장음표시 사용
281쪽
dem nor unis sita. Ex aduerso in altera ripa arcem a Moscho erectam Iiua fou GOrod dictam habet,atqfluuius praedimo Nerva, has arces imterfluens Moschorum tar Liuomensium imperium olim dissimilabat.
PO L CZ B U R G A es ad Dum muris Bustici inter Nerum es Reualiam iuitates aequali distantiola .ESENBURG arx cir Capitaneam. BERCHOLM Olim arae Episcopi Reualiensis erat. Asi quos
in Est duae arces nobilium Liuoniae lana Roberti a Gisen, alia Bernaris di de Tabe - .Had omnes arces cum suo territoris Moschorum Princeps Occu. pauit.
Aria iuxta mare Suetiae sita in lingitudinem sedecim mi. liaribus, octo in latitudinem extenditur, cum Virtariadi . territorio pro Ducatu computatur. Hae arces tu ea sitae sunt. R E V A LIA *rbi relebris cum arce mimitissima adsimum maris Ballici conditu en. Sede Episcopali clara, sub R e Poloniae a Sueti Regis exercitu occupata. Monetam Seualienses propriam quadriani . larem cudunt. Reualiensis Episcopus arces aliquot 1ibi subiectas psi. debat, in ciuitatem tamen nullum imperiumue habebat, sed uasti. Iter ordinis eam administrabat. BADIS Ostium c Monasterium insigne Suetenses inopinata iris
282쪽
Eruentandia SMio mari adiacens eptem miliaribus in longitudinem sex in latitudinem patet. Frumenti cir Getera. Gementi tarum rerum ex terna nascentium feracissima, lanam Arcem Viten tela dictam Principalem cum pagisse curiis compluistribu, nobilium habebat. Eamsub Se re Poloniae Suetensium Rex Occuis . - . .
pquit, Biat amien, id eis, assub lapis polonis dicta. In hiis territoriis v μ' - 'sime Prouinciis Livonne praedictis quae etiam pro Ducatibus computa. ri possunt variae uni multarumgentium linguae: Plebs ipse Linonica tribu/fere linguis non multum tamen ased ferentibus utitur, ad Li. hi nanicums idionia magna ex parte alludunt, barbarie moribus tuo titionum ago fiacultis rigent, Lisbuamses Samolitis ob Picinitatem in omnibus persimi um habitus, moles sunt. Vestitu villi eo ut plurimum cinericio ad Germanicum habi. re idioma. tum alludenti latantur, extiliae libro more Lithvanorum e P Rutheno. Tum coturnos connectere solent, vel ex iumentorum pellibus, lana cum
Ictis detraElis. Finminem sexus in pagis moregentis Catianorum vel Ptquidum Polunt Cyreneorum ) vagabundae vestiuntur, 'blitumss. qui. niuartim habitus. husdam globulis Plumbeis Cupreis/Electruariis exornant, indusias
quos circa collum praecipue annulis, intertexturi q. Pariis ornant. GLγribin psis mulieres Petulae in virgines omes promiscue incedunt, Capitis ornamenta qmedam mire ex globulis quibusdam conse Ia ad similitudinem Pnionum Gemmarumne Parii color segestant, omnes fere matro me fallae es incant trices peritissimaesunt, artibus Vagicishupramois . . dum deditae. Pane Piltifimo teterrimos in cibariis smplicssimis P. tuntur. Frumenta omnisgeneris trituranda excutiendas perinde 'ut Li Vinis Liabhtiri reuisui, primo in calidissima casa ad id praeparata fumo exsicarit, G po. miserrimus. stea in horeo conam extructo excutiunt. In ossis figulinae artis nusquam nisi in lebetibus aereis cupreisue in pagis in riuitatibus coquunt, neg. tibi ollam anteam aliquo per totam tauoniam 'videre licebit. Paleis quoque frumentorum vulgus magna ex parte cum farina Siliginis mixtis lati. tur. Et quamuis miserrimagens fuerit, fi m modum tamen callida, fatilax, tumida, atrox CP ad caedes patriandas prompta. Polonos, Lithua nos, Ruthenos creterosi exinaueos Reli Poloniae militantes extra Germanos quorum sub iugo olimbuerunt) maxime inuident, eo I depraeda, tores, tar comestores bonorum fundisssui calamitatem appetant, . a 'bi tari. ρUlunt quo sinus milites a tu circumuentos incautos opprimunt. . '
Vni 'vel duobus 'viris tiransiitus difficilis eII, Praecipue si apud agnelles
p octauerint,namsomno oppr sos magna ex parte trucidant susso. canis Diuersoria in hac Regione nam 'vel penitus nulla reperiuntur, sed ad curiasvpraedia 'viatores diuertere, ibidems perno Iare solent.
283쪽
Templa quia . rarissime nisi in arcibus Pisuntur. c. , , vini. ζ μ Nisit; omuel Germani suus,Germanicisi moribu, IILMLi--G ottiate*tuutur. Omiumssexus pallia rubea communiter capiti impoli mam ta, ad talos cumfrequent Rimis plicis 'erit. Vitivi mulieres in capitibus non gerunt, sed contricatos crines c quos maxim/ nutrivia 2 et ad id R ' praeparatos adaptant tam matronae quam γigines capiti circumve.' EIunt. Pleossiue biretos quadriangulares more Cardinalium Romano. rumgestaut, quaedam Pero, palliis cum Pellamine Pelut tecto frontem
e r caput tegente Muntur. Sponsa cum ad matrimonium contrahendum deducitur, corona amo gentea deauritata rotunda,stin altum pronimente ornatur, omni miris
ginalis es matrimonarum Chrem, rubris palliis Pestitus, longo ordine praeit in sequitur. Cerusa ex ordeo luppulo psim in panis es' ciuitatibu Iustu amarsiima maxime disse. renti a cintenarum Regionum cerusia tuntur, attamen gens illa in Onianes Germani Rerisuis incolae, hunc potum suauiter praebibunt. Si inis e framenti Livonia diues est, adeo Pt exterie quoqω. tmnmmuae nationes Lubeca, An terdam, Olandia, Dama, d etiaci ' eius Pbertatem praesentiant, ad quas mundisopia frumenta 8 Linouia deportantur. In Linoniam quoq. Usem ex Risine Lithuanias Retionibus fluuio DIrina e r 7 ema illo cir i enim rerum plurimum aduehitur. Peccoribus er iumentis domesticis omnis generis abundat, Lacubus fluuiis pisisse siluis ad Penationem idoneis referta, in quibus habet*rsos, alces, γulpes, trices maturos, castiores, omnis generis anima . .:. . lia. Lepores in Liuonia mutant restate hyeme colorem, perindeNHeluetus m alpibus, hycme junt albi ex astate cinericer. Inferunt cruo chonitin pelles Prsarum alia 3 in Liuoniam, quas ex frigidwmis Septentrionis' onibus maxime ex DIrim Pronincia Ocinano alacia. ti adherenti acquirunt. Reli os ima gens Linonica post susceptam ορ- Obristianumsdem RomanaeEcclesi e ritum ardenter obseruans erat: Domi ni etiam ordinis Thrauonici ipse Vani ter priusquam ad Lu. temni lini desciperent religio a pietate diligenter, ordinis renulas iamoribus in habitu cultum decentem obstruabant. Diuorum delubra, pietate inpulchritudine deconubant, quae hodie a Lutemnis pene demo. lita ex deselata γι lentur, ditionem suam ab omni iucursu barbarorum strenue, summa cum laude Pindicabant, Omnia denis illis ex laso benignitate Diiuina propter religionis ansiguae obseruantiam prolperante )cedebant, c Moschum barbarum potentem hostem, a finibu suis saepimme summa cum *ictoria propultabant, prout ex his duobus inclaris Pictori s
284쪽
vi Ioriosi bimis certaminibus, quos inibi explanare lectori haud monatum arisumen o apparebit.
Amo quo lux ὰiuina humana inspecie militus mundo assul Fit i Magnus Mostriviae Dux Linoniensium castrum IVmbuis in prouincia D prensi acerrime oppugnabat, cui oppugnationi inesua persona cum Masibus πω
trecentis millibus armatorum intererat. Demum post diutinamWacram ε' Dμο v obsidionem resim q. irruptiones nuentae r propugnacula directa labri
facere inceptabant: obsessi etiam defatigati . latribu, exhausti ac desti. tuti, Diuime propugnationi e tutellae humiliterbest submittunt, ipse
etiam praefectus arcis, nocte Veneris diem antecedente insomnis ante a. nam qua dam pro diutus agranti corde orabat, mi Deus In tam deploma . to re istatu ibi fui auxiliari digneretur, findicem grauis oblidionis liberatione elagiretur. Sole igitur tenebras noctu dijcutientecum v I bouitie certam tam arcis expugnatione fibi promitterent. Praefectus ille e precibus exurrit arcuq arrepto, tellum cum cuipide praeacuta feneisma propugnaculi in medium exercitum Vinchoniticum iaculatur, es I ignis iso
ossimno conatibus Deo, ipsiusmauni principis cor laetaliter transtidit: Ο concurrunt trepidi Moschouitae dominumi exanimatum leuant, in cum manno Plulatu deplorantes funestissimum casum Domini sui, reli. Stis castri r arrepto cadauere in os ouiam fuga sibi considentes pergunt, Linones ex arce sese proripientes, hostes fugientes persequuntur, per agro .s uaso pagos passantes assecutos trucidant, obruunt, telis lis tr indunt, o Pidentes mirabili memorabilitg modo numinis aulli. ciose libenatos,arcum ad perpetuam rei memoriam Deo dicatum, in Basilica arcis ad altare appendunt, solebas in eo templo cultus Diuinus
magna pietate deuotione prendi, sed postea Anno Domini issi. LM temnis dogmatibus assinis iis, nullum pristinae pietatis arestitium consti.
ciebatur, arcus tamen praedicIus immotus ad altare pendebat, donec ta iadem Anno Domini Issa Lamici Basili ades modemus Dux Vosiboniae eadem arce potitus religionem quoq. Lutemnam immutauIt.
Aliud crini eWperpetua memoria dignum praelium Linoues comina Moschonne Ducem esserunt, Anno Iso o. sub ordinis Teletonicia faristro Domino I ltero a plet burg, qui cum confligere cum uois bis statuisset, publica ieiunia es' sole es laetanias secundum morem muter methem Ecclesine et manue iustituit,nondum enim eos Luterana haeresis a Catho. MV Magisterticismo trian uersos egerat, Menses Septembrι paulo post natiuitatem Maria*bdinis, exercitum ordinat. t tensis quo Archiepiscopus nidisse Germanos equites adducit, Torpaten is Episcopus quindentos, Reu
285쪽
illusseptem haberet Germanorum equitum millia, cor quin missia Curronum pedestrium c qui populisunt Liumiae ing Itone quae Curian. dia dicitur. θ Hoc cum exercitu Magister Rusitam finitimam Mosibo
Uuom MψςM- uiae Ducis invadit, Arcesse oppida quaedam expugnat, inde ipso exaltatioim sanctae crucis die, ad Priam Psoniam exercitum ducit, imma hoc sita est planicies duorum miliarium latitudine patens, inquam cum deuenerunt obviam illis procedit Moschoniticus exercitus centum millia armatorum cin duodecim acies di tributus o continens. His adis iunctae erant Tartarorum copiae barbarie feroces, triginta millia confici. entes. Itas Teutonzcus Magister Pbi aut turpiter fugiendum, aut incenti cum animo aduersus tantum exercitum barbarie ic armis f rmidandem procedendum Pidet, nihil de laictoriae spe remittens, aleam belli. teritare constituit,Wanimis suorum confirmatis hiasicum canere lupis, constitias Mostia Moschonitae quoqexaduer10 sinna tollere, patrioq. more tubas in re
lut crebra continuasi tonitrua in Tartaros contorquet. Tandem via. ximo clamore strepitu, armorumg corruscatione latrius concurrunt, Tartari e Moschouitae arcubus sagittis asueti, densi imo creberri. Mog telorum iactu .ethera obumbrant, quae tamen emissa aerem irrita
Perberabant. Tartari Pbi praelio a Teutonicos fugatis fuere, duodet
cimu chorum acies centum millia conficientes, diribus animi A. re uis Mos Multarum tessuccedunt. Teutones caesiis Tartaris labi bellum recrudescere senti. centum misiis, tint quanto maiorem hostium Pim prioribus κccedere Pident, tauto in Thootom ammis in hostes irruere, iis Pelut ab integro noua virtute resuvis
.. a.' pia ingenticumfremitu caesim punmms Pergente iam ad Pestenim die confligunt. Ex V Aouitis quisuperen in fugasibi confulentes in Psco
sua e recipiunt, praelio itas dirempto compertum est ex Teutonicis N οκ is vi- unum duntaxat desidenrtum,complures. sed non lintaliter Pulueratos, ctoria. Mochonitarti Perὸ Tartarorum circiter centena millia trucidat ita. it duobus miliaribus cadavera papim pro irata iacerent, triginta Pera
millia funa Hapsisunt. Memorabilis Iane triumphus Orsempiterna me. moria di numsingularis inutis cir fortitudinis exemplum. Hacio. tur cladesuorum uinciarum Dux Basilim Ioannis audiens cum sum.
mostupore admiratus, tantum exercitum, tam exrgva manu turpiter cre
286쪽
. Vos bonitis praeliis quamuis multa varii euentus praelia inter eos P. trini eueniebant) apparet, quod Livoniensis ordos Teutonicus prius a Catholicismo descisterent manu Diuina taurea quo uis iucursus hostiaum propugnabantur, onmdu . rebus ex terra nascentibus es, caeterisi fortunis copiose affluebant. Vbi Pero Luten a dogmata amplecti M. Moto δε--no Domini Is 27. caeperunt, pietatatem ex religionem auitam cani om.
nibus Pirtutibus lana excusserunt, Postea Pariis diuersis plagis om. nes pus in musiim/ afflicti sunt, adeo Pt uniuersa elementa in Pindi. Tum rerum constinasse Piderentur. Terra enim Regionis quin omnium frugum oe frustuum leguminum feracissima erat, * Ium nihil pro erens o illis denetrabat. Aqua etiam lac g olim piscosi nullos pisces da.
lant,A er quondam saluberrimm bominumsaluti a Deo concessus, in lae nenum e P contagium conuersus erat. Igne etiam e ferro Moschouitae Pniuersam De utensem Prouinciam crudeliter Pallabant. Sed Teuto. nici fratres nobilesstriues huius afflictionis culpam γ' numinis ossem fum Catholicis imputabant.
Adister Linoniae, cum omnibus Teutonici ordinis fratri. . 'bbis ex equestri ordine, post Lutemnismum susceptum, Arachiepiscopo 'tensi colle suo ob non susceptum dogma Luteri aduersabatur. Hic autem Archiepiscopus ex Illu. ' stra prosepia Marchionum Βηundeburgensitum nus ducebat, sinater AL berti Marchionis Brandenburgensis, olim fauistri TeMonici ordinis, in postea Ducis in Prusita, nepos ris Polomae. Ma Uteritas comitiis venalibus celebratis conclusit o constituit,
287쪽
cbiepiscopum belli appetendum esse, in quod totvi ordo . nobiles cum omnium s D iis consenserunt. Episcopus quos Torpatensis Her. manus Pt erat inconstantis animi, facili ad oppugnandum Archiepiscos pum industus est. Reualiensis etiamstHabetensiis Episcopi, Magistrum metuentes, facile in ca dia eius concesserunt, es ita iniuersa Linoismisspiritis adtiis via in iugensem Arctiviscopum hostiliter constimuit. Anno itaq isue se Archiepisc paulo poIt natalem Diuiti annis Baptistae, ordinis T amnici Variar' ' ster, Uilbelmum Furflemberg, exercitum cum commendatoribud consertobis, tres quos Episcopi praedicti copias suas eidem coniungunt. Sicq in. structissimo exercitu magno cum apparatu, gensem prouinciam brustiliter inuadunt. Archiepi copio Ruensis tamet si defensii Onem medit retur,iar magnam nobilium partem sibi adiunctium baleret, infirmior tamen enat cir Piribus impar ut tanti exercitus aram Iu Z ιere e P propul. sare neutis pollet. In arce ita)Co eubi en natum loci munitissimam, in edita rupe constructam cum luis profugit. VCister ero eum cum lani. K 'ξ'si uerso exercitu ibidem graui si sidione oppugnabat, tormentis Vacbi '' , ἡ ' ρο n fg bellicis muros fatigans. Sed neq tormentorum crebra tonitrua, neg*alidos hostium impetus muros labe secere poterant, lota fames in in dia obsessos ad deditionem compulit, octauo ita obsidionis die portis
dapertis chiepiscopo iubente hostibus sese dederunt. statuis Teutoniis ci Magi ter Archiepiscopum, non qu Pnius Pro uinciae G larbis Retriis
coportem, non 'ut clarae prosque BrandebiιGenysium Varchionum Prin. cipem, non lat Praesulem er Primatem, Ied uti barbarum bobtem ina. Stat,contumeliis es probris ludificatur, omnibusq oppidis arcibus . pa gis mulctatum, carceri mancipauit, toto anno ,ihIIum detinuit.
Rex Poloniae Sigismundus Auffusius, labi id ab ordinis Marsicbulco, quem Vasti ter bonis omnibu 'oliatum, eo quod bellum contra Archi episcopumfulcipiendum disuadebat expulenui ) refciiset. Tanti Prina
Lig tW mg. rq cipis Nepotis Iut, Jeruilem captiuitatem ingre tulit, reiq. indiguitate' Hais commotus, Episcopum quendam in Liuoniam ad Magistrum ordinis, bac in causa destinauit. sivi cum multis nutionibus, de liberando Archi. episcopo nomine Reris, coram Magistro afferet, Vogister negexarceranὰi Archiepiscopi, nec componendorum distidiorum stem piraebuit. Itaque causa bessi Liuο- Legatus re inlecta ad Redem reuertitur. Sex Poloniae, Pyt ope/mmyuam μ' irritam cognouit, ordinis uagistro, omnibusi eius auxiliariis, bellum denuntiat, quo nuncio accepto, confestim uagister ingentem thesaurum, in Germaniam ad exercitum ibidem conscribenda ni mittit, adduLDquc sunt aliquot millia equitumqsex 'pexila peditum Germanorum in Litationiam. Rex Polonne haud diu moram inubens infe)tis signis in Lino.
288쪽
'co/rtendit, equitumsimul e P peditum armatorum iitrorum esse. imorum centena millia cum tormentis, ampli ag bellicasuppella. Rex Polivi mii procedunt, oi distis A fagister Pniuersos quos habebat praefectos e ' mata manu in I,
mmendatores Redi opponit, Episcopi quoliret, Derptensii uali. me' ν,-Habfelenim, copias μω eidem coniungunt. Itag. Ordinis M a. er tunc temporis habebat Germanorumaequiti septem millia,*sexpeditum xiti. Praeterea trestium aliquot millia Lmonoriιm. Sed Magister Polonormina allidi ima lectissima manu conglecta, Dictoriae spem prorsus abiecit, legatum; ad Regem.qui praesens in armis erat oti. in destinauit, pr lium deprecamdo, in pacem humillime esagitando. Matister Utiauiae Rex clementer benigne respondit, nisi iduis, pupillos, Orpbimos, Ut M in inopes, innocentes . colonos miseraretur, nullo pacto pacem se cum Magittio initurum sed *t u sister or is agnoscat, cinquit mesu aut bellisitientem non est , ipse si pacem expetit λιc ad nos intra octodecim horarum stactum accedat, Principem --cblapsiopum 'ensem lana adducat, dein pacis concordiae rationem inibimus. i
Theutonicus Magister hoc restonso accepto, confestim Archiepiscopum qui non lori, aberat, custodia liberari, GP e lainculis educi iubet, ambo itas trecentibus equitibuου inermibus stipati, ad Regem γ iunt. Ibi cum rutro citroq. de pate ageretur, laudem concluditur, ut Magister ordinus Arctivscopum in pristinumstatum restitueret, omneq damnum i deis tramentum eidem illatum resarciret: praeterea Regi poloniae stipendiana milites errogata persolueret. Graves hae eram ordini Teutonico paὰ cis conditiones, attamen ulli ter metu auioris periculii' te, ctu. R μῆ γηriti
cto e viuis decedente x omnes arces ciuitates; panoaec γ est iis, ad A ' '' ichiepiscopatum pertinentes iure propinquitatis in Linonia occupauit. Magistro guri praedicto a insibouitis in arce Fella per proditionem militum seuorum capto, . in Moschouia in ruinculis mortuo, tota Lino. MVister Linoniania cum suis Prouinciis in ius Regis Poloniae resiit. As hic vittam ua aster ordinis, Vilhelmus Furitember i MCisterium Teutonico. μώω is rumgyratrum ucsterorum in Linonia ordinem ter. minquit, aboluit, linenis extremum impψιὰ. . .
289쪽
S cuius Dominio singulae subsint, exceptis curijs, , pr ijs, S praesecturis.
290쪽
num, Moschouite Monarchae subiectarum, Tartarorumque Campestrium, Arc1um, Citauitatum praecipuarum, Mo
rum denique gentis, Religionis, & Consuctudinis vitae sufficiens, &vera descriptio.
ADIuncta praeterea gesta praecipua Tyran
ius sngens moderni Monarchae Moschousae Ioannis Basilla dis nuper perpetra ra, vera fide destru' Pta.