Canones breuissimi grammatices et metrices pro rudibus pueris

71쪽

. si Noniina adiectiva quae non

formant cramparatiua .

LAAie stiua illa nomina quae per plus εἰ minita

recipiut incrementu dc diminution parativa novs max:ut sunt haec .singulus: sirentaris:omnipo princi palis:luse inniandus:honorandus: ueneranνὸus:reuerendus: lcndusec alia participalia indusa quibus non ueniunt illa ineptissima comparati quibus triuiales grammatici fine pudore utuntur r eteres ctiam aliqn a nominibus propriis compara. tiuia formarunt: a Nerone neronior: 6c superlatiis itum neronissimusrinod tra omnino rugiendum est. Nota insum: quod ut supra diximus comparativudebet superare positiuu in syllabis:licet plerat irregularia no' superent . ut maior .peiora, . . si Cia parativa diminutiua . . - Habent qucq latini coparauua diminutivaqu*graci non terminata in cujus:ut maius has latum grandiusculus meliusculus . quae formantur a comparati o neutro in us addita cuius et ut in i addita cuius sit maiusculus ec sic de laetulis . Comparatiuu a uerbo . sscoparatiuu quot a uerbo sermatur: ut A. detero is detrivi detrituni,deterior quod significat minus bonus: ut ait S us non peior Comparativum a participio. λ

. . . . . .

72쪽

CC stipa riuu a pronomine sini sieteres. E Comparativum etiam a prono Iar ne protulerunt ueteres:ut e 3psi resuperlatiuu ipsissimusquod videm fugi dum est. . I: O gentilibus nominabus vel parti.

cipiis non fiunt comparatiua . et Gentilia uel patria nomina comparativa non sor mant.ut R. apus T roianuS dc similia ciuae non patiuntur in mentiam ne s diminutionem.

Nomparatiuu a prepositionibus. ΓComparativum fit a prepositionibus: ut ab his., Post is posterior pin dimi

si Comparatauu quot fit ab adverbiis: it a pride prior:a sepe se usta diu diues vincia unior di, iatur de duobus:primus uerosi latiuu de juribus f Quot requirunt ad reo

muri comparationem .

Quint ad rectam requiruntur comparatione tres uideli ec arataci es cui comparaturet accidisra

73쪽

ratur eiusAni accidentis participes sintvi minasis

una si altera uideatur participare: ut Socrates tinc sapientior Platone quia nisi erit: siet abusio in talparatione/ut nix est albior comoe in qua ora Me n Participat uteri terminus de eodem accidente alia diuis: dc sic de singulis .EQuot modis fit abusio in copara tuo . si Musio in coparativo fit quatum modis: significatione:tastructione simiai nexoparatione S nificatione/ cu tantum significat copara tuu quantum signi t postes suu : ut senior pro senex/tristior Pro tristis: aut γ contrarium significatetit dulcior Pro minus amarus et ut mare ponticu est dulcius qcoetera maria. structione et cu no costi uitur more

parativit ut maior iuuenuec maior hos est caritas et cu requirat aepara tuu post ablatiuu . Forma tione et uel cu anomale ic irregulariter formatur:ue melior/maiorvnori uel cu fit a nomine proprioarcneroni in a P in ut ipse ipsi vi poemor pro infidelior: quo deposuit Plautus Nam lisc duo siue ab adiectivis non recipientibus incrementum Uz diminutionem. nparatione Θ fit comparatio ad 1 diuersas qualitatest ut nix est albior corvo:sed litano in taparativo sed in eomparatione abusio sie . I Differentia inter abusionem copararitaec abusionem comparationis . EAbusio coparativi fit in significatione: Ustruma De:formati . Abuta ueto taparati is est uter Pterminus non participat Iein dem vidi id te scu

74쪽

,qualitateriit in pressaeta rerui εἰ hsuis Eaempta si Construetiis Comparatiui . Constrstutiae aut comparativa post se cu ablatauo sine prepositione:qui ablatauus significat rcin illam qus ab altera excedituri.superatur: ut Grates sit

sapienti la tone:ues q Plato: sed intelligie in lim

nto uerbii ibat et nam comparatiuu non regit ritum .

ssunt dc alium sine prepositione regere ablati insidiis1 excessum id est superantia nitit summaior te duobus digitisAE lyphemus suit multo altior Hercule. Interdu regit accusatiuu cu prepolistione rut tu es crudelior ante omnes alios hcmines. De Magis adverbio fluod etiam comparativo iungitur . Magis adverbium ut placet Prisciano non sesum positivo sed etia coparativo coniungitur hoc modo. Hector suci sortior aenea magis q iustiora, Hcet supc rauit aracam magis sortitudine q iussicia. Item

fuit sortis Vlixe magis si Diomede .i. Aaiax 1 superauit Vlyxena sortitudine magis st Diomedem: quod non placuit ualle et qui dici uoluit: Aiax sule sortior Vlyxe supra q Dioinedes Vel Aiax fuit scrι

Ouod comparatauu regit interdu eundem casum post se quem positiuum suu.Sum carus siue amicus magistro magis et tu. Per positiuum dicimus: ubi carus dativo iungitur:per inparativum dices. Num carior uel amitior te magistro. Sum cupidus hono au magis e sum cupitator te honoris. Sum ma

75쪽

gis ornatus uirtute si tu: α sum ornatim te uirtute α sic ce similibus . iEThcamavi quaxiam notanda per plus re minus per duos ablatiuin . si Io ho tre piu de uitati ducati . Dicendum est ita beo auscos plures uiginti tribus in qua Oratione uiginti est primus ablativus S tribus est alter ablatiouus significans excessum .

Io ho piu grano deli mei uicini. l l et ii Habeo plus tritici meis uicinis uel et mei uisua.. Io te amo pili det deuere Amo te plus debito uel si debeam. Io ho studiato ptu de dieci anni .i, Studui plus e decem annos ae plurus annos decem. α plures dccem annis . Io ho piu inragno ste tu Habeo plus ingenii si tu . uel babeo plus ingenii te Io ho piu dinari che tu ues tuo. Habco plus dcnarios te uel et tu uel tuis . Io ho piu de mille ducati

Habeo plus aurcorum mille Habeo plus mille aureis vel plures mille aureis. Disserentia comparatim dc superlativi. O Comparatiuu differt a superlatiuo laoc in o. iii docuit Laurentius T comparatiuu resertur ad unum superlatauu uero ad plura. sed hoc stam graxos est qui tam cornatiuo uerlativo dant Sinitiuu ων

76쪽

mnes ablativomit scuter seirmati uu oomparatuvo i mrriuis uem suprelativo sentiatilianus in tertio.Ista non tantum utrumsit melius sed quid sievthnum sie queritur Et si ciui diuisahe in duas mctes ut suis io Cularad Pompeii:dioendu erit Tior: requiritum sequesutur uarem. Si uero ciuitas sit diuisa in tres uel plures partes dicendu erit. 4 ima pars quiritu sequebatur Pompeium no maior. & ininima Caesarem ira minores: sed hoc ut dixi saeundum graxos est. atini uero hanc inter o paratiuu dc superlatiouum faciunt differentia ν Comparatiuu ad unu Mad plures tam sui q alieni generis reserturciumrlatauu uero im ad plures sita generis quod in frequeti usu o pericMquem Pririanus & Donatus animano.Quauis ci ro in pisone dixerit.Me a di=iem priorem Hetore prima. Nam milles duo erant pretores uero plurin Ideo priorem de duobus dixit prima uero de pluribus diximus tamen supra priorem de duobus semper dici:primu uero de pluribus si Postremo raec te lateat Comparatiuu cum multo ligni uir du plus et sumi latiuu:ut licet tu sis neu mici mira ille uero est milii amitior. Cicero a filium . Tibita perstiade esse te mihi carissimum

Ica multo fore cariorem .

si De Superlativis. mi nutio sup rlativi. V latiuu nomen est illud quod ad plu ι

res sui Senexis comparatum superm iitur

c bus aliis: ut Achilloemici tissimus

77쪽

ras ornatus uirtute et tua S stim creatior te uirtute α sic ce similibuS . .ETlammam quaedam notanda per plus dc minus S pex duos ablatiu ε .E Io ho tre piu de uinti ducati . Dicendum est ha No auicos plures uiginti tribus in qua Oratione uiginti est primus ablativus S tribus est alica: ablatiouus significans excessum

Item se ho uno n eno di dieci ducati se

Io ho piu grano deli mei uicini. l l . Habeo plus tritici meis uicinis uel et mei uicinia. Io te amo pili det deuere Amo te plus debito uel et debeam 't. a Io ho studiato ptu de dieci anni . , ' . Studui plus et decem annosae plurin annos decem.

dc plures dccem annis .

Io ho pili ingegno che tu: Habeo plus vigenti e tu , uel babeo plus ligenti te: Io ho piu dinari che tu ues tuo. Habco plus dcnarios te uel et tu uel tuis Io ho piu de mille ducati

Habeo plus aurcorum mille Habeo plus mille aureis uel plures mille aureis. EDifferentia comparativa dc superlativi. s cimpalatiuu differt a superlativo lacc mcdo. ut docuit Laurentius T comparatiuu resertini ad unum superlatauu uero ad plura. scd hcc stam graxos est.

qui tam cornatiuo illisvrerlativo dant Senuiuu cas

78쪽

rietates ablativo adeuter interrigatiuu compalatio uo iungitur:quas uero superlativo sentiatilianus in tertio.Ista non tantum utrumsit melius sed quid sitvthnum sit queritur.Et 11 civitasdiuisa sit in duas partes ut fuit bello Cusing α Pompeii:dicendu erit maior: pars quiritum sequebatur Pompeiunt:minor Casarem. Si.ucro ciuitas sit diuisa in tres uel ptu res partes dictadu erit.Maxima pars quiritu sequebatur Pomi una n6 maior. & imhuma Caesarem no sed nocui duci secundum graecos est . CLatini uero hanc inter comparatiuu & superlatiouum faciunt differ tia ' Comparatiuu ad unu de ad plures tam sui q alieni generis resertur.Superlatauu ucro tri, ad plures tas generis quod in frequeti

Prtas usu compWrim: quem Pririanus S tamatus mirmant.Quauis ciaro in pisone dixerit.Me aedi piem priorem pretore primu. Nam aediles duo erantprctorcs uero plures Ideo priorem de duobus dixit prima uero de pluribus dixtinus tamen supra priorem de duobus semper dici:primu uero de pluribus I 1 intremo nec te lateat Comparatiuu cum multo lignita ire inicesia plus et superlatiuu:ut licet tu sis i ii micissimus ille uero est milai amicior. Occro ad filium . Tibit perluade esse te mihi ratissimum

lea multo fore cariorem .

si De Susiniatiuis. CD initio superlativi. Vm quod ad plu οῖ eris comparatum supermnitur cmnibus aliis: ut Achillesiuictoriislanus

79쪽

bus modis: respective Nablalute , Respective dicus poni quando ponitur detei minate: ut Hercules suis sortissimus hominu , Avitute ponitur quando postla casum no recipit:ut Aiax fuit fortissimus: di tu es doctissimus:& soluitur per maxime N positiuum maxime sortis & maxime doctiis. musquot absolute Tu es q doctissimus S multo AoerisIm-u i ponitur si & multo pro ualde, Terminationes superlatim' sunt hec, i

Ximus ut maximus . i. t IL a. . Limus ut facillimus tia ρ . I. RRimus ut pulcherrimus .. i . ita ta Tremus ut postremus - ta

Fimus ut infimus , Timus ut ultimus . F

, deueniunt superlativa. I Formantur aut superlativa a genitinis nominum adiectivo v secunde'tertie declinatidis: gcnitivis secunde:addita s 6c simus;ut iustus iusti: addita s αsinius fit iustissimus. A genitivis tertie addita simus itit sortis:addita simus fit fortissimus d sic de citeris i exceptis a malis N irregul ribus . I Superlativa anomala ues Bonus irregulariter sormat optimus proi bonissismus . Malus format pessii s pro i lissimus . .

80쪽

Magnus Armat maximus pro magnissimum Multus habet plurimus pro multissimus . . a Paruus sormat minimus pro paruissimus. Mas cus sorimi magnificcntissimus sto irrinisi

Munificus format munificentissimus pro munisiciissimus . Licet apud ueteres reperias magniticulimus murusicissimus. gQuini superlati in limus.'

is tacitis format italimus pro fatililImist facile

di pia uole . . Agilis agillimus pro agillissimus:dextro de legiero. Gracilis format gracillimus pro gracilissimus:lcbicem dc sottile . Humilis istinat humillimus pro humillissimus: humile de basso . Sim:lis format simillimus pro simillissimus: simile. Et haec omnia i duplicant in superlatauo: uis habe ant simplex l in politido . I Superlativa in rimus . si Adiectiva nomina terminata in re formant superlativa in rimus a Nio singulari addita rimus ut a pulcher addita rimus sit pulcherrimus S similia. Dexter autem irregulariter dextimu* facit pio dex/

terrimus .

Similar sinistimus pro sinisterimis. Vetus seu ueter format ueterrimus: sed viter no est Maturus format matruissimus cinusu Matur quod non est in usu Limat maturrimus h m