장음표시 사용
41쪽
CAP. XII. Tumores in geme . . sue 3
Mia rotund. cucumer. Uni'. Ureth. Unesb. soriam buci , plantae aromaticae , origau. puleg. thim. majoran. rosmarin. abfynth-falNia , ruta, fabin. Iaben Lisso p. abrotan. for. cham. melilol. IaDend. falυ. cro ei, anthos, bacc. junip. lauri , N. M. mac. aromata , sem. anethi, cymin. finis. rAta, senapeos , castor , camphora, OL lambri . cham. Omin. anisi, spicae , terebinth. succini , sulphuris, stercora animalium , dcc. Ex praedio is simplicibus fieri posse sunt solus, cataplasmata, &C. sequens cataplasema potenter discutit k Flor, laur. rorismarin. rvt. ana Mj. for. cham. fambuc. summit. aneth. ana Μ g. coq. in aq. Vin. a. p. ae. ad In Ollitiem, deinde far. fabar. furfur ser cor. vaccin. ana Τ iij. mellas fi v. m. f. Cataplasma - Fotus sequens estis valde discutiens; . Summit. perici absynth. , , centaur. min. ana NI J for cham inambuc. ana p. ij. ,, bacc. junip. lavr. anasi 5. coq. in lixiv. ten. vj.,, ad Niv. in colatur. dissolv. sal armoriac. crvd. , , ct As tempore add. p. vin . commvn. st j. Art. a Oa. Externis hisce commodissime simul adhiberi debent diaphoretica interna eX al- caltu in republica desumpta. Art. 2 O3. Suppurantia denique sunt med camenta, quae maturationem faciliorem ac promptiorem reddunt ; eminentiora autem sunt , quae sequuntur; radix alth. lilior. alb. brionia, cepae coctae, allii sub cineribus conli, hers. malvae , alth. for. melilol. chamaem. croci fem. lini, faenugr. Dr. hord. tritici, mic. panis alb. carice pingues , gum. ammoniac. oleum , lilior. alb. chamaemii. unguent. alth. fermentum acre , sapo venetus , stercres bovinum, &c. Sequens cataplasma est valde ossica X , Rad. alth. lilior. ath. ana1j j. fol. malv.Mj pulv. sem. linit j. ad mollisiem coctis add. cep. subcineribus astat. Svj. Unguenti bassi. ol. lilior. alb. q. Lin. f. s. a. catapldsm R. Prae reliquis egregium sup-
42쪽
purans est iac , in quo coctus est sapo venetus , plus minus pro ratione indicationis, hoc appo situm cum linteis multiplicatis mire maturat, de aperit abscessus. a oq. Phlegmone sive inflammatio est tumor ad laetum renitens cum tensione, rubo re, dolore pulsatorio, &ardore; nunc quidem genuina ex sanguine puro, nunc Vero spuria ,ead erysipelata , vel cedematosos tumoreS , Vel scirrhos proprius accedens. Omnes inflammationes vel insensibiliter discutiuntur ia vel suppurantur, male tractatae in gangraenam abeunt. Cur/3im aqO3. Interne conveniunt odorifera ex Micalibus, omnia ea, quae in pisuritide usitata sunt, hic commode usurpari possunt, V. gr. herma ceti cum antamon. diaphoret. additis quihusdam falibus volatilibus . Externe in initio decoctum fulphuris in urina , quod a Paracelso laudatur, item percus vaccinum, equinum, S C. Si sit erysipelatos a conducit hir. viri. camphorat. cum for. fambuci incoct. In ardore magno religiose vitanda sunt oleo se . Si discuti nequeat remediis supra memoratis , suppuratio producenda est medicamentis appropriatis , modo recensitis; &quum maturus fiat, nisi sponte Tum patur, aperiendus est abscessus vel lanceola
vel caustico ex lixivio de sapone ct calce viva in lapidem simul coctii ; & postea mundificandus, & consolidandus; omnibus his intentionibus satisfacit lini mentum sequens, Terebinth. clar. Jj. mei. ros SVj. balf. peruν. vitet. ου. folat. misce s lini mentum digestivum.
Saepe ex laci is coagulo in mammis, itio aut quod alias stagnat acescentia vitiosa, inflammatio mammarum lactantibus accidit; haec autem aliquando est erysipelacea; adsimi tumor, dolor, rubor, Rc. Innammation omnes mam-
43쪽
CAP. XII mores in genere. 6suernarum sunt periculo is, quia ut plurimum unt in abscessus, S hinc in ulcera saniosa, in- 'P agno-terdum etiam in Diulas: si non abeunt in ab-ssit. scestiis, indurantur in scirrhos, qui levi errore beunt in rancros: rari is me enim inflammationes mammarum , in specie ex lactis coagulo , discuti possunt.
Art. o 7. In genere in omnibus in m marum, affectibus observandum est, quod mamil la ameri raro ad sanitatem perducgtur, nisi alterana lacte exsiccetur, quia dum lac influit ad unam mammam, etiam fluit ad alteram, & sic malum eXasperatur . Aqua calcis vivae, si quae
alia, inflammationem omnem aVertit, resolVit,& discutit . Unum ex expertissimis ad mammarum inflammationes remediis est cataplasma
factum ex farinis, viz. Ex farina fusarum, lupinorum, ct lentiam in oscrato coctis, s subantis O cum albuminis ovi pauco mistis ; empla- tirum de spermate ceti Myn chi. empl. de cicuta,&c. inflammationes similiter resolvunt. Sed raro discutiuntur hi tumores, ideoque tutius est
Art. 26o8. Ubi turnor est durus sine in se flammatione, convenit sequenS Ceratum. Sunimat. abf'nth. pulo. Si j eis entium , fantur.
,, ratum . Cicuta per se applicata nimium in- is calescit, & cutem exulcerat, sed in vino co-M cta , & cum axungia porcina contusa hosce ,, tumores duros emollit. 'Ueman. Arr. 23o9. Inflammatio testium frequentissime oritur ex ictu vel compressione violenta inr matio ter equitandum ; adiunt dolores gravissimi , ct tostium in Onnunquam convulsiones & vomitus &M in ἀ
44쪽
dum metus est gangraenae, nisi cito discutiatur: aliquando in abscessum tendit. Curatio. a Io. Curam quod attinet mittatur guis copiosissime quamprimum, & injiciaturma leniens 9 emolliens; interna eadem esse debent , ac in aliis morbis inflammatoriis. Externe pro discutiendo tumore & resolvendo expertissimum est cataplasma eκ farina fabarum c πλο crato cocta & applicata , addi etiam comtyo- de potest sem. omini, item flores chamomela re meliloti, & erit magis discutiens: si tumor di-i. Hi,- scuti nequeat , oppurandus est cum maturanti. hu υὸi bus mitioribus . Inflammatio male curata ple- cancrum runque in scirrhum transit ; & quandoquo in φrasit -- cancrum abit , praesertim si punctiones acutar
entiantur : in hoc casu discutientia sunt usurpanda, maXime autem conducit Emplastrum de
Boii ) est inflammatio parva in locis extimis
orta , in acutum tuberculum tendens , ovum columbinum magnitudine non eXcedens , cum rubore & dolore , interdum Cum ardore atro cissimo, ac si carbo igneus admotus esset. Art. 22 II. Furunculi ut plurimum pericu uo γγa- , , lo vacant ἰ demonstrant plerumque constituta Daindus tionem firmiorem, materiam peccantem foras
propulsantem . Repellere est nefas , discuti non possunt, nec debent; frequentius sponte sua suppurantur, & aperti eX se Coalescunt, si non tantillo balsami consolidari posta sunt. Si habituales sint, internis alterantibus praecavendi sunt, in quem finem rosmarinus, item radix bardanae a quibusdam specifico prodesse habentur.
45쪽
CAP. XII. Tamores tu genere , ε 7
Sennerti sent entia. Art. 2ἄI3. Gingivae quandoque inflammatione quae Graecis Parulis dicitur cum d 'ore corripiuntur, & apostemata patiuntur , quae in ulcera , interdum canerum , fistulas , gangraenam desinunt. Malum per se patet, quod nisi maturis praesidiis succurratur , in apostemata ulcera
diuturna, imo nonnunquam in gangraenam, veta 'in cancrum incurabilem abit. Art. a I . Per revulsonem , derivationem, Cupatio. gargarismata appropriata, dcc. opera danda est in initio , ut praecaveatur apostematio 1, si vero ad suppuratione na vergat , caricae per medium discissae imponantur . Si abscessus sponte non aperiatur, scaIpello aperiri potest. Apertus abscessus dromelite mundetur, tandemque ulcus exsicce tur dc claudatur.
C sententia . aqI3. Pessima pustula est, quae Epinyctis ΕΝ -
vocatur, ea colore vel sublivida, vel subnigra vel alba esse consuevit; circa hanc autem Vehemens inflammatio est, & cum aperta est, reperitur intus exulceratio mucosa , colore humori suo similis. Dolor ex ea supra magnitudinem ejus est, neque enim ea faba maior est. Atque haec quoque oritur in eminentibus partibus, fere noctu , unde nomen quoque a Gracis ei est impositum . ,, periculosa non sunt haec tubercula , molesta tamen ob dolorem , is noctu inquietudinis pariunt , dc adustum ,, ac Vitiosum succum in corpore redundare si ,, gnificant. Omnino suppurandae sunt epinycti- qn des, saniem eliciunt sanguineam , digestivit μ
46쪽
Art. 2q16. se 'Huic tuberculo cognatom esse cre- ,, ditur Tcrminthum ; velum quid praeiprie ter- minthus antiquorum fuerit sinquiti, vix satis constat, nisi quantum ex Galeno ha- ,, betur: qui scribit terminthorum nomen nigras,, quasdam pustulas in cruribus maxime orientes, , , a figurae , coloris , magnitudinisque similitu- ,, dine, quam cum terminthorum, id est, cice-
rum fructu ut vulgo vertunt , seu ut alii, α,, rectius terebinthi fructu P habent , derivatum, ,, significare.
PHYMA, PHYGETHLON, BUBO, de PAROTIS.
Hi sunt quatuor Glandularum Tumores Inflamma drii insignioreι. Etimulieri sententia . Phyma. Phyma est tumor glandularum sub
maxilla inferiore 9 rotundas , acuminatus , plus minus rubens ac dolens, statim augetur &su ρ-c ηβtis, puratur. ,, Facilius curatur in pueris, dissicilius,. in juvenibus δc adultis, sed in his rarius ac- ,, cidit. In cura a repellentibus cavendum est;
natura in hujus suppuratione potissimum occupata est , ideoque illius eonatus adjuvandus est medicamentis maturantibus impositis Appli- ,, cari potest diachylum cum gummi, sed praestat ,, eataplasma suppurans. Phuri Art. a*IS. Pbygetblon , Latinis Panus ob siathlon. militudinem fungi arbori adnascentis est tumor durus , pbymate major magisque rubens ac HO-
47쪽
CAP. XII. Bubo, Parsitis. . 6s
quo scopo convenit oleum tartarῖ faetidum vel ligni guaiaci , his interdum emollientia cum ano nis junctis adduntur, &c. sed stequentius suppurantur,
Sennerii sententia. Art. a. I9. Bubo est tumor inflammatorius in Bub, . inguine vel sub axilla ; cum rubore dc d flore apparet, dc plerumque febris levior accidit , &quidem si per crisin accidit bubo, eodem erumpente, statim levatur alius morbus. Bubones nigni non enim hic devenereis& pestilenitalibus agitur ) non sunt periculosi praecipue si sta-s tim suppurentur ; si vero diu protrahantur , dc
tardius maturentur, periculo non vacant , eum
in fistulas periculosas facile abeant. Art. a ro. Curatio bubonum & aliarum in-Cupatis, flammationum instituenda est eadem; hoc tamen probe notantum est, quod sanaramia , quae adhibentur, debeant fortiora quam in aliis iti- flammationibus ; glandulae etenim sunt frigidiores quam aliae partes, neque habent adeo exquisitam sensum. is Quamobrem cucurbitae cum fructu applicari possunt i in hunc finem etiam
,, conducunt fermentum acre, sapo nitor , ster- , cas columbinum , fem.s p.urticae, carim, σα
t. a 2I. Parotides sunt glandularum possie Paratis. a.res inflammationes : plerumque post male judicatas febres protruduntur a fausto naIurae eo natu. Maturationi opera danda est, & tractandi sunt sicut bubones , de aliae instaminationes ad suppurationem VerLenaeS. P.M
48쪽
Art. 2 22. Parotides ex varia causa intumescunt, ex concurrente mala materia in scabie , M venereo morbo , nec non illo ulcere , quod a favi similitudine Veteres Cyrion appellaverunt,& si humor argento vivo solutus eo concurrit.
In ardentibus , dc ipsa peste saepe in parotidesinetastasis fit. Accidere etiam potest , ut in glandulae emissario , seu ductu a Stenone invento , se aliquid opponat, S: salivam efflui prohibeat.
Ara. 2323. Ut vero haec causae , sic et am cuti kipi . Nullum inter se distat. Quantum
fieri potest , avertendus materiae coitus est , &cavendum, ne aperiantur . propter humorem enim , quem continent , pus boni generis haud fit, sed acre, &quod junctas partes ierodit, inde ulcera fiunt, quae difficilius sanescunt. Si tamen acuti , graviorisque 3c maligni morbi materia eo conversa est , satius est, tumorem ape riri , quam reprimentibus curari. Nec tamen hae parotides omnes in pus vertuntur; sed saepe vel iterum evanescunt , vel alvo biliosa , crassaque urina solvuntur.
Ouinis. aqa . In aliis nFrbis praesidium petendum est potissimum ab illorum curatione . In stabie malisque ulceribus alvus ducenda catharticis , quibus adjiciendus est mercurius dulcis , dandaque sunt , quae sanguinem ac lympham purgant. In catarrho, & si salivae ductus conferius est, prosunt praeter ea, quae ipsi morbo ac febri medentur , masticatoria , & ex his p impinella alba. Leviter etiam pertractari, sticatique locus potest. In omnibus vero his casibus Iumor calidus servandus est , & superdandui' emplastrum
diaphoreticum , cui admisceri potest eivplastruin
49쪽
de meliloto . Et in hac curatione cavendum , ne sirrhus oriatur. Art. 2 23. Si vero felix haec curatio non fuit, Instant. δί tumor totus ad suppurationem spectat, dari debent emollientia , cataplasmata, dc emplastra , dc deinde tumor aperiri , dc ulcus curari. Hoc aliquando, quia nimium, dc perpetuo in adescit, dissicilius finescit. Confert, si hoc incidit linteamenta paulo spissiora ex spiritu vini exprimere , dc ulceri imponere , eaque injecta adstrictiori fascia adprimere , fasciam vero ante sextum diem , nisi aliud quid hoc exigat , non solvere . His vero diebus silentium habendum , neque quidquam quod mandi debet , edendum, sed in jusculis, pulticulis , 8c similibus perseverandum est aegro, donec ulcus fuit glutinatum.
Art. 2 26. Radula est tumor sublingualis , R. uta. ,, mollis, albicans, &quasi pellucidus, Cede ma- tis speciem prae se ferens , linguae motum ac ,, loquelam impediens . Periculo ut plurimum ,, Vacat, nisi diuturnior fuerit, vel male tracta, , tus; tunc enim metus est, ne evadat.
2427. , , Aperiendus est cultro, vel potius is ferro ignito, prodire solet mucus ovi albumi- ,, ni colore , dc consistentia similis. Compertum is est etiam aliquando DFllos ibidem generari ;,, ideoque a chirurgo seisper explorandi sunt . ,, Post apertionem os abluatur saepius in die
50쪽
sententia. Rouia Ranulam medici vocant tumorem .escri- sive abscessum , qui sub extrema lingua juxta venas raninas nascitur. Intus contenta materia va,
ria est e nunc enim lympha tenax , Se mutilaginosa , nunc alia materia crassior , purulenta ac duriuscula , limo quandoque lapidea unde morbus plerumque tumoribus tunicatis haud absimialis est . Tumor ipse quandoque celeriter admodum increscit , nonnunquam etiam tubercula carnosa, eaque dura hic enascuntur . Saepius infantes, quam adulti, a tumoribus sub lingua infestantur. Neque facile etiam resolvi potest, quicquid semel hie coiit, siquidem medicamenta resolventia commode applicari non valent. Cu=asis Itaque infansum saluti prospicitur, i,uε. sicubi, lingua per alterutram manum sursum paurica . lulum adducta, tumor per immissum scalpellum secundum longitudinem transversim inciditur , proviae tamen ne nervi , & linguae vasa simul
percutiatur, atque intus contenta materia quam
diligentissime emittitur , vel ubi crassior fuerit per admotos digitos exprimitur. ReciuivA Ne qua autem , prout fieri plerumque selet, proh tumor istiusmodi propter intus relictam tunicam,' denuo renascatur , quod facile alias fieri solet , tutissimum utique fuerit, ipsum vulneris landum linamentis in rosarum melle, cui spiritus vitrioli ad notabilem acorem admixtus est, tinctis identidem per dies singulos , atque tandiu expurgare , donec tunica penitus exesa , & consumpta deprehenditur . Tunc enim absque omni periculo , vel oleo , & saccharo , vel mero rosarum melle , aut oleo myrrhae per deliquium adhibito,