Conciliorum: sive, de morborum curationibus. Liber posthumus

21쪽

Ab hoe mesenterii infarctu & vaporibus inde

in Lacram Palladis arcem elatis, reliquorum symptomatum ratio facile reddi potest, ut non sit opus particulari eorum deductione. Nonnullos vomitu spontaneo siuborto respirasse vidi, perpaucos Vero curatos, quibus tumor in abstessum degeneravit. Qua de causia mi nime probare possum maturantia a te eXterne applicata, ut foras ad cutem promoveatur

apostema, quod dictu facile, sed factu dissicile, si non omnino impossibile. Quodsi Matrona

haec meae ilius industriae commissa eskt, praeparato bene ex artis lege corpore cum radicibus aperitivis, adjectis hepaticis 6c spleneticis, in quorum censu Cichorium & amastis facile Primas tenent, purgarem eam per epicrasin lenientibus & quae vim habent viscera reserandI, Postea vero ad chalyteata accederem, in quibus, meis quidem judicio, totius curationis

cardo versatur. Ferreo seculo, ferrearum aegritudinum seraci, ferreis praesidiis litandum. Non te latet miram estis hujus metalli facultatem, Sc in domandis morbis admiranda pollere potestate. Habet enim magnam penetrandi vim. Nam & aperit M incidit atque attenuat,deobstruit etiam & ab infarctu reserat, mirum Certe auxilium in mesenterii obstructionibus MViscerum quoq; tumoribus absumendis. Quid, si hujus remedii vires experiatur λ Non tamen in substantia, in qua vigor innati caloris requiritur, sed Syrupi, liquoris aut vini firma Porrigerem. Mihi longo usu comprobatum est

B a vinum

22쪽

uinum ethilybeatum magistrate a magni nominis Medico mihi communicatum, cujus quia te amo. hanc a me habe descriptionem. R. Radie. siccar. Oxxlapath. 8 ij. Rad. Cichor. Chelidon. major. Rubiae tinctor. Cortici radici, Tamaric. Cori. median. FraXini, linguae avisana 3j. Cori. rad. Sassair. Flavedinis citri sicciana 3 s'. solion siccor. absinth. utriusq; Melissae, Ment sar ana 3v. fol. Eupator. Mesties 3 Vero nicae maris, Chamaedr. Chamaepyti Fumar. Ceterach. ana 3Vi. Flor. hJ peric. Geniit. hispanici

Calendui. aDa 3iijR Caryophyl. Macis, Cinamom. ana 33i Cor. Winteran. 3j. Croci Martis aperientis, id est, limaturae ejusdem purissimae cum Sulphure an crucibulo cMinata, δviij. Commixta omnia irrorentur mij. vini Canarini optimi,& fiat per noctem maceratio. Mox affundetini albi Gallici optimi multi. Recondantur vase sive amphora lap dea torii, quae subere M vesica bubula fideliter clausa pone furnum pistoris collocetur & agitetur per diesciti. ante usiim. Incipiendum ab ij l. asicen dendo ad iiiij blandas purgationes intermiscendo. Si ab ejusdem usi ad substantiam solidam placeat Tibi transitus, uti poteris Sacharo Martis, in quolibet liquore solubili. Interim tumore CX ira foverem decocto mihi in casibus hujus modi familiari, Alsii puta, Cortic. Mediani ulmi, radicis Bryoniae uti tu q3 rad. Ebuli. Folior. iambuci, hyoicyami, CamCD .llae, meliloti. Seminum lini ia foenia raeci, & desuper imponerem Emplastr. ex Cicuta cum Ammoniaco,

addito

23쪽

αddito lapide pyrite in alchool reducto. Quod

si huic emplastro portionem aliquam Mercurii crEdi adjeceris in re tuendo tumore essicacius evadet. Toto Vero curationis decursu alvu semper fluida servetur, ut humores ad resolu tionem sint paratiores. In quem finem pitulae stomachicae cum guminis, vel aliae quae ex Ammoniaco parantur, quales sunt Bontii, egregie conducent. Siquidem Amincmacum in emolliendo, vel Galeno teste omuibus aliis palmam praeripit, sive intus exhibitum, idu externe a paptizatum. Interdum etiam Enema emolliens iniici poterit, ne natura uni assue scar. Interitu observanda proba victus ratim alia ne hilum quidem profecerit aegra. Cibus sit boni succi, facilis concoctionis & temperatus, non crassu nec viscidus, multo minus acidus aut dulcis, sit etiam acrimoniae CXpers, cujus minutias, Tu, qui praesens, facile praescripseris. Plura adjicere supersedeo, ne Minervam instruere velle videar, dum meam saltem curationis methindum Tibi proponere studeo. Vale. CONCIL. II.

Pro juvene quodam studiso in assestione

tibu . Raditae mihi sunt dextro Mercurio literae tuae gratissimae, gratiores futurae, si

24쪽

Te eommoda valetudine uti significassent. Ita

iis vitia resere, Vir ornatissime, eaque non contemnanda sympi lata, quae ergastulum tuum male obsident, χd quae omnia in unius Huia deniq; affectus sigrrificationem concurrunt &iam longo temporis denaxu prima originis suae rudimenta habuisse videntur. Anorexia, Con. coctionis labefactatio,vaporum a pastu in sacram Pa: adis arcem exhalatio, oculorum caligo, hypochonditi sinistri inflanio , saluum copia, Iumbi rum calor, ventris & tibiarum a pastu

colores,dc reliqua malefieriatorum symptomatum caterva, de quibus in literis tuis querelam instituis omnia melancholiam in corpore tuo luxuriare demonstrant, non eam quidem primariam, quae per idiopathiam cerebri sit, sed Elteram, quae praecordiorum sympathia si scita ivita & quam ideo a situ theatri, in quo tot &tantae tragoedis esseruestunt, hypochondriacae nomine insignire itent Medici. Εjus vero continentem causam assigno non quidem naturalem melancholiam, quae faex est sanguinis, bd alteram retorridam & adustam, quae ex

praeasi ata bile citrina progignitur, & quam practici atrae bilis nomine distinguere solent.

In hoc assectu ut plurimam Hepar servidum . morem sanguinis secem per ramum siplenicum porta amandat in spongiosum lienis paren-GIma, in quo non emendatur, imo exacer batur eslarus iste humor rarefactus per fermentationem spirituum cum salinis stubstantiis permiXtorum, quae ebullitio bIPOcbondriacorum

25쪽

tavissimas excitat tragoedias, prout varias assicit piutes distendendo Ventriculum, concoctionem perturbando, flatus gignendo, ventris nec non tibiarum dolores, vaporum inde transiliis Iotum merito inducendo, sed & venas sedis acrimonia sua stimulando, unde molestus pruritus, de quo in literis tuis. Etsi vero cura tu dissicillimum sit hoc malum, ex Varia affectuum praeter naturam idaea consarcinatum& alte radicatum, siepe etiam toto vitae curriculo perseveret, quod curatio non satis feliciter in multis succedat, utq; variis de caulis 3 attamen cum gravissimi tape morbi aegrorum patientia & sapientia, Medicorum Vero peritia & sedulitate praeter opinionem superentur. age videamus, utrum adspirante feliciter Apol linis numine, si non penitus Te liberare: saltem affectum hunc gravissimum aliquo modo ene sevare Valeamus. Et quoniam morbi hujusimodi chronici & Laturnini ex Medicorum decreto victu potius ex artis lege instituto, quam longo ia tardioso medicamentorum apparatu tolluntur, enitendum I ibi sedulo erit, ne quid in hoc erroris committas, ut quo solo Galenus, Medicorum Ooryphaeus, multos sese Mesancholicos pristino vigori restituisse gloriaturi Vitanda itaq; omnia in genere, quae calida n vis

cerum intemperiem ratione cauis antecedentis,

enervati ventriculi frigidam respectu conjunctae adaugere, flatibus producendis materiam

Praebere apta nata siunt. Nec tantum inaequalitas visicerum corrigenda, sed δc obstructiones

26쪽

aperiendar tq, praeparati debite & sussicienter

peccantes sicci per Varia naturae emunctoria evacuandi. Aer itaque sit temperatus, nonnihil ad humidum calidumqὁ Vergens, non tamen aestuosius aut plus justo udus & madidus, qualis Austro flante solet esse, unde scite admodum ab Hieronymo pluviarum pincerna nominatur, Capite maxime noxius. Venerandi nostri e Coo Senissiffragio Aph. g. Austri auditum hebetant, caliginem inducunt, Caput graVant.' Aer Vero mutetur crebror Id quod Medici observant mirum in modum juvare melancho licos, pr*sertim juvenes, qualis Tu es. Cibus sit euchymus, concoctu facilis, cuiq; in probum Vertatur senguinem, minime excrementosius aut flatulentus, a mediocritate- nonnihil ad eporem & caliditatem declinans, qui nec Ientore, multo minus siccitate, melancholicis*dversa, aut crastitie meatus obstruat, aut ca-1ore excedente bilem praeassatam acuere queat, isq; potius elixus, quam assus. Hic enim facilius concoquitur, & in corpus distribuitur, iahumidius praebet alimentum. Carnes petantur ex quadrupedibus domesticis junioribus, agni-Dis, vitulinis, vervecinis. Vitandae vetustis, virois, durae, praepingues, fumo induratae, &quae muria asservatae contabuerunt, aut sale Maromatibus affluunt, imprimis suilla, bubula vetus & ferinae omnis generis, quae Galenuuste, melancholica proritant symptomata. Ju- ulanta modeste absorpta multum commodant,li itim vero ingurgit ta fluctuationem

cruditates

27쪽

crudi tates etaiunt. Ex volatilium censu mustant phasiani, Perdices, attagenes, δc id genus avicularum, quae in montibus, sylvis, sepibus& locis campestribus victitant. Repudientur senescentes, & quae in paludibus & aquis degunt, ut anates, anseres, & ejus generis aliae. Ε domesticorum tribu laudantur pulli, gallinae nostrates δέ Numanticae, atque capones. Damnantur galli veteranei. Inter pistes probantur saxatiles, & qui teneris praediti sunt carnibus, quales stat qui a maritimis scopulis, inter quos alti & capti, - . D dicuntur, non Vero qui in arenosis fluminibus inter saxa degunt. Hi enim fluviatilibus fiunt longe salubriores. Siquidem falsus aequoris liquor, & fluxus inter saxa collisio, illorum viscidum mucorem & attenuat& digerit. Detestandi qui in stagnis & paludibus atq; fluviis limosis ac turbidis vivunt. Nam minus natant, aereque & victu deteriori utuntur; in horum censu sunt anguilia & alii. Vitandi saliti sole etiam & sumo siccati, nec admittiendi cancri, ostreae, conchylia & idgenus ostraco. dermorum, quod glutinosias habeant ςarnes, &difficulter concoquantur. Ex cerealibus co-

ducit hordeum depilatum, brodio pulli vel

capi dilutum. Nutrit enim humectat,humorum acrimoniam obtundit & viscerum calorem temperat. Or Iza quoq; in iure pulli ad lentorem usq; cocta probatur. Tollenda e medio pisa, fabae, M reliqua legumina. ova gallinarum recentia bona sint, dura vel in butyra frixa, ut quovis alio modo assa, noxia existunt. Sunt

28쪽

Sunt enim coctu dissicilia, δή nidorosas exei

tant eructationes. Lac facile putreficit,& flatus generat, capiti quoque infestum, quemadmodum & lacticinia quaevis. Obest quoq; caseus, praesertim vetus & cariosus. Nam in corpore excalefactus,si Galeno fides habenda, atrabili rium facile parit humorem. Fructus sere omnes corruptioni & putredini sint obnoxii, Praesertim ubi secundis mensts, ingesto jam priori cibo, devorantur, quod in his region hus fieri consuevit. Concedi possunt prunae

damasicena, passulae corinthiacae, cappares cum triente passularum mitis, poma etiam odorifera acido dulcia, quae quovis modo instructa in hoc affectu in usum assurgunt, ta non tam alimenti, quam medicamenti Vicem gerunt. Conceduntur etiam mala aurantia, pyra quoq3 quae grato sapore palatui arrident; Sc cotonea mala siub prunis cocta, vel Lacharo condita, vel carui semine consipera, a pastu comesta, e

quod ventriculum roborent Sc vapores caput Petentes reprimant. Olera praeter borraginem,

hii ossum, Melissam, Cichorium, portulacam S pauca alia omnino sunt fugienda, praesertim

Brassica, quemadmodum Sc radicum ferme omnia genera, cum primis bulbosarum. Siquidem flatibus turgent, quaedam etiam acri sio

succo languinem & jecur inflammare & pro-Pemodum adurere apta nata fiunt, ut caepae,

allium, raphanus, quibus & sinapi annumeratur in intinctus mensae apponi consiuetum. λο-iunt tamen asparagi, A verno tempore Lutulorum

29쪽

pulorum germina, sanguini expurgando dicaata. Embaminatum loco sint Nastrurtium aquaticum, Cochlearia, Acetosa, & ejus farinae alia. Saccharia usus parcus, ut & Butyri, atq, Aceti, quod Galenus melancholicis adversissimum esse statuit: Refringendum itaque uvis passis, in eo infusis. Panis ex pura Sc minime corrupta tritici farina conficiatur. Nam qui ex siligine paratur, vel subfurfuraceus existit, turbidum& melancholicum generat sanguinem. Uterq3habet aliquid lentoris & visciditatis, & nisi vel

sale, vel fermento, Vel utroque corrigatur vitiosus est & obstruentis naturae, praesertim si non fuerit bene coctus. In potu disiplicet mihi Ce- revisia, quae crassium turbidumque generat sanguinem. Sed in hac re consuetudini, cujus Vinaturae leges Dequenter evincuntur, aliquid dandum. Eligatur itaque mediocris, bene deiniscata, non crassa, nec acida. Huic praefero vinum album, tenue, non potens, iubdulce. A crassis, potentibus & turbidis abstinenduinti

P. aeterquam enim quod melancholicum generant sanguinem, jecur accendunt ia cerebrum laedunt. Sunt qui Pomaceum commendant, sed

mihi non probatur. Nam flatus generat 3 M inventriculo acescit. Largior inter cibum potus damnatu . Cibi siquidem fluctuationem, Iugitus, & cruditates xcitat: Pomeridianusqusque coctioni obest. Si sitis urget, fallenda pomi assati est aut similium. Sed haec de cibi Pstuiq; minutiis satis, in quibus largior fui,

quod Tibi, ut scribis, desint Practici, unde

30쪽

talia promere queas 3 cavendum saltem ne proborum quoq, ciborum plus ingeras, quam parsit, & ventriculus rite conficere valeat, nE Cruditates generentur. Abhorrendum etiam τὸ ποιμἱλον ἡ δωτης, luxuriae supplicium & flagitio rum ob nium a Pollio sicite admodum nuncupatum. Praestat ex multis, quae apponuntur, eduliis, unum aut alterum, quae caeteris meliora sapidioraq; suerint, eligere, A caetera alii relinquere. Potus quoq; fit cibo commenturatus, ne cibus in ventriculo fluctuet, unde caput vaporibus repletur & concoctio perturbatur. Fugiendus quoq; Polus matutinus, quo Utrumq; oculum multi lavare sblent. Alvus in- dies ossicii sit admoneatur, quae si segnior fuerit, proritetur vel Prunis dulcibus siccis in vino albo decoctis, & saccharo asipercis, vel prunis Damasicenis, in aqua sontana, donec intumes

Cant,maceratis & exempto nucleo ante coenam

devoratis cum quatuor aut quinq; integris pi- veris granis vel est Cassiae mox ante prandium, idq; e canna. Quodsi adstrictio fuerit pertinacior, uti poteris Enetnaete ex jure carnium adjecto saccharo &ualis momento vel hujus loco Pilulis diatartareis Lonsecae, semidrachmae vel duorum scrupulorum dosi per horam ante Coenam devorandis, quae etiam obstructiones quas in Te plurimas deprehendo, resierare &humorem melancholicum sensim expurgareta contemperare perquam sunt accommodatae. Exercitia moderata vacuo ventriculo, alvo &yesica exoneratia, instituantur, quae corpori