장음표시 사용
1051쪽
adoptiuus sed naturalis. His enim duobus creditis de Iesu ameredita est utraque ipsius natura iam creditum est mysteriu re-deptionis & salutis humanae periplum. Et ut credentes,vitam ba- beatu. Ecce fruitus vltimus. Uιtam. nunquam terminendam, hic inchoandam & in patria in aeternu mansuram. In nomine. in inuocatione nominis. Euo. Haec enim tria scilicet credere, inuocare nomen letu, & vitam animae habere credendo de inuocando iunt fructus Evangelij. CAPUT XXI.
Passea manifestauitse iterum Iesu. deest discipulis, d mare Tiberιadu. Describitur locus Gallicae: ut intelligamus discipulos post otio a relurrectioe Iesu dies egresses a Derusaleio, α hac atque illa diuertisse. uani femuit autem c. Εὐηt simul Simon
Petru Thomas qui dicitur Diadimus,s Narhanael quierata 'na Galitiae, ' μ bedaei,m au cx distis' lis elin duo: Isti septem eiusdem artis describuntur simul: ut pari ratione intelligamus alios non diuulsos sed fere cateruatim sociatos. Dicit eu Simon Petruι. vado piscara.pro piscatum. Petrus postquam iam ter viderat Iesum qui surrexerat a mortuis , post apertum ei sensum ut intelligeret scripturas,post acceptum spiritum sanctum vadit ad piscandum .ut intelligamus non dedecere haec & similia exercitia Apostolicos sacerdotes. Di n et, venimus ση tecum. Hinc apparet quod omnes isti piscatores erant. Et exierunt,Superfluit& m a cenderunt Di navim deest,statiin. ιssanoae nihil prendiderant. Mane orem iam facto stetit Iesus in littore. Non in mari, ne phantasma putaretur,sed in terra,vt verus homo haberetur. Non tamen cognouerunt discipuli .pro,qudd Iesus est. Mirum est quὁd nec visu nec auditu cognouerunt Iesum: cum quo tato tempore fuerant conuersati,qui tunc etiam loquebatur eir subiuncta verba. Et quum ex parte discipulorum non appareat
impedimentum credebant enim & acceperant spiritum sancti i)nec ex parte Iesu appareat mutatio puta quod in alia specie apparuerit aut alia voce locutus suerit: quum subiungatur absque narrata mutatione aliqua in ipso Iesu, qudd postea co- nouerunt eti)relinquitur quod ex parte immutationis is diae occausatu fuerit quod non cognoueruteum,hoc est m neque species iisibiles neque species audibiles perueniebant ad dincipillos ex integro noc est cum omnibus coditionibus quaa ab obiecto habebat,quod sine miraculo non fuit.Postea aute sub tracta hac miraculosa suspesione immutationis,cognouerui cu .rr iij Dicit
1052쪽
Disis ergo eis Iesu,pum. prostioli. Blando nos ne sat Igatos sine fructu nocte illa discipulos,verὰ sibi charos ut filiolos appellat.mnouid. Legendum est. Numquid pulmentar, habeti, Z vel adverbii,nu quod pulmentariu habetis 3 Graeca dictio non est sim plex sed eopolita ad significandu cibu qui adiungitur, proculdubio pani: sed interpres cares yprio vocabulo eius quod vulgari Italico dicim' copanatico,vius est pulmetarii nomine ad significandu c5muni nomine cibu qui cu pane comedit:qualis est ca
trahere prae multitudine piscium. Dicit ergo discipulus ire que dilige- Iesus,Petro dominus est. Ioanes dono intellectus incipit prae cetteris donari.na c5ferendo multitudine pisciu difficultate tracturetis cu verbis illi' hors qui in littore tuc eis dixerat, mittite in dexteras partes & iuenietis,coclusit & intellexit m ille homo in littore est Iesus. Et hoc indubiὸ asseruit Petro . sibi valde familiari. yimo .deest ergo, Petrus quir audisset quia. pro, P. dominus e g. Quead modii intellect' Ioanis, ita amor Petri ad adeudii Iesum describit: quod statim quia audiuit, relictis Oibus luit ad Iesum. Tunica. pro superindumento. Graeca enim dictio non sivificat tunicam sed super indumentu quicquid sit illud supremu vesti .
mctum. quod palliu appellari videtur. Succinxi e.ut corpus tantum operiret,no crura & inferiores partes, Erat enim nu in Cr
sitfe in mare.Non dicit quod ambulauit super mare sed quod
se misit in mare. Erat enim ta paru alta aqua vi posset ambulare homo in illa. I aute discipuli naui 'o. pro nauicula, venerunt λ. enim lue erantὰ terra, sed quasi. pro,circiter. bitu ducentis , A dictione n5. hucus i ,est parAbesis. & refertur ad reddeda ratione quare Petrus mini se in marὸ absq; periculo quia parsi .c dista bit a terra. Ita q, & Petrus ambulare & nauicula alii vehi potassent. in duobus enim palmis aquae nauiculae natant. Trabentes rete pisciu. ut ergo desienderunt ιη terram,videru t. P vidct pruna
'sit r.m piscem se perpositu. re pane. Discipuli alij trahentes rete.ἡsauicula descenderunt continuantes tractum:& ubi descederunt, vident eongestas prunas & piscem quem ipsi non attulerant positum super pruna .lesiis enim angelorii ministerio G piunas de pisce & pang attulerat & disposuerat, sitie de nouo formauerat, praeparans partem salte prandij Dico autem parrem rquia iussit asscrri ex piscib' nouiter captis, no ad superquit axe. Mit
1053쪽
Disit eis Isia: irre de pisciuem quos prendidistis nunc. Ascendit Sι- mon Petrin. Tacet euangelista quae Petrus dixerit Iesia aut econuerso:& Petru qui cu Iesu erat,ad praeceptu Iesu praecipientis ut afferrent de piscibus captis,coiiscendisse nauem ut celeri iis implorentur iussa describit. Ita in ubi prius alii discipuli fuerant in nauicula de Petrus extra,modo alij diicipuli sunt in terra cotinuantes tractum retis & Petrus ascendit in nauiculam ad trahendum rete. Et traxit rete in terram plenum magnis piscibus entum
matribus. Petrus in nauicula describitur quod traxit rete in terram,non quod solus traheret sed quod ipse ὁ nauicula subleuabat rete.facilitans tractum: ut ipso sic se bleuante rete plenum piscibus prope terram,relia uorum discipulorum in terra trahentium tractum quodammodo efficeret subleuando. Et quum tan-ri. pro, tot, eFnt non scissam rete. Miraculo dignum euangelista censet quod tot magni pisces simul tracti fuerint absque icis soneretis: ut intelligamus & hoc ad cumulum miraculi accessia se. Duii eis Iesus.Venite. Reuerentia discipulorum retinens eos ab appropinquatione ad Iesum insinuatur,describendo Iesus inuitauit eos venite. Prandete. Hinc apparet quὁd illo tempore non tantdm cornabatur, sedetum prandium fiebat. Erat enim mane quum hoc gestum est. Et nemo audebatiustumbentuum. pro . discipulorum, Intei rogare sam,m quum 3 Describitur quὁd antequam discuberent,quando Iesus dixit eis venite prandete,discipuli cognouerunt ipsum esse Iesum. scientes.Vtrunq; dicit eua
gelista:& quὁd non audebat interrogare,& qudd sciebat ipsum esse Iesum,ut intelligamus no pusillanimitatem , sed reuerentia discipulorum retrahentem tum ab appropinquatione ad Iesumtum ab interrogatione: & reuerentiam retrahentem ab utroq;, causari a scientia a certa notitia quod ipse esset dominus, quia, pro quὁd dominus est. No dicit quia Iesus est sed quia domin est: vi rationem reuereriet retra tiuae intelligamus ex dominio. Et venit Iesias, accepitpanem, π dabat est.Omnia sunt prisentis temporis. Legendu est, Cr accipitpa em o daseu: π piscem limi-titer. Dicedo & veni significat accessum Iesu ad eos ia discumbentes:ta quam lesus officio ministriongatur:dum describitur quod nosolum venit sed accipit panem & piscem & dat eis quς
parauerat. Hoc iam tertio. pro .hac iam tertia vice, miratis latus est
Isus discipulis suis ouumsurrexisset a mortuis. Non solum manifestatione,sed tertia manifestationem asserit Ioannes hanc fuisse:
xt tutelligam' manifestationes alias ab aliis scriptas,fuisse postrr iit; hanc.
1054쪽
hanc.Ita antequam discipuli conuenirent In molem Galilaeae constitutum illis a Iesu, fuit haec apparitio iuxta mare Galilaeae. vi etiam sic impletum sciamus m Iesus praecessit eos in Galilaea. CSed bene nota si non dicit hane tertiam manifestatione absolutὸ quqniam ipsemet scripserat quatuor) sed dicit tertiam discipulis suis. Veriam non caret quaestionis scrupulo haec assertiorquia apud Lucam lesus ipso die quo resurrexit manifestatus est discipulis in Emaus, ac per hoc ista non est tertia discinulis suis. sed quarta solutio est quδd appellatione discipulorum I annes gratia materiae intelligit Apostolos. Dico aute gratia materiae hoc est resurrectionis Chinni testis cadae appellasse illos discipulos,qui erant decreti proprii testes resurrectionis Christi,
bos autem constat esset Apostolos: ut patet Actuum primo di cente Petro,oportet ex his unum testem nobiscum fieri resurrectionis eius ad plebem. It costat illos duos discipulos in Ema non fuisse apostolos:quoniam ipsi regressi in Hierusalem inii nerunt congregatos undecim. Cht significantius libra num rum pluralem .discipulis suis: vi no supputetur manifestatio illa qualesus ipso quo resurrexit die.Apostolo Petro soli apparuit. Remanet itaque solida veritas hanc esse tertia manifestationem Apostolis in numero plurali. ergo prandissent. Iesus no mi nima mysteria exercuit immediate post sumptum cibum. Nam& sacramentum Eucharistiae instituit post coenam: & in die re surrectionis postq comedit coram diicipulis,aperuit illis sensam, dedit spiritumsanctu:& nunc post prandiu committit Petro pontiscatu.Vt discamus ab exemplo tam coena q prandiu sic sume re, ut nullum p stetur impedimentu exercitiis spiritualibus vinon minils idonei simus ad exercitia spiritualia. Dixit Simoni Petro Iesu. Simon Ioannis.pro, Iona .Pater enim simonis Petri n5 Ioannes. sed Ionas vocabatur.ut clara patet Mat.i6.Simo bar Iona, hoc est filius Iona. Diligis me. Aium curam ovium c5mittat non
petit scis aut potes aut visaed diligis me. Non dicit diligis oves meas .diligis praemia mea. promtissiones meas & huiusmodi, sed
diligis me. Plia hi,3 Clarisis dixisset interpres plus ubi. Ita quod duo petit alterum est diligis me alterum est plus q si Et haec, comparatiua conuincit 2 alloquitur Petrum ut distinguitur abi aliis Apostolis: ut hinc clarὸ constet pontificatu commissbm ita retro m nulli alij Apostolo. Dicit Prima Petri resposio. Etiam Assirmat quae situ. Tuscis. Affert ipsiim Ielum in testem interni affectus ipsius Petis, prostens per hoc Iesum videre cor
1055쪽
Petri. Quia. pro,P,ama te. Explicat hoc Petrus,ne aTrmatio dicta etiam domine intelligeretur extendi ad totum quaesitu .R fugit enim Petrus respondere ad secundam quaesiti parte.s plusu hi. Hoc enim non nisi temere & praesemptuose potuisset assi mare. Et propterea explicat afferendo Iesum in teste quo ad primam tantum quaesiti partem scilicet diligis me dicendo tu sci,
amo te. Dicit eis .pasce agnos meos. Vide quibus verbis pontificatus comittitur, ad similitudinem pascentis agnos mandat ut cibum animae det agnis,non ursis non leonibus,sed agnis,sed hominibus similibus agnis, non qualicunque ratione sed quia mei sunt Ideo petij diligis me plus u bi,ut ex maiori dilectione erga me, assumeres studium atq; onus pascendi agnos no tuos sed meos.Nulla merces, nulla mercedis ratio nulla Petri utilitas l- ponitu resed solus christi amor exigitur & affertur ratio pascendi agnos Christi. Dicit ei iurum . pro rursus secudo. Narrat Euangelista φ non solum secundo sed etiam rursus hoc est velut a ea pite incipiens interrogauit. Simon Ioanis. Pro Iona, diligis me3NO repetit secundam partem prilis quaesitis scilicet plus qlii ne putaret Petrus repet j interrogationem quia non responderat ad secundam particulam: ut intelligeret repeti interrogationem propter prima particulam. Hi de praecise verbis facta. . it in etivi
mine tu scis quia .pro, , ain' te. Repetit responsione Petrus de verbo ad verbu & propterea non est opus expositione repetere. Dicit ei, pasce agηos meos. pro rege oves meas. Aliis verbis utitur modo,ubi prius dixerat pasce, modo dicit rege. sed aduerte si Graeca dictio non significat regere communiter sed regere pastoraliter quod quia Latinus sermo no potest explicare unica dictione, ideo tulisis putauit interpres dicere pasce. e Et ubi prius dixerat agnos meos,modo dicit oves meas,quq sunt matres agnoris.
sed & oues sine cornib' sunt & inermes sicut agni. Et per bos
duos actus pascere.s®ere uniuersa officia necessaria animabus coprehensa sunt. Pascere enim est prouidere de cibo animae. regere verd est prouidere illis educendo & inducedo stabulando& illa faciedo quae apud Eete.c. .scribuntur, quod est guberna re animas secundu expedietia saluti animaru ipsaru. Dicit ei tertio. Ideo Iesus multiplicat quaestione de amore sui: ut intelligamus primu secundum & tertiu requisitu ad pontifice esse amorem ipsius Iesu.& hinc totu negotiu pendere.& sine hoc amore no esse potifice aut pastore nisi aequivoce. Vt disceremus nullii esse assumendu ad pastorale officiu nisi credatur teste Iesu 2, amet ipsum
1056쪽
Iesum hoc est nisi credatur in veritate conscientIae coram deo mille a net Iesum. Et similiter ipse qui assumitur in pastorem niul eoram deo cognolcat se amare Iesum,nulla debet ratione pastorale officium suscipere. Simon Ioannis. pro,Iona, auras me3 Bis in terrogauerat diligis me:modo interrogat amas me,augendo interrogatione. Diligere enim voluntatis est eligsitis bene velle alicul: amare autem impetu addit affectus,significans 'l beneuolentiae actus extenditur usq; ad appetitum sensitiuum in quo es passio amoris: hinc enim tractum est ut vehementer diligere dicatur amare. Caristatus est Petrus. quia dixit ei tertio amas me 3 M mor Petrus eius quod acciderat ei ante morte Christi q)Lquum dixisset paratus erat in carcerem x mortem ire cum Iesu, audierat quam nesciebat futuram negationem contristatus est modo incipiens dubitare de aliquo malo futuro. Et dicit ei. Domime tu omnia nosti Bla dixerat etiam domine:modo no audet assciere,
sed plus credens scietiae Iesu et sibiipsi, q cordi proprio dicit domine tu omnia scis etiam mea intima tam praesentia quam futura. Tvsiis. pro tu cognoscis. Non desistit tamen inuocare ipsum testem, quia. pro, i, amo te. Perseuerat Petrus semper retetendo idem verbum amo te. Sentiebat in seipso Petrus affectu amoris erga Iesum:&propterea quavis bis Iesus interrogauerit, diligisme,ipse tamen semper res dit amo, plus respodens pote conscius sui Pprij affectus erga Iesum. Dicit ei. Deest Iesus, oues meas. Secuda vice dixerat rege oves meas modo dicit pasce oues meas. Ita uterq; actus pascendi & regiat explicatus est respoctu oviu: respectu autem Uno selus actus pascendi explicatus est ea ratione quia regime pastorale principaliter respicit oves, de velut accesseriὸ agnos cibus aute utrisq; est aequὸ necessarius. Et absq; vlla exceptione tam agnos,q oues comitrit,ut intelligamus non has vel illas oves non hos vel illos agnos ed omnium agnorum ac ovium curam Petro comitti. CEt quavis omnium Christianorii cura comista intelligatur Petro, soli tame praedestinatis qui soli agni Sc oves Iesu Grilli sunt explicantur pascendi& regedia Petro: quia huc tendit institutio pastoralis orcij Securae. ut praedestinati passu & regimine spiritus semetur.& pe duc tur ad beatitudine. CComittuntur aute pascedi & rcgendi pastoraliter, ob nom ne auiu & agnoru: ut intelligamus regime, Petri institutu ut sit regimen hominu inermiss,hominu appeten- tiu pasci & reθi a pastore,ut sit regime non vles gladio sed baculo pastorali,no ad percutiendused ad dirigenda oues.Ita tame ut
1057쪽
sex in regimine past orati intelligatur etia seruare agnos Moues a Iupis,leonib'& vrsis:prout debet & decet pastore seruare grege ab his. boc eoi est illud regi me de quo superids dic tu est bon'pastor anima sita dat pro ovibus:tuedo oues a lupis,seonib' & reliquis ad perditione animaru no rem non corporu) tendentibus falsa doctrina vel peruersis studiis,institutis, suasionibus, moribus &exemplis. Amen amen dico tib . iniuncto officio pastorali subi in
git fructu, in praesenti vita sit bsecuturu ad significandu fructu of
heij pastoralis in praesenti vita esse martyrium. Quum esses immor.
Descripturus martyriu Petri,ut magis memoria retineretur,metaphorico utitur sermone a cotrariis coditionibus aetatu iuuenilis scilicet & senilis. Et propterea tria praeteritae aetatis comemorat.Primu adolescentiam, licedo quum esses iunior. Significatur enim per hoc quod tuc erat iuuenis:& minor stas comemoratur. Cingebas te. Secundo comemoratur facultas cingedi seipsunt. ad
literam significado facultate utendi manibus libere, ad cingendum seipsum. Et ambulabas ubi. pro . quo, volebas. Tertio comemoratur libertas ambulandi ad desiderata loca. Quo contra describit cMitiones aetatis senilis inbiungedo. autesenueris. Et hinc clarὰ patet Petrii tunc fuisse iuuene: tuu quadraginta ferὸ anni fluxerint post hcc verba usq; ad morte Petri, qua ibi ac metaphora describit Iesus. Exstaei manus tuas. senili debilitate iam impotetes. Et alim te cι ei. Ad litera senex impotes uecingere,extedit manus ne impedimeto sint officio cingendii &alius cingit O. Et ducet quo tu non vis. superfluit tu. Sicut cotra illud cingebas te proculdubio manib' tuis) descripsit extedes manus tuas de alius te cinget,ita cotra illud & ambulabas quovolebas desin ibit & ducet quo n5 vis. Ad literam enim senes ducuntur quandoq; quo non volust. Hoc autem dixit. Explanat Euangelista quorsum haec dixerit. Significans qua morte clarificaturus. pro, glorincaturus, esset dem Genus mortis signiscari explicat dicendo qua morte. extensione siquidem manuum mors micis significata est. Quae etiam significatur ex hoc quod dicitur,alius cinget te qui enim cruci attigebantur, ligabantur prius in ipsa cruce. Quod dicit 3c ducet quo non vis, mortem ipsam violentam ac crudelem signiscat. inam voluntate naturali non soldin Petrus sed etiam ipse Christus non voluit. Vnde de dixit. non sicut ego volo fiat sed sicut tu vis. CHaec scripsit Ioannes postquam
iam Petrus crucifixus erat. nam scripsit mortuo Domitiano. Petrus autem fuerat crucifixus vltimo Neronis anno. Et propterea
1058쪽
suturum glorifieaturiis refertur ait lepus prolatoru a Iesu verborum non ad tempus quo scriptum eli euangelium. Et quum hoc dirasset dicit ei.siquere me. Ad litera mandat ut corporali gressu sequeretur Iesum ambulante seu incipientem ambulare .mysterili tamen imitationis sui crucifixi intendens:vt postea declarabit.Conuer M. Deest.aute, Petrin.Corporaliter vertit se Petrus
sequedo Iesum. Vidit ita discipulum que diligebat Iesu sequve.cor potali gressu.Quanis seli Petro Iesus dixe it sequere me,loannes non iussus secutus est etia post rei gii 'etri: & Petrus versias
retro vidit Ioannem sequentem. Qui Crrezubuit. pro,cecidit. Noenim sedit aut iacuit sed capite cecidit. In cor asuperpectas eius,m di xit. domine quis est qui tradet. pro tradit,re3No vane Ioannes
rui selitus est describere seipsum ab una conditione scilicet que iligebat Iesus familiarib' signis modo describit seipsum i ea
su iuper peii' in coena:& actu interrogadi de proditore. sed usus est tot pcipuis beneuoletiae. familiaritatis ac fiduciae indicus ad significandu in quale gradu post Christi negatione Petrus ascit fuerat:ut scilicet ipse Petrus interroget pro Ioanne ta dilecto,ta domestico ipsi Iesii. qui Petrus antequa negaret Christu interpellabat Ioanne ut interrogaret Iesum. V t intelligamus in magnis internam amicitiam dei ascribi quadoq: homines post cibmina quam ante habuerat Acsi apertius dixisset conue sus Petrus vidit illum discipulum quem diligebat Iesus, cui ipse Pet
innuit in coena ut interrogaret Iesum. &c. Hunc ergo. superfluit ergo, uum uulssit Petrin,dicit Iesu. domine bie autem qui δε Verbum multu commune: sed ex subiunctis apparet de genere mortis seu de morte Petr' quaesiuit. Dicit ei iesis. Sic.Corruptus ea textus Latinusino ab interprete .sed a nescio quo Legendu est. Reu voti manere donec veniam quid ad te 3Ita quod non est adverbium
sie,sed coniunctio coditionalis si. Et ita quilibet debet non solii legere in ecclesia sed delere de proprio codice sic. sit hoc auctoritate veritatis Euageli :quia no est mutadus sensus textus vagelici Ppter inueteratu errore scriptoria. Et est sermo nihil desniens,nisi cr non pertinebat ad Petru si Iesus vellet manere Ioanne usq; ad suu aduentu Tu me sequere. Hinc apparet i myste tu intendebat imitationis, madando sequere me.nam clare patet hoc nue repeti quo ad mysterium imitationis . tu mes quere imitado morte crucis hoc pertinet ad te, Sc nospectat ad te si Ioanne volo manere donec veria.Exivit ergo sermo i Ze inter fores quid.Pro,quod, is puta ille non morit .subiugit Euage'ista se
1059쪽
sta sensum in quo Apostoli intellerteriit verba Christi de Ioane. ruod scilicet intellexerunt Iesum insinuasse per illa reprehen
one Petri quod Ioannes no moreretur, sed victurus esset τ'. ad secundum Christi aduentum,cum quo sempiterna deinceps
gloria frueretur. 8r non rixit eι IUM,non moritur. Non aselli Euagelista sensem diuulgatu inter Apostolos esse falsum sed a
rit m Iesus no asseruit illii sensum quia vere nullii sensum de masione aut non masone Ioanis asseruit.Ita 2, non intedit Luag Iista dicere, δή non dixit lesus non moritur,id est b c verba non moritur Quoniam nec Apostoli dicebat quod Iesus dixerit haec verba)sed intendit dicere, & non dixit, non asseruit Iesus non moritur,id est sensum fgnificatum per haec verba non moritur.
quem sensum Apostoli intellexerant. Sed sic. pro,s,emm volam nere donec veniam quid ad teὶ Hinc etiam protervi possunt comuinci quod corrupte legitur adverbium sic. nam ab euangelista
repetitur unica oratio, u eum volo manere donec veniam quid ad te.non esset autem unica oratio legendo adverbium sie a
opus fuisset repetere quid ad te,si esset altera oratio : sicut non est repetitum tu me sequere. CAduerte bic quod ex sensu diuulgato inter apostolos,apparet quod de secundo Christi aduetudictum sit donec veniam. &s militer quod de mansione in hae vita dictum sit manere. Sed quia nihil asseruit Iesus nec euangelista aliter declarauit,sensus literatis esse videtur, quod si
eum volo manere in hac vita donec veniam quid ad te8 Et muruto minus ad te potinet scire si eum volo mancre sine aliquo genere mortis violentae donec veniam ad accipiendum eum ad me. ad quem enim non spectat scire mortem vel vitam Ioannis, multo minus spectat scire genus mortis. super quo genere orta dc format fuerat uerrogatio Petri,quae retis hic aute quid. Et scripsit haec euangelista ut intelligerent pastores ecclesiae nospectare ad eos qu rere futuros euetus eoru quq ex volutate pe- dent Iesu. Satis est eis solicitos esse de praecepto eis facto. tu me feci uere, tu me imitare. Hic est discipulm illi qui testimonitis peditit de his. π baec. Et stimin quia pro quod, verum ess te Amonium e . Ioannes in persona totius ecclesiae loquitur, dicendo & sciamus. Quod proculdubio spiritu sancto agente dixit ut non ipse solus sed uniuersa ecclesia certitudinem prosteatur veri testiarnonh. sunt autε r aha multa quae ferit sese. superius dixit multa alia miracula facta a Iesu in conspectu discipulorum,non scripta tu libro ho iodo extendit sermone ad quaecunque fo
1060쪽
cta fue figna fi uenon signa,siue in conspectu discipulorum siue
re posse. sui erfluit posse.& segendii in est. Capturum pes scribendi Iunt pro scribendi forent libros. Non dicit nec ipsum arbitror naudii capturii illa Dicta si scribeda essent, sed libros qui scribendi forent: ut intelligamus quod no de ipsis faciis a Iesu.sed de libris arbitratur quod mundus no caperet. Vt intelligamus cuJdde innumera multitudine librorum conficiendorum si per singula scriberentur fatia Iesu loquitur:&percipiamus hyperbolica figura non latenter sed manifeste is uim uti,non in persona ecclesie sed in persona Ppria. Apparet enim manifesta hype bole dicendo quod si scriberentur mundus non caperet.constat nanque quὁd u scribuntur in inudo scribuntur. Sed sicut describentes maximam velocitatem dicimus velociorem aquilis aut vento, Sc describentes maximam albedinem dicimus albiorem niue,&similia: ita Ioannes significat maxima multitudinem factorum a Iesu ex hoc quὁd si sigillatim scriberentur, mundus no caperet libros continentes tot facta. Et sicut non mentitur nec falsiim dicit dicens velociorem aquilis aut vento,candidiorem niue & huiusmodi quia intelliguntur haec hyperbolice dicta lenon ad fallendum seu ad significandum magnam velocitatem. et magnum candorem,&c.)ita nihil mendacis nihil falsi biearbitratur Ioannes: quoniam hyperbolice se manifestat loqui ad signis cadum innumerabilem multitudinem factorum Iesu. Cui est honor & gloria in sicula saeculorum. Amen Caietae die. as. Maij.i 28. Commentariorum Thomae de V io Caletani Cardinalis sancti X isti in euangelium secundum Ioannem Finis.