Methodi Cartesianæ consideratio theologica. By Jacobus Revius

11쪽

ligione in una sede morari possint: Minervaleis debebimiis Sin haec declinent, obtrectando quam disputando se tutiores putent, sciant nos illiberali illo agendi modo ab incoepto dimoveri non posse, neque commissuros, ut per nostram socordiam lolium illud in animis uventutis nostr radices agat, ac tandem ecclesiae intima perturbet. Aliud erit, icubi nos, aut a mente adversarii aberrasse, aut eum per imprudentiam perperam vellicas se non dixerint modo quod facile est sed ratione evicerint ea siquidem re nihil nobis poterit accidere optatius, hac tamen servata lege, primo, ne ex eo causae quam agimus quae non

nostra sed ipsius Dei est praejudicium

creetur deinde, ut quod humanitus forte peccatum est, humaniter quoque

castigent. Maxime, cum ipsi scripta sua ab omni errore libera praestare nec

ausint, nec revera possint. Liceat nobis hic uti oratione celebris cujusdam ac facundi viri, qui in causa non absimili modeste se excusans , Vt homines,

inquit, errare potuimus IN NONNULLIS, non tamen potuimus IN O M NI B U .

quod esui effatum artis e congruit adju-

12쪽

tioni R Benjamini, sertae prolego renis Asarte re Molis inichi: est, si sensum specte : Hur omnem

ni hoc prooemium lecturus est , si in parte bus aliqua deprehenderit errores, ut secuN-m me et litem, considerata rei summa. Nam si in membi ejus aliquo sit vitium, tamen certo mihi constat, integrum corpus recte

habere. Idem de opusculo hoc meo confido in Domino me asseverare posse se. Vestrum autem, Christiani Lectores, erit iudicium Valete. LUGD.

BAT. v III. A L. DEC. Anno

13쪽

Andreae Alciati Emblema Lx IX. QVed nimium tua forma tibi NARCIS

SE placebat, In florem, ' noti e versa claris olus. Ingenii est MARCOR cladesques habitu, AZ os qua pessum plures datque deditque viros: Sui veterum ab ecta METHODO , nova dogmata quarunt que sua prater tradere PHANTASIAS. Id graece sic conabamur vertere. o. ad Orie; MESO AO Aa esim, dum

14쪽

METHODICARTESIANAE Consideratio

THEOLOGI A

CAP v PRIMv M. Methodus Cartes ab auctare suo omnibus aliis praelata. Voluptas quam ex ea percipit. Valere eam ad qua ibet di cultates resolvendas ad omnium quae in philosophia dis utantur inveniendam veritatem. ad acquirendum habitum non errandi. imo eo perveniendi ut errare non possit ut nunquamsallatur , sed in omnibus a Ssequatur veritatem esse omnium anti quissimam ct maxime vulgarem, utpote humanis mentitas a natura inditam. Interim dubitat ipse Cartesius, et non ori chalcum pro auro, vitrum pro gemma venditet historiam an fabulam narrecin medio relinquit S plura fora si iumethodo sua iugienda quam imitanda es se constetur. Iudicium de hisce Omm-

Renatus

15쪽

Methodi Cartesianae Enatus de Cartes, Dissertatione de Mettio do recte utendi ratione xveritatem in scientiis investigandi , se in eas cogitanditias incidisse ait, per qua mora difficii fuit pervenire ad cognitionem quarundam regularum, sive axiomatum, quibus constet Meihadus, ut ex progressu quem in veritatis indagatione am fecisse arbitretur, summa voluptate perfundaetur talem-

quo de iis qua sibi quarenda restent, semconceperit, ut, si inter occupationes eorum qui

MERI HOMINES sunt, quadam solide bona U SERIA detur, credere ausit, illam eandem esse quam elegit Method. p. r. Ejus Methodi tales se fructus degustasse,

ut nec suaviores Allos, nec magis innocuos in

hac ita decerpi eis arbitretur. Cumque illius ope quotidie aliquid detegeret, quodUmulgo ignotum , O alicu us momenti esse existimabat, tanta voluptate animum suum impletum, ut nullis aliis rebus assici posset. ibid. p. 2s Se quandam excoluisse Methodum ad QuAsLIBET Di FFICuLTATE L in scientias resolvendas Medit de prima philos pag. Demonstrationesi quas ejus opem venerit tales esse, ut non putet ullam viam humano ingenio patere , per quam melio esceniri VNSVAM POSSINT. b. vires p. vetare

16쪽

Conpaeratio. operere se, veritatem eorum OMNIUM

do quibus in philosophia solet disputari, tam clare esse expositurum , ut quicunque illam quaerent, PERFACILE ipsam ibi sint in-etenturi. p. ad Uinetum p. Iss. Posse se, attenta saepius iterata medita-dione incere ut habitum quendam NON ERRANDI acquirat imo seri plane NON POSSIT ut erret. Didicisse se, non tantum

quid sibi sit cavendum , ut NUNC TAM FALLATUR, sed simul etiam, quid agen- dum, ut ASSENTATUR VERITATEM in omnibus videlicet, ut ex oppositione perspicuum est meditat. s. p. l. 62. Methodum hanc non esse noetam Medita

MAM, quia verissimam. Not ad septima Obiec . p. is Philosophiam suam non esse novam, sed omnium maxime antiquam A VULGAREM. Princi p. Philos p. sos. Nam quantum ad principia, ea se tantum admittere, qua omnibus omnino Philosophia COMMUNIA fuere, suntque idcirco omnium antiquissima es qua deinde ex iis 3 ducit, sam ante in ipsis contenta Simplicita fuisse iam CLARE a se ostendi, ut etiam antiquis sima, utpote HUMANIS MENTIAE A NATURA INDITA, esse appa reat Epist ad Dinetum p. ITI. Hisce elogiis non obstantibus, tanquam in re repera se recolligens , ait Me vero

et fartasse

17쪽

. Methodi artesianae fortasse fallit opinio nec aliud est quam ORICHALCUM VITRUM, quod pro AVRO U GEMMIS bi vendito. Sed in

hoc libello declarare institui, qualesvras inmeritate inquirenda secutussim is vitam omnem meam tanquam in tabella delineare. Aequis igitur putet me hic traditurum aliquam Methodum, quam,' quisique sequi debeat ad recte regendam rationemn illam enim tantum quam ipse secutus sum proponere decrevi. Cum autem hic nihil alius promittam, quam historia, vel si malitis FADULAE narrationem, qua inter NomNULLAS res quas NON INUTILE erit imitari, PLURES alia fortasse erunt, qua FUGIENDAE videbuntur, spero illam aliquibus ita profuturam ut nemini interim

nocere possit. dcc Method. p. t. versa, s. In hisce duo consideranda veniunt primo, magnificae pollicitationes , deinde trepida quasi fuga, qua eas Omnes, ut par-ntulam miles abjicit, reuspectas reddit. Ad primn m quod attinet, liquido patet, eum Deo se similem faceres, qui solus privilegium habet, omnia resolvendi, nunquam errandi c. quodque periculosum est homini pontificiarum partium, etiam in Papa usurpationes involare, qui sub

18쪽

Consideratio sinter homines soli eam praerogativam vindicat, licet tantum in cathedra, per peculiatem assistentiam Spiritus Sancti sthic methodum invenit, qua id possSit miri cathedra, &in scamno, citra talem assistentiam. Si dicat, papam esse in fallibi lem in theologicis se vero in philosophi-icis, respondebitur i. Etiam ad ipsam theologiam methodum hanc fimbrias suas extendere , ut patebit in sequentibus . . duplicem illum papatum in ipso papa tu hactenus ignotum fuisse, nec facile etiam inter philosophos inventum iri, qui eum sibi imponi patiantur. Conatu quidem hoc eludere Epist ad Dine tum p. s. ubi, cum ipsi objecta esset haec clantia, de mala adversarii fide conqueritur tanquam si, inquit, idem set methodum excolere ad aliquid pra standum, factare se illud omnino prasare posse.

Verum enim vero inane est hoc effugium. nam i Quicquid tandem ipse possit, methodum suam ad id valere affirmat et nec

tantum de illa, sed, de se ipso loquitur, ad quid videlicet prorandum methoduni illam excoluerit, quid beneficio illius amarasiterit, quid deinceps siseret, inpos D. 3 imo quid prasituri sint, quidem

perfacile, quicunque illa utentur ut patet ex allegatis locis. Ad alterum ut veniamus, nempe trepi- A et dationes

19쪽

s Methodi Cartesian edationes udubitationes hujus pollicitatoris, rogo ut considerent lectores. i. quam parum conveniat audenter credere, istide bona esse ea, de quibus ambigas an sint

aurea an aerea, an sint vitrum an margaritum. Et quis merces hasce audebit emere,

quas ipsc mercator pro incetis venditare non audet qui ita insani verit, audiet illud Horati : Prudans emisti vitiosum et Qui pro methodo SERTA, historiam, vel si mavis, AEuLAM se edere profitetur, omnem ei ipse fidem derogat. Porro an philosophi, pro methodo inveniendae veritatis, fabulam sibi, tanquam pro virgine cervam obtrudi, aequo animo laturi sint, ipsi viderint saltem theologis hoc non licet, quibus prohibetur, Ne attendant FABuLIS, I. Tim. I. . qui jubentur profanas iani. Isi, FABULAS aversiri ib. prout culpantur illi, qui a veritate quidem

aures avίrtunt, ad FABULAS vero divertunt. 2. Tim. . . qu i quae arte compositas FABULAS sequuntur. 2. Pet. I. 6. sane, arte compositam hanc fabulam esse, ipse ejus auctor, ut puto, non negaturUs est, profanam vero, utpote a vera pietate abducentem se anilem quoque, utpote nec veram nec verisimilem esse, brevi cum

bono Deo demonstrabimus. 3. Qui in methodo se a alia imitanda alia, reuidem plura fugienda esse ipse aspicatur, neque

20쪽

Considera: o. neque quaeves hujus vel illius notae sint er- ponit, lectorem suum praemunit ne te me re sibi fidem habeat idque a prudenti bus quidem facile impetrabit. Quomodo autem Methodus illa, in qua non pauca fugienda occurrunt, nemini quod addit nocere positit, ratione inire dissicile est, cum noxia sola esse fugienda, omnibus constet. Quod de vetustate, vulgaritate, clarita te facilitate suae methodii philosophiae jactat, non cohaeret cum ea obscuritate, quam ei idem inesse ita frequenter fatetur, ut eam sibi laudi ducere videri possit. Principia apud omnes nota eum primo evertere, mor precario iterum assumere non negamus, sed dogmata sua ita evidet ter ex iis deduci, ut omnibus vel invitisas sensium extorqueant quod in talibus usu- venit non videmus. Nam nec ulli antiquo philosopho aut theologo ea in mentem venerunt, nec recentioribus plerisque, licet doctissi mis,&Cartesio amicissimis probantur. Imo, quod mireris, ipse Cartesius in

Dedicatoria, principiis suis philosophicis

praemissa profitetur, se Nica serenissimam principem EliEabetham Boemiae regis filiam natu maximam, cui opus id inscripsit, quamque summi oncilis causa nomino hactenus invenisse, quae tractatus antea a se evulgatos perfecte omnes intelligeret obscuRis amaenim inquit,