R.P. Joannis Michaelis Cavalieri Bergomatis ... Opera omnia liturgica, seu Commentaria in authentica sacræ rituum congregationis decreta ad romanum præsertim breviarium, missale, & rituale quomodolibet attinentia quinque tomis comprehensa ... Tomus p

11쪽

De Missis ut es flamistrium in sperie.

Amium Apinclariun e. m. , ubi Paulum in tertio domus coe natalo fidesibus panem sinisse narratur. In Cryptis quoque tempore .Paganae periecutumis, ac in Coemeteriis Sacerdotes celebra Mnt. ut collistur ex Apostolonam tonititutioni se lib. 6. cap. χα, ubi sie legitur Ant=t um Regatis Corporis Cisisti, ae epta---oue Encharasti m efferte in Ecclesiis, , Cameteriis vestris. imo Ritus Mebrandi in Coemet erus perseveravit etiam elapso utionis tempore, eum subobscuritas talium locorum reveren tiam quamdam a tantibus inspiraret, & salix accommodati . debantur Sacramentorum administrationi. Hine Joannes III., qui Anno 1 sq. Apostolieam Sedem adeptus fuit, constituit, Mi ob-

aiiones vel luminaria in eadem Coemeteria per omnes Domi

nis, strarentur. Ex libro Pontificali in Ioan. In Cisee ribus rariter sacra Synaxis te labrabatur , ut Conses ribus ibi de ventis caelestis ei bus non deficeret; secreto etenim Presbyteri. & di remi ad tae immittebantur, ut expresse depromitur ex Egistolas. S. Cypriani ad Pre teros, & diaconos, qua eos ad id fiaciendum omni dilisenti eum cautione hortanu . aiebat enim Cau

te ,-nonglomeratim consulite, pro dete, ut cum re eramen

re hoe agi istius possit , it aut Presbteri 'κπue, qui illae apud Comsessores efferam is usi ea si usis piamuis ster vises alternente

is, edi mutatio personarum , Or vitaqb ludo tam lentitim minuit

.m Miam. Si contingebat poetea iplosinet Conses res este Pres byteros , aut Pontifices, ipsi sibi ipsiri, allitque in vincula eonisiectis sacra faciebant, ut videre est d Surium die IX. mis, istu vitam texendo de Sancto Dionysio Parisiensi Episcopo re hune in carcere sacrosanctum incruentum Missae sacri erum Deo obtulisse Item de quodam Luciano Presbytero An tiocheno narrat Historia Ecclesiastica: Quod exin jam iam mmiamrus est , or ur mica vis ure Ecclesia , nec Altans rapiam facerere cumque vimula, in pluae ne quidem ut se e-m N.et e. permitterein , supinum iace utem supra proprium petius re

men m Demisium teresisse, in tum ipsum participasse , tum aliis, ut de inma lato faerficio participarem , iam fecisse.

Perae tam est autem hoc sacris citim in rareere, ait Philosoreius . a. I.; cum sacer Chrimanorum Chorus, qui illum u te morientem undique cingebat, Ecclesiae speciem reservet, ae limes

munimentum p laret, ne ab impiis i pectari possent ea , quat

gerebantur.

II. Intermissis persecutionibus sub regimine Christianorum Im- Deratorum, redditaque Ecclesiae pace insignes coeperimi aedificari Balilicae, in quibus decentiuς celebrari poterat lacra Synaxis,&inementa Deo vesima immolari; quibus aedificatis Laodicenum Concilium statuit, quod non oportet in demibtisfieri oblatio ues ab Disrupis, oe Presseteris. Hoc tamen non ob lante non derierunt, qui in iam ibus celebrarent, ut videre eli apud Paulinum invita Sancti Ambrosii, ninio. , ubi dicitur trans Tiberimvxd quandum elarisimam i=mitatur fare cium in domo istu

iis ; quod & traditur de Paulino Nolano Evilcopo, teste Umnio in eius vita; de Philippo Bituricensi Archiepscopo, qius it circa annum ra3α uti scribitur in Patriarchiis Biturucensi cap. t. Item de Casso Namiens Epileopo fertur a S. Gregorio homil. 7 . in Evangelium, quia in Episcopis Orato rio Misas ferit. Hos tamen, aliosque, qui in medium adduci adhuc possent, lacrum emiscille in privatis domibus reddita Ee clesiae pace, ac iam iam aedificatis Basilicis, credendum est siele mi iste, aut sectendoriam laem viatico infirmorum eausa , aut aequis limis aliis rationibus, sacris nonibus pro tunc non contrari tibin; erant enim Viri sere omnes sanctitatis opinione celebres. De intero tum ecclesiasticis sanctionibus, tum rium ei-ὐilita letibus vetitum semper fuit, in domibus privatis eri

brare, ut evincitur praesertim ex ciscilio Cabilonensi ri .ean M. & Aquis ranensi Ann. 8t6. eap. 84. renovantibus mereremeitatum Concilii Laodicenit recolitur etiam ex Cc illa PDiens VI. ex qui or provinciis Amis Sap. congregatum lib. I. cap. s. ubi inrum t, immo taumat, pleristio mesbyteri nutectis Basilicis Deo dieatis, in domιbus, homtis mi artim e Hebrarimes rentra divinam a torisarem , et eanonicam instituti mem fatere praesumtint & postea ,

Eerissia d uerit, sab, sex in tentoriis si tol la Altaris e s

erata caeteraque ministeria Sacra ad id Og itim pertiuentia ad-sant. A issarum solemnia retetrari permitti s. IV. Item Infirmorum Sacro viatico reficiendorum causa alneumbens in imo, coram in iacta clum talem praecepit. Νima

liter Sanctus Dunsianus Cantuariensis Archiepitc in instante mortis articulo: In lit Sancta eommunionis Miserium , id stMiissam ante se celebrari, proteris que men bar μονι orium Uistinum de caelesti mensa porreflum fustem. Ita assentur rum. 4. annalium Benedictinorum, se Io. Hic tamen non est praetereundum, quod in Concilio Metensi Anni 888. Can. g. --titum ivit etiam pro Urmis celes rare in Iocis non e secratis, his verbis: In locis vero nis rensecratis, idest insolariis , sis in cubiculis prcpter Infirmos , HI I sius iso a quibusdam presisteris Sacrificium offerebatur , quia omnimodis inter

iuditim H. V. Missa ita ire generatim, & de iure eommuni loquendoae ordinarie in Ecclesiis tantum tonsecratis ab Epilcopo , a quo unice conlecrari possunt, vel saltem d. Episcopi mandato benedillis a quopiam etiam limpii i iacerdote . lieite eelebrari

potest , ut videre est apud Clementem L Epist. 3. ; & Cap.

1. de consecrat. diit. I. , uta sic reperitur Iane itum , Misarum celebrat limes non alibi , quam in Meratis Domino locis, absque magna necessitate fieri debere liquet omnibus ; stemcap. Sieut i . de conferra. dist. r. , ubi nabetur : In aliis , quam Domino cratis locis , idest in tabemaeutis divinis pro cibar a Pontificibus delibatis mimas cautare , cui ne ela d Ecclesiasticae antiqua rea lieni videtur. reuiti; hinc im, ut um qui ue Di operum hulascemodi temera iam ren-fuotidinem a parachia stia penittis amoueat. Idque ita Minciter iubet, ut qui contrarium attentaverit, gradiar δει periem

iam incurrat. Lateos vero monet, non esse fui , ut e

iactis Basilicis Deo die aris, Episcopali auito Hrate coistemma ad sibi tum suum iu MMUs , in domibus vel Micutis , quas juxta domos coasmum in palliis exomam, in quibus Altariare si faetum . miserum celebrationem facere come Ilam. AI. Civili vin etiam Iegibus iam vetitum erat in m aps do. mibus Sacra celebrare m31teria , ut videre est md sui ianum Imperatorem sua novella coulli tutione 7., ubi sic teritur: Ο-mm x lineia cimus magnae hujus Chutatιs Habitatoritas , -- is autem tor ae mstra ditiovis in domibus suis habere quo fuam suas orationum d stoe, in his sacra celebrare mu e-

ria. Huic aceedit etiam Carolus Magnus in suo Capitulari Anni 780. mam. o. ubi eommittit, ut Comites in diebus festis, wι iuicis omnes ad Eecisiam Demons , O mm imitens presbyteres ad domos suas ad missas faciendas. Ab hurismodi tamen legibus eximebantur omnes, qui tempore belli incensa iam, & dirutix Billicis vicinioribus ratione armatorum incumias ad Ecclesas tange positas accedere nequibant, ut clare decemitiar in Decreto Concilii inguntini anno 836 celebratie n. s. , in quo se habetur: Cc- mur etiam ut stubi DAN F, fuerim inest e. iis Cansitis Miris interim liceat celi r e .ολιμ τυ Druso 'ν auraνi fuerent. In hi re vere positis,si erre licet, nis summa referet necessit c . In hac re cons le Concit. Trident. sess 21. - Decreto de observandis in e Diratisne Missamm , ubi Episcopis iubetur, ne patiantur privaris in domibus, atque omnino extra Ecclesiam eonaeeratam,

aut saltem benedictam , Sanctum hoc Sacrificium a Gularibus , aut Regularibus quibuscumque perati . Eilo enim Ap stolorum temporibus domi celebramur Milla Sacrificium , ut supra vidimus ; constans tamen ae pet tua filii Eccleste disciplina , ut in Templis , si a.isint , Miss, Saerificium cella- etur . Dicitur si adsint Templa Deo lacrata de iure eommuni , & ordinarie , quod non potest Milla Glebrari in I

cis non consecratis , aut saltem auctoritate testima benediactis , quia necessitate urgente quilibet lacerdos Sacrum fa-eere pinet in Ioeis etiam non eonsecratis , neque benedictis , ut tenent communiter Doctores , dc ut expresse innuunts citati Canones , excludentes temper casus necessitatiς.

VI. Inter ea sim neces statis , in quibus extra loca Deo saerata , leu brile dicta celebrari potest , ut in privatis domibus, aut in Altari potetati si lub dio , & loco ceteroquin honesto , praecipue enumerantur sequentes : Si Templi copia non adsit , & umeat celebratici tempore pestis , belli , erudelissimae persecutionis , in hii casibut enim sine periculo mortis , aut alterius pravis damni , in locis Deo Saeratis Olebrari nmuit ,

ideo M. videatur cap. eoncedimus I . de consecrata dist. 3.

Item de communi doctorum e sensu abique licentia etiam Epitc i , si absens , aut nisi difficulter adiri possit , ipso iure quilibet sacerdos licite eelebrare potest extra loca Deo sacrata , in bell' pro Exercitu , in longa pe rinatione , in ea

tibvi Infidelium , sciat etiam in maximo Populi renturiu , loci Sacri eapaeitatem quamplurimum excedente . Sic evenisse tradit Eginardus , lib. r. de Translatione SS. Marcellini , &

titia , in exultatione detis imus , sed pri nimia poptili multi tudine qua Praece uos cuia. a re, verit , neque Melesiam adiis re , n que feretrum in eam i ferre valuimur : Idcirco in eampo a atente atque m loco editiore Altar Db dio ereximiae ,

ac feretro pone Altare deposito Missarum flemula celebr- mus . Simile exemplum enarratum a Rudullo in vita Ra ni num. 26. Saeculo IV. Benedictino parti 1. ; & ratio h

tum est , quia illicitum in lege , lieitum utique facit necessi

tas.

VII. Id quod vertitur inter Doctores est, num Misse super Navibus in mari, vel fluminibus celebrari possint. In hae quaestione partem nerativam tuentur Sanmis Antoninus, Nava

nis, Υurrecremata, aliique apud Pigna L 8. 7o. Contuli. I M. num. 4. ubi Heri lententiam hane secutam Hela etiam saeram S. Oificii Congretationem, quae saepe censuit non esse permittendum Missam super Navigiis cesebrari in Indiarum navigationibus, ut habetur gr. Julii i . , & 2. A ulli eiusdem Anni. Inlirper die x Septembris tori. Principi Philiberisto Mnπata fuit lieentia Glebrare faciendi super triremibus . Diana paret. 9. Trare r. misi. 43. refert declarationem Ca ὸin. de Anno 1637., qua committitur Epistoris, ut prohibeant Sacerdotibuς tam saxularibus, quam Regillaribus, ne id ad praxim deducam, & potior Et ratio, quia esto in easibus neccistatis extra locum conlecratum celedrari py lit secluso omni periculo languinis effusionis, aut alterius inconvenientis , noti licet prosecto si tale aliquid immineat periculum. In mari autem, ae Fluminibus, in quibus de repente ventis insurgentibus fibri poteit sensibilis Navigii commotio videsur, quod pari ulum adsit temper, & VIII. His non o antibus affirmativam sustinent senten. tiam Durandus, & Cardinalis Francistus de Lum lib. s. ω

in navigatione ad Indos eelebrasse in Navi , mari tranquillo,

12쪽

De loco Celebrationis Als e. s

quillo, nulloque ex ante periculo proximo effusionis sanauinis ,δminiuriis Hoitiae ex ventis; re liab his citatim:lantiis tantum hane ammativam sententiam i muuntur Auctores. FM-- prae p. l. Eccl. lib. cap. Ita nu. Is . t ei inar de praxi

celebrandi super navibus, quo ad eos, vi narieant ad Indos. Re enim, inquit, diu. α mature discussa privile um celebran. di su r Altari portati ii in Navibus concellum fuit a Clemen e VIII., ti Paulo U. omnibus Navi tibias ad Indos ἔ de quo privilegio si constaret , ex de sis observata antiqua praxi, Proculdubio id permittendum suillat etiam in quarumque alialon Li Navigatione. Esto enim concessito iacta sit Navigantibus ad lia n, tamen eum talis facultas postillata supponatur rati ne dubii intuendi, an liceat, vel non in Navibuq Misiam celebrare i ante periculo Sacrolanctum veriandi Sanguinem, eadem - effici emistur dubii decisio, atque inde, qu in polluuin liceat ab lute, dummodo juxta peritorum oblemationem pro tunc periculum non imminet -rsandi Sanguinem, & non parvae Mo-l sint Naues. Cum tamen iri a die a concessione non parum dubitet Cardinaliet Albicius de in Hyautia in fide cap. nu. 73. apud Caes. Petra Tom. 4. Commen. ad Conititutionemra Urbani V. num m ad Summum Pontificem pro obtinendo ad id speciale Indultum . putam Doctores esse recurrendum ;eo modo quo se init Hie bivmitana Religio , quae Elo haberet iam Altans portatilis privilesium, adhuc, ut in magnis suis Navibus, occasione longae navigationis contra infideles Mis iam celebrare posset, supplicavit pro lpeciali indulto, quod etiam consecuta luit praevio voto Saer. Cong tionis cisci lii sub die i . Martii 1 6. eum clausulis supradictis, ae insuper cum assulentia alicuius lacerdotis, sint diaeoni, qui pena ta eon-s'atione firmiter cilicem teneat ad eautius evitandam ia uinis effusionem. Clemens XI. benique eo ellit die 12. Manli 7 s. Coni fit. inessem. Exponi nobis. quae est 26. in pari. I. eius paniculatis Bullarii. Hine esto olim passim denegatum iu rit tale indultum , ut reseri Cardinalis Albicius loco luera ci-tMo mam. rὶr. , ubi plures adnotat casus huius deae tionis ;nostris tamen temporistis, et1 uisitiς praxautiombiri facilius racessi videtur saeuitas celebrandi extra loca lacrata Deo, aut saltem benedicta ; neque ab Epit copis, neque a c ardiniuibus con edi potest ; imo nec Episcopi etiam Cardinales extra i mum propriae habitatioris, sive intra, sive extra propriae Dice.

cesis litnites, in laicis domibus non obitantibin antiquiς eomam privilegiis celebrare possunt: ex novit simo etenim Decreto Clementis XI. i . tacem, edito anno 17 r. privilegia omnia 'um. tum attinet ad pretem sunt totaliter ab ata, unde hic iubdi

tura

DECRETUM CLEMENTIS XI.

De celebraι isne tu oratori s privatis.

mendum mementi saetas i Muilerium , quod omni Religioniqeultu, & veneratione peraetendum est, moeterea iuper observana diῆ, & evitandis in celebratione missarum in sacroiaosti; Sim menicis Conciliis, ac maelertim Τridentino, sub capite umis fess. 22. inter caeIera itatutum est, ut tantum lacrificiunt thium miao in Ecclesiis, aut Oratoriis divino tantum cultui dicatis celebraretur, praecipiendo Episcopis, Sc locorum ordinariis, ne privatis in domibus, atque omnino extra Ecclesiam peragi paterenturi ae stibinde S. Q Eminentissum n ac Reverendissi morum S. R. L Cardinalium iosius Coneilii Tridentini ex cutioni de interpretationi praepolitorum laepe saepius per Oppo

tuna decreta obrepentes abutus eliminavit, modernis tamen temporibus innotuit ri Domino inim , quod notumlli Episcopi praetextu privilegiorum Cadpellis Epiae ibus competentium,oc complures Regulares luti praetextu Privilmiorum , quae ipsis a Sancta Sede indulta noleuntur, per huiusmodi privilegiorum dilatationem, seu mira excessum, & abusum in nonnullic Dis cesibus praesertim Regni Neapolitani, ae in is a Neapolis Civi tate , dc tibi licere putant , qua perinissa non sunt, quinimo prohibita: siquitim nonnulli Episcopi etiam in aliena Dioecesi, dc extra domum propriae habitationis, in privatis laicorum d imbus erui faciunt Altare, ibique per unum, aut plures ex litis Cappillam viviiliam Chri iti Hessiam immolaret Regulares νει

m in quibusdam magnatum , sina aliarum notitium Pedonarum, privatis Oratoriis, quae eertis quandoque ex causis a Sede 1lotica concedi istent , celebrare audent . vel plures Missas, quam in ipsis celebrare sit indultumi vel ansque praelinula perita

narum, quirum contemplatione R Iiola concessio emanavit, ves

extra debitas horas & poli meridiem , vel illis etiam diebus, quibus pre coaetitutiones Dux lanaς, aut etiam per Decreta S. Const. Concilii celebrari prohibetur, aut quae iplasmet indultis Am lolicis excipiuntur, quamvis in iis celebrari possit, aut etiam Altari ponatili uti non verentiit in Sanctorum Sanctionum e temetum, ae Sani lissimi Sacrificii irreverentiam.

stauranaam venerationem tremendo minii erio debitam, idem '. minuet nolier ex unanimi voto S. R. E. Cardinalium Conei Iii Tridentini interpretum inhaerendo declarationibus alias haede re editi i exprelle declarat Epist is, & his maioribus Glatis, etiamti Cardinislatus dignitate Hlgentibus, neque lub praetextu Privilesii claus in corpore Iuris, nee alio quociamque titulo, ullo modo licere extra domum propriae habitationis, domibuet lateis, etiam in propria Dicterii, quia sortius intelligitur in aliena , etiamsi Direceiani consensus adhiberetur, erigere Altare, ibique Sacrosanrem Misse sacri latum celebrare, seu ee lebrari facere, ae pari modo in Oratoriis privatis, quae per Sametam Sedem eon Ia fuerint non licere Regularibus cmulvis dinis, aut Instituti, seu Congregationis, etiam Societatis Iesu, aut etiam euiuscumque ordinis militaris, etiam Sancti Joanni, HieroIolymitari, aut aliis quibuscumque Sacerdotibus, etiamsi visent Episcopi, in iis celebrare in diebus Palchatu SS. Rei

restionis, Pente les, Nativitatis Ddinini Nostri Iesu Christi, aliisque fiunt Peliis Solemnioribuς, ae diebus, in Indi lio exceptis : In reliquis vero diebus praedistis Regularibus, seu Sacerdotibus quibuscumque etiam Epistopis in praefatis Urainriti

celebrare non licere , ubi etiam unica Missa , quae in ingesto conceditur celebrata literat, super quo celebraturus diligenter teneatur inquirere, k de eo se optime informam; Atque ille etium in casibus permissis celebrare nequit poli meridiem; dema dando praeterea ulterius , ac declarando in omnibus huiusmodicalibus perionas quale que dictas Mylas audientes nullatenus Ecclesia praecepto latiuacere: Quo vero ad Altare portatile , iterum innaerendo declarationibus supradictis censuit licentias , im Privilegia concessa nonnullis Regularibuq in cap. iu hie Priaviis. N. per alim lummos Pontifices aliiς Regularibus communieata utendi dicto Altari portatili in eoque eelebrandi absque ordinariorum licentia in locis, in quibus degunt , omnino revocata cile per idem Sacrum ciscilium , & propterea eosdem Regulares λhibendos ne illis utantur , M mandandum prout praeitatis Decreti tenore mandat Episcopis , allitque indinariiqinorum, ut contra quotaimque contra, enientes, quamvis Rem ares procedant, etiam ta uam Sedis Apollolicae delegati ad premas pnaeaemptas per idem Sacrum Concilium in ditio Iiar to sest. 22. utque ad censuras latae sententiae, tribuua etiam lindem saeuitate per hoc Decretum ita procedendi perinde ae si Sanctam Sedem specialiter concessa suisset, & ita Sanctitas Sua declarat, di te ari mandat. Romae hae die rue. Decembris I οῖ. B. Card. Paneiaticus PGLXI. Quod Decretiim debet intesties iuxta novissimam Mela. rationem Innocentii XIII. conti ita incip. uiei inire steri tir r. ibi Declaram tameu , quod cum in praudio Decreto δε- matur non licere Epiuopi . extra domum propriae habitationis

in tamibus laicis erigere Altare , ibique Sacrosanctum Missae Sacrificium calebrare, sive celebrari lacere, huiusnaodi prahibitio intellit da non sit de C mibus etiam Ialais, in quibus ipsi Ε uos tarte occasione Vistationis, vel itinos holpitio exes piantur, ut nec etiam quando Epilcopi in easibus a iure per mimis , vel de lpeciali Sedis Ap oli eae licentia absentes a do mo propriae ordinariae habitationis, moram idcirco faciant in aliena domo per modum similis habitationis ; His enim easiabus, licita iis erit erectio Altaris ad eis um praedictae celebrationis , non secus , ac in domo propriae orinariae habitatio. ix, quae Innocentii xl II. conititutio eonfirmata est, quoad omnia a Benedicto XIII. 1 ira con titutione quae incipit, Insti-

xl I. In dicto Decreto pariter non comprehenduntur Cap. pellae, ae Cardinalium Oratoria; statim ae elum promoti sunt ad eminentem dignitatem hane, absque alia Indulti specialis ex peditione iuxta dispositionem, quae habetur Cin Finat. de Pri vile; ia 6. Cardinales enim sunt dignitate i & omio maiores Epite is iuxta ex est am declarationem Eueenii IV. eo it. inei p. Non mediocri, dc Leonis X. Coniti t. inci . . verna, unia de aequali pariter , it maiori titulo ex te gaudent pririlegis habendi oratorium privatum, quam Epit copi X ill . Neque in praelato Decreto comprehenduntur Ecclesiae Regularium, aut oratoria privata οῦ Generales enim, ae Pro vinciales gaudent lacultate erigenda in suis Conventibus, & Col legiis privata oratoria ad divinum euitum tantum 4 utata ab sque Episcopi, aut etiam Pontificis licentia, & in ipsit unam, ac plures Millas celebrare eodem die sive a Regularibus . sive a Meularibus Sacerdotibus e Hebrentur, rat me privilegii loeati . cuius onmes Sacerdotes frui possiunt, ita cum muri et Auctori

bin Pater Rosmolus de Eutharistia quaeit. 8. an. num. I. Diana pari. ς. tris. r. resolui. 72. uarii pari. 3. tract.1 o. λά. s. aliique passim. Privi ia enim Regularium minea ta non fuerunt in concilio Tridentino, Sess az. in medetod obseruauius, re taudis in celebratione Missae. Quo ad ora toria privata cum ibi Concilium revocet tantum Privit a MiLis relebrandae in privatis domibus, uti laete declaravit Mera Congregatio in Horentina x. Septembris loll.&in Coni ire t. Julii is i6. In supradictis Regularium privatis Oratoriis, seu Canellis omnes Fliueles Missam audientes diebus testicis satis faciunt praxepto eo quod gaudeant haec Oratoria privilestiis, aes essent publiea, utpote dumtaxat ad divinum euitum deputata per se. 9 non tantum per a idens, hoe Et permanenter, &non istum tranIminter , - eontingit, quando utitur Altari portatili , t e. & horum Privilegium loeale sit, non inlum

Mnale , unde illo frui possunt omnes Christi fideles . Ita

Tamburinus opusculo de facincto lib. I. e. 3. n. 6., qui

citat Aetorium , Suam, & Dianam XIV. Si iermo sit de Ruralibus domibus, an in ipsis RNu

lares erigere possint privata oratoria ἔ Nos proselio affirmati vam tuemur lentemiam cum Lerana, ROdriquet, aliisque nou

13쪽

6 De Inrae Pquisitis ad licitam

h ucis Austoribu , inter vim Pater Ros o us loe.c ζ. t . M, ta laquen. ubi otiumuir ab Epit pis in luκ non pol la Re: dari s m p diri, & ctinc: it uituper, quod etiam in his oratorii; omne; si qes Mistaen audiendo diebus icitivis pracepto dimio proces lati lacii int. '. Ecclesia γ irata redditur locus inducens Miliam cel brandi. Hinc Rubrica: Missaltu, titulo te dejectibus in min seria lysi: μιν mutabas , lic habent: si sacerti. Iecelebrante vi ιeti. o Maesia aure Cavonem M. Ia , si psi Ca reuem - ι Cc ubrans tamen in Eccli lia polluta cito gr

Uitur peccet, nudam t. m. n idcurrit centuram, aut irregulari-

at cin, quia iure 1ia tuta non El, t ecus vero si celebraret inloeci interdicto, irregularitat m proiecta incumret , ut videre est tueriere excommunicaro CV. Postulastis . Tandem AJ: ii non poteli licite celebrari in loco, quo Pan anus, aut in is fleti . id pultu sit, Cap. Fci Isa, de Conlecta . diit. a. nec ubi iepilituς iit excomnumicatus vitandus iuxta illam regulam: Rui-bm ntan communica iam vivis, nee communicamus desin iiς ,

Cap. sacris de lepulturis. Poterit tamen ibi eelebrari , si ea. daveribus inde extractis Ecclesia mansecretur, aut saltem ben dicatur, de coale cr. Cap. Ecclesia in qua . di: L 27.

CAPUT U.

De tempore, quo Missa liche celebrari piaest. I. N Ecclesiae primordiis Apollolos, primosque eorum di

L stipuim serotino tempore cibo iam tum pro indisterenter celenraste probabile videtur ex eo, quod Christus ipld peraita hin iam legali crema te qui que primum lacritaturi intulerit :Hinc consuetudinem hanc prioribus Ecclesiae laeculiς adhuc peruieueralle tentit Bamnivet, dum ad annum se hab t: Cete-

ἰk nona, uti Ieribit Ammalarius lib. cap. r. Hae autem horrimytticis ponderationibus apte in Ecclesia conititutae ad Missa; iaciendas ila approbantur; quia icili et hora tertia Clarii ius moraliter fuit e cinxus Judaranum linguis clamantium: Toue era ι eger Hora lex ta, cuia realiter clavibus manibuς, ac pedibus infixas crucifixus tuit: HOra vero mina, quia hac hora tra Jiditi piratum. Modo autem tempus ordinarie praefixtim ad licite celebrandum ab aurora incipit ut qua ad meridiem inchitive; unde rubrica Missalis explicite notat: ueι unique hora ab aurora alibi: Missa primata saltem pii is uulturem, lati ter g actimque hora ab aurora ad me i nn diri mro, Q, e. In qua determinatione non debemus ita aerii paloie rimari, ut una tertia horae parte antea, aut poti Milla licite celebrari non pollit. Hanc etiam anxietatem lis illit omnimode nunc dictusA IV. lib. in de lacroiantio Millae lacrificis, hic vel bi :

-r ιν; Ubi non Qt aurora phylice pro licita Milla na celebratione, attendend.i cit aurora moraliter & politice , hoe est qaiando e apium est quietis tempuς, bc laboriς , ae vigilanti en messiter, ac iuxta Regionum pri batam coniuetudinem tempus inchoatur, ex Decreto S. C. Rat. i8. Septembris

quod hic lubditur: Ubi Mu est aurora e sice pro lit ita Mis

.la scitis et re minari solit hominum qu es , iuchoari labor

lace; praecipue varia Privileaia , Indulta Ap stolica oesi nurium. Alexander VI. Patribus Congrctgationis Vallisblet con- lit horis duabuc poli mediam notiem celebrare Wille per Breve quod incipit, Sane merita. Pius V. Patrinus Nocietatis Ie- fit, ut legitur in compressio Privilesiorum livirum veria AI ista p. conceιlit Mit .im celebrare polle per horam ante auroram, V poli meridiem, caula tamen itineris , aut alterius impedimenti legitimi. Innocentius VIII. Avetuli inianis indulsis, uti uim poli mediam noctem mi sint celebrare, & etiam pol me-rtali em, quando tamen iter. lacere debent, Eut quando redeunt cλiu non pollini ante meridiem ad locum pervenire, ubi com- in celebrare valeant; ite referunt Aue res perm ii, inter quos P. Suar: Tom. in teri. pari. disput. g. lin. q. P.

CAPUT VI.

De Lilamare, quo Miga sicile ι elebrari possis. I. U E Idiomate, quo Milla licite celebrari , t I ter aliqua piaecipue, quae a ma ni nominis doctiwabus

A fissae celebratio a. in Celebr.

Antiochii vere, Alexandria , oe in ali s Graecorum C hatifur, Graecer Romae autem , in toto Oecidente tali re celebraue

bie approba ise dicere fas est etiam Ioannem VIII. Summum Pontilicem, qui seculo IX. Sclavis, studio, ae praedicatione S. Methodii ad Christi fidem conversis, quam maxime laudavit eos Sacium litumam, ae divina inlicia ictamnica lingua peragere, ut videre est in ejus M . Epiliola ad Mora viae Comitem Stento ictum, in qua lic se exprimiti Litteras denique fla-

Cou cas a Constautrus quodam philo vho repertas , quihus Deo lavd x d. bitos refoumt, jure latidamus , O tit in eadem livetia Ch/isii Dei inseri praemia, in Uera enarientur iubemus; -que enim tri r lautum ιι iguis dominum laudare auctor Date sacra nu uemur, quae praecepit, dicens: Laudate Domi uum Huc e Seutes, laudate eum omnυ popuIi p c, Apostoli r

preri uepiritu Sauno Detui sum Omuibus linguis magnalia Dei. Hinc , in mutas citistis quoque tuba insensi, mmeo: Omnisti ua confitea uν , quia D -intis noster Iesus Christus in gi ria est Dei Patris ; de Dibus etiam in prima ad Corinatos Epistola satis manifeste nos admouet, quas euus tinovis DP-res, Ecclesiam I i id ficemus. Nec sani fides , via des binae ali id ob tui, De Milyas in eadnu sila uita lingua canere , fetis Evangintim , vel leti oves d vivas , in veteris Testam uti leue traustatas, tuterpretatas te ere, aut alia hororum o ia cinvia psallere , quouiam qui fecit tres siusuas primcipaler , Iris briam scilicet , Graecam , in Latinam , ipse creavit in alias omues ad totidem, gloriam fuem. In epiliola haci Summus Pontifex non solum comprobat liturgim lclavonica lingua celen rari; sed in luper exemplo Apostolonam, &meraei plutae auilaritate ottendit sanae fidei nullum detrimentum inde oriri, quae docet Deum omnibus linguis esse laudandum. II. Maronitis quoque concellum fuiste Missas Chaldaico, aut Arabico idiomate celebrare collietitur apud Joannem Morinum in prelatione ad ritus ordinationum eorum, ubi haee scribit rGrea orius XIII. iu inbe οὐ it istine Nait te Collegium , tu suo Mole sentes plures Maronitae litteris latinis, t Ool gitis instituti η ν , ut iis imbuti iis patriam reverteretes reG

Rioue catholica, quam eorum majores emerunt , exr. ut, o

a. tisice ut . Fuψdationis fitilla Grex Hi XIII. Busta habetur 93. Iu qua praeter cetera ipsis e neeiutur Missas , in retera ιν Aria Fecisastica idiomate.Chaldaico , vel Arabica celebrare. Fice atitem faciunt Romae m u modo in Coti sio proprio nou se cus ac Graeci, sed etiam, ut accepi. Donunquam extra C Ite-eium , rimes aliis Orientatibus non facile permittitur. III. figit mundus, liber in eommentario rerum Moicovi dicarum relere, apud hos totum Sactum, seu Millae iaci ficium vernacula, ae gentili peragi linetua. Plurimos etiam ichilmaticos in orienre, aliquosque Catholicos lingua patria missam celebrare reis fere Cardin.liis m,na lib. i. de rebuς litui icis cap. 9. n. g. &c. IV. Apud Occidentales in millis celebrandis temper latinum idioma, quoa tune tempori omnibus commune erat, subleuiu patum Game citra dubium e. t. An autem in aliquibus Litur piae partibus olim alias etiam linquas adhibuerint, asti ant D elorox, qui ostendunt de GDria in excelsis , de Distota , Ευs4- gelio, alii, itie Delionibus. In prima equidom Natalis Dominii, lilia hutnnuς Ante licvi Graeco temone decantabatur, uti M- firmat Anonymus Turonensis in suo M. S. Speeulo Ecclesiae his verbis: Nos ea mur iuves , scilicet Canticum Angelicum, graece iuxta antiquum Roma Fcclesiae, ctii tam Graeci m Latini flessus aut uitus defervire ; i a Graeciς

halitabo ur mox ima pars Italia I iam te tingua Graeca nou mi-utis erat nota etiam Iarinis, quam urina quia τα Inte pretes inmuroue testamentum Iranstuleriaut ex Haebreo in Caeae cam, in ivile translatum es tu latinum si imus rem, rme-reutiam se qua graecae, cantamus eanticum Angelicum illud εν

ei, ia prima quidem Missa; sed im secumla latine ἰ decet e- nran, ut gens prac dat tali iam, tamquam mater filiam circ. V. Dei uilio cui sue in i cclesia Romana pixee, latineotin te his tui tib in Millis celebratis, releri Amalarim lib. 2. de Ecelesiasticis Oiliciis, cap. i. , ubi hac habet: Leti isti res ab antiquis Ronauis graece , Ditiseqtie legebantur , qui mox apud Coui Itan tuopolim At lieque feri uitie, ni salicis , propter rias ea as , unaua quia aderant graeci quilias lucognita erat lingua Iatina , aderuntque Istiui , quibus imoaeuita erat graeca ; alteram et Uter una o Maiem virum que ρ ριδι . Ex his colligitur tolli itudo , quam p rq tuo matrivit Miata Mater Ecclesia ibis filiis laeto lanciae Misiae paleiaetendi mylleria. VI. Qithntum ad praetens attinet certum est, qucia hodiernus disciplinae Ecclesiasticae usus eli, ut mula in Ecclesia occidentali non nisi lingita latina e lebmtur, qui cito latinus termo, qui oliin omnibus communis erat, mrado obl. leverit apud nos, atque in nostra Italia invectuς fuerat ille, qui vul Saris nuncupatur, latano idiomate Litterarum tantum usui retervato; adhucta nen mill . m in vernaculum converii sermonem, non expedira Eccletiae bene uirum dii, & hoz praecilis ad evitandos errores nanes, aliaque gravia intonvenientia, quae in tali variatione ev nire pertacile pollem, non voci uti limetici impudentissime autumant, ut rudibus populis sacrificii huius mysteria occulten- . Iur . Hoc enim patet ex Sacrosancta Tridentina synoia itii. ra. de Satanticio Missae , cap. X., ubi ad rem sis habet : Ets Misso magnam contiueat populi erudit ovem , non tamen eripedire vittim est Patribus , tu vulsari passim lingua celebrar tur quamobrem retemo ubique cuiusque Fι Iesa aut quo , a sancta Romana Leclesia omulum tactutumni MaIre , crMugi ista probato ritti, ne oles Chri ui essuriant, neυe 'a tilipam vi petam, v si qui frangas eis, mandat sancta Sν nodus

14쪽

x is snsulis auimarum curam geremibus, ut

frequenter i iter missarum et brationem , iis pre vel per alios , ex iis , ροι in Missa testimur, aliquλι exponas , atqtie inter caetera Samiissimi huyus Sacrificii M erium aliqt,od d clare ut d etatis p aesertim Dominicis, O Fossic: Obmutet cant ita isque m:,3o Haeretici, & eorum foedum annottantes mendacium se eorrirant i videantque, quomodo Santia Mater Ecclesia de

filiis tuis Missae myileriis init mendis, non tantum sedula, sedimnatiens iit. VII. De periculo evidenti errorum, ae gravissimorum ineo venientium, qriae in huiuimodi variationibus facillime occurrere milunt, exemplum iam habemus Romani Mitialisa lyat e Volsordhmet Peaelieatorum in Gallicam linguam convers anno 166 ., ex qua novitate tanta exorta fuit confusio, ut Clem Gallicatio

axe itulante talis traductio, uti standalosa, ab Alexandro VII. anno immediate sequenti damnata fuerit; hae ita oue de caul, a similibus novitatibus abhorruit, & abhorret S. Mater Ecclesia.

CAPUT VII.

De Praeroetiistis ad licitam Missa relebrationem m Celebrante.

l suppolita valida ad Sacrosanctum Sacerdotii ministerium

ominatione ab Eptico debitis formis luscepta, uti illacro it Con-eilium Nicamum cap. 4 ac Tristentinum testati cap. . primorum

sibi vindicat locum p paratio, quae in dupli ei ilatu consideraridi,test proximo scilicet, ac remotollatus remotae pnaeparati missiliit praxipue in summa tum animae, tum corporis in eg citate, ita quod Sacerdos non inodo omnis lethalis peccati sit omnino ex ri , sed etiam levistimarum culpatum, quantum humanae stagilitatis patitur infirmitas, immunis propius existat, ut i ae nuptiali veste inautus tuti stime ad calcile ingrediatur convivium. Uro quibuς mnibus antequam ad Altare accedat tenetur probare festium,

iuxta illud Apostoli Corinth. H. Prchet autem teipsum homo su de paue his edat, is de calice bibat, hoc est consessionem

lacram natalem premittat pnrcipue. si se pravi peccaro recoetnoscat obnoxium, uti ordinat Tridentinum Concilium rosis tr. cap. I. de Eucharistia his verbis di ferte ilico autem confise itido a clarat eam ρrobationem necessaria,n esse, tit shi Gustinc rus talix precati, quai tum vis sibi enutritus videatur , absque ρ missa sacramen ali eoufeissione ad Sacram Euchar Iliam acre. ι νε debeat, quod a Christianis ninuisus, etiam ab iis sacerdo: - ίtis, qui us ex oscio incubuerit celebrare, haec Dis iaper gutust sema tim esse d crevit, modo nou desit illis cuia Coufo ras I quod si urced itare urge,ite Sacria r ausu praevia Cou-feso et e celebraverit, quamprimum confiteatur II. eiul-dem testi mis flatuit ex elset necessaria primit reuuam esse estu- fessiouem Sacrameritatem sub pavis exeommnuleatiouis eo ipsis ex ς tibus con lat Tridentinum e sellionem latramentalem prae- requirere cum ratione communionis, Nim celebrationis, ut ma-s.ς et: am innuit in Decreto de Obla rvandis,&e vitandis incelebra-il millae ieis. 22. sic cuinem operam, uitiae uriam iis espoue et ais esie, ut, quanta maxime rites, interiori cordis munditia , puritate, atque exteriori devotionis, ae pietatis specie

peragat e .

ll. Ubi autem supra dicebatur, si desciente Consessoris eo.

pia urzente necelsitate ab:que praevia eonfesti .me celebraverit , uam primum confiteatur, haec particula guam primiam , non ebet lacere lentum quod scilicet prima vice, qua sacer pro sua crammoditate, aut occasione tantum alteriuς patrati crimini et confitebitur, confiteatur; In hoc enim tensu damnata iam fiuit propositio ab Alexandro VII. 18. Martii 1665. his ver his: Ilia particula quam primum intellioitur eum sacerdos suo tempore ciuisitebitur. Germanuς igitur , Ac catholicuς seu sincit, ut quam primum, scilicet perario sacrificio, statim ac sibi Con. sessarius occurrit, corfiteatur, seu confiteri teneatur; aliter ii culpa illiter unum, vel alterum neglexerit Confellarium, peccet irraviter ratione violati mis huiuς praetupti obligantis sub gravi lil. olim tantum in celebrante non tantum animae, etiam corporis exigebat puritatem Ecclesia, ut noctuma illusione pollutos sacrificio penituς interdiceret. Ad acquirendam autem

utriulque, tum animae, tum corporiς puritatem, plurimum in os s ponte prodesse existimabant e irnis inaccra innem cultiqui Eremicla tores; Unde Sanctus odo Cluniaeensis Abbaet sic suos docebat Monachos: sui ad Altare facrificare Deo votaut , ipsi piatir perni,ni eationem Dei sacrifitium esse diem , alio tu magis te merarii , quam cultores e ustem Ainsterii d tutamur, lib. 2. Cola lationum cap. 28. Sacer Anes itaque ut se lamaret ad tremendum hoc latrosa 1m saerificium celebrandum p P aratos inveniant, caulas peccatorum debent abscindere, ac mortificati eorum luet

se tinni,u; num iram aditum indulgere; si pro humana acciderit tragilitate se aliquo crimine obnoxios agnoscere, non sinere, quod sol aut occidat, aut oriatur, quin statim ad Sanctissimum Poeanitentiae Sacramentum confugiant.

IV. Ad remotam Μistae pra rarationem modo spe Rat iei nium etiam naturale, Iura & si poli testatem comam ut supra diximul incruentum Cnristus ipse sacrificium obtulerit, idque ab Amitolis, eorumve discinulis aliquando astitatum fuerit, ex communi tamen Sanctae Ecclesiae antiqua consuetudine non si- Ium Omreates sacrificanteς, sirit eommunicantes, sed etiam assi.

flentes sacrificanti saeri Altari ministri debebiant ess, ieiuni, ut

ex pretio declarat Concilium Aurilliodorente ean. io. Non tiee Presbytero, aut Dioreno, aut Subdiacono post acceptum eibum vel poculum Missas trotiore, aut in Ecetesia dum missae licuis tur, staret modo autem iuxta mor muniversaliet Ecclesiae Amastolica traditione introdustum, certum et v quod nemo potest ad Altare accedere imium eelebraturus, aut Eucharistiam sumpturus nisi ieiuniiri; se plura decrex erunt Concilia, inter quae Cartharmente III. Coni antirale sei I. ir. ac Toletanum VII. Can. a. itatuens , ut nullus post cibi, potu e quamlibet istin mum fumptum missas facere praestimat. Sic sentiunt communiter omnes sancti patres cimi divo Pa te nostro Auet illino EpilL Ii alias i 38. n. R. hi ς verbist placuit Spiritu Sancto, ut in honorem lauti faciameis i prius in os Christia uicorpur Dotniuieum intraret quam exteri cibi, nam ideo per hui-

in totali ab eis, potuque abstinentia, ita ut per quodctimqur,rii ad ad modum cibi, aut potus iii mitur, siva perveni. t, sive it etiam tantiam in via ad illamachum, frangitur. Incipit autem a media no le . Dicitur frangi i iunium hoc per quodcumque minimum, quod ad modum cibi aut potus sumitur , quia ultra duos praediitos modo; deglutiendi, datur qumue d glutio per modum salivae, quae tune e vir, quando minimum quid cibi, aut potii; a saliva ipsa ins, . abile esto in salivam non sit converuim & si separabile, tam n inadvertenter, de abnsu' intentione manducandi, aut bibendi, ii m*uim taliva tra licitur, δ' luti tunque. Sie Auctoreς communater sentiunt; Sua reE, Uasque Ε, alisque apus Di am pari. I. ira t. s. res,lut ir. Hine si q)iiς os arila raso aliq: iam aquae guttulam salicae mix .im in aduerirnter de :lutina, hoe naturale jejunium proculdubio ii in irat 'eret, ae proinde eelebratur G ad Altare licite pesset aer dere, iuxta Milsalis Rubri ea; titulo de defecti biis dii polluimis eo oriet, tibi sic: ci abh. υλ ις d aetatio tur

in ieiunio naturali pririequisito .id licitam Missa: cel ,.atio

nem parvitatem ad alit tit matreiae , ita ut non nisi peccet venialitor , qui elap.o medie noui t mpure , N:t cibi pauxillum comed rit , aut aquae biborit iciens , po tremo die adeommunicandum , aut celebrantum aeredat . Nec refert in hane sententiam propendere aliquos Austores. inter qu,: Pantaligus in praxi jejun. decition. M i I. cum Ginepto contuitatanonie. de Sacramentis, Conlulla i4. de Eucharii lia , quia

in hae materia flandum est Rubriciς , Sanilis Patribus, &praecipue Canonibus ita tutis cumque poena excommunicatio. nig , quae non n:li gravi prccato itis igitur, etiam in casu parvitatiet materiae irro etiar a e nane supra citato , iam cum

communi lentia omnium fideliam exilii mandum e t graViter delinquere , qui uri etiam minimum eini . aut potus poli mediam nost m iunipirrit, die loquenti cel 2brare praeuamat.

eorum omnium, quae ration m n. .n lia 1 nt coiridi tibilis, aut potabilis, quomodo sta lunt, quae a Itomacho n x alterari,it di

geri possunt, aut ex parte in aliti sit, la.ui. m e vortit ira Sanchet, Diana. Lugo cum alii ἰ: Hina d juriendo capilloc , uηgues abralbs, himim, quid simile te, imitam naturale non stangitur, iuxta sacros canon os tantun exig)ntes, ut nihil ei bi, aut Iratus ante communionem, aut celebrationem sumatur, ut patet in eap. Nihil lupra citato: Nullus μου cibor, ρπώmque, quamlibet minimκm, sumptum missas Laeci e ρυfuinam, in eap. liquido de coniectar. dili. r. Plaetiit viri i sane io, ut in honorent lauti facramenti prius tu or C tbioni eo pus dominicum ius raret, quam caeteri eibι oc. Que autem ex sinnatura come libilia non sunt ab homine, aut potabi ia, nec cibus, nec potus humanus nuncupari possunt; sicuti quae sunt et iam ex sua natura comestibilia ab homina, aut pcitabilia, adhue ieiunium naturale non stan lunt in eorum patva quantitate, si inadvertenter, ut supra diximus, per modum salivae L. glutiantur, ut sunt reliquiae eibi diei praeeedentiet dentibus im plicitae, si ea fualiter transglutiantur; secus si advertararer, ae ita. ibiliter percipi .intur in lingua: quo in calia exqui debent, iuxta communiorem opinionem. Noque enim Austores de:lint te nentes ieiunium naturale non si meti etiam si latenter, di cum alvertentia memoratae reliquiae de lutiantur , quia auxia ii

cententur semper deglutiri per muum cativae , & tam

pertinent m ad praecedentis diei cona ,sum crin . Hinc Ri:,ri ea Missalis tit. 0. de defectibus dispositionis cor Het prae scindens ab advertentia , aut inadvertentii simpliciter Ite

habet : Si reliquiae eiti remaneutes tu ore ira veglutiautur , non impediunt communionem , cum nou trauulatiantur per

15쪽

De Celebratione tu oratoriis prietatis

muccium cibi, sed pere medum festis. Ita Suam , Castropes.

obat, Diana eum aliis.

VH l. imo, quod maius videtur, naturale ieiunium non fra

ratur ab eo, qui ut iliae at s sit vinum album, aut aqua, in percipiat iaporem, im condinacmum cibi, aquam , vinum, auta ulculum, vel aliud comet tibile , aut potauile lupra linguam P mlt, prae guttat , ac statim expuit, edo parum ipsius iviculi, urni, aquae, vel alterius liquoris, salivae admixtum calia deglutiat . Sic expreise docet sanctus Antoninus Iert. pari, tit. In cap. 7, 3. nis verbis: De his etiam , qua sumumur permo-atim gutatιοnis , sunt Toberuarii , Θ Coqui finium , qui culum, potum hora tinguam ponuut ad probandum , in sa-rim proiuiuut , viae inr , qtin t non im ediat communicum ex deceretia tamen debet stiis a ratistis a ii-re, ρtii vult rim-muuisare. Ita cum Divo Antonino Sylvius in terti pari. lum.

Divi . Thomae qi1 in. I. arti η. , & Latio uit . quia si quod parum in tali eatu de utiatur non per modum cibi . sed saliva transit ad stomachum; en eiusdem verba: Idem tu ium Ese Gii-

nuxtam fativae cum ea doetur et , nou solist jejunitivi ; H itur tamen si ex prepsto fumeretur , etiam si ir, qui mpsisset mox

eris meret , quia esset vero com reis, et e I biritio, Italicei traiectio cibi, yri prius io Amachum pr pria , . pes se actisve vita- Iir Si vero solum intromet tu ais ram arteriamia in statim eripueretur, hoc non esset a liaire, neque pertineret ad comes octin1 ex eo usu uniculo, set politis fusi alio sequi natasa, oe propterea non folFeret 1 Duirem. IX. Uiς rationibus ieiunium non iolvunt , qui ad consorianis

ta dentibus frangunt , dummodo nihil ex intentione ac adve tenter lutiant, quamvis aliquid lines inleparabiliter cum sali . a permixtum deglutiant . quia traiectio itu ad modum lativae vera non cli comellio, aut potatio ; imo eadent ratione & si

Parvum aromatis granulum catu, di sine latentio 2 comedendiciu uenderet in stomachum. a Jhue ieiunium iervaretur naturale ;ita Confnch. Bonacina, & Diana pari. 3. trest. Iῖ. reicitur. I. Uerum, Eluque . Has 3 ma rationes non trametitur ieiunium si vapores altrahantur ex cino, di potu praesentibus. item si ad modum reIpirationiῆ per os in stomachum attrahatur pulvis, pluvia , mulea , vrt quid smile , de gliitiuntur inquam per

modum responati itis, non coine:lionis, aut potationis: Ita doci irri chara, aliique pallim i secus autem die dum si quis in flumen prolaplus invitus aquam lumeret. Ita Cobat, cum aliis. Itidem inhaer do principiis lalidissimi: naturale nou klvittar istumum pro licita celebratione, aut mmunicatione pri requilitum deglutiendo sanguinem e gri; .ivis , vel ex p vlula deilueatem ; neque mim iumeretur ad modum potuet, aut cibi; itali v a alienati Dorior os, & Ouarti duix circa f.1 in citans Di vum Plismam arer , de I ugo, aliosque: addit in lupor ,suod elio languis in os d. fluens , etiam animo cor edendi e inditiiria deglutireuir, ieiunium adhue utillatenter ad licitam celebrationem iervaretur, quia intentio nequr auferre, neque tribuere valci rationem ei bi, aut potu; p dillo sangu ni ab in. tr loco defluenti , iuxta regulam a Divo Thoma tiaditam in

a. diit. s. qua l. I. aa. a. , ab aliis communiter receptam .

De ratione cibi est, qui1d oro ab extrinseco iiimattir , n m ab intrini'co si hae r itione ter tum est, quod ieiunium frangeret, si quiet languinem ex manus , aut digiti vulnere su Ni t ,

quia tune vere c bux ore ab e trini mo sumeretur, eo sere in

Δγ, quo mulier ii lac de proprii; tu ei et mamillis. X. Tandem si quiς decumbens ore saccarum sumeret , aut ali iid aliud paulatim liquendum, de lutiendum ad rauce di-nig iuble. amen , ut fidit ibi et si poli lared .am nocti m esiodo

maen , pr vi r intrationem cibi lumendi, aut potus, aliqv. mci ilJ in lac cari Purionem, ello minimam, det tutiat, ieiunium frangeret , quia moraliter i ntis iv p rdurat comellio, quaei diu saccarum perdurat in cire . S: autem dubitet an aliquid dest u- Iier: t mit m diam nodiem an non , ac uitii bua su ficienti diligentia dubius perleveret, debet an solute abit more tum a celebratione, Dina a communione, ou: uti alii lentiam in contrar .um . praesumptio utique in noc catu praecip.re fiat contra ipium , qui se expotuit poriculo I mximo eo misendi in dormitione ; quod non ea sit sub dubio , & est tota dubitan. di ratio de eomellione poli mediam nollem; Et maxime quia

etiam si duo tum , leu ratio dubitandi non oriretur ex eo, quod se periculo proximo exresuerit , ut lupra, & consequenter praesumptio non militaret ita aperte contra ipsum , adhuc quotie Icumque subest dribituri an comederit, vel non ante vel mediam nollem in obloquium , ae neve en iam huic sacramento debitam , ab hoe iumendo , ae a Mittae celebrati ne deberet ab linere . Ita lentiunt graves Doliorct, interqiam Benedinus XIV. lib. r. cap. 1 r. mim. . de. sacroiancto Mi Liae sacrificio , ubi allinit decilionem Cleri Patavini in resoluistionibus anni 17t t. de Sacram. Et aartitiae . qua it. 2. n. 17. XI. Dari tamen pollunt aliquae circumstant , in quibuς non silum lubeunte dubitatione tractionis iei inii, verum , ἐκ cum certitudine licite lacerdos e lebrare potest.& sae cularcu communicare, incen quas una oti necellilax integrandi sacrificium aut iacramento la rvandi debitam reverentiam : secunda Et ne- celsi lac iumendi viatici 1m i tersia vitandi se and dum publicum. Ratione primae cireumitantiae praeli , -

cui peracta consecratio

eommunicandi: Item si pera a utriuique, vel unius spetiei conis secratione. celebrans moreretur, aut tali si perveniente infirmutate, ita debilitaretur , ut lacrificium perficere non poeset, seu comulere ; k ii sacerdos nsio jnveniretur; abiblute, extante periculo profanationis ab Hae 3 trcis , aut Infidelibus, aut ratione alicujus incendii, inundasionis, aut alterius incidentia, a laico utique propriis manibus Saenae hostiae , leu particulae coni resusumi, & absumi polumi : se & in aliis similibus circuna. tantiis, an quibus periculum immineat prolanationis tanti Sacramenti

Ienent sommuniter Doctores.

X l I. Ratione secundae circi stantiae, iam omnes infirmi eum mortis periculo, etiam non ieiuni , communicantur , ut docet quotidiana praxis; Unde dissicaetas solum cile potest, an Sacerdos non ieiunus teneatur Missam celebrare , ut infirmo in extremo mortiς periculo constituto Viaticum mini irari pot- sit ad quam dissicultatem sere omnes Theologi negative reI- pondent , quia ex parte Sacerdotis viget praeteptum G lebran ieiune , ex parte infirmi non uiget praeceptum stimendi Viatu eum in tali circum tantia . lcilicet dum Eucharilitae copia deficit videatur Benedietus XL U. lori cita n. 8.XIIL Ratione tertiae circumstantiae, etiam si casu, aut Olpabiliter jejunus non sit, potest celebrare Parochus, aut alii Sacetam oblitatus ex octo celebrare diebus festis, si non aliter editari possit grave scandalum , aut non leve ipsus damnum Ita Mares dii t. a. sin. s. cum aliis passim. Pris tum enim

vitandi scandali, praeserendum est praecepto telebrandi ieiune ;quia primum eli naturale, secundum Ecclesiallicium . Primum 1 perlat ad charitatem , lecundum ad ordinem ritus . Primum tandem est praeceptum negativum, secundum risti m. Leges autem positivae tam severe non oblieant, di r giae scut negati 'ae iaciunt. Unde ratione vitandi lcandalum, Laici quoque praeia sertim Re utares, qui determinatiς diebus communicari teneniatur. postunt nini ieiuni accedere ad Eucharili iam sumendam , si aliter non possit grave icandalum, aut non leve damnum es sit gere; sic citati Dodiores, inter quo; Pater Rosignolup n. IMin fine fiam habet: In unis Φιm ubique inteweu re pMest scaudatum coutu Sum cum aliqua tufamia , qui aliter vitiari ve-

queat , sive in sacerdote Lucri caute , sit di in Laicorum, etiam fracto iuunio p is iue Lacrificare, hic comnium i-

XIV. Tandem ad licitam Milia celebrationem ex parte Sacerdotis exigitur qiuid ab omni emiura , Sc irregularitate, siveo dele tu , sive ex alia ratione im nianis exiit. U. Ircut etiam juxta Divum Thomam ab omni eorporis immunditia. Pro eo ιK, i is immunditia , intelligit Sanctus Doetor turpitudinem illam , qt ' per meatum non Ilam in anima reatu culpae , set iamembris inii carneis pollutione contrahitur, nec per reatus culpae expiationem tam cito deletur , perleverat inaim a friue per

aliquod temnis poli deletum peccatum Eate corporis detormitas, leu immundities , cum qua non decet, live ad celebrandam, sive ad communicandum accedere . l inc S. cerdos eadem die . quo lethale commisit peccatum , si per Sacrarnentalem tam- festionem expiaverit , si nulla urgeat necelsitat, debet a celebi ando abstinere, & Missae celebrationem ad minus in diem pa-ilarum disterre . se Divus Thomasi in lententiarum dii l. 9

qtod sativi post peccatum mortale , etiam contritur, c γε festis au Eois ori iam accedat . sed deberet, nisi maflua n tristae uria

D. Th.mra contendit C.irdinalis Toletus eximius Theologuc iiti.

XV. Neque solum de peccatis venereis, quae peculiari vind c mix ad Sacramentum sordes tecum asserunt prae alii; precativ, Ucedit casuς, sed de omnibus peccatis mortalibus; Unde Sorus in a. lenti diiι ir. , qὲae l. i. art. T. lic habri 2 I De ρω-

cedere , tames diruereae fias peculiarem quamdam tred cruriam ad yaιrum urum prae at ἐς heseribus aferaui. De laeto ratione huius peculiaris indecentiae ad Euchari licum Sacramentum iupeccatis venereis lare maior Theologorum pars cum D. Thomaa firmat, etiam citra peccatum, ac preter vis imi. tein, si F,lli itio nocturna contingat, s. um aliquia turpe ph. ntasma inculpabiliter nobis adhuc ani ira obversetur; aut solum mentemst timus distrae iam , s n illa sit caula rationabitis celebrandi . Mistae celebrationem esse in alium diem protrahendam; dicitur litivpe pliantalma aliquod, etiam inculpabiliter, nobis adhuc ani. na , ubvorietur is c. , quia si pollutio abique impuris sequaturp'lintai m. tis, ac camiς pruritu , uti. iuxta Abulensem dae mcificere solet, ut pio; retrahat homineς a sacra Eucharistia δε-

merula, vel Sacerdotes a Mitu celebranda, D. Thomasi . lu- pracitato art. I. absolute tradit non esse in tali eatu. aut crammunionem, aut Missae omittendam celei rationem: D. I honia in hac parie adhaeret Turr remata in canon. di. t. 6. sei Si tu us is causa non praecesserit, ιms magis causa contraria, O Me f. equenter aeιuit , in pereipue tu aiebus , tu qui

16쪽

Caput Septimum

tuatum fuit mitiam Monacho, ut tu ιδυ ii ibo Patrum I si tur , ς. vi commuiacaret see diaiatus videns se mu piaec n- seqvi intentum, ab illinone eessavit. XVI. Ad Moximam praeparationem quod attinet , quatuor assignantur dispositioneς, stilicet mentis recollectici, praxum, de piadmcirum recitatio, vellium Sacerdotalium assumptio , & Sa

XVII. Mentis recollectio sistit in hoc, in Sacra, quae tractaturi lamus mylleria, mente revolvamus, Incantationis Dominicae, Passionis, Resurrectionis memomm recent eamus, ad hane di positionem pertinet, intentionis directio , ae eos, pro quibus ossine i rincium emo imus, Deo commendare: pro qua advertendum cum Ualfrido libro de rebus Ecclesasticis, cap. 12. s.c nos do te his verbis In hoc αννον con modictis videtur, quod quidem se Non posse aliter hienam remmemorali Nem rerum facere, pro Mibus o erunt, nisi simulas potationis pro sivulis o erant, i I pro vos , c, dianetis non simtilas

mant ammolaudum , etim vere sciamur anum pro trionibus mor

Ecclema offert. M uod si cui placet pro susulis gulatim inerre

pro huius det orinus amplituasne i m orationum augevdariam δε-

Dctatione id satiat, non autem pro Raha opinione , qua putetistium Dei-- esse emerast medicamentum, sta a modo enim in fide imperseitis est, qui putat Dominum non

st necesse, vel fastidire eum aestimat, cum eadem Oolatis nunc

pro uno. nune ero alio exhiletur.

XVIII. Ad nane 'ue dispositionem spectant Religio, &fietas; des tu enim narum proxime non potest censeri pra7axatus ad licite tremendum tae sacrificium conficiendum: ut itaque in venerabili sacerdotis persona ad adistantium exemplum, ac sedilitationem promovendam , devotionemque excitandam , metas tanti muneris , ae dignitatis concinne resplendeat , cum laudabili vitae rati e parato ae moerenti animo ad celebrandum se dem prae parare, ita ut Me Religionis exteriora insitae pietatis interiora indicentur . Hoe m,do se non praeparasse Dite

aeunt. qui adeo praeeipiti lingua, indecore, ae leti inanter Mil-sam leset, ut aditantes intestigere verta non valuont, & Altari tam ineo ite ivliunt, ut nullam pronus animo reli uiam, nullam pracibus, quae ad lacrificium spectant, attentionem hahere indicent, eontra id, quod ibi licite praeeipit Rubrica Missalis. Sacerdos autem maxime curare debet, quae Hara vin d

cenda sunt , diu uicte, is avosite preferat , non admodum j si

anter, ut aduenere posit, qua Iesit , nec nimis murest , ue au-

clienter taedio assciat. Quae direnda sunt, itaque, sive submissa, sive elata voce, integra semper verborum pronunciatione egere debet Celebrans, praecesque, quae a Sacris Ritibus prae-ιcribuntur , aitente , decenterque ablatuere , & ut a Musalis Rubrica numquam discedat, nimiam Uue prolixitatem studeat evitare oportet. De hae prolixitate evitanda frequeuter S. Philippire Nerius sermonem habebat, unde Sacerdotio quibusdam, qui in sacro peragendo plusquam par aet Gilesti voluptate allecti ultra horae misi talem Mitta in lutionem pixurahebant, dicere Iblebati Mn palam has delitias, sed clam in cus euis ma-εu cptarem , sic reseri Baceius lib. I. Gp. I in n. q. in Sita SPhilippi Nerii. Concludendum ieitur una eum univeriali m-Morum Virorum , Sanctorum o Patrum opinione , temporisipatium, intra quia sacrum ex iri convenit, ad tertiam horae Mem laestem pertingero debere, nee horae dimidium excedere: ata Quartus in commisti ad Rubricas Missalis Romani pari. I. titi iri. dub. 6. cum Clericatu, alii uc plurimis XIX. Quoad prae ni, plalmorumque recitationem , citra dubium et , quod antiquae Ecclesiae praxis temper obtinuit, ut celebraturuς Sacerdos horum quorumdam recitatione te te ad Sa- cnim Pera Nudum dili oneret: ab aliquibus tamen plures, ab aliquabus iis pauciores recitabantur quia generaliter praesui none mi; sed soli mi in Mimiihus prae fibebantur, ut videre est in Milia a Mattio Flaeeo Istiriuo uulgata, in qua di scribitur, ut a tequam se sacris vestibus induat Sacerdos , ii tempus serat, s Ptem Fenitent uiles plataec' eum praecibus recitet, ac septem alios postea, te ilicet. Duom a secta latirua D , Seuedisisti. Inclina

D ine. Fundameuta . Domine Deus salutis meae. Credidi propter quea Acutus fum. Missale quoque Hyl lente editiun Anno iubet dici leptem Pia mos pcenitentiales ves sciam dilecta cum reliquis, qui hodie notantur in Missali Romano .ppud Mic ogum quatuor tantum inveniuntur. Duam duet a. Benedixi i. Incliua Domine , . Credidi. In Idissali Ambrosiano unicin psalmus Miserere adnotatur. Et in aliquibin aliis Nissalibus nihil mefitirur ; ex quo liquet hosce salmos Zetius

P celebrantium devotione, quam ex obligatione recitatos suisse, neque enim releri quam plurimos, s ed quam devote Meet-ἀ' recitet psalmos, ut se ad tremenem celebrandum missael crificium praeparet.

XX. Supposita Meti divini abiblutione, saltem quoad matu

et inum & laudesi inicium enim praecipue in prepanationem ad Nisam institutum est i Merdos celebraturus recitare debet psalia mos, & orationes quae in tabella reperiuntur, & speciatim antiphonam, ne rimini aris .mam psalmo m. supra dixi supposta ossicii dis ini abiblutione dici, quia antiqua praxis perpetuo Minuit, ut Missae non tantum solemnes , ita etiam privatae, non ante celebrarentur, quam istutis noctu is vigiliiς, iam ossicio matutinali completo , uti expresse sancivit Innocentiuς Papa IU. Epui. X. ad Ottonem Cardinalem Tusculanum; sacerdotee M ssum celebrare priuisum ossicium matutina e compim 'erint, uouCMelieri Tom. I. raestimati . Idem recolitur ex pluribus Conciliὶς, non pau liq ieratiaris Synodalibus, quibus non tantum vigili noctumae, finitionae manitinae praxipiuntur ante Missae celestat ionem k,lvendae,

sed etiam usque ad primam inclusive Oiseii divini recit: t:op u-seribitur, ut uidere eli in Synodalibus tum: Ecclesiae Nannensis

cap. II. Glius antequam matutinas ovouisas. ω primam d/xmis, celebrare praesumat: tum Eccleuae Biterens; cap.

o. ubi haeς leguntur ἰ praecipimur, oti a nullus misam celebr re praestimat , nisi prius Matutinae illius diei compi erit, atqtie primam. Qua Iurxendo, oe ea&1ando, vel aliis negotiis occu- Nudo Hra 1imii debent , feci tu Ecclesia cum demtione.

XXI. His peractiet ac it Sacerdos ad locum in sacristia, vel alibi praeparatum, ubi paramenta, aliaque ad celebrandum ne eessaria habentur: Pro solis enim Episcopis, & Cardinalibus paramenta sacerdotalia in Altaris medio collocantur, in quo minia est relebranda ex Decreto S. R. Q 5. Julii i6ir. unde aliis non privilegiatis, ponenda sunt in Laeristia si adest, aliter invenia separata , ἐκ si hare rum sit, in eodem Altari quidem, O im in medio &e. Inde acci it Missale, perquirit missam inti cristia, eamque legit tum ad indulgentias lucrandia , tum ad evitandum adstantibuς taedium , quod sequeretur diutium immo do in Misse inquisitione ad Altare, cum aliis inconvenien tibus ; deinde lavat minuet dicens, Da Domine Gu. ad reverentiam tanti Μinisterii ; caveat autem ne ibi vultum lavet. Post manuum ablutionem, & non antea calicem debet praeparare; decet enim quod i mam Vas non tangatur, nisi lotis manibus,& antequam alia non saera tangantur: errat igitur, qui ilatim manus lavat, deinde Missam perquirit ante Calicis praepiriti nem; ibper os calicis ponit mundum purificatori tim, qnod et

ganter plicari debet, & apte ita disponi, ut aequaliter hine in de pentiat; deficiente lineo puriscatorio, porcit adhiberi quod-

eumque strophiolum mundum in profanos usius non amplias . ita

hibendum iuxta Anonymum Italum in animadverilonibus, seli, ut pse ait, A extimenti persa Messa, Cap. I. Fin r. Non enim purifieatorium necessario debet esse lineum , t lii licit,

quod hi ex materia apta ad absterpendum; ita Lohner Ri T. r. Ur I. n. 4. Lineum tamen decentius est. Super purificatorium patenam nil eum Hostia integra, quae si aὸ Altare ea sua litor tangitur ante oblationem, aut casualiter ibi tantum amolcatur, debet alia substitui, n absque icandalo, & longa mora ha- heri possit; si tantum pos oblationem agnoscatur , & in hira

evidenter non appareat talis i qualiς est conisereturr Si evidenter appareat ista ura, citra letadalum, & longam moram aliis ibi limatur, mefitaliter strompte ineratur, & primitus oblata ser.

RITUALI A.

XXII. Antequam Hostia super Patenam ponatur, leviter di-pitis excurrenda est, aut etiam excutienda, ut a fragmenti. purgetur, deinde operienda Palla unica, qua' esse non debet exmpiro pillo, aut ex panno serico uti decrerit S. R. C. in una Camald. Montis Coronae , χχ. Iam I i. In lacrificio Mul e non est adhibenda Palla a mne superiori drappo serico coperta ex communi consuetudine, α quia in Rubrica nulla mentio fit, nisi de unita Palla, quicquid senti. it ri ualigus eum Mollesio; postea stiperponitur Velum serieum, quo undequaque Calix co peritur, quod si breve sit nimis, maior pari a parte Calicis anteriori protrahituritetitur autem Calix, ut elu: m lura musteria velata esse sgnificentur: Ita Gavantus pari. a. tit. I. Rii bris. I. num. I. sit. N. . super velum ponitur bur a coloria maramentorum , cujus pari aperta debet esse versus Olebrantem rNec luper ipsam decet, quod ponanture aspicilla, avi manute pium die. Intiis habere actet corporale plicatum , quod extra

ipsam deserti nequit sine Apostolica dispensationei lac ut nec Buria in superimeoni. XX lII. llis ita dispositis, & a Minim quae eius sunt pera

Hi , lacerdos accedit ad panamenta, & ad hemim dexteram par remi se sutuit; ubi calceatis pedibus respondent , & Minittit; juxta illud: Calceat; pede in praeparatione augetii paris. Hine laudantur Ecclesis in quibus, ut sacerdotes . qui accedunt ad ce Istrandum in eis, ad Altare pereant mundis taceis i honeste

erepidae asservantur sacerdotibus exhibendae , si occurrat. Indu-tuc debet ad paramenta accedere velle convenienti, euim extremitat ad talum mis saltem perveniat, & si ex iuxta causa, ratione scilicet pluvia , aut itineris breviori quis accedat indutus, vellem debet buperimponere talarem, quae ad hune finem in Sa cristia tereanda eit; deinde se induit Gem, capite, &bi nim

e luper ea licem, aut etiam Missale deponat; sine anulis item νetiam si esset Protonotariuς postoliciis non participans: parti sipantes enim hoc pin i legio Inident i aut Canonicus cu ut m que Eeelesiae Collegiatae etiam Cathedralis: Canonicorum autem nomine veniunt etiam dignitates quaecumque nisi aliquo stir sp

ciali ad anulum ad Altare deserendum muniti prioil ior Si sit Prelatu saeculariς intuit supra se Rochetum, si Retularis superpellierum ; ubi viri Iautabilis haec consuetudo . oebet reti nera; cum enim in aliis dirinis eiis in Ieant superpelliceo,

multo magi Meet, ut ornamentum hoe sacrifitanti non dest diad simulas vestes submisia voco respecti, as recitet orationes, sic

crationem semper comitetur oratio.

XXIV. Primo igitur accipit amistim circa extremitates. &

17쪽

1o De pi .ere qui sitis ad licitam Missse celebrat. in Celebr.

eo ut iv a Ministro sibi exhibitum, osculatur illud in non ubi cordulae fortaste decussantur; si adsit Crux osculetur, si

non adsit, aut mitetur, aut si cornia te possit. pollice impriniatur, ut crux ldmper aliquo modo oleuicturi Dc Angelus pari. . tit. r. n. I. 6 Ponit super caput, Ac mox declinat ad mllum , idest non inan ediate ducit i uper collum, sed prius supra caput, poli modum iniicitur humeris; ita Cardinalis Bona rerum Liturticarum lib. l. cap. 4. num. ῖα, accepto ami hi nullatenus aliud super inducitur erucis ii num, quia nonnulli manu, & amictus eordulis faciunt, si placet antequam amictum accipiat, crucis signo potius te muniat. Ita Tonellius eum aliis, Bonamico , Ga tauo supra lit. D. multo minus amictum acci mene' nenu flactere, aut se inclinare licet, sae I h ner lupna &α , M si amiEius humerorum latitudinem exeodat, a Ministro apte restringatur, I honer pari. tit. 8. num. 2.&amictu collaria elaeumtonens vestium, cordulas dueit sub brachiis,& circumducens per dorsum ante peJus reducit, &lieat; Collaria alba . , linea numiuam depimi debent, iuxta Tone Ilium

suo. Rubritati num. . tum alba induitur caput luinittens, ut

iba induatur i minister illam ambabus manibus e plicatam i qparte posteriori, praeter eam partem, quae collum in medietate circumdat capiti proponat celebrantis, qui manibus j iinais caput submittit; si e Tonellius iup. rub. a. mim. q. , deinde manicam dextram Imini lier brachio dextro, sinistram sinistroiae mens , albam ipsam corpori adaptat , elevatque ante, & a lateribus hine inde. Et cingulo per ministrum a tergo sibi pota recto, se tingit. Cingulum autem e hi et Minii ter a parte

dextera tenens cxtremitates eiuldem complicati, ut complicari let: Ita Tonellius sunra num. celebranς cinguli nodum ita debet perifringere, ut flocci quantum poterint, pendeant loniassiores ad seriirius servandas stolae ex remitates, Λ non in Ita-us supra. Mini let revelet albam supra Cingulum circumci ea, ut honeste descendat, & te ζat velles, ae eius fimbrias diligenter aptet, ut ad altitudinem digiti, vel circiter supra te ram fluant; plicaturas quoque circa latera tibet adaequare; tum unico genu picnssectens, ut belle circumfluat, elevat a terraserme ad altitudinem unius digiti i his pera, lis lacertatis accipit manipulum, & osculatur crucem in medio, & Minister ant quam exhibeat face doti manipulum, osculatur manipuli erucem a latere, aut osculari laltem demoniliat, & porripit sa-m ti, qui sibi illud imponit brachio sinistro. An manipulum

imponendum sit infra eubitum non longe a manu, non conveniunt Dosiopes . Cavantus par. r. tit. I. Rub lit. L. cum

aliis stat pro parte affirmativa, Lobner par. tit. 8. n. 2. pro parte ne 'tiva, & assignat rationem, quan uidem si ponatue lupra cubitum minus impedit, & fit remotius perieulum tangendi eum ipso sacratissimam Hostiam, eamque extrudendi a corporali, aut extra Altare ; probabilis cit utraque lententia . Hoc tantum certum est, quod a Minitim manipulum eli acicu lis firmandum, aut cordulis; deinde ambabus manibus aecipiensitolami simili modo deosculatur, Ec imp t medium eiuς eolialci : Minicter pariter ambabus manibiu accipit stolam, erucem druinculatur a latere, aut fingit , ut dulium eti de Manipulo, par rigit sacerdoti , ut tibi illam immat , & quidem non longe a collo , ut a superimponenda planeta contegatur. Ita Ga-vantus supra liti N. Bauldo , pari. I. cap. ζ17. n. v. stliique, & transversando stolam iptam ante perius in cQum c cis , ducit partem a sinistro humero pendentem ad dexteram ,& partem a dextro humero Rendentem ad similliam : pars igitur stolae dextra, quae est dissior ordine naturali suprrimponenda est parti ei uidem sinistrae ; sic Anonymuς Ital. Episeopinon transvertant stolam , eo quod emeem iam habeant pesto ratem , ut docet Caeremoniale Episcoporum ; utrat ue postea partem stoliae extremitatibus cinguli, hinc inde ipsi cingulo con iungit, ministro tenente easdem stolae extremitates, & applicante ad latera saeerdotis, non post humerog, ut celebrans extremitatibus cinguli stolae partes percurrere, & firmare queat, ita Anonym. Ital supra. Postremo accipit Planetam, quae super

Mensiun, in qua extenditur a Ministro dupli et meatura, ut elevata sne inde ambabus celebrantis manilia expeditius capiti

submitti possiti se Bauldry pari. I. cap. I . n. I . Minitterquoque illam eueta humeros, & collum cleganter accommodat: i vero pretiosiori materia sit Planet V. g. opere phrys io, non

debet Micari, sed inde a Ministro assumpta celebrantis capiti , collo i , humeris debet accommodari, qua postea vin liς ab in teriori eius parte pendentibus firmanda est. Minister insuperbi mum accipiens per cornu interius cum quasi illius osculo porri git celebranti, qui illud accipiens per comu exterius, sibi eaput cooperit, si per absqm alterius ministerio. Ita Cavantus apud

Bonamicum par. i. ons v n. I. Caput, inquam, sibi operit, non frontem, nee eapitis dextrum latus unice; s perque sne pumis si munitus non sit Pontificio privilegio. Sic paratu; &coopertus, nec per sacristiam vagetur, nec colloquatur, sed sibi constans aliquid meditetur. XXV. Sacerdos omnibus paramentis ut supra indutus, minuster retrocedit, ut perquirat an omnia recte sint disposita; se Hannotus par. e. v. Accipit sacerdos manu sinistra calictra ,

in supra praeparatum, is ni , 8c si sorte sacerdotes aliqui sint

in sacristia, antequam calicem accipiat, decet, ut aperio capite ipsis; salutet : Ita Tonetlius lib. r. iit. r. rub. r. n. I. Dei est autem calicem elevatum ante pectus , nee nimis distantem , nec tori adhaerentem , & ita ut summitas eius ad mediam heret Ogdr pectori; altitudinem, ae bursam tenens manu dextrasMα ς cem ad eautelam, ne aliquid decidat, ideoque super dirar , non a latere, sed es messi; & facta reverentia Ga ii vel Imagini illi, quae in sacristia erit. An haer rev romtia esse

debeat cum pro unda capitis, dc humerorum inclinatiane, Au flores non conveniunt i Nos autem cum maiori Dinorum panε iam . par. 2. tit. 2. rub. r. lit. ι, aliisque i qui miir partem al.

sinmativam, quia se inclinatur imagini Altaris in accessu adip 1um , & rocellii ab eodem. Prius se inclinat Sacerdos, quam Minister. qui, si in Sacri itia Crux adsit, vel quid Cruci inui.

valenς, dum lacerdos se inclinat, gentae Elii, aliter profundius tantum se inclinat.

XXVI. An Meerdos paramentis iam indutus sacerdotalibur

exeundo e Sacristia, ut ad Altare accedat, teneatur aquam sua scipere benedictam, ut ea se si et, non conveniunt Docto. res. Nos autem sententiam tmtivam tuemur; tum quia Crita

moniale Episcoporum precipit quidem aspersionem in ingressu 1 Ecclesiam, non vero indutis lacerdotalibus paramentis; fortia etiam, ut inconveniens evitetur, madefaeienai, seu labri Eundi paramenta ipla, tum suta a Missali Romano aquae benedictae inisceptio non 'scribitur in memoratu egressu; dc propterea nee Gavantus, nec Quarti, n ue Gastaldus de aqua benedicta timsuscipienda narationem faciunt i hule fcratentiae favet quoque pMter Angelus Serrinus de Horentia in stra Ritu. li recenter edi. to sub anno i ῖς. SS. D. N. D nedicto Pap. XIV. dirato. Supponitur equidem, quod Sacerdos e elebraturus ad Sacrillumaec res, in suius ingressu aqua benedilia se muniat, aut mih rellis Ecclesiae. XXVII. Hine distinattitur duplex reverentiae genus iuxta m.

bricas, quia reverentiae nomen generitum est sub se comprehen . dens grataexionem, oc inclination m , sie Bauldry paria lita 2. rub. I. u. I. De genuflexione disteremur insemus . inuens hie de inelinatione, hane triplicem dile eommuniter asi antdoctores, scilicet pmfundam, medioerem, re minimam. Pro funda est inclinatio omnium humillima, & fit inclinando nox lolum Caput, ita dc modicum corpra ita ut cxtremitatibus ma-mium genua γνlsint deprehendi. Sicloncilius lib. r. cap. r. . Dcerdoς autem hae inclinatur inelinatione quoties prateribitur in Rubrici ς. Ines alio, seu reverentia mediocris, moto vix dio corpore importat notabilem humerorum inclinationem, queexhibrtur quando notatur absolute in rubrica vel ad duntur illae particulae, aliquantulum , partim, aut mellis cris , parva, orssinaria. Minima importat soliuet capitis inclinatione inritam veritis peditas, dc obser ratur quando a rubrica ordinata inclinatio capitis, ut infra patebit, quando majoris gratia claritatis subdividetur; animadvertendum tamen, quod quUibrisii adiόiarum inclinationum exerceri debet pedibus immotis , dc aqualiter consistentibus. Ita Bonamicus par. I. Obc IA

XXVIII. Capite itaque eooperis aecedit ad Altare, absqu2 aspersonr aquae benelictae, ut iupra diximus, facit tamen P Uerentiam capite pariter eooperto Imagini principali &α Sic Baul-d P. N. ῖ. tit. 1. rub. I. n. i. Minilli precedente cum Missali ,&aliis ad celebrandum necessariis; capit autem minister Miliale apponendo manus inferioribui huius anPlis, illudque substentantante puta ira ita Garantus supra liti B. nisi ante alia ad cele-hrandum ultra Milsale neces laria fuerint praeparata: ut inagi; oporteret, praecedit quos id superpelliceo indutus, tribus , aut q iatuor ad lummum palsibus eadem modeIlia, quae saeeranti

petulcribilite, ut advertit Gavantus par. 2. Iit. 2. rub. I. n. r. lit.

C. hoe est oculis demissis, iiieessu gravi, erecto capite. Dono. res non conveniunt, an submissa voce dum procedit sacerdos ad Altare, lieitum sit aliquos plalmos recitate , aut aliquas demtas prece I seu orationes; nos seciuimur Irirtem a firmat Uam , quia rubrica nihil p scribit, unde ad libitum potest uniit quisque pro sua devotione recitare quidem submissa voce orati m. , aut ps almos, qui ei magis placuerint, absque haesitatione, seu periculo adtendi novum aliquid missae contra Bullam Santii Pii V., quia missi inchoatur ad Altare, non vem in accestu; siemaior Doctorum pars, quicquid lentiat Cabrinus in contrarium, ' Lix. si vero eontigerit Sacer atem transire ante AltarTMaius, ubi Eucharistia asservatur Saetatissima, rapite cooperi ten re te debet; si veto san lissimum ibi non let tur bacramentum, eapite semper cooperto laciat ei reverentiam prolian. dam, hoc cit inelinatione rapitiς, Et medii corporis, nati adiit antiqua consuetudo discooperiendi caput ad maiorem puli aedi feationem, uti lentit Lohner pari. a. tit. q. t. quo cavsu Sace os diseooperto capite deberet se inelinare. Hanc prsundam inclinati mem debet sacere celebram, ii tranteat ante κροliquiam insignem, aut solemnita expolitam, aut si fiat de dia iai la die rescium, vel statium, aut apud populum ha amrta magno honore. Sie Bauld , supra cum aliis. uotus

non e veniunt, an in tali inclinatione si dila prriendum put . Nos sequimur sententiam n gativam, ea iulti ratione, laCruci expostae, tum in Sacrissia, tum in Altari, ac Euchan stir i in te tae in Tabemaculo, exhibetur quidem Psortis, nata rex emtia, ted tecto eapite, unde a sortiori &α site Mes-dru, aliique lentiunt. De aliis Reliquiis si Hrte distribuant i5 NAltaris omamentum, considerantur, ae si non essent.

si in Altari, in quo reliquia ollenditur , pariter Sacra risit serietur in tabernaculo Eucharistia, sufficit si terio ea te genuisse Elatur , nisi capitis discooperitio citet de imitima e suetudine illo in loco, in quo casus. Si sorte transeat FG

Chorum dum recitatur gloria Patri , aut alia oratio , O debita sit rapitis inclinatio, debet sistere grssum, donec Pela lvatur ab scue ulla tamen inclinatione. Si obviat sacer Liti parato an deceat illum i utare inclinatione rapitis, esto non conVc

18쪽

nimi Doctorri intre se, nos dicimus, quod cum talis mutua

reverentia non praeiudicet, nec dignitati sacer inis, nec desa-tumi calicis , sacienda est ; se Tonellius lib. cap. i. aliique. Si transeat ante Pra latos, Magnates, & Clerum capite 1em- cooperto Aus, minuique, prout eorum dignitas postillat , debet item te inclinare, quia generaliter loquendo ratione Caliacis delationi nemini debet eaput dii operire, uti notat Caer moniale Episeoporum l. r. Q 8. emerim exceptis lupraditiis, etiam salutatus neminem debet salutare. Si ante locum Sacramenti, etiamsi Sacramentum inclusum sit in Tabemaculo, transeat, adhuc eooperto rapite genuflectere debet. Ita Bauldo

parti supra n. evin Goanto.

XXX. Ρm era exionum methodo, illud generaliter tenendum El, quod ii contingat genullexio cum tranti tu, fit unico genu, si cum aliqua morula, utroque tenu ; in omnibus genu- ilexionibuς tamen debet Meetam descen ere into eo ore, recto capte, Ac non demisso deponendo penu dextrum utque ad terram iuxta calcaneum simistrum, si genufleelat unico renu ; & liuitoque gexu genuflestiit, apud genu dextrum deponat 1inuitum. Si autem ante Altare, ubi celebratur Misia , transeat, sacerdos tempore elevationis Sacramenti similiter genuflestat, 3c detecto e pite, illud a siret, nee ante lurgat, quam celebrans depotuerit Calicem staper eorporale. Haec senuflexio juxta generalem 1 pra traditam repol m debet fieri utroque genu, eli enim eum morula. Cum discooperit caput, magi et decet, quod biretum tradat minutio, donee eaput sit iterum cooperiendum; vel si birretum non tradat Minitim, illud tenere debet manu demi Lia, & ita ut pars apota seipstim reipiciat, & nullatenus poni supra Calicemi Ita Bonamicus parti t. sis. r. n. 2. Perseverat genuflexus donec depositus 1la in altari Calix, aut Pixis in Eucharilitar administratione, si pauciς admini tranda sit, quia casu, quod multus pipulus staret ci)mmunicandus, peracta adora tione supra praescinpia, celebrans prim te mi capite debet tu gere, dc ad Altare p cedere, aut etiam ad lacti illam, si ab Altari recedat. Dixiquim surrexit a pen flexione, nullam aliam senullexionem facit, nisi adhuc transiturus sit anta medium Altaris, ubi servatur Sarviillimum Sacramentum . Si transeat ante Altare, ubi adsit colebrans, qui iam conlecrationem

peregit, & advertat, quod non assumptit, iam unico fla Etit g Nu , dc pollea eaput detestit, surgit, δc procedit : Si obviam habA Sacerdotem Au ultissimam delerentem Euehari: iam pri Eeelelum, genuflectit duplici genii: ita Mnamie. pari. t. odi

I r. n. 9. Si in that ante Venerabile publicae adorationi expositum , Doctores non conveniunt, an adorandum sit genuflexa utroqur genu ; Nos tamen animativam sequimur sententiam,

imo potius hic , suam in aliis supradi 'is circumstantiis , se sustinemus ese faciendum , ratione maiorit lialemnitatis , qt his interemit , magis quam alibi . Celebraturus si fit in Altari, ubi exposit uni sit Sanctissimum Sacramentum, indubiutanter debet in plano cum ad Altare accedit utroque genuflectere . XXXI. Cum pervenit ad Altare, ubi celebraturus est, stans ante illiuet infimum eradum, si per portam constitutam verius enmu Epistolae sit a. Altare exeundum, minister paulum P timedens, facit Sacerdo i metereunti et piam, si veriuc cornu Evangelii , Minister eum debita gemifixione procedit ulterim ad portam Epistolae. Sic Baal dry parti t. c. i7. n. I 4, in qua consistit a dextris celebrantis, ted aliquantisper retro, uti tu dii idem Bauld . Celebrans flans ante Altare ut suppa caput det it, neque enim decet capite eooλerto ce Arare abitaque t Citima caulii, ae Pontificia di .pensatione, live cooperipo fiat birecto, sive pileolo, sive osmi a io mo , suo ab hae capitis dite Fritione licet Episcopo dis late. Sic Ga

etiam Episcopis i et imponunt totam enim nem laenam rasere cooperto capite nec ipii Episcopi Willunt, leeti etenim iubiecti, ab ea sicut nee se, ita a fortiori alioς dis pensare non valent γ, nisi facultas dii pent indi illis si specialiter immitar ita Holliensi, in cap. I. de sup '. Prael. in L Detecto capite celebrans birretum Ministro porrigit, digito indice, di medio capit bimetum per tornu medium e tries reum , & deponit , ministro mami dextra biretum acci piente , eum olculo, vel quasi olculo illius, illudque ad minorem sinistrae manus digitum appendit, nulloque modo recipit

super mi Iale: ila Bonamici supra; & Almi, laxi In mimici fixi desustre positae profunde te inelinat Dum eelebrana profunde se inclinat, minister in ea su hoe geminectit; An pollea minii er genuit here debeat liniri , qt Miles transit ante Altare, non conveniunt Dinorm ; Nos tamen rati me crucis , tumus pro parte assimativa cum Bauldry sirpea , alitique. Si autem sit in eo Tabemaculum Sanctissum Saera- meriti, penus odiens debitam quoque addit reverentiam, absque ulla tamen corporis inconcinnitate, genuflectit unico genu ;quioquid dieant in contrarium aliqui; qua salta eum debita

reverentia penuflexione, nullam aliam debet smnaddere; maiori enim exhibita reverentia, creat minor, nisi aliter expresse notetur, ob speetalem alio iam rationem. His pera his al)endit

ad medium Altari , minimo pariter fungente, de per planum ad partem lateralem Epistolae deambulans leponit biretum loco congruo, sed extra Altare, & postmodum per idem Epi lae cornu ascendit ad Altare, deponit super mi sinum libriimclauii im cum parte , quae aperitur, respiciento Altaris medium, quo fallo Minuter per eamdem viam dei dens Tadit per pha -ntim, & salla in medio Capellae genuflexione coalueta, ae

flexum se silit a patie Evangelii interiori in plana per duas tir- Caiatieri Τρm. ι ei ter, aut tres cubitos ab infimo gradu distantes, ut si poli Cealebrantem .

XXXII. Ibi ad eornu Evangrlii eelebrans si stit calicem, ut

mazis ad manus, extrahit corporale de Buria, quod extendit in medio Altaris super Aram consecratam ambabus manibuet, nul latenuet autem excedere debet anteriorem Mentis partem, sed

tantum Corporalis cra extremitat ex anteriores tangat, ut lacer- lac manus commode intria corporale eontineat tempore eonte.

erationis iuxta diutrinam Tonestii, lib. 2. titi 2. I. 2. n. lavanti, aliorumque. Si, ut decet, in corporalis extremitatest delcripta Crux, extremitas haee enllocari debet ad partem Altaris anteriorem, in Celebrans ostulando Altare, illam quoque oleutetur. Ita Bauld pari. supra n. r. , cum UdUanto; dc liiper e porale Catieem eoo rietum velo collocat amba bus manibiis, undequaque illud tegit, aut lutem in tota antri tori parte, si velum sit parvum; Bursam autem ad cornu Ex angelii collocat, parte eiusdem aperta iusiphlante Altaric modium, dummodo imagine g, aut quid simile in ea non reprelenti ' ur, in quo casu caput inverti non debet. Bursa deponitur

si nilina manu, quae illam iam apprehendit, dum lilper Altare dextera detinet co orate: M Tonellius supra n. deponitur inquam ad comu Evangelii in loco congruo, ne insiuatur a ceraddi nte. Si e Tonellius fiapra n. 3.

XXXIII. Si paramenta in Alt iri accipit, hoc idem lacere

debet antequam descendat ab Altari, iit missam inci et, exd sed tu enim lacri litae, ut diximus, toleratur parametuorum assumptio ex Altari. Advertendum cum Ἀ-Brun. t . I. pag. t T.

quod in veteribin ordinibu Romanis,& Auctori et Ecclesiasticia

usque pd saeculum XV. phra sinit ira Altaris nuncupabatur dextera re late ad manum dexteram faeerdotis ad Altam conversi, & corum , qui ad Ecclesiam veniebant inllredientes, α e converto pars dextera Altaris nuncupabatur sinistra. Nunc autem dextera , & sinit ira Altaris pars desumitur relate ad de teram , N. snktra in Crucifixi expoliti in medio. Hine sequitur, ut sinistra Altaris pars sit, in qua Epitiola, dextra via in qua Evangelium recit3tur, ut in Pontilio. Romae edito an-

CAPUT UI IL

De puparanais pra M. D suem,ia. I. T N sicrillia supra dietniorem mensam extendantiar Paris-I menta consueta omnia lacerdotalia eum diae alibuet a dextrix, subdiaconalibus a sniitris, coloriς respectivae loetivitati ,& calix de more indutus ante velim ipsis collocetur in medio, iuxta Gavantum par. I. tit. 2. rub. s. lit. X. Hi ne inde ponantur duo Missalia, a dextris unum pm sacerdote, a sinistri: pro Diacono, & Subdiacono alterum; a dexteris Musiliet pira lacei dote apte dii nitur velum obtunstum ficatum, im nendum subdiacono ad offertorium, a sinistris Miis alis pro Diueono, de subdiacono adhereat velum illud pariter plicatum ad cooperiendam Credentiam utrumquo Moris Param nitorum et ita Baiila

Pan T. c. I . are. r. n. I.

II. In alia Venia concinne exponantur novem Cottae ponoυem Cleri eiq, s ii miti, inservire de vera clericorum nomine veniunt minittri non lacri, α mini limeum nomine veniunt

minii iri lieri diaconu; scilicet, Ac subdiaconi qi Omn , aut sutem bitiae stat inter se uniformes, & sit quae a ceteris dbsteritat, hara diIlcibu tur caeremoniariis. Ante Corras, si sit spatiunt aptum, ponime pelvi a cum campanula, & minuten ciplicato, cum ampullis vitreis albo vino, aqua pleniet, ac opereulo coopertis: a dextris pelvieulae colloetatur Turibulum, a s- nil tris N vicula eum cocleare ae scilicienti Thuris puri, &bimi odoris inpia, mi si in solemnioribuς alia addantur armn ara , Thuriet qM.tiuitatem non debent e cedere, imo neque 'aune; ut advertit Toncilius lib. r. e. 2. r. n. rc, cum altitp uri, is . in extremitatibus duo ponuntur mediocria eandet ibraeum suis candelis sylle accendendis per Gemlerarios ferenda . Im promptu sint etiam intollitia pro Elevatione. Is I. In Caprila super Altare stat tur a parte Epistolae Cui scius unis , Paramentorum eolori uniformis. Ante Altare a latero Epistolae in plano presbyterii eollocatur Creditia, quae

cooperitur linteo mundo, undequaque pendente usqur ad torram; luper hane eredentiam nec Crux ponitur, sicut nee Reliqui e , aut Imagines, quemadmodum nre ulli eriam debent ele. ari , uti advertit Gavantus pari. 2. tit. r. liipta. Poit Crerulantiam verius cancellos exeurrat scamnum oblongum, quod lex comini se possit rapere Clericos, vel duo icamna, si unum n sufficit, ponantur: Hoe leamnum debet esse nudum, coloratum tamen, hi i leamna Canonicorum altillentium, ac interi4entium Misi e Pontificati; ita Caeremoniale Epis p rum. Supra& mpe eamdem credentiam itet scamnulum nudum , R-

tum ut supra pro sessione primi Caeremoniarii , ultra i amnclum hoc veritis Altare, eum debita intremedia dii tantia, dic minatur scamnum aliquantisper lotu:um eum p tergati vellitum aliquo panno viridi decenti, supre quo sedeat in modio iace dos, & hine inda Ministri: Sie Bauldev pat. I. sup. n. 6 R.l num eerte si Cardinalis, Epitcopus, Praelatus, aut loci ordinari ut, aut Superior illi Mistae pnebras interesset. Cricrumst. tui pollunt irri etiam iecies nabiliores, dummoso illa Celebrantis nobilior sit, & ministronum brachiatae non sint, si tale: haberi pollint; absente Superiore lis sedibus extisdi porcit tὸ- pete . Pn della ordinarie non adhibetur . nili celebrans sit Archi lia-ecam, Archipreabyter, aut superior localis, ratione iuri ibi et M. B et nig

19쪽

ret. Pro Assici solemni de Praeparandis.

niet quasi F p scopalis, quibus ii, que denegatur bacile tum Moacali itaedioriis iurinae pro manuum ablutione : ita Maedry p

I Pariter quantis celebraret Pr incialis, aut Generalisa leuius Relirionis in Ecclesiis suae Ρmvinciae , -l Ordinis, sedere possent ad p. rtem Evangelii, uti sedet Episcopus, i q uendo tamen de tota sessione ratione loci; λ Bon omis Con. , Reg. Hr. a. res. O. n. 7. cum Diana , alitique; tum quia in Ecclelidis sibi subiectis comparantur eum Epitcopis, Pallia chis, & Primatibus; tum quia sunt Prinei pes in tuis Relidi nibin; tum tandem quia etiam Abbates Regulares non pontificantes ibi s)dent iuxta C in moniale Canome. Regul. S.

V. Pro Geremoniariis ponuntur duo scamnula in Ioco apto, ut primus C emoniarius alacerdote, &minastris, ἐum admo nex, A seeundus a Clericis videri possit. Hinc primus Ctere imoniarius potest sedere in plano antuli prope cornu Epiliolae, lacie eonverta ad populum; secundu , vero ad Cancellos, facie directe ad primum Coeremoniarium converta . Post Altare, si potest, diit in sacristia, si non multum diit et, vel in alio loco remoto oculis populi, quantum fieri pote i , paretur vas cum carbonibus aecentis pro usu Thuribuli, ae forcipe ad capien- μα carbones in Thuribulo ponendos. VI. Miliale aperitur super Custimim existentem in cornu E. Estolae in pagina, ubi lia enda est in.:la currentis soletnnitatiς talix vero , aliaque neces laria er arantur in Credentia cooperta linteo a lbcundo Coeremoniario, a quo deseruntur; Ca-col ocatur in media parte etinteriori , cuius pamim velum ex anteriori parte debet cadere stipra mensain, non ultra; Bumsa parte aperia parietem respiciente, ut bene administrari misit , dum exhibetur per Co remoniarium diacono in symbolo. Α parte dextra anteriori versus Altare deponarer liber pro Evantvlio, & Epistola, ita ut relinquatur aliquid loci pro Thuribulo ibi collocando, quando oesurrit. A pute sinistra stemutile vestim oblontum subdiaconi , ita tamen, ut supellis spatium pro Navieula suo tem are ibi γ nonda. Pelvici ila eum ampullis, Mappula, & Campanula , sfatititur in medio partis

pol emoris, parietem respicientis. In Credentiae eomibus situs, matur pro Candelabriς Tolerariorum. Haec omnia cooperiuntur alio vel ob Iopro ad taetram ferme pendente : Ita Amaud

VII. Clerici paulo anto Missae initium, Sc antequam transportemur necessaria ad Credentias, vestiunt superpelliceum . mlerarii, statura cireum ei rea pares, accipiunt candelabra nudit semper manibus, & discooperetis , eum cereis aceressis, it aut primus Cremferarius a dextris ponat dextram manum in medio eandelabri globo, linistram autem in m de; secundus autem accipiat 'lobum in sinit ira, pedem in dextra manu, k utraque manus pedia tenens correspondeat cingulo. Ita David. sup

ita in pars, quae aperitur, non ruspiciat nec uet, ut s. cilius, &promi i in adminis iretur , quidquil alii sentiant. Thuriserarius vero allum it Thuribulum cum prunis, pollice dexterae manus tenem illud per annulum maiorem, & per mai, rem simul eo perculi catenulam elevans digito annulari ; superpellicet mani- eam dexteram inde reflectit statar brachium dextrum, ne comburatur; Sie Cceremoniale Episcoporum. Clerici sie instruEii,

ne tranteuntes in pediant, poterunt recedere ad aliquam latenalem lambitae partem . Minittri , quando tempus adrimerit, vocatis p et secundum Caeremoniarium duobus Acoluthiq admenialam paramentorum , primus adiuvat diaconum, secundus su diaconum dum parantur. Uterque Minil ter post manuum Imtionem sua param a capit, excepto m. nipitri, quod assumunt stilum pol quam celebrantem -llierint. Ministri adiuvantes I antei.i non tenentur recitare eum ipso res eiivas vestium

Sacrarum orationes in Misali assignatas; possunt tamen pro arbitrio; quidquid aliqui dicant in contrarium ; Rubricae enim

loquuntur de lolo celebrante.

lius diei celebritas maiorem exigat solemnitatem, Nil iam oraverit man ut lavat, aquam sibi porristente primo Acolytho, &ministris e hibentibus mamitergium. Si autem in dumitate non sit constitutus, & adsit lavatorium, ad illud utique pno lavandis manibuς chbet accedere ; ut acolythi haec , tk alia munia prompte, & expedite praestare possint stant νηὶ Miniit : &inter Acolythos mediant Coerem nimi, si alibi non detineantur ; ita quod omnes cum miniitris ei brinent semicirculum . Porro Diaconuς principaliter interviens aperto capite ami tumrodii it Sacerdoti , illud osculando pix Crucem; pollea al-

m, cin ultim ; inde manipulum subdiaconus offert cum oscu-ici pariter prcipe crucem. illudque cingit; inde diaconus planetam imponit; ita Coeremoniale Episcoporum libro primo, cap.

9. Atta

dato signo inchoandae missae per primum Crememoniarium , secunduς Ccaeremoniariuς Thuriferarium, & Navicularium deducit ad Sacere nem, ad imponendum incensum, ii sit mos imponendi: diaconus ministrat navicu im , Thuriferi rius Thuribulum, ' sacerum omnibus eaput diae perientibim incensum imponit.

Bauld. Par. q. cap. II. aret. n. I. Sacerdos de more benedj-cit inconium, diceres benedictionem illam illo be redi aris

. Sic tumimus cum Bauld. lupra, Garant. alii ue, quidquid

contrarium lentiat Corsritus.

XI. Animi iam Celebrant eum Minii tris, & In se vientibus er cI, u Lila dii edat, Imagini principali faciunt in. tionem nudatis tapitibus , eo quod Celebrans tune ilian delericalicem rati ne cuius, ut diximus, nemini birretum levat, sed eruci, & Praesulibus sese inclinat cooperto capite; ita di

cimus eum Bauldry pari. p. lupra art. q. n. a. quidquid alii in contrarium lentiant. Pol ira omnes cooperiunt caput, invertunt faciem versus ianuam , ut clericos prosequantur abeuntes , Mpa olequuntur unus poli alium , ita tamen ut ultimus procedat

celebrans , ante hunc diaconus, cui praecedit subdiaconus; sed priux Ministri tecto capite lalutant celebrantem, quasi te eius

praecibus in Mista commendantes , quibuet etiam celebrans recto capite aliquantulum te inclinans correspondet. XII. Coerolerarii ante eos deferunt candelabra cum Crudelis accentis . Ante hos ambulat Thurilenarius eum Navillario;

polt hos sequuntur Aeolythi pares, sicut etiam bini, seu iret

debent Mici 'dere Cerolerarii, dc non unus post alium, ni lir tione angustiae loci pares non possint incedere. Si unicus sit C . remoniarius, omnes debet prae cedere , ut pollit obviantia sub movere impedimenta in via ad Altare, qu non ita 1 ei lepotest iupplere Thuriferariuς; ira Gaifald lib. t. seel. I. e. I MI7., N. nos eum iptis, quid3uid alii in contrarium sentiant: si autem duo adsint Geremoniarii, dicimus, quod secundus o nemoniarius debet antecedere Titurile rarium propter rationem sum a d iam . Primus vero debet incedere ante subdiaconum C im Clerico inseretente de libro a sinistris sui. Haec dicta simide egrestu M si e lolemnis in diebus thlemnitati ordinariae. terum in die celebritatis extraordinariae , verbi tralia pro canonuatiotae alicuius Sanili, pro desicatione Ecclesiae &c. mialet imi inii processio ad Altare, etiam majori cum apparatu &e. Cum perirenerint ad eredentiam , Ceroserarii deponunt eandelabra, ex collocant ea in comitias polierioribus , & ibi remanent accensa pro toto Missae tempore; ita dicimuς cum Baul-dry , quidquid alii in contrarium lentiant , quia ello In comibus amemoribus presto scirent Cerosenariis, nihilominus facile Piliret e credcntia deturbari &e.

XIII. Cum pervenerint ante infimum tradum Altaris, Ministri eum Celebrante, ae Clerici , an debeant in recta linea ante ipsi im consiliere, non conveniunt Doetor . Nos audetusumus pria parte negativa , suppolita etiam linicienti amplitudine Presbyterii , ut e mmode , ἰχ eum d bita distribution , seu dillamia inter te dii ant; quia regula generalis est, quilminil ri; digitioribus dignior assianetur locut, inlecioribus mini liris interior: unde in Missa Pontilicati ministri in seriores, imo nee omnes minit tri sacri liant in eadem linea cum Episcopo solus enim Pro byter ais:lent, Ac Diaconus stant in eadem linea cum Episcopo . Dicendum igitur quod iucundui Cmem. niaritis debet te collocare in dulantia quatuor, aut quinqu2 Paia situm ante i pium Altare in plano, quasi in nredio potia a parte

Epi. olla, Fc elericus de libra a parte Erangelii; ad sua iuram Clerici de lihro Nauicularius; ad sinitinam Navicularii Aeolythus lecundus; ad sinuitam fecundi Ac iles hi secundus Ceros rariuet; ad dexteram secundi Ceros marit ibit Thurilerariuς; ad dexteram Thuri ierarii, primul Aeolythuet; ad dexteram Aeolythi primi primus Ceroletarius; in medio, sed in eadem linda, consiliet primus Coeremoniarins; immediate ante omnino in medio liabit Celebrans cum diacono a dextris, dc Subdiacono a Iinistris; ita Caeremoniale Vlcoporum lib. 2. C. LXIV. Celebrans , Ec ministri deponunt bitretum, Dcerdo suum tradit Diacono , qui recipit illud eum ore ut in , dc simulsum proprio cedit primo Caeremoniam, mii similiter subdaac nus suum tradit . Tandem omnes remuleetunt unico genu si Tabe acillum adsit cum venerabili inelulo, unusquiique iri suo loco. adeoque celebrans , dc ministri supre infimum gradum,

Cleri ei omnes in plano; si Venerabile lion adiit in Altari tita l. non deberet iuxta Caeremon. Epitc. l. r. c. 8. 3 adhuc

omnes xenuflectunt, ut supra, excem celebrante tantum P

sunde ae inclinante, sic Bauldivus iret. q. ut iupra. ibi me lius inter Draconum a dextrit, , Subdiac. nuin a sint triet, antequam ascendat ad Altare , Saee iam focit cum ipt ut infra confessionem, & clerici secedimi ad sua loca, ct ibi illico, &immediate z nufleetunt. Secundus Caeremoniariuς deponit omnia birreta accepta a primo Caeremoniario siprr lcamno, aut sedibus , ubi celebrans , dc min: iri cellari iunt, aut in alio loce, decenti nullatenuet super et en iam , dc multo minus super Altare: ita Gavanti supra; deinde via i ad suam sedem par tam . Thuriterarius, Navicilla lux, Ze utrique Aeolythi debeant recelere, nin conveniunt Auriores. Nos sumus e sententia inirmativa cum Gavanto, Baulam, aliisqlia, quia sit te Altare persiilerent, dc tunc, dc pira decursu artionis. in uiliter impediretur tum e ditus minitu antitim trantitus, tum P puli circumstantis .ispestu .

XV. Pcuito ' ini Acolythi De edera debeant ad suum scamnum , etiam Thurilerarius eum Naviculario sese recipere debent ad idem scamnum, non prope ad pariem Epistolae; quis ruid alii teneant in eontrarium t quia t.im brae poliunt Proce re ad Altare pro adminiarando incento facta consession a suosc.imm, quam a parte Epitiolae . Inbuper ad nihil interviret locus ille cxtraordinarius, quem occuparent, ut advertit Gavan

tus supra . Igitur poli clericum de libro , primi te conteruat Thuri erarius, de Navicularius; deinde Acolythi; tandem C rolerarii; fecundus Cemterarias, dc secundux Acolythu; debeat

advertere , ne in tr.u situ ante medium Altaris iterum genufie- hiant. Primuς autem Ceroierarim, de sie nrimuς pariter Caeremoniarius m pectu sui Iotii advertant expetiare in tuo loco , elum, ut limul ad ero flantiam acce, re possint . 3c ibi itati md ponere eand lubra, Myat biperius L ium cit.

20쪽

XUI. Dum Clerici se sic disponunt , & taeelunt, lacit

telebram confessionem submissa voce , ut in missa privata rei Pondentibuς ministris, qui cum dicunt Cos- tibi Pater , , re Pater. ad celebrantem se eonvertunt, & profunde inclinant; Pariter se convertunt ad telebrantem usque ad finem dum dicunt, Misereatur tui c e. temper poli ea cum Celebrans te inclinat, ipsi quoque, sed profundius, te inclinant. Ad vocem Ormnias lini non deducunt manus ; selum istatim ae celebrans incipit consessionem Chorus cantat Introitimet, umquam dum a hue cclebrans degit in lacristia.

CAPUT IX.

De Misi e Intret:M usque ad Gloria in exestyla inelu e.

veluti intratur, seu in rei luet fit, ideoque in misi ali Am-hrosiano adnotatur hoc vocabulo intressa. In allignando Introi tun Missae Auctorem discrepant inter se Dia lares. Vallaidus enim Micristoetus. aliique, quos refert Torres Inllit. Sacerdotitit. de sacrificii oblatione pan 6. millimarunt suis le S. Caelustinum I. Honorius lib. i. in gemma animae c. 8 ., & Brumis de Caeremoniis lib. I. e. t. pa L 28. putant suille S. Crem rium,& horum opinio probabilior existimatur; eomposuit enim Sanctuς hie Pontifex Antiphonarium ex libro ples motum selectis Antiphonis, aliis ad Introitum, aliit ad responi bria, aliis etiam ad onerioria inicetvientibus , & si qui pauci sunt Introitus ibi non e psalmis, sed aliunde a Uurando appellantur triarnulares, quia ut plurimum, & iuxta universalem regulam In-xmit ag eonstat ex antiphona, dc puluio cum gloria patri. Unde Introitus, qui dicitur in die Nativitatiς Domini; Pure natus est nobis : In die Astersionis Domini ; Viri Galli ei r In Penteec les 3 tristis Domini: In Festo S. Petri Apolloli; Nune feto verer omnes dicuntur irre Mare , etiamsi desumpti sint ex Mera Scriptura , quia adhue non sunt secundum generalem supra dictam Regulam . Eo magis etiam irre lares hae ratione dicuntur Introitus illi , qui neque e Pialmi , neque e Sacra Scriptura deducti sunt; uti Salis Samaa Pareus . Gaudeamus omnes in Domino. Benedicta sit sanc a Tristitas Ure.

a Choro decantabantur populo introeunte in Ecclesiam , nec harum terminabatur eantus, ovoulque impertum to ordine, sive Pontifex. sive eeteri Ecelesia tiei ordines, secundum ii iam quilia ue dianitatem , Ecclesiam ineresti , construam stationem iamuscepit lent. Integer etiam psalmus eum Guria Patri olim in Intini tu recitabatur i & a Saeculo es aura circum circa tantumine pit ritus recitandi sistum paucos quoidam ver iis , e pulmo ipsis depromptos eum Gseria Petri ine. In Missa cantata pariter olim Introitus canebatur a Choro, abique ouod celebrans illum recitaret ; quia tamim lispe saepius ικcurre at celebrantem non poste intellinere , quae canebant: ir a Choro , sive in Missis eantatis , sive privatis missiς, temper selli ea introitus a celebrante etiam recitabatur , ii uti modo fit , quo lecto se transfert celebrans ad medium Altari , & dicit Drie elei-

diceretur, Demine n ruerere, unde nil it ad O , quae ncib:s sunt ne Liria, eo quenda, hae petitione accomodat ν; & s enim vitam omnibus vimatum numeris ah Olulam laudabitator, uti de cet , dueeremus . Dei temper milei icordia omn s indigemus ,

iuxta illud Augustini : r eb losedosili H minis viri . s sol umiferisordia eam distitias. Nihil istinar hae potitione in Mittae sacriticio repetendum magis . hinc consulto hac ratione olimvma itum non erat qui,itri petitio his Xνrie Heli in esse dicenda, sed toties diei lincetiatur, quoties celebranti prυ tua de--tione placuillet, ut videre cil apud Marime de antiquiς Ecclesiae ritibus lib. I. c. art. n. ubi sic legi mr: Interim sentato , er reperito semel , Or iterum pro flemnitatum varis rate luimitu , Chortis stilaro it κνrie elei , Christe et ison. qtidia tamdiu olim repetebat .i nec fulsi endum celebrans innuis fir modo autem ad ritus uniformitatem te andam, & ne ni mit prolixa harum precum repetitione audientes missam taedio afficiantur poli introiciam, attentis a celebrante, &ministro v

cibus, ter dicitur Κνrie ele seu , ter Chri e et sev , & iterum ter Κννie elefo n. Quod se quoque in Missis , quibus antepidi

nuntur Litaniat, in qriarum recitatione petitio haec Drie ei.

cum I.it1niae recitantur nondum inchoata est Milia . Olim in I Utilis , quae Pilt litaniaς celebrabantur, huiuς mitioni qeleisu reeitatio omittebatur , eo quod in iplis Latiniis iam pera Ela su: siet, ut habet Mabillonius in Commentariis in Ur esinem Romanum art. 6. n. his verbist iu iii Misi , suae litamis sequebantur rie eli seu initti mcr erat , at exii--Isis nostris patet , ol eam videlicet causam , quod in litaniis Fam eauratum fuset. .

en excelsic, si ex rubrica dici oponeat: Si quidem Hymnus hiemon in omnibus dicitur Millis, non inquam recitatur in Missiis IHortuorum, ac seriarum intra annum extra tempus Palchale, neque in iis , quae dicuntur in D minitis septu 2 simae, lexa gesimae, minuua elimae, & Quadrage simae , totoque Pallionistem re , ae similibus , eo q hvnnus sit spiritualiu laetitiae, cui locus dare non convenit pro diebus luctui , ae munitentiae Praxime dicatis, qua ratione excipitur seria V. in Oena Do

mini, quia in hae feria iam laetitia inchoatur Pata halis. Ilinc

Di et Thomas in teitia parta quaest. 8. ari. 4. loquendo de hoe hymno haec habet e T rtia autem pars c murem at calosem AEloriam , ad otiam tendimus pes praesentem vitam , miseriam dico : Gloria in exce sta Deo, qui cantatue iis Ieas;s, tu quibus remmemorathν erte, iis gliria ς intermittitur autem in inficiis luditiosis, quae ad ichnmemorationem miseriae per

tinent .

. Si sermo instinianir de hvmni huiuς principio, nemo est, qui nesciat hunc omim este ab illa Anqelorum caelesti multitumne, qui nato Domino cecinerunt: GAria in excelsis Deo, in tu trer a pax heminittis boni istautatis. Si vero de ceteris verbis hune glorifcationiς hymnum prosequentibus inquiratur, hoc unum certum cst, quod non ab Angestet , ita ab Ecelesiactici liiislimit, ae doctis hominibus addita luere, uti exprelle Conci-ii Toletani Patres asseruerunt his verbis r R liqui, ae ii; se quo utur, Fc lesiastici Deti res eas pinis rum. Quinani,si ea Ecclesiallici Doctores illi luerint, incerium est iuxta Card:nalca

Bona Rerum Litur licari lib. a. e. 4. n. . , ubi sic, Prima Iniae fruetui verba , GArio δι reeelsis Deo , in in terra pax h minibus bouae voltimatis , e Caelo ad uos Auset rum vice drri

vala suis, caerera quis auid sit , incertum ἡ . Non desunt tamen qui asserunt, ianctum Thia te phorum 1'apam hymnum hunc caelestem Hille pros tititum: alii lemiunt Hilarium Pietiviensem Episcopum, ut scribit Innocentius III, lib. a. MyὶlerioiVmmisse, caα ro. Nonnulli putant a Gravi; promun illse, &To res Inst laceriail. de l. ccincti oblatione num. Q. Rici M. Os natur ab Apolloli; suille prosequutum. iidquid sit de illis Opinionibus, hoc verum est, quod Patres Eoncilii I oletani IV. anno 63 p. habiti , de Glaria tu ex sit , verba faciunt tam . quam de oratione , ut supra a pluribuς Γoetoribus con p. sita , quae in officiis recitabatur , dc in publicis acclamatitaribus canie uisueverat ; unde hal emiiς, quod hane orat mem cecinea it

Leo III. eum obviam iret Pipino Caroli Magni filio , ut xi dere est apud Aidiorem Tracutus d Milla, di iuisive Ostiis, secundae editionis Parisiensist anno tria. par. I in , & 2 qui et t.im indicat hx unum hune in Milla recitari e reptam laeculo VII. , non quidem teneratim in omnibus Misti; , scit in Missa tantum Nativitati; Domini : Cum enim in hac die sa- Ela fuerit cum An :eli; multitudo eaelelli et laudantium I mim, dicentium; Gloria in altissimi et D , & in terra pax hominibus bonae voluntatis. ut ha H tur Lxei 2. sic congruum fuit, quod in hac milia incno.iretur ritus canum fli h3mnum , GAria tu excelsis , & ut servaretur in molia , qtuM a Graecis nobisor oenit, in prima Misi a praece, in secunda latine eanebatur. H totum colligi ur ex qutatam Ancinymo libro, euiu titulus

D edimn Ecclesiae, ubi haee habentur di hi hae scilici tNativitatis Domini γ erutatur Gloria in excess , quid antea tacebati r fotas faceri y proluit hae mile , mox cum eo tot sChemus . Nos scilicet in Milesia Turonensi contina, illisueroe juxta morem anti tim Ecclesiae Roma in prima quidem misia , sed in Heauda ιative. VI. Potiquam missa Nativitatis Domini cantari coepit eum Hymno, 3c Gloria in excellis , qui antea ab aliquibus tantum in officio diectatur, aut poli missam; unde senur S.mnum Benedictum suis Monachis illisisse , ut eum in laudiuus recitarent , & ut tellanar S. Gregoriuς Turonensis, mos iam luerat in Galliis illum recitandi poli mill im ad modum pr. tiarum a- fionis Fra re bene te li ibita , ciae pit ritus hie at alias qin' milius extendi ; & quia liae hymna ctacilis recitatrone veluti exprimitur Perianarum di :nitas, quibuς prae aliis id permittitur , quod pene Aneelicis c horis fuit a Dre, concessum , ad Qtos Episcopos in ord1 ne presbyterali dimisi es, bc quidem tantum Domini is , dc laetis diebus , mulam celobnandi cum hymno , GLria tu per Isis, pote, as data fuit , re: ervata Iura Sacerritati-hu; non Epite is hae saeuitate ad istius Paschatis diem issium , ut videre ecit in principio Libri Meramentorum Saniti Gre uni, ubi sic scribitur: Item dicitur Gloria in excelsis Deo , se rat opus fur is , t v mmmo. to iis die ninni,uco , te dietur

fetiis ...... a Presisteris aditem minime dicitiae , nisi iis HuPaschare. Traelu postea temporis , hoc ini paulo m l .X. Saeculum, non totum Dominici ς , ae sei: is daedus, ted etiam in millis per annum presbuteris omnibus poterias data su:t celebrandi cum Hymno, GAria in extersis. VII. la hoc hymno tantae devotionis, ae pulchritu.linis, Uer. . ba nulla expolitione indigent, p. . ter illa quibus dicitur: Gratias agimus tib propter /n nr.u g Ha n tuam. Ma nae enim Dei eboriae. potius, quam gratiarum actio, procul dubio h nor, Oblequium, reverentia , ac pix iratio dedetur: diceudum iu frue, quod ibi GLriam , usiurpetur pro eo attributo, in quo Deuς iple ii imme gloriatur, icilicet pro eiuς msericordia, ouae ema nos exercita, semper in ipsim Dei milerentis vertitur il ri.im; saepenumem etiam in Sacris Scripturis gloria pro nialeriuetu dia aeeipitur , scut ex verbis Apolloli , ia Roman c. Omnes enim peccaverasut , in egetat giaria Dei, id et Dei mi lericordia. VIII. Inter partes Mitti saerificium componentes enumer tur etiam populi salutatio , quae pluries in missae pi res tu fit Fc incipit poli Hymnum Angelicum Glij a tu σι ι , in mi si . in quibus a rubrica praetcribitur, dc poel Κνrie et, u , inquibita rum dicitur hymnuς angelicus. Hii in lalutationis formula in Eccletia incidentali aeneraliter pro Sacerdotibus e: i illa, Dolutour et olim . mi minister pro pN ilo mi Pander, Et tum Spiritu itis i Pro Epitc iv vero in die L laetitiae : Pax viabis; in diebuς P.Lnitentiae pariter , Domi uvis vobissctim. In Ecelesa Orienteli Rirmula lalutandi est , Pax em viὀuae , bc eruitur ea