“Imman. Io. Gerh. Schelleri ”Praecepta stili bene latini in primis Ciceroniani seu Eloquentiae romanae quatenus haec nostris temporibus in dicendo et scribendo usurpari potest

151쪽

V. e. ad Div. VIIII, ep. 4 6 8 Nam eum te preciaη emn auxerim, quantuin tu i irellicrere potuisti, tum his tuis factis se incragus sum m nihil ιvquam in amore fuerit r. demius. mihi es enim mihi crede, virtute formosus, Alamachrius, nihil amabilius. Ante verba Nili est enim etcomissum est sim enim tuam vis tutem νο amet vel Ime meri sis virtute tua te. - Divin. in CaeciLi, ibisse cero etiit, ut Caecilius suam integritatem et innocentiam ostendat et statim addit loco argumenti: Nihil es em quo misini ferendum si, quam rarim in is abero vitae 'poscere eum, qui non posti suae rem ere quod gravius dicitum est pro et non enim ferie-us es, Amis lase ore reia remae vitae ratumem et ramo vis a lis repore. Mail enim, quia minus ferendrum fit et: - te Rosci Am arextr. postquam dixit parricidium, rem tam felestam, rex moriam, nisi ejus multa et manifes snt vestigii, nonari

posse, statim ἐrddit causam Magna enim est ιι humanisum uis mensesiticiun Emps acturr g, mulium valet cumulti ur 9 guinis, reclamitat istiusmodi suspicionibus a se natura sibi itiden proprie sie debebat diei: Nam humanιtatis et om monas sanguiuius et naturae luc est ratio habenda Magna rems vis Lumanitatis etc. De sentelatiis notandum,

Debere esse manifeste et semper veras: v. α fine vir. iure nulla vera est felicitas. - Admittuntur tamen quo que verisimile vel Nemnque tantum verae v. α θquium amicos, veritas odium istis; quo pertinent innu inera proverbia it hyperbolicae e. nihil miserius sita ita nilui praeclarius erudiri- εια; quo itidem pertineat. proverbia multa. ε .

a Debent seu nimis longae esse. Quo revi ei, e

graviores. 3 Debent non nimis erebrae esse. Quia omnis sententia spoclem praecepti habet Et auditores lectoresques Mere videtur, hi offenduntur tandem et omnino, qui sententias nimis frequentat, videtur magistrum auditorum et lecto rum agere velle. Qui tamen crebrioribus uti upit ae

profecto nil gravius est quam acina sapientiaeque sesi

152쪽

sententia, is potest, ad vitandam iuram injueunditatem,

lianc rationem sequi, ut sententias non semper sub nomine sed etiam aliorum proserat: v. c. nerare non fuit RFe-

riens Boisistinum, quia scies at rei p. asium sapientiam esse

paucis eoaerere ram. Et sic saepius potest is homo, quem iam damus, indue recitans sententiam. Interdum etiam addi potest: Nisi nescis, Omnibus noram est sic orator non suo sed omnium nomine recitat istam sententiam. In primis orator communicare potest mitentiam cum auditoribu , e. si s quis vestrum ignoram temperantiam esse pat eis emientam. -- o genere variat onis saepius taedio lae toriam et auditorum occurri potest, atque ita saepius sobtentias adhibere licebit. .

Debent esse honestae sed hoc per se patet. Loqui asseveranter et eum teria animi persu sone. Hoc magis decere graviter loquentem quam

dubitanter dicere per se patet. Nam si ipsi oratori rescriptori de re ejusque magnitudine dissuasum es videmus eo certiorem rem esse credimus. Hinc quo magis ni iam illius videtur esse motus, eo magis ei dore videtur esse persuasum, et eo certior haec nobi

videtur. Ilane in rem solant oratores atque ita scriptoresi De re praesente vel acta loqui ut erra et manifesta: tune saepe addunt ortum est quis non vidis 'etc. v. Viritiue nihil praeclarius esse, quis non , tenim ' suem fugit, Han--k---ἀem vitium esse a dipione uri est, qui, fiat bona aufum et ingenii lane praeclariora esse bonis com aris v. e. e. Vere IIII, 8 in viendise, de quo o romautus nunc non πλα- audiet, quia sic forsuilen pro re in exteris nationisi usque ad vitimas terra pervagatum est. Et se millies in primis Area in Verri cap. et

extri .. Huc pertinent illae iamlulae omes fumo,

elurius A nihil manifestus, nihil apertius, esse potest, nemo negari, nemo ubirat, quis est qui dubiter, qui us are M

negare studeat et Tales Dimulae valem ad animis magis movendos, si quidem res per se certa vel argumentis ante confirmata est. Stultum enim foret ubique dicere

153쪽

iores vero non modo de re certissima sed etiam inti, dum de re intum verisimili uiuinitur anquam de certissimi V. c. hi homini raim Meo --mium vel quis nescis, nil tu homini tam nocer quam ortum p etc. Cicero, α eo. I, 4m avius dixit: Non est, non est in hoe homine cuiquam peceania locus h. e. hie homo non potes' absolvi, quam si dixisset: μα

Haec res tam praeclara est, ut in perpetuo honore manyura

sit: Ubi itiden istae formulae superiores Certum est, quis usu videt' etc. item aliae v.' necesse est, usi modo fieri potest quin ore usurpari possint. hi vivir, necesses aliquania contemtui eum omnibus ore. Cic. Verr l, sevout ex vestra severitate mihi credite, arctioribus apud p Ρι- romanum laqueis tinebitur credet iis equitibus populus romanus, qui ad se antea, Sin remi, ipsi inis amribus ab is ciuem romanum, qH ognitores h mines honesor daret, arum esse in erucem dixerunt. Cred- omnes XXXVrribus lauietur a popula ete. qui locus egregius, a Paula longior. Sic in Agraria alteia ei sectum Iem Asoriae prae dicit ut certum, cap 8 ait Intelle ii, quot res e quantaldum iri legis permissu mirasituri sint pro vendere possint. Cicero adeo ad rem augendam diei interdum, quid aliquis facturus suisset v. c. Phil. II, 27 loquens de Antonii immemia luYuria: uamobrem disinii mirari, hau tam celeriter est ab Antonio consumta. μ' modo unius patrimonium, quam- , vis a Mm, ut aut Pompej0 mr Ied urbes e regna μωrirer tanta nequitia devorare, dimiser. Gravissime distrum: at hyperbolice. 3 De re furuina, ut jam praesente. Hoc valde auget

gravitatem rei, quia ii sere ipsam oculis cervere videmur. V. e. Tu stata pergis vivere, miser es pro eris Saepissime in libris sacris prophetae, quae Judaeis eventura erant, de iis tanquam praesentibus loquuntur, v. c. ideo jam urbs Iuger, aeratur te pro lugebit, laetabitur: si et nos du

gravius dicuntur. - Sic t icero millies v. c. gr. 1I, II sicque agro pergrande vectigal imporritur pro imvunctur sermo enim ei de re sutura. Manil la aut cur non ducibus diis immortalibus ei se=n, cui tetera summa cum Ialute reipu-flicae com=m si iant, hoc cytisque bellu n regiiarn Duranterimus Pro committemus vel commutere volumini At in praesenti

154쪽

σο--riinus inest major celeritas et fravitas vult adin Here, non diu exspereuidum esse. 4 orator etiam interdum e suo ingenio addit eausam verisimilem et erodibilem, eur aliquid uictum sit, cum t me forsan alia saerit, vel ausam et consilium, quod alibquis in re aliqua suscipienda secutus fuerit, cum ramenso in alia ausa aliud onsilium fuerit, imo saepe res temere et eas ita facta sit: v. α de homine docto, qui ad nnos honores pervenit, dicere possum uummis is -- ros laenore eonsequi potu et , is in ima eruutitione orna- fuisse ' Si in hominis eruditi vita exponenda dicere icet: tulis se adlin arum dia, non, ut vulgo feri solit, quia parentes illud vinoemis vel ira iste metu, nec, quia hanc viamini divisis homosque ereth - esse credis , Ied Loc e r

Iulo u er memem sapientiorem re eret, arque ad 'Pta dum acueret, et animum virtutis plendore illustrare em

Sic de aliquo, qui multorum amicitia usus est, dicere licet: Non mirum est, eum tam militis mcis usuin, αι- f-- -nimilis amicus esse qui enim alios a nar a aliis redam ruri, Sic Cicero sae, inie agere solet, ut causas, propter quas aliquid factum sit vel quibus ductus aliquis aliquid fecerit, pro libidinei. e. e re sita addat. s. r. Arch. 7, ubi literas humaniores i. e. in primis philosophiam iam dat et ad earum utilitatem demonstrandam ricanum,

Laelium Furium et Catonem memorat, addit causam cur

hi viri literis illis operam dederint, his verbis Ei prο-fM, A nihil ad percipiendam Mindamqme virtutem iustis sed humanioribus afumarentvi , inquam se ad earum

sudium ontulissor quamquam contra hanc causam nonnulla dici possint. Nam nemo utilitatem artis ante novit, quam eam tenet. mon puto το adjuvaremur pro adbini

essem positum esse, ut Geuierus in Chrestom putat, quia nemo ante potest adjuvari literis illis ad virtutem colam vim, quam ad illas se ontulerit: quomodo ergo isti viri μὰ possim non id consilium secuturi fuisse, ut ad illas sit rasi conserrent, nisi illis ad is i Magis ad is eum

est proprie sumendum ni utilitarem inde haurirent vel cre-

rem Verres, praetor Siciliae Gavium civem re senum in crucem siretulerat. De hoe facto late loquitur Cicero Vere V 66 inter alia hoc est notabile Italiae onspectui ad eam rem ab isto delectus est, ut iste in dolore cruciamque mo

155쪽

-- summoque Implicio a sin auderet. Egregie A. e. gravissimo diabini. Sessicet Verres erucem ea parte Siciliae, quae ad fierum spectat, erigi iussit, in tali modo Gavius maei affixus Italiam spectare possetis orator etiam interdum in narrando aliquo iacto asquid homo in illo cogitaverit, rediderit, raverit, timuerit et: id quod edacto ipso concludit. Hac re, quae saepe argumenti speciem induit, fit res ipsa certior et gra. Flor. V. c. pro his se non git Esros sacros dieitur: rasino nis egenia pura libros sareos s-- e re sua seredirigere, vel nocii, quam utilissi lectis librorum etc. sic de intemperante quodam se homo nisum erriorem

furtiuiis forem esse redis, credidit, quam usum ei rum-mium vel nihil praeclarius nora quam gulae servire ceti sic de eo, qui multos sibi libros emit Nihil erudii damus censebat se librorum utilium supta te multa Cicero ita quam saepissime, v.' Verr. II 6 Qui Verres Umiular iso sorte provincia Sicilia siverit, sarim Romae ex ad urbem, ante quam proficisceretur, quaerere De secum et apto ei sui coepit, qui sui rebus in ea movincia maximam amo pecuniam facere posset. Nolebat in agendo is o

se in Siciliam paratus ad praedam meditatusque venire e plebat. Ibid. cap. 3 Ne quin merueret, ne Petilius p isto illo jussicio transacto aut dilato, cum ceteris in coasiti reverteretur, ita properans de sella Uluit, hominem innoeeη-H-- indicta cassa condemnavit. Egregie quas meruererete. Verr. IIII, 27 in nareatione illa de Verre, qui Antiocho regi Syriae, qui Syracusas venerat, tandem multa vasa egregia, in his trullam ex una grandi gemma tactam et candelabrum e gemmis charisIimis opere mirabili perseo tum abstulit Iraque Aiuiochus isto praetore venit Syr cuser. Hi Verres hereditatem Ibi venisse arbitratus est quia

tu ejus regnum ac manus venera is, quem se et aurierat mista seeum praeelara haiare et Iuspicabatur Post narrat, Antiochum a Verre ad coenam vocatum, et hunc ab illo vicissim magnifico convivio exceptum esse ibi Antiochum, quia Verrem haud nosset, ei omnia sua vasa maxime prae. elara tonitiasse, quae Verres valde adna iratus ilici tandem

ait Postquam inde l. e. e convivio ducemur est Ierre) cogitare Verres, nihil aliud quod Asa res declaravit, squemad nodii regem ex provincia spoliatum expilatumque ia--tteret. Notes in ii a narratione I Hic Verres her esita.

rem sibi venisse arburatur es a quem juspicabatur Et c.

Verre cogitabat nihil aliud etc. Haec additametua prae-

156쪽

clare ostendunt animum avarissimi hominis, Ni m --- fibi praedam obvenisse, atque hypicabatur, aliquem aliquid

secum hahore, quod ait quadam eripi possit, et cogitat, dιtaturque rationem, qua illud Iipiat. - Multo gravius loquitur orator, quando dicit, aliquem reum ipsum noli sperare sibi ignose vel se absolvi posse hoc enim indicat, flagitia i scelera Jus eis nimis magna vel naulta. Sie de eoderi V rre Cicero Veir. I, 2 lanietsi de absolutione

I Dumma cum duas res interdum re imi trilinima vocari queat sibi contrarias ita propon,

inus, ut, utraCunque eligatur ab adversariis vel auditoribus, tamen nihil contra nosti a caulam concludi

possit. Haec res gravitatem rei affert, quia noti m do auditori surultatom dubitandi praecidit, sed et indi

eat Oratori, quia tam ingenue omnia profert, de re

valde persuasum esse.

V. α Cic. Quint. 26 Utrumlibet elige alierum increassilis, alterum nefarium . et me hoc ri Fus urru nque ulis militum S enim illud diceres ιprobe mentiri viderere; ca1 hoe eo teris, id te adnuylsse concedis i quod vi mendaeis

tam tegere postis. Si Cicero in Divin. in Caecit ostem, hune ad Verrem aecusandum non esse aptum, ita

quitur cap. I extr. I summam injuriam ab illa Verre mepisti, amo, quo mam quat sui fuisti, non potes et- μ λ imperatione Mosa e s vera, a tibi facta es ii 'ria, Me flare eum accWare non potes. - Philipp. II, O miserum re A intelligis miseriorem, I non inrebigis etci, ubi exclamatio auget Add. op et in , ubi simul interro tuo est. Adae in Mi 8 6 a6, ubi Scythae Alexandos et di m M u es, tr er Hortamur bene seria ἀειρα. η- eripere; Iis ararem Domno et id, quod ei, semper uis

Π Interrogatis orationem haud dubie gravi

rem potest reddere indicat enim, nos ut animo Rique ita cum magna persuasione loqui. V c quid pra

157쪽

clariusis etc. Qui dis is viget Maniurio Quis initur,ao homine sientis unquam aut fiat aut esse

debuit -- 1nterrogatio non debet usurnari nisi in re certa et ubi certo scimus, neminem nobis respondere posse. In re dubia necdum argumentis confidimata milium seret intere Mara c. si quis de laude eloquentiae dicere incipiens nori nisi ita loqueretur: Quis nescit, quantopere laudanda sit eloquenti, qui θω

titilitatem non intemgit quis nesa etc. - Giavior fit

interrogatio qua causa tecte includitur, v. c. Quis estam obtusae mentis, qui non videat qui tam rerum imperitus, ut 'non perspiciat est iniec enim dicta sunt pro Nemo hoc non videre debet, quia nemo es tam obtum De mentis: Nemo non perspicit hoe, quia nemo tam imperitus rarum es. - Gravitas talis interrogationis augetur, si haec repetitur: v. c. Cic. Divin. in Caerit 6 iamissis inestiusmis te osseres ta-m in aliena caui si quere tamen eos defendes .eici, ubi simul repetitio pia

ticulae tamen gravitatem non parum ad iiivat. Uern si,

et in Videtis Verrutrum videtis primas titeras into at videtis extremm partem nominis, avidum i mnerris etc., ubi itidem anaphora simul notanda et statim Quid exspectatis quid quaeritis mulius tui e b erres quid sedes quid moraris Sed interrogatio sponte discitur ac sponte oriritu, modo de re gravidi eas sitque tibi de gravitate persuasum Animus ens motus ad interrogandum valde proclivis est. Interdum etiam responsii additur, v c Cic. Vere III, 33 in , cap. 67 med et . X Exclamatio haec enim indicat, nos in dicendo et scribendo esse commoto animo, quod signo est nobis esse de re valde persuasum. . Hinc illa post rem

gravem et CeItain, sati explicatal et argumentis gra

158쪽

Hinc a ita illo orat innis io Honvenit exclamare; ne an narratione, quia indicaret, liistoricum esse commoto

animo. At omnis testis, et historicus est testis. debebloquitane antimi permotione haec enim suspicionem movet, rem vel austam vel imminutam esse. XI Sermocinatis, Prosopopoeia, postrophe se viminiarim,rirritati. - -- atio est, quando hominem inducimus loquentem vel uni aliis vel secum. Sic cit Milonem inducit loquentem Mil. 34 Valeant, tres mi hi quis, si s - t, fit incolumes etc. qui, wὰ longe gravissimus. Ἐξ Auct ad Herenn. IULA Sapiens saepe ita secim quitur: Non nihi soli sed tuom, atque adeo muli potius, natus sum patriae etc. se eicero Rosc. Ain a accusatorem Erucium viducie Moentem: Cum Me mota accusas, Erraei, mmne horimi dius ego, quid acceperim, scis, quid dicam, resis etvm illud Dinari, quod orsogonus sebat, neminem ρη-- futurum est Quid gravius esse potess. 'Maudire accusetorem ipsum silentem, se nil diceris

M. sed peculii corruptum accusationem recepisse' est sermocinatio, si mortuos loquentes induci- Prosopopoeia , quando res tanquam personae loquentes induciintur, v. c. ita Catil. I, 7 patria aliu- Ritur Catilinam et rogat eum tandem ut discedat eice

M aliqcutio non sine gravitate est Hlophe, uand alloquimur homines absentes, imo ros im

himatas viae parietes tessam tristo, etiam mortUOS. -

' hae tres res, ut non nisi e maxime commoto an,

0rrantur atque sne eo usurpari nullo modo posirunt, ita praetenta , s recte tras.. velimus, magnam

prudentiam postulant, v. c. ne modum excedamus vel x0ris exilitate ridiculi fiamus ete

ULMmitio idearum graisim earundem crebra; ipsi magis penetrent in animos legentium et au- . tium. Semel enim dicta facilius praetervolati Vel. OM. u in obli

159쪽

oblivioli traduntur sed repetitione firmius haereti ideae graves et animos urari movent. Dixi hac ta

IAlvitur . e. hae repetitio per totam orationis eoinpagem, ubicunque ecasto se obtulerit in primis in eadem sententia. Est praetere duplexa dea enii vel iisdem vocabulis repetuntiistis ei aliis. Per asit, abiis Ia v. c. in Verri ' scin Asiamur in Aue u hostium, quos aecepta pectinia Muravis: Heat, quia is silis ref

deat, aerar-- ubi me erim, Meat, quaerat partim

disserunt. Ib fringat se sane visua considia natoriar Oaestiones missium emin ait: ρυ- ex in pserit ei quae trivi non valde disserenti 'bis Crede iis equit ut

repetunt Q vel eonjunctim, quod epizeuxin vulgi di Cie Fontej Fui fuit illis iudicibus divinum Geon hum Catii I, I Fuit fuit quondam in hae republica vir

tu et c., ibid. nos nos , ico aperte, eonsules desumus. Phil. ΙΙ, Istia. Dolebam, dolibavι, patres tonstri priorem publieam et cap. 2 in Turu, inquan3, M. An uni Frin ceps C. Caesari, omnia perturbare cupienti, avsan belu, eontra patriam infrenil de ει i. - Duo vocabilia repetit . Cic. Verr. 1, 4 Non est non ut in hoc honι in tutiquam pectandi locus, judices. Ac deinde non as est reus, non iramus, non id eonfilium etc. quod gravius est.b Vel ab initio menιbro an tum parvorum tum Omgiorum quae epetitio uaphora vocatur V. c. Cicero Fomej I Frugi . hominem et Omperanter i lenum

pudoris, plenum' u plentu religionis Alch. 6 Sed ple. ni omnes sunt libri , lanae sapientiara voces , iciu exeΠι Pl

160쪽

lus et tum iis Wo-Mentius, nihil praeclariuractum Huam, nihil reipumisae ab torrui Verri I, asCommune es hoc malum, communii metus, commune perrimi is ibid. On em' potestis natura, quae tantum einus emmniferis , se mi scelere comenta esse. Necesse essemper inquid ejusmoti minatur necessi es in simili modacia pers aque versetur. - Gravior est amphora coim uncta cum interrogatione v α Divin. in Caecit. tamen his invitissimi re seres tamen in aliena ausura . quere ' tamen eos defenias, qui se ab omnibus disseris p rius quam abs te defenses t uinxi tamen his operam tuam pollicebere, qui etc. 8o Vel in sine membrorum quae repetitio vocatur epiphora. V. c. Cic. verr. IIII, a med. Quid pris tibi

es praes est resis es et statim Quis es hie pia adflatuam ad rictu es. Quid is ubi es testis es.

Phil II, et Dolitis tres exercιtus psyusi romani interse ros interfecit Antonius. Deideraris clari mos eis, ptos Aoque vobis eripuit Antonius. Auctoritas hujus md nisis icta est afflixit Amomui Inest Farrisio , quas

a VEI 3iryιiora et epiphora coniungitur interdum h. e. unum vocah Ilum ab initio membri alterium in fine repetitur, . . . ic Agr. II, 9 in Ouis lagen eidit' titilus. Quis moriorem Partem narili sustragiis privavit 'Rullus. uis comitiis prohibuιt s cuilus. - Quis de eam viros, quos voti it , reuuntia νιλ Liem Rusius. Vocatui hape figura inριμ loce in cujus usa tamen judici opus

Xm Correctis e fluando gravem ideam ν

εο sequitur, MFe ita illam quasi corrigit.

V. α Cic. Verr. I, 3 extu. Non emm furem sed ereptorem, re r Euhεrum sed expugnatoren pud citiae, non aer heton si hostem sacrorum religιonumque, non sicarium sed ci cietisv iuri carnificem civιum sociorumque in frum judi-eium ad luximus. Quam graviter hoc dictum est fur, ρώθer, sacrilegus, Marius jam graves ideae elant. - Verri II. I me omnia isto praetore non modo perturbata sed plane et Metilis et civibus romanis erepta sunt gravius est