장음표시 사용
221쪽
alacriores ductuum bili ferorum oscillationes .hilem uberiorem, vomitum lc diar rhoeam biliosam , choleram 8cc. essicit. Item ab illa varii hepatis spasmi , icteri, inflammationes , bilis male mixtae, acris, viridis, spissie secretiones eiusque esse ius enasci possunt. Denique cum illi hepatis gravior inflammatici accedit , nonnumquam perfectam omnis bilis secretionis suppressionem a spasmo Sc quasi rigore, quo Vascula hepatica tenentur, Observamus. Qua de caussa etiam faciles, copiosae, cum levamine morbi factae bilis evacuationes
fractae hepatitidis febrisque biliosae indicia
Sed quibus signis hanc auctam hepatis irritabilitatem detegimus Diagnosis mitioris huius vitii obscura est ideoque morbus ipse
hucusque parum Observatus esse videtur. Organorum secernentium morbi facilius ex mutata secreti quantitate dc qualitate cognoscuntur, cum in ambitu corporis posita, quidquid secernunt, merum oculis obiiciatur. Uerum secreta ex hepate bilis, excrementis mixta, secedit &, vix ad CeItam mensuram revocatur. Nihilominus accurata status morbosi investigatio, ex sequentibus signis, mali praesentis suspicio
nem dabit. Bilis iusto maiori quantitate adest, absque omni irritamenti maioris figno. Frequentius in febribus sensum pressorium in hy-
222쪽
DE IRRITABILITATIs NOTI NE ETC. I 8 I
pochondrio dextro observavi , subito mur mura ventris surgebant, quae sedes biliosa Mprasina excipiebat ; tum deposita alvo omnia Pro tempore denuo quiescebant. Irritabilitas totius corporis aucta , fabrica tenerior, tem Peramentum cholericum, multa ad morbos hi-liosos propensio . Nausea , vomitus , colica, singultus, tenesmus, angor, vertigo, animi deliquia, crampi, convulsiones, tetanus. Hypochondria tensa , dura , dolentia , gravedo
hypochondrii dextri de scrobiculi cordis . Tensio id pressio, in scrobiculo cordis incipiens , hypochondrium dextrum ambiens dein spina dorsi terminata. Sedes biliosae, diar-
rhoea . Bilis eiectae mala indoles , acris , ae ruginosa. Deiectiones aegrum parum levantes, immo quo copiosiores, eo graviorem morbum indicantes . Denique caussa praegressa eiusque potetfas e. g. hepatitis, aeris ardor, animi
esse Rus invidiosi 5cc. ad diagnosin itabilieu-dam in auxilium vocanda sunt.
Liceat demum , pauca quaedam de cura huius vitii disserere. Plurimum quidem medici, caussae visibili
anhaerentes . huic morbo brevi manu medentur Et simul ac eonditionem biliosam deprehendunt , evacuationem bilis cogitantes, resolventia & emetica praecipiunt . Uerum cum Omnis tam ratione quantitatis quam qualitatis
223쪽
vitiata bilis esse fus morbi sit , nec umquam nisi a praeexistente hepatis morbo oriri queat, quid tum evacuatio bilis morbosae proderit , eum cauta illius superstes relinquitur λ Vitium autem hepatis plerumque eius est indolis, ut
evacuantium Ope removeri non possit. Quis homini salivanti medicinam faciens , salivae evacuationem nec potius glandularum salivalium Praeternaturalem conditionem cogitabit Verum, quod oggerunt adversarii, eva CDantia, inprimis emetica, optimo sunt effectu in sanandos morbos biliosos : quod quidem non negem , quamVis Sc exempla , de horuin medicaminum ab usu, haud rara fini. Sed hac ex re non essicitur, hilem primam eme morbi caussam , de evacuantia , inprimis emetica , evacuatione salutarem in morbum effectum exserere. Potius mihi valde verisimile est , emetica nonnumquam fortiori sua irritatione, an Ventriculo excitata , exaltatam hepatis irritabilitarem eiusque oscillationes excedentes Sc 'habituales supprimere atque hac via statui bilioso mederi. Supra iam dixi, multa eri, Praeter narcotica, medicamina, potestate moderandi irritabilitatem praedita. Simili ratione emeticum subito febrim intermittentem vel dysenteriam puigans pharmacum vel animi pathemata graviora tussin convulsivam suffocant. Porro plurima, quae nobis sunt remedia,
224쪽
Irritatione seu impressitone in nervis excitata agunt id hac ratioue suos effectus vel salutares vel noxios edunt. Quae vero superficies corporis huinani . ad irritationem magis est: commoda, quae tam sensibilis, tanta nervorum copia praedita tantaeque extensionis ac tractus intelli notum est i Suntne remedia, quae, si Venena excipias , validius ac evacuantia hunc canalem, vasa eius innumera, glandulas, nervos in omnibus punctis irritent 8c commoveant Hae partes praeterea , ob magnam ipsarum sympathiam cum aliis, quam perpessae sunt, irritationem ad remotiores partes propagant. Quare e Vacuantia, inprimis emetica,
Corpus omne Concutiunt, secretiones augent,
spasmos tollunt, humoribus aequiorem distributionem conciliant & nonnumquam morbum apparenter biliosum, in quem exhibita sunt, levant , quamvis ne minimum quidem bilis
Taudem omnino evacuationes bilis, a priori, quod dicunt, consideratae, in omnibus , praeprimis febrilibus morbis, parum ad curam
facere videntur , Cum Caussam morbi non removeant . Verum Vim Vitalem hepatis, eius mutationes Sc effectum motuum dc medicaminum in illud, necdum satis novimus, ut non potius experientiae , quam ratiociniis confidamus. Observamus enim quasdam deiectiones
225쪽
i84 EA UTIE bilis perniciosas, quasdam saluti eras. Quam diu irritatio totius corporis, inprimis hepatis, gravissima deprehenditur, ac rigor & spasmus vasa hepatica stringit, quamdiu pulsus durus& frequens, lingua dc cutis arida , hypo- Chondria tensa dolentia, suspicio inflammationis hepaticae , vomit uritiones molestae, vomitus Sc diar rhoeae immodicae , deiectiones aquosae , sincerae de male mixtae locum obtinent : e Vacuationes tam Spontaneae quam arti .ficiales in perniciem aegroti fieri videmus the par enim magis irritant, illiusque statum I Π tensum amplius intera sunt, donec exhauit urngangraenae & morti succi,n1bat. Verum nonnumquam irritatio hepatis mitis est , vel re Dittit, rigores illius desinunt, liberiores osci lationea sequ0ntur, mollia omnia sunt de tra Ohabilia, multum bilis in duodenum demittitur, sequuntu modici & blandi per uoissi dim& alvum secessus materiam bene coctam &Pultaceam evacuantes. Evacuationes hae signu in Sunt redeuntis hepatis sanitatis, . aegrum levant,
in perniciem illius supprimuntur & ad resti tutionem iustae irritabilitatis temperiei quid
ais erre videntur, quemadmodum in catarrho a Secretione muci irritabilitatem partium asscdha-Tum deprimi observa mus o Hanc natura regulam medicus sequatur inque priori casu ab evacuationibus artificialibus abstineat, sponta
226쪽
DE IRRITABILITATIS NOTIONE ET C. I
neasque restringat ; in posteriori eas non supprimat. sed temperet, immo excitet, si nimis parce prodeant . Denique omnino dat ut status biliosus , qui ad sanationem emetica aliaque evacuantia
sibi vindicat. Is ipse est status . de quo dicimus . sordes adesse turgescentes. Sed quam ob caussam hic status biliosus emetica desideret, vix e nunciem. Forsan hoc casu nimiamateries ad bilem a deis, vel torpor in ductibus hepatis secretoriis & excretoriis. TunGomnino emetiea , sua in hepar irritatione , secretiodem bilis eiusqtui ex hepate excretionem promovebunt. Ο In medendo exaltatae iecinoris irritabilitatis, Caussa removenda est,. e. ' g. animi pa- tbemata , ex qua orta est Ze deinde act phaenomencrum praeSentium naturam tractetur. Vertilla' plurimum caussa remota dudum cessavit,
vel eiusmodi est, ut removeri nequeat, e. g. incipientes febres 8c aeris ardores nimii. Quare plurimum caussa proxima, scilicet vitium hepatis phaenomenaque, cum quibus adest, prae- Cipuum curationis obiectum constituunt. At rarissime hoc vitium simplex, saltim ut obiectum curationis, medico occurrit; sed plurimum hoc vel illo coni unctum morbo, qui in curatione di suam sibi vindicat attentionem. Praeterea remedia, quae hepatis irritabilita-
227쪽
i 85 U A t TrER rem exaltatam deprimunt, Vix satis nota sunt.
Cum enim hepati sit irritabilitas specifica, etiam
remedia sunt specifica , eius motus excedentes Sedantia. Mercurius externe applicatus glandularum Me ibomianarum, saturnina Partium inflammatarum, cainphora testium, aer fixus Ventriculi. terrae calcareae intestinorum irritabilitatem nimiam compescunt . Immo vix Credetur, adstringentia mechanico modo arte violas exhalantes constringere atque ita diar- Thoeam ce ssa re. Qua ex re, ubicumque in
auctam hepatis irritabilitatem incidimus, solus
familiarium narcoticorum usus ad sanationem non semper sussiciet.
Simplicissima, quae obvenit coniunctio, est aucta hepatis irritabilitas cum evacuationibus nimiis sursum de deorsum evenientibus , quae a bile exuberante generantur. HOC Ca Suplerumque blandissima desiderantur remedia , ab omni irritamento remota, ne oleum igni addatur. Possunt quidem emetica de alia graviora irritantia etiam hac in conditione subito hepatis irritabilitatem compescere, quemadmo dum laxantia drastica febrem intermittentem suffocant ἰ verum ipsorum effectus ambigui Mincerti sunt. Evacuationes, quae fiunt, vel per vomitum Vel per alVum Vel per utramque viam, Vix omnino nec tuto statim deprimuntur. Nam vel bilis copiose secreta, cui exitus prae
228쪽
cluditur, in praecordiis stagnat, vel natura aegre fert quamcunque subitam sui mutationem, vel denique , sicut in Catarrho , ip a copiosa bilis secretio auxilium esse videtur , quo natura utitur ad sanam irritabilitatis temperiem hepati restituendam. Ab altera parte etiam e Va-Cuantia nocebunt, irritatam hepatis conditionem e Xasperando. Quare primo initio aqua tepida , oxymelle squillitico oc thea sor. tiliae vomitus sussulcia a tur. Simul sementationes hy-POchondriorum tepidae, ennemata, pediluvia, Selaei cupia conserunt, quae mirum in modum, Praecipue initio. relaxando tensionem pathemata hepatis imminuunt. Nounumquam etiam
hoc casu ipsa olea, frigide expressia, pura
oleum amygd. dulc. at unc. quatitor vel sex Propi pala, cum murilagine gum . arab. de syr. acetos. citri mixta, egregii Sunt usus. In primis conferunt, ubi evacuationes non supprimendae, intestina lubricanda. acria ipsorum involvenda, spasmi cc stricturae solvendae, colicae, alvi cruciatus, excoriationes ac tenesmi
mitigandi sunt. Evacuata tum prima & Crassiori materie sal absinthii cum succo citri Porrigerem. Quibus remediis adhibitis, cum Yo
mitus nihilominus perduraret , dolores existerent, de inflammationis timor subesset, optum cum aqua' aromatica exhibitum conduceret,
quod a sentibili ventriculo rete mim, iterum
229쪽
i is GAUTI E iterumque esset repetendum , donec Spasmuni assopiret. Possent externe lini menta, vesicatoria, sementationes ex vino, cuin speciebus Ce
phalicis digesto, addi. Cessante ab his remediis vomitu , acida, analeptica dc grata ivlapia conferrent. Acida haec vegetabilia nec non mineralia, putredinem te febris fervorem extinguentia , in statu bilioso , febri satis validae dc putridis 'primarum viarum sordibus adiuncto, prosunt. Iu primis Vero acida , prae cipue mineralia, eodem modo, quo cordis icarteriarum irritabilitatem minuunt, sedando irritabilitatem hepatis in morbos biliosos agere
videntur. Nonnumquam autem diar rhoeam mouVent Sc tunc, ob Consensualem nexum intesti norum cum hepate , obsunt .
Diarrhoeam, vel ab initio primitus praesentem , vel a vomitu praecedente relicstam, simili modo blandis remediis curo. Quae cum Temoretur spasmisque multis Sc doloribus colicis iuncta sit , ad eius promotionem alternatim dolim crem. tartari & Conch. praeparat. exhibeo, hisque remediis en ne mala fomenta tiones abdominis de infusum s. samb. tepidum addo. Cum vero, quod plerumque fit. excedat , simulque magna intestinorum irritabilitas
Observetur , meras conchas praepar. Cum pau xillo nucis moscatae Seu camph. remixtgs ad
drach. dimidiam omni tertia hora, propino.
230쪽
Terrae calcareae sane , praeter resorptionem
acidi, alia demum virtute, nobis ignota, in corpus animale agunt. In nostra , quae Halae
floret, Schola clinica perpetuo in diarrhoeis apyretis Sc labrilibus , quae quidem resti ingendae, sed non statim supprimendae Sunt , optimo cum successu potione Cretacea utimur,
quamvis nil acidi suspicemur. His remediis Porro mera rnuci laginosa addimus, dum febris adest, vel lichen ista iid, dum laxitas intestinorum absque febre has palsiones comitatur. Quibus remediis cum diar rhoea non mox obe diat, quod raro fieri solet, parvas opii doses
interponimus . Finis curae sit usu roborantium, cortice, quassia, Sc rad. columbo, diaeta nutriente,
blanda Sc analeptica motuque corporis activo dc passivo. Omne frigus arceatur . Hoc in morbo itaque bilis abundans e fectus est, evacuantia hepar magis irritant Scsecretiones illius eo gradu, quo iusto irritabilius est, angebunt. Deceptus medicus, ra tione manifestae bilis , ope emetici eiectae , e Xultat , nec cogitat , se quasi et rhinum ineatarrho dedisse Sc ipso suo remedio bilem eiectam procreasse . Mitissima evacuantia pos sunt hoc in statu ventriculum ossendere, VO mi tum Se di arrhoeam vix coercendam, conge stiones ad viscera abdominalia, inflammationes