Scriptores neurologici minores selecti : sive opera minora ad anatomiam physiologiam et pathologiam nervorum. Tomus III

251쪽

uir de actione A senistis neruosi in febribus.

ACTIONE SYSTEMATIS NERVos 11N FEBRIBUS.

g. I. T si eo r i a MSeientia medica, humanarum omnium praestantissima jueundissima, utilissima 'amorialibus, cum praeter morbos mortemque nihil magis timerent, a rerum fere; hi ii, summo studio exculta est. Veteres experientia duce in is uenienda perfieienda. que ista v si unice, quantum lucis rei medicae attulerint, omnem fere excedit fidem. Cum vero innata quasi humano ingenio ulterius semper penetrandi cupiditas, illud Jmpelleret ad inquirendas rerum Obseruatarum caustas, arctis tamen limitibus omitis humanae mentis sentiendi judicandique vis esset circumscripta, quos ubi quisquam temere fati, peditur sensuumque duella caret, in densitana,mox oberrat nocte et facile ridi duli, deeipitur phantasmatibus: factu in est, ut rerum mediearum scientia euaderet ars, vehi; obseruatis falsisque intertexta hypothesibus. Ab eo enim tempore, quo primum in artis formam redacta fuit medicina, summorum virorum ingenia detinuit verae theoriae inquisitio. Atque sie hypothesium ruinis semper superstructae sunt nouae, quae singulae, cum aeui sui charactorem opinionesque, tum praecipue valentes ac tritas redolerent, cum morum vieissituditie simuleommutabantur. Veterum variae sententiae, quas ex relictis saltim fragmenti, eollitii gere licet, obsolevere, postquam anatomia magis exculta, et pitysiologicae quaedam ueritates, sanguinis praesertim circulatio, detectae et inexpugnabilibus argumentis eous fiat e sunt. Nec diu esseruescebat Chemicorum theoria. - Cum enim sensin sensimque solertiori studio anatomiae innotesceret magis C H. structura et singularum ejus partium fabri ea; evin viderent, animale corpus multifarie ubique e canalibus dom- postum esse, in quibus perpetuo motu circumuoluerentur humores, machinam hydrauli eam esse, et mechanicis regi legibus crediderunt. Vim elanteam, mortuis corpori hu, inditam, praesertim urgebant, atque hanc perficiendis vitalibus aclionibus suffeere, hae eordis caua, ab influente sanguine distenta, contrahi se sanguinemque rursus pro-

255쪽

tati enim .iam molamant, qua ad veritatem non itur, saepeque iam quorundam erro. res occasionem praebuere aliis ad veram rei cognitionem perueniendi. Ad quod in perlegenda hae dissertatione probe attendat, vestim B. L.) Neque is vanam alere spem mihi videtur, qui optat, ut tale perfectionis culmen aliquando attingat nostra seientia, minimeque de hoc nostris temporibus desperandum esse, persuasissimum habeo. In defesso enim acutissimorum ingeniorum studio magnus hodie rei ni edicae eum ulus acis

257쪽

, 5 Tiner de actione systematis neruos in furibus.

factio in somno, in quo etiam peristat sic ii intestinorum motus imminuitur; opium, ,.suo, stupefaciens sensibilitatem, et irritabilitatem in omni corpore delere, ex Ros. Utiqet x experimentis constitis. Si nerui partem irritabilem ingredientes destruuntur omne, . sensim ejusdem vitalis Via imminuitur, tandemque aufertur: sic eor, neruo 6 alterove destructo quidem non statim quiescit, a vigore tamen plurimum remittit, et ditius illud quieuisse vidit 'L. ZIMMERMANN cerebro in medulla spinali destructa - . 4eretionem glandularum compressis earum neruis multum imminui obseruauituo est 3 . Et verbo tantum est inter duas bas animalis corporis proprietates connu- bivio, ut sibi semper irritamento snt, nec una via quam absque alterius detrimento turbari possit. Mediantibus enim neruis non solum ad mentis ju Myi se contrahit mustulus, sed perturbato etiam neruoso systemate citra mentis voluntatem vehementissimi mustu lares motus producuntur. Si irritatur denudatus neruus, nauseoli, in quos dispergitur,4d eontractionem stimulautur, ae a ipsis irritamentum immediate applicaretur. Onstiti ene balon intruso omnes convelluntur musculi. Diuersas tamen assumo duqs has vires, licet arctissimo nexae sint vineulo; diuersis enim phaenomenis se manifestant, et variis organis exseruntur. Musculari fibrae Irri. tabilitas vitiee tributa, motuum immediata existit caussa, et nerui per se nihil quid. , quam , nisi mediante viva fibra, mouere postunt. Haec vero absolutissi inum agnostitueruorum imperium, sc ut non solum a neruo in actum st tim ponatur, sed et aucta

hujus sentiendi saeue itate, mus laris fibra majorem acquirat irritabilitatem, et ideo sisti ruulatur, mutus edat vehementistres. Postquam hanc vitalem vim musculari insitam sbrae .recte inquisiverat Π LLακυς, eam nouae exstruendae μysiologiae sundamentum posuit, Atque hoc voico, si et alia tacerent ejus merita, immortale nomen sibi aequisuit. Jamque cognouimus, si illa actiones animales et lanctiones motu perficiendas omnes pendere; omnem ab illa eorporis oeconomiam animari; eam sines cum neruosa vi essentiale inter maelii.

nam viuumque corpus cqnstituerς discrimen; ea si blata nullam superesse vitam,

si V.

Irritabilitatis consederario Pathologie a.

Dum ergo integer manet hic vitae sons, omnia in corpore rite peraguntur; ma. us fiunt a naturali vi naturales; sanguis regulari norma circulum suum absoluit; viseeribus et glandulis, qui istis competunt, humores aduehuntur, eorumque vasa mptu vibratorio justo, eas particulas secernunt, ad quarum' secretionem constructa, et peculiari irritabilitatis g du praedita suerunt. Secreti humores destinatum obeunt finem. exerementitii e corpore ejiciuntur; viscera chylopoletica praeparatos succos cliymo admiseent, et sanus sic bibulis venis chylus traditur, qui in circulum receptus et in bonum sanguinem conuςrsus, cpr vasaque ad justos stimulat motus. Vegetum sic et incolume eorpus, sanaque in corpore sano habitat meos. α Ibid. p. ST.