Epitomes omnium Galeni Pergameni operum, vniuersam illius viri doctrinam, & methodu[m], quàm accuratissimè contine[n]tis, sectio prima-[quarta]

발행: 1548년

분량: 633페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

291쪽

ra Veniunt. Quae enim proximiora sunt optimae constitutioni salubria quae verbab hac longi distant,aim ad ea quae iam aearotant magis accedunt. insalubria: alubri S u

quar autem intermedia ali aequaliter a vertim iit quomodore identur,neutra existunc optimae igitur constitu discernenda. riois corporis indicia explicauimus Eorum ver quae ab ipsa deficiunt totiden sunt numero genera quae in magis & minus secari possunt.

PArtium uniuersae differentiae sunt quatuor. Siqui Partua vitium dem earum nonnullae principia quaedam existunt tu aliquae ab ipsis originenti habent aliquae nem aliarum 'gubernationi psunt, neci aliunde gubernantur quum insitas habeant a natura potentias , a quibuS regutur. Quaedam verbiunt quae insitas stimulo aliunde ema pila Ine , is, nantes sortiuntur. Principia igitur sunt cerebrum, te sunt cere Cor, Hepar,ati Testiculi. His Ver1,ωorigine debJt, bru,cor,hepatidi famulantur nerui quidem & spinalis medulla cere P 'φρον bro: Cordi aute,arteriae: Hepati Venae: Vt testici liis se,

nainaria Vasa Quae autem a seipsiis, gubernantur,sunt Chartilago,os, Copula seu liga metunia, Membrana, mri

Adenes, Adeps,& caro simplex. Reliquae Verb partes Capilli, n/quum Vna cum istis habeant ex seipsis regimen arte-- guesct nuntiariis neruis,4 Venis super indiguerunt. Capillorum me gub δ'

neratio tantummodo.

DE SIGNIS CEREBRL CA m.

CErebri autem naturam, quin scindiciorumgςn Cesinii tui, ra ostendunt. Primum quidem, totius capitis dis iam quinc inspositio Secundum,sensibilium operationum virtus diciorum g S Vitium. Tertium,activarum. Quartum, earum quae nerauest 4M principatum obtinent. Qujntum denim naturalium, Esto aliud sextum genus praeter haec dicta , alteratio quae extrinsecus aduenit. Porrb totius capitis disposi-

292쪽

tio ex magnitudine ipsius atm figura sumitur: necnoex capillis.

DE PARVITATE ET MAGNITUDINE CAPITIS CAP. I.

'Daruum igitur caput vitiosae costitutionis cerebri proprium indicium est magnum Vero,non necessario indicat bonam cerebri compositionem: sed si quidem ob insitae virtuti robur,quae multam ac prima materiam afformarit, eueniat,optimuna signunae Azri id. h. si Ob materiae tatu nultitudinem, haudquasi bonum. num iudiciu Distingueda vero sunt haec,& ex figura ipsa, ex his, quae ab eo habent ortum. Ex figura quidem,sisiit con- ει cinna: semper na phoc bonum signum eXimr ExiiR , kuo uxςm quae ab eo ortum habent,si ceruici validae insi-V dear aliisq; ossibus optime constet: at BomniS praet . rea substantia boni sit habitus ac robur habeat intentum.Propria autem capitis figura eu veluti si excogia Capitis natu lares phaeram exquisiite rotundam ex cera constru- his, hi 'a Mm,paulatirnque trinq; depressam. In hac ninan se debea cesse H Vt posteriores' priores Putes plus gibbae a anx,qsphaerae conueniat quae Uero utrinq; ossistunt, magis rectaemu0d si ea quae secundum occiput eminentia, aliquatenus minuatur, simul intueri oportet neruos,aici ceruicem Una cum ossibus aliis. Nam si secundum naturam constiterint,materiae defectu, novirtutis imbecillitate, cotingit. Illis vertano recte se ha bentibus principium est debila. Ut plurimu vero exi-i Darecephalis mi optimum signum figura concinna parencephali- Labdoide dis qua nonnulli medici posterius cerebrum Vocant C., .sum cnssit Vera potueritis , distinctum abdoide sutura. piincipi spi Est Ver haec pars principium spinalis medullae,acpronalis medullo inde neruorum omnium per totum corpuS animalis, actionibus subseruientium. Ipsa siquidem cerebri pars posterior,pseipsam paucos admodum sensitivos possidet neruos:plurimos autem activos Anterior vero

contra

293쪽

contra sensitivos quidem plurimos activos autem a paucos Quare Vbi utraci fuerit optime affecta, robustas habebunt eas, quae ab ipsis pendent,deriuationes Egdeni quom distinctiones faciendae sunt ad partes capitis anteriores, quae etiam ad posteriores earu demit; paruitatem,magnitudinem & figura, necnon sensus ibi collocatos,Visum, gustum,&odoratum, expende Piicipsa meare oportet Si quidem sese inuicem indicant, attestan. q. . - tur', & quae a principiis oriuntur,principii Virtutem uidem attinandi vitium: reprincipium ea quae ab ipso nascuntur tur,& indica

DE OPERATIO OBVS OBTINENTIBUS . PRINCIPATUM.

A P. XII.

FArum autem operationum quae obtinent principatum,Virtus ac Vitium sunt ipsius principii seorsum tantummo lo indicia . Voco autem operationes Prin a iuri

principatum obtinentes, quae a solo principio proue ' φι '' eniunt Sagacitas igitur, subtilem cerebri substantiam Luindicat. Tarditas Vero intellectus,crassam. At discendi facilitas,formarum facile susceptiuam. Memoria sta ' bilam atq; firmam. Dissicultas discendi, formarii non facile susceptiuam. Obliuio fluidiam. Mobilitas inopinionibus, calidam: ut stabilitas frigidam.

SIGNA , BONAE TEMPERATURAE CEREBRI P. XIII.

SI quidem cerebr::m sortiatur bonam primarum

quatuor qualitatum temperiem, omnia quae diximus,habebit quam moderata. Excremeta qU.OP quae ab eo expurgantur,moderate se habebunt: aici ab iis quae extrinsecus alterado occursant,nequa laedetur. Talibus igitur capilli capitis,quum adhuc sunt infantes,subrum quum vero pueri subflaui: quum iam adoleverint, flavi hunt: mediiii, inter omnino crispos . lenes. Nec vertacalvescunt facile.

IGNA ALIDI CEREBRI C. XI IL

294쪽

eerebri calidi pigna calidi cerebri sunt in iis quae circa caput collindiG - sistdt ruboro calor maior, quae in oculis Visun tur Uenae, conspicuae magis Capilli quom in his statim in lucem gditis . celeriter generantur :4 quum plurimum in calore a mediocri temperatura recesserint nigri,&robusti,&crispi fiunt: quum vero non multu, subflaui quidem ab initio fiunt deinde nigricat ac progredientibus aetatibus,caluitium patiunturi eoq; magis, quo temperies plus aequo calidior fuerit Excre menta vero quae per palatum . nares,4 oculos, dc aures purgantur,paucao concocta ipsis existunt: si1 integra sanitate fruatur. Si Verbeis caput repleatur, plura quidem in ipsis excrementa, sed, incocta, gignu/c rebrum ea tur. Implentur autem aggravantur i, eorum capita iid a quibus a calfacientibus tum cibis, tum potibus necno ab odo

acile ipseat. ribus,tis 1, omnibus,quae extrisecus nobis occursant: in quorum numero est aer circunfluus ac tunc praeciis

C lida 'V pu si 5 solum natura calida ,sed etiam humida , ipsa 2ωέει corpora extiterint Breuibus autem somnis huiusmo-hus sunt con diteperaturae contentae sunt,nec profundis admodύ.

a plura inpropriis meatibus excrementa Capilli recti rusta stabiles, dici longo post natiuitatem tepore Cethhrositoi nascuntur tenues, atq3 ab initio male nutriti. Porro do praediti a quibu tale cerebrum obtigit,facile a frigidis causis igeilea frigidis clunium quo sane laessionis tempore destillationibus, dcc usi l dunt strauec inibus corripi utur. Sed nec partium quae iuxta

do prediticini caput iunt calor magnus aut rubor nec oculorum venolentiores nae illis conspicuae insunt. Sunt autem quodammodo sim: bin nolentiores.

sIGNA SICCI CEREBRI. ca XVI.

αγebes see C Iccioris autem cerebri indicia sunt paucae superindi . fluitates effluentes,& sensuum perspicacitas. Sunt

295쪽

autem ad vigilias prompti,& capillos habet robustos, cribos potius rectosin qui celerrime eis genitis in . . nascUntur. Cito autem calvescunt. O -τ δε

HVMi DL CEREBRU INDICIA. A P. XVII. UVmidioris vero cerebri indicia capilli plani LG' 'm

quod i, minime calui fiant: sensus turbuleti mus ' 'titudo excrementora somni multio profundi intcs hae quidem simplices sunt intemperies.

cerebri. - XVIII. Z Vi calides sicco sunt cerebro,superfluitatib Ce inclesies Locarent, sensibus vigent,plurimu vigilant,aim sicci idicia.

. cito fiunt calui. Prima autem capillorum generatio in illis celerrima est, ac plurimo alimento abundans Capillos vero habent nigroso crispos: tangentibus I caput sentiuntur calidi , rubicundia sunt,uscis ad consi

sentiae aetatem.

SIGNA CALIDI ET HUMI Di

cerebri. C A P. , XIX. C I vero humiditas caliditati iungatur, sed parum Cerebε 31dlo tral qualitas mediocritatem superet, adest eo ' humidii lor bonus,calori,& quae Loculis sunt venae, magnae ' μ' Praeter ea eXcrementa plura, & mediocriter cocta, &capilli recti,&sufflaui: nec facile calui fiunt. Impletur Vero, at aggravatur eorum capita a calidis. At si humectentur tunc multo magis:& praecipue ubi multitudine excrementorum redudantio, d si plurimum caliditas atm humiditas creuerint, iis caput est morbis obnoxium, excrementisq, abundans: ac facile a calfacientibus4 humectantibus laedit' roinde Auster semicteruo earuper talibus aduersaturiati optirhe in Aquilone se ha do 'umido bent. Ii non diu Vigilare possunt 3 duum se ad somnu rq ui , Ut d

conuerterant stimul graui somno tentantur Vigilat Mediiseti ac di somnia habent imaginationibus plena Visus est eis quilo.

296쪽

turbulentus nec satis sensibus vigent. Pro ratione autem ipsius qualitatis in mimone excellentis mediocriar έὶ tatem,solent cliam signa 'psa excellere.

SIGNA FRIGIDI ET SICCI

cerebri. Cap. X X. 'η ' , Rigido veroo siccae cerebri intemperantiae fri

- gidum criminime coloratum , sua rataone, caputessiciunt. Qui autem sic sunt aflaeti in oculis nullas habent Venas conspicuas facile r a frigidis causis laeduntur. Quareo inaequali sanitate fruuntur.

SEnsus utem eorum,in iuuentute quiden , omnes Vigent, at inani Vitio carent sed progrediente aetate, cito marcescunt. Vt autem summatim dicam omnia quae ad caput pertinent, celerrim. illis marcescunt. Quamobrem cito cani fiunt. Capilli ver ipsis quidem genitis Vix exeunt,& male nutriuntur,& ruffi sunt. In progressu autem aetatis superante magis frigiditate caliditatem,st siccitate humiditatem, non calvescunt contra verd, si contigerit siccitatem quidem plurimum dominari humiditati: frigiditatem vero parum calori, calui fiunt hi.

HVmidae verb o frigida cerebri temperatura straues somnos conciliant sensuum hebetudine

dunt frigorio plenitudini obnoxiu. Sic affecti destillationibus trauedinibus facile corripiunt: at minime caluistit. D E OCULIS CAP. XXIII.

OcuIerum, Vi oculi tangentibus manifeste calidi apparet, peram ta quo facile ac crebro motumOUentur &Venas ψηφὴς nmi latas nabent ii calidi omnes sunta. frigidi Verb his consu,' rarii. Et humidi quidem, molles, multam humiditatetii lac causis referti: sicci verbiduri sinaulo aridi A similibus aute

297쪽

seae temperaturae causis facile offendulatur tuu nxur verb, a modico cotrariorum usu. Sed hoc quidem co b. t

ni une in omni cuiusculam partis temperie dignotio contrariorum ne meminis se oportet. M.

DE MAGNITUDINE OCULO. '

rum. Cap. X XIIII. MAgnitudo oculorum quidem, ubi concinnitas adsiit, dc operationum virtus, multitudinem be oculorum mane temperatae substantiae ostendit, ex qua sunt L 'Li'. '' conformati Quae si desimi, mustam quidem substantiam, non tamen bene temperatam indicat.

oculorum A. X X V. PAruitas verbo culorum, adiuncta quidem concinnitate,at operationum Virtute, paucam quidem, sed bene temperatam substantiam ostendit , ex oculora par qua liliat conformati. Si verbinconcinnitas adsit arm xx IVid functionum vitium,paucam sitnulati vitiosam male mi μ' xiam demonstrat.

DE COLORE OCULORVΜ.

CAP. XXVI. Oculli glauci ' Lauci oculi, qui pura humiditate ac non multas iter unda a fulgent tales fiunt ob splendidi luminis abundan tantitia. Contra verb, nigri,4 qui intermedia natura ser-Hant,causas quom intermedias sortiuntur.

gredine oculorum. CA XXVII. GLaucus igitur ocul sit vel propter magnitudine, Vel propter splendorem crustallini humoris vel Ucedulis

propter silium pronamentem , vel propter tenuiS 'aquei humoris, qui in pupilla existit,paucitatem,&puritatem. Omnibus autem his in unum coeuntibus, fit glaucissimus oculus. Si verbaliqua adsint, aliqua desint, tunc maior minorue glaucedo contrahitur lingreductiso 'Niger verb oculus fit aur. Paruitatem crTstalloi culinu causa

298쪽

dis aut propter profundum situm vel quia splendidue ac fulgidus exquisith non est, Vel quia Tenuis humor,

vel superabundat, vel impurus existit , Vel propter unam ex hisce causis,Vel propter omnes fieri consu Ditfrenuis igitur humor, quo magis ad aquae natura accedit,& superabundat humidiorem ostendit oculu: quemadmodum si crassior ac minor fiat, sicciorem. crystalloides autem humor si quidem durior existat, siccioremessicit oculum: si ver mollior humidiore Sicin si plus modico tenuem humorem eXcesserit, sicciorem si relinquatur ab illo contraritim.

nium eri eat 'NaqHanq3 partem calidiorem aut frigidiorem diciis eatici,si V cimus,non alicui rei alteri,sed ad seipsam , eam

N cerebro. comparantes. Sic enim Vtcunq3 extiterit cornatura

frigidissimum multo sane calidiorem temperiem sortietur calidissimo cerebro.

SIGNA CORDIS CALIDI. Cap. XXIX.

Ut ealdi Alidioris igitur cordis, ri pro naturali symme isdicia. tria,indicia quaedam sunt inseparabilia δε propria magnitudo respirationis pulsus velocitas, c frequentia:audacia,& ad actioes natura prompta Qubdisi multum in caliditate excesserit tunc furibunda quaedam iracundia,& temeritas adsunt .Est autem his thorax hispidus,& praesertim pectus o quaecunt hypochodriis partes proximiores Magna Verb ex parte a itidi cordis temperies uniuersum corpus calidum redin immeisia Isu , nisi hepar Vehementius obstiterit. Est praeterea seoqii' sileaii latitudo thoracis,caliditatis indicium nisi&hic quom ditatis idita . cerebrum plurimum reluctetur, cui spinalis medullae magnitudo proportione respondet. Tantae verb erue magnitudine Vertebrae,quanta spinalis medulla qua- reo spina uniuersa. compingitur autem thoraX ad τὸm spinae partem, quae iuxta metaphrenum,hoc est

299쪽

dorsum, c5sistit, tangi ad nauis carinam. Quare neces- sarib eius longitudo aequabitur dorso. Latitudo Vero, erit pro Vertebrarum ratione : quando ad proportionem crassitudinis earum fuerit compactus Quum er,cordis caliditas superas perflauerit ac dilatauerit in primo sui ortu thoracem, erit eiusdem caliditati proportione respondens. duare quia captat paruum, thorax autem latus extiterit, maximu hoc tibi fuerit cor dis caliditatis indicium Quum ex magno existente capite paruus fuerit, propriissinau hoc tibi sit cordis frigidioris signum Margumentum. Si ver capiti me rit proportione respondens tuta aliis signis de corde distigues, ere ipsi'thoracis amplitudine nihil iudicans.

SIGNA CORDIS FRIGIDI

C A P. XX X. 1 frigidiore ver corde pulsus minore e Xistunt, A. i mocto naturae conUeniat. Non tamen necessarid isti tardiores Veliariores .Respiratio autem si quidem tato thoraκ minor extiterit, quanto cor frigidius pulsibus erit proportionalis. Si Ver,maior fuerit, pro frigiditatis portioe non solum minor, sed etiam tardiorti rarior ipsa respiratio erit. Sic affec sunt naturaliter timidi pusillanimesq; at B tardi: pectusq, glabrum sortiuntur.

si GNA CORDIS SICCI cap. XXXI.

Cor autem siccius pulsus duriores essicit iram non promptam excitat, edierinam, quae ii DO 11 indicia. te compesci nonipossit Magna aut eκ parte sic assectis niuersum corpus siccius existit, nisi hepar obstiterit.

A P. XXXI I. C Ordis verbhumidioris signa, pulsuS molles δε Cordis humi, is mores ad iram quident procliues sed talem quae dissici sedari possit: at uniuersum corpus humidius exist , nisi hepar obsistit, Ss iiii

300쪽

&sicci cap. XXX ΙΙΙ. . . Alidi&sicci cordis,pulsus duri sunt magni,velo Cordusalidiu es, alis frequentes: simili term remiratioes,ma- ιΦQR gnae eloces atm frequetes Multo autem magis ad Velocitatem ac frequentiam Uergunt thorace cor- di non aucto proportionaliter. Sic affecti prae cunctis, pectus habent maximἴ hirsutum, & hypochondria. Ad actiones autem sunt prompti,iracundi, &- celeres, moresq, prae se ferunt tyranicos. Sunt etenim ad furorem faciles,inexorabiles In

quidem eis quos antea diximus , hi sunt hirsuti ad actiones ver,nihilo minus prompti: non ra- est, illa mςΠ serus apsis est animus,sed ad iram tantum procli humidi in uis.Pulsus Uer,magni ac molles, velocesqro freque in . res existunt. At respiratio, si thorax quidem cordi fuerit proportionalis eandem cum pulsibus speciem seruabit. Si verbminor extiterit, lato illis velocior, at vfrequentior erit, quanto & thorax minor extiterit. Qii dii imulta facta fuerit eversio in ipsa temperatu- ra,aim in humiditate praecipue praeter ea quae dixi- Inus, contingent etiam ex putredine morbi his qiai in ipsis fuerint,liumoribus corruptis ac putrefactis. Expi

rationes autem maiores fient, ac Velociores inspirationibus: necnon arteriae contractio Velox.

. Ne molles sortiunε: minimeque audaces, sed timidio segnes existimi Tales etiam possidet glabrum pectus: minimest iracundiam coseruantriad quam etiana non sunt admodum prompti.

SEARCH

MENU NAVIGATION