I. LipsI Monita et exempla politica. Libri duo, qui virtutes et vitia principum spectant

발행: 1630년

분량: 275페이지

출처: archive.org

분류: 전쟁

211쪽

192 I. LIPSI MONITA occasiones Superbiae habet. Natura quidem harecorrupta eo vocat, & vani aut tumidi per eam sumus:quid eum Fortunae ille ventus obsecundat,&vela impletyauferimur. Adde Educationem,quae in aulis. molliter, indulgenter, spLndide habentur; o sequia & demissio omnium , etiam apud pueros: qui non inflentur Denique Adulatio accedit,6 A Ise eerta pestis blandiuntur assidue, & laudant. h noribus ae titulis assiciunt, id est dementarit. Non iure sic loquar/vide Alexandrum illum, a tali patre. tali praeceptore: fastidit homo esse, nec jam Philippi, sed Ιουis filius audit. Iulius Cassar, ille animi & ingenii magnus,impingit:& omnium victor, Adul

tioni suceumbit. Voces emittit, Deberedam homines consideratius secram loqui , ae pro legibus habere qua dicat. Itane pro legibus omnia dictat dissicile est credere, virum talem sic elatum & ablatum. Catigulam . Do. . mitianum, Commodum Omitto, & hare portenta r qui palam salutari & haberi, Dominus Deusque nosser,VΟ- Iebant. Vide an temere ad Modestiam vocem e re quae hodie peecentur, non dicam. Cave, caNe Primceps : ω cogita supra homines te, sed hominem esise.Quamdiu autem esset mors imminet, de aequabit. Quamdiu etiam es Re tristis aliqua sors imminet,&demittet. Regnas' potes subjici. Dominarist potes servire. Quidquid alte se sustulit, opporturium est

ad ea sum. Seneca nostere Nulli Fortuna minus bene. quam optima creditur. alia felicitate, ad tuendam felicitatem.in opus. Videsine histriones in scaena, personam Agamemnonis aut Priami gerere : & mox,cum fabula peracta est, ad habitura & sortem veterem redire' Date veniam Principes,tales estis. Deus perinsonam in orbis theatro hane imposuit e sustinete.

agite, sed qui introrsim & apud voS sitis, cogitate. Choragus ille est qui dedit ornamentae di nisi reis

fertis ad eum , aufert. Hue vocant magnorum regum Dicta, vel Exempla:& utraque ex magna e

pia, cum dilectu quodam, habe. I. SARDANAPALVS rex Assyriae h delieiis , &purpurata, ut ita loquar, vita innotuit. tamen idem

212쪽

quid animo i curae maJores aut m Lia

213쪽

piunt, loculus isse rapiet. Cur autem & calcem eavis illis partium immisit en aromata quibus condiretur Sed hoe spectavit, ut corpus putredin natum, ea quoque exedente & consumente materie, Citius consumeretur,& iret in suam terram. Maximatiane,

magnus fuistit & res tuae dicunt, tum & haec circa

mortem.

UI. Sed amplius, ille idem, pluribus diebus ante

mortem nil nisi Max ilianus appellari voluit. quod imitatus nepos ejus CAROLVS , eum raro, miro exempla,Imperio se ultro abdieasset. ει in filium, iam validum aevi & animi, curas contulis set. Secessit enim in Hispaniam , & in Divi ummonasterio , septem ., Placentia milliaribus , se a didit, eum duodeeim dumtaxat familiaribus, Deo di quieti vaeaturus. Interdixit autem , aliter se quam Carolum appellari; Casaris atque Ariuna illa

nomina, eum rebus animo exuens , di totum hoc honorari eontemnens.

VII. Sed inter mundanos istos externosque Prineipes , fas sit locum dare & Ecclesiae Principiae capiti, CLEΜENTI Quarιο natione Gallo : qui ineredibile est, quam se in summo illo culmine modeste gesserit & temperanter. Ante Pontifica. 'ium Iuriseonsultus fuerat, & filias ex uxore si inceperat duas. Harum uni in monasterium collocatae , non nisi triginta labras Turonenses semel dedit: alteri quae maritum habebat, trecentas, loco dotis; idque hac lege,nequid umquam pluSPeteret. Nep ti quoque tria Beneficia, ut loquimur , habenti, optionem detulit unum retinendi, cetera statim

dimittendi. Mirantibusque & instantibus amicis, ut & illa permitteret, di alia daret; in claram hane

vocem erupit, Non esse dignum Petrisiuccessorem , qui plus cognationi, quam pietati largiretur. Exstat epistola

viri sancti ad nepotem quemdam suum , ab Antonio Augustino prouulgata, in qua di voces de sennis videre est, ab ipsa modestia conceptos. VIII. Sed CANUTI etiam Anglorum regis in. Mne ad Modestiam documentum eaequi eum o fideretur

214쪽

ET EXEMPLA POLITICA. 7 9 ssideretur ab Adulatoribus, id est eorvis aulicis, de

χrtem eius attollerent, dicerentque omnia servire , 8c ad nutum ejus vultumque s verba Annalium γeanverrid ille foedam adulationem se expressit. Spectantibus iis, sedem regiam in litore maris posuit, in ipso accessu ejus& fluxu. Tum dixit:Τω mare dis

sonis mea es , ct terra,in qua sedeo, in mea. Impero tibi stinuntio, ne in terram meam ascendas is nee membra , nee

vectem domina tiai madore perfundas. Ille dixerat, mare tenorem suum tenebat,ueniebat,alluebat. Tum re siliens et En, inquit, quam ego omnibus imperito 3 Quinserant omnes , qua terram an lunt. vavam o falsam esse regum potentiam ζ atq- unram eo nomine dignum,qui vere,mperium inhibet cati, terra, mari. Neque intra verba

Modestia haec stetit. in omni actione talem se pro buit , atque adeo eoronam ultra in caput non admisit. IX. mee invitent & excitent, sed Mutationum exempla quae addam, fortius etiam percellant. Quot enim ea suntl& quam paucis Fortuna currum Leareeribus ad metam , sine offensa aut eversione. perduxit In omni aevo , & in omni orbe Oeeurrent. In AEgypto SESOSTRIS rex hoe didieit, re imbibit. Vilior erat vicinorum,& imperium longo

protenderat: sed & animum eouerat,& quattuor reges, equorum vim, currui suo subjungebat, quo vehebatur In eo eum sublimis sederet, regum ill etiam unus eapite reflexo identidem rotam currus

aspiciebat, & capi ac pasci videbatur. Quid rei sit,.

Sesostris rogat: ille libere, Intueor volumen hoe agi d um rota , in qua vicissim ima summa , ct siumma ima fiunt: quod exemplum capio, Θ antire nactra fortuna. O hene 3 potuisset tamen addete, 9 tua. sed Sesostris

ipse fecit.& statim illos a jugo, se fastu liberavit.

X. SOLONIS etiam monitum tale, sed non apud talem: neque doeeri, nisi malo suo, aptum. Apud CROESvΜ erat Lydiae divitem illum regem. qui

215쪽

lon:& Tellum quemdam, hominem modieae sorti sed in ea quietum . nominavit: tum & duos alios. qui vita bene acta ement defuncti. Risit Croesust onos quo loco sumus t Haud diserim, ait Solon. -efas Ma tum remm censere, qua in his vita fructi sjactatur, donee sit in portis. Nonne tempestas intervenire poten . ct turba

qui menati Nee sie hominem docuit, sed fecit mox Cyrus.Nam ille aeie victum,& vinctum, rogo Imposuit exurendum. eum Croesus clamare incoepit, o Solon, Solon Miratus Cyrus,rogari jubet. spem in

extrema illa sorte hominism dremmve iuverareti Dixit, Solonem sibi in mente esse, quispientremonuisset, non fidere

prauentifrtuna, nee beataturinem ante finem vindacare.

Ri'. inquit, nune probo ct miror. Probavit re Cyrus. statimque ad modestiam etiam ipse flexus, liberari Croesum iussit, di in amieos transieripsit. X I. Addamus quamquam aevo dissitum, sensibus exemplum assitum , GILIΜERIS regis in Africi Vandalorum. Diu felix fuerat, opes, terrasque vi-horiis quaesiverat: vertit se Fortuna,& Belisarius a Iuctiniano Imperatore missus, eum migua manu, hominem evertit. Acie igitur victus, fugit in Numidiae excelsum montem Panum, atque illie obmdione aliquamdiu tolerata,despertas ad Pharam misit, qui mandato Belisarii obsidebat, actum super deditione. simulque petitum . Panem sbi mitti, spo fiam,cteithaνam. Panem, fami relevandae; spongiam, ieeandis oeulis; eitharam, leniendo animo. Dedit ea Pharas, & mox sese Gilemer. qui ad Belisarium deductus, nil nisi risit. Desipere eum E cladibus h mines censebanti vera sapientia erat, qua incerta haec rerum,usu edoctus, ridebat. Idque apertius in ipso triumpho ostendit. eum per pompam ByΣantii , ad Ioinianum O Thead ram eonjugem in sublimi solio sedentes adductus , hoe tantum effatus

est, Vanitas vanitatum. Omnia vanitas. O bone Gili-mer, felix tua infelicitas, quae mentem hanc dedit nee vita deinceps infelix, quam in Galliae angula privatus quietustiue duxisti. XII. In eadem Africa, sed vetustiore aevo, nonesium

216쪽

ET ExEMPLA POLITICA. 19γalium regem video vinci, capi, triumphari IU-G v RT Η Α is fuit, Masanissae nepos, opibus & ingenio validus, sed tamen a Mario devictus. Romam ducitur, re post triumphalem illusionem in

careerem conjectus, veste spoliatur , inaures, quas more gentim ferebat, detrahuntur, sic ferociter,ut partem imam auris stn serit avelli. Τum denique nudus in careerem infimum abjectus . taetrum de horridum , Papa . inquit, quam frigidum est vetIrum balneum atque inibi fame obiit.

XIII. Quid Rex E Macedonia PERSES is quoque victus h Romanis , & animo fractus. ad religionem templi in Samothraeε eonfugit: quasi sacra

tueri possent, quem non arma. Intulum igitur asy- Ium t fraude vel vi eductus est.& eum uxore & li- heris ad IEmilium Paullum Consulem perductus. Ibi

solutus in lacrimas , & humiles preces, ad genua etiam se submisit: miserante Paullo,& simul indignante , quod homo sie vilis & degener victoriae sitae decus delibaret. Triumphatus deinde est, cum duobus filiis, & filia: ipse ineareere, di duo mo tui et tertius servatus, quid nisi iterum ludibrium Regia illa stirps primo fabrili arte vitam toleravit; re usu iam Latini sermonis aliquo. feriba di asseclamagistratuum fuit. Vbi es Confidentia, aut S perbia XIIII. Anteissum,& majorillo PHILIPPUS.

eiusdem Macedoniae rex, re Magni Pater, quam sensit infidam sortem y Gramiam ferro vel auroniam fecerat, spes in Asiam mittebat: & jam eonventus indictus erat, ubi eaput fle Praefectus ejus belli legeretur. mem ut eelebriorem laetioremque Beeret, nuptias in eum eontulit filiae sitae Ges rea , cum AIoanira Epiri rege. Ludi & theatra parantur, etiam saera & duodeeim Deorum statuae in pompa ferendae:quibus ipsius so caeca mortalitast deeimatertia adderetur. Quid laetitiae aut gloriae abest diuturnitas. & dum feeurum se putat, retheatrum ingreditur, Pausanias examiei S sle hoe inopi latum a tergo eo eeutus interficit. Vis ite-

217쪽

Iont& Tellum quemdam, homInem moclicae fortis. sed in ea quietum , nominavit: tum & duos Hi S. qui vita bene acta esshnt defuncti. Risit Croesus di onos quo loco sunissiHaud dixerim, ait Solon. Me fas ιμ- tum etiam censere, qui in his vita fluctibusjactatur, donee sit in portu. Nonne tempestas interveniνe poten, di turba qui evertati Nec sic hominem docuit, sed fecit mox Cyrus. Nam ille acie victum,& vinctum, rogo m no suit exurendum. cum Croesus clamare incoepit, O Solon, Solon Miratus Cyrus,rogari iubet, Quem in extrema illa sorte hominum deorumve invoeareti Dixit, Solonem sbi in mente esse, quisapienteν--isset, non fidere

praesentifortuna, nee beatitudinem ante finem vindieare.

Ris. inquit, nunc probo ct mirον. Probavit re Cyrus. statimque ad modestiam etiam ipse flexus, liberara Croesum iussit, di in amieos transseripssit. XI. Addamus quamquam sevo dissitum, sensibuseMmplum assitum . GILIΜERIS regis in Africa Vandalorum. Diu felix fuerat, opes, terrasque vi hortis quaesiverat: vertit se Fortuna,& Belisarius a Iuctiniano Imperatore missus, eum exigua manu, hominem evertit. Acie igitur victus , fugit in Numidiae excelsum montem Panum, atque illie ob dione aliquamdiu tolerata,desiperans ad Pharam misit, qui mandato Belisarii obsidebat. actum super deditione. simulque petitum, Panem Ibi mitti, spo gram,ocitharam. Panem, fami relevandae; spongiam,seeandis oeulis; eitharam, leniendo animo. Dedit ea Pharas, & mox sese Gilemer. qui ad Belisarium deductus,nil nisi risit. Desipere eum E eladibus h mines censebant e vera sapientia erat, qua incerta haec rerum,usu edoctus, ridebat. Idque apertius in ipso triumpho ostendit. eum per pompam Byzantii , ad Iustinianum ct Theodoram eonjugem in sublimi solio sedentes adductus , hoe tantum effatus

est, Vanitas vanitatum.o omnia vanitas. O bone Gili-mer, felix tua infelicitas, quae mentem hanc dedit nee vita deinceps infelix, quam in Galliae anguIo privatus quietushue duxisti. XII. In eadem Africa, sed vetustiore aevo, non alium

218쪽

ET ExEMPLA POLITICA. I97 alium regem video vinci , capi, triumphari I V G URTHA is fuit, Masanista nepos, opibus & ingenio validus, sed 'amen ἁ Mario devictus. R mam ducitur, de post triumphalem illusionem in

careerem conjectus, veste spoliatur, inaures, quas more gentico ferebat, detrahuntur, sic ferociter, ut partem imam auris stn serit avelli. Tum denique nudus in careerem infimum abjectus . taetrum de horridum , Papa . inquit, quam frigidum est vestrum balneum atque inibi fame obiit.

XIII. Quid Rex a ΜMedonia PERSES is quoque victus h Romanis , de animo fractus. ad religionem templi in Samothraeε eonfugit: quasi sacra

tueri poslant, quem non arma. Intulum igitur asylum e fraude vel vi eductus eum uxore Ee liberis ad AEmilium Paullum Consulem perductus. Ibi

solutus in lacrimas , & humiles preces , ad genua etiam se submiser miserante Paullo,& simul iridignante , quod homo sie vilis re degener victoriae suae decus delibaret. Triumpha;us deinde est, cum duobus filiis, & filia: ipse in eareere, di duo mor tui et tertius servatus, quid nisi iterum ludibrium Regia illa stirps primo fabrili arte vitam toleravit;& usu iam Latini sermonis aliquo. feriba & asseclantagistratuum fuit. Vbi es Confidentia, aut S perbia XIIII. Ante illum,&majorillo PHILIPPVs.

ejusdem Macedoniae rex , re Magni Pater , quam sensit infidam sortem p Graeciam ferro vel auro suam fecerat, spes in Asiam mittebat: & jam eon ventus indictus erat, ubi eaput fle Praefectus ejus belli legeretur. Quem ut celebriorem laetioremque Beeret, nuptias in eum eontulit filiae suae σεσα-- , cum isoanira Epiri rege. Ludi & theatra parantur, etiam sacra & duodecim Deorum statuae in pompa ferendae: quibus ipsius s6 eaeea mortalitast deeimatertia adderetur. Quid laetitiae aut gloriae best diuturnitas. & dum securum se putat, retheatrum ingreditur , Pausanias examieis s de hoe inopin/tum tergo eonsecutus interficiti Vis ite-

219쪽

198 I. LIPSI MONITA cum inopinatum t constendit ille celerem equum.& evaserat. nisi pes ejus in vite adhaesisset: ubi a catellite Philippi confectus est. X U. Sed quid ego talia memorem una illa

Graecia, praesertim a Conctantino Magno, qui imperium in eam transtulit, tot exempla casuum in rum det, ut non sit opus alio theatro. Quid in Italia' ab Ariusso ad eumdem Conframinum numera eur IΜPERATORES quadraginta tres. Dispice. Vix decem ex istis certo dabis, qui sua morte sint defuncti. Alios ferrum venenum. laqueus abstulit: asilio, fratre, uxore.amieo,inimicor quid nisi singulos austae tragoediae argumentum tXVI. Iam & fati alia genera miseranda.PO LYCRATEM in cruce mori video , BAIAS ITEΜ in cavea, DIONYSIUM in schola , BOLES LAVM Poloniae in culina. Quid ANTIOCHVM Syriae, nonne a latronibus occisum PYRRH VΜ Remina HENRICVM nuper Galliae a monacho XVII. In sola Hispania tria hare demus e &quartum alii. HENRICvs Primus puer sceptrum ceperat, nec diu tenuit, post biennium miro easu. re vere easu, sublatus. Nam dum Palentiae. in area domus, eum aequalibus ludit, tegulae lapsae ictu re

Pente eaput comminutum.& ex vulnere undecimo

post die obiit. IOANNES itidem primus, in flore

rerum de aetatis annum trigesimum tertium agebat Idum equum juveniliter calcaribus incitat, re adcursum admittit, cum eo labente lapsus . inibi exstinctus est, Magis tragicum est de PETRO. quicum aliquamdiu laeviter , & multa procerum caede, regnasset, Henricus frater arma in eum cepit; re auxilia δ Gallia etiam conduxit.Pugnatum aeriter, quam odiis pertinaeibus. exitus docuit. nam victus Pet . eum in conspectum Henrici eaptus adductus essht, iste pugione faciem ejus percutit: atque alter dum vindicare parat, foede colluctati, uterque ad terram prosternitur. Sed aliis quoque suppotiantibus Henricus superior, fratrem multis vulneribus conficit. & regnum capit. Nonno Hoe Thebanum

220쪽

ΕΤ Ex EMPLA POLITICA. 299banum vetus illud par fuitῖQuartum exemplum in mente habeo, nondum in stilo: X U III. In isto, quintum .de est SEBASTIANI nuper Lusitaniae M Indiarum regiS , Indue . proriquanta juvenis 3 sed Fata eum everterunt, & apsum

. regnum Uerterunt. Iuvenis erat,animorum plenus:& accedebant, qui etiam Pietatis specie illos tollerent. & arma in Mauros, exque iis victorias. sua derent aut sponderent. Acrior stimulus Malismetes Abdiada filius. profugus a Fessae regno, qui ius strum di amieos ossendebat, & largiter promittebat, exsulum ingenio & more. Ergo exeitatur, & omnia parat, naves, milites, commeatus; praeter consilia. quorum inops tunc & postea fuit. Vetus regnum, de alta pace,eommo etur. insolens armorum nobilitas , di facta majorum facilius. quam sup ostentans. Additur & mercenarius miles: Dux nusquam, nisi in titulo & splendore regis. Mare transeunt, regna Fessae & Maroeci, ut destinant, occupaturi: sed rex illorum ex adverso prodit,su ejus Moluc s.corporis aeger , animo melior. Disponuntur acies, pugnatur, Mu .s interest, etsi per aegritudinem vix in equo haerens. videt autem fluctuare suos aut fugere, & generosa ira in hostem ipse equum cori citat.exemplo aut terrori futurus e sed oroximi retinent, gnari virium. Quare ita excanduit, quasi in ordinem redactus , aut Proditus , ut gladio eos pe tierit: & moκ animo linquens, in letalcam repotatus. illle in ipsa acie obiit. Sed mira fides aut pro visio amieorum fuit. silentium de morte , eursus di recursus ad lecticam ejus, quasi a vivo mandata Peterentur:quae res victoriam parti illi dedit. Nam Christiani pauet in plures paullatim fatigari aut cedere, multi eadere et postremum ipse rex, qui in mediis hostium pugnabat,eum videt omnia a te sa, einctum se sine spe effugii, verba de pace aut d ditione Deerer ah, quam serot Hostes invadunt,de occidunt, sive inter plures ignotum & quidam aiunt regia insignia sibi detraxisse:) sive cognitum, sed rixa inter ipsos orta, quorum praeda esset, Per

SEARCH

MENU NAVIGATION