Petri Gassendi ... Opera omnia in sex tomos diuisa, quorum seriem pagina praefationes proxime sequens continet. Hactenus edita auctor ante obitum recensuit, auxit, illustrauit. Posthuma vero totius naturae explicationem complectentia, in lucem nunc p

발행: 1658년

분량: 709페이지

출처: archive.org

분류: 철학

701쪽

circa verum visis.

de appendices & plaetaque etiam alia. quae

in Meteoris caeteris nutate praesagienteissaeiunt.

Noti lite puctuarem , si accepissem, aut

commotum Tytthenum mare, aut irrigatum

Romanum soluto non longe ab ipss Patheliis. Vide, ut loquare existimo enim eiu si uo-di Phaenometia angustioris esse cum loci. tum temporis, quam vi proferri longiuscule in suis essectibus possint. Deridiculum nempe sueti t. ii quis ex Meteolo Romae viso diuina re voluerit transmutationem aetis saciendam inhelgio cum sapὸ contingat, ae vere praesertim, ut intra, non dicam milliatia sed paucos etiam aliquot passiis diuersissimae aeri, affectiones observentur. Itemque, s ex eo, quod hogie in aere apparuerit, pronunciare quis voluetit de esiecti bux ad pluteit & dies, ει menseis, de annos: cum eueniat saepissillae, ut aer inita paucas horas alietationes diu et-ssilina, & insperatissimas subeat. Attamen, utcumque nihil ea de te comperium habuerim , aut longe fallor , aut serenitas , potiusquam pluuia est consequuta. Hoe dico . non tam, quod sub finem supra descriptae explicationis habeamus & Phaenomenon in candidas nubes resolutum fuisse, de Stilem serenum

rursum alludiisse, isquidem potuit haec selenitas subete pustulit in dubia seli teum saepe

etiam contingat, ut serenitas matutinas Halones sequuta non longe post vertatur in pluviam) quam quod nonnullae circumstantiae fuerint, quae, tametsi id non suillet notatum, eo me pellere potetant. Praecipua fuit intertex iura illa Coronatum , ex quarum materiasuerunt de ipsa Pathelia. Siquidem ut Coro rix matutinae , nis Venti Boreales spirent, pluuiae plerumque sana sunt: ita per rarum omnino est vi quae videntur inieti die ideob. ser atis a me loquor non praesagiant serenu

tatem.

De causa Aristoteli assignata non est quod

laborem : utcumque enim ea pertrahi in partem vetitatis possit, necessario tamen ab illa mori Et im coloe ille albut aridax sepe nube, pingit, Sole scilicet sopia ineu bente: α nubes pluuiae prauida verpit potius in atram colorem. Hi ne & quae Luna pallida pluit,serenare tamen alba dicitur: e quae Cotona eius alba est . frequens est, ut supra dicebam serenitatis indietum. Quin etiam climidem sit eandor in Cometis , eorumque caudis ; longe est Aristoteles, ut pluviam ex illo designet. Profecto Ad pluviam perpetuam deberet ex Galaxia designare. cuius colorem ex eadem luce, materiaque lactescere vult.' Quod de legione Austrina subiungit, saeet et probabilitatem , nis se venti ex notea, alii ve regionibus, yossent materiam eo deuehere. Coronam certe ad easdem partesqu5vispi m vento spitante formari deprehendimus.

Quanq iam me non remoraretur rationis im-beeillitat , s experientia me saceret certum. Quippe haec vi H est, quam sequor. postposito

quovis ratiocinio, ex quo praesertim noui, ut ipso Aristotele adnuente ,τi md - λ ,- ω- - . At vereor multum , ne aut

Aristoteles, aut qui primi hae e tradiderunt,

experimen is nimis paucis saei int, & rationi ci ediderint potiusquam obseritationes conquis erint i eum aliunde ratio nusquam desit . at Obseruationum magna sit penuria. Mirum enim dictu , quam multa in hune usque diem memorent ut Pathelia : vix vllum tamen, ex numero tanto . scriptorem in venire liceat, qui tempestates consequutas in commentaria retulerit. Obseruant oti

nes , si quid prodigis in rebus humanis contineat : non attendunt, s quid in praecla tonaturae theatro soti an exhibeatur. Sed haec de praesagiis natu talibus. Ad Pi aeter naturalia quod spectat dicere posse audentius videor, nihil exinde cer id praedici. Ae noui quidem iri eo consentire Meteorologos omne is , quod Parhelia imperiorum cladeis , Pi incipum dissidia, populorum factiones portendant. siettium-vitatum , Augusti , Antonis, Lepidi , de sequuta ex eo mala, ad Pathelia an-xecedentia vulgo reserunt : & Cardanus exissimat semper Triumviratum praedici, cum omnes Soles radiis illustres apparuerint: unde de credit Pathelia illa a te Vis, praesagium fuisse Triumviratus Hentici II. Gallorum Regis , Catoli v. ci Solymanni. Quo eodem modo alii Palhelia vita in ungaria a me mortem Ludovici Regis praemonstrasse volunt it eis Reges , qui de Regno decetiarunt , rerdinandum , Ioan nem . & Turcam. Sie ad Pathelia obserua ta anno iis . reserte solem dissidium Curadinalium in electione summi Pontificis, cum sequuto schismate, de Electorum Principum in electione Regis Romanorum . si ead Poloniea illa pertinete volunt cladem

Franeis et Galliarum Regis apud Papiam, ac praecipue, inquiunt Gemma , Milichius.& alii, quod edi illis sex Solibus , is , qui

stabat ad octi deritem , atto colore suetit insectus. Singula tamen quid memorem' Noui proinde quod spectat ad nostra, non deesse qui sis putor atinos ex numero silium . de olvitiosum nescio quid cirea Eeele sit statum au utentur. Noua esse Astrolo. gos, qui quod Sol tum ingressus Arietem, extiona domo, oriente Leone , successerit. in octauam , admiranda vaticinentur de quirunclain Principii in satis, & iis nationibus pra sertim , quas Arieti, S Leoni subiiciunt. Attamcn , O hominum curati 5 honae siu- sis penuriam l pudet me certe humanae suttis . seu Religionem , seu Rationem audiam. Vt enim paucis de utraque dicam, Fateor impii mis tet Maximum Deum usurpate posse Phaenomena haec ad albiti rium quidpiana praemonstrandum ; verum quousque eandem in Patheliis suae volun ratis expressionem , ac in itide secerit,

non est quod per illa quidpiam designati diuinitus asseveretur. Etenim , s quid hominum salutem attineat . id exi te illim est in Literis factis, illaeque proptere, consulendae sunt, aut facti earuo interpretes : ali quin enim non ad Prophetas; de Aposto-

702쪽

Dei voluntas esset cognoscenda , remitteremur. Heinc sinit Deus terum natu tam

fias agete vices, & ordinem , quem semel in illa sapiemissim E constituit, seruare t aut certe, si praeter talem ordinem aliquid in-t et dum molitur, ut eum solem stiit, aut retroagit ; causa statim patet, propier quam id facit. Nisi pateat, tum nihil est, quod praeter naturam monstretur. Quippe videntur maiori curae esse Deo res 'hominum , quam ut ipsis quasi illudens , proponat quidpiam in signum rerum mini αδ naturalium a nec declaret interea quidnam fgnificatum velit. Et sane , qu; dicendus esset bene mereri de hominibus , s nihil aliud saceret , quam occasone hariolandi; cum ne homo quidem cordatus , ubi agitur de eorum salute , quibus prouidet, probare possit aenigmali eas huiusmodi admonitiones ρ Quid , quod etiam optimus Deus satis declarauit nihil esse in istis te bus praeter naturae ordinem, chm supe istitiones gentium eirca ipsas samnans, horta, tus est nos . ne ob fgna Cali consternaremur, an nn hes ac manifeste pionisus est se, qui soliis extenssit Caelos, irrita sacere sana Diuinorum, ipsosque etiam hariolos ad insaniam dedueete. Cei te dum miseri mortales trepidant timore , ubi non est timor , fecisse Deos in orbe videntur, eum &

runt Astris omnibus: & dum animos humi leis, depressosque a3 Terram seceriint, assile facti sunt, ut degenerem illis seruirent seruitutem.

Tum, s Rationem audire iuuat, non possum non dolete vicem humanae imbecillitatis, quae mobiliot arundine, leuissima quaque

carcis In rem iis me utin se nos ta Dra H. memus

Inseiatim, nihilo quae funa metuenLa magi, , quam

fatura.

Mihi eerte non pu et ile mod4 , sed stupidum etiam omnino videtur ea pauitare existi, fgnis, quae homines certatim somniant. Quas vel , quaedam si eonnexio in ter res humanas, & istos vapores, qui ἡ terra attolluntur, densant ut , illustrantur , hasque,

vel illas spe ete, exhibent ρ Qu, si in illi, si aliquis sensus , imo etiam praesenso ea.

rum rerum , quae nondum sunt, quae non. dum nobis venerunt in mentem, quae sa-ciendae erunt ex mero arbitrio O Triposas

ergo i 5 pythiasi 5 Oraeuia i s Prophetieus halitus tot iam in loeis , totiόsque exspiret i Quis risum teneat, si , exempli gratia, eoni; deret Poloni eos Soles 3 Nempe qui

ex polonio solo tune exspirauere vapores, ex variis regnis e1 eons uxerant; &, qui in minatim ex Gallia colore atro insici vo

luit ad optimendum Plincipis luctum a

Nemie vapor ille adeli erugitus eae Calli co solo eruinpere vetitus est , ne cicuta Soeratica stigescendo cohibetetur ρ Nem re ipse Poloniae Rex propterea clate diui nauit quid Galliae Regi impenderet Nem re illius , magis quhin huius inteistit id prosi ieere a Nempe Rex Galliae , potiusquam Hispaniae sed in Hii pania tamen Hesperia dicta suerit ) fgni heati debuit

pet occidentalem Solem p O anileis ineptias sEt volunt nempe principes , turbationesque maximas per istos Soleis signi se ii a Quot sum id , putas , venit in mentem 3 An- non quod ,ut Sol in regione atherea est,

chorea;

se designate debet in Terra summos Principes , ad quorum numeros ceteri mortales

Accipiant tiges , praescriptaque faedem se

tient

scilicet eum ios ut iubat , ex otiis nouis solibus velut obsidetur , & periculum quas imminet , ne solio detrusus adigatur iterum ad pascen Jos Admeti greges ; id turbas praesignificat in quibus Reges ex bubuleissant , di bubulci ex Regibus 3 Et quasi Pticebo timendum videatur , ne s alii su lint soles, ipse sol non si, quδd solus non luceat: id pia monstiat homini ius qu niint et ipsos stituta st is is s2; νο malignos adulatores , qui dum tollunt in altum Reges , ut casus tantos pertime Acant. Deiunii Nam prosecto quidem negandum non est , quin analogia quaedam si in ter Solem , & principem ; quin summus h not Principi ab bominibus subditis debeatur : Sed hoe noti Leit, ut sol Principem, potiusquam subditos tespieiat; & ut homines , se naturae membra agnoscant illius impetiti m. videmus enim ut Sol , Luna. ignis, aqua, aer ,& emerae res naturales pro eodem Croesum , Itumque habeant ι utque pallida etiam ipsa Mors a quo pede N Regum turreis di pauperum tabernas pulset. Et dicatur sol, Cum evat obstima nitidum frangiae texi Et a L Ulassi his prisbebat luiana Ierias, sani seasse Caesitis ea sum t id sine Caesar ipse iissset, qui, ut erat cordatus Princeps, bona fide nouerat non eam sbi esse cognationem cum Sidere tanto , ut illud deberet sit causa luctuosam vestem induere. Ex quo laudant ut Alexander, Antiochus, & alii, quod generose replesserint consilleis ai-lamationes.

At, inquiunt satim creduli isti, nonne vel semper, vel vi plurimum post obseruata Pathelia insgnes euentus contingunt Id fate levethm non continsunt, qudd Pathelia praecesserint. Id videlicet cara potius, quam ex praesensione ulla accidit; nam ta- meis effecta illa non contingetem, Path lia tamen apparerent: & quamvis Parhelia

703쪽

circa verum visis.

non apparetent, effecta tamen contingerent.

Quas vero in aere cessate prodigia deberctit, nis homines inter se excitarent tragoedias, aut quasi homines non possent e citare tragoedias , si in aere prodidia cessarent 3 Hine inultae clades Obseruantur , cum nulla apparent Pathelia : s; rato apparent Pathelia sine cladibus. , non est longe causa quaerenda. Siquidem constat hominum genus instabile esse, nouitatisque cupidum: aenullum esse tempus in qno alicubi gentium

res magnas non moueat. Quare & rarbelaenit, ut obsit uentur Pathelia, quin machinationes aliquat pandantui; vel in par- helia nihil ad illas magis . quam vapores exteri . quos terrae snus continuo sundit. Qilid facias tamen ad tantam stultitiam3 Instequentia ptimum animos percellit . quas raritas sectat , ut res minus sint naturales,& Leo id estia miraculum sit, quod longe

rarios , qu, in lepus nascatur. Deinde ea est vanitas nostra, ut digni soli nobis videa mur, propter quos tanta prodigia appareant. δ tbitram ut enim res nostras tanti eme aeri, Caelo . toti Mundo , ut si bella meditemur, si aegrotatuti simus , si nobis casus siti stet impendeat ; ipsa statim rerum natura commouenda sit, & usurpare penicillum debeat, ut rem totam, quas Emblema , repraesentet in tabula. Inscelices , vel eo nomine, quod inde ne bi aee et simus malum i siquidem ita praeposteri sumus , ut nunquam captemus bona omnia. Vnus mihi piae ex te iis

sapuisae videt ut Auetustus . dum Come tam aliis elegitum infaustum, ipse sbi sati sti in esse iudicauit, reserente Plinio. Quidni Deisset, eum nee pathelia, nee Cometae obstent, quo minus homini scelici prospera sortuna adueniat: & , si inscelix quis fuerit, illi etiam sine Patheliis, Cometisque aduersa eontingat. Haec sunt, Ratirni eatissime,quae quantum me memoria iuuat , gum ad portum properate us, nostrumque nauigiolum appararetur . editterebatri. Testabam tu, dum primum audires, periue unda tibi esse; αeredidisti, si eadem iam legendo quas ieeo queres . repetitam et amben tibi placituram. At ego vereor, ne quod specie quadam nouitatis gratum fuit. dum ineuleat ut , fastidium pariat. Quippe se vulgo comparamur, ut quae ptimo gustu avide lai mus , non resu imamus sine nausea. Qua enim palatum ieiunum admittit, eadem Oppletum respuit: sed tibi ipsi imputan/um. Ego, dum bona obsequor fille. non est quod me effetisatum saeiam Etenim. s to aliquid piae clari sperasti ex me, non ipse tibi oceasonem praebui,ut quidpiam tale conciperes Testat us sempet ingenue senaquim humilia Ae me sentirem. Nis id sati, et edidisti. non est quod mihi deprecet veniam. Postulo potius vi me ames,dum affectus mei candorem agnoscis; & simul dicas V. as senaerio salutem multam meo nomine. Tu bene vale. Coeperam Leydae , Absoluo Harae, in ipso diste sit. Prid. Eid. Iulias, Anno MDCXXIX.

Os ignaturus literas mox eram , cum ecce Epistolium ab optimo Volso aecipio , una cum 1ehemate , ae deseriptione eorum patheliotum, quae Matthaeus pati inseruit in maiorem historiam. Sei licet receperat se, si quid sibi circa Patheliorum

argumentum Occurreret, occasione statim proxima missurum. Non suppetit tempus, quo rena totam expendam , inque epist latri intexam i attexo hete proinde schedion ipsum mei, ut , nisi illa historia tibi sorte ad manum si, rem diiugi eate sit magis in promptu. Existimo Patheli, suisse hisee nostri, sin ilia. R schema quale hele

habet ut, suisse non tam H ἀυτHIM, quam ex concepta ab aliquo deseripitonem legente idea eoo sectum. Nihil tamen immuto ae tibi iudicitam integrum relinquo. vale

iterum.

Signum in talo admirabiti misium iu

XXIII. sexto Idus Apriles, regni

mero Henriti III. Anno X VII. Durus e ab orta Soles racique ad

Meridiem. Eodem quoque tempore, sexto se ilicet

idui Aprilia, ei tea horam diei primam in finibus Here soldiae , & vigorniae, appa-iuetunt in caelo quatuor soles adulterini. praeter Sole ira naturalem , rubet coloris. Quidam magnus citeulus crystallini col iis , latitudine quasi bipedali , amplitudine cingens suas totam Angliam . a cuius lateribus exibant semicireuli, in quorum sectionibus apparuerunt illi quatuot soles me-

tali, de aere putissimo. Et quoniam non potest illud prodigiale portentum verbis dELetibi, fgno demonstrativo figuratur ; ipso

caelo se circinato existente exemplati immediate , multi similitudinein rei se apparentis pinxerunt , propter rei novitatem admirandam. Hre vi sio multis apparuit , ex quibus unus suit Iohannes Episcopus Here- sotiensis; qui situras coram se non sest inaniatet, sta spatio susscienti serit circinati petmanum Capellam sui nimis perspicteis ti

704쪽

in eniosi ; Domini scilicet Oillielmi Ca.

nonici. Et ad idem in litum spectaculum astitit Iohannes de Munemve , & alij innumerabiles e qui de tam incledibili miraculo testimonium prohibent veritati , & verum est eorum testimonium. Sequuta est autem eodem anno in partibus illis guetra clude iis , strages , ct humani sanguinis effuso ter ribilis , & pet tinam Angliam, V Valliam, de Hyberniam perturbatio generalis. Cito idem denique tempus. mente Iunio in par te Australi Angliae , visi sunt a multis secus malis littus immanissimi duo Draeones in aere praeliantes & post diutinam pugnam unus alterum superauit, & fugatum usque in profundum abyra i insequutus est nec amplius apparuerunt. Atque hae e de Rebus Philosophici, dicta sussiciant.

SEARCH

MENU NAVIGATION