장음표시 사용
141쪽
Liber secundus amplificationes Pirtutum, exaggerationes itioru,de quibus postea dicemu3. Tertio semsu loci dicuntur generales, qui declarant quid nicuique rei accidat , quemadmodum e singulis ducantur argumenta,partim necessaria,partim eri miba. sunt oratoribus cudiale licis communes e quibus multi scripserunt, Sed omnium accurratisi me Rodolphus tricola,Po tremo loci dicuntur sedes argumentorum, quas rhetores adpingula causam genera accommodarunt elut in demonstrativo bona animi , bona corporis, fortunae. In deliberativo,honestum, tile iocundum a cir
citet ibile, necessarium, Quamquam sunt in
non parum multi, qui tres locos tantum CO rer
numeren honesum, d/tile,facile, in quibus d. aiunt se comprehendere etiam necessarium, etcio pobiis,qui ideo praetermittuntur in Puia legaribus praeceptis,quia non indigent monito- hi, re,Nam impos ibilia non eniunt in deliberationem, Necesi itas autem non solum dubitantes hortatur ed cogit etiam inuitos. Verum quia hi duo loci interdum non coficiuntur ab omnibus ideo admonendi sum iuuenes, Pt
142쪽
de ratione dicendi. Fo. 6sin deliberationibus etiam proponant, diceris l l idu Irent. Ut si quis destudio literarum parat dicere, non hic tantum o stensurus es, quam; inthoneysa, Ptilia, sed necessaria quoque ad feribis praesertim temporibus, cum sine do-
Dinae Liudijs nequeunt bene contineri Rest. cultusque religionis sitne exacta literarum, cognitione breuiter aboleri necesse sit. Haec neces itas quia non intelligitur ab omnibuου, orationepatefacieta est. Sub honestigenere mul-ra comprehenduntur,qualia sun a lium ustum,aequum, magnanimum,mansiuetum, breuiter omnes 44irtutiss ecies, quibus etiamadnumeramim pontificum,ac Caestrum leges, . Creta,consuetudinis autoritatem,didia ire, facitaque hominum, quae antiqua religione oraculorum instar habent. In Ptilitare seunt, quae aut in parandis commodis, aut depellendis incommodis sita sunt, Ut diuitiae, honores, amicitiabocium, tranquillitM,Turum, his quoque adiungitur,quod consisti intuenda incolumitate hui,ac suorum, in tae,ac Paletudiariis. Ab honestu saepe deterret molentia, aspiciti iocunditaου, Quo fit. tproprium locum facia-
143쪽
mus iocundum. Necessarium bifariam accipitur et partim ex conditione : pro eo quod simpliciter itari noB potest, quo etiam pol a bile pertinet, Nam licet quod nullo modo fieri potent,non cadit in genus siuasorium,tamen in primis ste Clandum,an hoc de quo deliber tur positi ieri, Partim quaedam ridentur imp ibilia,quae non sunt, xt multa qua ex conditione impos ibilia sunt. Praeterea aduertendum est , non omnes honeniatis locos aequales esse, sicut ne tilitatis quidem, In honesto p risiima esse conuenit, quae ad deum pertinet, Huius generis sunt,pietas bardor reru pupemarum, oe adoratio ilii s omnipotentis naturae, Secundum locum obtinent, quae ad homines, is urit GD titia, Liberalitas , quae per se expetuntur,hinc quae adpaucos, aut num aliquem pertinent ortitudo emperantia, modo italu GPost haec dona naturae, Pt acu- me in 'eni' iudicium, quae nontra indunt, iaparauimus,autfortuna obuenerunt, i erudiatio, ignit ,honor laus, oria ratitudo, autoritas,potentia clarit in generis, Quaesii Miro consi irant, moderate Piaris in alioru diti
144쪽
de ratione dicendi. ro. σσir litatem pulchrae res, magni caesiunt: sii ine: α ρω era , ridiculis artibus quae seris,quem ήimodum punt quis tu,qui cursu,qui lusu pia, i u magnam; ibi apud ustus laudem, admi
a ratione parant,quodsi in aliorum danum ha- beas,noxιae res punt,ac detentandae. In Ptilitali te illa sunt praecipua, quae ad tuendam , tamna reperta,non solu in praesens comparantur, sed ,' i' posterum quoque prosunt,Sicut agri possessiones, firmum aediscium, pocula argentea. aurea,quae subueuire poterunt in neces itatu te sidenti: deniqueseu tuosa omnia, tu t quaeque ad litias, Poluptates per omnes.., sensus Iuni coparata,quoru Iunt optima quaem maxime honenia em diuturna .uuae cu pructu, os comuncita sunt, tamaenitas hortorum, torum,pascuorum,pecorum,Sed ea nicui, i egratis ima ad qμα fertur propenysione na- rura,Postrema suntlyeciosa magnifica, t v in publicis aedi cijs,praeciosis de Iibus, parais tu couiujs,stediaculis, largitionibws Ex quibusilla primu laudantur, quae ad hone tale ergunt, vi in te is Paletudinari s quae his , i similia sunt, Haec es materia, seminarium
145쪽
Liber secundus. niuersae inuentremue, de orator argumenta
ducat,quibius fluasorias causu co irmet. Quod non indisserenterfacietina )bi auditores Derint eruditione, ingenio praestantes , plurimus erit illi sermo de honesto, bono,M ero rudes, in Elique exsimantur in librate
ISoricus exempla absolutae eloquentiae nobis reliquit,quorum aliquot hic explicarem nisiιώ-ζore Commentatione molesum mesore putarem sed 'νt obiter pauca perfringam, monere quidem non desistam: Pt eloquentiae candidati semel atq; iterum legant Camilli orationem apud Liuium, biperpetuo loco pugnat ab honesto,cum nuquam discedat a religione sacrusciorum,caremoniarum, templorum, Oraculorum,deorum immortalium, quo no copiose pertractato,euicιt Romanos homines natura prudentes, quo minus relicta Roma migrarent Veios, In oratione rursum ad Sagunt nos a neces itatis loco conatus est Alorcus stanus ad deditionem compellere Sagum riuos, quum)rbem iam magna ex parte diruptam illis opponere ex qua accepta pacis con
146쪽
de ratione dicendi. Fo. 6 d Hone, inermes cum binis Psimentis. exiise praeritaret,quam trucidari istorum corpora, rap trahique ante ora coniuges,ac liberos. Iam ero 'pius Claudius ab istili, necessario maginaque etiam parte ab honerato contendit,
non conuesture Romanum exercitum etia per
hiemem abduci a Vei's echpendys retinen- . Os esse milites sub pellibus,donec riuitas caperetur. In reliquis Liu' orationibus multu etiasepro fert,atque o tentat eloquentia, exposlarosque habet artis locos et Mediocriter eru
betpraeterea lurimum non stquanta eloque- lateat in locis commu- quorum Psum, rationem perpaucos autores
147쪽
attigisse ideo, si innumerabiles extiterint, qui nostra, oe patrum, auorumq; memoria de arte dicendi praecepta tradiderint: Ego quidem sic statuo pauperem futurum oratorem,ssicendique facultatibus , opibus semper de tirutum,qui domi paratam non habuerit ex longo seu, tempore diuitem quadam , perinde atque ornatam, 'lendidamque locorum communium suppelles tilem. Locos communes appello sententiasfrequenter incia dentes, quae sit per ampuscationem adhibeantur , adiuuant ad persιadendum, id quod destinauimus. Sed Pt a diffinitione nostra proficiscatur commentatio : Locim communis erit oratio amplificatoria bonorum aut maloruexistentium ab cui rei,aut persona. Exageramim autem ha3 sententias extra causam, sed ita quam agimuου causae serviant. Veluti cuaccusamus aliquem, quod per improbos con. uidlares pertractus 1sit ad sceleris consortiuLocus communμ ent Perbis exagerare, quantum habeat momenti ad innocentiam tue dum cum bonis Persari , Ediuerso quantam pernitiem moribus asperat improborum Comsuetudo.
148쪽
de ratione dicendi. Fo.ς3. suetudo. Porro hi loci quatuor modis tractantur. Primum ab omnium Pirtutum, stiorumque generibus, ac partibus duci poterunt,Partes appellos ecies in quas Ῥirtutis σenus d stribuitur,Vt tu litia genus e t,cui subsunt ariae partes, Nonnunquὸm genus generi, auti ecies speciei adminiculatur. Prioris exem- pisi erit. Velut si que principe de clemeria, humanitate laudes, Per locum comune amplis abu,quanta irrim sit clemetia. Rursum sit quem de pudicitia laudamus, exagerandii erit, quanta irtus sit pudicitia, Po serioris hoc. Pudicitiam alit itae frugalitad corrumpit luxus,id circo ad castitatem adhorriati pro uerit amplificare irru tefrugalitatis perariatie luxus .Huic proximus Acus est,cu corraria trarijs admotis mamis insti umius. Sic poetiae comoda per ignoratiae in comoda ampli; caturi irtutis omniv psilchi irrido per itiorum oppositam faeditate. Deinde a sententiis hinc derivatis,quod Venus sunt. Nemo uri
149쪽
Liber secundus Jeciosior ictoria, quamsiquis imperet asseditibus. Iram inceres eciosus est, quam γγ
bem capere. Nullum certius generosae mentis argumentum,quam iniuriam neragere. Pr fuerit hic non parum,in promptu, ac elut innumerato habere aliquot istu trium irorum sententus , quae praeter autoritatem, Ornatuta gratiam orationi afferunt. Quartu genim est, quod sumitur a communi Mita. hoc est ab his quae usto dicuntur, aut quae accidunt,praesertim insignia, Nam quaedam oe dicuntur , accidunt. Vt Nouercas male A, priuignis. Matrum indulgentia corrumpι filios , Sericos heris clam obmurmurare , Ex improbis najoimprobos,Male partum male disterire. Sat cito at bene Magistratim arguit 'νιrum. Quadam dicuntur,r fiant: aut iretur ot nequid nimis,Nosce te ippum, idgenu plura, qμα apud autores inuenies. Illud ad extremis prouideri oporter, t eo reuertamur, cum fructu loci communis, nile digres issemus. Nam nisi e re qua de agitur, natusfuerit locus Commnis,pertractusque deinde per amplum flaciosumque campμm ad caput quaesitionis , de excurrendi
150쪽
de ratione dicendi. Fo. , ex currendi occasio fuit,tantum abest νt lau-.b dem obtine.tot imperari maxime debeat. ια Non habeo alium , quem cum pari exemplo n. commendatione posita proferre , quam ipia sum Ciceronem cuius orationis multis praeesse i ii risq u e locis communibus diuinitus a ris frita ro, secundo ira pertraritatis,plenae sunt. . Tentis ent nobis oratio pro Archia Poeta , in , qua cum quaeritio esset, An ciuis Romanus effet Archias Poeta,Hinc Cicero cum multa u
terarum ornamenta intueretur in Archi i
i quae irum ipsum insigriter i ustrarent,puta ἡ Milprurimum cause suae conferre per locum communem de humanitatissurijs pertrarita , i, ret. Testis etiam es oratio pro Caelio adolesce- l te,qvi cum delatorum calumnise oppressis es' set,propterea quod Penenum illi objceret ad-fi, uersarj:quod Clodiaeseminae per Licinia δε-- re fatui se ne mutuo sumptum aurum reddeos rettaconsuetudinemque habuisse cum Clodia, inuidiose clamare liberum,flatiosumq; hinc, Cicero nadius campum , in locum commune, de aetate adolescentia diuerti de qua cu apem