Collectio Pisaurensis omnium poematum, carminum, fragmentorum latinorum : sive ad Christianos, sive ad ethnicos, sive ad certos, sive ad incertos poetas, a prima latinæ linguæ ætate ad sextum usque Christianum seculum & Longobardorum in Italiam adven

발행: 1766년

분량: 566페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

481쪽

Quem pus lint, tetigere locu in qua fine sub imo Angustant aditum curvis anfractibus Alpes, Claustraque conjectis scopulis durissima tendunt,

Non alia reseranda manu, sed pervia tantum Augusto, eiri in isque fidem mentita tyrannis. Semirutae turres, avulsaque moenia sumant Crescunt in cumulum strages, vallemque prolandam Aqua vere iugis stagnant immersa cruore

Corpora turbantur permisto funere manes.

Haud procul exacto laetus certanti ne victor Cespite gramineo consederat, arbore fultus Accii ne humeros dominum gavisa coronat Terra suum, surguntque toris maioribus herbae. Sudor adhuc per membra cal. t creberque recurrit

Halitus, placidi radiant in casside vultus. Qualis letifera populatus caede Gelonos Procubat horrendum Getico Gradivus in Haemo. Exuvias Bellona levat, Bellona tepenteSPulvere solvit equos immensaque cornus in hastam Porrigitur, tremulisque ferit splendoribus Hebrum. Ut stetit ante ducem discussas Roma per auraS, Conlcia ter sonuit rupes, inhorruit atrum Maiestate nemus prior hic, O numen amicum, Dux ait, legum genitrix , longeque regendo Circumstis polo, consors adjuncta Tonanti

Dic agedum, quae caula viae cur deleris arces Ausonias, caelumque tuum dic, maxima rerum . Non ego vel Libycos essem tolerare vaporeS,

Sarmaticosve pati medio sub frigore Coros Si tu, Roma, velis pro te quascumque per oras Ibimus nulla sub tempeltate timentes Solstitio Meroen, ruina tentabimus strum. Tum regina refert Non me latet, inclite rector, Quam tua pro Latio victricia casti laborent, Nec quod servitium rursus, Furiaeque rebellas Edomitae paribus sub te cecidere triumphis. Sed iecor hoc donum cum libertate recenti Adjicias, si vera manet reverentia nostri Sunt ali hi pubentes alto de se inine fiat res Pignora cara Probi , fella quos luce creatos Ipla meo ovi gremio cunabula PATUIS Ipsa dedi, cum matris onus Lucina beatum Solveret,in magnos proserrent sidera partus. His ego nec Decios pulcros, sortesve Metellos

Praetuleri in non, qui Poenum domuere ferUcem,

Scipiadas, Gallisque elaus a tale Camillo, . Pieriis pollent studiis, multoque redundant Eloquio nec desidiis, dapibulque paratis Indulgere juvat nec tanta licentia vitae Abripit aut mores aetas lasciva relaxat: Sed i avibus curis animum sortita senilem

Ignea longaevo fraenatur corde u Uentu S.

Illis , quam propriam ducunt ab origine sortem,

Oamus praebere velis, annique futurum Devovea venientis iter non improba posco Non insueta dabis domus hoc de mole requirit. Annue. sic nobis Scythicus famuletur Araxes,

Sic Rhenus per utrumque latus Medisque subactis

Nostia emiramiae timeant insignia turre S Sic fluat artonitus Romana per oppida Ganges. Duictor ad hae in Optata iubes, ultroque solentem, Diva, rogas non haec precibus tentanda suissent.

Utque adeone meam condunt Oblivia mentem

Ut pigeat te minisse Probi, quo vindice rotam Vidimus Hesperiam sessasque resurgere gentes'

Ante dabunt hiemes Nilum per flumina amae DE ROB ET OLYB CONS. si

Errabunt, glacieque niger Dranabitur Indus Ante Thyesteis iterum conterrita mensis intercita die refugos vertetur in ortus, Quam Probus a nostro possit discedere sensu. Dixerat, velox atra nuntius advolat urbem. Extemplo strepuere chori, collesque canoris Plausibus impulsi septena voce resultant. Laetatur veneranda parens,, pollice docto

Jam parat auratas trabeas, cinctusque micantes

Stamine quod nolli tondent de stipite Seres,

Frondea lanigerae carpentes vellera iv. Et longum tenues tradius producit in auram Filaque concreto cogit qualere metallo Qualia purpureas praebebat candida vestes Numinibus Latona suis, cum sacra redirent

Ad loca nutricis jam non errantia Deli illa fero saltus, desolata relinquens

Maenala, allat certis venatibu arcu, Phoebus adhuc nigris rorantia tela venenis

Exstincto Pythone ferens tunc insula notos Lambit amica pedes , ridetque figaeus alumnis Lenior, blando testatur gaudia fluctu

Sic Proba praecipuo natos exornat mi ictu Quae decorat mundum cujus Romana potestas Foetibus augetur credas ex aethere lapsam Stare pudicitiam, vel sacro ture vocatam Juironem Inachiis oculos advertere templis Talem nulla reser antiquis pagina libris, Nec Latiae cecinere tubae, nec Graeca vetustas Coniuge digna Probo nam tantum coetibus exstat Femineis, quantum supereminet ille malitos e

Ceu sibi certantes sexus quid polsit uterque

Hunc legere torum taceat Nereida nuptana Pelion o duplici cecundam Consule mattera, Felicemque uterum, qui Omina parturit annis Ut sceptrum gessere manu , in embrisque rigentes Aptavere togas, signum dat summus hiulea Nube pater, gratamque facem per inane rotantes Prospera vibrati tonuerunt omina limbi.

Accepit sonitus curvis Tiberinus in antris, ima valle sedens, arrectisque auiibus haesita, Unde repentinus caeli fragor ilicet herbis Pallentes thalamos, structa cubilia musco Dei erit , a Nympsis urnam cominendat herilem. illi glauca nitent hirsuto lumina vultu,

Caeruleis infecta notis, aeddentia patrem Oceanum crispo densantur gramine colla. Vertice luxuriat tot crinalis arundo:

Quam neque fas Zephyris frang , nec sole perustam si iv candore mori sed vivida fondet

quaevum complexa caput taurina levantur Cornua temporibus raucos sudantia rivos.

Distillant per pectus aquae frons hispida manat imbribus in liquidos sontes se barba repectit.

Palla graves humeros velat, quam neverat uxor Ilia , percurrens vitreas sub gurgite telas

Est in Romuleo procu in bens insula Tibri,

Qua inedius geminas interfluit alveus urbes Discretas subeunte freto pariterque in inantes Ardua turrigeiae surgunt in culmina ripae.

Hic stetit, subitum prospexit ab aggere votulNUnanimes fiat res, juncto stipante Senatu ire forum, strictasque procul radiare secures, Atque uno biiuges tolli de limine fasces. Obstupuit 'isu, luspensaque gaudia vocem Oppressam tenuere diu mox inchoat Ore e

482쪽

set CL. CLAUDIANI

Respice, si tales iactas aluisse fluentis,

Eurota Spartane, tuis quid protulit aequum Fallus olor, valido quamvis decernere caestu Norint, ratibus saevas arcere procellac En nova Ledaeis soboles sui gentior astris. Ecce mei cives quorum jam Signifer optat Adventu na stellisque parat convexa suturis. Jam per noctivagos dominetur Olybrius axes Pro Polluce rubens, pro Castore flamma Probini. Ipsi vela regent ipsis donantibus auras Navita tranquillo ni oderabitur aequore pinum. Nunc pateras libare eis, nunc solvere multo Nee are corda libet niveos jam pandite coetus, Naides, totum violis praetexit sentem Mella erant silvae lana profluat ebrius amnis Mutatis in vina vadis iam sponte per agros Sudent irriguae spiranti balsama vene. Currat, tri soci e roget in convivia mensae Indigenas fluvios , Italis quicumque suberrant Montibus, Alpinasque bibunt de more pruinas: Vulturnusque rapax is a vitiatus odoro Sulla re tardatusque suis erroribus lens:

DE PROB. ET OLYI CONS.

Et Phaethonteae perpessus damna ruinae Eridanus, inaeque terens querceta Miricae Liris, Uoalia qui temperat arva Galesus. Semper honoratus nostris celebrabitur undis iste dies temper dapibus recoletur opimis. Sic ait, Nymphae patris praecepta secutae Tecta parant peplis ostroque insecta corusco Humida gemini feris illuxit regia mensis. bene ignatum fraterno nomine tempus lo consanguineis felix auctoribus anne lincipe quadrifidum l)hoebi rorquere laborem. Prima tibi procedat hiems, non frigore torpens,

Non canas vestita nives, non aspera ventis,

Sed tepido calefacta Noto. ver inde serenum Protinus, liquidi ementior aura Favoni

Pratis te croceis pingat te messibus aestas Induat autumnusque madentibus ambiat uvis.

Omni nobilior ultro, tibi gloria soli

Contigit, exactum numquam memorata per aevum, Germanos habuisse duces te cuncti loquetur

Tellus, te variis scribent in floribus Horae, Longaque perpetui ducent in secula salti.

CL CLAUDIAN L IN RUFINUM

LIBER PRIMUS.

ΡΗoebeo donatius ut hon cum decidit arcu, Membraque Cirrheo sudit anhela jugo:

Qui spiris teget et montes, hauriret hiatu Flumina, languineis tangeret astra iubis: Jam liber Parnassus erat, nexuque soluto Coeperat erecta surgere fronde nemus.

Concussaeque diu spatiosis tractibus orni

Securas ventis explicuere comas.

Et qui vipereo spumavit saepe veneno Cephissos liquidis purior ibat aquis. Omnis, clo Paean , regio sonat omnia Phoebum

Rura canunt. Tripodas plenior aura rotat.

Auditoque pocul Musarum carmine ducti, Ad Themidis coeunt antra levera Dei Nunc alio Doni in telis Pythone peremto Convenit ad nostram facta caterva lyram. Qui stabilem servant Augustis ratribus orbem, Justitia pacem, viribus arma tegunt. Epe mihi dubiam traxit sententia men-

Curarent Superi aerras, an nullus inesset Rector, & incerto fluerent mortalia casu

Naim cum disposit . quaesissem foedera

mundi, Praescriptosque mari fines , annisque meatus, Et lici noctisque vices : tunc omnia rebar

Consilio firmata Dei, qui lege moveri Sideri, qui riges diverso tempore nasci,

Qui variam Phoeben alieno jusserit igni Compleri, Solemque suo : porrexerit undis

Litora tellurem medio libraverit axe. Sed cum res hominum tanta caligine volvi Adspicerem, laetosque diu florere nocentes, Vexarique pios rursus labefacti cadenat Relligio, cauisque viam non ponte sequebu

lterius, vacuo quae currere semina motu Alfirmat, magnumque novas per inane fi Iuras Fortuna, lion arte, regi que Numina sensu

Ambiguo vel nulla putat, vel nescia nostri. Abstulit hunc tandem Rufini cena tumultum, Absolvitque Deo; iam non ad culmina rerum Iniustos crevisse queror tolluntur in altum, Ut lapsu graviore ruant vos pandite vati Pierides, quo tanta lues eruperit ortu Invidiae quondam stimulis incanduit atrox Alecto, placidas lite cum cerneret urbes. Protinus in sernas ad limina tetra sorores Consilium deforme vocat glomerantur in unum

Innumerae pestes Erebi, tias cumque sinistro Nox genuit scet D nutrix Discordia belli, Imperiosa Fames, leto vicina Senectuς, impatiens lue sui Morbus, Livorque secundis

Anxius, Micisso incerens velamine Luctas, Et Tinior is caeco r.eceps Rudacia vultu, Et L ixus popul tor opum, quem semper adhaerens Infelix humili res Iu comitatur gestas, Foedaque Avaritiae complexe pectora matris inso innes longo veniunt examine i irae. Complentur vario serrata sedilia coetu, Tor Ua tum collectit stipatur Cura monstris. Alem stetit in mediis, vulgosque tacere iussit,is obstantes in tergum reppulit ivdros, Perque uineros errare dedit tum corde sub imo

Inclusam rabidis patefecit vocibus iram. Siccine

483쪽

CL. CLAUDIANI

Siccine tranquillo produci secula cursu, Sic ortunatas patiemur vivere gentes λQuo nova corrumpit Ostros clementia mores Quo rabies innata perit quid inania prosunt Verbeia quid facibus nequidquam cingimur atris Heu nimis ignavae, qua caelo Iupiter arcet,

Theudosius terris en aurea nascitur aera .

En proles antiqua redit. Concordia, Virtus, Cumque Fide Pietas alta cervice agantur, Insignemque canunt de nostra plebe triumphum.

Proii dolor, ipsa mihi liquidas delapsa per auras Justitia insultat, vitiisque a stirpe recisis

Elicit oppressas tenebros carcere leges. At nos indecores longo torpebimus aevo, Omnibus ejecte regnis λ agnoscite tandem Quid furias deceat e consueta sumite vires; Conventuque esas tanto decernite dignum Jam cupio t*giis invadere nubibus altra, Iam flatu violares diem , laxare profundo Fraena mari, ruptis fluvios immittere ripis, Et rerum vexare fidem . Sic fata cruentum Mugiit tortos serpentum erexit hiatuS, Noxiaque effudit concusso crine venena. Aiaceps motus erat, vulgi pars maxima bellum Indicit Superis e pars Ditis jura tuentur Dissensuque alitur rumor ceu murmurat alti

Impacata quies pelagi, cum flamine fracto Durat adhuc saevitque tumor, dubiumque per aestum Lassa recedentis fluitant vestigia venti. Improba mox surgit tristi de sede Megaera, Quam penes insani fremitus, animique profanuSError Qundantes spumis furialibus irae:

Non nisi quaesitum cognata caede cruorem ,

Illicitumve bibit, patrius quem fuderit ensis, Quem dederint fratres haec terruit Herculis ora, Et de sensores terrarum polluit arcus Haec Athamantheae direxit spicula dextrae: Hec Agamemnonios inter bacchata penates Alternis lusit ingulis hac auspice tedae indipodem matri, natae iunxere Thyesten. Quae tunc horrisonis effatur talia dictis: Signa quidem, o sociae, Divos attollere contra Nec fas est, nec posse reor: sed laedere mundum

Si libet in populis commune intendere letum , Est mihi prodigium cunctis immanius hydris, Tigride mobilius ceta, violentius Austris Acribus, Euripi refluis incertius undis

Rufinus quem prima meo de mair cadentem Suscepi gre in io . reptavit parvus in isto Saepe sinu, teneroque per ardua colla volutus Ubera quaesivit fletu, linguisque trisulcis Mollia lambentes axerunt ora cerastae Meque etiam tradente, dolos artemque nocendi Et didicit inulare fidem , sensusque minaces Protegere, & blando fraudem praetexere risu, Plenus saevitie, lucrique cupidine servens. Non Tartessiaci illum satiarit arenis Tempestas pretiosa Tagi, non stagna rubentis Aurea Pactoli totumque exhauserit Hermum, Ardebit majore siri qua a fallere mentes Doetus,& unanimos odiis turbare sodales

Talem progenies hominum si prisca tulisset; Pirithoum fugeret Theseus onensus Orestem Desereret Pylades odisset Castora Pollux Ipsa quidem fateor vinci rabidoque magistram Praevenit ingenio nec plus sermone moraboI.

IN RUFINUM LIB.

Solus habet quidquid sceleruna possedimus omnes.

Hunc ego, si vestrae res est accommoda turbae, Regalem ad summi producam principis aulam.

Sit licet ille Numa gravior, sit denique Minos; Cedet, insidiis nostri edietur alumni

Orantem equitur clamor, cunistaeque profanas Porrexere manus , inventaque tristia laudant. Illa, ubi caeruleo vestes connexuit angue Nodavitque adamante comas, Phlegethonta sonorum

Poscit, ambusto flagrantis ab aggere ripae Ingentem pice succendit gurgite pinum Pigraque veloces per Tartara concutit alas. Est locus, extremum qua pandit Gallia litus, oceani praetentus aquis, ubi sertur lysses Sanguine libato populum movisse silentem illic umbrarum tenui stridore volantum Flebilis auditur questus simulacra coloni Pallida de iunctasque vident migrare figuras. Hinc ea prosiliit, Phoebique egressa serenos Infecit radios, ululatuque aethera rupit Terrifico . sensit serale Britannia murmur, Et Senonum quatit arva fragor revolutaque Tethya Substitit, Rhenus projecta torpuit urna. Tunc in canitiem mutatis sponte colubris Longaevum mentita senem, rugisque severas Per sulcata genas, 'flo languida passa, Invadit muros lusae , notissima dudum Tecta petens, oculisque diu liventibus haesit, P ejorem mirata virum tunc talia fatur Otia te, Rufine, juvant i rustraque juventae Consumis florem patriis inglorius arvis Heu nescis quid fata tibi, quid sidera donent, Quid fortuna paret toti dominabere mundo, Si parere velis artus ne sperne seniles . Namque mihi magicae vires, aevique futuri Praescius ardor inest novi quo Thessal cantu Eripiat lunare iubar, quid signa sagacis Egypti valeant, qua gens Chalde Votatis imperet arte eis nec me latuere fluentes Arboribus succi, funestarumque potestas Herbarum quidquid letali gramine pollens Caucasus, Scythicae vernant in carmina rupes, Quas legit Medea ferox is callida Circe. Saeptu horrendos Manes sacrisque citavi

Nocturnis Hecaten, condita funera traxi Carminibus victura meis, multosque canendo Quamvis Parcarum restarent fila, peremi. re vagas quercus, Gulmen stare coegi, Uersaque non prono curvavi flumina lapsu, In fontes reditura suos ne vana lociatu in Me fortasse putes, mutatos cerne PenateS. Dixerat: niveae, mirum coepere columnae Ditari, subitoque trabes lucere metallo. Illecebris capitur, nimiunsque elatus a Varo Pascitur intuitu te Rex ad prima tumebat Maeonius, pulcro cum Verteret omnia tactu Sed postquam riguis te dapes, fulvamque revinctos In glaciem vidit latices: tunc munus acerbum Sensit, inviso votum damnavit in auro. Ergo animi vi eius, Sequimur quocumque vocaris, Seu tu vir seu Numen , ait patriaque relicta Eoas iussu Furiae tendebat ad arceS,

Instabilesque olim Symp Iegadas, freta remis Inclyta Thessalicis qua celsa Bosporus urbe Splendet, Odrysiis Asiam disteri Dinat oris. Ut longum permensus iter , ductusque maligno Stamine

484쪽

CL. CLAUDIANI

Stamine satorum claram subrepsit in aulam Ilicet ambitio naici dii cedere rectum ,

Uenum cuncta dari profert arcana, clienteSFallit,is ambitos a principe vendit On OseS. In eminat crimen, commoti pectoris ignem Nutrito exiguum simulando vulnus acet bat Ac velut innumeros amnes accedere Nereus

Nescit, mundantem quamvis hinc hauriat Istrum, Hinc bibat aestivum lepteno gurgite Nilum, Par semper, similisque ineat est fluctibus auri Expleri calor ille nequit cuicumque inite

Contextum gemmis, aut praedia culta fuissent, R ilino popul 1ndus erat, Onianoque parabat Exitium icecundus ager metuenda colon ISFertilitas, Laribus pellit, detrudit avitis

Finibu , aut aufert vivi , aut Occupat haeres. Congeste cumulantur pes, Odibulque rapinas Acci it una domus, populi ervire coacti, Plenaque privato luccumbunt oppida regno.Quo vesta ne ruis teneas utrumque licebit Oceanum laxet rutilos tibi Lydia sontes, Jungantur solium Croesii, Cyrique tiara Niam quina dives eris, numquam satiabere quael tu . Semper inops, quicumque cupit . contentus Onelio Fabricius parvo pernebat munera Regum, Sudabatque gravi Conlul Serranus aratro, Et casa pugnaces Curios angusta tegebat Haec nihi paupertas opulentior haec uni te elaCulminibus maiora tuis tibi quaerit inaues Luxuries nocitura cibOS. mihi donat inenatas Terra dapes rapiunt Tyrios ibi vellera fucos, Et picturatae saturantur murice velles Hic radiant flores, prati viva voluptas Inoenio variata suo fulgentibus illic Surgi in strata toris hic molli panditur herba, Sollicitum curis non abruptura soporem Turba salutantum latas ibi perstrepit aedes: Hic avium cantus, tabentis munera rivi. Vivitur exiguo melius . natura beatis Omnibus esse dedit, si quis cognoverit uti. U.ic si nota serent, frueremur implice cultu ClalIica non fremerent Dion iidula 'raxinus iret:

Non ventris quateret puppe, non machina nuro .

Crescebit scelerata sitis, pr adaeque recentis Incestus flagrabat amor, nullulque pelendi COg ndive tidor, crebri perluit nectit B 'idit ii : sociat petituro foedere dextrari. Si semel e tantis Olcenta quitque negas et, Est era praetumido quatiebat corda urore. Quae se Gaetuli jiculta perculia leaena, Aut Hyrcana premens .iptorem bellua Parthum, Aur terpens calcata furiti aurata Deorum Majesta teritur: nusquam revelentia in ensae, Non coniux , non ple simul, non pignora caesa Susticii in odiis non extinxisse propinquos, Non troto egista sat est exicindere cives Funditus, Omen gentis delere laborat. Nec celeri mittit leto. crudelibus ante Suppliciis ruitur cruciatus , vines , tenebras , Dilato aucrone parat proli saevior ense Parcendi rabies, coiices Isique vita dolori Mor adeone pirum causis fallacibus instat: Aiguit attonitos e iudice cetera segnis, Ad sicinus velox D penitus regione remotas Impiger ire vi. c. non illum Sirius ardens,

Bruntave Rhiphaeo stridens Aquilone retardat.

Eifera torquebant avidae praecordia curae Etlugeret ne qui gladio , neu perderet ullum Augusto iterante nefas non flectitur annis . Non aetate labat juvenum rorantia colla Aia te patrum vultus stricta cecidere securi. Ibat grandaevus nato moriente luperstes Post trabeas exsul quis prodere tanta relatu

Funera, quis cades pollit deflere nefandas λQuid tale inmanes in tuam gellisse feruntur Vel nis Itihmiaca pinu, vel lupe prolanda Sciron, vel Phalaris tauro , vel carcere Sulla O lites Diomedis equi tumidis arae Clementes jam Cinna pius, iam parthace lenis

Rufino collatus eris delecerat amens Occultis odiis terror , tacitique sepultos Sulpirant gemitus , indignarique verentur. At non magnanimi virtus Stiliconis eodem Fracta metu . medio solus e turbine rerutri Volatra letiferos rictus, contraque rapacem Movit teli feram , volucri non prae pete cursu

Vectus equi, non legaleis adjutiis habenis Hic cuncti, Optara quies, hic sola peries il urris erat, clypeuique trucem porrectus in hostem Hic profugis sedes, advertaque signa furori, Servalidis hic castra bonis huc usque minatus Haerebat, retroque iuga cedebat inerti. Haud secus hiberno tumidus cum vortice torrens Saxa rotat volvitque nemus, pontesque revellit, Frangitur Objectu copuli , quaerensque meatum Spumat, Willita montem circumtonat unda Qua dignum te laude ieram, qui pene ruenti, Lapturoque tuos humeros Objeceri orbi λ e nobis trepidae ceu sidus dulce carinae Oilendere me , geminis quae lassa procellis Junditur,m victo trahitur jam caeca magistro. lnachius rubro perhibetur in aequore Perseus Neptuni domuisse pecus . te tutior alis Te non peiana vehit rigida cum Gorgone Perseus:

Tu non vipe leae defensus crine Medula . illulia vilis amor suspensae virginis egit; Te Romana salus taceat superara vetustas Herculeo conserre tuis tam desinat actus. Una Cleonaeum pascebat silva leonem Arcadi. laltum vastabat dentibus unum S .Evus aper: Iuque o compressa matre rebellis Non ultra Libyae fines, Antaee, nocebas botaque fulmineo retonabat Creta juvencor Lernaeamque viren ob lederat Hydra paludem

Hoc monstrum non una ilia . non una tremebat

intula te Latia quidqiii ditione subactum Vivit, o priniis Ganges horrebat Iberis.

Hoc neque Geryones triplex , nec turbidus Orci

lanitor aequabunt, nec si concurrat in unum

Vis Hydrae, , cyli .eque faliae is flanam a Chimaerae. Certa iraei lublime diu , sed moribus impar

Virtutum, celerumque fuit jugulare inii natur: Tu prohibes . item spoliat tu reddis egenti. Eruit instauras . accendit pr. illa: vincis. Ac velut infecto morbus crudescere caelo Incipiens primos pecudum depascitur artus; Mox populos urbesque rapit, ventisque perustis Corruptos Stygiam pestem desudat in amnes Sic avidus praedo jam non per Hagula laevit ;Sed sceptris inferre minas omnique peremtol Milite , Romanas ardet prosternere vires. lam sentes Istruinque movet, Scythiamque receptat

485쪽

Auxilio, traditque suas hostilibus armis Relliquias . mistis descendit Sarmata Dacis

Er qui cornipedes in pocula vulnerat audax Missagetes, caelamque bibens Meotida Alanus, Membraque qui erro gaudet pinxisse Gelonus, Rufino collacta manus. vetat ille domari, Innectitque moras, congrua tempora disteri. Nam tua cum Geticas stravisset dextra catervas, Ulta Ducis socii letum, parsque una maneret

Debilior, facilisque capi: tunc impius ille

Proditor imperii, con)uratusque Getarum Distulit instantes elui principe pugna S,

Hunnorum laturus opem : quos adore bello Norat, invisis mox se conjungere castris. Est genus extremos Scythiae vergentis in ortus Trans gelidum Tanain quo non famositus ullum Arctos alit turpes habitus, Obicinnaque visu Corpora mens duro numquam cessura labori Praeda cibus, vitanda Ceres frontemque secari Ludus , occissis pulcrum Iurare parent S. Nec plus nubigenas duplex natura biformes Cognatis optavit equis acerrima nullo Ordine mobilitas , insperatique recurius. Quos tamen impavidus contra spumantis ad Hebri Tendis aquas, sic ante tuba S, sarrum qile precatus: Mavors, pubi sero seu tu procumbis in imo, Seu te cana gelu Rhodope, ea remige Medo Sollicitatus Athos, te caliganti nigris Ilicibus Pangaea tenent, accingere mecum ,

Et Thracas defende tuos si laetior ad litGloria, vestita spoliis donabere quercu

Audiit illa pater, scopulisque nivalibus fimi

Surgit, hortatur celeres clamore ministros Fer gileam , Bellona, mihi, nexusque rotarum Tende, Pavor: aena rapidos Ormido jugales.

Festinas urgete manu ς. meu ecce paratur

Ad et Lim , ilico, qui me de more troyaeis Ditat, hostiles sulpendit in arbore crillas.

Commiane semper litui, communia nobis Signa canunt, Gundioque sequor tentoria curru.

Sic fatus .impo instillat, lateque fugatas Hinc Stilico turmas , illinc Gradivus agebant, Et clypei , mole pares stat cassis utrique Sidereis hirtut jubis, loricaque cursu

Hstuat, largo satiatur vulnere cornu S. Acrior interea Volo, multoque Meg Era

Luxuriata malo, incesta deprehendit in arce Iustitiam, diroque prior sic ore lacessit: En tibi piisse quies, revocataque secula rursu S,

Ut rebare , vigent en nostra potentia cesIit,

Nec locus est usquam Furiis huc lumina fleete.

Adspice barbaricis iaceant quot moenia flammis, Quas mihi Rufinus trages, quantum qne cruoris Praebeat, quantis epulentur caedibus hydri. Linque homines, sortemque meam .' pete sidera motis Autumni re redde plagis, qua vergit in Austrum Si niser. ae stivo sedes vicina Leoni Iam pridem gemin 'que vacant confinia Librae, Atque utina ira per magna sequi convexa liceret. Diva refert. Non mirerius bacch bere demens. Jam poenas tuu iste dabit jam debitus ultor Imminet, terras qai nunc , ipsumque fatigatst thera nec vili morien condetur arena.

Jamque aderit laeto promissus HonoriuS VO, Nec forti genitore in Oro nec latre corusco

Qui subigat Medos, qui cuspide ioterat Indos.

sub iuga ventur reges calcabitur a per Phasii equo, pontemque pati cogetur Araxe . Tuque imul gravibus serri religata catenis Expellere die , debellatasque draconum Tonla iubas imo irathri condere recessu. Tum tellus communis erit: tu in limite nullo

Dil cernetur ager nec vomere sulcus ad incoFindetur subitis messor gaudebit artitis. Rorabunt querceta favis stagnantia pallimVina fluent, oleique lacuset nec murice tini Ris Velleribus quaeretur honos sed sponte rubebunt Attonito pastore greges, pontumque per Omnem Ridebunt virides gemmis nascentibus algae.

LIBER SECUNDUS.

PAndite defensum reduces Helicona sorores.

Pandite . permissis tam licet ire choris . Nulla per Aonios hostilis buccin campos

Carmm mugitu deteriore vetat.

Tu quoque securis pulsa formidine Delphis,

Floribus ultorem melle cinge tuum.

Nullus Castalios latices , in praesci fati

Flumina polluto Birbarus ore bibit Alpheus late rubuit, Siculumque per aequo P, anguineas belli rettulit unda notas Agnovitque novo, absens Arethus otiumphos, Et Geticam sensit teste cruore necem Imm .nsis, Stilico, succedant otia curis, Et nostrae patiens corda remitte lyrae. Nec pudeat longos interrupisse labores, Et tenuem Musis constituisse mora 13.

Fertur Windomitus tandem post praedia Mavors Lassa per Odrysiae fundere me in bra nives, Oblitusque sui, polita clementior hasta, Pieriis aures pacificare modis.

JAm post edomitas Alpes, de sensaque regna

Hesperiae, merita complexus sede parentem Auctior adiecto fulgebat sidere mundus: Iamque tuis, Stilico, Romana potentia curis, Et rerum commissus apex . tibi credita fratrum Utraque majestas, geminiaeque exercitus aulae. Rufinus meque enim patiuntur saeva quietem Cri in in V, pollutaeque negant arescere fauces Infandis iterum terras accendere belliginchoat in solito pacem vexare tumultu Haec etiam tecum . Quanam ratione tuebor

Spem vitae fragilem, qua tot depellere fluctus

Arte neam premor hinc odiis es hinc milite cingor. Heu quid agam non arma mihi, non principis ullas Auxiliatur amor matura pericula surgunt Undique, Wimpositi radiant cervicibus enses. Quid restat, nisi cuneni novo confundere luctu, Insontesque meae populos miscere ruine Everso juvat orbe m rari solatia leto Exitium commune dabit nec territu ante Decedam . cum luce simul linquenda potestas. Hic situs , ventis veluti si fraena remittat olus, abrupto gentes sic obiice sedit, Laxavitque viam bellis, . ne u maneret

486쪽

4 6 CL. CLAUDIANI

Disposuitque nefas . alii per terga serocis

Danubii olidata ruunt, expertaque remos Frangunt ligna rotis alii per Calpia claustra, Arine iniasque nives inopino tramite ducti Invadunt Orientis Opes jam alcua sumant Cappadocum , volucrumque parens Argeus equorum .

Jana rubet altus Halys nec se defendit iniquo Monte Cilix Syriae tractus vallantur anacelli: Alsuetumque choris, laeta plebe canor uini roterit imbelleni lonipes hostilis Orontem. Hinc planctus Alim Geticis Europa catervis Ludibito praedaeqiae datur, frondentis adusque Dalmatiae fines : omnis qua mobile Pontia quor, Hadriacas tellus interjacet undas, Squalet inops pecudum, nullis habitata Olonis,liis far arrhelantis Libyae, te torrida' semper

Solibus, humano eicit mansuescere cultu. Thestillus ardet ager . reticet pastore fugato

Pelion Emathias ignis populatur aristas Iam plaga Pannoniae , milerandaque moenia Thracum, Arvaque Mysorum . jam nulli flebile da innuna Sed cursus solemnis erat, camputque furori Expositus, seniumque malis detraxerat unas. Eheu quam brevibus pereunt ingentia satis lImperium tanto quaesitum sanguine, tanto Servatum, quod mille ducum peperere labores, Quod tantis Romana manus contexuit annis, Proditor unus iners angusto tempore Uertit. Urbs etiam, magnae quae dicitur aemula Romae, Et Chalcedonias contra despectat arenaS, Jam non finit inro Martis terrore Iovetur

Sed propius lucere faces, rauca sonare Cornua, vibratisque peti falligi a telis Adspicit hi vigili muros statione tueri, Ni junctis properant portus munire carinis. Obsessa tamen ille ferus laetatur in urbe,

Extultatque malis summoque e culmine turris Impia vicini cernit pec lacula campi vincla ire nurus, hunc in vada proxima mergi Seini necem, hunc subito perculsum vulnere .ibi, Dum sugit, hunc animam portis efflare sub plis, Nec canos prodesse seni, puerique cruore Maternos undare sinus immenta voluptas, Et risus plerumque subit dolor allicit unuS, Quod feriat non ipse manu videt Omnia late Exceptis incenta luis, crimine tanto Luxuriat, cariamque sibi non abnuit hostem laetabatque ultro, quod soli calli a palerent, Sermonumque foret vicibus perni ista Ozellas, Egregii quoties exisset laede iis uel Or. Stipatur sociis , circumque armata clientum Agmina privalis ibant famulantia signis Ipse inter medios, ne qua de parte relinquat Barbariem, revocat fulvas in pectora pellas

Fraenaque, immanes pharetias, arcusque sonoros Assimulat, mentemque palam teli itur amictu . Nec pudet Ausonios currus, lura regentem Suilicre deformes ritus, vestemque Getarum: ltili : itemque habitu in Latii mutare coactae Moerent captive pellito iudice lege . Quis populi tunc vultus erat λ quae murmura furtim λNam miseris nec flere quidem, aut lenire dolorem Colloquii impune licet sit Onam usque se reinus Exitiale iugum dirae iii ieriali laus uinquam Sortis erit quis nos unesto tu ibine retulia

Aut tantis solvet lacrimis quos Barbarus illinc,

IN RUFINUM LIB. Is.

Hi ne Rufiniis agit quibus arva retumque negantur, M.tgna quidem per i ira lues sed major oberrat

intra ieeta timor tandem succurre ruenti

Heu patriae, Stilico dilecta hic pignora certe, Hic domus hic thalamis priinum genialibus Omen . Hi tibi felices erexit regia Ed M. Vel lolac sperate veni te praelia viso Languescent, avidique cadet dementia monstri Talibus urgetur dii cor Aurora procellis. At Stilico, Lephyris cui primum bruma remitti Et juga illusis nudari coepta pruinis, Partibus Italia tranquilla in pace locatis, Utraque castra movens, Phoebi properabat ad ortus, Gallica dii cretis Eoaque robora turmis Coinplexus numquam tantae ditione sub una

Coia venere manus, nec tot discrimina vocum.

Illinc Armeniae vibratis crinibus at .e Herbida collet re facili velamina nodo . inde truces ti .ivo comitantur vertice Galli, Quos Rhodanus velox, Araris quos tardior ambit, Et quos alcentes explorat gurgite Rhenus, Quotque rigat retro pernicior unda Garumnae, Oceani pleno quoties inpellitur aestu. Mens eadem cunctis, animique recentia ponunt Vulnera non odit victus, Victor ve superbit. Et quamvis praesens tumor, civilia nuper Clastica, bellatrixque etiam nunc ira caleret, in ducis eximium conspiravere favorem Haud aliter xerxen toto simul orbe secutus Narratur rapuisse vago exercitu amnes , Et telis murali diem , una classibus iret Per scopulos, te et unaque pedes contemneret aequor. Vix Alpes trant gressus erat, nec iam amplius errat Barbarus, adventumque tremens me cogit in unam

Planitiem, tutoque includit pascua gyro. Tum duplicem fossana non exsuperabile vallum Alperat alternis sudibus, murique locata In speciem caesis obtendit plaustra juvencis. At procul ex languis Rufinum ferculis horror: In se etae pallore genae stetit ore gelato

incertus peteretne iugam, veniamne subactus Polceret, an fidos sese transferret in hostes.

Quid nunc divitiae, quid fulvi vasta metalli

Congeries quid purpureis stulta columnis Atria i prolatae v juvant ad sidera moles Audit iter, numeratque dies , spatioque viarum

Metitur vitam. Orquetur pace futura Nec recipit Omnos.& .rpe cubilibus amens Excutitur, cenamque luit formidine poenal.

Sed redit in rabiem, scelerumque in m an resumit ingenium, sacrasque fores pra divitis aulae

intrat, bc Arcadrum mist terrore prec Atur.

Per fiatris regale iubar, per facta irentisti therii, floremque tui te deprecor aevi, Eripe me gladiis liceat Stiliconis iniquas Evitare minas . in nostram Gallia .edem Coniurata venit quidquid ligat ultima Tethys. Extremos ultra volita gens si qui Britannos Mota mihi. tantis capiendi credimii armis Tot signis unum petitur caput unde cruoris Ista sitis geminum caeli sibi vindicat axem Et nullum vult esse .ire in luccumbere poscit Cuncta sibi regit Italia in . Libyenque coercet: Hii panis, Gallitque jubet non Orbita Solis Non illuna natura capit qua seu inique paravit

Hic Augustus opes, Oci quas post bella recepit, solua

487쪽

CL. CLAUDIANI

Soliis habet possessa semel iron reddere curat. Scilicet ille quidem tranquilla pace fruatur: Nos premat obsidio quid partem invadere tentatu Delerat ut lyricos fines Eoa remittat Agminit fraternas ex aequo dividat hastas; Nec sceptri tantum fueris, sed militis, haeres Quod si dissimulas nostrae succurrere morti, die prohibere paras: Hanes, sidera testor,

Haec cervix non sola cadet miscebitur alter

Sanguis, nec Stygias sera incomitatus ad umbras, Nec mea securus ridebit funera victor. Haec ibi dictatur: facinus, missusque repente Qui ferat extortas invito principe OceS. Interea Stilico jam laetior hoste propinquo, Nec multo spatii distantibus aequore vallis, Pugnandi cupidas accendit voce cohorteS. Armeniis frons laeva datur per cornua Gallos Dexteriora locat spumis ignescere fraena, Pulveris extolli nimbos, lateque videres Surgere purpureis undantes anguibus hastas, Serpentumque vago caelum saevire volatu. Implet Thessaliam serri nitor antraque docti Cornipedis, teneroque amnis raptatus Achilli, Et nemus Elaeum radiat : lana Ore nivalis Ossa tonat, pulsoque fragor geminatur Olympo Intumuit virtus, lucis prodigus arsit Impetus haud illos rupes, haud alta vetarent Flumina praecipiti Davissent omnia cursu. His si tunc antimis acies collata uiti et, Prodita non tantas vidisset Graecia clades Oppida semoto Pelopeia Marte vigerent:

Starent Arcadiae , siarent Lacedaenionis arces.'Non mare sumasset geminum flagrante Corintho :Nec sera Cecropias traxissent vincula matres.

Illa dies potuit nostris imponere neni Cladibus,, sceleris caussas auferre futuri. Invida, proh quantum rapuit Fortuna triumphum.

Inter equos, interque tubas mandata feruntur Regia, Warmati veniunt ductoris ad aures

Obstupuit sina ut ira virum , simul Obruit ingens Moeror, in ignavo tantum licuisse nocenti

Miratur dubios anceps sententia volVit Eventus peragat pugnas, an Ortia Lepta Delera Illyricis ardet succurrere damni S Praeceptis obstare timet. reverentia rangit

Virtutis stimulos hinc publica conim a suadent, Hinc metus invidiae tandem indignatus ad astra Extollit palmas, ob imo pectore fatur:

Numina Romani ne dum taliata ruinis

Si iuvat i inpertu in petii tu de ilirpe revelli, Lino si placuit deleri secula laptu,

Si piget uinani generi r proruin pat in arva Libertas est raena maris, vel limite nullo Devius errantes Phaethon confundat a Denas. Cur per uti nulla geritur procumbere mundum Hoc aucto te pudet mediis revocamur a armis, Pro dolor stridio deponere cogimur ente S. Vos arturae urbe S perituraque nicenia testor Cedo equidem, Q Hii serum perniatio casibus Orbem. Flectite igna, duces: redeat Iam mite, Uub. Parenduna est taceant litui pi Ohibete agitta .

Parcite contiguo, Rufinus praecipit, Olii. His didiis, omnes una tela mei manipli: Quantum non Italo perculsa Ceraunia fluctu: Quantum non madidis illita tonitrua Cori S. secernique negant, ereptaniae praelia ORunt;

Insignemque dueem populus de sendit uterque Et libi quisque trahit magno certatur amore, Altera amque fidem non illaudata lacessu Sedato , alique imul clamore queruntur: Quis mihi nudatos entes, quis tela lacertis Excutit,' solvi curvatos imperat arcus t uisnam audet leges vibrato imponere ferro inflammata semel nescit mitescere virtus. Jam jam Barbaricos sitientia pila cruores Sponte volant , ultrixque nranus mucrone ruenti Ducitur,' siccum gladium vagina recusat.

Non patiar semperne Getis dii cordia nostra Proderit en iterum belli civilis imago. Quid consanguineas acies, quid dividis olim Concordes aquilas non distaciabile corpus,

Conjunctumque sumus te, quo libet ire , sequemur Te vel Hyperboreo damnatam fidere Thulen, Te vel ad incensas Libyae comitabor arenas Indorum si stagna petas, rubrique recessus Litoris, auriferum veniam poturus Hydaspen Si calcare Notum, secretaque litora Nili NAscentis jubeas, mundum post terga relinquam Et quocumque loco Stilico tentoria figet Hic patria est. Dux inde vetat: Desistite, quaeso, Atque avidam dister te manum cadat iste minacis Invidiae cumulus non est victoria tanti, Ut videar vicist e mihi vos, fida iuventus, Ite mei quondam socii. Nec plura locutus Flexit iter vacuo qualis discedit hiatu

Impatiens remeare leo, quem plurima cuspis. Et pastorales pepulerunt igne cateTUae, Inclinatque jubas , dimissaque lumina velat, Et trepidas Musto rimatur Turmure silvas.

Ut sele legio vidit disiunis a relinqui, ingentem tollit gemitum, sala asque solutis

Hume elat lacrimis , pressamque morantia vocem Thoracum validos pulsant suspiria nexus. Tradimur, heu, tantumque sequi prohibemur amorem Exclamant, spernisque tuas, Dux Optime, dextras,

Quas tibi victrices toties Bellona probavit Nos adeo viles adeo felicior axis Hesperius , meruit qui te rectore teneri Quid nobis patriam, quid cara revisere tandem Pignora, dilectosis iuvat coluissi penates Te sine dulce nihil jam sermidata Tranni Tempestas subeunda mihi qui sorte nefandas Jam parat insidias : qui nos aut turpibus Hunnis, Aut impacatis famulos ne stabit Alanis.

Quamquam non adeo robur defecerit omne,

Tantave gestandi fuerit penuria serri. Tu licet occiduo maneas sub cardine Solis, Tu mihi dux semper, Stilico, nostramque vel absens Experiere fidem . dabitur tibi debita pridem Victima. pronais is longum placabere sacris Tristior montis milles digres us ab oris Tangebat hcetum fines, murosque subibat Thes Isilonica tuos . sensu dolor haeret in alto Abditus , tacitas vindie ae praestruit iras, Spectaturque favens odiis locus, aptaque leto

I e inpora, nec quisquam tanta de pube repertus, Proderet incautis qui corda minantia verbis. Quae non posteritas, quae non mirabitur aetas anti conlilium vulgi potuisse taceri, Aut i icinus an grande tegi mentisque calorem Non te ilione viae, non inter pocula rumpi 'qualis tantam tenuit constantia turbam,

Mis in Et

488쪽

Et sui arcanum populo percurritur Hebrus Deleritur Rhodope , Thracumque per ardua tendunt, Donec ad Hercula perventum nominis lirbem Ut celsisse ducem, propius venisse cohortes, Cognita Rufino: magna cervice triumphat Omnia tuta ratus, sceptrumque capessere servet, Et coniuratos accendit voce clientes: Vicimus expulimus facilis sana copi regni. Nullus ab hoste timor quis enim quem poscere solum Horruit, hunc tanto munitum milite vincat Quis erat armat tim, quem non superavit inermem λI nunc exitium nobis meditare remotus

Incassum, Stilico dum nos longissima tellus Dividat, Si mediis Nereus interstrepat undis, Alpinas transire tibi nae sospite rupes Haud dabitur iaculis illinc me figere tenta. Quaere ferox ensem, qui nostra ad moenia tendi

Pollit ab Italia non te docui aenta priorum, Non exempla vetantes quis par Onatus adire Has adtrit vitasse manus detrusit arus orbe

Te medio, tantisque simul spoliavimus armis.

Nunc epulas tempus, socii, nunc larga parare Munera, donandumqUe novis legionibus aurum . Opportuna in eis oricia lux crastina votis

Quod nolit . Rex ipse velit, iubeatque coaetus In partem mihi iegna dari conting 1 in uno, Privati fugisse ni Odum, crimenque tyranni. Talibus acclamant dictis infame nocentum Concilium, qui perpetuis crevere rapinis, Et quo una ficit Butin caussi sodales ,

Illicitum duxisse nihil delicta fuere

Nexus anticitiae jam jam connubia laeti Delpondent aliena sibi , frustraque vicisti in Proniittunt quas quisque petat, qua devoret urbes. Coeperat humanos alto sopire labores Nox gremio pigrasque opor diffuderat alas. Ille diu curis animum stimulantibus aegrum

Labitur in sona nos . vix toto corde iii erat, Ecce videt diros alludere protinus umbras, Quas dedit ipse neci: quarum in te clarior, uri

Visa loqui Pro surge toro quid plurima solvis

Anxius haec requiem rebus finemque labori Allatura dies omni jam plebe redibis Altior, .rti manibus portabere vulgi. Has canit ambages occulto sanitar ille omine, nec capitis sentit praesagia fixi. Jam summum radiis stringebat Lucifer fimum, I estinamque rotam solito properantior urget Tandem Rufini viturus funera Titan. Desiluit stratis, densaeque capacia turbae Atria regifico jussit splendere paratu Exceptiira d. pes , , quod post tota daretur, insciti propriis aurum fatale figulis. Ipse alii latum reduces post praelia turmas Jam re g.ile rii mens , in principe cellior, ibat, Coll.ique semineo 1isi ibat molli gestu

Ini perii certus 1 tegeret ceu purpura dudum Corpus, ambirent ardentes tenipora gemm T.

Urbis ab angusto et raelu, qua vergio in Austrum,

Planities vicina patet . nam cetera Pontus

Circuit, exiguo dirimi se tramite passus. Hic ultrix acies ornatu fulgida Martis Explicuit cuneos sedites in Marte sinistra Consistunt equite. illic poscentia curtum Oia reluctantur pressis sedate lupatis. Hic alii saevum cristai vertice nutant,

Et tremulos humeri gaulent vibrare colore , Quo operit, orna Atque chalybs coniuncta per artera Flexilis indae is animatur lamina me in bris,

Horribili visu . credas imulacra moveri Ferrea, cognatoque viros spirare metallo Par ei litus equis ferrata fron re in inantur, Ferratosque levant ecuri vulneris armos.

Diviso ita quitque loco metuenda voluptas Cernenti, pulcherque timor spirisque remisci

Mansuescunt varii vento celsant dracone S. ILAugustus veneranda prior vexilla salutat. Rufinus sequitur, quo sellere cuncta solebχt Callidus astitu devota aue brachia laudat

Nomine quemque Ocynet, natosque patresque reversic

Nuntiat incolumes illi, dum plurima ficto

Certati in sermone petunt, extendere longos tergo flexus insperatoque silprem χCircuitu sociare parant decret cere campi Incipit, clypeis in se redeunti iunis is Curvo piulatim sim uantur cornua ductu Si ligat immensa viride indagine saltus Uenator sic Attonitos ad lim piscesi tiluoreus populator agit, rarolque plaga a Co i trahit anfractus, di hiantes colligit oras Excitidunt alios . cingi se fer. idus ille Nescit adhuc graviterq re apprensa veste morantem Increpat Aug. stum s. and .it sublime tribunal: P irticipem sceptri, ri acium deci Aret honoeit:.

Cum subito stri ligunt gladios, vox de super ingens infremuit: Nobis etia in deterrime, nobis Speratri famulas imponere posse caten cyUnde redi nescis ita arne audire satelles, Qui leges aliis, libertatemque reduxi Bis do initum civile nefas, bis rupimus Alpes. Tot nos bella docent nulli servire t Vranno. Diriguit . pes nulla fugae seges undique ferri

Circumfusa micat dextra levaque revincius Haesit, Mensiseriae stupuit mucrone coronae. Ut fera, quae montes nuper dimisit avitos,

Altorumque exul nemorum , damn tur arena Muneribuς, commota ruit si murmure contra Hortatur, nixusque genu venabula tendit.

Illa pavet strepitus, cuneosque erecta theatii Respicit, in tanti miratur ibila vulgi Unus per medios audendi pronior ense Prosilit exerto, dictisque, vulnere torvus Hac petit, hac Stilico, item iactas pellere dextrae Te serit hoc absen invadit viscera ferro.

Sic fatur , meritoque latu transverberat ictu. Felix illi laniis, talen tra prim cratorem Hauserit in sellii poenam libaverit orbis. Mox omnes odiunt hastis, artusque trementes Dilaniant, uno tot corpore ita tepescunt: Et non infesto puduit mucrone reverti

bi vultus avidos, de adhuc spirantia vellunt

Lumina: truncatos alii rapuere lacertos.

Amputat ille pedes, huna erum quatit mille solii tis Nexibus: hic fracti relecat curvamina dorsi. Hic iecur, hic cordis fibras, hic pandit anhelas Pulmonis latebras spatium non invenit ira

Nec locus est odiis contumpto stinere vix tum Deseritur, sparsumque perit per tela c. daver. Sic mons Aoni is ibuit , una Penthea ferrent Mina deς, aut subito mutatum Actaeona tot nuΓraderet insanis Latonia visa Molossis.

Critia inibusque tuis speras sertuna ni ederi

489쪽

CL. CLAUDIANI

Et male donatum certas aequare favorem

Suppliciis una tot millia morte rependis Eversis agedum Rufinum divide terris. Da caput Odrysiis, trui cum mereantur Achivi. Quid reliquis dabitur nec singula membra peremtis

Susticiunt populis vacuo plebs Obvia muro, a secura, ruit. senibus non obstitit aetaS, Uirginibusve pudor. viduae, quibus ille maritos Abstulit, orbataeque ruunt ad gaudia matres Insultantque alacres lacero juvat ire per artus,

Pressaque calcato vestigia sanguine tingi. Nec minus assiduis flagrant elidere saxis Prodigiale caput , quod jam de cuspide summa

Nutabat , digna rediens ad moenia pompa. Dextera quin etiam ludo concessa vagatur Hra petens, fraudesque animi persolvit avari Terribili lucro, vivosque imitata retentus Cogitur adductis digitos inflectere nervis. Desinat elatis quisquam confidere rebus.

Instabilesque Deos, ac lubrica Numina dilcat. I lla manus, quae sceptra sibi gestanda parabat, Cujus se toties submisit ad scuta supplex Nobilitas, inhumata diu, miseroque revulia Corpore sera lena quaestum post fata OpOlcit Adspiciat quisquis nimium sublata ecundis Colla geri . triviis calcandus spargitur ecce, Qui sibi pyramidas, qui non cedentia ten; plis

ornatura suos extruxit culmina Manes,

Et, qui Sidonio velari creditus ostro Nudus pascit aves jacet en qui possidet orbem, Exiguae telluris inops, pulvere raro

Per partes tegitur, nusquam totiesque sepultus. Senserunt con Vexa necem, tellusque ne sandum Amolitur onus jam respirantibus astris, Infernos gravat umbra lacus pater Hacu horret, Intrantemque etiam latratu Cerberus urget.

Tunc animae, quas ille sero sub iure peremit, Circumstant, nigrique trahunt ad judicis urnam, In sello fremitu veluti pastoris in ora Commotae glomerantur apes, qui dulcia raptu Mella trahit, pennasque cient, spicula tendunt, Et tenuis laxi per propugnacula cinctae Rimosam patriam, dilectaque pumicis antra

Defendunt, pronoque favos examine velant.

Est locus, in fauitis quo conciliantur in unum Cocytos Phlegethonque vadis inamoenus uterque Alveus hic volvit lacrimas hic igne redundat Turris per geminos flammis vicinior amnes Porrigitur, solitoque rigens adamante inistrum Proluit igne latus dextra Cocytia findit 'quora, triste gemens,in fletu concita plangit. Huc post emeritam mortalia secula vitam

Deveniunt ibi nulla manent discrimina fati,

Nullus honos, vanoque exutum nomine Regem Proturbat plebeius egens quaesitor in alto Conspicuus solio pertentat crimina Minos, Et ustis dirimit ontes: quos molle fateri Viderit, ad rigidi transmittit verbera statris. Nam juxta Rhadamantus agit cum gesta superni Curriculi, totosque diu perspexerit , 'us; Exaequa damnum meritis,in muta serarum Cogit vines patio truculentos ingerit ursis, Praedonesque lupis fallaces vulpibus addit. At qui desii di semper vinoque gravatus Indulgens Veneri voluit torpescere luxu,

Hunc suis immundi tingues detrudit in artus. Qui justo plus esse loquax , arcanaque suevit

Prodere, piscosas fertur victurus in undas Ut nina iam pensent aeterna silentia vocem Quos ubi per varias anni ter mille figuras Egit Lethaeo purgatos flumine tandem Rursus ad unaanae revocat primordia formae.

Tum quoque, dum lites, Stygiique negotia solvit

Dura fori, vetetesque reos ex ordine quaerit, Rufinum procul ecce notata visuque severo

Lustrat, ex imo concussa sede profatur :Huc superum labes, huc insatiabilis auri Proluvies, pretioque nihil non ause parato. Quodque mihi summum scelus est, huc improbe legum Uenditor, Arctoi stimulator perfide Martis, Cu)us ob innumeras strages angustus Averni Jam sinus, plena lassatur portitor alno.Quid demens manifesta negas λ en pectus inustae Deformant maculae, vitiisque inolevit imago, Nec sese commissa tegunt genus in ne dolorum 1 te ferre lubet dubio tibi pendula rupes

Immineat lapsu volucer te torqueat axis.

de refugi fallant latices, atque Ore natanti

Arescat decepta sitis, dapibusque relictis

In tua mansurus migret praecordia vultur

Quamquam Omnes alii, quos haec tormenta fatigant, Pars quota sint, Rufine, aut quid tale vel audax Fulmine Salmoneus, vel lingua Tantalus egit Aut inconcesta Tityos deliquit amore Cunctorum si facta simul ungantur in unum,

Praecedes numero cui tanta piacula quisquam

Supplicio conserre valet quid denique dignum Omnibus inveniam, vincant cum singula poenas Tollite de rediis animarum dedecus umbris. Adlpexisse sat est oculis jam parcite nostris, Et Ditis purgate domos agitate flagellis

Trans Styga, trans Erebum . vacuo mandate Barathro Infra Titanum tenebras, infraque recessus Tartareos, nostrumque Chaos . qua noctis opacae Fundamenta latent, penitusque immessus anhelet,

Dum rotet astra polus , seriant dum litora venti

De Tertio Consulatu HONOR 1 AUGUSTI Panegyris.

Unguibus hunc saevis ira paterna serit.

PArvos non aquilis fas est educere scelus Ante fidem Solis judiciumque poli.

Nam pater, excussis .iliit cum tegmine proles ovaque maternus rupit hiulca tepor, Protinus implumes convertit ad aethera nidos

Et recto flammas imperat Ore pati. Consulit ardentes radios, luce ni agistra Natorum vires ingeniumque probat.

Dege vere refugo torssit qui tum ille visus,

Exploratores oculis qui pertulit igneS, Sustinuitque acie nobiliore diem Nutritur voLicrumque potens, fulminis haeres, Gesturus summo tela trisulca Jovi. Me quoque l)ieriis tentatum septu antris Audet magna suo mittere Roma Dco. Jam dominas aures, jam regia te ela meremur,

Et chelys Augusto judice nostra sonat. Misis a Ter-

490쪽

CL. CLAUDIANI

Ertia Romulei sum an exordia fasces, F Terque tuas ducat bellatrix pompa cu-Festior anilius eat , cinctusque imitata Gabinos Dives Hydalpeis augescat purpura gem

Succedant armis traberi tentoria lictor Anabiat,in Latiae redeant ad signa secures. Tu ille, O, qui patrium curis aequalibus orbem Eoo cum stat ire regis, procede lectandis Alitibus lyhoebique novos ordire nae Atus,

Spe voti que poli, quem primo a limine vitae Nutrix aut fovet citii hi, quem fulgida telis

Inter laurigeros aluerant caltra triumphos Ardua priva os eicit fortuna penate S, Et regnum cum luce dedit cognata potestas.

Excepit Tyrio venerabile pignus in Ostro

Lustr. ivitque tuo; aquilis victricibus ortus Assi es, in in medii cuia ibuta praebuit .istis. Te alcente sero toto Germania Rheno Latremuit movitque suas formidine silvas Caucasus, positis unae conseis pharetris Ignavas Noe traxit de crine sigittas. Re assti scuta puer, regula'. que recentes

Exuvi .e tibi ludus erant, primusque solebas Aspera complecti torvum post praelia patrem, Signa trit phato quoties flexisset ab ristro Arctoa de strage calens, poscere partent De spoliis , Scythicolae arcus, aut rapta Geloni SCingilla, vel .iculum Daci, vel se ena Suevi. Ille coruscant clypeo te saepe volente in Sustulit arriden ς, pectore pressit anhelo Intrepidum ferri, galeae nec triste timentem

Fulgur, ad summas tendentem brachia cristas. Tum sic laetus ait: Rex o stellantis Olympi, Talis perdomito redeat mihi filius hoste,

Hyrcanas populatus opes, aut caede luperbus

Assyria sic ense rubens , sic limine crebro Turbidus, grato respersus pulvere belli,

Armaque gaviso reserat captiva parenti.

Mox ubi firmasti recto vestigia gressu, Non tibi desidias molles, nec marcida luxu

Otia, nec somno gelii tor per milit inertes Sed nova per duros instruxit men ibra labores, Et cruda tenera exercuit indole vires Frigora saeva pati, gravibus non cedere nimbis, is stivum tolerare jubaer, tranare sonoras Torrentum furia, adscensu vincere monteS, Plinitiem cursu valle concava saltu Nec non in clypeo digite producere noctes, In galeae potare nives ni in spicula cornu Tendere , nunc glandes Baleari spargere unda. Qitoque magis nimium pugna inflχmmaret alnorem,

Fadia et ui numerabat avi, quem litus adustae Horrescit ubi it ratibusque impervia Thule. Ille leves iuros, nec falso nomines Pictos

Edomuit, cotunaque vago mucrone secutus, Fregit Hyperboreas remi audacibus randa , Et geminis sal g ens utroque sub axe tropaeis Tethyos alteria. uestrias calcavit arenχs.

Nos tibi virtutum ni inulos , .r semina laudum,Hec exempta dabat non ocius hausit Achilles Semiseri praecepta senis . seu cuspidis artes, Sive lyrae cantus, medicas seu disceret herbas.

Interea turbata fides, civilia rursus

Bella tonant, dubiumque quatit discordia mundum.

I ro crimen Superum, longi ': oli dedecus aevi, Barbarus Hesperias exul posse Serat urbes, Scepti aque de Jeel dederat Romana clienti. Jam 'rinceps molitur iter, gentesque remotas Colligit Aurorae, tunii dus quascumque pererrat Euphrates , qua lustrat Halus, quas ditat Orontes.

Turiferos Arabes altus, vada Calpia Medi, Armenii Phasin. Parthi liqtiere Niphaten. Quae tibi nunc Martis rabies, quantiastae sequendi

Ardor erat qua Aio Ligr.ibant pectora voto, Optata audire tubas, campique cruenta

Tempeltate frui, truncisque i ix ia ergere plant MyUt Leo, quem salvae matris spelunca tegubat Uberibus lolitum pasci, cuin reicere sentit Ungue pedes, tergi iubis is dentibu , orarisam egit imbelles epulas, rupe relicta Gaetulo comes ire patri, ab alisque ininarissis tu .it,is celsi 1bo sordere lugeaci.

lne etat, rer uir lie tibi omnenda habenas, Et lacro inerito Orn 1 diademite crines.

Tantaque te rudibus pietas ostendit in annis

Sic aetas animo celsiu, quererent i ut in aes

Imperium tibi sero datum victoria velox Auspiciis est eo 1 tuis . pugna scis uterque

Tu satis, genitorque minu te propteris Alpes Invadi faciles. cauto nec profuit hosti Munitis haesiille locis . spes irrita valli Concitati, dc scopulis patuerunt taustra revulsis Te propter gelidis Aquilo de monte procellis

Obruit adversas acies, revolutaque tela

Vertit in auefores,is turbine reppulit hastas. nimium dilecte Deo, cui fundit ab antris

solus armatas hie ines; cui militat aether, Et coniurati veniunt ad classica venti Alpinae rubuere nives frigidus amnis Mutatis surriavit aquis, a baque cadentum Staret, ni rapidus pavisset flumina sanguis A serus inventor scelerum traiecerat altuna Non uno mucrone latus, duplexque tepebat Ensis, Multrices in se con Uerterat iras, Tandem justa 1nus . an libertate reducta,

Quamvis emeritum peteret Atura reverti Numen , auratas astrorum panderet arces,

Nutaretque oneri venturo conlatus Atlas; Distulit Augustus cupido se credere caelo, Dum tibi picatum praesenti traderet orbem Nec moras Bistoniis alacer conlurgis ab oris, inter Barbaricas ausus transire cohortes impavido vultu linquis Rhodo aeta laxa Orpheis animata modio rugi deleris Oetes Herculeo damnara rogor post Pelion intras Nereis illustre totis te pulcer Enipeus Cellaque Dodone stupuit, rursusque locutae

In te Chaoni. iras Ierunt carmina quercus.

Illyrici legitur plaga litoris arva teruntur

Dalmatii es Phrygii numerantur stagna imavi Gaudent italiae sublimibus oppida muris

Ad velatu sacrata tuo . submit is adorat

Eridanu . blandosque iubet mitescere fluictus, EL Phaethonteas solitae deflere ruinas Roscida frondose revocant electra sorores. Qua tui tum juvenes, quantae sprevere pudorem Spectindi studio matres, puerisque severi

Certavere sene, cum tu genitoris amico

Exceptus retulo mediatu veherere per urbem,

SEARCH

MENU NAVIGATION