장음표시 사용
2쪽
In Historiam Sacram primae mundi aetatis In Academia raetinarum Titerarum
inentismi ac Reverendissimi R. E. 'CARDINALIS
obiepiscopi, , Dissopi Monti Falisci, i.
Ordisus Eremitarum S. Mugustim, O in Seminaria μα- lii Fabsit divinarum siserarum Professo e . OPUD MONTEM F ALISCUM. MDCCV. Ex Typographia seminarii. Superiorum Permes
3쪽
Ebratus interlocutor in primo &secundo Dialogo personam tuetur non tam Hebraei quam Christiani, quod ibi agantur res secrae Scri lae Christianis communes sunt cum Hebrab. , Qui gerunt perionam aliorum,
nempe AEgyptii, Phoenicis, Graeci & Latini
proferunt aliquando gentium illarum monumenta , qVae nobis servata non sunt nisi in
scriptisse Christianorum , dignissima certe quibus nemo fidem abroget. In tertio Dialogo Latinus agit causam Editionis Latinae
vulgatae in' numeris annorum aliter expressis in Graecis codicibus: Graecus titubanter &
inconstanter loquitur de Editione LXX. Imrerpretum ob codicum instabilitatem: Η braeus planam iacit veritatem Hebraicam .
Vocabula quaedam AEgyptiaca & Arabica descripsimus literis Graecis S Hebraicis, quod nobis desuerint Coptici & Arabici characte
4쪽
DIALOGUS LIn tria priora capita libri Genesis.
Hebraeo, AEgyptio, Phoenice, Graeco ,
Hra. i. Agniscum atque praeclarum est ad commendationem libri Genesis omnibus Gentibus afflandam , quod saerae dux paginae revocent omnem memoriam priorum temporum rmundi ab summo Se aeterno Deo conditi citandant ineunabula Se primordia: generis humani patefaciant propagationem ab uno omnium stipite : genearcharum describant aetatem: perspicuam Se dilucidam contineant de di- Iuvio universali narrationem e terrarum prodant divisionem post diluvium t dispersarum per totum orbem gentium ac nationum re eenseant eapita r splendidissimas enuncient promissiones de benedicendi; in semine Abrahae omnibus gentibus e famis umversalis complectantur historiam: memorent omnium antiquissimas prophetias e proserant maxime oraculum de Silo, seu Messia expectatione Gentium. AEG. r. Necesse est edisseri a nobis quae his de rebus promunt monumenta Gentium vetustissimar ut inde etiam cognoscamus rerum gestarum veritatem , quas liber ille eommemorat. AEgyptius sacerdos , quem in onuphiti praefectura egregie de rebus Trojanis loquentem se audivisse testatur Dion Chrysostomus
riebant is 'οῖς Γε-οῖς E iis in Graucis Mercurii memorati et Eusebio At Georgici Syncello: sive εν ση κοσμογα tu Co Nonia TMαι, ex qua prompsit Sanchoniathon quaecunque de rerum creatione protulit . Notum
est Ta utum que Mercurium AEgyptiorum , de quo plemus in alio loco. Α Σ
5쪽
PHOE. 3. Cum auditis Sanctioni athonem , vobis dubium esse non potest Phoenicas jam antiquitus astensos esse AEgyptiis de primordiis rerum . Phoenicum historiam & ipse Phoenix patrio sermone scripsit is auctor, vir in primis πο-
παρα παντω ο ει νω πρθων. multiscius cir percuriosus, oe ante omnia evidus
sciendi , qua fuerunt ab initio, oe 4 quo omnia constituta fant. Grandi hoc elogio decoravit Sanchoniathonem ejus interpres Philo Biblius apud .Eusebium in primo Praeparationis Evangelicae, ubi insξne fragmentum extat Phoenicia- eorum vetustissimi hujus scriptoris . Venisse suppetias eidem historico τα
rambala Iacerdote Dei I EUO, tradit Porphyrius apud eundem Eusebium. IIla. q. Gaudeo Hebraeum , Hebraeorumque judicem fuisse adjumento Phaenicum Sanehoni athoni. Jerambalus seeerdos Dei JEvo , seu JAci , ut legit Theodo-
retus, est Ierobaal, qui O' Gedeon. Jud. VII. r. Ut enim αμ τοι immortalis ponitur a Graecis pro ἄβροπικ, αμασίη obmutescentia pro , Puασαν AEgyptium Saturni nomen pro P. άν, Mi Meu uria AEgypti pro Mimc , seu Mopb, ut Hebraice nominatur : ita certe Perombal dicitur pro Ierobal, si .e 'erobaal. Gedeon quidem non erat sacerdos, imo nec Levita, cum esset e tribu Manasiis: sed ambiguitas vocis Hebraicae HI Ghen , quae ita sacerdotem significat , ut etiam extendatur ad primarios in politicis ministros, nempe ad principes, magnates, gubernatores , presides , facile creavit interpreti Sanchoniathonis errorem. PHOR. s. Non sane hoe mirabiler nam Phoenices a quibus cultum Cabirorum accepit Samothracia , Osten vocabant sacerdotem . Id notum ex Hesychio , cui
x:ης Coes est ἱερευς Καβε ρων facerdos Cabirorum. Κίου terminatione Graeca dieitur
pro Cohen, setit apud Iosephum x ως reperitur pro Cain. Sed in callem. Trincipium huyus universitatis ponit Sanctioni athon aerem teneἷrosum ae spiritu fretum, quem appellat xυς ἐρεβωδες. Spiritus vero juxta eundem auctorem suam ipsius ρrocreationem minim/ agnoscebat. Has. 6. Video Sanchonia thonem expressisse, quod in ipso Genesis exordio ait dixinus Moyses : In princimo creavit Deus coelum edi terram. Terra autem erat inanis oe vacua, O tenebrae erant super faciem ab si r ritus Dei ferebatur super aquas , seu juxta vim vocis Hebraicae miri u Mnrahepbeth vebat aquas. Tenebrae illae primordiales sunt Chaos Erebodes , seu DUI Ca-hoth ereb tenebrae vespertinae, a quibus ducitur primus mundi dies, juxta illud: Factumque est vespere O mane, dies unus , seu dies primus. In Hebraeo textu legitur: 'π Et fuit Ereb, id est, vespera. GRAE. 7. Graecos veteres illos admia um antiquos non praeteriit hoe initium rerum: non Hesiodum, juxta cujus Theogoniam V. IIc. πράυτα xκος γίνετε primum fuit Chaos , atque illud quidem cujus Erebus seu vespera , noxque primigeni luci praecurrerunt ἱ cum dicat vers. I 23. Se IZq.
Ex Chao vero Erebusque, nigraque nox editi sunt, nocte autem O aetber ω dies sunt procreati. Non auctorem Hymnorum Orphicorum , juxta quem N γένεσου πανπωs Ux generatis omnium . Non Thaletem Milesium, qui, Diogene Laertio teste, diem nincte posteriorem agnovit. LAT. 8. Habuerunt id cognitum fle Latini. Varro apud Festum Erebo natam noctem ait. Unde est o illud o Erebo ereata fuscis crinibus Nox te invoco . Ovidius tib.
6쪽
lib. I. Metamorph. Fab. I. unum in principio mundi tenet naturae vultum. quem dixere Ciruos: quia Nullus adhuc mando ρralebat lumina Titan, re nova erescendo reparabat cornua Phoebe.
Namque Gaos, caecam quondam sine sidere molem, Non Iurgente die, ae mundum sine luce canebat. Iulius Caesar lib. 6. commentariorum, de Bello Gallieo suppeditat nobis ipso etiam Gallos, qui se omnes ab Dite patie ρrognatos praedicant : idque ab Dra ilibas proditum dicunt. Ob eam causam Oatia omnis temporis, non numero di rum , sed noctium , futura; O dies natales, O mensit , edi annorum initia sic observant, ni noctem dies Iubsequatur. Germani quoque apud Tacitum in libello de Moribus Germanorum nec dierum numerum, ut nos , sed noctium co-- putant. Sic constituunt, sic condicunt: nox ducere diem videtur . AEG. V. Sc latii s senderet nostra collocutio, si gentes enumeraremus, quae diem civilem inchoarunt a vespera, qiuasi tenebm antegres, sint lucem. De Atheniensibus quos AEgyptiorum colonos fuiste docet Diodorus lib. I. pag. r' Sr Julius Africanus una cum Theopompo dc aliis apud Eusebium lib. Io. Praepar. Evang. cap. Io. nunc solum observabo eos a Die occaso ad Iolem iterum occidentem omne id incilium tempus unum diem esse dicere , prodente Varrone apud A. Gellium Lib. s. Noctium Atticarum cap. 2. Et quamquam visum est AEgyptiis diem civiliter computare a media nocte ad alteram mediam noctem: non latuit tamencorum ilicologiam primigenia vespera. Dissertatio de anno diluvii universali Dum. vos docebit seniorem Ortim, quem AEgyptii apud Plutarchum in libro ite Isido S' Osiride serunt ζα , -- P. cxΘ u in tenebris natrim esse , ad umbrare primam lucem tenebris posteriorem , de qua dicunt Hebraicae scripturae r κ 'n) 'R Fia Or , O factus est Or, seu fiat lux, in Iacta est lux. Gen.
I. 3. Nunc ad pleniorem intelligentiam addo ex eodem Plutarcho τἰν Αρουκων
vatum esse, ac vocatum ab AEgyptiis seniorem Orum . AEgyptiacum nomen MoΥHPL explicant . Egyptiacae voces Η 'num o vhLiri , quae significant, Huni a facita est, ' egregiὰ respondent Hebraicis vocibus 'no Et fuit Freb, sive . Et fuit vespera . Id in versione Coptica exprimitur vocibus . lusciopi: quia verbum, Sciopi est saepe es viae in sgnificati eum verbolpi iri , in statu regiminis εν er . Has neglectissimae linguae minutias observo,nu' parum enucleate dicam de nomine, quod alias est valde obscurum. HLI. a Q. Itaque consentiunt sacrae Genesi de de primigenia vespera , & de primigeniis tenebris, de de primigenia luee tenebris posteriore non tam Phoenices, quam AEgyptii, quam Graeci, quam Latini, quam alii populi. An ei paνiter eonsentiant de terra in principio inani &' vacua , nondum percipio. secundum phrasim Hebraicam rcyra erat o in Tobu in Boisu, hoc est, inanis oe vacua , sive rudis Se in-s armis. LXX. interpretes vertunt : άόρατοe x- άχπτασκευα pae inνisibilis Oi ncompositar quia Hebraicae voces Tobu Se Bohu significant rem ita nudam Minanem, quae nec ordinem subeat, neque aspectum. PHOE. II. Eundem in Sanctioni athonis cosmogonia sensum habet vox Mau, quippe quam Wύκτα seM--ν noctem significare aiunt. Nocte enim res sub aspectum non cadunt. Ut autem AEgyptiorum Thomo est eidem Sanchonia thoni aut, sive Taaurust ita Hebraeorum Bobu est ipsi Raau. LAT. I 2. Praeclarum. inanitatis terrae simulacrum est nox. Unde Virgilius in sexto . eidos volens
7쪽
Pancire res alta terra O caligine mersas, ait: Ibant obscuri sola sub nocte per umbras, Perque domos Ditis vacuas , oe inania regna. Umbra corpus inane dicitur Propertio lib. 3. Eleg. t 8. de laudatus Uirgilius lib. . Eneid. noctem vocat humentem umbram: uuia nox omnis humida est . . . Et nihil interes, atrum umbram an noctem dicast nox enim umbra terrae et . Uerba sunt Servii eius commentatoris. Terra ergo in principio erat inanis de vacua, rudis At informis , invisibilis Be inordinata. Perturbationem rerum in hac terrae inanitate de ruditate se describit Ovidius in primo Metamorphoseon r us erat toto natura γultus in Orbe, Quem vixere Chaos; ruis ιndigestaque moles riec quicquam, nisi pondus iners, congeriaque eodem ton bene 1 unctarum discordia semina rerum .HEA. Is . Sunt gravissimi Scripturarum interpretes , qui illud r In ρrincipio creavit Deus caelum o terram r intelligunt de materia informi, quam Deus secit ex nihilo, quasi semen caeli in terra, eum in eonfuso adhuc esset caeli oe terra maleria. tia Augustinus lib. I. de Genesi contra Manichaeos cap. 7. cui subscribunt inter alios Beda & Albinus Flaccus . . EG. I . In eadem sententia suerunt AEgyptii apud Diodorum lib. I. pag. . ubi aiunt
fuit a primipio , unam balaim formam caelum oe terram , commixta eorum
GRAE. is. Hanc quoque inter Graecos suisse mentem Euripidis, prodit idem Di dorus exserisens hos versus ex eius Menalippe :
Sic una caelo forma cum terra fuit. Sed fecerant . sese uti divortium Mox euncta gignunt, inque lusem dant feras,
oes, soloque qua vivunt, O arbores rMortaliumque genuS. Similiter Orpheus iuxta Apollonium Rhodium lib. I. Argonauticorum v. 496. FI ιδεν δ' οἰσ γυιε , κνοῦ οὐρανὸς , ηύε ΘΔι-ἀ
cum prius bis faeies se commiscentibus una, Singiua lite gravi Derint discreta seorsim r. Ut certam simamque habeant εω in aethere metam Sidera, solares evrsus , lunaeque meatus:
Ut montes simi producti, fluviique fragosi sis cum VI his: utque orta repentia cocta. Diuiligod by Corale
8쪽
LAT. i Addo Virgilium Ecloga ς ubi Silenum exhibet idem planc canentem de mundi origine e Namque emebat, uti magnum per inane eoacta Semina, terrarumque animaeque marisque fuissent, Et liquidi simul enιse ut bis exordia primis Omnia, O ine tener mori concreverit orbis. Tum durare solum, O discludere Nerea ponto coeperit, σ rerum paulatim sumere formas, Jamque myum terrae stupeant lucescere Solem roctius atque radant stim motis natibus imbres. Incipiant ol cstm primum surgere , cumque Rara per ignotos errent animalia montes. Hine lapides Pyrrbae mctos, Saturnia regua, Caucaseasque refert volucres, sertumque Prometbei. HEL I . Narratio Moralca de rerum creatarum distinctione & ornatu, deque hominis formatione, elucet non parum in his Virgilii, Apollonii Rhodii. Euripidis lue vestibus. Haec enim nos docet , ut coelo, terra , mati seorsim disicretis, productae sunt arbores, editum omne plantarum genus , posita in eo lo luminaria magna, & euncta lidera , procreata volatilia , aquatilia, de reptilia, factae animantes, formatus homo . Sex diebus mundum de omnia que in eo sunt, elaboravit Deus et in requievit die septimo ab universo opere , quod patrarat. Et benedixit diei septimo I in sinctima vit Humas quia in imo cessave
rat ab omni opere Iuo, quod crea rit Des ut faceret. Gen. II. 1. 3. .
L, r. i8. Equidem septimo die , otium ρlacuisse ferunt: quia ir finem laborum tulerit ait Tacitus loquens de Iudaeis lib. s. Historiarum. Quod si Seneca reprehenderit sacramenta Judaeorum , γ maxime sabbata r inutiliter id eos facere estprmans, quod per illos gulos septem interpositos diss , septimam ferὸ ρartem aetatis fuae
perdant vaeando, O multa in re ome urgentia non agendo laedantur: nihilominus confessus est eos non sine causa ritum illum accepisse . Ait enim; ali tamen c.tusus ritus fui noverunt . Id notat Augustinus lib. 6. de Civit. Dei cap. it. Quinetiam praeter Iudaeos multi septimum diem observarunt. Alexander S verus , teste Lampridio in ejus vita , capitolium septimo die cum in urbe esset, asscendit, templa frequentavit. Avidio Cassio exercitium septimi diei fuit omnium militum , ut refert Vulcatius Gallicanus. Diogenes grammaticus disputare saliaris Modι olitus, qui Tiberium Caesarem venientem , ut se extra ordianem audiret, non admiserat: ac ρer servulum suum in septimum dum distulerat, memoratur Suetonio in Tiberio. De conviviis juvenum , qua agitare Athenis hebdomadibus Luna solenne fuit, loquitur A. Gellius lib. is. Noctium Atticarum cap. 2. Idem lib. I. cap. IO. Varronem exhibet copiose disserentem denumero septenario, in libro, quem inscripsit Hesdomades. Gx . Solemnia diei septimi non immerito dicuntur Athenis servatar Fia
nimum diem faeram non solum Hebrai, sed etiam Graci sciant, ut ex Hesiodo . Homero, & Callimaeho docet Clemens Alexandrinus lib. s. Stromatum. Idem ostenderat Aristobulus, obseri ante Eusebio lib. II. Praeparat. Evang. cap. 12. nisi quod Pseud Linum pro Callimaelio posuit. Ea erat apud Graecos o, servatio quietis diei septimi , ut ipsi etiam pueri otium sibi praecipue sumerent ἐν ταe ἐβδεμ in septimis diebus , ut videre est in Luciani Pseudolo. gista. Antiquissimam Delphorum traditionem in argumentum septimanae mun-
9쪽
di natalitiae illustratam habemus laudata am dissertatione de anno Diluvii
Audio. Ibi quoque observatur id 3uxta priscaira AEgyptiorum theologiam csse Ad haec Dici lis. 39. auctor est AEgyptios institvisse , ut septimanae dies ad scptem sedera illa, quos planetas anellarunt, referantur. Hermes , seu Mercurius , juxta Philal trium lib. de Haeresbus , haec apud Ag1ptios excogitavit.
Septenarium dierum nulnerum adco religiose observabant , ut cuin initaret tempus, quo rem divinam facturi crant sacerdotes, nonnulli per sex dierum septimanas, alii per plures, alii per pauciores, ia/wi, νει et V ε ταλεισομένας , numquam vero minus diebus septem, abstinebant ab omnibus animalibus ; ut refert Chaeremon apud Porphyrium libro η. de Abstinentia, cap. 7-HM. 1 I. Nihil opus cst plura reserre, quando Iudaicarum antiquitatum vindex Josephus lib. 2. contra Appionem docet. quod re u πώ e Eu.l oria' umirem, , Ωἐ βάρβαρον άδε ἔν εθνος, ei γα μου πο τοῦe ἐρδο κήδες ι ἁ γῆμεν ἡμῶς , το ἔθος οῦ διαπελ' υ . neque est aliqua urbs Graecorum , neque Barbara natio omnino ulla, ubi mon increbuerit mos fervandi septimum diem, quo cessamus ab opere. Quando de Seneea, quantumvis in Judaeos injuriosus, ait apud Iaudatum Augustinum lib. 6. de Civit. Dei cap. II. hanc eorum consuetudinem usque eo convaluisse , ut per omnes tam terras recepta
fit . Nihil ergo fuit receptius observatione diei septimi, quem Deus sanctificaverat, quia in imo cessaverat ab omni opere suo. PHOE. 22. Dics opificii mundi articulatim distincteque non dantur intelligi in Placeniciacis Sanctioni athonis. Ouae tamen prius , quae posterius facta junt. ibi indicantur. Exordio iacto ἐά Chao, de quo jam cminus , Mot emersisse
dieitur ex prima rerum commixtione. Turo τινες φασιν , οἱ δε ὐδα-
-Me ex .. Id nonnulli dicunt lutum I alii vero aquosa mιxtionis corruptionem, ex qua pro iis omne semen productionis, omniumque generatis. Vocabulum PMoth, Arabica prolatione Maut, mortem propnc significat non tam Hebraeis , Syris & Chaldaeis , quam Arabibus. AEgyptii per Apocopen dicunt MOY . Ad eandem radiccm pertinent Arabicae voces rR P maῬat Sei ηn d mavatan, quibus designatur terra deserta O vacua , terra culturam nondum experta, quasi tunc esset exanimis. Mors d plerisque bene interitus dicta es, quasi interveniens, O mixtarum rerum connexionθm resolverar ait Servius in quartum Georgicorum Virgilii. De primaria mixtarum rerum connexio ne jam egimus , exponentes quem in sensum acceperint antiqui terram in principio inanem & vacuam . Mixtionis hujus resolutio Mot a Phoenicibu dicta est. Quia vero corruptionem unius sequitur alterius generatio : ideo secundum Sanchoniathonem omne semen productionis, omniumque geri ratio prodiit ex Mot , aquosae mixtionis corruptione. Hra. 23. Vidcor mihi videre alludentem Sanchoniathonem ad Mosaicum mi Ed. de quo scribitur Gen.II. 6. : ΣΠΗΙ 'at 92 Dκ npem Rri 'u 'R Et FD ascendebat de terra , O irrigabat universam faciem terrae . Ibi quidein vox Ed fgnificat vaporem , quo tamquam aliquo sonte scaturibat universa terra, ut ei facunditas daretur aquarum inductionibus. At alibi sonat in irritum , non secus ac vocabulum mnu Motb . Imo ideo Hebraicum 'κ M vaporem fgnis eat; quia intereunt, Ad quasi veniunt in nihilum, quae abeunt in vaporem . Contigit haec terrarum foecunditas , antequam fierent luminaria in firmamento caeli , quando scilicet, congregatis in locum unum aquis',
10쪽
quae sub ecelo sunt, apparuit arida, O protulit terra herbam P. renteru, Ofacientem semen Iuxta genus suum , lignumque faciens fratctum, O habens unumquodque sementem, secundum Deciem suam . Gen. I. I 2. Ita ἐγε ara πασκαπ.rα κυίσεως prodiit omne semen ρroductionis, ut utar verbis Sanchoniathonis, quae jam audivi. PHog. 2 . Si Ed Mosis antecesserit facta Iuminaria in firmamento coeli. ea quoque anteeessit Mot Sanchoniathonis. Solem enim, lunam, & stellas is memorans
Luna, Stellae O magna sidera. Addit idem auctor animalia postmodum prostiisse tam ex terra quam ex mari, masculum & flaminam: az demum εκ του
Mau natos esse saeculum ae primogenitum , viros mortales, & a saeculo primum ex arboribus alimenta hominibus esse data Habet quidem obscuritatis non parum haec Sanchonia thonis narratio. Sed nodum omnem tollit lingua Hebraica , quae affinis erat Phoeniciae . Dictum Hebraicum est a , pCol-si jab significans vocem oris Dei r de vocabulo Baau significatur inanitas, vacuitas, vibilum ; quod idem sit eum Hebraico a Bohu , ut Iam notavimus. Vult ergo Sanctioni athon tractum saeculum, tractum primogenitum ex Colpia de Baau e quia omnipotens vox oris Dei , nullius opis egens, condidit saeculum, hominemque sermavit. HEB. 2s. Egregia interpretatio. Nam de singulis operibus in hujus saeculi initium patratis de terminatis sermatione primi hominis , scribitur in saera Genesi tEt dixit Deus, atque ad Dei vocem cuncta narrantur facta. Haec oris Dei Vox, de qua regius vates Psal. XXXII. Verbo Domini coeli firmati funit Os ratu eris e us omnis virtus eorum . . . Quoniam ipse dixit, in facta Ium: ipse man vis , O ereata sunt . Haee oris Dei vox , de qua Iuditha precans Deum cap. XVI. v. II. Titi serviat omnιs creatura tua: quia dιxisti. oe facta
sunt r m dii spiritum tuum , O creata sunt , ω non es , qui resistat voci tuae.
Haec oris Dei vox, de qua Isasas cap. LV. vers. II. Sic erit verbum meum , quod egredietur de ore nuo: non revertetur ad me νacuum , sed faciet quaecumque valui, prosperabitur in bis, ad qua mas illud . GRAEC. 26. Non male, ut jam video, Aristophanis comoedia, quae inscribitur Nubes , ponit in primordiis rerum σι Xάος - νας Ga Hs γλῶτταν. Chaos in nubes O linguam. Nee sine causa Pytagoras, Socrates, O Plato dicebant se aAdire vocem Dei, csnsiderantes universorum constructionem , quae a Deo accurate O perfect8 facta est , O ab eo perpetuo contιnetur rut observat Clemens Alexandrinus lib. s. Stromatum ,& ante eum Aristobulus, quem ei tat Eusebius lib. II. Praep. Evang. cap. I 2. LAT. 27. Ea sanὸ est vocis Dei essicacia, ut propterea vox Jovis fatum dicatur a Servio. in librum decimum 2Eneidos. Deum enim conditorem universorum I vem habuerunt Romani. At originem primi hominis enucleatius exquiramu i. Eam Ovidius ita canit lib. I. Metamorph. sab. 2. Neu regio foret ulla suis animalibus orbar 'a tenent caeleste suam, formaeque Deorum Cesserunt nitidis habitandae piscibus unda , Terra feras cepit, volucres agitatilis aer. Sanmus his animes, mentisque capacius 'hae . Deerat adbuc, O quod dominari in caetera posset.