Canones breuissimi grammatices et metrices pro rudibus pueris

81쪽

Adolestem tarent superlamio Nequam adi utun format nequissimus; id esHasciuissimus . s Superlatiuum a uerbo .E A uerim unum tantum superlatiuu habemus intimus quod sit a uerbo detero et a quo solum comparativum deterior et de quo diximus . t uperlativa a pinsitionibus' . idia a Post prepositio format postrem ' i

Prope proximus Sta proximus quando denotat coturn in homine no est superlatiuu sed politiuum quod habet comparatiuu proximior sine suptati . si Superitiua ab adverbiis . Pridem adverbium se at superlativum primus

quod ad plures refertur sicut prior ad dum tantum . . ut supra diximus . . Nuper format nurn imus: licet Plautus nuperum hominein dixerit:sed melius a nupe r

82쪽

τ sepissimus fit ab adverbio saepe: sed tantia afuerbia

saepius & tapissime. Diu format diutissime ι ne formae penissime . Penitus penissime: quae positit Plautus . Constructio superlatiui .s struitur post se cu storui Adailles vix ditissimus graecos , qui grus significat totum .

Pincit tamen costrui sicut comparativum cum casu

ui l silminie tu es simillimus pes tuo sicut similis Utri tuo:id est valde similis:nam nunc hcc superla- ciutini ponatur abiblute. Cicero . Sunitimum te deo vidi .Potest quoi costrui post se in gio singulari collectivi nominas:ut Tyrides sortissimus gentis Damum: ut Caesar strenuissimus Romani populi. I Multo pro ualde ut ductu est tam superlativo u inpararivo iungitur et ut musto doctissimus valde doctissimus:& longe dcetis ius sicut multo doctio :& ualde dc longe doctior . si Postremo si dixeris Socrates fuit sortissimus ac onoriim:significabis Socratem fuisse asinum: dc homoeli sortissimus taurorum: significabis hominem esse taurum adeo hae orationes false sunt: licet in gramo

matica congruant. Nam res comparata ta res cui co

paratur eiusdem speciei debent esse. si De adverbiis localibus. Duerbia localia appellantur a Ioco quem denotant : nam sex modis locu signiscane Nam aut significant stati in locotaut mo/

83쪽

tum ad loeuntiaut motu de loco tauti tu per lacu aut morum ad locum: aut metum uersus lovi. Significantia flatum inloco uinti c. quae infra rnuntur. Hie inquesto loco i . Illis in quello loco Istic incolesto loco: ero inqueta Foris des re Intus

Ibi uel inibi uel iIlle in quella Ioco

Vbi doue dc ponitur quatuor Hodis latera rogative: ut ubi suisti s' i clativerut ego sui Rome ubi tu non fuisti:id est in qua Roma-Infinitent nescio ubi sueris.Adnastative:ut ubi fuisti omiser. Ibidem in quel medes,3 laio. VbicunqJVbiubi in qualuncha loco. Et hec tria subiu sunt sibi aliam orationem in

Vbi P sn ogni Ibini Nuncubi id est num in Kni loco: ponitur in renogatiuerat nuncubi inuenisti sidem c Sicubi se in alctui laco,- Ecrequisit post se alia

84쪽

Vtrob1 3 in helluam Ioeo & netbiIuo loco Supra de s ralafra de sotto ζ Adverbia significantia motum ad lacuni . Huc ad questo loco Illue ad quello loco

Istuc ad colesto loco ouem ad quessu Intro dentro

doue :id est ag quat loco . Et ponitur

quatuor modis.Interrogative:ut quo uadisc Relatio ue I ut ego tui Romam quo tu non tuisti: id eίt ad qua Rinna Infinitenit iacio quo ieris, Admirarive R quo ruis o miser . 'Eo ad quello loco .' i

Nuiquarii ad nessunt olSiquo se ad alculi loco: dc requirit post se ali

am orationem .

Quouis ad qualuncta loco.. Et requirunt post

se aliam orationem .

85쪽

Vtrol aliuno de allaItro lom Adverbia significantia motum per Iocum. id est transiluim L.

per quello loco a Per colesto loco: ero per quessupcr quello loco per quat loco. Et ponitur quattuor moriu' Interrisative:ut qua transiuisti s Relative: ut transiui per uineam qua no transiuisti tu: id est per quam uaneam.Infinite:ue nescio qua transiueris. Ad I uue et ut qua traiisiuisti O miscr . Siqua se per alcun loco.Et requirit post se ali

am orationem.

Ru uis per qualuncta loco.Et requirit post scaliam orationem.

86쪽

l lolli

EAduerbia significantia mota de locor H est discessum sunt haec. Hinc de questo loco Illine dequello loca

Istine de testo loco: ero de Meta. . Intus dent

Vnde dondet id est de quat locho . Et ponitur

quatuor modis , Interrogatiuerat unde uenis Relasciuerut uenio a uinea uiae non uenis tu id est a qua uinea Insani erut nescio unde uenias . Admirative et ut unde uenis o miser clade de qucllo loco Sicunde se alculi loco. Et requirit post se aliam

orationem .

aliam oratimem .

Vndelibet de quat loco es place Virini de Iuno de laltro loco Superne de soprauam mulier Brinosa superae . i. Inferne villo infernota data parte de sopra . ut si dicas Mulier illa est formosa iuperne. sed inferne deformis est . Celitus dat Glor ut hoc Mitus erit . Funditua dat land. . ut Troia suauit ruit.

87쪽

E Adverbia significantia uersus Iocima.

Horsum ' uersequesto loco IIloriam uerso quello loc* .. .. ita Istorsum verso colesto loco ouero quessu lacu. 4. Quorsum uerso quat loco Et ponitur quatuor modas laterr Satiue:ut quo sum uis ire s Relatiuer uelbo Roma uersus quinum tu non ibis: id est uersus quam Romam Infinite.ut nescio quorsum eam. Aliorsum uerso altro loco: ero altia parte . Aliquorsum uerso alcun locia . Introrsum ueris denuo Retrorsum uerso in retro Dextrorsum uerso la mano dirittabinistrorsum Duorsum uerso Ia mane sinistra . Surium uerso in su

Quori cuncyQuorsumquorsum orsumlibet

Quorsumuis uerso qualuncta laco tu ues . t nisAduerbia significantia usi ad lacuni. . Hucust infino ad quem loco Illuculo infino ad quello loco Istucius infino ad colesto loco et ouem ad quessu Quousi insino ad che loco Foris defitore rEt ponitur quatuor modis. Interrogatiue tui Quo usi uis ire c Relative: ut ita Romam cis quous y

88쪽

rum ibis tu et id est usi ad quam Roniam , Infinite rut nescio quouissi iturus sis , re admiratiae: ut quo=us y o iniser tuisti .

I De propriis nominibus V ibium

quomodo a duerbialiter po tur .

Nomina prime declinationis oria urbiu oc semode significantia statum in loco adverbialiter in gloponuntur:ut sui Romae fui intrebit . Significantia

uero motu ad locu pinutur in acto sine prepositi ut uado Ro:nam: uada Viteriau Significantia moo rum per locu-motu de loco ponuntur in ablativo

sane prepositione: ut transiui Roma re Viterbio: deuenio Roma de Viterbior quis h*c propria urbium

nomina cum prepositioni S comperiantur .

Si uero lisc nc,mina urbiu tis plurative declineno tur tam prime uel secude de tertie declinatiois significantia statu in loco uel motu per locu et uel motum de loco ponunis in ablativo sine V ditione: ut sui transiui: uenio Pilis:Gabiis:Trallibus. Significantia motu ad locu n ponuntur in aeculativo line prepo olitione:ut vado pilas abiosaralles de similia. Si autem nomina urbiu propria sint tertie declio nationis significantia statu in loco S motu per locuta motu de loco ponuntur in ablativo sine prepol Φtione:ut fia: ira tui:uenio Neapoli . Significantia in tum ad locum ponuntur in acia sine prepositione ut eo Neapolim: eo Tiburin similia . Veru ut dixi omnia hec nomina propria urbiu cuiuscunt sint declinationis. ω prep tionibus misita reperiucur ai

89쪽

ut eo ad Roma:stii in Roma:transeo per Romani nio a Roma:m usty ad Roma &sic de coeteris Preterea aveto' exempla quae tu ipse frequerer reperies.l eQuatuor nomina appellativa quae ponuntur tarm nomina propria .E Domus:huinus:rus:militia o lauerbialiter p 'nuntur sequuntur nomina 3 rbiu propria stam suam declinationemrut fui domi:eo domu: transeo d otumio Minoaeo domu usq):eo domu ucriuS Et nomitialiter sui in domoreo ad domu:transeo per domu et uenio ex domo Sed aduerte in his duobus Humus ec Militiaviam in inimibus casibus adverbialiter pol nuntur. Humus enim in gio dc ablativo tantum ad uerbialiter ponitur ut ille cecidit humi ἔ dc surrexie humo. litia uero in gio tantum et ut sui militiae . Alii autem horum nominum casus sine prersi otione sua nunq ponuntur ERus uero quando significae statum in loco: N in dativo dc ablativo reperies:ut sui rure uel ruri:li erimis rure dici non uelit. Sed Martialis ait . Rure morans quid agamec Horatius. Pollicitus me rure

suturum . Significans autem hoc nomen motum ad locum aut uersus locum aut usi ad locum in acria sativo sine prepositione ponitur adverbialiter:ut eo rus uers et eo rus u

Noatina lumincia e quomodo ponuntur ec appellativa. r Prouincia' nomina dc appellativa suis pran 6φtionibus adiunguntur. Nam significantia statum

90쪽

in loco iunguntur ablativo cum inrui sui in Siciliarin Amricatin uincauti scola dc similia ignificatia motum ad locu iunguntur acculativo cu ia uel in rut eo ad Siciliam: uel ad Amrimin: uel ad uinea. Significantia motu per locum cum accusativo cum per et ut transiui Ur Siciliam et per Aphiicam: per uineam dc similia . Significantia motum de loco cui ablativo cum a uel ab vel e uel de uel cx: ut uenio ex Sicilia:ex Aphrica:ex uinca:uel a uel e uel de Sicilia Amrica ic uinea . Nersus de usi quomodo ponuntur. Nomina propria u:biu dc prouincias significati tuosus locum semper post accusativum postponunt

uersus:ut eo Roma uersus:Florentia uersus- simis liaate dicimus de nominibus prouaracias.uteo Siciliam uersusin Apearica uerius. Si licto sint nomina ciuitatum aut prouinciarum additur ad uel in et ut eo ad orientem uersus:in serum uersus.

Sed propria locorum nomina significatia usi ad locum ponuntur in accu atiuo cu prepositione xi' postposita:ut eo Roma usi: de Florentia ut '. C Sa uero suat appellativa uel incias addit alia Propositio ad uel in:ut eo ad Siciliam uel in Sicilia inlaeo ad uinea ustuet usi ad uinea :eo i sexu uel . ad ioru usi eo ad ing ult:uel usi ad ingem. I Postremo nota s hac praepositio usi repollux.

etiam cum ablativo addita cum Hersatione eX. ut si dicas Ego ucnio usi ex Medea . Graecia Tcrcntistex aethiopia est uis hcc .