Opera

11쪽

CL. CLAUDIANI

PUBINI ET OLYBRI FRATRUM

CONSULATUM

PANEGYRIS.

Soli qui flammigeris mundum complexus habenis, volvis inexhausto redeuntia saecula motu, Sparge diem meliore coma crinemque reperi, Blandius elato surgant temone jugales, Emantes roseum frenis spumantibus ignem. Iam nova germanis vestigia torqueat annus Consulibus laetique petant exordia menses. Scis genus Auchenium; nec te latuere potentes Anniacta nam saepe soles ductoribus illis Instaurare vias, et cursibus addere nomen Ioriis neque per dubium pende Fortuna favorem, Nec novit mutare vices sed fixus in omnes Cognatos procedit honos quemcumque require me de stirpe virum, certum est de consule nasci. Per fasces numerantur avi semperque renata Is Nobilitate virent, et prolem fata sequuntur, Continuum simili servantia lege tonorem. Nec quisquam procerum tentat, licet aere vetusto

12쪽

u DE PROB. .ET OLYB CONS.

Floreat, et claro cingatur Roma senatu, Se jactare parem sed prima sede relicta mAuoheniis de jure licet eertare secundo. Haud secus ac tacitam Luna regnante per Arcton, Sidereae cedunt acies, eum, fratre retuso, Emulus adversis flagraverit ignibus orbis.

Tunc jubar Arcturi languet tunc fulva Leonis ESIra perit Plaustro jam rara intermicat Arctos, Indignata tegi; jam caligantibus armis,

Debilis orion dextram miratur inermem.

Quem prius aggredisr veteris quis laeta Probini Nesciat aut nimia laudes ignoret Olybri soVivit adhuc completque vagis sermonibus aures, Gloria fusa Probi, quam nec ventura silebunt Lustra, ne ignota rapiet sub nube vetustas. Illum fama vehit trans sequora, transque remotas Tethyos ambages, Atlanteosque recessus. II

Audiit et gelido si quem Maeotia paseit Sub Iove, vel calido si quis conjunctus in axe Nascentem te, Nile, bibit. Virtutibus ille

Fortunam domuit nunquamque levantibus alte Intumuit rebus; sed mens, cireumflua luxu, o Noverat intactum vitio servare rigorem.

Hi non divitias nigrantibus abdidit antris; Nec tenebriis damnavit opes sed largior imbre,

Sueverat innumeras hominum ditare catervas. Quippe, velut densos, eurrentia munera, nimbos, ASCernere semper erat populis undare penates; Assiduos intrare inopes, remeare beatos.

Praeceps illa manus fluvios superabat Iberos, Aurea dona vomens. Sic quis tellure revulsa, Sollicitis fodiens rimatur,ollibus aurum so antum stagna Tagi rudibus stillantia venis, Effuxere decus quanto pretiosa metallo Hermi ripa micat quantas per Lydia culta Despumat rutilas dives Pactolus arenas. Non mihi centenis resonent si vocibus ora, SMultifidusque ruat centum per pectora Phoebus,

13쪽

Acta Probi narrare queam, quot in ordine gentes Rexerit, ad summi quoties lastigia juris venerit, Italiae late cum frena teneret, Illyricosque sinus, et quos arat Africa campos Sed nati vicere patrem solique merentur victores audire Probi non contigit illi Talis honor, prima cum parte viresceret aevi: Non consul eum fratre fuit. Vos nulla fatigat Cura, diu majora petens non anxia mentem sSpes agit, et longo tendit praecordia voto. Coepistis, qua finis erat: primordia vestra vix pauci meruere senes metasque tenetis Ante genas dulces quam flos juvenilis inumbret, oraque ridenti lanugine vestiat aetas. o Tu, precor, ignarum doceas, Parnassia, vatem, Quis Deus ambobus tanti sit muneris auctori

Postquam fulmineis impellens viribus hostem, Belliger Augustus trepidas laxaverat Alpes, Roma, Probo cupiens dignas persolvere grates, SSedula pro natis dominum flexura rogando, Ire parat Famuli currum junxere volantem, Impetus, horribilisque Metus, qui semper agentes Proelia, cum fremitu Romam comitantur anhelo,

Sive petat Parthos, seu cuspide turbet Hydaspen. Sorii ligat axe rotas hic sub juga ferrea mittit Cornipedes, rigidisque docet servire lupatis. Ipsa triumphatis qua possidet aethera regnis, Assilit, innuptae ritus imitata Minervae.

Nam neque caesariem crinali stringere cultu, Ss Colla nec ornatu patitur mollire retorto: Dextrum nuda latus, niveos exserta lacertos, Audacem retegit mammam; laxumque coereens Mordet gemma sinum nodus, qui sublevat ensem, Album punire pretus diseriminat ostro sommetur decori virtus pulcherque severo Armatur terrore pudor galeaeque minaci Flava ruentarum praetenditur umbra Jubarum;

Et formidato clypeus Titana lacessit

14쪽

Lumine, quem tota variarat Mulciber arte. MHic patrius Mavortis amor, fetusque notantur Romulei pius amnis inest, et bellua nutris. Electro Tiberis, pueri lamantur in auro et Fingunt sera lupam Mavors adamante coruscat. Iam simul emissis, rapido velocior Euro, ImFertur equis, stridunt Zephyri cursuque rotarum Saucia dividuis larescunt nubila sulcis: Nec traxere moras, sed lapsu protinus uno, Quem poscunt, tetigere locum qua fine sub imo Angustant aditum curvis anseactibus Alpes, loci Claustraque congestis scopulis durissima tendunt, Non alia reseranda manu, sed pervia tantum Augusto, geminisque fidem mentita tyrannis. Seminus turres, avulsaque moenia fumanti Crescunt in cumulum strages, vallemque profundam AEquavere jugis stagnant immerga cruore III Corpora turbantur permixto lanere Manes. Haud proeul, exacto laetus certamine, victor Caespite gramineo consederat, arbore fultus Acesine humeros dominum gavisa coronat IIS Terra suum, surguntque toris majoribus herbae. Sudor adhuc per membra calet creberque recurrit

Halitus, et pseidi radiant in casside vultus. Qualis, letifera populatus caede Gelonos, Procubat horrendus Getico Gradivus in Haemo. Icto Exuvias Bellona levat Bellona tepentes

Pulvere solvit equos immensaque cornus in hastam Porrigitur, tremulisque ferit splendoribus Hebrum. Ut stetit ante ducem discussas Roma per auras, Conscia ter sonuit rupes, et inhorruit atrum IMMajestate nemus. Prior hic, M O numen amicum i Dux ait, et legum genitrix, longeque regendo Circumfusa polo, consors adjuncta Tonanti, Dic, agedum, quae causa vis p cur deseris arces Ausonias, coelumque tuum die, maxima rerum imNon ego vel Libycos essem tolerare vapores,

Sarmaticosve pati medio sub frigore Coros,

15쪽

Si tu, Roma, velis. Pro te, quascumque per oras Ihimus; et, nulla sub tempestate timentes, Solatilio Meroen, bruma tentabimus Istrum. assTum regina retare: ' Non me latet, ine ne rector, Quam tua pro Latio victricia castra laborent: Nec quod servitium rursus Furiaeque rebelles Edomitae, paribus sub te decidere triumphis. Sed precor, hoc donum, cum libertaste recenti o Adde, precor, si vera manet reverentia nostru Sunt mihi pubentes alto de semine fratres, Pignora cara Probi festa quos luce creatos Ipsa meo fovi gremio cunabula parvis Ipsa dedi, cum matris onus Lucina beatum I S Solveret, et magnos proferrent sidera partus. His ego nec Decios pulchros fortesve Metellos, Praetulerim non, qui Poenum domuere ferocem,

Scipiadas, Galliaque genus fatale Camillos. Pierii pollent studiis, multoque redundant m Eloquio ne desidiis, dapibusve paratis, Indulgere juvat nee tanta licentia vitae

ripit, ut mores aeria lasciva relaxet: Sed gravibus curis animum sortita senilem, Ignea longaevo frenatur corde juventus. ISSIllis quam propriam ducunt ab origine, sortem Oramus, praebere velis, annique futurum Devoveas venientis iter non improba posco:

Non inaurea dabis domus hoc de more requiriti Annue: sic nobis Mythicus famuletur Araxes, ImSic Rhenus per utrumque latus Medisque subactis Nostra Semiramiae timeant insignia turres: me fluat attonitus Romana per oppida Ganges. Duetor ad haec: optata jubes ultroque volem

Diva, rogas: non haec precibus tentanda fuissent. ISSUsque adeone meam condunt oblivia mentem, Ut pigeat meminisse Probi, quo vindice totam Vidimus Hesperiam, fessasque resurgere gentes ZAnte dabunt hiemes Nilum per numina damae s

16쪽

Errabunt, glacieque niger damnabitur Indus o

Ante Thyesteis iterum conterrita mensis, Intercisa dies refugos vertetur in ortus, Quam Probus a nostro possit discedere sensu. Dixerat, et velox jam nuntius advolat Urbem. EXtemplo strvuere chori collesque canoris I SPlausibus impulsi, septena voce resultant. Laetatur veneranda parens, et pollice docto Iam parat auratas trabeas, cinctusque micantes

Stamine, quod molli tondent de stipite Seres, Frondea lanigerae carpentes vellera silvae; im

Et longum tenues trarius producit in aurum, Filaque concreto cogit squalere metallo. Qualis purpureas praebetat candida vestes Numinibus Latona suis, cum sacra redirent

Ad loca nutricis, jam non errantia, Deli; IBSIlla feros saltus et desolata relinquens Maenala lassato certis venatibus arcu; Phoebus adhuc nigris rorantia tela venenis, Exstincto Pythone, ferens. Tunc insula notos

Lambit mire pedes, ridetque Emus alumnis a

Lenior, et blando testatur gaudia fluctiste Proba praecipuo natos exornat amictu' Quae decorat mundum cius Romana potestas Fetibus augetur. Credas ex aethere lapsam Stare Pudicitiam, vel sacro thure vocatam MIunonem Inachiis oculos advertere templis. Talem nulla refert antiquis pagina libris, Nec Latiae cecinere tubae, nec Graia vetustas i Conjuge digna Probo nam tantum coetibus exstat Femineis, quantum supereminet ille maritos mota sibi certantes, sexu quid possit uterque, Hunc legere torum taceat Nereida nuptam Pelim o duplici secundam consule matrem, Felicemque uterum, qui nomina parturit annisi Ut sceptrum gessere manu, membrisque rigentes Aptavere togas, signum dat summus hiulca N Nub Pater gratamque facem per inane rotantes,

17쪽

DE PROB. ET OLYB CONS.

Prospera vibrati tonuerunt omina nimbi. Eos Accepit sonitus eiu vis Tiberinua in antris, Ima valle sedens arrectisque auritas haesit, lo unde repentinus coeli fragor uidet herbis Pallentes thalamos, et structa cubilia musco, Deserit, a Nymphis urnam commendat herilem. Illi glaue nitent hilauto hamina vultu, Coeruleis infecis notis, reddentia patrem is Oceanum crispo densatur gramine colis vertio luxuriat isto crinalis arando, Quam neque fas Zephyris frangi, nec sole perustam, aestivo eandore mori; sed vivida frondet, AEquaevum complexa caput taurina levantur o Cornua temporibus raucos sudantia rivos. Destillant per nectus aquae frons hispida manat Imbribus in liquidos fontes se barba reperiit. Palla graves humeros velat, quam neverat uxor Dia, percurrens vitreas sub gurgite telas. 225 Est in Romuleo procumbens insula Tibri, Qua medius gemina interfluit alveus urbes Discretas su eunte freto pariterque minantes Ardua turrigerae surgunt in culmina ripae. Hic stetit, et subitum prospexit ab aggere votum 2so Unanimes fratres, juncis stipante senatu,

Ire forum, strictasque procul radiare secures,

Atque uno hiluges tolli de limine famem

stupui visu suspensaque gaudia o m pressam tenuere diu mox inchoat ore ma' Respice, si tales sacris aluisse fluentis, Eurota Spartane, tuis. Quid protulit aequum

Fessus olor, valido quamvis decernere caestu Norint, et ratibus saevas arcere procellas 2

En nova Ledaeis sobolas fulgentior astris Ego Ecce mei cives quorum jam ignifer optat

Adventum, stellisque parat convexa futuris. Iam per noctivagos dominetur Olybrius axes,

Pro Polluce rubens, pro Castore flamma Probini. Ipsi vela regent ipsis donantibus auras, qS

18쪽

s DE PROB. ET LYR CONS.

Navita tranquillo moderabitur aequore pinum u GNunc pateras libare Deia, nune solvere multo Nectare corda libet niveos jam pandite coetus, Naides, et totum violis praetexite fontem. Mella ferant silvae Jam profluat ebrius amnis, raso Mutatis in vina vadis jam sponte per agros Sudent irriguae spirantia halsama venae. Currat, qui sociae roget in convivia mensae Indigenas fluvios, Italia quieumque suberrant Montibus, Alpinasque bibunt de more pruinasti rassVulturnusque rapax, et Nar vitiatus odoro Sullare, tardatusque suis erroribus Ufens; Et Phaethonteae perpessus damna ruinaue Eridanus, flavaeque terens quem a Maricae Liris, et Ebaliae qui temperat arva Galesus MOSemper honoratus nostris celebrabitur undis Iste dies semper dapibus recoletur Inmis. Si ait et Nymphae, patris praecepta secutae, Tecta parant epulis ostroque infecta corusco, Humida gemmiferis illuxit regia mensis. 265 O bene signatum fraterno nomine tempus lo consanguineis felix auctoribus anne lIneipe quadrifidum Phoebi torquere laborem. Prima tibi procedat hiems, non frigore torpens, Non eanas vestita nives, non aspera ventis, 2 o Sed tepido calefacta Noto ver inde serenum Protinus, et liquidi clementior aura Favoni, Pratis te croceis pingat te messibus aestas Induat auctumnusque madentibus ambiat uvis.

omni nobilior lustro tibi gloria soli TS

Contigit, exactum nunquam memorata per aevum, Germanos habuisse duces te cuncta loquetur

Tellus te variis seribent in floribus Horae; Longaque Perpetui ducent in saecula fasti.

19쪽

CL. CLAUDIANI

RUFINUM

LIBERI VPRAEFATIO.

Pnennaeo domitu Python cum decidit areu, Membraque Cirrhaeo fudit anhela jugo, Qui spiris tegeret montes, hauriret hiatu Flumina, sanguineis tangeret astra jubis;

Iam liber Parnassus erat nexuque soluto, sin erat erecta surgere fronde nemus: Concussaeque diu spatiosis tractibus orni Securas ventis explicuere comas:

Et qui vipereo spumavit saepe veneno Cephissos, liquidis purior ibat aquis. Io omnis, do Paeant ' regio sonat omnia Phoebum Rura canunt tripodas plenior aura rotati Auditoque procul Musarum carmine ducti, Ad Themidis coeunt antra severa Dei. Nunc, alio Domini telis Pythone peremto, SConvenit ad nostram sacra caterva lyram, Qui stabilem servant Augustis fratribus orbem; Iustitia pacem, viribus urina regunti

20쪽

IN RUFINUM

LIBER I.

Sagis mihi dubiam traxit sententia mentem, Curarent Superi terras, an nullus inesset Rector, et incerto fluerent mortalia casu. Nam cum dispositi quaesissem foedera mundi, Praescriptosque mari fines, annisJque meatus, Et lucis noctisque vices tunc omnia rebar

Consilio firmata Dei, qui lege moveri Sidera, qui fruges diverso tempore nasci, Qui variam Phoeben alieno jusserit igni Compleri, Solemque suo; porrexerit undis Io

Litora tellurem medio libraverit axe. Sed, cum res hominum tanta caligine volvi Adspicerem, laetosque diu florere nocentes, vexarique pios rursus labefacta cadebat Relligio causaeque viam non sponte sequebar SAlterius, vacuo quae currere semina motu Assirmat, magnumque novas per inane figuras Fortuna, non arte, regi quae Numina sensu

Ambiguo, vel nulla putat, vel nescia nostri. Abstulit hune tandem Rufini poena tumultum, Eo Absolvitque Deos jam non ad culmina rerum Injustos crevisse queror : tolluntur in altum, Ut lapsu graviore ruant. Vos pandite vati, Pierides, quo tanta lues eruperit ortu. Invidiae quondam stimulis ineanduit atrox 25 Alecto, placidas late eum cerneret urbem Protinus infernas ad limina tetra sorores,