장음표시 사용
501쪽
uens mulsum bibendum est, aut quodlibet lac, maxime tamen asininum.Dioscorides libro secundo capite de lauctet Facit recens lac ad letalium uenenorum erosiones incensiones*, quales in cantharidibus fiui, picearum o cis, salamandra, huprestide& hyoscyamo. Idem libro se to:Pota,in ciboue sumpta hyoscyamus, ebrietati similem amentiam laciti facillime tamen curantur qui eam hauserint, si copiose pota mulsa aqua illis & lacte succurratur,asininoi praesertim: sin minus, caprino, bubulo ue.Nec male huc quadrat quod Plinius dicit: Infundi tur quoque lac contra rosiones a medicamentis lactas. Avicenna: Oportet ut in potu detur statim ac uaccinum aut caprinum. Rabidos furores. Hoc est, insaniam 8c ra tionis permixtionem,quae ex eo accidit, autore Avicen na.Et Apuleius,Sumentes,inquisimittit iniuriam,appellatas inde est maniopaeos a Grscis.
V V L N E R A tabescunt spatio uitiata dierum: ' Curat nil prodest,nec ducitur ulla cicatrix: Sed tamen herbarum tam mira potentia pollet, Ulceris annosi sinus ut coalescere possit. v LNERIBUS. Quid sit uulnus pro- vlerein dupprie,quid item ulcus, dictum est supra cap. 4a. remiae. Hic tamen autor uulnus non proprie accipit, sed pro uulnere illo quod temporis mora cona
tabuit δέ in ulcus conuersum est Cuius etiam multa sunt
502쪽
7 VUL. ET REDDUBIAE CURAN. discrimina δέ differentiae multiformes, uarie nominatata ceu chironia, telephia, cancri, phagedenae & herpetest quae deinde magis proprias etiam sortita sunt appellationes, licet non similiter omnes. Nam quaedam a propria disserentia sunt appellata ut aequalia, concaua, & in qui
bus caro excrescit υπερσαρκου ζ: quaedam uero no a pro
pria differentia sed a symp tomatis externis, ceu cruenta, impura, sordida, de quibus omnibus Galenus therapeutice libro secundo copiosius agit. Rei dubiae. Rei ambiguae, scilicet ad curandum. Sunt enim tam praua & maligna , contumacia dc rebellia quaedam ulcera, ut curam uix admittant,& de restitutione curationet illorum duaV-ς ' hilari quis possit, qualia sunt quae cacoethe vocantur, WV quae omnibus rite decenteri factis, tamen non sanantur sed in curabilia permanent, aut saltem difficulter sanantur. Vulnera. Simplicia. Tabescunt. Corrumpun- tur, putrescunt & in ulcera uertutur. Spatio dierum. Hoc PMπς est temporis diuturnitate. Ducitur cicatrix. Ducere ut ςἰς-m cui ad cicatricem,est tegere carnem naturali aliquo tegu
. . niento, hoc est, cutem generare, aut summam carnem cuci ix tisimilem efficere. Cicatrix enim quamuis cuti sit quam simillima, cutis tamen non est, quando Sc densior ea uisuta elui sentitur,& ratione,ex eo quod pilos non sdit, intelligitur, ut inquit Galenus. Pollet. Viget,&potis est
atque efficax. Annosi) Diuturni 8c in uxterati. Sima. Labra & extremitates ulceris. Coalesccre. Coire, uniri, concrescere&conglutinari in unum.
Marrubium si thure coquas illo* liquore
Vulnus atrox seu eas, cineres uel hirundinis atrae, Inducas, leporisve aspersa coagula uino, . Aut hederam Baccho decoctam. ec semen anethi, Aut cineres alni tardo cum melle ligentur.
ruba. mrru iam. Et hoc sordida purgando ulcera, δέ praese tim
503쪽
Thure.) Thus medicamen est ulceribus conueniens. Tbus. Nam concaua explet ulcera de ad cicatricem perducit, dcconglutinat recentia, leniti malefica corporis ulceratulam, ut autor est Dioscoridest imo & carni producendae aptum est.Nam primi ordinis siue gradus hoc est modi ce siccantium & detergentium thus est, qualia esse debet
omnia quae carnem generare debent, teste Galeno thera Peutice libro x. ς. &i . Atrox. VIcus serum & contu max, maleficumq3. Foum. uere est corpori is cali da & humida applicare medicamenta. cineres birundinis. cinis bir uni Et hoc post abscessuum maturationem et apertionem for nis. des purgado. Atrae. Pennis nigrae. Leporis coagula.) De Coagulam coagulo leporis dicit Plinius libro is. cap. to. quod carci, leporis. nomata curat, sed cum pari pondere capparis aspersum cum uino. Vino. De uino dicit Galenus,quod omnis Vis in. ulceris qua ulcus est, optimum medicamentum est uianum. Hederam. Dioscorides libro x. Hederae solia in ui- Hedera. no decocta medentur omnium gener u ulceribus,& quae cacoethe etiam, id est dolosa & malefica, uocant. Et Plinius lib. 1 . cap. io. Illinitur decocta in uino hedera omnium ulcerum generi, etiam si cacoethe sint. Semen ane- scri ane cibi.) Siccat hoc ulcera,purgat,incarnat & consolidat: dc maxime etiam si comburitur. cineres alni. Et hoc ea- Alii cinis tridem ratione qua caetera iam dicta. Et solia alni ex seruen- folia. ti aqua certissimo remedio sunt tumori, uti testatur Plinius libro x .cap. io. Tardo messe.) Melle lento & firmo, Vcl. icui uis est δc natura detergendi, aperiendi & humores in summum proritandi. Ideo Psordidis ulceribus&sini bus utiliter infunditur, decoctum idem N impositum solutas a continuitate sua carnes δέ hiantes glutinat: autor Dioscorides. Lumbrici terrae poterunt conducere uulnus.
Aut facilis lapathi cumulatio uulnera purgat,
504쪽
p v v L. ET RUI DUBIAE CURAN. Et commixtus adeps sed nonnullo sale tactus. Pinea praetera uiuo cum sulphure cortex Et pice cum spissa iam perdita membra reponit. Lumbrici terre. Plinius libro io. cap. 1. Quod si putrida sint
ulcera, vermium quo P terrenorum cum oleo uetere ad cicatricem perducunt. conducere. In unum ducere, uni
redi conglutinare ad cicatricem P perducere & persana re. Fucit si cumulatio. Leuis de modica coaceruatio 8c ad ditio impositio P super uulnus. Non enim magna opus est qualitate,sed parua et modica satis est. Lapathi a Qua uim habeat ulceribus impo filum lapathon,autor ipse docet cum ait,Purgat. commixtus. Scilicet lapatho, sici factum medicamentum linteolol mundo inductum et impositum, ulcera sanat, ipsa a sordibus purgando, quod utrunq; facit Slapathon& adeps suillus. Nonnullo sale tactus. Hoc est, sale aspersus 8c salitus. Pineu cortex. Vbi humidiora sunt ulcera, idoneus est ipse per se etiam pini cortex, autore Galeno therapeutice libro 1. Plinius librox .cap.r.eundem cum pice spissa contra ea quae serpunt, utilem dicit. Viuo sulphure. Sulphur uiuu dicitur quod ignem non expertum est,cuius in medicina usus est. Na tura eius excalfacit, concoquit, sed & discutit collectiones corporum: ob hoc tabulis, emplastris, malagmati bus miscetur, ut inquit Plinius libro 3ς. cap. - qui etiam idem cum pice spissa serpentia ulcera sanare tradit libro, . cap. r. Pstest ga. Picis spissae natura, ut prodit Dio scorides, est calfacere, mollire, ad suppurationem perduiscere, discutere,& ulcera explerer misceturi uulnera riis emplastris. Plinius de illa sic prodit: Pix spissa cum melle ulcera purgat, explet cum axungia, purgat&putrescentia ulcera, quae uero serpunt cum pineo cortice aut sulphure. Perdita membra. Carnem membrorum deperditam S corruptam. Reponit.) Restituit,®enerat carnem,ulcera V carne explet de sanitati reponit.
505쪽
CAPUT LXII. INTER Dura existit turpi uerruca papilla. Rinc quondam Fabio uerum cognomen adhaesi Qui solus patriae cun flando restituit rem. Id poterit uitium sanguis curare lacertae.
ERRucis. Verruca nunc locum aspo 'remea. rum S aditum supereminentem P significat, ut Catonis automate resert A. Gellius. Sed de hoc nihil ad praesens.Nuc uero cutis morbum qui Graece Porus dicitur, esti superen inens in corpore ueluti globulus durior,& rotunda eminentia, tubercu lum P in summa cuti ex atra bile proueniens, cuius san guis tuo contactu alias quom facit.Sunt autem uaria uerrucarum genera, propriis distincta nominibus, ceu acro vemeae chordones, thymion, myrmeciae&clauus, de quibus genera. Celsus lib quinto copiose. A uerruca diminu tiuu fit ueris rucula. Et verrucosus dicitur homo uerrucis plenus .Per Verrucula. sius. Sunt quos Pacuvius Se uerrucosa moratur Antio- Verrucosia.pa. Existit. Eminet emergit, prodit Sexurgit. Turpi papilla. Desormi tuberculo, instar papillae in mammis. Hinc. Auerruca. Fabio ) De hoc Plinius Iunior in libro de uiris illustribus sic scribit: in Fabius Maximus
cunctator ut uerrucosus a uerruca in labris, ita ovicula a clementia morum. Consul de Liguribus triumphauit. Hannibalem mora fregit. Verum crin. Scilicet uerruco Fabjerino sus. Alia enim ceu ovicula et cunctator, non uera fuerunt mina. cognomina sed ab obtrectatoribus contumeliae causa il- Verruco 'li tantum addita Robiecta. Qui solus patriae cre. Versus Ouicula, est Ennianu a Vergilio quoq; usurpatus libro er . Unus cunctatori
qui nobis cunctando restituit rem . Meminit Fabii huius
506쪽
VERRV cIs TOLLENDI s. Valerius Maximus libro i. ubi post alia de ipso sic infit: Vt Scipio pugnando, ita hic non dimicando,maxime clauitati nostrae succurrisse uisus est:a iter enim celeritate sua Carthaginem oppressit, alter cunctatione id egit, ne Roma opprimi poster. Quam ob rem, ut Plinius in historia
naturs refert,coronam meruit gramineam,qua nulla nobilior in maiestate populi terrarum principis, praem ls Ugloriae fuit. Data est, inquit, a senatu popuIol Romano, qua claritate nihil equidem in rebus humanis sublimius duco, Fabio illi qui rem omnem Romanam restituit non pugnando. Patrix. Romae. Rem. Conditionem &statum. id uitium. Uerrucas. Sanguis ue nae. Plinius li-hro 3o. cap. 3. non modo sanguinem lacertae, sed & caput S cinerem totius uerrucas sanare prodit Dioscorides uero id de capite conciso solum refert libro x. Est autem la certa e vermium genere, inimicissimum, ut Plinius libros. cap. s. refert, genus cocleis, colore fulvo aut puniceo aut ceruleo.Negantur semestrem uitam excedere.
Aut urina canis cum terra inducta madenti. Aut herbae succus quae sertur nomine lathyta Est tithymalus item tali satis apta medelae. Si rupta immensos scindit uerruca cruores Purpureo triti cineres de uellere prosunt, Quod fuerit uero conchili sanguine tinetim.
Vrina earns. Idem testatur Plinius Iibro io. capite s. inis quiens: Verrucas omnium generum urina canis recens cum suo Iuto illita sanat. Et Sextus Platonicus, Ad Carulos & uerrucas tollendas, Lotium caninum cum Iuto suo in lana collectium, mire sanat,&callos & uerrucas tollit. Terra madenti. Id est, terra quae mictam urinam suscepit&ab ea madefacta hutnecta talest. Fertur nomine. Id est, uocatur. Labr. Pro lathyris, per figuram quae dicitur apocope. Herba est qua Apuleius lacterida vocat,&quia
507쪽
. I C CAP VT LπII. 24squidam inter tithymalos num erant, &priuatim: quo niam pariter illi Iac eius purgat, tithymalum uocant, ut Paulus Aegineta scribit: qui hanc etiam ob lactis notam S purgandi uim libro rithymalis aliis. adnumerauit. Esti eadem huic quae tithymalis circa uerrucas tollenis das uirtus. Tit malu3. Tithymalus herba est,quam Latini lactariam siue lactucam marinam,caprinamve appellant. Cuius septem sunt genera,de quibus copiose Dio scorides & Apuleius. Pellunt omnes & tollunt uerruca rum genera omnia, autore Plinio Sc Dioscoride. Apuleius lacti huius batrachion herbam iungere iubet, fico ambo uerrucis imposita, tertio die sanare dicit. Si pia immensim ere. Docet nunc sanguinis fluori ex aperistis uerrucis mederi, illumi sistere. Solent enim ruptae multum fundere sanguinem,qui suo contactu alias quoque nasci facit. Et de hoc etiam dictum est supra cap. . Purpureo uellere.) Lana purpurarum liquore & sanie tincta. Quod Vellus&lana. Vero. Genuino & non adulteram,maximeq; Tyrio, qui caeteris praeualet, &de quo supra quoquae capite i. sic tradit: Verrucae quoadesectae frenare cruorem Diciturambustus Tyrio de uelis lare puluis.
Ε π c R V elant turpes anum si sorte papillae, .i Agrestis prodest radix superaddita porri, . Ne uiolet sanum, iuglandis fiagmine clausa. Sal niueum sumes Bethicum quem nomine dicat
508쪽
ΗAEMORR. MEDENDIs Dulcia cumi nigra iunges fuligine mella, Apponesi super, pellit medicina dolorem.
FINIS. Hemorrhoi des dupliccs. Apertae Crfuentes,
AEMORRHOIDI B Vs. Vltimo hoe capite Serenus haemorrhoidibus dolentibus ela u sis & sanguinem non sun dentibus mederi
docet. Nam quae apertae sanguinem manant, civiseeterem alias & adstringentibus curantur medicamentis, non autem aperientibus, quales in textu ponuntur. Porro haemorrhoidest ut Galenus,aut quisquis sit autor inli
hro de diffinitionibus tradit: uenarum sedem clauden tium explicariones sunt,a sanguinis fluxu sic dictae. Nam αἴδεα sanguis est solet uero fluxus. Et Celsus libro ου. post rhagadiarum & conditomatum tractationem aertium, inquit, ani uitium est, ora uenarum tanquam ex capitu iis quibusdam surgentia, quae saepe sanguinem landunt, haemorrhoidas Graeci uocant. Quae quamuis multifariam differant, magnitudine, multitudine, figura, loco, S habitu: omnium tamen communis & una curatio est. sanguin sin supprimeret licet no semper tuto id fiat, cum detentus qui fluere solebat sanguis, maioris saepe mali causa sit. Unde Celsus ait. In quibusda parum tuto sup primit, qui sanguinis porfluuio imbecilliores non fiunt. Habent enim purgationem hanc', non morbum. Ideoq; curati quidam cum sanguinis exitum non haberent, inclinata in praecordia ac uiscera materia subitis&grauis Hemoreboucs simis morbis correpti sunt. Aliud genus est quod Paucaecie. lus Aegineta caecas uocar ex quibus nullus fluit sanguis. sed grauiore quam aliae dolore nos cruciant. Neque usnae quibus explicitis haemorrhoides fiunt, heae sunt, sed' - intra
509쪽
intra uenas latens idem hoc malum, ideol ad auertendum dolorem aperiri eas oportet, quod in aliis malefiuctum non remediu homini esset: cum claudi & adstringi ubi nocent, non aperiri debeant, ne continuus fluora quescere paulatim corpus faciat, aut copiosior cito hominem interimat. Excruciant. Cruciatum 8c dolorem inserui. Turpes papillis. Tubercula foeda quae sunt haemorrhoides. Anum. Podicem, sedem, Nut Avicenna uo- .cat, phicterim . Agrestu pom. Hoc porrum est, quod Porru agreste. Dioscorides & Plinius ampelo proson uocansiin uinetis Ampelopro nascens. porri solio. Paulus Aegineta libro a .
σα Tubi προπωμ δ αγρια Virtus est illi exulcerare S incidere, eodem teste. Ne uiolet sanum. Ne exulcerando circumiacentem carnem sanam laedat. Fragmine. Puta
mine, cortice S testa inani inclusa. Sal. Sal aoc loco in sal in neutra neutro genere positum est contra Grammaticos. Habet genere. autem multiplices uires, adstringit, exterit, repurgat, disicit, reprimit, extenuasi erodit dc crustas urendo inducit, autore Dioscoride. Niveum a Candidum Spei
lucidum qui efficacior est caeteris. P colam. Hispanum. s.lgetirati Betica enim Hispaniae prouincia est, flumine Beti nobi lis, a quo di nomen habet. Sali autem Betico, qui glebi. 8 ii ccsditur penetranslucentibus , iam pridem palma a ple- rrisq; medicis inter omnia salis genera perhibetur, uti libro 3 i. capiter. inquit Plinius. Fuligine. Maxime qua
pictores ex uitrariis ossicinis sumpta utuntur et bonitate enim haec alias antecedit: habet aute exedendi &adstrinagendi uires, ut tradit Dioscorides.co MMENTARIORVM IN