장음표시 사용
161쪽
VI. Quae igitur illa sunt Pietas, sacratissime Imperator, atque selicitas. Nani primum omnium quanta vestra erga deos pietas quos aris, simulacris , templis , donariis , vestris denique 'nominibus adscriptis , adjunctis imaginibus ornat his , sanctioresque fecistis exemplo vestra:
venerationis , nunc enim vere homines intelligunt, ' quaenam potestas deorum, cum tam impense colantur a vobis. Deinde, id quod maxies me deorum immortalium cum religione conjunctum est, quanta vosmet invicem pietate colitis 3 Quae ulla unquam videre secula talem in summa potestate concordiam λ Qui germani, Τ geminive statres indiviso patib o monio tam aequabiliter utuntur, quam vos orbe Romano 3 Ex quo prosecto manifestum est ceterorum hominum animas elle humiles & caducas, ve stras vero coelestes & sempiternas. Obtrectant sibi invicem artifices operum sordidorum ; est inter aliquos etiain canorae vocis invidia ; nihil denique tam vile, tam vulgare est , cujus participes malignis aemulationis s stimulis vacent. Vester vero immortalis animus omnibus opibus. Omnique
fortuna , atque ipso est major imperio. Vobis Rhenus , de Ister , de Nilus, Se ' cum gemino Tigris Euphrate, & uterque qualem accepit, &reddit Oceanus , & quidquid est inter ista terrarum de fluminum & litorum , tam facili sunt aequanimitate communia, ' quantum sibi gaudent
in regnum Genebo , Esatech vero rege iconstitiato.
I. Nommimo imperatores Io lvii de Herculii nomen suis donis adscripse rant, ad ma: Orem, ut panegyrici auctor innuere videtur , deorum venerationem , sortasse ad memoriam nominis sui sempi.
a gruenam potesta/ J In vulgaribus editionibus pro quaenam est at quae lacunam satis indicant , ego sic implevi ut vocem
quaenam . quam Lansius ad oram editionis Frobemanae ascripsit, in contextum reciperem.
3. G m ve fratrer. J Forte alludit ad Remum 5c Romulum 4. Patrimonis. J Haud absimile est illud
Justini l x. e. io. de Artamene dc Xerxe Tanto moderatius tum fratres inter se re namaxima dici lebant, quam nunc exigua patra mania partiuntur.
s. obtrectant sibi miscem. J Notum illud Hesiodi: Aulus fgulo invidet. 6. Ister. J Propter Alpes oritur Jc in Germania,Rhaetia dc Pannonia Danubina appel-Ε T A T I O.
latur, ubi vero Illyricum attigit, Ner di
an geminus Euphrates ' Omnino, quia gemino ex fluvio coalescit. quorum alter Pix rates . alter Arsanias; qui duo fluvii cirea Sophonem orti, postquam Tauri montis angustias perfregerunt, uno de eodem nomine Euphrates dicuntur. Quanquam Plia rates vulgo vel in primo sonte Euphrates dicitur. Vide Plinium l. e. c. 24- Tinois vero fluvius est Asiae celebris . Me potamiam ab Assyria de Susiana dividens, in Armenia majore ortus. g. IIDraue qualem accipit. J Inest haud dubie in his verbis aliquid vitii. Quem locum ita restituit Livineius. Uterque quam late cedit, er redit Oceanus. Ego lubentius cum Grutero legerim, uterque qua lucem a ripit, ct re it Oceanus .id est, Oceanus Occidentalis,in quem sol immergere se . de Orientalis, unde idem videtur emergere, v bis parent & obtemperant.
9 Ωuantum sibi gaudent. J Fortasse quam. inquit Livineius, ut reserat ut ad pr. us Iam.
162쪽
GENETHLIACUS MAXIMIANI AUG. ist
em communem oculi diem. Ita duplices vobis divinae potentiae fructus pietas vestra largitur, & suo uterque fruitur, & consortis imperio. VII. Laurea illa de victis accolentibus Syriam nationibus , & illa Rhaetica, & illa Sarmatica, te, Maximiane, fecerunt pio gaudio triumphare. Itidem hic gens Chabionum , Erulorumque deleta , transrhe- nana victoria, & domitis opprella Francis bella piratica Diocletianum votorum compotem reddiderunt. Dividere inter vos dii immortales sua be neficia non possunt. Quidquid alterutri praestatur , amborum est. Obstupescerent certe omnes homines admiratione vestri etiamsi vos idem parens, eademque mater ad istam concordiam naturae legibus imbuissent. io Atenim quanto hoc admirabilius , vel pulchrius , 'quod vos castra , Zod praelia, quod pares victoriae secere fratres p Dum virtutibus vestris ivetis, dum pulcherrima invicem facta laudatis, dum ad summum fortunae fastigium pari gradu tenditis , diversum sanguinem affectibus miscuistis. Non fortuita in vobis est germanitas, sed electa. Notum est saepe ei Ddem parentibus natos, esse dilsimiles di certissimae fraternitatis est, ' usque ad imperium similitudo. Quae ne etiam intervallum vestrae vincit aetatis, de seniorem iunioremque charitate mutua reddit aequales. ut jam illud falso di ctum sit, non delectare societatem rerum nisi inter pares annos. Intelligimus enim , sacratissimi Principes, geminum vobis, quamvis' di L δ. pares sitis aetatibus, inesse consensum. Neque tu illi videris promptior, neque tibi ille cunctatior, sed invicem vosmet imitamini , invicem vestros affectatis annos. t Sic vos estis juniores, ambo seniores. Neuter plus suis moribus favet, uterque se vult hoc esse, quod frater est. VIII. Inde igitur proxime illa impatientia vestrae pietatis irrupit , quod vos nulla regionum longinquitas, nulla iniquitas locorum, nulla tempestatis asperitas retinere, aut morari potuit, quominus ad conspe ctum vestri pervolaretis. Neque enim illud progresso fuit , nee itineris confectio, V nec solitis adminiculis usa properatio. 'Quis simili concitu eques, aut velivola navis p Divinus quidam impetus fuit , quo repente Ioin eundem locum ab utroque Solis adverso fine venistis. Ipsos siquidem
consensionem. minicula. xuis eques 3 aut narcis vetis instructaa Hinc ergo nuper praeceps issi ardor mutui is A celeritate feri r amoris vegra erupit.
i. Lod vos eastra. J Uterque imperator sub Probo, Caro , de Aureliano simul meis
a. Dispares sitis ratibus. J Ex his Ma mertini verbis emendandum Victoris de Diocletiani aetate locum observavi ad fi
3. Sic vas estir junior s. J Melius legit post
imperatores Mediolanum convenerunt.
163쪽
quos praemiseratis nuncios reliciuistis, ipsam, quae vos conata est praevsnire, famam praevertistis : ut absque paucis sinis, qui vobis comites haerere potuerunt, ceteri homines sertasse crediderint, quod ita dignum de majestate vestra, diurna vobis & nocturna curricula utraque mundi lus mina commodasse. Sed removeamus istinc fabulas imperitorum ; verum loquamur. Vcstra vobis pietas, sacratissime Imperator , volucres dedit cursiis. Etenim cum nihil sit animo velocius , vos , quorum igneae immortalesque mentes minime sentiunt corporis moras, pervecti estis' ad nos mutui desiderii celeritate. 3. IX. Sed qua tandem vice temporum quo tempestatis habitu Nempe hyeme saevissima, & in his quoque regionibus inusitata , cum agros glacies, glacies nivem premerent, coelo pariter ae terris ' uessor mibus, cumque ipsit anhelitus hominum circa sua ora concreti rigore canescerent. Adeo ut res est, adversus inclementiam locorum ac side-II rum vestrae vos majestatis potentia tuebatur, de ceteris hominibus atque regionibus vi frigorum astrictis & oppressis, vos solos aurae lenes, verniisque flatus ,& diductis nubibus ad itinera vestra directi solis radii sequebantur e tanta facilitate illa quae tunc aliis serent inacessibilia superastis . atque inde Julias , hinc Cotias si Alpes' quasi relictas aestu arenas paten-δO tium litorum, transcurristis. Eant nunc rerum veterum pG dicatores, &Annibalem illum multis laboribus , magnaque exercitus sui di ininutione Alpes penetrasse mirentur. Vos invictissimi imperatores, prope soli Al-
INTERPRETATIO.c Exceptis paucissisu. a ita tempestaris cmaeitione. N o T IE ego vero Langit emendationem semius
3. Diuma nobis J Poeticum quiddam olet hie loquendi modus. Quod Mamerti ni aevo valde congruit. . Ad nos J Alii legunt ad vos invicem. Tamen absque hae mutatione sensus esse potetit ad patriae nostrae fines. I. Vice temporum. J Horat. l. r. Od. 4 Solvitur aeria hyems grata vice veru, ct D.
x. Uniformibus. J Id est, cum coelum pariter,& terra nive candida albescerent. 3. AMefitis hominum. J Puta in regi nibus omnium maxime neptentrionalibus. . Ut res es J Loquendi modus apud eius aevi scriptores frequens. Pan. o. n. 6.seae, ut rer s. mente praesaga mnibus verecundiae observaturribus imbuebas: Plura eius
modi exempla Livineius ponit sub uno aspectu in hunc locum. Quae hie afferendi non duxi . ne ejus scrinia viderer com pilasse. s. Di Iuctu. J Bertiniensem eodicem secutus sum. Et vero ita Grutetus & Puteanus legunt pro diauctis, uti est in aliis editionibus. sententia fit clarior hae emendatione, quam praeterea Puteanus allata Ciceronis auctoritate confirmat. 6. Alpes J Series montium, qui Italiam ab Germania Sc Gallia separant. Horum longitudo est 3 ooo. stadiorum. teste Livio. Pro varia autem locorum diversitate va. tia sortiuntur nomina. Sic Alpes aliae sunt Iulia. al iae Catiae vel Comae, aliae marrianaae aliae Grasae &c.
7. stuasi resi Maesta arenae. J rati facilitate montes navibus asperos . de arenasi astu torrentes, atque eam ob rem propei inhabitatas transcurristis.
164쪽
GENETHLIACUS MAXIMIANI AUG. 133plum vias hybernis nivibus obstructas divinis vestigiis aperuistis; nt quon
dam Hercules V per eadem illa culmina Iberiae spolia incomitatus abduxti X. Tum si fortunae causeque Annibalis ac vestrorum itinerum comis parentur, quanto lizec vestra diis hominibusque acceptiora sent ρ quanto Iaude ac sempitema memoria digniora λ Tunc, Poeno ex summis Alpibus sviso, Italia contremuit, statim pascua agrique deserti, omnes familiae rusticanae silvas & ferarum cubilia petivere. Quo nuncio accepto omnibus oppidis matres italae' pensa e manibus abiecerunt, parvos liberos abreptos ad templa traxerunt. I bi aedes secras passo capillo sito quaeque verrebat, planctu ploratuque futuris cladibus omina dabant ; Thrasymenum. &' Cannas Io dolore praesago' praecanebant. Nunc autem ut primum ex utrisque Alpium jugis vestrum numen effulsit tota Italia clarior lux diffissa, omnibus qui suspexerant aequa admiratio atque dubitatio M injecta, ecquinam de illis montium verticibus orirentur, an his gradibus in terras coelo deseenderent. Ut vero propius Propiusque coepti estis agnosci, omnes agri oppleti, non Is, hominibus modo ad visendum procurrentibus, sed etiam pecudum gregibus remota pascua, & nemora linquintibus. Concursare inter se agricolae, ' nunciare totis visa, arae incendi, tura poni, vinadibari, victimae
s. Ut quondam Hercules. J Cum Geryonis spolia ex iberia ad Pabula Thyrrena compulit , Pan. a. n. E. De quo itinere Sit Ital.
l. 3. 494. Primus inexpertas sitis Tirynthiua ror : scandentem nubes, frangentemque ar
dua montisspectaruntμασι , ting rue ab re, gruesectis intemerata gradu metua vi saxa d mantem. Et l. x de Annibale. Per saxa nivs diu , o qua paniat iter, metuo pudor Herculeret tis de perare vias . Ludemque timere s
I. Paena ex summis Alpibus viso. J Id est.
Annibale. Mirum est autem quantas me. rit totius Italiae pavor . eum Annibal Anno V. C. s 3 post expugnatam Sagum tum ; veterem dc opulentam Hispaniae civitatem . H. mille pedites . ut ait Eutropius , de xx. mille equites . ex maiore parte Poenos. ad Italiam devastandum trans Alpes induxit. Ut longo tempore obtinuerit proverbium illud. ad communem pavorem sigmfieandum, e sambal au parta . Vide Livium , Plutarcώum . sec.
a. Penis e manibus J Respexit ad illud Aneid. l. s. v. 47ε. ubi simul Euryali ma-T AEater filii necem audiit: Excussi manibus passiitrmolutaque pensa. Evolas infelix Oe. 3. Thraismenum. J Thrasmenus , vel ut malunt alii Thrasumenus, lacus est Hetruriae . Florentiam inter Ae Perusiam. Hodie Laga H Pervia. Ubi Flaminius ab Annibale magna stra e deletus est. i s. millia Romanorum cisa. 6. millia capta.
4. Cannas. J Urbs est Apulae Peucetiae. . Canusium inter de Aufidum suvios,6. mili. ab ora maris Adriatici. Hic enim caesa Ro
manorum 4o mill.interque eos tot equites.
ut tres de amplius annulorum modii Carthaginem missi a victore Annibale suerint. Praeerant exercitui Romano Paulus Atmilius. Ec Terentius Varro : hujus temeritate elades illa contigit. s. Praeanebant. J Fortasse praecinebant, ut ex veteri codice notat Cl. Putemus.
tiniensi item de vetere alio exemplari. Mox eesumam pro Er quinam ut legendum ellenotant idem Langius, Ac Gruterus oce. 7: Nunciare totis visa. J Utrum tot ν, id est, omnibus: cujus rei extant apud APu- .
165쪽
caedi, cuncta gaudio calere, cuncta plausibus tripudiare , diis immortalibus laudes gratesque cantari : non opinione traditus, sed conspicuus &praesens Jupiter cominus invocari, non advena, sed imperator Hercules
s XI. Quid λ illud, dii boni, quale pietas vestra spectaculum dedit,
cum 'in Mediolanensi palatio admissis, qui sacros vultus adoraturi erant conspecti estis ambo, &'consuetudinem simplicis venerationis geminato numine repente turbastis. :Nemo ordinem numinum solita secutus est disciplina, omnes adorandi mora restiterunt , duplicato pietatis ossicio Io contumaces. ' Atque haec quidem velut interioribus sacrariis operta veneratio, Corum modo animos obstupefecerat, quibus aditum vestri dabant ordines dignitatis. Ut vero limine egressi per mediam urbem simul vehebamini, tecta ipsa se, ut audio, poene commoverunt, omnibus viris, foeminis, parvulis, senibus aut per fores in publicum proruentibus, aut 3 per superiora aedium' limina imminentibus. Clamare omnes prae gaudio jam sine metu vestri, & palam manu demonstrare: Vides Diocletianum 3 Maximianum vides λ Ambo sunt : pariter sunt. Quam junctim sedent pquam concorditer eloquuntur quam cito transeunt λ Nemo studio suo par fuit oculis ad inluciadum, dumque vos alterna cupiditate mirantur , neutrum satis videre potuerunt.
INTERPRETATIO. a Mutastis morem unum totum adoranssi,cum i fuerat iis solam , quib- istegrum erat his ambo instar duorum destrumJubito prodi istis. t mire se pr. ratione ossicii sui aegritatis.b Atque Me quidem mmerationis genus ri- e Nemo pro risideris μο τυ conspicere ρο-bi in interiarι palatis reditum, mirum visum t tint.
letum exempla bene multa. An restituta vocula legendum totis visis. An vero interpunctione tantum mutata . Concursare riter se Uruolae . nuntiare , totis visu ara incendι. Nota vero hunc verborum casum ad rem
sub oeulos subjiciendam mirifice ap
8. Nam a vena. J Quam adulatorie imperatorem suum ea re antefert Herculi , uod non tanquam advena, ut Hercules, sed tanquam verus imperator in Italia exceptus sit.
I. In indistanensi Palatio J Mediolanum
urbs antiquissima Insubriae caput. Mi n. Hodieque imprimis rebus clarissima. I. Populi frequentia. a. templo augustissimo, 3. arce firmissima, 4. bibliotheca Ambro
R. Nemo or em Tu minum.J Non ut deos solemus deinceps atque ex ordine ad singulorum aras venerari, ita nos seorsum a)otavimus , sed omnes qui coram aderant vestra utriusque majestate adeo perculsi sunt. ut cum neutrum ab altero separare vellent, vos ambos simul iterum atque iterum adorarim , pie contumaces ut hoc suae adversus utrumque imperatorem venerationis pietatis ossicio fungerentur. 3. Per meriam urbem. J Describitur Triumphalis imperatorum in Mediola nensem urbem ingressus. Similem locum vide in Plinii panegyr. n. x 2. & in Pacati panegyr. n 47. dcc. . tamma. J Fortasse culmina. . Eloquuntur. lo Idquuntur. Bertiniensis codex, sed eo verbo iam Mamertinus usus
est in superiore panegyrico n. v. Arios dum , frateraiamqueμιι ι ad elogarum.
166쪽
Ipsa etiam ' gentium domine Roma, immodico ' propinquitatis ita gaudio, vosque e ' speculis sitorum montium probicere co-
vestrae elata gauato, volque e lpeculis morum montium prospicere
nata , quo se vultibus vestris propius expleret, ad intuendum cominus quantum potuit accessit. Τ Lumina si uidem senatus sui misit , beatissimae illi per eos dies Mediolanensium civitati similitudinem majestatis suae ii - Θbenter impertiens, ut ibi tunc esse sedes imperii videretur, quo uterque venerat Imperator. Interim tamen dum mihi ante oculos pono quotidiana vestra colloquia, conjunctas in omni sermone dexteras , ioca seriaque Communicata, obtutu mutuo transacta convivia, illa me cogitatio sebit, quanam animi magnitudine ad revisendos exercitus vestros discelleritis , Iorietatemque vestram utilitate reipublicae viceritis. Qui tunc vestri sensus fuere λ qui vultus p quam 'pati is es ad dissimulandum indicium perturbationis oculi 3 Respexistis prosetio sepius : neque haec de vobis vana fin-
iuri. XIII. ' Facilis est mihi transitus, sacratissimi Imperatores, ab hac pietatis vestrae laude ad praedicationem felicitatis. Hoc enim ipsum felicitatis est, quod ut conspicere vos invicem complectique positis , ' in manu vestra est. Solem ipsum, Lunamque cernimus, quia totius mundi funguntur ossiciis, non nisi poli multa secula certa lege temporum convenire, vestra tam libera est & beata majestas, ut in summis rebus generis
humani nihil vobis necesse sit nisi vestrae parere pietati. Ceterum si quis
r. Gentium domina Roma. J Pan. 2. n. 2. Immortalis ortis domina gentium civitatu, n. 34. Ad Romam. Interim tamen regentium δε- ra. Et pan. n. 33. Io. Arcem ommum gentiumer terrarum Reginam. Et Martiat. l. a. ep. F. Terrarum dea gentivoque Roma, mi par est
nihil di vibit s.cundum. Vide Dasium de
a. Speculu. J Romam cives montes suos conscendebant, ut inde tanquam ex altis speculis adventantes imperatores eminus aspicerent.
Lumini J Lusus in verbo. Roma ipsa It vos conspiceret, accessit. Qui porro tquia misit ad vos senatus sui lumina, id est senatorum suorum clarissimos. . Patιentes. t Quanto melius si impatientes, ut vult post Puteanum Gruterus Omina. J Ita est in Frobeniana editione , in aliis vero omnia. Utrumvis eIige. I. Facias s miti transitin. J Transit ad alteram orationis partem, quae est de imperatorum pietate. a. In manu vestra est. J Modus loquendi apud bonos auctores frequentissimus, pro eo quod est penes vos est. Tullius l. 8. ep. 6.
Hanc cum vela ebligare , in tus manu est. Idem i. 4. ep. L. Verum hae nonfurit in no stra manu Nihil necesse est alia Tullii, T rentia, bc aliorum exempla huc congerere.
3. Conυenire. J Lunam 5e solem intel- dum convenire oportet, siquidem lunae orbis solarem intersecat in duobus punctis: quae lunae nodi appellantur ; tunc que est eclipsis solis. eum luna in iis punctis invenitur. Quia autem illa ipsa punita sunt mob. lia. raro fit ut in eodein cusi punctis haec duo sidera conveniam.
167쪽
ad humana respiciat, quanto magis magnitudo vestrae felicitatis appareat λ homines privatis rebus intenti ita plerumque propriis dissicultatibus
ministratione suscepta, quos huc atque illuc tot urbes, tot cauta, tot li-3 mites, tot circumjecta Romano imperio flumina, montes , litora vocant , tantum animis ac fortuna valetis, ut in unum convenire possitis, nihilominus orbe secum. Neque enim pars ulla terrarum' majestatis vestrae potentia caret, etiam cum ipsi abes le videamini. XIV. Ne tantulum quidem barbarae nationes audent animos attol
so tere, quod vos in interiora imperii vestri secesseritis, quin imo ipsi magis
in vobis fiduciam pertimescunt , quod se contemni sentiunt cum relin quuntur. Itaque illud quod de Jove vestia ecinit 'poeta Romanus, plena Jovis omnia esse : id scilicet animo contemplatus, quamquam ipse Iupiter summum coeli verticem teneat, supra Mubila supraque ventos sedens 13 in luce perpetua, numen tamen ejus ac mentem toto 'insulam esse mundo, id nunc ego de utroque vestrum audeo praedicare, ubicunque sitis, in unum licet palatium concesseritis , divinitatem vestram ubique versari, omnes terras omniaque maria plena esse vestri. Quid enim mirum si cum possit hic mundus Jovis esse plenus, possit&Herculis sto XV. Admonet me & temporis & loci ratio, & majestatis tuae reverentia ut finem dicendi faciam, quanquam de felicitate vestra tam pauca dixerim, & tam multa restent. bed ecce suggerunt et adhuc potes dicere de salubritate temporum , & fertilitate terrarum. Revera, sacratissime Imperator, scimus omnes ante quam vos salutem reipublicae reddideritis quanta
2s frugum inopia ; quanta funerum copia fuit, fame passim morbisque grassitatibus. Ut vero lucem gentibus extulistis, exinde salutares spiritus jugiter manant. Nullus ager fallit agricolam, nisi quod spein ubertate su
perat. Hominum ' aetates dc numerus augetur. Rumpunt horrea conditae
INTERPRETATIO.b Majestatis vestrae nummι non sustentatur. a V stram illam confidenIiam extimescunt.
4. O mo vacent. J Lege cum Grutero in minime vacent , vel cum Acidalio , ut
omnino non vacent. Nam melius certe videtur cum negatione.
I. Potta Romanus. J Virgilius Ecl. 3. 6 i. Iovis omnia pima. Idipsum sumpserat ex Theocriti Idyl. ir. r. Id vero de Jove dicitur cum quia deorum princeps & rerum anima est. Tum quia Iovis nomen aera tributum est, qui ubique diffusus. Σ. Infusam ess mundo J Alludit ad illud. . eidos c. 724. Primigra caelum ac terras camposque Druentes . Lue niemque globum 5
- , Litaniaque Hira Juruus mitas aut, totam. que infusa per arim mos utar molem.
3. Possit O Heretiles. Si unus Jupiter par est replendo orbi , quanto magis si comitem habuerit Herculem tr. Sed ecce fuggerunt i A me erat, sinitum
ecce funerunt. sed ita restitui ut ex veteri codice de ex Langit coniectura Oblervat adoram editionis suae Livineius. Mox pote .
168쪽
CrNETHLIA CUI MAXIMIANI AUG. 13
messes , & tamen cultura duplicatur. Ubi silvae suere, jam seges est. Meundo , de vindemiando defecimus. XVI. illud vero, non suggeratur licet, quomodo dicam antequam desinam λ tantam esse imperii vestri felicitatem , ut undique se barbarae nationes vicissim lacerent & excidant, alternis dimicationibus & insidiis ueclades suas duplicent & instaurent, Sarmaticas vestras. de Rhaeticas , de Transrhenanas expeditiones furore percitae in semet imitentur. Sancte Jupiter, I Hercules bone, tandem bella civilia ad gentes illas vesania dis- Das transtulistis, omnemque illam rabiem extra terminos hujus imperii ' in terra; hostium distulistis. Etenim quod ait ille Romani carminis primus roauctor, A sole exoriente adusque Maeotis paludes, id nunc longius longiusque protendere licet, si quis nothitem in mutua clade vesaniam toto orbe percenseat. Etenim ab ipso s olis ortu non modo hac citra Maeotin sub trema septentrionis plaga , qua ' fervidum caput Danubius c volvit, quaque horridus secat Albis Germaniam , sed etiam sub ipso lucis oc- is casu, qua si Tingitano litori Calpetani montis obvium latus in mediterraneos unus admittit Oceanum, ruunt omnes in sanguinem suum populi, quibus nunquam contigit esse Romanis , obstinataeque seritatis poenas nunc sponte persolvunt. XVII. Furit in viscera sua gens effrena Maurorum. Gotthii Bur- 2ogundios penitus excindunt. Rursiam pro victis armantur Alamanni, itemque Teruigi, pars alia Gotthorum, adjuncta manui Thessalorum, advertum
nt homines, Se plures generantur. et I as vesania. J Aniza. ut reseratur ad gentes 3 Ita suspicatur Livineius. 2. In tere, hostium.J Tale illud Horatii.
I. i. od. a. Audiet cives aeuisse ferrum, quo grates Persae melitu perirent. 3. Primis auctor. J Ennius, cuius notum
de Asrieano laudatum a Tullio Tuscul. s. n. 49 Distichon. . sole exorientesupra Maest. ris paluder, nemo est , quifactu me aequiparare queat. At Palus Maeotis media est inter fluvium Tanaim quem recipit.& Pontum Euxinum in quem influit: Mer de Zabache. . Qua D.mubi M. I id est . Sarmatae, Eruli. de quicunque ultra Danubium in
3. Albii. J Id est , Burgundiones , SaxOnes. dc Chatti. Albis autem fluvius Germaniae celebris in finibus Siles de oriens, per Bohemiam, Misia iam, de Saxoniam in Oceanum influit infra Hamburgum. Horri iudicitur quia rapidus. 6. Iamratanum stin. J Id est. Mauritania .ubi Quinquegentanae nationes . a quinque civitatibus Libyae, Cyrenis. Ptolemaide, Ar T AEa
nice ita dictae. grassabantur. Has Maximia. nus haud multo post vi de armis domuit. Tingitanum lituo dicitur ab urbe Tingitana , quae Mauritaniae caput est. Calpetantio mons in Hispania Baetica ad stetum Herculeum , contra Abylen Mauritaniae oppidum. Restitui autem integritati suae hune locum post Acidalium ex veteri e Templari, cum in Puteana ceterisque editionibus sit , Muis Tinxit anum litus Calpe
x. Mauri l Qui in Africa habitabanteirca litus maris, inter fretum Gaditanum de Numidiam.
1 Gotthi. J Populi Sarmatiae Europaeae,
Boreale litus maris Euxini incolentes, pilus
Getae dicti. 3 Burgunias. J Alii Burgundas. alii Burgum
diones vocant. Germaniae populi,de quibus
supra panegyrico proxime praecedenti n s. q. Tervigi. J Populi trans Istrum circa Daciam. Alii Theruingi scribunt. s Thaifalorum. l Populi Scythiae Europaeae, circa Hierasiun fluvium , quos a Tra
169쪽
Vandalos' Gypedesque concurrunt. Ipsos Persas, ipsumque regem aD citis Saccis, & Russis,& Gellis petit frater Ormies, nec respicit vel pro majestate quasi regem, vel pro pietate quasi scatrem. Burgundiones Ala
mannorum agros occupavere, sed sua quoque clade quaeutos. Alamanni S terras amisere, sed repetunt. O magnam vim numinis vestrii Non istae modo, aliaeque gentes, viribus armisque terribiles, fiducia instructae ad perniciem immanitatis utuntur, sed etiam' 'Blemyes illi, ut audio, levibus modo assileti sagittis , adversus M AEthiopas quaerunt quae non habent arma,&pene nudis odiis praelia internecina committunt. io XVIII. Jam de perduellibus ultionem non armis, non exercitu ca
pitis, sicut hucusque secistis: jam, inquam , sortunatissimi Imperatores , felicitatem vincitis soli. Et quid unquam Romani principes de felicitate
sua praedicari Letius audierunt quam cum diceretur, nostes quiescere, otiosos esse , pacem colere λ Atenim quanto hoc est laetabilius, ac melius quod a I de prosperitate seculi vestri certatim omnium hominum ore circumfertur Barbari ad arma concurrunt, sed invicem dimicaturi : vicere barbari , sed consanguineos suos. Tam innumeros vobis, tam novos ex omni hosti uin penere successiis Fortuna suppeditat, ut jam mihi necesse sit illa, quae initio separaveram, rursus hic communi lauile conjungere: dum tant 2o rum eventuum quaero rationem. Felicitatem istam, optimi Imperatorcs, pietate meruistis. XIX. Optime igitur , sacratissime Imperator, quantum arbitror, haec potissima elegi quae' gemino natali tuo praedicarem. Etenim ceterae virtutes & bona cetera processu aetatis eveniunt, fortitudo annis accedenti-z I bus roboratur, continentia disciplinae praeceptis traditur, justitia cognitione N o T F.
iano imperatore subactos esse refert VIIDr. 6. Vandales. J Circa oram maris Balti ei incolentes, ubi nune Pomerania ulterior. Ni in Galliam primum , post in Hispaniam effusi , sedem in Baetica locarunt , quae propterea Vandalia seu vandalitia . An magna ex parte nominatur. Inde in Auicam. ae demum in Sardiniam excurrerunt sub Genserico rege. 7. Operii. J Seu Gepiά, Sarmatiae Europaeae populi inter Dacos & Getas annu
S. Pre . J Populi Asiae clatissimi, quorum regio inter Susianam ad occasum, de Carmaniam ad ortum ι Parthiam ad Austrum , Ac Sinum Persicum ad meridiem
9. Saccis, Rusi. O G Iis. J Asiae populi, sorte circa Persidem, de Mediam, non procul a mari Caspio. De Saccis multa sunt apud Ammianum: aliorum nullibi quod sciam praeterquam in hoc loco men
tio est. io. Ble erit Seii Blemmyes,in vocat Stra
bo. AEthiopiae populi, AEgyptiis finitimi : ad citeriorem Nili partem supra Syenen ha
ri. AEthiopain. J AEthiopia duplex: superior de inserior. Illa sub AEgypto inter Nilum , dc Sinum Arabicum, tis Ab ns : altera. quae antiquis ignota fuit, ultra AEquatorem extenditur . ubi nunc Minomotapa . Ceust. m.
I. Gemino natacti tuo J Alii delent illud IMὲ alii restituunt votis. Ego sic explico :diem illum duplici nomine Maximiani natalem dici, de quod eo die iple natus esset.
de quod eodem natus Dioclctianus, quem velut fratrem colebat : amicis autem atque adeo fratribus omnia communia. Ma-
170쪽
or NE TALIA CUI MAXIMIANI AUG. i II
iuris addiscitur: ipsa denique illa quae videtur omnium rerum domina eL se sapientia , perspectis omnium moribus , & exploratis rerum docetur eventis r solae cum nascentibus pariter oriuntur pietas atque felicitas : naturalia sunt enim animorum bona, & praemia Fatorum. Gemini ergo natales pias vobis mentes, & imperatorias tribuere fortunas, atque inde san- ectitatis vcstrae, omniumque succes Iuuin manat exordium, quod nascentes vos ad opem generis humani bona sidera & amica iuverunt : quae vobis concordiam sempiternam, & vestrorum generum charitatem, & fovendae reipublicae studia conciliant, itemque praeter victorias toto orbe terrarum partas P etiam navalia tropaea promittunt; ut post bella Punica, post 1 o Asiae Syriaeque reges, Romani Rostra Campi novis ornentur iis exuviis,& oblitos iam Quirites in memoriam reducatis, cur ille solennis concionibus locus Rostra vocitetur: dico enim magna certaque fiducia, digna est
hac quoque gsoria vestra pietas ; & potest eam praestare felicitas. No Tm
ximianum enim , qui solus aderat, alloquitur; cuius natalem esse geminum dicit, quia Pariter erat Diocletiani, quem fratrem illius Ocat. Genam natati tuo . id est, eo die qui
duplici de causa tibi natalis esta. Etiam navalia tropaea J Facit hie locus ut suspicer tune Constant tum Maximiani nom. ne contra piratas bellum navale gensisse; quo enim votum istud alio pertineret nisi tum bellum gereretur 3. Rostra vaditetu . J Ea pars sori suit,
quae ante curiam Hostiliam . in qua erat suggestum. Antiatum navium rostris exornatum , ex quo loco saepe orationes habebantur. Livia .
EU M E NIU S origine Graecus in Galliis natus est Augustoduni: qua in urbe, temporibus illis florentissima, di bonarum
artium velut sede , ipse Pan. 4. n. IT. avum suum , cum esset Oct maris maior , quodam docuisse , ait , hominem Athenis ortum . Romae diu celebrem , mox in ipsa urbe per pecta er probato hominum Mnere doctrina, atque hujus iesus opem veneratione dracutum.
Ipse cum in aula Constantii Chlori Caesaris esset magister sacrae memoriae, id est, libellis dc epistolis faciendis , signandisque rescriptis praeellet, tanta cum ingenii de eloquentis praestantia amplissimum illud palatii munus obiit,ut in Eduensi Scholarum moderatoris demortui locum a Constantio suffectus sit. In cuius rei actis Constantius Eumenu eloquentiam di gravitatem commendat . & geminata eius pensione. sexcena millia nummum hoe est 162 so. libras Francicas ei pro calario attribuit,
π- 4. Quam peeuniae summam Caesari ob secutus accepit quidem, ut ipse ait, quantum ad honorem spectabat, π. 6. eam vero ad AEduensium Scholarum instaurationem impendendi potestate sibi fieri habita ea in rem hae elegantissima oratione petiit. Numerosam sibi sobolem fuisse testatur pan.
7. n. 13. ubi conversa ad Constantinum magnum oratione: Maximae, inquit, numinι tuo gratων Q. , tibique quo ι fures commendo Eberes meos, praecipueque iliam jam summa cipatrocinia tractantem, in quem me totum transtulit pietas. . . . Ceterum quod de
omnibuι libreis taxi, lata es. Imperator, ambitis. Praeter enim illas quinque quor genui ,