Collectio Pisaurensis omnium poematum, carminum, fragmentorum latinorum : sive ad Christianos, sive ad ethnicos, sive ad certos, sive ad incertos poetas, a prima latinæ linguæ ætate ad sextum usque Christianum seculum & Longobardorum in Italiam adven

발행: 1766년

분량: 566페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

501쪽

CL. CLAUDI AMI

Quem veniens indixit hiems, ver perculit, hostem. Exitii a Roma timens, fessa negatis Frugibus, ad rapidi limen tendebat Olympi, Non solito visu . nec qualis iura litannis Dividit, aut trepidos submittit fascibus Indos.

Vox tenuis, tardique gradu, oculique jacentes: Interius fugere genae jejuna lacertos Exedit macies humeris vix sustinet aegris

SQ uallentem clypeum laxata casside prodit Canitiem, plenamque trahit rubiginis hastam. Attigit ut tandem caelum, genibusque Tonantis

Procubuit, tales orditur moesta querelaS Si mea mansuris meruerunt moenia nasci,

Iupiter, auguriis; si stant immota Sibyllae

Carmina Tarpeias si necdum respuis arces; Advenio supplex, non ut proculcet Araxem Consul ovans, Ostreve premant pharetr1ta secures Susa, nec ut rubris aquilas figamus arenis. Haec nobis, haec ante dabas nunc fabula tantum Roma precor miserere tuae, pater optime, gentis. Extremam defende famem satiavimus iram,

Si qua fuit lugenda Getis, flenda Suevis,

Hausimus ipsa meos exhorret clinarthia casus. Quid reseram, morbive luem, cumulosve repletos Stragibus, in crebras corrupto sidere mortes λAut fluvium per tecta vagum, summisque minantem Collibuς ingentes vexi submersa carinas, Remorumque sonos , Pyrrhae secula sensi.

Hei mihi, quo Latiae vires, Urbisque potestas Decidit in qualem paulatim, fluximus umbram Armato quondam populo patriisque vigebam

Consiliis domui terras, urbesque revinxi Legibus ad Solem victrix utrumque cucurri

Postquam jura sero in se communia Caesar Transtulit, lapsi mores, desuetaque priscis Artibus in gremium pacis servile recessi, Tot mihi pro meritis Libyam Nilumque dedere,

Ut dominam plebem , bellatoremque senatum Classibus aestivis alerent geminoque vicissim Litore diversi complerent horrea venti. Stabat certa salus . Memphis si sorte negasset, Pensabam Pharium Gaetulis messibus annum

Frugi seras certare rates, lateque videbam Punica Niliacis concurrere carbasa velis.

Cum subiit par Roma mihi, divisaque sumpsit

AEquales Aurora togas, Egyptia rura In partem cessere novam spes unica nobis

Restabat Libyae, quae vix aegreque fovebat Solo ducta Noto, numquam secura futuri. Semper inops ventique fidem poscebar, anni. Hanc quoque nunc idon rapuit sub fine cadentis

Autumni pavido metimur caerula voto

Puppis si qua venit, si quid fortasse potenti Vel pudor extorsit domino, vel praedo reliquit. Pascimur arbitrio Mauri nec debita reddi, Sed sua concedi a Stat gaudetque diurnos, Ut simulae , praebere cibos, vitamque famemque Librat barbari eo fastu, vulgique superbit Fletibus,, tantae suspendit fata ruinae. Romuleas vendit segetes, possidet arva

Vulneribus quaesita meis ideo ne tot annos

Flebile cum tumida bellum Carthagine gessi'

Idcirco voluit contempta luce reverti

Regulus hoc damni ς, genitor, Cannensibus emi Incassum toties lituis navalibus arsit

Hispanum Siculumque retum vastataque tellus,

DE BELLO GILDONICO.

Poenus, Mattonitae an proximus Hannidia urbitscilicet , ut domitis frueretur Barnarus Afris, Muro sustinui Martena, noctesque cruentas

Collina pro turre tulit Gildonis ad ulum Carthago ter victa ruit hoc mille gementis Italiae clades, impensaque secula bellis, Hoc Fabius sortisque mihi Marcellus agebant, Ut Gildo eum utaret opes haurire venena Compulimus dirum Syphacem, fractumque Metello Traximus immanem Marii tu vincla Iugurtham, Et Numidae Gildonis erunt pro funera tanta, Pro labori in Bocchi regnum sudavit uterque Scipiq. Romano vicistis sanguine Mauri.

Ille diu miles populus, qui praefuit Orbi,

Qui trabeas, sceptra dabat, quem semper in armis Horribilem gentes, placidum sensere subactae, Nunc inhonoras, egens, perfert miserabile pacis Supplicium, nulloque palam circumdatus hoste, Obsessi Hiscrimet habet per singula letum Impendet momenta mihi, dubitandaque pauci Praescribunt alimenta dies . heu prospera fata, Quid mihi septenos montes, turbamque dedisti Quae parvo non posset ali λ felicior essem Angustis opibus mallem tolerare Sabinos, Et Veios brevior duxi securius aevum

Ipsa nocet moles utinam remeare liceret

Ad veteres fines, moenia pauperis Anci . Sufficerent Etrusca mihi, Campanaque culta, Et Quincti, Curiique seges, patriaeque petenti Rusticus inferret proprias Dictator aristas. Nunc quid agatis Libyam Gildo tenet, altera Nilum Ast ego , quae terras humeris, pontumque abegi,

Deseror emeritae jam praemia nulla senectae Di, quibus iratis crevi, succurrite tandem, Exorate patre in tuque o, si sponte per altum

Vedia Palatinis mutasti collibus Idam Praelatoque lavas Phrygios Almone leones, Maternis natum precibus jam flecte Cybelle. Sin prohibent Parcae, falsisque elusa vetustas Auspiciis, alio saltem prosternite casa,

Et poenae mutate genus. Porsenna reducat Tarquinios renovet ferales Allia pugnas.

Me potius saevi manibus permittite Pyrrhi. Me Senonum furiis, Brenni me reddite flammis. Cuncta fame leviora mihi. Sic fata, refusis obticuit lacrimis mater Cytherea, parensque Flet .ivors, sanctaeque nemor Tritonia Vestae. Nec sicco Cybele nec stabat lumine uno. Moerent Indigetes, is quos Roma recepit Aut dedit ipsa Deos . genito jam corda remitti

Coeperat , sacrum dextra sedare tumultum, Cum procul insanis quatiens ululatibus axem, Et contusa genas, mediis apparet in altris Africa . rescissae vestes, spicea passim Serta jacent lacero crinales Vertice dentes, Est actum pendebat ebur talique supernas irrupit clamore seres quid magne moraris Jupiter, avulsis nexu , pelagique solutis Legibus, iratum populis immittere fratrem λMeigi prima peto veniant praerupta Pachyno quora laxatis subsidant Syrtibus urbes . Si mihi Gildonem nequeunt abducere fata,

Me rape Gildoni felicior illa perustae Pars Libyae, nimio quae se munita calore Desendit, tantique vacat secura lyranni.

502쪽

Crescat zona rubens medius flagrantis Olympi Me quoque limes agat melius deleria iacebo Vomeris impatiens pulsis Onamentur aristis Dipiades, sitiens attollat gleba cerastas. Quid me temperies juvit quid mitior aether Gildoni oecunda sui iam Solis habenae Bis senas torquent hiemes, cervicibus ex quo Haeret triste jugum nostris iam luctibus isse Consenuit, regnumque libi tot vindicat annos:

Atque utinam regnum iri Vato ure tenetur,

Exi oui neci landi , quod Nilus 'tias

D sidet occiduis quod Gadibus arida arce, Quodque 'aretonio secedit litore Ganges,

Hoc ibi transcripsit proprium pars tertia mundi Unius praedonis ager distantibus idem Inter se vitiis cinctus quodcumque protunda Traxit avAritia, luxu pejore refundit. I ii stat ter ibilis vivis, morientibus haeres, Viro inibus raptor, thatam is Obicinnus adulter Nuna quies, oritur praeda cessante libido, Divitibusque dies, iso metuenda maritis. Quisquis vel locuples, vel pulcra coniuge Otus , Crimine pullatur fili O si crimina desint, Accitus conviva perit mors nulla refugit Artificem . varios succos pumasque requiritSerpentum virides, Madhuc ignota novercis Gramina si quisquam vultu praetentia damnet, Liberi vive gemat, dapibus crudelis in ipsiis Emicat ad nutum stricto naucrone minister. Fixus quisque toro tacita orna id me libat Carnifices putas, incertaque pocula pallens Haurit is intentos capiti cis cum spicit entes. Stilendet Tartareo furialis menta paratu , Caede madens, alio gladio, ut pecta veneno. Ut vino calefacta Venus, tum laevior ardet Luxurieς mistis redolent unguenta coronis, Clinitos inter famulos pubemque canoram orbatas iubet ire nurus, nuperque peremtas Arridere viris Phalarin, tormentaque flammae Prosuit, Siculi mugitus surre Iuvenci, Quam tale audire choros nec damna pudoris Turpia sulficiunt. Nautas clarissiana quaequeFistidit datur media Carthagine uetae

Birbara Sidonia subeunt connubia matre S.IEthiopem nobis generum, malamona maritum

In erat extera et una. bul degener Infans.

Hi fretu sociis, ipso iam principe XJOrincedit peditum praecurrunt agmina longe, Circumdant equitum turmae, Regeique clientes, Quos nostris ditat spoliis . proturbM avita quemque domo, veteres detrudit rure colonos. Eciliis disperia seror numquamne reverta Fas erit errante: que solo iam reddere cives

Iret adhuc in verba dolor, niti upuer alto

Coepisset lolio voces adam. nte notabat

Atropos, Lachesis ungebat stamina dictis.

Nec te, Roma, diu, nec te a taen vir nullam, Africa, communem prosternet Honorius hostem. Pero ite secur L . vestrum vis nulla tenorem

Se pirat soli simulabitur Africa Om .e. Dixit, ossi .ivit mi imam meliore juvent.t. Continuo redit ille vigor, seniique colorem

via vere comae, Olldaiam crist. resurgens Erexit galeaia , clupeique recanduit Orbis, Et levis excussa micuit rubigine cornus.

Humentes iam noctis equos, Lethaeaque Somnus

DE BELLO GILDONICO.

Fraena regens, tacito volvebat sidera curru. lana duo Divorum proceres, majorque minorque Theudosii pacem laturi gentibus ibant: Qui Jovis arcano monitus , mandataque ferrenti ratribus,, geminis sancirent foedera regnis . Sic cum praecipites artem vicere procellae, Assiduoque geniens undarum verbere nuta LDel censura ratis, caeca sub nocte vocati Navi aga Ledaei fustentant vel Lacones. Circulus ut patuit Lunae, secuere meatus Divertos. Italas senior tendebat in Oras . At pater, intrantem Pontuin qua Bosporus arctat,

Arcadii thalamis, urbique illapsus Eoae. Quem inui ac vidit natus iam clara nitebat Cunthia per millo tremuerunt gaudia fletu,

Complexuque se vens, quos non speraverat, artus,

O mihi poli Alpes nunc primum reddite, dixit,1 Unde tuis optatus ades da tangere ex pram , frua gentes cecidere ferae . qui tale removit Praecidium terris it te mortalia pridem implorant, lugentque pium, fortemque requirunt Cui pater in tales rupit suspiria voces Hoc erat: in fratres medio discordii a Mauro

Nalcitur, & mundus germanaque dissidet aula lGildonis ne salus tanti sit palma furo iis

Scilicet egregius morum, magnoque tuendus, Et cujus metatis pietas infracta recedat.

In primo genitore , vide, civile calebat Dillidium dubio stabant Romana sub ictu. Qui procul Armenius, vel quis Maeotide rinal ex ignotus agit, qui me non juvit euntem Auxilio sivere Getae, venere Geloni: Solus at hic non puppe data, noli milite inisse

Subsedit fluitante fide si signa perisset Obvia, detecto submissius h iste dolerem Relliti in i peculis fati, tu ibaque reductus

Libravit geminas eventu judice vires, Ad rerum momenta cliens, seseque daturus Victori fortuna in ut cum morte pependit. Et si non cupidis esse in praereptus ab astris,

Exemplum aequerer Tulli, laniandaque dumis

impia diversis aptarem membra quadrigis. Genarant nunc usque tui responsa colebat, En iterum calcat tali te credere monstro Pol patrem, stat remque parast sed Tagna rependit, inque tuam Orte in numerosas transtulit urbes . E. I JO .i preti cedet λ mercede placebit Proditio taceo, si quod traii si a fratris,

Quod levis ingenio, quamvis discrinii ne summol roditor apportet suspent .im molle salutem, Nulli uana gratus erit da miramus luce reperta Pertadia in nec nos patimur committere tali Hoc genus emptori cives cum in cenibus offert

Hic vendit patriam . plerique in tempus abusi MOL odere .lmen . tenuit sic Graia i)hilippus Oppida, Pellaeo libertas concidit auro. Ri mani scelerum se in per prevere ministros. Noxia pollicitum domino miscere venena Fabricius Regi nudata fraude et ni sit, Infesto clue in Marte petit, e liumque nega VitPer famuli patrare eliis dirctoique a Tillus

Trans muru in pueros obsessae reddidit urbi. Traduntur poenis alii, cum pratia solva.nt Hic manet , ut moveat ueni respirit alter in hostem,

Sulcipis in fratrem longi pio dedecus aevit Cui placet australes Gildo condonat habenas,

Tanta

503쪽

CL. CLAUDIANI

Tantaque mutatos sequitur provincia mores Quaslibet ad partes animus nutaverit anceps

Transfundit secum Libyana, refluumque malignus Commodat imperium . Mauri fuit Africa munus. Tollite Massylas fraudes . removete bilingues Insidias, verba soli spirantia virus.

Nec consanguineis certetur cominus armis,

Ne , precor, hec trucibus Thebis, haec digna Mycenis In Mauros hoc crimen eat quid noster iniquum Molitur Scilico quando non ille jubenti Paruit an quisquam nobis devotior extat Ut sileam varios, quos mecum gesserit, actus, uae vidi post fata, loquar cum Divus abirem Res incompositas, fateor, tumidasque reliqui.

Stringebat vetitos etiamnum exercitus enses

Alpinis odiis, alternaque iurgia victi

Victoresque dabant vix haec amentia nostris Excubiis, nedum puero rediore , qui esset. Heu quantum timui vobis, quid libera tanti

Militis auderet moles, cum caeca remoto Fervere jam laeta metu dissensus acerbus, Sed gravior consensus erat tunc ipse paterna Successit pietate mihi, tenerumque rudemqueFovit, Mi veros eduxit principis annos Rusinumque tibi, quem tu tremuisse fateris, Depulit hunc solum memorem solumque fidelem Experior. volui siquid, dum vita maneret, Aut visus voluisse geri : venerabilis illi

Ceu numenque vocor praesens si tanta recusas,

At soceri reverere faces, at respice fratris Connubium , pignusque meae regale Serenae Debueras etiam fraterni obvius ire

Hostibus , ille tuis quae gens, quis Rhenus Ister

Uos opibus junctos, conspirantesque tulissent λSed tantum permitte , cadat nil poscimus ultra. Isse licet sese praetenti Syrtibus armet, Oppositoque Atlante tegat licet arva reserta Anguibus,, Solis medios objecerit aestus: Novi consilium, novi Stiliconis in omnes

st qualem casus animum penetrabit arenas:

Invecii et virtute viam . Sic Divus, in inde Sic natus. Jussi genitor parebitur ultro. Amplector praecepta lubens nec carior alter Cognato Stilicone mihi commissa profanus Isse luat redeat ana tutior Africa fratri. Talia dum longo secum sermone rete Xunt, Hesperiam pervenit avus, castumque cubile Ingreditur, Tyrio quo usus Honorius ostro, Carpebat teneros Maria cum OnJuge lamnos. Assistit capiti tunc sic per somnia fatur. Tantane devictos tenuit fiducia Mauros, Care nepos iterum post me conjurat in arma Progenies vesana iubar, bellumque resumit

Uictori cum stirpe sui Firmum ne jacentem Obliti λ Libyam nostro sudore receptiim

Rursus habent ausus Latio contendere Gildo Germani nec sata timet nunc ire Osecto Nunc vellem, notosque senex Ostendere vultus. Nonne meam fugio Maurus, cum Viderit, umbram

Quid dubitas, exurge toris invade rebellem Captivum mihi rei de meum . desiste morari Hoc generi fatale tuo dum sanguis in orbe

Noster erit, semper pallebit Regia Bocchi. Jungantur spoliis Firmi Gildonis opima.

Exornet geminos Maurusia laurea curruS.

Una domus toties una de gente triumphet.

DE BELLO GILDONICO.

Di bene quod tantis inter labentibus annis

Servati, Firmusque mihi, fraterque nepoti. Dixit, offlatus vicino Sole refugit. At juvenem stimulis immanibus aemula virtus Exacuit jam puppe vehi, iam stagna secare Fervet, obsentes invadere cuspide Mauros. Tum jubet acciri socerum, dextramque vocato Conserit,in qua sit potior sententia quaerit. Per somnos mihi, sanete pater, iam scipe sutura Panduntur, multaeque canunt praesagia noctes. Namque procul Libycos Venatu cingere saltus, Et iuga rimari canibus Gerula videbar. Moerebat regio saevi vastata leonis Incursu pecudum strages , passimque juvenci Semineces, adhuc in ledia mapalia tabo Sparsaque sanguineis pastorum funera campis. Aggredior latebras ostii, mirumque relatu Conspicio dilapsus honos cervice minaces Defluxere jubae fractos inglorius armos Supposuit servile gemens, ingestaque vinesa Unguibus,' subitae coli sonuere catenae.

Nunc etiam paribus secum certare tropaeis Hortator me cogit avus quonam usque remoti

Cunctamur: decuit pridem complere biremes, Et pelagi superare minas transmittere primus Ipse paro quaecumque me gens Barbara nutu Stringitur, adveniat Germania tota feratur

Navibus, socia comitentur classe Sicambri. Pallida translatum jam sentiat frica Rhenum An patiar tot probra sedens , juvenilque relinquanIQuae tenui, rexique uerse bis noster ad Alpes

Alterius genitor defensum regna cucurrit.

Nos praedae faciles insultandique jacemus Finierat Stilico contra cui talia reddit Adversi ne tubam princeps dignabere Mauri An feret ignavus clari solatia fati Te bellante mori decernet Honorius inde, Hinc Gildo, prius astra Chaos miscebit Averno. Vindictam mandasse sat est plus nominis horror,

Quam tuus ensis, aget minuit praesentia famam.

Qui stetit, aequatur campo, collataque nescit Maiestatem acies sed quod magis utile adlu, Atque hosti gravius, senius adverte , docebo. Est illi patribus, sed non moribus iisdem Masce Zel: ugiens qui dira piacula fratris Spesque suas , vitamque tu commisit asylo. Hunc ubi tentati frustra mactare nequivit Insidiis, patrias in pignora contulit iras;

Et quos ipse sinu parvos gestaverat, una Obtruncat uvenes , inhumataque corpora vulgo Dispulit, tumulo cognatas arcuit umbras Naturamque simul fratremque hominemque cruentus Exuit, tenuem caesis invidit arenam Hoc facinus refugo damnavit Sole Mycenas, Avertitque diem . sceleri sed reddidit Atreus Crimen, Winfandas excusat conjuge mensas. Hic odium, non poena fuit te prodita jura, Te pater ultorem, te nudi pulvei Manes, Te pietas polluta rogat si lentibus aram Et proprium miseris num ei statuistis Athenae: Si Pandionias plane u traxere phalanges Inachides, belloque rogos meruere maritis.

Si moestae squalore comae, lacrumisque Senatum in Numida pulsus solio commovit Adherbal: Hunc quoque nunc Gildo tanto quem funere mersit, Hunc doleat venisse ducem, seseque minorem

504쪽

CL CLAUDIANI DE BELLO GILDONICO.

Dumque reluc hantem morsu pluitur obunco, H it in ungue caput truncat iis decidit anguis. Hicet auguriis alacres per saxa citati Torrentesque ruunt non mons, non silva retardat Pendula ceu parvis motura bella colonis Ingenti clangore grues aestiva relinquunt Thracia, cum tepido permutant Strymona Nilo, ordinibus variis per ruibila texitur ales Litera, pennaria inque notis inscribitur aer. Ut fluctus tetigere mari S, tun acrior arsit impetus arripiunt naves, ipsique rudentes

E euiuiit, vela legant, & cornua summis Associant malis quatitur Tyrrhena tumultu Ora , nec Alphee capiunt navalia Pisae Sic Againetia non iam vindex cum Graecia classe imSolveret, innumeris servebat vocibus Aulis. Non illos strepitus , impendentisque procellae Signa , nec adventus dubii deterruit Austri. Uellite, proclamant, socii, iam vellite senem

Per vad. Gildonem quamvis adverta petamus

Ad bellum nos trudat hiems . per devia ponti Qu.issatis cupio tellure in figere rostris. Heu nimium segnes, cauta qui mente notatis , Si revolaent mergi, graditur si litore cornix Ora licet maculis adsperserit occiduus. Sol, Lunaque conceptis lives eat turbida oris, Et contula vagos jaculentur silera crines, imbribu humescant Haedi, nimbosaque Taurum Ducat Hyas, totus ue fretis descendat otion: Certa lites caeli, se major Honorius auctor. Illius auspiciis immensa per aequor miles, Non Plaustris, Arctove regor contemne Booten Navita turbinibus mediis permitte carinas Si mihi tempestas Libyam ventique negabunt, Augusti Fortuna dabit Iam classis in altum Provehitur dextra Ligures , Hetruria laeva Linquitur, & caecis vitatur Corsica saxis. Humina in speciem plante se magna figurat Insula Sardoam veteres dixere coloni Dives ager frugum. Poenos italosve petenti Opportuna situ que pars vieinior Afris, Plana solo , ratibus cleinens. Gaae respicit Arcton, Immitis, scopulosa, procax, 1ubitisque sonora Fluctibus. It lxnos infamat Avita monteS. Hinc hominum, pecuduinque lues, hinc pestifer aer Saevit, excitasta regnant Aquilonibus Austri. Quos ubi luctatis procul effugere carinis Per diverta ruunt sinuo Iae litora terrae. Pars adit antiqua uictos Carthagine Sulcos: I artem litoreo compleis itur Olbia muro. Urbs Libyam contra Tyrio fundata potenti Tenditur in longum Caralis, tenuemque' per undam Obvia dimittit fratcturum flamina collem.

Et licitur portus mediun mare, tutaque ventis Omnibus ingenti mansuescunt stagna recessa. H in omni petiere manu, prorisque reductis

Sulpensa Lephyros expediant classe faventesia

Supplicibus sciat esse tuis quem sede sugavi .

Nunc praeceps fugiat fregit quem clade, tremiscat Agnoscatque suum, trahitur dum victima, J.itrem. Hae ubi sederunt genero notissim Marti Roboia praecipuos electa pube maniplos Disponit, portuq te rates ins audit Etrusco. Heraeseam suus Alcides, Oviamque cohortem Rex ducit Superum premitur nec signiter ullo Pondere se stipant adeo vexilla moveri Nervius insequitur, in erit usque vocabula Felix, Didiaque ab Augu Ilo legio, nomenque probanteῖ Invicti clypeoque animosi teste Leones. Dictis ante tamen princeps confirmat ituros, Aggere conspicuus at circumsas su ventu LIqixa hastis, pronasque ferox accommodat ures Gildonem domitura manus, promis a ainasque Tempus agi si quid pro me doluistis in ar .nis, Ostentate mihi iusto, magnoque triumpho Civiles abolete notas . sciat orbis Eous, Sitque palam millos caussa non robore vinci .

Nec Vos, Barbariem quamvis collegerit omnem Terreat an Mauri fremitus . t aucosque repullu&Umbonum, vestros passuri cominus enses Non contra clypeis tegos, aliasque micante&Ibitis in solis longe fiducia telis.

Exarmatus erit, cum mis Ille torserit, hostis. Dextra movet iaculum praetentat pallia laeva: Cetera nudus eques sonipes ignarus habenae: Virga regit. non ulla fides, non agminis Ordoia Arma oneri, fuga praesidio connubia mille: Non iliis generis nexus, non pignora curae .

Sed numero languet pietas haec copia vulgi. Umbratus dux ipse rosis, e marcidus ibit Unguentis, crudusque cibo, titubanique Lyaeo , Confectus tento, morbis stuprisque Olutus.

Excitet incestos turmalis buccina somnos, Imploret citharas, cantatricesque choreas Offensus stridore tubae, dii catque coactus Quas vigilat Veneri, castris impendere noctes Nonne mori satius, vitae quam ferre pudorem λ

am quae iam regio restat, si dedita Mauris Regibus, Illyricis accesserit Africa damnis Ius Latium, quod tunc Meroe, rubroque solebat

Oceano cingi, Tyrrhena clauditur unda. Et cui non Nilus, non intulit India ne taS,.

Romisi jam finis erit Trinacria regni hi te recepturi, praedo quem sustulit , axem, Ereptumque Notum caput in luperabile rerum Aut ruet in vestris, aut stabit Roma lacertis. Tot mihi debeti populos, tot rura, tot urbes

Amissas unci Libyam defendite bello Vestros imperium remos, Qvestra sequatur

Carbasa dei pectas trans aequora ducite leges. Tertia iam solito cervix mucrone rotetur , Tandem lane reis finem positiira tyrannis.

Omina conveniunt dicto , fulvusque Toluantis Armiger ad liquidam cunetis spectantibus aethra Correptum pedibus curvis innexuit hydrum

De Consulatu MALLI THEODORI Panegyri S.

PROLOGUS.

A Udebis ne precor , doctae subiecta caterv. Einter tot proceres, Ostra Thalia , loqui Nec te iam vetat. Vir quam celsiua acum. Uel servast e labor, vel minuisse pudor

An tibi continuis crevit fiducia castris,

505쪽

CL. CLAUDIANI

Culmina Romani Haaestatemque Senatus,

Et, quibus exultat Gallia, cerne Viros. Omnibus audimur terris, mundique per aures Ibimus ah nimius Contulis urget amor.

Iupiter, ut perhibent, spatium cum discere vellet Naturae, regni nescius ipse sui, Armigeros utrimque duos aequalibus alis Misit ab Eois Occiduisque plagis.

Parnassus geminos sertur junxisse volatus; Contulit alternas Pythius axis aves. Princeps non aquilis terram cognoscere curat, Certius in nobis aestimat imperium. Hoc ego . consilio collectum melior orbem,

Hoc video coetu quidquid ubique micat Psa quidem virtus pretium sibi, solaque late Fortunae secura nitet, nec fastibus ullis Erigitur, plausu ve petit clarescere vulgi. Nil opis externae cupiens, nil indiga laudi S, Divitiis animosa suis, immotaque cunctis Casibus ex alta mortalia delpicit arce. Attamen invitam blande vestigat, ultro Ambit Honos docuit totiesia rure prosectus Lictor, in mediis quaesitus Consul aratris.

Te quoque adurae sacris mundique vacantem , Emeritum pridem, desudatisque remotum Iudiciis, eadem rursum complexa potestas Evehit, reducem notis imponit habenis. Accedunt trabeae nil iam , Theodore , reli istum,

Quo virtus animo rei cat, vel splendor honore. Culmen utrumque tenes . talem te protinus anni Formavere rudes, dignunt vita curuli Traxit iter, primaeque senes cessere juventae.

Iam nunc canicies animi, jam dulce loquendi Pondus, attonitas sermo qui duceret aures. Mox undare sero victrix opulentia linguae, Tutarique reos ipsa haec amplissima sedes

Orantem stupuit, bis laudatura regentem. Hinc te pars Libyae moderantem Iura probavit, Quae nunc tota probat . longi sed pignus amoris Exi Euae peperere morae populumque clientem sublica mansuris testantur vocibu aera

Inde tibi Macetum tellus, credita Pellae Moenia, quae famulus quondam di invit Hydaspes ; Tantaque commissae revocasti gaudia genti Mitibus arbitriis, quantum bellante Philippo

floruit, aut nigri cecidit cum regia I)ori. Sed non ulterius te praebuit urbibus aula: Maluit esse suum terris edim daturus, Supplicibus responsa, venis. Oracula Regis Eloqui crevere tuo nec dignius umquam Maaestas meminit sese Romana locutam. Hinc sacrae mandantur opes, Orbilque tributa

Possessi quidquid fluviis evolvitur auli: Quidquid luce procul venas rimata sequaces Abdita pallentis fodit solertia Selii.

Ac velut exertus lentandis navita tonsis Praeficitur lateri custos hine ardua prorae Tena perat, uetus tempestat eique iururas Edocet, assiduo cum Dolida vicerit uiu Iam clavum totamque subit torquere catinam. Sic cum clara diu rerum Ocunaenta cedisses, Non te parte sui , .sed in omni corpore sumpsit Imperium, cunctaque dedit tellii re regendos Rectores Hispana tibi Germanaque Tethys

Paruit, nostro deducta Britannia mundo:

Diversoque tuas coluerunt gurgite Voces

L ntus Arar, Rhodanusque ferox, dives Iberus. O quoties doluit Rhenus, qua barbarus ibat, Quod te non geminis frueretur judice ripis lUnius fit cura viri, quodcumque rubescit occasu, quodcumque dies devexior ambit. Tam celer assiduos explevit cursu honores. Una potestatum spatiis interfuit aetas, Totque gradus sati iuvenilibus intulit annis. Postquam parta quies, summum nacta cacumen, Jam secura petit privatum gloria portum .' Ingenii redeunt fructus, aliique labores, Et vita pars nulla perit quodcumque recedit Litibus, incumbit studiis, animusque vicissim Aut cuiam imponit populis , aut otia Musis. Omnia Cecropiae relegis secreta senectae, Discutiens quod quisque novum mandaverit aevo, Quantaque diversa producant agmina sectae. Namque aliis princeps rerum disponitur aer: Hic confidit aquis hic procreat omnia flammis. Alter in inaras casurus sponte favillas Dispergit revocatque Deum, rursumque receptis

Nectit amicitiis quidquid discordia solvit.

Corporis hic damnat sensus, verumque videri Pernegat hic semper lapsurae pondera terrae Conatur rapido caeli fulcire rotatu, Accenditque diem praerupti turbine saxi. Ille ferox unoque tegi non passus Olympo,

Immentum per inane volat, finemque perosus Parturit innumeros angusto pectore mundos Hi vaga collidunt caecis pri1ΠOrdia plagis Numina constituunt alii, casusque relegant. Graiorum Obscuras Romanis floribus artes Irradias, vicibus gratis formare loquentes

Suetus, Walterno Verum contexere nodo.

Quidquid Socratico manavit ab ordine, quidquid

Docta Cleant lieae sonuerunt atri turbae, Inventum quodcumque tuo, Chrysippe, recessu,

Quidquid Democlitus risit, dixitque tacendo Pythagoras, uno se pectore cuncta vetustas Condidit, major collectis viribus exit. Ornantur veteres, nobiliore magistro In Latium spretis Academia migrat Athenis, Ut tandem propius discat, quo fine beatum Dirigitur quae norma boni, quis limes honesti Quaenam ii embra sui virtus divisa domandis Objectet vitiis quae pars injusta recidat,

Quae vincat ratione metus, quae fraenet amores,

At quoties elementa doces, semperque fluentis Materia caussas quae vis animaverit astra, Impuleritque choros quo vivat machina motu . Sidera cur septem retro nitantur in ortus

obluctata polo : variisne meatibus dein

Arbiter, an geminae convertant aethera mentes:

Sitne color proprius rerum, lucisque repulsu Eludant aciem tumidos quae Luna recursus Nutriat Oceani quo stacta tonitrua Vento. Quid trahat imbriferas nubes: quo saxa creentur Grandinis unde rigor nivibus quae flabra per auras Excutiant rutilos tractus aut fulmina velox Torqueat, aut tristem figat crinita cometen. Iam tibi compositam undaverat anchora puppim. Telluris jam certus eras saecunda placebant otia. alcentes ibant in secula libri.

Cuna subito liquid cessantem vidit ab aethra Justitia, & tanto viduata judice leges: Oo a Con-

506쪽

CL CLAUDIANI

Continuo frontem litrabo velata pudicam Deserit Alitumni portas, qua vera it in Austrum Signifer, Odiis reparant dispendia Chelae.

I ax avibus, ουacuinque volant rabiemque sementes Deposuere ferae . laetatur terra reverso

Nulla ine, ii Od pri lci post empora perdidit auri Illa per occilliu in Ligurum se in cellibus infert, Et callos levibus plantis ingressa 'enates

Invenit aetherios signWte in pulvere cursus

Quos pia sollicito deprendit pollice Memphis:

Quae moveant Oinenta polum, quam certus in astris

Error . quis tenebras Soli causitque meantem De Delum indicat numerus quae linea Phoeben Damnet, excluso pallentem fratre relinquat. Ut procul adspexit sui genti virginis Ora

Cognovitque eam ' vultus veneratus amicos Occurrit, scriptaeque notas confundit arenae.

Tunc sic Diva prior : illi, sincera honorum Congeries, in quo veteris velligi recti Et ductos video more meliore metallo Jam satis indultum studiis Misaeque tot annos Eripuere naihi pridem te jura reposcunt. Aggredere nostro rursum te redde labori. Nec tibi sufficiat trant inissa gloria Vitar.

Humanum curare genus qui terminiis ui T. quam

Praescripsit: nullas recipit prudentia metas Adde, quod haec multis potuit contingere sedes. Sed meritis tantum redeunt , actus' i e priores Commendat repetitu honoς, virtusque red facit, Quos fortuna legit melius magnoque petendum Credis, in abstrusa rerum ratione morari λScilicet illa tui puriam praecepta Platonis

Erexere magis , quam qui responsa secutus Obruit Eoas classes, urbemque carinis

V exit Marsuras Medo lubduxit Athenas

Spartani potuit robur pr.rstare Lucurgus Matribus sexum leges vicere severae: Ci Vibu Qvetitis ignavo credere muro Totius obiecit ad 1 Licedae in ona hellis. At non Pythagorae monitus, annique silentes, Famosum abalii luxum pressere Tarenti. Quis vero insignem tanto sub principe curam Respuat aut quando meritis majora patebunt Praemia quis demens adeo, qui jungere sensus Cum Stilicone neget similem quae protulit aetas Consilio vel Mute virum nunc Brutus amaret Vivere sub regno tali succumberet aulae Fabricius cuperent ipsi servire Catones. Nonne vides, ut nostra soror Clementia tristes obtundat cladios: ratresque amplexa serenos Assurgat teras . ractis ut lugeat armis Perfidia, laceris morientes crinibus hydri Lambant invalido Furiarum vincla veneno λExuirat cum Pace Fides ciam idera cune et Liquimus, istacidas inter dii currimus urbes. Nobiscum. Theodore, redi. Subit ille loquentem Talibus . ingrestem dudum me, Diva, reverti

Cogi insectum longi rubigine ruris

Ad tu sietna vocas n.Dra que mihi cura tot annos Alier . quam duras sulcis mollire novaleo Nosse soli vires , nemori quae commoda rupes Qui selix o se tractus, que gleba faveret Frugibus aut quales regeret vindemia colles Terribiles rursiim lituos veteranus adibo,

Et desueta vetus tentabo crrula vector

Collectimque diu, certis utcumque locatam

Sedibus, in dubiuin patiar deponere samam

Nec me, quid valeat natura sortior usus,

Praeterit, aut quantum negled a defluat arti Desidis aurige non audit verbera currus Nec manus agnoscit, quem non exercuit, arcum .

Eis sed initillum fiteor, quodcumque negatur iustitiae tu prima hominem ii velitibus antris Elicis, in cedo detergis saecula tela Te propter colimus leges, animasque ferarum Exuimus nitidis quisquis te sensibus aulit, irruet intrepidus inlinis hiberna secabit Eqtio a confertos hoste superabit inermis.

Ille vel athiopum pluviis dotabitur aestus:

Issiana trans Scythiam vernus comitabitur aer.

Sic fatus tradente mea suscepit habenas, Quatuor ingenti juri temone resulas. Prima Padum Tiberimque ligat, crebrisque micantem Urbibu Italiam L Libya 'cenosque secunda Temperat Milytico se tertia porrigit orbi: Ultima Sardiniam, Cyrnon, trifidamque retentat Sicaniam,' hi id quid Tyrrhena tunditur unda,

Vel gemit Ionia nec te tot limina reruin, Aut tantum turbavit Onus sed ut altus Olympi

Verte , qui spatio ventos hiemesque relinquit,

Perpetuu in nulla temeratus nube terenum,

Celsior exsurgit pluviis, auditque ruentes Sit pedibus nimbos, rauca tonitru calcat zSic patiens animus per tanta ne g. itia liber

Emergit, similisque sui justique tenorem

Fiectare non odium cogit, non gratia suadet.

Nam spretas quis opes, intactaque pectora lucro Commemoret suerint aliis .ec sorte decora Nulla potestius esse tibi, quae crimina purget. Servat in ostensa in divina moὸestia voce in . Temperiem servant oculi nec lumina servor Alperat, aut rabidas ut undit sanguine venas. Nullaque mutati tempestas proditur oris. Quin etiam sontes expulsa corrigis ira, Et placidus delicta domas nec dentibus mauamlnstrepis horrendum , remitu nec verbera poscis . Qui fruitur poena, ferus est, legumque videtur Vindictam prael a res sibi cum viscera elleCAnduerint, ardet stri malis , ferturque nocendi Prodigus, ignara caussae. Diis proximus ille est,

Quem ratio, non ira novet qui iacta rependens, Consilio punire potes . mucrone cruento

Se iactent alii, studeant feritate timeri, Addictoque hominum cumulent aeraria censu. Lene fluit Nilus, sed cundit amnibus exstat

Utilior, nullas confessus murmure vires. Acrior ac rapidus tacitas pr.etermeat ingens Danubius ripas eadem clementia sani

Gurgitis immensum diducit in ostia Gangen.

Porrentes minane remant, lassisque minentur Pontibus in vota an spumoso vortice silvas. Pax inajora decet . peragit tranquilla potestasQuod violenta nequit mandataque fortius urget Imperiosa quies. idem praeduru iniquas Accepisse preces: rursus v. digna petitu , Largiri acilis D nec, quae comitatur honores ,

Aula tuam leviter tentare superbia mentem . Frolas privata manet nec se meruisse fatetur,

hi crevisse sui .ite rigidi sed plena pudoris Elucer gravitas fastu i munda modesto. Quae non seditio . que non insania vulgi Te viso lenita cadat que dissona ritu Barbaries, meditor uana non reverentia frangat

507쪽

CL. CLAUDIANI

Vel quis non sitiens sermonis mella politi Deserat Olpheos blanda testudine cantus Qualem te legimus teneri primordia mundi Scribentem, aut parte animae per singula , talem Cernimus, & similes agnoscit pagina mores. Nec dilata tuis Augusto judice merces Osticiis illumque hibitum, quo ungitur aulae Curia, qui socio proceres cum principe nectit, Quem quater ipse gerit , persecto detulit anno:

Deposuitque suas te succedente curules. Crescite virtutes, oecundaque floreat aetas Ingeniis patuit campus, certusque merenti Stat faxor Ornatur propriis industria donis. Surgite sopitae, quas obruit ambitus, artes .

Nil licet invidiae, Stilico dum prospicit orbi,

Sidereusque gener non hic violata curulis, Turpia non Latios incestant nomina fastos Fortibus haec concessa viris, solisque gerenda Patribus, 'on e numquam latura pudorem. Nuntia votorum celeri jam fama volatu Moverat Aonios audito Consule lucos

Concinuit felix Helicon, fluxitque Aganippe

Largior, docti riserunt floribus amnes Uranie redimita comas, qua saepe magistra Minius igni seros radio descripserat axes, Sic alias hortata eas Patimurne, sorores, Optato procul ella die nec limina nostri Consulis, semper diledias visimus aedes λNotior est Stilicone domus gestare curules, Et fasces subiisse libet miracula plebi Colligite is aris nomen celebrate theatris Tu Iovis aequorei submersam fluctibus aulam Oratum volucres , Erato, jam perge quadrigas, quibus haud umquam palmam rapturus Arion. Illustret circum sonipes, quicumque superbo Perstrepit hinnitu Baetin, qui splendida potat Stagna Tagi, madidoque jubas aspergitur auro C,lliope liquidas Alcidem posce palaestras

Cuncta Palaemoniis manus explorata coron Is

Adsit,is Eleo pubes laudata Tonanti. Tu juga Taygeti, frondosaque Maenala Clio,

Triviae supplex non aspernata rogantem Amphitheatrali faveat Latonia Omyae Audaces legat ipsa viros , qui colla ferarum Arte ligent, certoque premant venabula nisu.

Ipsa truces cetus, captivaque ducat ab antris Prodigia, in caedis sitientem di fibrat arcum Conveniant ursi, magna quos mole rudentes Torva Lycaoniis Helice miretur ab astris: Persessique ruant populo pallente leones, Quales Mygdonio curru fraenare Cybelle optet, mercule malint regisse lacerti. Obvia fulmine properent ad vulnera pardi Semine permisto geniti, cum sorte leaenae Nobiliorem uterum Viridis corrupit adulter; Hi maculi patres reserunt,is robore matres. Quidquid monstriferis nutrit Getulia campis,

Alpina quidquid regitur nive, Gallica quidquid

Silva timet, jaceat largo ditescat arena Sanguine consumant totos spectacula montes. Nec molles egeant nostra dulcedine ludi.

Qui talis risum salibus movisse facetus, Qui nutu manibusque loquax ; cui tibia a tu, Cui plectro pulsanda chelys ; qui pulpita socco

Personat, aut alte graditur majore cothurno: Et qui magna levi detrudens murmura tactu Innumeras voces segetis moderatus aenae intonet erranti digito, penitusque trabali Uecte laborantes in carmina concitet undas. Vel qui more avium sese iaculentur in auras, Corporaque aedificent celeri crescentia nexu , Quorum compositam puer amentatus in arcem Emicet, , ininus planta vel cruribus haerens,

Pendula librato figat vestigia saltu.

Mobile ponderibus descendat pegma reductis, Inque chori speciem spargente ardua flammas Scena rotet varios effingat Mulciber orbes Per tabulas impune Vagus, pictaeque citato Ludant igne trabes, & non permissa morari Fida per innocuas errent incendia turre S. Lascivi subito confligant aequore lembi, Stagnaque remigibus spument immis canoris. Consul per populos, idemque gravissimus auctor Eloquii , duplici vita subnixus in aevum Procedat libris pariter fastisque legendus. Accipiat patris exemplum, tribuatque nepoti Filius, coeptis ne desit fascibus haeres

Decurrat trabeat domus, tradatque secures Mutua posteritas , servatoque ordine fili Mallia continuo numeretur Consule proles

LIBER PRIMUS.

Emiseros partus rne tuendaque pignora matri.

i Murmur, Mattonito pecudes pastoret. B TU V locutas, Et lapidum diras iniemes, nimboque

minacem

Sanguineo rubuisse Iovem, puteosque cruore Mutatos, visasque polo concurrere Lunas, Et geminos Soles mirari desinat orbis. Omnia cesserunt eunucho Consule monstra. Heu caeli terraeque pudor i trabeata per urbes Ostentatur anus, titulumque effeminat anni. Pandite Pontifices Cumanae carmina vatis, Fulmineos sollers Etruria consulat ignes, Immersumque nefas fibris exploret haruspex. Quae nova portendunt Superi milusne meatu Devius, nostri tenta jam transfuga mundi Se rubro naiscere mari rupto ne Niphate Rursum Barbaricis Oriens vastabitur armis An morbi ventura lues an nulla colono Responsura seges λ quae tanta expiet iras

Uicti in a quo diras jugulo placabimus aras λConsule lustrandi fasces , ipsoque litandum Prodigio quodcumque parant hoc omine sata

508쪽

Eutropius cervice luat sic omnia volvis λHoc regni fortuna tenes t qua nam ili. Jocandi Saevitiat humanis quantum bacchabere rebus

Si tibi servili placuit foedare curules

Crimine, procedat laxata compede Consul. Rhipta Quirinales sumant ergastula luctus. Da saltem quemcumque virum discrimina quaedam Sunt famillis splendorque suus maculamque nainorem Conditionis habet, domino qui vixerit uni.

Si pelagi fluctus, Libyae si diicis aretras,

Eutropi numerabis heros quot iura quot ille Mutavit tabulas, vel quanta vocabula vertiti Nudatus quoties, medicum dum consulit enator, Ne qua per occultum lateat 1 adiura dolorem Omnes poenituit pretii, venumque redibaei, Uum vendi potuit poliquam delbs me cadaver Mansit, Min rugas totus defluxit altiles; Jam specie doni certatim limine pellunt, Et foedum ignari properant obtrudere munuS. Tot translata jugis summissi colla vetust timServitium , semperque novum, Nec destitit unaquam.

Saepe tamen coepit cunabula prima cruentis

Dedita suppliciis rapitur castrandus ab ipso

Ubere suscipiunt, naa tris post viscera, pinnae. Advolat Armenius certo mucrone reciso SEdoctus mollire mares, damnoque nefandum Auctii rus pretium, oecundum corporis ignem

Sedibus exhaurit geminis, unoque sub ictu

Eripit offici utrique patris nomenque mariti Ambiguus vitae acuit, penitusque supremuin In cerebrum secti traxerunt sigora nervi Laudemusne manum, quae vires abstulit hosti An potius sat causam tribuisse querant ut Profuerat mansisse virum . felicior exstat opprobrio. x rviret adhuc, si sortior esset . Inde per Assyriae trahitur comia iercia ripae . Hinc ora venalis Galata ductore frequentat, Permutatque domos varias quis nomina possit

Tanta sequi miles tabulis Ptolemaeus in illis Notior hic longo lassatus pellicis usu Douat Arintha o neque enim Jam dignus haberi,

Nec maturus emi cum saltiditus abiret,

Quam gemuit quanto planxit divortia luctui Haec erat heu, Ptolemaee, fides hoc profuit aetas in gremio consumpta tuo, lectusque lug.ilis, Et ducti toties inter praesepia somnii Libertas promissa perit, viduum ne relinquis Eutropium tantatque premunt Oblivia noctes, Crudelisse generis proh ors durissima nostri

Ι emina cum senuit, retinet connubia partu, Uxorisque decus matris reverentia pentat. Nos Lucina fugit, nec pignore nitimur ullo, Cum forma dilapsus an is r. ei Oruit orisi ratia qua miseri scapulas tutabimur arte: Qua placeam ratione se nec Sic fatus acutum Aggreditur lenonis opus nec legnis ad arte uMen erat, Olliciique capax, Omnesque adoris Hauserat insidias custodia nulla tuendo Fida toro . nulli poterant excludere vecte S. Ille vel aerata Danaen in turre latentem Eliceret. se tu domini fingebat amantis. Indomitasque a Ora , pretio lenibat avaras, Lascivasque iocis . non blandior ultu euntas Ancille tetigissse latus, leviterque reductis

estibus occulto crimen ta an dare Iuturro.

Nec ultis quaesisse locum, nec ratae reperta

IN EUTROPIUM LIB. I.

Cautior elusi fremitus vitare mariti.

H iud aliter iuvenum flammis Ephyreia Lais

Et gemino dotata mari, cum serta refundit Canities , jam turba procax , noctiique recedit

Ambitus, raro pulsatur ianua tactu, Seqtie reformidat speculo damnare senectus Stat tamen, atque alias succingit lena ministras, Dilectumque diu quamvis longaeva lupanari Circuit, retinent mores, quod perdidit artas.

Hinc honor Eutropi . cumque omnibus esca virtus Esset in eunuchis, thalamos servare pudicos, Solus adulteriis crevit . nec verbera tergo

Cessavere tamen, quoties decepta libido . Irati calui si et heri frustraque rogantem, Jactantemque suos tot am per lustra labores,

Da tale ili genero nutritoremque puellae

Tradidit. Eoa rector Consulque suturus Pectebat orninae crines, saepe lavanti Nudus in argento lympham gestabat alumnae.

Et cum se rapido fessam pro)ecerat estu, Patricius oleis pavonum ventilat alis. Iamqtie aevo laxata cutis, sulcisque genarum Corruerat passa facies rugosior uva. Flava minus presso finduntur vomere rura Nec vento sic vela tremunt miserabile turpes Exedere caput tineae deserta patebant intervalla comae qualis sitientibus arvis

Arida jejunae seges interlucet aristae Vel quilis gelidis pluma labente pruinis

Arboris ini moritur trunco brumalis hirundo. Scilicet ut trabeis injuria cresceret olim, Hai in fronte notas, hoc dedecus addidit oris Luxuriae Fortuna suae; cum pallida nudis Oisibus horrorem doininis pr.eberet imago,

Decolor macies occursu laederet omnes, Aut pueris latura metus, aut taedia mensis Aut crimen famulis, aut procedentibus omen,

Et nihil exhausto caperent in stipite lucri.

Sternere quippe toros, vel caedere ligna culinae,

Membla negant aurum , vestes , arcana tueri

Mens inlida vetat quis enim committere vellet Lenoni thalamum tandem ceu funus acerbum, Infaustamque suis trusere penatibus umbram Contemptu jam liber erat se pallor obesum Lacte canem ferroque ligχt, pascitque revinctum. Dum validus servare gregem, vigilisque rapaces Latratu terrere lupos cum tardior idem

Jam scabie laceras dejecit sordidus aure , Solvit,in exuto lucratur vincula collo. Est ubi despectus nimius iuvat undique pulso Per cunctas licuit fraudes impune vagari Et satis aperire viam proh quisquis Olynapi Summa tenes, tantone libet mortalia risu Vertere qui servi non est admissus in usum Sulcipitur regnis, , quem privata ministruni

Uedignata domus, moderantem sustinet aula. Ut primum vetulam traxere palatia vulpem .

Quis non ingemuit quis noli irrepere sacris Oblequiis doluit toties venale cadaver λlpli quin etiam tali contorte remebant

Regales iam uli , quibus est illustrior ordo Servitii , sociumque sibi sprevere superbi.

Cernite, quem Latiis poscant annectere sistis: Cuius, eunuchos puduit sed vilior arae Obscur. Lituit χrs ignotissima turbae,

Donec abundanti ut iis, qui rebus Eois Exitium

509쪽

CL. CLAUDIANI

Exitium, primoque sibi produxit, ab imis Evectus thalamis summos invasit honores. Quam bene dispositum terris, ut dignus iniqui Fructus consilii prinais auctoribus inster.

Si multos fluvio vates rente per AnnOS,

Hospite qui caeso monuit placare Tonantem, Inventas primn Busiridis imbuit aras, Et ecidit saevi, quod dixerat, hostia sacri.

Sic opifex tauri, tormentorumque repertor,

Qui lanesta novo fabricaverat aera dolori Primus inexpertum Siculo cogente tyranno Sensit opus, docuitque suum mugire iuvencum. Nullius Eutropius, quam qui se protulit, ante Direptas possedit opes, nullumque priorem Perculit exilio, solumque hoc rite peregit, Auctorem damnare su una postquam oblittis aevo Semivir excelsam rerum sublatus in arcem, Quod ne votae pati, nec fingere Oiniata possent,

Vidit sub pedibu leges, subiectaque colix Nobilium, tantumque sibi permittere fata, Qui nihil optasset plus libertate mereri

Jam an dissimulat dominoς, alteque tumescunt Serviles animi procerum squalore repletus Carcer, exulibus Meroe campique gemiscunt AEthiopum, poenis hominum plaga personat ardens. Marmaricus claris violatur caedibus Ammon

Asperius nihil est humili , cum surgit in altum:

Cunsia ferit, dum cuncta timet desaevit in miles, Ut se posse putent nec bellua tetrior ullae Quam servi rabies in libera terga utentis. Agnoscit gemitus, poenae parcere nescit Quam subiit, dominique memor, quem Uerberat, Oditi Adde, quod eunuchus uti pietate movetur Nec generi natisve cavet clementia utrinis In similes, alaimos' u ligant consortia damni Ille nec eunuchis placidus e sed peius in aurum Hstuat hoc uno ruitur succisa libido. Quid nervos secuisse iuvat vis nulla cruenta in Castrat avaritiam . parvis exercita furtis Quae vastare penum, neglestaque sueverat arcae Claustra remoliri, nunc uberiore rapinae Peccat in orbe manus . quidquid se Tigris ab Emo Dividit, hoc certa proponit merce locandum Institor imperii, caupo famosus honorum

Ili Asiam villa pactus regit ille redemit Coniugis ornatu Syriam . dolet ille paterna Bythinos mutas Ie domo . suffixa patenti Vestibulo pretiis distinguit regula gentes. Tot Galatae, tot Potitus eat, tot Lydia nummis Si 'ciam tenuisse velis, tot naillia ponas Si Phrygas, adde parum propriae solatia sorti Communes vult est notas, Qvenditus ipse Vendere cuncta cupit certantum saepe duorum Diversum suspendit onus; cum pondere iudex Vergit,is in geminas nutat provincia lances. Num pudet heu, Superi, populos venire sub hasta λVendentis certe pudeat quid jure sepultum Mancipium tot regna tenet, tot distrahit urbes Pollentem solio Croesum victori Cyri Fregit, ut Eunucho fluerent Pactolus merimis Attalus heredem voluit te Roma relinqui, Restitit Antiochus praescripto margine Tauri, Indomitos curru Servilius. egit IsaurOS ,. Et Pharos Augusto acuit, vel Creta Hetello, Ne non Eutropio quaestus numerosior esset

In mercen veniunt ilices, judaea, Suphene,

IN EUTROPIUM LIB. I.

Romanusque labor, Pompeianique triumphi. Quo tuis hos auri cumulos λ quae pignora tanti gSuccedunt opibus nuba ducas, licebit.

Numquam Iatereris, numquiri pater hoc tibi ferrum. Hoc natura negat te grandibus India gemmis,

Te foliis Arabes ditent, te vellere Seres : dissus inops' ideo, nullum sic urget egestas, Ut velit Eutropi fortunam aena bra pacisci. Jamque oblita fui, nec sobria vvitiis mens, In iteras leges, hominumque negotia ludit. Indicat eunuchus quid jam de Consule miror φ Prodigiurn quodcumque gerit que pagina lites Femineas memini λ quibus umquant secula terris Eunuchi videre forum sed ne qua vacaret Pars ignominia, neu quid restaret inausum,

Arma etiam violare parat, portentaque monstris Aggerat, secum petulans amentia certat.

Erubuit avors , aversaque risit Enyo , Dedecus Eoum quoties intenta sagittis Et phχretra sui gens anus exercetur AmaZonet Arbiter aut quoties belli , pacisque recurrit, Alloquiturque Getas gaudet, cum viderit, hostis, Et sentit jam deesse viros incendia sumant. Muri nulla fides squalent populatibus agri, Et medio spes sola mari trans Phasin aguntur Cappadocum matres, stabulisque abduesta paterni Caucasias captivae bibulat armenta pruinas,

Et Scythicis mutant Argei pinula silvis.

Extrae Cimmerias Taurorum claustra paludes Flos Syriae servit spoliis nec suffidit atrox Barbarus in caedem vertunt fastidia praede. Ille tamen inuid enim servum , mollemque pudebit λAut quid in hoc poterit vultu flagrare ruboris io Pro vidiore redit peditum vexilla seq'iuntuz, Et turmae similes Eunuchorumque manipli,

Hellespontiacis legio dignissima signis

obvius ire cliens, defensoremque reversum

Complesti placet ipse sibi, laxasque laborat Distendisse genas , fictumque in filius anhelat, Pulvere res persus tineas,in solibus ora Pallidior, verbisque sonat plorabile quiddam Ultra nequitiam fractis, praelia narrat,

Perque suam tremula testatur voce sororem,

Desecisse vagas ad publica commoda vires: Cedere livori , nec sustentare procellas Invidiae, mergique fretis spumantibus orat. Exoretque utinam dum talia fatur, ineptas. Detergit lacrymas , atque inter singula dicta. Flebile suspitat quaelis venit arida socrus Longinquam visura nuroen vix lassa resedit, Et jam vina petit quid te , turpissi na, bellis Inseris, aut saevi pertentas Pallada campi hTu potes alterius studiis haerere Minervae; Tu telas, non tela, pati tu stamina necis Tu segnes operum sollers urgere puellas, Edi niveam dominae pensis involvere lanam. Uel , si sacra placent, habeas pro Marte Cybellem, Rauca Celaenaeos ad tympana disce furores .

Cymbala serre licet, pes usque illidere pinu, Inguinis, reliquum Phrygiis abscindere cultris.

Arma relinque viris geminat quid dividis aulam, Conarisque pios odiis committere se re hTe magis, a demens, veterem , si respicis, artem Conciliare decet gestis pro talibus annum Flagitet Eutropius, ne quid non polluat unus;

Dux acies, judex praetoria, te inpora Consalis

510쪽

Nil adeo isdum quod non exacta vetustas

Ediderit, longique labor commitur H v I. OEdipodes mallem, natam duxisse Thyestes

Cantantur peperit ira tres Ocasta arvo,

Et Pelopea sibi Thebas ac funera Troa ae Tristis Erechthei deplorat cena theatri. In volucrem Tereus, Cadmus se verti in anguem. Scylla novos mirata canes hunc arbore figit, Elevat hanc pluma, quam is hanc fabuta vestit, Hati solvit fluvio nusquam spado Conlut in orbe, Nec iudex ductor ve furi . quodcumque virorum Est decus, eunuchis scelus et exempla creantur Quae socci superent risus, luctusque cothurni.

Quam pulcre conlpectus erat, cum enderet artus Exangues onerare toga cinctumque gravatos,

Indutoque senex obscoenior iret in auro lHumani qualis naulator limius oris, Quem puer arridens pretiolo iam in Serum Velavit, nudasque nates ac turga reliquit, Ludibrium mensis ' erecto pectore dives Ambulat, claro lete deformat amictu. Candida pollutos comitatur Curia fasces. Forsitan, dominis praebet miracula lictor Contule nobilior, libertatemque daturus, Quam necdum meruit, scandri iublime tribunal;

Atque inter proprias laudes gyptia jactat

Somnia, prostratosque canit e vate tyrannos.

Scilicet in dubio vindex Bellona pependit, Dum ripado Tiresias , enervatusque Melampus

Reptet, ab extremo referen oracula Nilo. Obstrepuere avium voces, exhorruit annuῖ

Nomen, Winianum gemui proclamat ab ore; Eunuchumque vetat fallis accedere anus. Sumeret illicitos etenim si femina alces, Esset turpe minus Medis levibusque Sabaeis In aperat hic sexus, reginarumque sub armis

Barbariae pars magna ac et . gens nulla probatur,

Eunuchi quae sceptra serat Tritonia, Phoebe, Vesta, Ceres, Cybele, uno, Latona coluntur. Eunuclii quae empla Dei λ qua vidimus arac Inde lacerdotes h. intrat pectora Phoebus: Inde canunt Delphi Troianam sola Minervam Virginitas Vestalis adit, flammatque tuetur. Hi nullas meriti vittas, semperque prol.int. Nascitur ad fructum mulier, prolemque futuram. Hoc genus inventam eli, ut erviat Herculis arcu

Concidit Hippolyte. Danai fugere bipennem,

Penthesilea, tuani. aras Carthaginis aices Creditur, & centum portis Babylona luperbana Femineus struxisse labor . quid nobile gellit Eunuchus qua bella tulit quas contidit urbes

Illas praeterea rerum natura creavit Hos lacere manus . seu prima Semiramis astu Assyriis mentita vir una, ne voci acuta

Mollities, levetve genae te prodere possent, Hoc sibi conjunxit similes: leu Parthica serto

Luxuries vetuit nasci nuginis umbram,1ervatoque diu puerili flore coegit Arte retardatam Veneti servire iuventam. Fania prius salso similis, vanoque videri Ficta ioco levior volitare per Oppida rumor. Riderique nefas e veluti nigrantibus alis Audiretur olor, corvo certante ligustris.

Atque aliquis gravior morum, Si talibus . inquit,

Creditur, & nimiis turgent inendacia monti ris: Iam testudo volat, profert jam cornua villiu . :

IN EUTROPIUM LIB.

Prona petunt erro fluvii iuga Gadibus ortum

Carmati texere diem am riiugibui aptum

L quor, advectum silvis delphina videbor jam cochleis homines iunctos,in quidquid inane Nutrit Judaicis quae pingitur India velis. Sub; icit, miliis talibus lascivior alter: Miraris nihil est, quod non in pectore magnum Concipit Eutropius lena per nova , grandia semper Diligit, celeri degusta singula sensu.

Nil timet a tergo: Vigilantibus undique curis Nocte dieque patet lenis faciliique moveri Supplicibus, mediaque tanae mollissimus ira. Nil negat , c se te vel non Olcentibus offert. Quid liveta ingenio lubigit, traditque fruendum. Quidquid amas, dabit illa manus communiter Omni Fungitur Olficio, gaudetque potentia flecti. Hoc quoque conii liis peperit meritoque taborum: Accipit cora Oea argutae praemia dextrae. Postquam vera fides facinus vulgavit Eoum Gentibus,, Romae jam certius impulit aures: Eutropium ne etiam nostra dignabimur irat Hic quoque Romani meruit pars esse doloris Sic etiata rapit caeli per inania cursum Diva potenS, unoque Padum trans tapsa volatu

Castra tui rectoris adri . tum sorte decorus

Cum Stilicone gener pacem implorantibus ultro Ger inanis rei ponta dabat, legesque Caucis Arduus Witavis lignab.u iura Sue vis. His tribuit reges, ta obside foedera sancit Indicto bellorum alios transcribit iu usu ς, Militet ut nostris detonsa bic1mbria lignis. Laeta subit Romam pietas, gaudia pene

Moverunt lacrimas, tantoque exultat alumno.

Sic armenta suo jam de sentante juvenco

Celitus assurgunt erecte cornua in atri

bi jam terribilem stabulis dominumque ferarum C reicere miratur genitrix Massyla leonem Dimovit nebutam, juvenique apparuit ingens Tum sic orta loqui: Quantum te principe possim Non longinqua docent, domito quod Saxone Tethys Mitior, alit tracto secura itannia Picto. Aiue pedes humili ranco tristique Suevo Perfruor, nostrum video, Germanice , Rhenum .

Sed quid agam discors Oriens felicibus actis invidet, atque alio Phoebi de cardiu surgunt

Crimina, ne toto conlpiret corpore regnum

Gildonis taceo magna cum Aude recepta inlla indiam, fretos Eoo robore Mauros.

Quam sulpecta fames, quantum dii criminis urbi

dii tua vel Oceri numquam non provida virtus Australem Arctois pentasset frugibus annum. lnve es .e Rhodano Tiberina per ostia classes

Cinyphiilque sera Araris successu aristis

Leutonicus vomer, Pyrenaeique uvenci Sudavere mihi legetes lirantur uberas

Horreari nec Libyae senserunt damna rebellis jam d an lalpina contenti inesse Quirites. Ille quidem bivit meritas, scit abraca poenas. Ut pereat quicumque tuis conflixerit armis Ecce recens clades ab elidem partibus exit, Terrorisque ininus, sed plus habitura pudoris, Eutropius Conlut pridem tolerare fatemur Hoc genus, Arsacio postquam te regia fastu Sustulit, & nostros corrupit Parthia mores P r.efecti sed adhuc gemmis, vestique dabantur Cullodes, sacroque adhibere silenti. lumno.

SEARCH

MENU NAVIGATION