Gulielmi Sossi de vita Henrici magni libri 4

41쪽

subactum. in cuspide spiculi summam rerum ostentans, nisi amaretur, regem oppressurus. inter dissidia publica letior Henrico fortunae Vultus, quod conspiratus Valesio esset implacabilis: nam dum non accedit conspiratus Valesio, prouehit& roborat Hugonotum. Igitur Valeso cadendum, aut

compescendus Hugonotus: at Co

ciliat Henricum Valesio Engolic mensis Ducissa, magnum per si quentes seditiones concordiae instrumentum. funesta vero regem inter conspiratosque odia, dispabant animos, no passa colligi. quod probe & subtiliter noscens Hericus, gaudens inimicitiis spoliisque, necessarium Valesio aduersus conspiratos foedus offert: scripto public to apud cunctos Francum popul locutus audacter.

42쪽

LIBER I. Franci, designata est a conspira tis regni usurpatio, ne hqres regni forem r instammata patria, ne pos siderem. totius tamen incendij prςtextus fio apud impios, apud ignaros causa dicor, & me fateor in- sentem, occasionem esse lugubris casus. deploro casus, hos coactus

molior, & plorando Deum feci propitium. me protegit , sternit

nostes innocentiae meae, quam dum odere mortales vane Deo repu- gnent. adspicite Franci quatus ego, quales vos discernite ex ira vel fa- uore coeli, qua miserias vestras & enormem Bellonam inimicos meos ς ἡ funerantem, qua spitem me inter tot Martia mala & debellatorem.

opus hoc Dei Maximi. &quia sic iubet pacificus ipse Deus, effagito pace victor & supplex a rege meo, cuius fudi Duces, Duces decem,

43쪽

DE v ITA HEN R. M. exercitus decem regis Christianissi- ,, mi, quos elusi, irrili quadriennio. ,, verus hic fusorum ducu numerus, is vera fundentis ducis vox, non ut ,, militis Vana. elepharao in India bra-

is chium pugno perfregisse gloriatis.

D nec decem in victoriis censeo, si- ,, quidem Vincuntur pugnaces: unus,, me Ioyosa distinuit quem pr cipi- , taui, audiui ceteros & dissipaui. pax,, ergo in ore meo resonat, quaeso an ,, severae metu castigationis' extra fla- , , gella sum, &supra pericula. conspus, ratu S Vtinam, cui crebra intentauiri mala: veniat exemplo meo in piosis pacis consensus i sed rimatur dis ,, cordias: & nullam amoris spem eoi se credit ubi diuerse creditur. vultis me confodere potius quam erroreSis meos confutare : nec sic fas agieres contra Turcam. Vnum Concilium, , non metus, non triginta spes coro

s Diuiti eo by Cooste

44쪽

L1BER I. I

nartim mentem meam commuta- cc

bit. interea, Franci, vos appello si gulos hoc sci ipto, quia dicentem audire me horruistis, explosum cae- tibus, ad conuentus Bl saccis non inuitatu,responde Eques: si Monar- chia subuertitur, quis ordo apud te,

quis parebit imperiis quando & ip- η sa diruis 3 quis te opprimenti Equit,

Plebecula eripiet tu Clere ubi vi- ges, tributis decimarum exhauriris: ubi pr ualeo, inuaduntur toti fru- retias, nec pendis decimas, quia deest unde soluas. at finge restaurari rem- publicam & vincere Valesium: mi- ές serior est Princeps debellatis re- ς bellibus, si castigat uniuersos. e contra si virescit conspiratus, otio- ές sus ego meorum torpebunt dexteraeὸ non offendam aemulos postr mo est extra tranquillitarem nul- salus fac ergo impetrem amorem

45쪽

DE VITA HENR. M. 11 tuum Princeps i at impero vobis, si conspirati, allubescere ad quietem. D protosebastus sum, a Rege impera- M rem eum est. subigant rebelles ani- ,, mos suos ad pedes Principis, aut ,, cunctos affigam, faciamque belloa, pacem. an tristia vincla, an strage&ri Cultrassarum non erudiunt com-M ponere mentem

Audax & militare scriptum spreuere conspirari. attentior ad scripta Valesius, quid faciat aerumnosus prae metu cautus, putansque satius bellare, fatigari, mori cum socio, nec vivendum ut Timoni absqueia amicitiis, paciscitur cum Henrico hosteque altero in amicum verso minuit insidias & molestiam, namque unum formidat hostem.

Nec pacem dedit Valesius gratuito, qui libertatem accepit pro

pretio. nam accurrens ex Aquitanis

46쪽

LiBER I. I Henricus Maiestatem imminentubus paratisque vinculis expedivit, quam intra Turonum portas ausus lancinare furens conspiratus.sicque ad Valesium. Amplectere Princeps consanguineum tuum r quem os

fendisti bello, habe defensorem: in me per religionis studium contor- sisti spicula, i c tamen in non relu gioso admiranda mea pietas domi

num texisse nocentem. ama obsequentem animum : patere iungi iuuantem dexteram: non commu- ςnia habemus saera, sed communem Deum. vix pauci de millibus in Mobsequio mansere tuo: fides mea te regem,constantia me regis amicum facit: nec tacebit istud diserta po- steritas. exteri regnum tenent, per

que limites imperij fugis subditos: V

non hoc regnum solus amittes, im-ς Perium tuum annosque meos finiet μ

47쪽

DE v ITA HEN R. M. M una dies: aut si non morior, vivet, in me tua maiestas. nec in quisquam regnaturuS.

Habebat hos sermones in hortis Plesie domus, quae est summae raraeque deliciae suburbanum : insinuabatur strictissimis Valesij amplexibus. & certe tanta densitate, effundens se ad regium spectac tum populus conceptum hortorum stipaverat, regesque circums derat, ut viderent se Principes, tenderent dexteras nec iungerent. post aliquot momenta temporis, popu li ardorem vicit reuerentia : datoque ad alloquia & ad oscula regia loco, gestientis frequentiae quatiebat coelum plausus. surgebat consonus clamor, Quant Reges, etiue Rex, m tu Nauarre . ue.

Post aliquot dies, absente Henri-eo,Valesius deambulationis subur-

supra reges

48쪽

LIBER I. IIbanae spatiis animum oblectaturus vix urbe exierat, &undique exclamatur : Scce colligatos; urgent armatiῖε ciues seruate Regemi protinus audaciores ad arma introlare. hostis se colligatus adusque pontem Turonum proripuerat. intentat enses, vibrat hastas, fulgurat sciopetis flammeus & infensus cuneus. a tergo militum viginti millia , compositus ad furias exercitus: maxima tot cohortibus rector fiducia Mayennarus adest, concitor memorabilis ausus. prope captiuitate aberat Valesius, proxima casui Maiaiestas. gestat pons certamina , &arctiore arena priliantur acrius milites. dubie libratur fortuna progressis , recesssu, fluitanis per pericula Marte , incerta ubi diLrumpatur procella, aut quando in squor evanescat. Vespera tandem

49쪽

DE v ITA HENR. M. imperauit inducias obstinatis pugnis. luce postera Mayennaeus, Ut primum nocturnae quieti reuulsus est, accingitur redintegrare prςlia. sed intenti're oculo notat in proximarum insularum ripa cohortes: &ex splendicantibus paludamentis, clarescentibus signis, fasciisque albicantibus, Henrici fatetur milites. videt in gladiis meditantes vindicare salutem Valesij: nec opperiens auxiliarium istorum impetum, qui ad famam certaminis noctu suppetiatum aduolarant, maturatae te regressioni statim comWittit. copia tum Henrici conspectus dedit Va lesio priliis absque libertatem. hac in calamitate Valesij multum claruit non ingratus Dux Spernonnius, magnanime iuuans authorem suum a Inde aduersa cuncta secutus Hen-

50쪽

LIBER L Isricus& protegenhobtinuit demum

iudicio Valesij ultimo h res institui: meruit hoc amoris pignus commilitio. sed a natura acceperat reruprimitias, annuente coelo, & per

certissima pr sagia imperiis designante. apud Borbonios populos, ut citant historiae, tu sacello Ducum gentilitio, vitra fenestris praetensa insigni trium liliorum affulgent: sed radio seu sceptro lilia interpingente,nam integra gestat in emblemate solus Francorum Princeps,i cisa consanguinei. paulo antequam Valesius interimitur, fulmine radius de figura eripitur intactis liliis. tradidit numen continguineo Valesij, insignia potestatis, fecitque

regni emblemata quae gentis erant. sic quem mortalium damnabant sententiae , quem hostilia castra repellebant , coelestia signa na-