Plutarchi Cheronei De placitis philosophorum naturalibus libri quinq

21쪽

De placitis philosophorum LI.L Fo.VI.

Pore constaret. Empedocles mundu unum quide:ueμrum mundu no esse uniuersum. esse aut p parua naturae uniuersae parte.reliqua uero di magna Pas te uacaritem esse materia. At Plato ex itibus ut uidet unu esse mundu coiicit di uniuersum unu:qcruideri colammatus no possit nisi ola comprehendat qa nisi unus sieeXUlaris.i.dei stis esse no possit. a deniq; si qd extraeus estppetuo incolume esse nequeat. Ad Platone

igitur inderi pol mundu consummatu no esse:nec emomnia cocinetralioquin homo quoq; consummatus esset:sed no omnia cotinet.Exemplaria aut multa esse

queadmodum in statuisledificiislpicturis:nam quo modo psectus si quid extra ipsum circu carri potest Iam uero immortalis no est nee esse quidem potest rquippe qui nativus sit. Metrodorus absurdus esse aiein latifundiis unicam spicam nasci: unuψ in infinito mundum.Quod autem innumeri sint ex hoc liquere quod innumerabiles sinteorum cauis. Si enim qui/busdam suis finibus finitus est mundus. Cauta auteinsin ite ex quibus constat: necesse est infinitos esse. Vbi enim sunt eausaelinibi effectus quoq; atqui caulsae indiuidua aut elementa. TVnde notionem dei homines habuerunt.

oici numinis essentiam hoc modo definiue - s ignitum spiritu intelligentiae participem for

. rnam nullam habentem:in qua uero cuminuelit se uertentem:omnviaq3 assimilantem. Habuerunt

autem notionem eius a decentia primum sumptam

22쪽

Plutarchi Ch eronei. i ' eorum quae uisuntur Nihil enim pulchri temere nee fortuito fit. Fit aut adhibita arce quadam concirina trice.Pulchrum uero esse mundum ex forma: colore amplitudine:stellari s mundu ambientium uarietate satet.Globosus etiam quae in primis forma censetur. Iaec enim suaru ipsa partium similis est. Rotudus autem cum siti partes etianum rotundas habet. Propter ea inquit Plato mes quae in homine augustissima psest in capite constituta est. Mundi quoq; color hone stus est.Caeruleo enim coloratus est qui purpureo firseior splendeti qualitate nitet:qua maximae gratia in

tensissimi ui coloris immensam adeo aeris uastitatera Prumpestex tanto interuallo cospicitur. Pulcher etia num mundus ex amplitudine.oium enim rerum ambitus summus di obtentus in suo qui 3 genere pul therrimus est ut in animante:ut in arbore. Absoluct& caeli decorem ea quae in eo cospicua sunt. obliquus enim circulus uariis distino, est smulacris in o can

cer est:post que3 leo posts hume uirgo ab hac eliaeleidest Hreipata brachia scorpionis:post quas scorpius

Sagittarius 8c capricornus:a capticorno aquarius stellati duo pistes. Ad haec aries di taurus:gemini* inrnumerabilia id genus alia deus idem p caeli conuexit rates sparsit.Vnde inquit Euripides. Stellantem caeli splendor chronon moneste distincta opus fabri periti Psecto notieia dei hinc magnopere cepimus. re Petuo eni tenore sol:lunariaeliquas Fera sub tetras

23쪽

De placitis philosophorum LLI. Fo.VII.

mersat uno existunt denuo eolore:aequa praeterea magnitudineriisdemi prorsus tempore:proinde qui nobis cultum deoru3 tradidere tres Oino ad hoc formas instituerunt. Primam a natura ducta. Secundam a se bulis.Tertiam legu authoritate testatam. Naturalis a philosophis docet .Fabularis a poetis.I egalis ab unaquaq; ciuitate costitui sere solet. Porro haec omnis in stitutio septe in parteis tribuitur. Prima ab his quae supera uisuntur ducitur. Dei enim notione ex apparen tibus primu habuere stellis equum ab his mirae rem congruentiae causas existere uiderenti ueluti ratas die noctisq; uices: hyemi'; N aestatis tortusv di occasus. Ad haec eoru 3 quae ex tarra ani narenturetin fruges ueenascerens. Idcirco eaelum olum horum patre arbitrati sunt:terra uero matrem.Et aerem quide Ppterea Pa trem P aquarum lapsus seminis uicem praebeat: terra. P matrem:qd matris uice has excipiat& deinde pariat.Caeterum stellas illi eu uiderent perenni cursu irruquietas:solem & luna3 luminis nobis authores esse

ab eo quod theasthe idest spectare dimitti thim idest

currere:theos unde nos deos) appelIauerunt. Altero tertio loco deos incomodosiincommodosi partici

sunt:& comodantes quide iunonem. Mercuriu. Cererem. Incomodantes aut poenas ultrices.Furias:Marte quorum uiolenta noxia numina uocis redimunt a

se depellunt. Quarti quinum ordinis deos:cum gestandis rebus:tum uero animi plurbasonibus praese

24쪽

eerunt. His amoremi ueneremicupidinemlillisi spem iusticiamiequitate.Sextu3 sibi locu uendicant fictilia

poetarum numina Hesiodus enim natiuis diis parentem constituere uo les.Huiusmodi eis genitores indarie coeons creonψ heteriona tapet p.Propterea hoc genus deorii fabulare uocatur. Septimae postremae notae aedignassiis sunt Q humano more:geniti:Ppter sua in homines brificentia diuinos honores meruerue Cuiusmodi Hercules. Dioscoridae seu Tindatidae. Liber pater.Humana aut specie hos esse deos.Ppterea mhibent i esum quae sunt nume haud dubie prepoteri rissimum est.Homo aut animantium olum honestissima est natura.quippe uirtute multifariam ornatus in mentis suae constitutione quae prestancissima pars estine de causa eos si inter homines optimae uita egerut praestabilissima eode modo parte honestatos esse ani ,

maduerterunt. . . : Quis deus.

Erumenimuero non ulli philosophorum que

' u admodum Diagorasmilesius.Theodorus cy.

. renensisEuemerus tegeates deos prorsus nullios esse censuerunt.Euemerus aut Callimachus cyre ,

neniis in iambis suis taxat hunc in modum scribens. I n suburbanum delubrum cosecti laetin quo iampri dem aereum qui finxit Iouem:insolens senex.impro ba uolumina scibat. Hae pro ea opinione dicta sint quae negat esse deos. Verum Euripides tragicus hoc iquidem aperte in medium afferre noluit:uidelicet ue

rens areopagi iudicium.Signifiicat autes hunc in mo

25쪽

Deplacitis philosophorum ULI. M. VIII

dum.Sysiphonem huius auctorem opinionis indus Ue.huiusmodii sententiae eius astipulatur ipse. Fuit enim tempus inquit cum soluta erat mortalium vita. di beluina uiolentiael administra.postea inquit exlex uita inductis antiquata est legibus. Post ubi inquiemanifestaria arcere delicta lex poterat. Clam uero delinquebant multi. tum quidam peritus uir mendaci adorsus oratione ueritatem restringere di suadere mortalibus P deus esset insenescibili perennans vita: qui hare se audit & uidet:ment 3 praepollet.Tollamus inquit poetica deliramenta congruenter Callimacho ita dicenti. Si deum nosti scito quoq; φ fictu nil no deo possibileratqui deus non omnia potest. Quandoquidem si deus est faciat inquit atram niuem. 3gnem gelidum.& op sedet & stetruicet uersa. Proinde Plato ille grandiloquus quum inquit deus affirmauit munda ad sui exemplum ipsius.olet obsoleta ut inquiunt comici arcadum castorum nugamenta. am quo palcto deus se intuens ipse mundum affinxit.aut quot modo globosum cum sit etiam ipse breuior homine

Anaxagoras autem hoc modo inquit. Promiscue ab initio manebant corpora. Mens uero diuina diges stea. minum* procuratiora eonfecit. Plato non manetia prima corpa.sed temere hue illuc agitata posuie. maduertes insit deus P re' copositio in dite positoni obstaret.oia ordine digessit. μ igit uter piliterlabituri uel eo maxime ψ deum res humanas Procul

26쪽

maerauthesum musa mundu construxisse eensuerueis Animal enim cu beatum di senii expersi cum bonorum umeris ibus eumulatum romnisq3 oino mors mali cohaerente quide illa beatitudine ae perenitate. Humanarum proculdubio rerum securus est. Alioquin qui imiser no sitisi opificis structoris more efferedas onerum moles subeatrarchitectandi ue mundi cura angatur.Tametsi deus ille que3 phibent:supiore illo seu

cum corpora immota erant:aut no erat Oino:aut temere mouebatur:aut deniq somno idulgebati di rursus insomniae:aut postremo horum neutri . Primum ad 3mitti no potestiquum deus sit aeternus: nec secundus Si enim ab aeterno somno indulgebati mortuus erat

quum mors aeternus sit somnus. qq somno opprimi deus qui potest Immortalitas enim qua deus pditus est cum eo P Pxime mortem accedit multu ad modudissidet.Restat ut uigilarit deus.quod si est: uel quo deficiebatur ad beatitudinem indipiscendar automni bus ea3 partibus expleuerat.Illo modo beatus esse nopoterat: cum beatitudo no fit si quidem deficiat:hoei nihilomagis. frustra em hoc moliebat si rei nullius indigus erat. Age uero si deus esti huius procuratione administiatur humanaequaobrem in deterrimo quo l fortuna praeclare agere solet contra eum praestatissimo quoq; pessimae.Ecce tibi Agamennon regnator bonus si mul atq; acerrimus armis:ab adultero adulterat acceptus dolos intereptus est. Huie item cogna

27쪽

in placitis Philosophorum Li.I. Fo.I.X

tione iunctus Herculesi cu de rebus humanis optime meruiss3 noxiis plaeri 3 mostris orbe defocato.a Dianira uenenatus di incautus cosectus est.Tales mundimente deum .Rnaximader caelestia sydera deos re. Democritus deum metem ignitam .mudi an ima 3. Pytha

goras principioF monada quides deu qui bonu quo

Q quae est unius natural men'; ipsa. In finibile autem dyadalgentu qui di malum .circa qua multitudo uera satur materialis. Est aut etianum uisibilis mudus des. Socrates di Plato unu. unigenitu suapte ire spote natum.singulare uerum germanuq3 bonum. Haec aute3 nomina ola in mentem spe stanc. Mens igic deus ab iuncta quaedam formalidest nulli omnino materiae mi κta. nulli patibili rei coalita .Aristoteles summu et dem deum formam abluistiami uniuersi spherae innittentem aethereo corpore quod ab ipso quintu uocas. Hoc aut in spheras diuiso natura quidem cohaerentes

opinione aut secretas .unaquanq; speraru anima3 esse existimati ex anima corporei costans corpusq; a the reum esse. uersatiliter mobile. Animam uero rationes immobile notus causam efficientem. S toici communiter censent deu ignem esse artificem uia procedente.in mundi creatione uniuersas seminales intra se rationes

complectentis per quas Oia e fato fiunt. Spiritu insu Per per uniuersum qdem mundu pertinentem. Apsellationes aut idetidem mutantem p uniuersae qua puadit naturae confinia. Deum etiam mundu bc stellas ia

28쪽

terram supraemamq3 omniu in aethere mentem. Ierarus specie humana deos. gitatione aut no sensu perspectiles prae exilissima imaginum natura. idem naturas quattuor alias censet genere quidem incorruptibiles:indiuidua:inane:infinitum:similitudines.haeau tem dicuntur si milaritates di elementa. De geniis di heroibus. Onsequenter huic de diis comentationi genio C rum:herorumq; enarranda natura. hales Pythagoras. Plato.Stoici genios atales esse sub stantias .esse etiam heroas abstractas a corporibus and mas:bonos quidem bonasimalos uero prauas. Epicurus nihil non improbat horum.

De materia. ι

m Ateria est quod primu generationi corruptionici subiacet reliquisque mutatioibus haletis Pythagorae* discipuli.Stoicit uertibilem: alterabile

mutabilem:fluxamq; omne omnino materiam. Dicue democritici impartibilia primalindiuiduumlinane:NQuae corpore carent. Aristoteles di Plato materiam coe. poreami informel speciei figurasqualitate uacua3 quatum in sua ipsius natura situm est. ismarum tamen susceptrie :ut nutricis matrisq; in siψllis uicem irra pleat. terum qui aquas dicunt aut terram:aut igne materiametiam non informem illam dicunt:sed eois

qui autem impartitia & indiuisua informem. De Ueis. a

29쪽

' Deatidest species.substan tia est uacua eorpo i ris ipsa quide ex seno subsistens.materiasue ro inta es effigians causaq; eam demonstratrix. Socrates & Plato ideas seiunctas a materia substatias existimandin sensis visisl dei idest metist substa/tes. Aristoteles species quide & ideas reliquit: sed neutri a materia disiunas. Stoici qui a Zenone origine

ducunt notiones in animis nostris: anticipatas ideagesse dixerunt. De causis Ausa est ex qua effectus uel Ppter qua contine git quid. Plato trifariam cam posuit:Est enim

ut ipse inquit. aquR e qua*ad qua. Praecipus aut putat eam ex qua.Haec aut ςst rerum efficiens quae eadem mens. Puchagoras. Aristoteles primas quidem causas corpore uacantes Que aut participatu ex acci dentit eausae sunt:corporeae esse substanciae ut sit madas corpus.Stoici causas Ois corporeastu vote spus.

De corporibus. ς Orpus est quod trifaria diuisibili estilongitue dines latitudinelaltitudinellogitudine:uel co erementu pulsum sensiliter admittes: dutaxat tum e natura sua est uel quicquid locu obtinet. Pla/to quod nec graue natura nec leue in suo quides loco situ.in alieno aut statutu cotinuo nutu habet:ex nutu mometu aut ad grauitate:aut ad leuitate. Aristoteles terra re prsus grauissima e ut leuissimu igne.aere aut Bc aqua aliter sibi.Stoici duo qde exqttuor elemetia

30쪽

Plutarchi Cherones. .

leuis unem N aerem .duo uero grauia.aquam & terra Leuia enim sunt naturas non nutu a PFrio ipsoru medio Graue in aut quod in meditulu vergitino graue medituitu. Fpicurus incopraebensa corpora. N Primri . quide simplicia .Quae aut ex iis cocreta ota podus hre Indiuiduoru aute partim ad linea moueri partim obliquare:nonnulla suris 3 uersus pulsu concussu ferri De minimis corpusculis

P . Mpedocles ante quattuor eleme a fragmentae minutissima introduxit tanq elemecoru elerneta similaria rotunda.Heraclitus ramenta quaodam minima N impartitia. De formis. Orma supficies di circu scriptio lineamentu f cordis Pythagorici globosa elernetostr quattuin or corpora autumant, ignem aut sus remium

turbinatum. De coloribus. Olor est corporis qualitas uisibilis,PythagoIe rici colorem uocabant supficiem corporis. Empedocles quod meatibus uisus togrueret. Plato stamam ex corporibus prodeuntem accomodatas uisui particulas habente.Zeno stoic9 colores primas materiae co figurationes-Pythagorei genera collaru au ibum inigrumirubeus/luteum.Differentias aut colo rum:album ti nigrutrubeus ae luteum. Has aut fieri mixtionibus quibusda elemetorum easdem in antimantibus Ppter locose canor Ιφ uarietates accidere.

De sectione eorP orum