Responsio doctoris Francisci Ximenii Guillen ad appendicem exercitationis vigessimae secu[n]dae

31쪽

proinde nonnunqtia in incremento sanguinis misi O x r, vibi licer Cum non sufficienter a cras automilia fuit in principio. terum b diuine Hippocrates quid de opportune saneui 'iqe' o de illo nonnumquam nobis seripium rere usi is Profecto si Doctor nos et v squal(fere enim v bi' in exponendis Hipp. & Gal. solea: a i Ephesios locutus e si, praecipue in hoc Hippoc .loco. In

Culti S c plicationi nequc coeuum, ne illae terra a P

tringit. Nam v quempiam Graecae lingua: peritum consuleret ( sit quidem ille Graece nescit illiu in iununquam, apud Hippocratem nunquam legerer.

erahi opportunestc. Vt videre est in omnibus versiqnibus, praeter illam Hermani Cruserit, quae deprauata est. Na Hippocrates ait rivo iv, id est sunt

uersarius magis indignus Galeno est, quippe maloelianimo, nec libros ut discat legit, sed ut me ca-lunietur. Legat nunc de discat, nam hac vice captans ille captus est. Atque haec de secundo figmento Latino grammatico . Nunquam enim illud nonnunquam ex Hipp. Galenus trastulit, hoc enim figmentum es f. o Secundo praeter illius metem est, dicere in hoc textu voluisse Hippocratem in principiis,& incrementis morborum opportune sanguinem detrahi, in vigoribus importune: de morbi enim temnoribus opportunis, nec importunis ad venae lectio. nem, nec per somnium ibi Hippocrates meminit,

sed solum eoru de quibus in praecedenticiant exem

32쪽

mentionem fecerat, nempe de illis quibus exit sanguis . QDorum quibusdam opportunam esse sanguinis detractionem: quibusdam vero minimc. Id autem quod enigmatice Hippo. docuit, In talibus, in aliis, in rabbus,his verbis Galenus exponit. Illis quibus copiosus sanguis est, in nondum insigniter ad alium humorem conuersus,expedit. Non detrahendus autem qui, bustam mutatus esi. Ac si diceret,ijs quibus sanguis exit,& non cacochy mus est,sanguis est detrahendus; quibus vero cacochimus, & vitiosus, non detrahendus . Quod si ex Hippocrate Hippo Crates, & ex Galeno Gal enus est interpretadus, haec mea interpretatio ex ipsis alibi de propia est. Lib. enim H - , 3. de humorib. haec eadem sententia reperitur, in s m 'a 'Cuius Comm. audias quaeso lector Galenum silc scrib en tem. Cum estur sanguis copiosior sit,in quibusdam eorum de quibus aureas acta es mentio ( meminerat aute eorum quibus sanguis exin hoc consilii dat Hippoe. hoo

loco detractionem tilem fore,praesertim deros non in alitiquem iam humorem insigniter conuertatur. Si ero e sussit, non erit facienda detractio Haec Gal. Qua propter Doctoris expositio extra cantionem vi , veluti etiam illa circa loca de sanita. tue n. lib. q. Cap. d. In ipsa autem niuersili declinatione morbi nonnunquam

titur T. esius sanguinis missione pro avxlio attemperante viscera ,forsan non ad suumsed inuicennae placitum. Accusat me hic quod dixerim, Forsan non ad suit, sed cuicennae placitum. Hi s verbis id ex AvicennaValle fium desumpsi Te volui . Si hoc verba haec non sonant, lapsum fuisse non mentis, sed linguae ingem ut fateor. Cum vero ad Auctoritatem Valle si a

33쪽

me adductam alia ipsisus mei respodet. Miror Doctore semper Auctor u verba cortice tenus intelligentem. Relata enim ex controuersiis Auctoritas, auctoritati ex methodo non repugnat. Nam in cotrouersiis inquirens, si utroque auxilio utendu sit, virum sit eo venientius antecedere, respondet, tam to commodius succipi sanguinis missionem ante ex purgationem,quam e contra; quanto incommodius est, purum sanguine euacuari quam impuru .

Quod quidem recte ad propositum ab eo dictum

est. At in methodo ait, nonunquam utiliter etiam sanguinem mitti in declinatione ob aliquam necessitatem, videlicet attemperationis, non evacuationis, sicut in principio fit. Obsee. 23 . In cacochmia interdum detrahimus sanguinem citra redundantiam, non habita cacoebmiae ratione, sed ob aliam eausam adjune Iam, C. Sod ad rim Do faceret,causam non attuli,non quod occulta mihi esset. Cum vero refert Vcigam contrarium in comm . docentem, nempe in cacochymia cum prauentia sanguinis mitti posse sanguinem: id tanquam manifestu, supponit Gal. sed in loco eo dicit,etiam citra sanguinis redundantiam posse mitti ob aliquam quapiam causam, quae multiplex esse potest: quas omnes doctissimus Peramaeus doctissimo percurrie. Zib. de eva Quare cum sit una causa particularis quam adducisan, rat.-Velga, contra mea conclusione no concludit. cap. c. Vltimo immerito me furti accusat, quod ex Pereda quatuor scopos sanguinis missionis tra scripserim: M (quod magis legenti mihi risum fecit quod dixerim, qualitatem esse ipsam sanguinis missio

r et Dem

34쪽

nem. Quare hinc inde(ut solet Galeni locis pagina implentibus, probat frustra de otiose, sanguinis missioncm a qualitate morbi de sumi, ac proinde qualitatem non esse ipsam sanguinis missione. O magnum virum vehementer in me morose redarguedo occupatum.Nam qua do dixi, exae sed hoNe , cui it auxilium , necesiario habere debere quatuor illos auxiliorum scopos, no negaui eam a qualitate morbi desumi, sed qualitatem in venae sectione quatenus est auxilium,esse ipsam vente sectionem aut ille assignet aliam. Ego enim ibi per qualitatem, no morbi, sed auxilii qualitatem intelligo. Quaret Qui legitis plores,in humi nascentia 'agra,

Frigidus interpres es non latet anguis in herba. Objicit decimo quarto inuicennam iam dicentcm, in qua- Objectio, cumq; hora accidani id esst,iu quocumq; tempore-c. i . Cum ait apud Auicenna horam significare ide, quod Ruteo C Graecis, Latinis tempta S opportunu, ex supra a me dictis patet, tempus id intra principiucontineri, non Vero in augmento . Maxime enim(insta inquit Auice . cu non'expectatur crisis, nec digestio, id est concoctio, nempe cum febris est in principio. Ex natura rei in incrementis morboru ehementium,seu Concla. s. magno russit plurimu secada est xena,sicuti in secudis, e e. Attende amice icctor Doctorem labascentem, A sola corrigentem. Assertionem se cudam in qua in uniuersum docet in morborum incrementis venas esse secandas, in hac quinta ad morbos vehementes,& magnos tantum resti ingit. Nec Galeni locus quo id probare intendit,ad rem est, a me E i cnim

35쪽

enim in Apologia iam dictu est,in incremeto sanis guinem misisse Galenum no regulariter, sed quodamodo coactet, Cum vero Gal. dixit in uniuersum opportuna tempora(Graece Ruiequet in plurali) ex postulante, renon prohibente desumi, ex hoc nil probat Doctor. Idem enim per opportuna tempora intellexit, ac si occasiones dixisset; Ac ita sequenti linea

ait Alparticularium auxiliorum occasones, c.

Similiter Avicennae loci nil probant, ut antea explicui. Aetius vero solum de frigidae exhibendae tempore o pportuno agi t, mini me de venae sectio. Hippo. L- ne. Nec Hipp.locus de dolore lateris,nec eum Gacus necGa lenus exponens du air, Cum in ditoresuerit inflamma lentis eum lio: M in ira Vigentis autem inflammationis nonae sunt dolor exponens assiduusψc. ab aduersario recte perceptus est . Mi- ab aduer- ni me enim in vigore Pleuritidis uenas secuit Gal. sario per- ut DoctoreNistimar, quem fefellit homo nimia.Neoptus est. que enim per vigentem inflammationem Graece vigorem significat, sed mag-n itu di nem , intensionem , & vehementiam in- i inctis d mm xionii icet sit adhuc in principio. Nam in . ter ligna quae tradduntur a Galeno,rece se tur fir m-ma sputor u cruditas: quae necessario demonstrat, morbum adhuc fuisse in principio . Verum ille se ipsum plane inrerpretatur,cum ait, E t autem orationi additum aliud Pleuritidissignum, eiusque non solum magnae,sed etiam mali ne, dic. Mirandum tamen non est, principium Pleuritidis longius produci potuita se . Anaxion enim celebris Pleuriticus no ante die decimum septimum cocta incaepit expuere.

36쪽

Quare haec aduersarii interpretatio no solii illi loco, re aliis pugnat,sed sibi ipsi squantumvis ille repugnet)M ab aliis Hippoc.& Galeni decretis est aliena. Qui sit ne dubio praecipi ut in statu ess e quiescendum tam in febribus, qua inflammationibus. Sed iam ad argumenta de venio.

Ad primu quo probat in augmentis magis e X- posci sanguinis missionem quam in principiis, respondeo eam rationem nulla esse. Nam et sit in hoc tempore augeantur morbus 52 symptomata, hoc est de natura augmenti.Nec ob id debet venae sectio iterari,facta iam in principio conuenienti vacuatione . Eadem enim ratione nia quam desisteremus a venae sectione usque ad ultimam status partem exclusive. Hoc autem non fit, quia etsi morbi magni magna cxpostulent remedia ( qualia sunt venae sectio, re expurgatio no tamen in quocunq; morbi tempore illis utendu est, quin immo diuersii mode per morbi tempora: si quidem sanguinis missio opportune fit in principio, expurgatio vero cocta iam materia, nisi turgeat 'Ad secundae ratione qua Probat quod quemadmodum venae sectio fit in principio, silc potest, debet fieri in incremento , respondetur, post debitam plenitudinis euacuationem in principio factam , nullam in incremento effatu dignam reo

dundantiam , nec fluxionem adhuc permanere, quae vel euacuationc, vel revulsionem per venat sectione expostulet. Non enim qu ibet plenitudo, nec fluxio per sanguinis missione est auferenda . Ad tertiu quo probat incremetum magis accedere

37쪽

dere ad principium, id falsissimum est, & a me saepius est probatum sacrementum magis naturam vigoris quam principii participare. Ad quartu , quo probat magno existente morbo, M humoribus in prassentia sanguinis cum viriurobore sanguinem esse detrahendum. Respondemtur, facta iam in principio sufficienti vacuatione, in aliis temporibus non omnes praedictos scopos adesse: deficit enim sanguinis illa redundatia,qUs venae sectionem petit. Ac proinde sanguis non est tunc temporis detrahendus. Ad quin tu,in febribus, in quibus nullus est humorum raptus ad partes principes, minime in incremento revulsione indigemus. Si vero raptus supervenerit, tunc in quocunq: morbi tempore co- tingat , humor est retrabendus , siue per venae sectionesn, sirit per expiargationem . Sed hoc ( ut in

Apologia aduerti non ratione primi morbi, sed iterius super venientis facimus. Ad sextu facta conuenienter euacuatio in principio per sanguinis missionem, humorem tollit, M ita confert coctioni, quae manitaste in incremento apparere incipit. - Ad septim uex supradictis in decima objectio- ne patet solutio. Ad octxuum, solum confert ibi Galenus sedi metum quod in urinis in febribus fit; dicitqj nile esse,ac proportione respondere puri,quod in inflammationibus conficitur.Vnde nec minor, nec consequentia recte ex hoc antecedeti deduci potest. Ad nono,cum venae sectio ex affectu postulante, et rab re non

38쪽

& non prohibente duobus necessariis scopis desumatur, deficiente viri u robore. I . aut . L. dic, exerceri non potest.Si vero in incremeto scopi hi duo adsint, iam dixi tape sepius, ex Galeno fieri posse, re quo modo. Ad declinu, Gal. lib. de cur. rat. per sangui . miis. p. 13. docet, quae sunt praevidenda a medico, ut sanguinem tuto mittat. Dicitq; primum, quod si duo sanguinis mitte discopi augeatur, id est, maiores stini,

maiorem euacuationem in dic es, si diminuantur, tantum detrahendum de sanguinis missione, quato illi minores euaserint. Quibus verbis innuit Galenus,quod Quanto morbi magnitudo,& vires fuerint maiores, tanto maiorem(inrra principium tamen debemus facere euacuationem per venae sectionem; eo vero minorem,quo scopi fuerint mi

nores,

Ad undecimu patet ex his, quae a me supra dicta sunt pro responsione ad secundum delictum, quod mihi objectum est ab aduessario.

Ad duodecimu patet ex responsione ad . . quo probare voluit in augmen eo coctionem non imis pediri.Cum vero meam ratione redarguit, dicens quod eadena ratione, nec in principiis morborum

venae sectio esset jubenda . Iam supra a me di ctum est,n5 in toto principio debilia illa signa coctionis

apparere,sed in ultima illius parte an qua etia san- guinem mi et imus,donec incipiat apparere mani, festa, Restat tandem satisfacere tredecim argumentis , quibus (meo videri magis nodum in scirpo quam r

39쪽

sanguinem in incremento.

Ad primum,iam dixi in mea Apologia, quod in

hoc euentu, licet in incremento venas secemus,

adhue tamen in principio quamvis phistico id facimus. Non enim tunc temporis sanguinem mittimus tam ratione illius materiae, quae iam concocta apparet, quam alterius crudae, quae nodum apparet. Nondum enim tunc perfectum est uniuersale incrementum.

Ad secundum, diuersa est ratio sanguinis missionis in febribus,ac in inflamationibus. Nam in his, cum multiplex sit eius usus,potest in diuersis temporibus,juxta diuersum usum exerceri .In febribus

vero duntaxat in principio, siue euacuans, siue reuellens sit. Ad tertium respondetur;&2 si legitime ratione humoris crudi impedientis, tamen venae tactione

in principio esse omissam,ac proinde in incremeto opportune debere fieri. Quoniam concoctio tunc temporis apparens, permixtionem humorispi tui tosi cum sanguine significat. Nec ideo hic singularis casus quidquam detrahit praecepto uniuersali euacuandi duntaxat circa initia. Id enim intelligendum, dum modo non sit aliquod impediens. Ad quartum, huiusmodi morbus potest e ne fe, bris hectica pestilens, de qua Galenus scriptum re liquit,in febre pestilenti urinam colore, Si sedimeto similem esse naturali. De hac Auic. dixit, cum bono pulsu,ta urina aeger tendit ad mortem . Vel potest incipere. i. die calabris pestilcnsa diaria,exv

40쪽

qua fit permutatio in putrida,quare cessat in morbi proces u concoctio. Ad quintum, saepe contingit in tertianis in prima, vel secunda die urinam apparere concoctam, nondum materia morbifica, quae adest in foco putredimS,venis totius corporis comunicata, ac post communicationem statim urina cruda redditur. d sextum respondetur,in Pleuritide licet resepectu inflammationis sputum coctum appares incrementum denotet, cruda tamen urina principi u significat morbi venosi generis, ratione cuius

tunc tanguine mittimus. Si vero vice versa, urina - -o- . . P-rud u m, iam latio

inflammationis sanguis mittitur in principio, non ratione febris,de qua nostra est disputatio Ad septimum,ex sanguine siue per uteru, siuet

prenaemorrhoidas fluente euacuationis in principio tactae ita sufficientia arguitur, quemadmodum in aliquibus post mortem haemorragia, seu ex nam mous copiosus fluxus insufficientiam euacuationis etiam apud vulgus ostendit. Quare cum Lenta adhuc redundantia,diminutus fuerit fluxus meri eo venas tunc secamus, licet in incrementis,aut vigoribus id fiat. Ad octauum,eadem est solutio quae ad. 3. Ad nonum, idem est argumentum quod quintum, quare eadem erit respon fio. ad decimum,si non sufficieter fuerit facta re-' 'in principio, necessario procedente rem hi * rq un 'ncia manete, veme sectio erit

cXerccud ,ut a me tape dictu est. Secus si in prin-