장음표시 사용
272쪽
Regio amplissima, ab Oriente, Rusi , u chorum ' Principi subiectae, contigua en, 7Veruassu uius nais
uigabilis in cuius Pinus ripa duae arces eiusdem no. iminis, lana Livoniensium, altem Moschorum sibi ex. aduerso sitae sunt θ imperium Moscho viticum, a Livoniensi distiniit bat. Sed modernus V chorum Monarcha Ioannes Basiliades, Devi insigni irbe Episcopali cum sibi adiacente Prouincia Occupata, lalteri. UM i us fines suos prout interim dicetur promouit. A Septentrione cum S retiae Regno in Philandiae Ducatu fines suos μι maris Ballici di.
sterminat, Ab Occidente mari Balthaeo quod Germanicum Prute. nicum appetitur ) contermina G, A Meridie Samgitiae e P Lituaniae, nonnihil tu occidentem Pergens prusitae adhaeret. Nonginta miliais ribus Germanicis in longitudinem, . quinquaginta in latitudinem, cummu muris Ballici adiacenti extenditur: Sed nunc bellis saeuien tibus, pluribus in locis Pastata, diminuta eR. Continet autem in beplurima territoria, quae, pro Ducatibus computari possunt, horum situ. auia cumsuis Ciuitatibine r Castris succincte describere curabo. Sed primo quomodo in quando bonis incolae nomina Christo dederint,
Totum pene orbem terrarum, post maximum illud γniuersae terrae diluuium,falarium daemonum fraude seductum, ' nam Pnius Dei reis ligionem, impio multorum GPfalsorum Deorum cultu Panas superinis
tione, commutas e constat. uuidam enim mortuos homines, propter mea . . s
rita beneficia in egregia sta, cultu diuino Penerabantur,Alii malignos Daemones, ementitis minacesis e r. prodigiis hominum oculis sese insinu. antes ad Ombant, Denig beluis a serpentibus in sculptis picti arte . . humanis simula risatoriam Peri Dei exbibebant. Donec Iesu Christi, Peri Dei homini A. benignitas, Euangelii eius claritari post multa finiscilla quasi lux clarissima mundo caelitus' a fulgens, hata temus terribiales tenebrais disi it. Sed Regiones Septentrionales, ex omnes genistes ad Aquilonem Pergentes, Christianae religionis ignarae, Pano idolo. rum cultui, diutim subiugatae fuerant, disicilis enim ad eos externis. gentibus enat adituri propter est rem barbariem, in crudelitatem punisti. Romani etiam in Graeci, qui primo fidem Christianam amplexatifunt, Septentrionalium plagarum minus exactam notitiam habebant: Pnde factum en Pt Livonia cum caeteris ad aquilonem Pergentibu/ Reis
gionibu nouissime omnium, Sacra Baptismi fonte leuata fuerit. DG
273쪽
derisus I muni, Friderici primi ex Ducibus Germaniae Romanorum impreuiorism' ' temporibus, 1nercatores reui familiarem ex hominum externorum comis Germam in Uμο- mertiis angere cupientes, ex Germania per mare Besticum in Liltoniam' ' T 'i ' appulerunt, maentis barbaraesimplicis ini es animos ad vultua mercia monia commutanda pellexerunt. Erat autem hic populus mir.esimpli. citatis, spumas parandarum GP rei familiaris iusto ne ligentior, naesse enim expresso quo maxime Regio abundat) caenum velut aliata quisquilias, e purgamenta domibus euerebant. Fostea Succedente quae. stu, mercatoribuι Occidentalibub eo loci coufluentibus, Sacerdotes paulatim se illis immiscere adiungeret piae peregrinationis catla caeptarunt, Pt mercatoribus 'idet etThesauros Livonum ac hirentibus,ipsi
animas gentis Chri to γ verbum Euangelii salutiferum lucri facerent.
Nembardus pius Enat igitur ea tempstate, dir quidam uel nardub nomine in Lubeca ci. Nira prim- - Li' uitate celleberrima, pietate e sanctimonia itae insienis, hic Pria cum 'ς ' mero iter , co/isiens Naui in Liuoniam, Anno partae per Chri flumsalutis, Millsinio Ducentesimo, traicit, constitiens in tam insigni CP praematuna in se nassos operarios extare, continuo ibi amius famuli conuictu contentus aetatem transigere constituit, Caiam sibi ex arbustis propter imbres arcendos construxit. Paulatim deinde hominum familia inritatem captare, ignoto peregrinae gentis sermoni assuescere caepit, quo labore mul G taedio supenuto, babita iam mutui conni LIM . conis enucte notitit otin incolis Regionis oportunitate, Religionis ex rerum Melabaiatis riti. Diuiuarii eos admonere caepit, sensimq. a Pano Idolorum cultu,ad chrines is fide Chrisi stianae fidei obseruantiam adducere. Austicantes Deo cir pium Piri re.
-- Istisi conatum secundante, comptares incolarum in Militam Peritatis do Irmam concesserunt, quorum crescente numero multorum animis
sevus creatur Li- Voui copum cose atur,qui in mese Christi strenui operarii mimus uoma primus. adimplens, rem Christianam multum adauxit, magnam geritis paristem ad Chrytum conuertit, pollea vitam cum morte feliciter commuta. Beπρldus Episto- esit. Huic ex Pita decedenti Sertoldus Cisterciensium abba juccessit,
A TF qui contra irruentes hostes fidei Christianae lana cum pere rinis militi.
bus, qui pietatis ergo ad militiam Christo exercendum ex Germania confluxerant, pugnate instituit Vbi Pero ad pugnam Pentum est, equo inis reni in mediam barbarorum aciem proiecIm confoditur. Tandem crea Bertolos Episeo- scente multorum pietate, plurimi sacrae se militiae deuouerunt, Ordi.
pM ρ cidituri se mirum Teletonicorum habitu fascepto ensiferos fatres sese nuιαc pauerunt. Sed cum rebus gerendis superesse non possent hostium
274쪽
DESCRIPTIO. . Fol. 2. barbararum 'vis a diquat inual sceret, Theolonicorum serutrum ordi, oris ut e ni in Prusna se coniunxerunt. Oιvi enim audiuissent quod ordo TMar. - Liμρ μ' tonicus cruciferorum in tota Germania proficeret, ' uinus praepositus VM W- ' i' eorum a quinto in Ordine Magi tro Prudi De Gonnado ollim Ommit Turingensi in ordinem Io ionicum susceptus eLI, Anno Domini,
nim Pontifex Romanus huius nominis nonus, iusiit HEP pr.ecipue of O Litionisus a apud in taeeles Prutenos, Linon fit proclamari, quod ordo imirum a Gredirio nono Pon adis in Livontu qui nondum confirmatus erat) Theutonico sediuitis ς'si μή μ' in Prusia Pinitus, incorpomtus ascriptus esset. Susceperurit itas sinu. tres a ladio Linonienses crucem, babitumq more fratrum Thorionico, Crurigeri Gu
ruinis Prusitu. Et flemper ab hoc tempore Magistri Prusiae a Liuoui. ensii bus Magi bis tributa certa es: obedientiam exigebant, P g ad tem pora Alberti Marchionis Smudenburgensiis Manistri Prusitae, qui M. no Domini sus ira Mil imum quingentesimum decimo tertio, peccuni. am, quam obedientiam accipere maluit. Bag Linonenses data procri. pia ingenti summa peccuniae in posterum ab obedientia Brutenicis ua. Liu tensisse N- distras exhibenda liberati sunt. Hanc tamen libertatem paulo posit per in f solentiam suam amisierunt: Rex enim Potinorum Suismundus Attou. flus eos in potestatem suam prout inferius dicetur redegit, Sed ad rem accedo,Livonienses cruci seri,habitu fratrum Theutonicorum in Prussa ossumpto, uuisiimis bellorum laboribus cum barbaris fortiter exaullatis, hactenus rerum in Liu ia potiti sunt, uagistrumq sibi elegeis rant, qui cum commendatoribus seu praefectis totam Regionen ubernabat. Erant praeter hunc in Linonia Episcopi quing Pt pote Archiepisco. Lissivi
pus Mensiis, Derptensis, Habselen is, Osiliae, Curiandi ualum, Episcopi. Hi sua muniastrenue GP Magnifice Pt Principes obibant, Sed Anno Domini iss8. MU Orum Dux Devia silue Torpato insilui urbe Episcopali potitus Episcopatum Dreptensem penitus abole.
xit. Rex quos poloniae Archiepiscopatum Rigensem cum omnibus arciis bub er ciuitatibus rerum enim in Livonia potitur ) tenet. ulterea Eliseotatis titio sem Episcopatum Suetiae Rex Prbe Reualia capta administrat. Ohlen. niae dira ti a mulsem Episcopatum Assilensem frater Segis Dauiae Mamus nomine turrincipi μή, a cum Insula Osilia posidet. Ordinis TeMonici Magister lana cum finis commendatoribus pluri. ma oppidastarces munitas psidebat, primo quidem ordinis Vatister in Archiepiscopio Rigensiissimul e P coniuncIim 'Iam Prbem meis tropolim Tionis occupabant, Monetams arters propriam qua adhuc incolae Regionis Piuntur cudebat. Verum Magister praeter dominis
275쪽
possesionis confortium, arcem quo; inibi habebat. Hic lam ordine terari. toria, arces, . ciuitates avi Magistro ordinis quam Episcopis e conmmendatoribushubiectas describere perdam. Haec Pero sunt territoria sive Prouinciae in Livoniensi Dominio, quae pro Ducatibus Palem. Dpote, Leitlaudia, Vi eclandia, Curiandia, Semigalia, Dilandia , 'M Hodia, Haria, Geruentandia b
Eillandiu latio Livonte praecipua has arces . Gustates 'i Polonia subiectas habet. Prbs celeberrima totius Livoniae metropolis, muro sensit. nio, propugnaculi turribus densis, tormentis bellicis apprime in vitis, Palloi inexcusso tribu/ ordinubus tormentorum Pndi qu.η munita fotis duabus ex latra Pallis parte circumducta, Em stipitibus acutis circumsepta, rebim bellicis tormentis cir comeatu copio se militibusistipendiariis, pacis cir belli tempore, bene prouisa. Arcem quoqbene munitam GP omnibus neces artis prouisa ibi adiunctam habet, in qua olim. Magi bi Sedem suam habebant,eam nunc Gothardussetier Dux Curiandiae, gladis Poloniae fendulis nomine Dio administrat, tu rinitatem tamen itfam, ius nullum habet. Adminstratorem enim si ne Capitaneum aliquem, ciues sibi dominari libertatem assierentes non patiuntur, Ied obedientiam cs tributa Rui Polouiae fideliter exhibeut, ipsiis ciuilibus lembim Prbe administrant. Hunc Prbem fuissus DPina amplisituris, ex Seuexu Ruione Rufin Moschouiae Ducifubiecta ortus) γna cum arce assuit,e duobus miliaribus a Sida in mare amplisi is sitiis exone. nutur, Ar hunc naues ex mari ad riuitatem de Plina marinis Regioni. bus Ptpote Myetia, Dama, Hosatiatar caeteris repolitis prouinciis apis pellunt. Ex Psbia quo WLithuanta cineres, asseres, ligna c. a es leuissata, omnis generis ad naves fabricandas, frumentum quoqgrandi copia in caetena importantur. Maonumqhac in Prbe . celeberrimum temporium, quamuis enim duobuι miliaribus amari distat, naues ta men omnigenae facillime de mari sub ipsa nuenia Prbis Peniunt in rede. Hae Pero arces, civitates, Praefecturae, Capita reatu g in uuti hac Leitlaudiaesine Ruenti Prouincia continentur, Videlicet
276쪽
et mira adiacet, in ostiis minae fluuis duobuου miliaribu, si iam
prasi se Polouicis munita, in ea omnes naues ex Plina marinis Oni a2 Mam Penientes merceae indicare thelone . persoluere coguntur.
condita in ea quos omnes naues excutiuntur, Hae autem duae arces M. gensibus maxime inuisesunt. R CH OLM arae murata ad divinamfluuium duobus mi. liaribus uvasitis in Orientem procedendo. Hae quos arces D vrae impendunt: UXV L arx desolata, curia tamen in ea 'ubi μαρ las manet emtrueta a Grebom duobuim liaribus abent. Crudelem illic quondam conflictum in hominum Ibur iustum cumulus sium inrens conreis
Ibo te statur. L E N UA R D are ab Oel quatuor nsiliaribus ad DPinam sita.
nitael co ea aliquoties repulsisunt quatuor miliaribus a Lenuata abest.
N ITAM, Sese eis, Georgetiburi, Levbur', RUite Luce Luden, Neu huc arces munutae ab I riuitatibus. DU N E Al BO R G AEae ad D rinam muniti si est a commendatorsiue Palatinus ei olimVagistri nomine praesidebat. SEGEM OLT AEae e γ riuit ri olim Ordinis Marsebalii primia Mari stro propria enat, cum caeteris ad eam pertinentibus, videlicet, Levburg, Nisau, Georgeuburg, es Choen castris. A R I E S A ae, mimer ciuito coe castrum, Hermes arx quatuor miliaribus a Pernava in Phelm. His lupradictas omnes arces in crini tates cum suis Palatinatibus in Praefecturis, inuictissimus Rex Polo. niae postuet,excepto Marisuburga c tro quod Mosebouiae Princeps occupauit, aderi autem e ' Rodopem a Moschonitis exustie in d o. latae sunt. olim Palatinatus: arx ad DPinam munita Moscha
277쪽
N Treritorio glitensi Rex quospoloniae omnes araces Guitates Capitaneatus-Praefecturas Archiepiscopa.les psidet. KOKENHAVS AEY ω Guitas natura oportunitate loci muniti sima ad Duinam fluuium sita, caeterarum Archiepiscopi arcium principalis. UX V L, Lenuarc supra nominatae arces, Mevbug Landon, Sesu en, Schanctor , Serben, Conmburg arx cum ciuitate, Salis, Vanfel, Dalen, Ducet, Treyden.
SMILT EN arae a Moscho uitis desolata, Cremon castrum ossim Capituli Metropolitanae EcclesinReensis. SANCEL arae apprime muniti si a mari adhaerens, ad Archidia
aconatum M'ensem quondam pertinebat. Hae isag omnes arces m cliniis tales enumeratae Regi Poloniae subsunt.
Arces nobilium in praedicto Archiepiscopatu hae sunt, Nonrosen, Osimberg, Mauau, Pierkiel, Roppe, Nabbe, Elner, in Berson. Ea,
rum domini Polono Regi obtemperiant.
E R P T Siue Torpatum, Sive perbet insignis Prbs E.
piscopalis e arx in colle munitissima Prbi impendens. Haec Anno Domini Is ab exercitu Moschorum ducis duo. serta oppugnatione cum tota circumiacenti prouincia capta est. His Pero arces ad hunc Episcopatum pertinebant. Falca' tiro, C strumstmonasterium insigne, Neinbam, octodecim miliaribus a Der ista, Rutenis contermina, Vuolehe, sidentorn, I trive, Hevecb. bilium arces in hoc Episcopatu quatuor praecipuae erant, Pidelicet,
Ulpen, anesichth, Raden, Cunctat sine Regentes, omnesq. a Moschois xum Duce cum Episcopatusubiugatae sunt. Difc o.
278쪽
scopatum cum fuis arcibus oe riuitatibus pertinebat, quae quatuordccim miliaribus in longitudinem duodecim in Lutitudinem patet, Vari Germanico, ad Leret, arces complectitur
quas Metiae Rex ama cum Regione postidet. H A B S E L AE ae principalis cum riuitate, in qua est Ecclesia Cais thedralis, eam Rex Suetia D ad deditionem coegit. L O DE AEae mutilia quam Dux Curiandia Gotardus Glier a Suetensium impetu nuper defende/m Waliquot eis grandia tormenta adem ut, sed postea ab eisdem capta e L E H A L Gst km ω ciuitas in qua en insigne Dirginum i foua. sterium, nunc praesidiis Suetensiium tenetur.
λ C Z N E L . Felix arces a V chouitis exustae e T desola. U E R D E R Apae viuuit silmis ad fluuium zuudam sita ab ipsis
cruci seris Livoniensibus destructa ex demolita est. J TILIA Itifulis is mari Germanico aliquot a littore miliaribus sita est, ad Ocelensem Episeopatum pertinebat, arces ' rinitates duas munit silmas babet, eas cruciferi Regi Daniae prodiderunt, quas nunc uomus eiusdem Regis Daniae frater postidet Episcopatu g titulo optutur. Ha/ um arcium Dra Arri burg altera Soncnbagappetitur.
2 o iuLivoni ita a septentrione maris Baltici sinu, ab Oci idente Perilabi Pruseiz continnit Pelim qui Curtinia
ria appetatur alluitur,a meridieSamgitiae comis est, Repol
279쪽
te tenet, titulos em Ptitur. Has ciuitates e P arces complectitur.
VINDA Arae eum riuitate in Palatinatu, Solonis Ges dicitur, in ea mei tris ei uam habuerunt,incomitia, Couuentionias celeis brare soliti erant, nunc Polonicis prae sidiis tenetur,administrantem Issu. Ibi Magnifico Domino Domino Ioanne Chod te ce Generali Samo..titiae cir Supremo Gubernatori Linoniae, ac uagno Marshalco Magni
GO L DIN G E N Arae et Ciuitaου cum districtu amplo. GRUBIN et Candapb arces cum praefecturis ditissimis. TVCZKOM, Subel, Durbin, ompoth, Gruden, Rauen.
burg, Alfangen, arces. Nevburg castrum in finibus Samolitiae. Episcopatus Curiandiaeseptem arces conitinet quas uagum Regis Dauiaefuter possidet Episcopatus; titulum lsibi 'Vuvat, bifg nomini. bul hae arces nominantur, Edvalen, Pilthen, H Uenpol, A germunde, Dondangen, 7 elabam, et Amtotbem
Ic Ducam Curiandiae adhaeret, a Veridie Lituaniae comtissum est. Hasue arces continet, Solebura arx et Praefectum, Basinbor , Doblin, Mibaub Arces cum di trictibus
rivitates nullas habent, totumque territorium Pna cum arciabus enumeratis, Curiandiae Dux praedictus si Cis Poloni natia et beis nignitate commissum tenet.
Silandiae sive Gloniae Ducatus mari Suetiae a Septentri. one adiacet: has arces praecipuas cum tinitatibus cir Pr fecturis complectitur.
280쪽
bmstipeudiariis Germanis Amsiborum Duci dolost prodita eR, Omatas ipsa exusta, Arx 'vero praesidiis Moschouisicis munita, lanag cum di , .stris tu silue Palatinatu Moschorum Ducifubese, Magister 'vero in ea cais risu nouiam abductus in Pinculisspiritum exbalavit, Ais hunc extremum exitum Magistri Livonenses babmere . I , RIS Tala Uen arces, a Mosibo quos occupataesunt. TARN EST siue Taurus, arx munitisimia praesidiis Moschois siticis prouisa, a Lituanis Duce exercitus Illustri . Vagnifico Domi. no Nicolao Radcivit Palatino minensi, pulueribvibumbardariis suppositis eiecta, cum Moschonitis a latinimpetu pulueris 'volantibuι ει cum uersa est. Ego etiam huic oppugnationi cum patre meo interfui. Hac auis . tem arce expugnatastexulta Lithuani quibusdam uosichorum abda.ctis, quibodam occisis Pelut Tartari arce desolata reli I. non ocicupata, nec munita, quae facile instaurari potuit cum θοltis, toruments Wcint suppelectili bellica ablata, discesserunt, Anno Domi.
O P E R P A L arcem exercitus Regis Poloniae exusiit
ms autem in hoc Ducatu arces 'x poloniae posiidet: K A R X H AVS, Hesmeth, Resen, Parnauam arcem insignem in munitam cum ciuitate mari adiacentem. Haec a Suetiae pri. 'ν - mum occupata enui, sed postea a Polonis inopinate capta in ditionem Eseis Poloniae cessit.
Erritorium hoc Livoniae inter Orientalem e septentrio. nalem plagam situm, a Septentrione Baltici maris sinu ter . minatur, ab Oriente Neruastiuiis celebri ex lacu Pelibas emergenti,stin mare Ballicum ingredienti assuitur. A Me ridie Estlandiae, ab occasu Hariae contermina est, . Octo miliaribus in longitudinem, a Nerua fluuio ad EZ aliam Phl extenditur, Huque