subvcnire t Resp. nequidem hoc casu furtum aut rapinam
418쪽
DE Us T. ROMAN LEGUM Lib. II. 3 srapinam pauperi concedi debere, sed libertatem duntaxat accipiendi rem quasi mutuo datam, locatam,Vel commodatam: ac proinde sub tacita quadam restituendi lege , si ad meliorem aliquando fortunam pervenerit. Navarrus locis supra citat. Qubod si pressus necessitate fecerit, ignoscendum ei crit quod hoc modo vitam suam redimere voluit, et l. . . de bonis eorum qui ante sentent. Atqui co sensu recte etiam intelligi pot- cst D. Thomas loco supra citato,cum ait: Si tamen adeo sit evidens es urgens nec sitas, ut mani sumsit instanti necessitati de
rebus occurrentibus esse subveniendum puta cum imminet personaepericulum se aliter subveniri nonpotes I tunc licite aliquis ex rebus alienis suae necessitatisubvenire sive manife esset' occulte sublatis, nec hoc proprie habet ratione urti velrapinae Certectiam eodem modo intelliguntur plurimi, qui simpliciter ex
hac caussa domini tam transire scripserunt: scilicci ut transeat veluti ex mutuo Imbetiam perpetuo cirrevocabili lces si nempe ad meliorem fortunam inops reversus non ierit. Ex quibus facile constat disparitatis ratio: cur nempe extrema necessitate urgente possit inops eo, quem dixi, modo sibi
prospicere nullus autem, nequidem ad evitandum mortis periculum extra vinculum conjugale actum matrimonii exercere possit, L palam os. g. s. D. 2 ritu nuptiarum c. itane Ra.
quas. s. Nam quae illi actui inest, vel inesse videtur malitia per restitutionem ablati, vel saltem, si inopia non permittat per sanctum restituendi propositum omnino tollitur quod de malitia, quae fornicationi vel adulterio inest, nemo dixerit:
cum nullam hi actus restitutionem patiantur. Couvarr. in re-DD. cap. peccatum. de reg. juris insextopart. a. q. I. num. F. .
est . Constat etiam cur sine dial .aboranti patri liceat infantem recenter natum distrahere, i. et Cod. de patr. quisitio disr cum facile redimi possit debeat, d. l. 2.
419쪽
3 6 AC MAESTERTII l. C. Si dicas quod homicidium ex inevitabili necessitate factum vindictae legis non subjaceat, . ut vim s. o ibi DD. D. de Iustitia se iure. Resp. quod ipsa lex invasorem gladio feriat illumque eladium invaso porrigat, quo imminentem sibi mortem
avertat , at nulla lex propter unius inopiam alium dominio rei suae privat. Nihil obstat e discipulos 26. de consecratione. Disina. . cum ait: Discipulos cum persegetes transeundo vesierentilicus,se de rent, ipsius Chrisi vox invocentes vocet, quia coactifame hoc fecerunt. Nam cuilibet per sata eunti: esurienti, etiamsi urgens non sit necessitas, permissum est unam alteram-ve spicam de eerpere: uti etiam eunti per Vineas unum alterum-ve botrum, dummodo secum non serat, sed statim in via vel vinea com- medat,Deuteron cap. 23 insine D Thoma I. a. quaest. Io S art. a. mers seeundo vero. Quod post Ripam in i damnum colum a.D. de dumis infecto confirmat etiam OuvarruVias inretia. cap.
Et haec ratio est, cur discipulis ea super re nullum a Pharisaeis factum suerit negotium i sed tantum quod hoc facerent Sababatho; ut constat ex Matth. cap. 12.
An liceat convicianti conviciarii Non licet convicianti conviciari; quasi privata auctoritate se ulcisci, et. l. non es 76. D. Breg. iuris, non enim relatione criminis, sed innocentia rei se purgare solent l.s qui reus. S. D. depublic Iudici Neque malum pro malo,&t uti expresse dicitur, convicium pro convicio reddi debet.
I. Petr cap. I. vers. s. Haec sententia inter communiter receptas relata est a ZoareZio recept sentent.tit. I num. b. lin. in cas.
420쪽
D Ius T. ROMAN LEGUM Lib. II. 37 in cap.dilis. n. o. de excepi se issententia Angeli se Decii in I. ut vim D de Iusit. 9jure Abbatis in c. I. ext de injuriis quos citat Hippost Riminaldus add. I. ut vim n. ΟΙ.
Dices quod adversus arma armis se tueri liceat, i ut vim 3.
D. de Iustitia est iure. Ergo idem circa verba permissum esse debet. Resp. non ut in repellenda vi, sic in contumelia periculum inmoracsse implorandi auxilium iudicisci Praeterea vim vi repelli posse convicium convicio non posse,sed utrinaque fieri, injuriam injuriae adjici. Dices honorem pari pasis cum vita ambulare, et. l. Iusta s. D. de manumisi vindie. I. iai quidem S. I. a. D. 'uod metus causi. Resp. aequiparationem illam secundum quid ,non absolute procedere.nostro autem casu obrationem diversitatis supra datam, nullo modo. Objicies quod convicianti liceat reponere mentiris, vel :calumniaris psime. Resp. me hoc concedere sed expresse negare in ea repositione ullum convicium esse cum non ad alium finem quam manifestandam innocentiam sine ullo dolo, sine quo tamen injuria non committitur fiat, si non conviciis Cod de injuriis Mynf. cent. s. obfri . num. s. o Grivest. decis .f. Eodem modo respondeo ad i. qui cum majoris . I. s libertus . D. de bonis libertorum, cum ait Idem puto, es ab eo petitus, retorsit in eum crimina ignoscendum enim es eis voluit se ulcisciprovocatus nullus cnim hic fuit dolus, nullus injuriandi animus; imo nequidem accusandi, de quo soloci tibitabatur, arg. d. l. qui cum major I inprincip. g. I. seseqq. cum
provocatus a liberto, innocentiam suam duntaxat ostendere
voluerit dicens non se obiecta a Patroni filio crimina, sed ipsum patroni filium ea commisisse, quod multo magis ex eo patet quod in judicio hoc dixerit: idque innuit verbii ulcisci: hinc Cato : Si quis membrum rupit aut os fregit, talioneproximus quod cognatus ulciscitur id est, lege judicioque. Idem di-