De pactis quæ Deus cum hominibus iniit Georgii Calixti S. theologiæ d. et in Acad. Iulia primarii professoris Tractatus, quem sub eiusdem præsidio adivvante Deo pubblice defendet Samuel Voss ..

121쪽

C. Mirum vero est tot tantorumque prophetarum adeo serias admonitiones&diras praedietiones fere omnes frustra fuisse, nec Ieroboam una vel per Achiam Silonitem , vel per prophetam, qui Bethcle vaticinabatur miracula Operabatur, ad saniorem mentem S veram poenitentiam traduci potuisse Achab iis tum ab aliis prophel: tum ab omnium maximo Eliasape fuit monitus, reprehensus&castigatus; ad seriam tamen pietatem 5 probitatem adduci non potuit, nequidem miraculo incensae coelitus vi et imae, i Reg. xliv. Ab hoc Elia in caelos jam adsumto ad Ioramum os aphat filium, regem Iudae assinitate familiae Achabicae corruptum venerunt iterae, ii Chron. XXI, a. De ιν venisse a lilii Sede olam Rabba cap. vii At Iosephus cum Scriptura dixisse contentus, ραζετα - Ηλi pητου affertur ab Hiaprufera argumento elus juxta Scripturam recitato subjicit, Tet ' ut 4ῆι λη . sλιας, Haec per epistolam indicavs Elia, Antiquit. IX, cap. II.Theodore tu dicit: ουκ υτος ό οφ πχς ἀφίκετο, uis, si ipse propheta, aeperiscera ivinam sente sam significavit. Probabile est Eliam futurorum gnarum, priusquam in coelum tolleretur, epistolam prophetae cuidam, suo tem pore reddendair, commisisse eamque tunc, quum res exposceret, redditam esse. Sed hoc obiter.

CL Elisaeus vero occessor Elia divinitus destina

tus vel inter discipulos primus duplam spiritus ii portionem pra aliis condiscipulis acceperat, D Reg. ii, a tis notus fu i choram Achab filio; in primi Ich i regi, jusque silio choacharo, nepoti loasclio, a ut, O

122쪽

morti vicinus idem audivit elogium, quo ipse pridem

Eliam in coelos euntem prosequutus fuerat, 'aior mi, Pa δι' mi, curru Israeli, se equites ejus, II Reg. Di, id est, in te sita hactenus fuit munitio&defensio Israelis, ut ad eam contuleris, quant tua conferre possint ulli efcurrus vel equites. Et sane inter prophetas istorum temporum eminuerunt Elias Elisaeus. Qualita alias fue rit frequentia Z quantus numerus prophetarum, testatur historia Regum Quum necandis illis indes cssani operam daret impia eZabel, Hobadia vel Abdias, qui Achab crata praefectura domus, Deum timens, in duabus speluncis centum viros occultavita sustentavit, I Reg. X X, . Filii prophetarum, qui subinde memorantur, videntur fuisse juvenes, meditationum ire- cum exercitiis ad recipienduti spiritum propheticum se priae parantes. Videntur etiam niti societates iniisse,

di quasi collegia instituisse Agebant Bethele agebant etiam larichuntes, riuum sublatus esset Elias, quinquaginta viros miserunt, qui cum quaererent, II Reg. 1i, Gilgale filii prophetarum in populum elise

quo considebant, angustior esset, quam ut eo caperet, eunt in silvam ripae ordanis contiguam ad caedenda ligna, quibus exstruerent sibi capacito tugurium It Reg. Vi seqq. Cli Mirum autem est Achabum congregare potuisse circiter quadringentos viros, qui quum pseudo prophetae issent, prophetas tamen Domini se simul rent, fallacia vaticinia, tamquam a Domino prolis

o X. Vt ita . b ini probo spiritu seducerentur. falsis eorum pro iiii Achab. quemadmodum critus crates

123쪽

ξ exitiuili praecipitaretur , permisit Dominus quod

ut permitteret, non impediret, peccata Achab Deique justitia exigebant. ludicium autem Domini, non reapse quidem ita peraetum, sed visione quadam prophetica adumbratum proponit Michaeas propheta, silius natat, ut pro captu hun ano quid enormia peccata mereantur, ostendat. Deus, inquam , Michaeae reve laverat res, ut a pseudoprophetis mendace spiritu inflatis deciperetur Achab nec spiritus iste mendax decipere prohiberetur, sed permitteretur, justo Dei judicio. Hanc sibi factam revellationem judiciique quam iam ποτυ irinν hominibus , ut eo facilius capiant animis suis imprimant, uYta morem inter bomines usitatum poponit Michaeas. Alias reapse nulli solio Deus , utpote incorporeus , insidet nec consultat vel deliberat , multo minus quemquam, nedum mendacem spiritum , interrogat, quid in animo habeat vel audit quid consilii suggerar. Eo. ' et 'o m rami

EZio personarum, quae do et suampermi ionem, ut id quitur Theodoretus gomodo enim Deus auctor fuerit de quaest. Aceptionis, qui per Michaeam diserte pronunciari fecit P

indignaretur Sohanc veracem a Domino profeci am pr. dictionem Hai quo animo eXciperet Achab, orditur propheta alteram concionem, qua per pum, quem homines capiant, exponit, quomodo usio Dei judicio, quiveritatem divinitus revclatam repudiet a spiritibus utendacibus ad decipiendum promtis decipi pernuitatur inquit, quia videlicet quod . o iii us

124쪽

pra dici facit,&omnino cum animis tibjectione ample elendrina esset, non admittis, audi verbum I smim missi Dominum solio sedentem piritus mendaces ad te fallena dum se offerentes. alium hoc alitim illud proponentes, d tandem, qui estica cisiimum tui decipiendi medium,

onem a Deo impetratie Vendacii impost uri auctorem esse, summae Dei perfectioni di bonitati simpliciter repugnat sed quia praesto sunt qui mentiendi fallendi operam lubentes obeant , permittit feri, quod impedire posset, atque adeo etiam impediret, nisi improbitas Achab obstaret. Dicitur igitur indere vel immittere spiritum mendacii, quod ingredi promtum non impedit aut prohibet. Et hoc ipsum, quod Deus obgr victimas cauisas non prohibet, quum prohibere ad eos cile posset, in oculis hominum apparet, quasi Deus j

beret. Nec minus effectum sortitur, quam si Deus praue cepisset. Nec patitur contextus aut rerum verborum cohaerentia , ut aliter quam de permissione , sed

quae ob causias gravissimas, jussistimo judicio fiat,

.lccipiantur illa, quae subjiciuntur: inunc rebus tuis ita se habentibus. improbitate ac pertinacia tua ita promerentibus, ecce dedit Dominus spiritum mendacis in re umium Uarum ruorum forum se quamvis omnes isti laeta promittant, Doms in tamen loquuru eri conrra re malum.

Dominum contra Achabum loci imalum, indere ori prophetarum Achab spiritum, qui bona promittat haec duo, inquam, ita invicem pugnant, ut posterius de permissione juste videlicet faeta necessario sit accipiendit m Rc Ite itaque Theodoretus T is inris , εὐ

125쪽

m re C. Nam quum proh fere I se , non prohibuir, quoni cm Achab mi in erar, cujus curamictu gererer Repe'

tit Procopius araeus commentario in hunc locum, addit sonesion explicariones con m Dei: non quod sit , quo est, sive quemadmodum judicium divinum rea aque natura se habet, Gnaeur,sed corporeis gu- ia more octis sermonitus exprimi scribit Dei dipensationem. - ne enis verίutavi onibu sun pars quaedam cnis ensionis Dei, qua se a caprum no rum demiseri Subiungemus, quomodo accipiat exponat Augustinus libro ut implicianum secundo, quaestione ultima iri u , inquit, me iacit, per quem deceptus a

rismίus an aum verbis instrui ur. Hactenus Augustinus CIII. Verba apud erechielem V, 9,inum e u- AEus erit prophera, or sequatus verbum , ego Domini sedux prop/ tam Pa n 'Mn or miniis des resonant, quam' priora, ad eum lcm modum accipit interpretatur idem, qui supra Theodoretus. Iuxta quem non icii D minus . s cm rimo scion iam pro feram educere, cun

126쪽

porteat, sive peccatores improbitate impervicacia sua

semetipsos praecipitent, sive praest sint, qui numquam desunt, vel mali homines ad tribulationes inferendas parati, vel ii emones promti ut decipiant in laqueos conjiciant; tum quidquid vel ipsi peccatores sua temeritate sibi accersunt, vel homines tribulando vel daemones fallando inferunt, aetioni efficienti ae divinae imputatur, etiamsi secundum se non sit nisi permissio. Quoniam enim ejusmodi permissio sit exigentibus peccatisci praevio justo judicio, id coquod vi judicii permissionis judicio Deita peragitur, quasi Deus ipse ageret, habetur.

Sic dicitur indurare cor Pharaonis, EX. V, 2;γII 3, i ia: Sichonis regis in Hesbon, De ut 1 ro immittere

spiritum malum inter Abimelechum Sichemitas, lud. ax, P accipere u Xores Davidis ante oculos ejus, tradere proximo,&facere rem istam in conspectu totius Israelis, in conspectu solis, ii Sam. ii, II dc a pra cepisse Semei, ut malediceret Davidi, II Sam XV I, II miscere in medio Aegyptis pixitum perversitatum, Ies. Xa X, decipiendo decepisse populum istum .ierusalem,

dicendo, Pax erit vobis, ter i , tradere gentiles cupiditatibus cordium ipsorum , in mentem omnis judicii expertem Rom. I, 2 4 2 SQ mittere non recipientibus amorem veritatis, efficaciam erroris, ut credant mendacio, o Theslsi I, II. Haec, ut recte intelligantur verba Michaeae prophetae, quae dissicultate carere non vi dentur, alia corum similia, hic inserenda duximus.1 . CIV. Deportatis Rege Assyriae Israelitis stibstituti sunt, ne terra ab incolis vacua relinqueretur, coloni alienigenae e variis gentibus idolorum cultu unice

addictio quos quum Deus immissiis leonibus castigasset, coeperunx idololatriae suae ultuna veri Dei adjungere bibi-

127쪽

Nihisorninus post sol illam captivitatem Babylonicanis quum a Cyro permissum esset templum restat rari acces erunt ad erubabelem' ostiam sacerdotem, ausidicere, Aed cemus vobis um : nam scurvos requi suri sumus Deum vestrum non enim aber fac se camus ni colu Esa; -

onis ita appellatur filius Salmanassarisi Reg. xiX, 37 . qui eduxit nos ιρι me rae iv,la. Repulsam vero passi mul. t turbarunt&structuram impediverunt Iosephus An

e, ibi adoriar ac reverari corum neminem, ac nescare

Appellabantur autem Chuthai, quod a Persidis regiosis Chutho fumine ejusdem nominis essent traduini, ut tradit idem losephus Ant. X, cap. ult. Dubium autem non est, qua tandem gentilem idololatriam dedidicerint,&cum Iudaeis eumdem Deum coluerint. Propter alias tamen caussas praesertim de loco, usi vcrrere ad rare, siue eaetcrnum cultum Deo praestare , controversia erant inimicitiae. Neque cctiluc bantur noti,

tit ibe venturi Messae, sicut datur intclligi ex loli iv

128쪽

ur,29, 2 Ptolemaeus Lagi multos tum ex Iudaei, rumo maria nara n monte in Cyprum traduxi , Diapad

marinas in itura patria pervicaciter re me es pugavi banci se jugiter, dum Hierosi mrrant rum templum fac rosa Gum e se affirmant, , et rc imas a Iudaeis non Do Irrendasse Samaritae contra in montem Gari in eas Irri risere contendun . Haec Iosephus Antiq. XI I, cap. s. amaritarum horum reliqui e etiamnum hodie superesse perhibentur Nescio quantum fidei mereatur Geographus Nubiensis, hi ante annos quingentos vixit, sarte quinta climatis secundi scripsit inter insulas maris Erythraei esse insulam S meri, quam colan populi Iadaei Samar rurint, quorum tesseras, quis ex ipsi, quum aliquem of en erit, Lamesin, id est, Ne attingas. crte quae subjungit, inepta sunt& vana, nempe, Hac d ctione deprehen -- ur esse ex Iudaei, qui essendunt ex Emeri aurore truti rem pore Moses, cui alus. Ita ex Arabico verterunt Gabriel Sion ita&Ioannes Herronita, Maronitae Iosephus autem caliger aliquanto recitius, nisi fallor Insulam 1

maritanorum incolunt quidam Iudaei Samaritae. umem est, quodun quisque eorum dicat, quoties aliqui opplicat se ad eos, attingas L hoc quidem sermone cognsitur, quo inrex iis Iudaeis, qui cognominantur Samarirae complices et tuli inisculo Moo, uper quem pax. aut multo saniora vel vero similiora sunt, quae de iis in suo Itinerario scribit Benjamin Tu delensis , auctor priori propemodum coartaneus. Et haec nunc in occasione de Samaritis suis ciant. CV. Regnum Iudae diuturnius fuit Samaritano regnatum a nonnullis regibus ab insigni pietate com- mendatis, ut Asa, qui pronepos erat Salomonis, ia-

129쪽

eter Iosephati regis itidem pii. Verumtamen exe In

Duromorae a huc populis crisata es adolebar in excelse . regnante tum Asa, tum Iosaphaim ut de illo affirmatura Reg.Xv, de isto, ia, . . Antequam a Salonaone exstrueretur tena plum sacri casia ρ pu in cel ps Am ιa quidem Salomo Dominum, ambasando insaturat David patris tu ramum in excel o ipse sacri casa es adolebat , IReg. VI, acr3. Quod tamen tempora ante structuram templi concernit. Sed etiam post exstructum temphim, in Veteratum in excereis Domino sacrificandi morem sub

piis regibus Dominus toleravit. Quod enim de Asa Iosaphato idem de Ioaso, ejusque filio Amaaia, nepote

Azaria, qui ct iu Zia,' pronepote Iothane memor tu II Reg. XII, 3 XIV, V, 99 s. Tale sine dubio erat in monte Carmel a Iurae Domini aerurum regnante

impio Achabo, quod refici curavit Elias, Reg.XI X,; L in eo sacrificium Deo obtulit, demis calitus igne absumtum4 approbaturn Mireris forte de Asa ejus aue filio Iosaphato dici, sicut ex priore Regum ani produxi

mus, idemque confirmari de Asa II Chron. XV, II, E cc a qui em non amota sunt ex fraeis, dammus Asae furtin- rege omni in diebus ellus; delosaphat xx, 3 2 mlulavit muta parris ut Asae, neque ab ea, acaendo quo

refctum es in oculis Domini , verum ame excesa non uni a

mora in nihilominus de Asa scribi, tu, vir έ omnibuι civitatibus Judae excelsa o mulacra de Iosaphato XVII, , t movi exce a se luco ex ludis. Sed facilis est solutio: neinpe amota fuisse excelsa idolis consecrata; relicia vero illa, in quibus Domino Deo fac ificium offerre tui . Sic de temporibus ad rectam lentem convcrsi Ma- assa XXXIII, 7, huc tu mi acrificabat in excelsis x 'να- amen Domino Deo uo. Quin de As cum limitati-

130쪽

one sive restrictione pronunciatur, XIV, Datia peregrina vel peregr ni cultus es excelsa, con regi suis aso huc. Hi lucos. Num reges maxime pii His ij sive Ezechias Iosias simpliciter omnia excelsa aboleverint, an sola idololatrica,in diibio relinquitur. Ad posteriora videntur restringi posse Scripturae, quae hac de re lo

CVL Caterum anno sexto optimi regis Ezechiae capta est metropolis regni Is aelitici Samaria, decem tribus deportatae e quibus tamen haut pauci una cum Levitarum familiis se regno Iudae pridem adjunxerant. In quo Ezechiae parenti successit filius Manasse, patri dissisimili mus maxime impius 'improbus II Reg. XXI: es quamvis Dominus as queretur Manassen es spatam eis

non tamen frenderunt. Idcirco perinduxi eis principes e er regis riorum ceperunci fana,son in latibulis latitantem se et Inctum areni deduxerunt Babisnem. In carcere ad faniorem mentem redactus egit poenitentiam deprecatus est. Dominus igitur ejus misertus indidit animo regis Assyriorum, ut dimitteret regno rustitueret. E quo mores mutavit Memendavit, is movita abolevit, quibus Dominum ad iram provocaverat. Videi Chron. YYYni,1 o&seqq. Numerantur anni re

sn ejus quinquaginta quinque ad quantam summam nullius vel ierosolymitani vel Israelitici regis anni adscendunt Nepos ejus Iosias singulari pietate studioque iis i Vor Deum colendi eminuit quum tamen bello

. in ' contra Neconem, quem Necum vocat Herodotus, rogem Aegypti temere se immisceret, sagitta ictus a servisierusalem una relatus obiit. Quod contraetius per compendium narratur ii Reg. Alii, ae: prolici ius au-