De pactis quæ Deus cum hominibus iniit Georgii Calixti S. theologiæ d. et in Acad. Iulia primarii professoris Tractatus, quem sub eiusdem præsidio adivvante Deo pubblice defendet Samuel Voss ..

111쪽

bantur 1 suopte tacto , na quam chirographo est bantur cr G esse nixum p me tum constim matis videlicet omnibus&inclaram Iucem produci is, qu arad redimendos homines a Melsa praestanda fuerant, eo tamen usque prastita non erant, scd saltem adumbrata;

subjungit, 2 mi ita lue vos amne obc lum vel 'orum, nou sinit, aut bhororum quae uni umbret rc Vim, nempe mundities externa interioris

munditiei, celebratio festorum sabbatorum gaudii Jc tranquillitatis animorum&conscientia'; .ir uerpres e re ipsa est Chron, Christo tota derivatur, o Lai, σἔ cIr Vmbra quidem sive per delineationes aliquas fiat, sive per interceptos solis radios, repraesentat corpus, Vel est v edam corporis imagod figura cingens tamen discrimen inter umbram ct corpus ipsum sic etiam inter gem futura bona obscure proponentem in Psalinis&per Prophetas expressius proponuntur, quam in Lege Mosaica in Novum pactum praesentia clare exhibens, Nemo tamen imita accipiat, quasi durante pacto Mos ico homili non potuerint. Non quidem per pactum ii servabantur, sed per Evangelicum quod supi onebatur,jungebatur&involvebatur atque adeo,etiamsi fides in i tessiam venturum quo ad Onania, quae passus est pni stitit, non esset ita plena distin ela, sicut est hodie, in exhibitum non tὰmen erat nulla, sed quo ad latitudincia cogniti objecti tanta, quanta isto rerum statu sufficeret quo ad di poeίαν cro a qualis aut tiam apud nonnullo major iaciam Vis au- iri sacrificium, per quod redimimur, at tu reapse a iis oblat in solis ubi ovo pacto, unde tiam ipso

112쪽

Veis. I.

Jl sprsu Isis, non terrenis scilicet, sed spiritualibus coelestibus sancιrtim eis Hebr. IX, o porrigit illud tamen virtutem Deiscaciam suam in omnia antecedentia tempora, ut morte adredemtionem earam, quae Derun suspriore palmo , transgressonum intercedente , qui vocari eranetr musam aeternam hor dirarem acιiperent, Hebr. IX, i. XCII. Sed ad caput decimum revertamur. Lex 'N-bram habens iurorum silve coelestium bonorum mi adesac r-dores Levitici exemplari se umbrae rerum coelestium deser vire dicuntur, non 'sam expressamformam rerum sit, quas angulis anni continenter offerun , numquam o e accedon es consummare, vel ad debitam iptatam perfe-ictionem deducere. ALIOQUIN DESIIsSENT OFFERRi imperfecti facrificii indubitatum argumentum statuit repetitionem PROPTEREA QUOD CULTORE SEMEL PURIFI-cATI NULLORVM EccATORVM quae sufficiente sacrificio expiata non sint, aut iterato expiari oporteat, AMPLPus f IBI EssEN CONSCII. Non quidem ab omni peccato I., c, L immunes sunt fideles nam se dixerimus in peccatum non habere, nos t os fusi μου, se et erita in nobi non eis. Quanta quidem potest opera est danda, ut non pecce ris, sicut scri-3IOh. bit sanctus Iohannes di P si Vis autem peccaverit, advocarum apud Patrem habemu fimum Christum jueum. Eripse est λαογιος propitiario pro peccatis Uris nec pro nobis solism,sederiam pro olim muNi. Interim ut repetatur victima propitiatoria, lenit offeratur, prorsus nec opus est, nec fieri potest. ATIN IsTis propitiatoriis Leviticis sacrificiis fit REPETITA MENTIO PECcATORVM QVOTANNis. Respicit potissimum ad solenne illud sacrum, quod peragebatur die decimo mensis septimi de quo

Lev xvi. Dices forte, Num repetere confessionem pec

cati id importat, quod nova pro eZpiandis peccatis opus sit

113쪽

pus sit victima pRespondeo id concedendum esse det

ii confessione, qualis apud sacrificia Levitica peragebatur. Ne i te enim ipsi, neque sacrificia, quibus adhibebatur, dii cete&per se alio tendebant, quam ad munditiem carnis sive externam Z admissionem ad conventus ecclesiasticos civiles. NON ENIM OTEsT SANGUIS TAURORUM ET Hi RcORVM AvFERRE PECc Ara,vel quoad reatum, ut aboleatur obligatio ad tuendam in divino judicio poenam vel quoad conscientiam emundandam a mo rus operibus, adcriendum Deum visum, sicut emundat umguis Chri , Heb. ix Nempe virtute finguinis Chri sti, vel per Christi meritumis mortem fit, ut fidelibus Deus gratiam impertiat, per quam possint vincere peccatum, ne amplius serviant peccato, peccatumve in iis regnet atque adeone contra conscientiam peccent, sive ut conscientiam servent illaesam. Id praestat sanguis Christi, non autem taurorum hircorum. Ob hanc

itaque cauillam peculiari legera mandato divino fiebat

reperita mentio peccatorum quotannis, ut scilicet esset commonefactio , quod per expiationes istas Leviticas nec aboleretur poena divina iustitiae exsolvenda, nec praeberetur gratia ad vincendum peccatum necessari a sed quod utrumque ab alio longe perfectiore sacrificio perventurum Messiam exhibendo penderet. Hoc enim posito, etiamsi repetatur confessio peccatorum, non tamen per eam indicatur, quod repetito aliquo expiatorio sacrificio indigeant aut gratia, per quam vincatur peccatum conscientia munda praestetur, desit aut, si vel maxime fuerit commissum peccatum, non possit ejus haberi remissio per unicum illud semel oblatum 1-crificium. XCIII. Epistola ex XL psalmo David se cii

114쪽

gnis fuit typus Christi, subjungit, quod Deus holocatio

tomata expiatoria sacrificia Levitica nec velit nec approbet, tamquam per se grata, aut quae coram ipso peccata expiares auferre idonea nam alias voluisse & jus sisse offerri manifestum est sed Christum ingressum esse mundum adfuisse, ut faceret olim talem Dei, nempe passione morte sua pro peccatis generis humanis setisfaceret. Hinc enim Christus ipse Pater mi, inon'- reis his calix ab re a me, quin bibam eum, nras tu , Matth. X vi, et Si tibi Iacet, stat sententia, ut mors mea iustitiae tuae pro peccatis hominum satisfaci-

ctificari fumus ' oblationem corpor Jesu Christi eme a istam oblatio itaque corporis Christi non est faeta primum in ultima coena, deinde in cruce, sed semel facta Q. est in cruce numquam deinceps repetenda. Omnis qui deni acerdos L itacus adpar quotidi acro ministerio Psum gens, or indemi tua merens hostiab, quae numquam os in am

. D. ferre peccata Christusis vero,unapro peccar Oblaram perperui um victima, conseri ad dexteram Dei unica enim oblatione consummavir in perpetuum eos qui ancti cantur. Ita Epistola adHebraeos Christi oblationem unicam semel f etam repetitis factificiis Leviticis opponit, inculcat, ut ab ea repetitionem, quippe certissimum imperfectionis argumentum, removeat. Sic etiam sub finem supe-NU rioris capituli Sicut ista arurum est hominibus, ursemel morsantur, ira Chri insemel oblatu est Fieri itaque non potest, ut ullum detur sacrificium, ulla oblatio vel immolatio, quae sit eadem specie cum immolatione vel oblatione sacrificii, quam Christus peregit in cruce. ISDeo Patri corpus suum, quum id in mortem traderet,

115쪽

plo redimendis hominibus obtulit. Qui an illam Eucli ristiam administrant, non potiunt denuo corpus Christi in mortem tradere vel sanguinem effundere, nec aliter Deo offerre, quam precando ut in ea semel oblata velit respicere, propter ea nobis propitius este nostrum misereri Possunt quidem debent, quae semel in cruce peracta fuerunt, modo, quem Christus instituit, adumbrare&commemorare sed iterare non possunt. Actiones itaque, quas in administranda Eucharistia obeunt, ab ea, quam Christus in cruce peregit, dum semetipsum Patri in mortem obtulit, specie, imo toto genere differunt. Et haec considerationi Leviticorum Pro peccatis sacrificiorum, quae erant inter priaecipuas umbras figuras sacrificii in cruce a Christo oblati, in occasione adjicienda duximus. XCIV. Tertii generis sacrificia erant Pacifica, ut appellat Vetus interpres, Malii post eum, de quibus Levit. li, VII, II esset . Erant autem vel Eucharistica pro beneficiis accepti. vel Spontanea otiva pro

impetrandis Victima erant boves, oves caprae. cleps Omnis, renes&cauda ovium adolebantur Pectus dexter armus cedebant sacerdoti: cetera offerentibus, quibus inde epulum instruere fas erat. PISacrificium laudis vel gratiarum actionis adjunctas habebat placentas in fermentatas, oleo mixtas unctas, quin etiam panem fermentatum. Absumendum erataopse, quo offerebatur, die quod ipsum repetitur Le-

quoque die comedere licebat, sed non tertio. Notabile est, quod scribitur Salomoti, quum dedicaret natim Domitii sacri cesse in sacrificium pacificorum boze utile.

116쪽

mi curis siue oves centie vicies misi a Res

XCV. Pacificis accenseri possunt sacrificia consecrationum, quibris ministerio suo initiabantur facerdotes Levitici. Dicuntur imple iones an misi in Scriptura Hebraea cui videlicet implare manus idem est quod initiare sacerdotio. In ipso enim initiationis actu manibus novitiorum imponebantur, qualia in futuro suo ministerio erant oblaturi. Quomodo consecrandi fuerint Aharon ejusque filii praecipit&praescribit Dominus EX-odi xxix quod exsequitur Moses Levit. ii X. Offerebantur quidem primo sacrificium pro peccato iolocaustum sed adjungebatur sacrificium, cujus adeps Ἀ- mentum renes cauda adolerentur, pectus armus deXtercederent consecranti, reliqua vero in cibum consecratis, absumendum eopse die, nec differendum usque in alterum, uti quoque de sacrificiis in Plaudis sive confessionis vel gratiarum actionis lex erat. Haec conveniunt cum sacrificiis pacificis, ut proinde ad eorum classem referri possint Impletionum vel Consecrationum sacrificia. Hinc etiam Philo Iudaeus libro De victimis, qui graece inscribitur Περ ζωων νει λαοις, ipsum Mosen ait sacrificia distinxisse trifariam , rc ια ει δε

screpat osephus Antiquitatum tertio, cap. x. Quae autem Latini Pacifica, Philoistum Dio vocat, ipse Xαea Oις appellat, gratiarum actione, quod Euc ristica in hac classe, ad quam tamen etiam oliva&, pontanea per tinent, eminerent. De sacrificiis haec aliquanto prolixius commentari voluimus, quod faciant ad adsequendum sensum vim epistola ad Hebraeos, ad intelligendum discrimen inter sacrificia Levitica, quae nonni si ex-

117쪽

s externam mundiciem operabantur, ac iterabantur;&inter sacrificium Christi semel in cruce oblatum, niterabila, expians per plenariam satisfactionem peccata coram Deo mundans conscientias. XCVI. Martera, quae teni pus statum Veteris testamenti concernunt, levi tantum brachio attingemus. Post exstructum a Salomone cmplum post ipsum, qui supremo vitae suae temporarii gratiam muliercularum perperam se gessit, ut de silute ejus res sit admodum incerta, exstinctum, decem tribus a Re habeamo Salomonis filio defecerunt, cleroboam Nebat filiose subdiderunt Quod praedixerat, novo pallio in duodecim partes lacerato , decemque partibus Ierobo amo traditis praefiguraverat Ahias Silonites propheta. Non solum enim verbis praedicere, sed saepe signis etiam res futuras adumbrares oculis ingerere soliti prophetae. Dixit eroboam, ope ibi decem agmenta nam

sic is Dominus Deus Israelis, Ecce ego laceratur: sum regnum hoc manu Salomonis, O duraris tibi decem robus Iribus an rem una ero mori r re servum meum David m. Non tamen

dico posteris Salomonis remanserunt, nempe ludae e Benjamin, sic madmodum constat, quin e iam disci te enuncia Scriptura ii Chron. x , ct P. Nihilo minii,

dicituri Ecg. x ii, os Hem sequutus es domum Davidas, prater risiam ad lam. o autem subjicitur, et emi I. habeam Iercs Ain, o cc re avis omnem domum Iude Irί-

ἰώ Benjamin. mc petribus Iudae potentia&multitudine emita bat, ut solarem conficere videretur; alte-

118쪽

ram cladit iis, tiae sub finein libri Iudicum memorantur, valde imminutam suo ambitu quasi continebat veIines udebat. XCVIL Ieroboam autem veritus, ne occasionesicrorum sacrificiorum erosolymis celebrandorum animus populi familiae Davidis reconciliaretur fecitda

ro Dane. Et ruYI domum excelsorum, se feris sacerdote . exrremis populi, qui non erant is ii Levi. Et consiluit fe- sumis in Iuda celebrari obro mild, me eccla o die dec

m quin o IV menses, quem commentus fuerar a-imoso I Reg.

xo, si&seqq. Quum igitu illo die Bethele festum colebraret Ieroboam,&ad adolendum altari adstaret, ecce vir Dei veniens e Iuda clamavit contra altare illud, quale ei exitium per Iosiam Regem Iudae immineret prindixit addito miraculo, quo findebatur altare,&effundebatur cinis eius: restituta quoque Ieroboam manu sua, quae e quo eam extenderat virum Dei prehendi iusserat, exaruerat. Quum autem viro illi a Deo es set injunctum, ne Bethelem commorando vel cibum potumque sumendo honoraret, sed ubi quod mandatum fuerat, peregisset, e vestigio abiret nihilominus passus est se ab alio propheta, qui Bethele habitabat, decipi ea propter a leone occisus, Bethel sepultus,

quemadmodum ista Reg. xiri commemorantur, additurque,etiamsi haec ita gcsta essent, eroboam una tamen invia tua mala reversum non se. Annotat posterio Chro- . chto. D. nicorum, hinc factum esse, ut sacerdotes A Levita exuti seqq, niverso Israel ad Rehabahamum se contulerint, ,elinquen et burbona pos si ob seu, ira erini a Iudam se Ierusalem, quam rejiceret eoi I roboam ct ui ejus, sacerdo

119쪽

r ofungerenturio moris uer acerdotes pro exc sis pro daemonibus C pro virulis, quos fecerar Ersequari igia ex omnib-rruluίu Israelis, qki dedebant cor sumataquaerenaeum Dominum Deum praelis, venerun Ierusalem a acrificax um Domino Deo patrumsuorum. Hinc itaque regno Iudae non modicum robur augmentum accessit.

XCIIX. Exstincta vero est funditus excisa stirps

Ieroboam i cui tamen successerunt reges nihilo meliores, inter quos primas facile obtinuit Achab, filius Honari conditoris Samariae, qui uxorem duxit IeZabe

leni filiam regis Sidoniorum ejusque impulsi coluit

Bahalem sive dolum, quod tamquam deum tutelarent habebant Sidonii. Nam non, eci ei, ut ambulare infe caras Ieroboami, cincultu aureorum vitulorum subinsisteret, sed abiit c servivi La*ati bravi eum Zopo- altareZalaci in emplo Bahalis,quo ex ruxerat amaraae

plantavi lucum, retrans Dominum Deum Israel amplitus, quam emue ulu reges, qui erans ante eura . Haec laguntur I Reg.

XVI, o G seqq. Successores habuit filios duos, alium post alium, nempe Achaziae, qui solo biennio regnavit, ambulans in via parentum suorum& colens Bahalem, a Reg. xxir,s3 successit stater Ichoram qui abstuli quidem

paruam Bagalis patre factram peccatis ramen Ieroboam , qu busia peccandum ιnduxerat Oraelem a Ur, I Reg. Ii, .

XCIX. Hunc itaque teli oramum sive Ioramum, nec non AchaZiam rcgem Iudae, Iosaphat regis pii ne potem, Achab familiae a sinitate conjunctum, de per eam sed velum interfecit Iehu, in regno Israelis su cessit, quo etiam post eum juxta Domini verbum prontissum potiti sunt filius, nepos, pronepos abnepos. Fuit enim a Domino delectus unctus, rit -- scinderet domum Achabi, S ulcisceretur necem prophet

120쪽

Bahalis quo lite cultum penitus sustulit, cultores intcri cit, statuas aedem destruxit, imo in latrinas rede

git Verumtamen amo caris ero sumi, quibus peccare feci 1sraelem, non recessit, nec de ruit vitulos aureos, quieran o Bethelo in Dan, ii Reg. X, s. Et mox iterum: Non o foret azitur amsularer in ego Domini Dei Israeli, ex toto cori uoci non enim rece is a peccaris Ieroboama, qui peccares cr-rar praelem. Pari modo se gesserunt quatuor ex eo descendentes reges successores. Adeo eorum animis vide tur infixum fuisse, redituras ad familiam Davidis separatas pridem tribus, nisi sacris alibi, quam in Ierusalem, celebrandis distraherentur. Vltimum e stirpe Iehu Zachariam occidit challuit qui, quum mensem gnasset, interfecitus est a Menahemo solo inter hos postremos reges sicca morte defuncto. Filius enim ejus

Peliachiali, qui Vulgato dicitur Phaceja, a successi, re Peliacho interemtus est,&hic vicissim ab Hoschea ut ita aliquamdiu praecedentis regicidii quasi praemium fuerit devolutum ad regi cidam regnum. Hos chea vero a Salmanassare rege Assyriae sub tributum redactus interim cum rege Aegypti conspirare deprehensus, post

captam trientiali obsidione Samariam in vincula conjectus&una cum populo decem tribuum in Assyriam d portatus est ita deletum est regnum lsraeliticum sive decem tribuum, quum durasset annos ducentos, quin quaginta riuatuor regnatumque esset a regibus vi, ginti, inter quos facile pessimus Achab optimus ero, quamquam non sine magna labe, lehu Historia&caus sar exitii narrantur ii Regum xvii &inter caeteras, q*od eis is brevisseia Te Hec4sen ford in Domini, quod pepigerar cumi