Petri Iacobi Montifalchii De cognominibus deorum opusculum

31쪽

DE COGNOMINIBUS ,

Vs a Cyrrha urbe sub Cyrphin rupem de hiacam authore Strabone. quam sane urbem Apol lini dicatam docet Lucanus ita c5cinens nec te si pectore uates Accipiam cyrrhea uelim secreta mouentem Sollicitare deum. Propterea Iuuenaalis ApoIlinem signans ait dominu Cyrrhata surbi Cyrrhei spicula uatis. PATAREVs a Patara Lyciae oppido Apollini sacra. ut supra ostendimus in Clarii interpretatione ex Ouidii sententia. id quod Acron & Porphyrio etiam docent oratianum illud exponentes qui Lyciae tenet dumeta natalemque silua Delius N Patareus Apollo. Quae ne uerba & hoc demonstrant Apollinem LTθCIVM a Lycia nominatum. Oratio suffragatur Pompei' Festus. Is enim scribit Lycii Apollinis oraculum in Lycia maximae claritatis esse. hoc oraculum Maro significans lycias dixit sorteis. Macrobius. quem breuitatis causa missum facio, aliter id nomen interpretatur. Sane Lycium peo nultima modo correpta Propertius Prouisum est Lycio uota pbante deo. modo producta inuenio. sta. Ad patrias si quando domos optatam Paean tepta Lycie dabis. GΥI EVS -ο των hoc est a vicis in quibus ei sacrificia fiebant Dotutis altarib' ex ipsius dei responso. Oranus Dactor argutae fidicen thaliae phoebe. qui Xanthi lauis amne crines clauniae defende decus cammonae Leuis agyieu.et si plerim id nome aliter hoc est perperam tam scribunt si prounciat. A Lydis post finitam pestilentiam LoEM Ius appellatur referente Macrobio. nam λ . . pestem latine monat. A Pachinum siciliae promontortu incoleno

32쪽

tibus cui Macrobius idem tradit LIEΥs s IN us immissa hostib'peste. & pene cunctis subita morte interceptis. Grsci alio nomine V MON uocantidest sanitatis authorem quemadmodii idem Macrobius docet.&Strabo) απο τ οψ οολ ω. qctest ualeo. Hinc& ARTEM IS quom dicitur ex eo qaintegros faciat. Id. n. apud nos significat integra scilicet at 3 incolumen. L ox I A s teste Maerobio ex sententia Cleantis ql obliquum peragit iter μου Ψωλοiιuω quod est obliquo. PHANETA

renouat se. ut eiusdem Macrobii sunt uerba. N oo M I VS τηιν νομην. i. a pascuis no quia spoliatus

diuinitate propter interfectos Cyclopas pauerit armeta Admeti regis i Thessalia ut fabula caniti Sed quia sol pascit omnia sicuti Macrobio pia ocet. Seruius tamen fabulam sequitur explicans Maronis illud Te quoq; magna Pales & te meo morade canem' Pastor ab Amphry . ubi Apollinem poeta dubio procul intellegat. Aut Nomius -- των ν έων .i. a lege cordarum dicetur. A RIGΥROToxVs quod nascens per summum orbis ambitum ueluti quidam orbis figuratur alba &argentea specie. unde radii immedium emicant Sagittarii.ut ad litaram Macrobius tradit. sane Argyrotoxus argeteum arcum apud nos sonat. Siquidem υρνvραε argentum & τόιον arcum sis nil ficat. CHRΥso Co Mus a fulgore radioiit. qa solis aureae sunt comae.huius idem est Macrobius au thor. grecis aurum est &-coma. ACER

SECOMEs nanet radii possimi a fronte lucis auelli.ut Macrobius idem pergit. Acersecomes

33쪽

aurem si latine interpretari uelis inhonsum gnificat. s 'MΥNΤΗΕvs. Ouidi Talibus intonsumi compellat Sinynthea dictis. Idem . Consulitur Smyntheus. nomen hoc a muribus qui . Wi u a graecis uocantur Strabone auctore Micuri Ιdem a RhodiisTERETRIBIvg'quoniam illos ereu, iubia idest rubigine. a BoeotiiswPERNopION dici quia illos peritopionibus hoc est culicibus si borauit Quod si Strabonis etymologia tibi non placet lege Macrobium aliter id nomen intero

bis ab austro currens . quemadmodum ad liteatam Macrobius inquit. PHILESIVs ut Idem sequituO quia lumen eius exoriens amabile ambcilliina uenerariotie consalutan1us. Sane grsciso εω est amo & st os deus . ut sit . aiονον amabilis deus . HECEBOLUS & HECAT OBOLVs scribente Macrobio radios e longissimo atq; altissimo in terram usi demittens. εκ ehim sive a Vores a lonstge. &βόλω iactum significat quod

est iacio ac percutio. Homeri .

Dominatur . Hinc illud apud Suetoninm Dum Caetar cytharam tendit dum cornua ParthuS. Noster erit Paean.ille hecatebeletes. DIDΥMEVsis geminam speciem sui numinis praefert illuo miliando formidoq; lunam. sicuti a Macrobi traditur. Didyn1etis enim latine: nam Rhoc quo graecum estJ geminus: iiset interpretaridlinde Uidymotis geminatio. Apud Strabonem inuenies Apollinem SAL fyVNTIVM cum oracι

34쪽

liam TELCHINIVM a Lydis uocari. Apud Stra

pum authore Strabone simulachrδ coimparare decreuit. cisi quidam Theu intζn nos a Theomitem uoc ne ex Cicerone ac Suetonio . Apud quos Thenuenites :tii desidet tetra lyllabon lega

35쪽

DE COGNOMINIBUS Mtur Apollo amplitudinis quidem & artis eximit

e oracusis Romam aduectus. Pompeius Festus auctor est Apollinem AP εRCAM dici. quoniam patente cortina responsa p bebat. Suetonius tran sui ius doret Rome Apollinem et TORTOREM nomine fuisse cultum. Claudianus craecos imitatus. PHAETONTEM pro Sole posuit dicens Quo Phaeton 2rrorat equos.fecit idem Silius Italicus Primos nouo Phaetonte retecti Seres lanigeris repetebat uellera lucis: & Martialis Iam prono Phaetonte sudat AethomExarsiti dies. Scythae

Apollinem OETosΥRVM uocat teste Herodoto. Persae MΥRRRAM ut Strabo testas. Assyrii ADAD. hoc est unum tradente Macrobio. Phoenices sMELIOCABALVM ut scribit Iulius capitolinus. Apud Aegyptios auctore Macrobio Apollo uo catur HORUS. ex quo & horae. xxiiii. quibus dies re nox conficitur nomen habent.

, DE BACCHI NOMINIBUS Mis B A C C HI nomen a bacchis mulieribus qus

illum sectabantur ortum fuit.ut Diodorus si motus & Eusebius de praeparaaeuange.scribuntino men grFis S latinis Gmune. Illis. n.βακχω dicio tur. Vnde x καν idest Bacchicus quo & nos uti, rnur nomine. Sed non solii hunc Bacchum Poetae uocant uerum etiam Bromiumcli : Lyeummi

lanigenamli Satumq; iterui Solia φ Bimatrem. Additur his Nyseusnndetonsus 3 Thyoneus. Et cum Leneoigenialis cositor uuae. Nyctelius.Elo leuis parens. & Iacchus.& Euan ut canit Oui

36쪽

dius. BROMIUM dixere απι xc es: m hoc est ab ignis sollitur qui in eius ortu contigit Eusebio

est a luendo quod curis soluati Baccho enitri idest vino tristitiae cura hebetatur. ut inquit Plionius. Et Nasonis illud notum est Cura fugit multo diluiturq; mero. Vergilius Lyeum pro lyeio posuit dicens laticeml tyeum. IGNIGENAM. Pex igne uidelicet fulminis natus sit. Sed hoc noi strum est nomen. Graeci Pyrogenen dicunt eadε causa. siquidem ignis est dc genus. s ATQM ITERUM. primum in uentre semeles. deinde ia

more Iouis. ut fabulae ferunt.Propterea grscisi PITHTRAMBVs appellatur per duas ianuasi. exierit uterum Semeles & Iouis semur.:rii mittabis Sportam significat. BLMATREM. st duas matres Semelem & Iouein habuerit. NΥs EVM a Nysia antro inter Phoeniciam & Arabiam ubi fisit educatus sicuti scribit Diodorus eseiatentia Homeri. Diodoro sumagatur Strabo . Quidamitamen tanto' viro maiestate cotempta Nysea a Nysa Cytheronis uertice in Boeotia dictu maλliliat. THΥON EVM a Semele quae Thyone etiam

dicta suit. ut Porphyrioni & Lactantio Papinii

interpreti placet. Quidam ' - τοv.εύ ω idest impeo itum facio. quod sit pprium temulentoR Thyostineum dici asserunt. LLNEUM . του λουν Ou idest toriculari. ut ostedit Diodorus. nam Donatus ab eo, quod mentem leniat dici uoluit. quod teste Serstauio non procedit. quia graecum nomen latinamietymologiam non recipiat. Vergilius laneum pilancio posuit ut supra lyeum pro lyeio. sic. n. ait ἰ

37쪽

. g. DE COGNOMINIBus ,

Gens epulata thoris lenesi libat honorem. eo

SITOREM UVAE. Siquidem uitem & uini usum adinvenit ut Eusebius de praepa. ang.& Dioodorus siculus memoriae tradideriit. NΥCTEMUM quasi noctu celebratum. Vergil N octurnusis uoacat clamore Cytheron. enim noctem signifila Cati cuiuS genitivus est νυκτοε. unde Nyctelia Bacochi lacra. qus populus Romanus exclusit ut Seruius aio causa turpitudinis . ELELEUM . . του hortatis adverbio. qua uoce ad orgia celebranda conserendamq; pugnam utebantur I AC CHVs quod est clamo. Bacchanalia enim noctu accensis facibus vino strepitiu3 attoniti faciebant. ut scribit Livius. IVANTEM. a uoce Bacchantium.Statius Et tu Bassaridum rCtator Euan. Et Paean &euantiae sorores. Vergilius mulieres phrygias qus baccharentur euantes dixit Illa chorum simulans euantes orgia circum dii cebat phrygias. Prsterea uocatur fi VHΥI VS. Ora tius Dissipat Euhyius curas edaces. latine bonus filius . . . nainq; bene & ..., filium significat. Aco cepit autem id cognomen quia Ioue pugnante contra gigantes Bacchus in Leonem conuersus

primus gigantem linteremit. ypter qd eum Itio piter blande affatus est Euhyie dices hoc est boone fili. ut scribit Acron oratii iterpres BRΥsFVs specie sidem barbata ac senili. ut ille, quem graeoci iidem Paeana uocitanti quemadmodu a Malycrobio traditur. Sunt qui Bryseum τα βρυε ιν

quod est inundare & madefacere. Alii a Brysaurbe Laconiae ubi colebatur dictum uelint. Perosius principale posuit pro derivativo in nunc .

38쪽

brysti quem uenosius liber Acci pro bryseii ut ,

Vergilius laticem lyeum N honorem leneum Plyeio de teneto. BAssAREVs apud Oratium Non ego te candide B isareu inuitum quatiam. Ibi interpres Acron scribit Bassareum dici a Basestri baccharum ueste demissa usq; ad pedes. Uno de de ipsae Bacchae bassarides appellantur. Non.

nulli bassaream Ταπ. ov-t quod est clamo propter bacchantium clamorem deducunt. OREUS a montibus auctore Festo in quibus ei sacra fieri

solebant. y όρω enim graece mons est. T R I A M VUS. unde triumphus denominatur authore Varroone. Grscis tamen vix μ ε υν tritiphator &rriumphus dicitur.nisi hoc etiam idest seruiat deo. scribit Diodorus Bacchum uocarirriumphatorem quia primus omnium de Indis ,

tria pharit. MITROPHORos a mitra qua si quaodo ex potu agitaretur caput alligabat . ut apud eandem est Diodorum. DIONTSIVS

idest diuol& nysia ubi fuit educatus ut suo pra diximus in Nysei enarratione. Macrobius, Bacchii Solem esse disipatans alias affert huiusce nominis interptationes. Apud Auso.gallum ita, loqtur hic deus Ogygae me Bacchum nominat. Osyrim Aegyptus putata Mystae Phanacem noo minant. Dionysium Indi existimant.Romana sacra Liberti. Arabica gens Adoneum. Lucaniacus Pantheum. LIBER appellas a liberado mares in coeudo p ei' beneficiu emissis seminibus libe rene. ut Augustinus. uel ci, vina aios a curis libeo ret uti Seneca scribit. Servius et liberii a libertate dici austor est Plutarchus tradit Bacchum a ued

39쪽

teribus liberum cimini. quia pro Boeotiae liber,

tale pugnauit. cui fauere Diodorus uideriir.is. n.. scribit Bacchum in Boeotia iussisse in patriae gratiam omnes urbes liberas esse. civitate sui nomionis condita quam & Liberam proniiciauit. Ouidius AONIUM DEUM Bacchum uocauit nimira ab Aonia. i. Boeotia ubi Thebae Bacchi patria. Ouidii uersus est Fertur ut acinio cocita baccha ideo. Neapolitani in Campania Bacchum celeν ibrat E BONA nomine. ut Macrobius docet. Thraν Ces s E B A D I V M eiusdem Macrobii testimoonio appellant. I

MMERCURII COGNOMINA M

TChristianorum Aristoteles Augustinus 1 libris

quos fecit de ciuitate caelasti ita scribit ab literA , Mercurius sermo est. nam ideo MERCURI Vs qsi medius currens dicitur ' sermo inter homines currat. Servius honoratus Mercurium quia mer

cibus praeest appellatum ait.hic HERMEs dictus est quia sermo uel interpretatio quae ad sermo, nem pertinet hermenia dicitur ut inquit. Auguὸstinus. Est. n. m Mithicos nuncius & interpres deorum. Vnde ad eum oratius Te canam maεgni Iouis & deorum nucium.& ipse apud Oui. Ego sum qui ii sta per auras Verba patris porto. pater est mihi Iupiter ipse. Seruius qt ad hanerem facit) Mercurium ethrusca lingua CAM III iLVMqsi ministrum uocari auctor est ARGI pHON iris nominanir quoniam argum centoculum qIimonis iussu Io Inachi filiam couersiam iii Goν -

40쪽

e irri eustodiebat morti edit )-. 'νω γα - δἰ interficio. Nec ignoro Mercurium a Macrobio disceptante solem esse aliam dari huic nomini etymologia CADUCIFER quasi caduceum fe/rens. Ouidi. Hinc se sitis hilerat paribus caduci εferalis CTLLENIVs ut vult Festus quod omnem rem sermo sine manibus conficiat. quibus et caν rent κυλλι ι . hoc est mutilati uocans. ideoq; Qua/

dratum eum fingunt. Alii uolunt ut Festus idem ait quod in Cyllenia sit nutritus . Alii quod in

Cyllene Archadiae monte sit natus. dicente Ueragilio Vobis Mercurius pater est: quem candida Maia Cyllenae gelido conceptum uertice fudita,

ATLANTIADES ab Atlante materno auo. Ouidi'us Sedit Atlantiades. MAIUGENA a Maia matre

Atlantis filia. Marti anus ea pella licet in Maiugenae officium properare uideretur. Idem resiponadit ipse Maiugena. DEVs ALES propter talaria quae habet. de hoc obscoeni auctor operis loqui tur Sub tunica uirga n tundetis ales habet i DLVs ALIPE s. Oui: Alipedis de stirpe dei. uersuta prostpago. TEGEATICVs a Tegea oppido Archadiae. cita. Et de Maenalia uolucer tegeaticus umbra. Ide Nuciat e celsis ales Thegeaticus astris. Item TEGE EVs . Statius Tu quoque muta ferae uolucer Tegeaee sonorae. Clata. Ait itis Tege e nepos coomune piandis Et superis numen. A RC A S. Sta δtilis Vocalis cytharae repertor arcas . Martialis

Cum quibus'Alcides & pius Arcas erat. Auso. petasol ditis Arcados uect' uola. ubi Mercuria diuitem dixit quia diuitiis praeest. docet hoc Ausonius ipse alibi dum occasionem facit ita lo/u