장음표시 사용
2쪽
, se ORA METHODO IN VESTIGA NUDA
. . sunt rerum naturalium Principia ex Aristotele. caput Primum.
T ILEs Naturalas accurati Arimissis trinseret, duos ad exquisitam earum cognitionem Libros eo scripsit; primum videlicet ac secundum Physica au
scultationis: atq; id hoc consilio fidium ab illo fulges
4 cor, quod rerum naturalium principia duplici via m- - - dugre posmus; νω H fiunt: altera visunt : o rises fiant tritas princires materia, priuatione, ac forma constant: νt vero sunt,natura,.causisq; naturabbus eqalescuηt. Proinde primo libra,rerum primordia vi fiunt scrutatur: atq; insecundo earunddim ut iam sunt, originem inues eat: Neram diuersa tractanssi ratione: nanq; in illo via, in naturali, o primo philosipho trita, per confusa, qua sunt disiuncta, lusedendo inredit; ρο hoc pacto ea qua sunt circa principia inquirit, ut eorum cognitionem venetur: Inhoe autem ab se tu quod est a signo, rerum causas rimatur. Utraq;, mea quidem sententia, his duobus tantum de rerum principi s pertractat: nam reliqui motum expendunt, atq; huic mea opinioni iacuerroes quoq; libro secundo P0sicorum sub cribere videtur. Licet Ioa es ramaticM quatuor se inquibus de principiis agat, O Adrastus quinq; tuam uterq; rationem insecutus, inerat. ierum ergo risiunt triplex proponitur principium, quo omnis motus continetur, forma,priuatio, in materiar quoνum duosor scilicet O priuatιo terminι: materia πωτο, eorum subiectum appellatur: haecq; primo libro inuestigat philo optas. Cumq; ea set interna licet ad motum maxime pertinere putentur; nidia tamen fit motoris quod is motionis non sit principium internum ut ne); senis mentio. σ quoniam tria illa in omni mutatione sunt necessaria, ob id dixit oportere principia semper manere. Porro primo libro promium uo,instituto accomodatum proxιτα quoscopum, puta de principis, ex quibuσmes sunt Osunt institui tractat em; ac metbodum qua ea inquiri debent, A , in DDiuitired by Cooste
3쪽
o demum ordinem quem in Acroamaticis libris servari oportet, aperit. Id interpretes aliter atq: aliter, quod non leuis lateat discultas, ob asses tutam Aristoteli, ut dridetur, obscuritatem. 9 in fur a breuitate verboru propmodum repugnantia,prout quisq; rectim indicauit, explicare conantur. Verum enimuero dum hi temeta ac pro lubito, Philosiophum oculatilpimum, musta, qua deinde tractando non persequitur, proponere autumant, miris ambagibus ac tricis, is se extricare nequeant, sese irretiunt : quas facild efugiet is, qui id proponi a Philosopho, quod postea pertractet, existimabit. Atq; id solus ut mea fert opinio, Alexander prob8 per 'exit. Si quidem ipse Aristotelem sibi ipsi constare atq: id quod initio
proposuit, tra tando exequi, sua interpretatione edocet. Caetera m cum
Alexandri verba concisὸ admodum a Simplicio citentur, eiusq; interpretatio interciderit; quod eam, ni fallor, posteriores neglexerint, creliquorum varia multipliciq; expositione, ne loco alioqui discillimo tenebras tundere, ac obscuriorem reddere νιdear postposita, illa opticare nitemur; σqus alibi, ubi haec Aristotelis verba enucleare voluit, tradidit, unum hune in locum congerere conabimur; quo tum Philo ophi, tum Aleiadrisiententia clarior elucescat Verum antea breuiter deqs, qua hicfupponuntur, disserere placet ς quaerereq; primiam, quam ob causam Aristoteles, ut in maioria ba prima philosophiae dignitatem illius scientiae, ceu maximi expetendae, quod circa causas altissimas versitur,praetexuit; ct antiquior de rerum principiis opiniones recensuit; ac demum rerum causas finitas se edocuite Ita in his de natura libris, idem non obseruarii: Deinde, inquirere quoq;
licet, an primae philosophiae secundus, cquod minus alpha graecis dicitur)ei qui de natura secundu s e i, praeponi, Ni quidam sentiunt, debeat e Denseque expendendum est, quid Philosephus hoc primo libro sibi fumat, ac sum
ponat. Sunt, Ni ad rem Nentam, qui ea de causa hic totius philosophiae si pum dignitatemq; praeterm ara arbitrantur: quod hoc opere non de rebus naturalibus, sed de principus, qua ceu fundamenta rebus natura constantibus iaciuntur, pertractetur: atq; iccirco cum libris de calo praeponi, ubi
inquit Philosiophus, scientia naturalis feta plurima est de corporibus ac magnitudinib passionibus ea cossequentibus. ratare hic, tanqua alieno loco non sese, aut copum aut dignitatem proponendam asserunt: Nel ob H p tismum, quod inter antiquos constaret: hanc, quae in rerum contemplatione versatur, ea quae actionem sibi proponit, landi se praestantiorem; quam sumaus laudibus, extulerunt: licet eam i prima philosopbra non dissιngu rint. At Aristoteles, summi iudicin vir, qui hanc ὰ naturali separat, pr mamq; se censet, ac νπὰ sapientiam dicendam, quae maximo summa'; casio considerat: eius quoq; praestant: m Noluit ob oculos ponere e Si
mulq; quo discrimine inter se dinent, et quid prima philosophia ιnuestigare
4쪽
. I a 1 R ν Μ π sc ' aennetur: adhaec, quomodo se habet per aditionem ad mathemathen, qua inde consequimur perfectιonem, delectataenem, puritatem, ac deniq; νν-mitudinem escet hanc gitur dignitatem huius Iapientia decisauri, d qua philosophia naturalessimur omnem certitudinem, atq; firmitatem; oe es philosiopbi finis . non igitur philog bram naturalem in principio laudauit Exi nunq; rem mutationibus obnoxiarum cognitio,iurina illa puritate Inceritatri; inferior. Sed qua ratione a matbematice descrepet,suo loco postea explicabitur. Tvlo igitur equidem iccirco de naturalis philosionis praestantia, nullum hic adri verbum: quod antiquioribus eadem set cum prima: quippe qui eas distznguere non posient, sed utranq; pro νna eademque haberent: Aristoteles Delia, sesemper aliquid miranda in natura ex stere libro primo de partibua edocuerit; verum non ea perfectione atq; sinceritate, sicut in aeternis; qua propter longe i ter se eas discrepare credidit . Caeterum, quod minus a ba prima philosopbia non sit secundus huius naturalis istentiae, cui quidam male iudicarunt9 iam in nostris eius libri commentationibus satis docuimus nam, Osem sive Mus libri dicat, oportere primum considerare quid sit natura: tamen per naturam nihil aliud innuIt, quam rerum naturalium cognitionem,quae praecedere primam Milosiopbiam debet, ut ipsa quoq; libri inscriptis docet, qua est των νε- cru in a. Sumit autem ponitq; hoc loco, res naturales se, id enim Hl sensus Oeet2 atq; eo esse composito. Attamen quod Aristoteleseeu sensui notum praeterit, Theopbrastus, H docet Simplicitis, ratione confirmare voluit. Compositio porro earum, ut Auerroes quoq; moner, n3 aliunde quam ex mutatione, qua tribus opus habet princi 1s, astruitur. m are inquit Alexander, ut meminis idem Averroes duodecimo prima
philosophiae,substatiam naturalem compositam esse probat dretaphysicus, C supponit Physicus. Q oniam substantiam naturalem, ut substantia
est, illa cognosicit: hic vero motus via ac ratione componi eam νt natur
Iem asserit. Troinde Aristoteles, supponit hic substantias naturales esse compositaS: quod motus, quomodo feret nouin, nondum esset explicatus, neq; quibus terminis concluderetur. sciebat nanq; duplicem esse motum; aeternum, ac nouum atq; illo,duas substantio,motoris scilicet O moti gnoscimus: Me vero materia formaeq; coagmentationem discimM. Vam quicqvid nouum est, materia ac forma coalescιt. Caeterum Theopbrastus, H compositas esse res naturales persuaderet, medio πtitur naturali r Sed Torpbyrius, ut habet Simplicius, id ad primum philosiophum pertinere putauit. Is enim cum negantur principia,aut compositιo; νniuersalia quaedasumit, quibus ea astruat. Siquidem habitu metaphysico, ut docet Philoctophus, principia negata confirmamus. Ita nanq; ipse contra Parmenidem, tium pluralitatem, ac principiorum multιtudinem comprobat. 2 are
5쪽
si quando eum iis qui rerum principia e medio tollunt, eongredi velimas a Licet 8 prima Philosiophia quaedam mutuari: quandoquidem id Philosophus
suo exemplo nos facere docet; νt eam ob rem, disputationem Dam cum a liquis non se vere naturalem asseuerare pisimus, atque id non iniuria quod haescientiae multa habeant inter se communia, in mutuas tradere possint operar, suoq; rationes fibι mutuo commodare. Sed quoniam tam satis fuimus praefati, ad Philosophi contextum accedamus, qui qua methodstac principia inuestigari oportet, praeclare edocet, O ita habet. is Quonιam cognostere ac scire eontingit circa Omnes meti odos, qua is rumsunt principia, aut causa aut elementa, ex horii cognitione, cluneri enim putamus cognosicere unumquodq; cum causo primaa cognoueriti mus, oe principia prima, νβ; ad elementa,9 manifestum est, quod ea, quaesunt circa principiascientia quae de natura e It, primum deis terminare tentandum est. Innata eIi autem ex notioribus nobis via, manifestioribus admanifestiora naturae, O notiora, no enim sunt ea se dem, O nobis nota, ct simpliciter. Q apropter neclecti, ad huncis modum procedere ex immanifesιoribus naturae quidem nobis autem is manifestioribus; ad manifestiora naturae, notiora. Suut autem pri,, mum nobis dilucida ae manifesta, confusa magis, posterius autem, ex
,, his nota fiunt elementa ct principia 's qui diuidiit ipsa. Quapropteν,, ex νniuersalibus adsimulariaprocedere oportet. totum enim ficu ,, dumsensum votius est, riuuersale autem, totum quoddam est, multa ,, enim compraehendit νt partes uniuersale. Patiuntur autem Me idem se quodammodo o nomina ad rationem. totum enim quoddam, O indiis pincte significant, ut circulus. isnitio autem ipsius, diuidit in sin- ,, gula. Ac pueri, primi quidem omnes viros, patres appellant, σ,, matres famino, posterius autem determinant horum vir mq;. Iam antea monuimus horum verborum difficultatem, innumeras propem dum apud Graecos, Latinos, rabo peperisse interpretationes; nec tasatis effugi po Iuni nodi, qui interim incidunt. Ego vero eam huius loci explicationem afferre conabor; quasi quae oboriuntur controuersia, parem rid proposito alienae reiicientur, partim verborum dilucida enarratione diria mentur. A maxima igitur Meuidenti propositione,qua magnum aliquod opus aulicari consueuit, exorditur; Hrbisq; Hitur proprηs, θ' inquit quod in omni methodo, hoc est in omni scientia, methodus enim in praesentia pro scientia sumitur, Ose alibi pro docendi via capiatur, velutι olim libro de partibu3 animalium prolixius docuimus .9 quoma ergam omni sic entia: qua a princitas ad conclusiones progreditur; cognosicere oe scire contingit. coniunali νtrunque, cogno cere O scire, Ni excluderet stellectum intestigent simplicia, sensumsingularia cognoscente: ersede dia
6쪽
tiocinatione principia, a quibus oriuntur conclusionem notitia appre-bendere. Quomam inquam scire tantum competit intellectui, cst eo Pnoscere tam sensui quam intellectui: H explicaret se loqui de cognitiore cum ratiocinatione ac discursu, quomodo elim Auermes intelle-rιt.9duobus bis verbis Mus est atq; illud cotingit, capitur pro necesse est. Vt sit sensus, quod in omni cognitione scientifica, cum Acire volumus, pr num principia aut causas oportet cognostere. Addidit, causaσ; quia mul a ct rebus, quae carem causis per efectri scimus, atq; ea notitia subsicis
iae genere comprahenditur. Vetaran cum cutimus parare cognitionem rerum quae causaS habent : tunc methodus ac scientia parta sit,ubi causas cod ueramin. Huius itaq: propositionis ratio huiusmodι est, Ab illis restagnosicuntur, a quibus fiunt i Iunt. Sed a principi s O causis res fiunt D sint. Igitur a principiis oe causis ordiri oporteret. De dictionem methodum ad scientiam speculatium contrahere decet: sed omni scientia Τuae recto ordine traditur, rectaq; via incedit, siue ea in rem actione versetur, O practica sit,sue in conteplatione .9 adaptare; quomodo Galenus quoq; nomine mahodi interiai utitur. Ita quod omnis scientia, in qua le
it a certaq; Ni astruatur, notitia ex causis oritur. Caterum, no levem
parit distultaG,illa nominum diuersita cum inquit principia, aut causis, at elementa: multoq; maiorem toniunctio, aut: quod incertum sit an ea lictiones disungat aes aret, multae nari: scientiae, non vllo tantum causarum genere Nili itur, ut Auermes etia in huius loci enarratione docet.ὰ an non si deniq:, quod haesites, quia locus carere aequivocatione non rid tur . aliter enim nominiblis in maiori propositioηe, quam in eiusdem con firmatione a sus fuisse putatur. Quidam hic crediderunt, ea nomina con fundi, quod Aristoteles altero alterius loco uti sit solitus. quomodo sexto Pirimae Philosophiae, principia in Matbematica, ct causo, vocavit elemenis et quinto eiusdem elementum multis arcomodari, capite propria docuit' nec non libro posteriorum primas propositiones rationem elementi obtinere
lixit. Sies a centu in locis causim pro principio, contra accipit Veriam M lexander quem sequitur Auerroes, tu distinxit, O principi pro causat Pici Fle in speculatis is capi ait, atq; in prassitis obtinere rationi finis: ν Philo siphus quoq secudo P sic. docti. Causam vero,si euma dignitate fctes, fini: si vero id per quod res es formae: si deniq. nome comiti e denotet,
annibus causis cisciere inqurt. Elementum autem proprie materiae coite
vit νt Asterro quoq; author est, quarto decreto. Dicitur O forma et in q, mut est rea pars r sed quod non semper permanis, elementi ratione ρ Pu id ere,et primῖnbIubit. st nare antiqui materia, vere principiu
7쪽
sub alia inde pederet: ac propterea Aristoteles primo Physicoru inquit,abiliu vocata principio omne nana; causam, hoc nomine nuncupabat . a apropter exsentetia Alex. non est dicendum, haec eadem GJe,indisserenterq; omnibus causis copetere: atq; Aristotele ea nunc confuηderesatisq; este, si alιbi ea distinxerit . . modo Philosiophiam a Mathematica separat; quarissexto prima Philosiopbiae Mathematicam Philosophiam vocet. Sic libro nono eiusdem, potentiam Mathematicis tribuit; quam tamen alibi Philosophia naturali propriam esse dixit. Q inetiam artem ac silentiam longo inter se interuallo dissidere sexto Ethicorum tradidit: O tamen sexcentis alus locis eas nullo discrimine confundit. Non est itaq; pntandum, hac nomina confundi, quasi ita iis utatur Aristoteles: sed satu est illorum proprietatem distinxisse. Porro Galenus, partes similares, elementa appellat
quod nimirum sensus iudicio ea sint elementa. Caeterum nomen elementi. vi refert Ioannes Grammaticus ex auctoritate Theophrastι,Plato primum
princires imposuit, eiq; Galenus astipulatur. Q od si quis qusrat, quare
ea cum conjunctione di suriente protulerit: eius rei rationem ab Alexam dro petat, qui eam nominum multitudine ad scientias, qua certas causas recipiunt refert. Natbemamus nana; qui sua quaesita a materia sensibili, qua νere nuncupatar elementum, a trahit,omnia ad desinιtionem reducit. Verum naturalis sua, ad principia, ct elementa, cquia ad materiam principiumq; naturale, Nnde omnis motus orituν ὰ defert. Primus vera Tbilosiophus, quamuis omnes causas in uniuersum considerat: tamen senem, oe formam qua νnam ratιonem videntxr obtinere, ac motorem priamum potissimism 'ectat. Rec profecto in tanto exordio nomina distinxisse satis D et: nisi per ea scientias separare in animo Disiet. Q cd quia
Themistius non animaduertit, ne hac quidem se iunxit. Omnis ergoscien-tla,qua recte tractatur,prImas suo cognoscit causata,e quibus suam coclusionem cogit. quare matbematicus a puncti, linea, O circuli definitione rvaturalis, a materia: O primus Trulosephus, ab vltimo fine, prima fomma,primoq; agente suam scientiam oritur, νnde suam quoq; depromit diagnitatem. Q andoquidem primus Philosophus, duo,nempe entia ct principia entis considerat: velut Auermes, idipsum ab Alexandro mutuatus duodecimo prima Pbilosopbia testatur . QVtibus se constitutis, quare Philosiopus in ipso statim p sicae tractationis vestibulo, ea nomina distinxerit ex Alexandri sentemia; quo , omnis scientia, nedum naturalis tantum, . primis causis, primisq; princires, suam auisticatur cognitionem,tam liquido costat. nec fatis esse ut ideo hic dictiones eas indistincte proponi,quod alibi diremerit, distinxeritq;, asseveremus. Atque haec in Alexandri gratia allata sunt; ne aliquid in Philosiopbosuperuacaneum aut varium se, admi
8쪽
'sas aliquid ad fierre licet e c ncin quidem , ut Alexandri expositim , qua
vite Deo haud facia accommodatiorem repertas, detrahamus, vel quicquam anquam auctarium adμciamus; verum H res plamor euadat, O philosiophia didatis gratificemur. P putarem,quod hoc libro tria principia ponat, quai sunt vere causae, c non enim priuatio est eausa,nisi per accidens.ὼ nec veralementa,quiasi materiam excipias,non sunt rei nisi prout gignitur,partes. ccirco hac nominum multitudine usum fuist visignificet,αν ire quomodocum ue vocentur,vel causa, ei principia, aut elementa, s antiqui nanquebi illo. li1 Me nomine ea nuncupabant. θ tam esse ordiendum quod mi rerum naturaium ut sunt principia. Rec in ratione latet aequivocatio.nam non ob id quod a confirmatione atiter viatis nomine elementi O' eausa, syllogisimus dicendus si esse aequi cus. Porro maximam hane proposivionem, sola comunt homina pintone persuadet ea nanq; erudentis rationis fatis esseo est confirmatio. ubdit deinde. Tunc enim putamus cognostere unumquodq; , eum causas rimas cognouerimus. l Ter causea primas, intelligo proprias. Siquidemctauo Phsicorum, O atibisaepius, primum accipit loco propnq. 9 hoc sensurum opinamur cognoscere, cum caueras proprias, o principia prima, hoc egmoxima, Mq; ad elementa, quod est summas causas, cognoverimus. Vsmer esementasummas causa ex quibus res fiunt O sunt, significat. Sic enimuinto primae philosophiaea' de elemento, ait elementa esse ipsi rei indivisibi
is ex quibuscomponitur: τι vocis elementa sunt literae,in quas grammati s d lesuit. Inquit ergo, tunc arbitrari nos Hia scire cum peruenerimus sq: ad elementa, ima scilicet rei indivisibilin, ex quibus coagmetatur. Atq;aec probatio non olume causis nasciscientiam, Ni primo posteriorum analytia rum traditur, docer; Verum etiam ordinem causarum, quo ad summum eruenιre posmus commoGrati m omodo uam quoq; tractationem primobro Mituit, nanq; ex priuartone O forma, principi s sibι matvofuttedentius, ac ex similitudine cum ijs quae arte fiunt, materia naturam inquirit.
ε' bane confirmationem longe contra ιnterpretantur, CP pre elementa, eat is rei qua sit proximas /ntesigunt. Porro ῬIa componente Udetur resolves, ua primas causas Indagamus incognitione potior, magisq: artificialis. Tunenim opinamur cogno cere, cumserimam causam qua res est, erequa perfecta
rimaq; cognitio panatur, perceptam cognitam; habuerimus. manifestumst. eum hunclicistatuendum esse arbitror,quod concludat,quam fc ssu burus cientiae, qua est de rerum natura tractatior ob id cilice quod discitis occultaq; sit primorum principiorum noticia, quia simplicia sunt, atq;
rocul asensibus nostrissensita. Inquit autem primum determinare tentanum est, quas dicat, oportere primum invenire, ori principiorum cognitis etendast. Continet autem hoc scopum, ordinem; tractatιonis, ex quibus portet principiorum noticiam venari, in ea scilicet mentia ιn qua ratiocina
9쪽
do, ae ut sic dicam discurrendo, progredimur. de hac namD, node ea quaesensis acquiritur:loquitur Thilosophus:velutisupra quoq; admonuimus. Porro tu hac ratiocinante noticia: quod primum cognostendum oecurris: est apsum eo m ' -' Iriwn . quidem duplex est: nam istures et quod partes continet in po-1 - . Ο lenita eum ordine tamen: O de quo agit in libris posteriorum Analyticorum:
confisum appellatur. Alterum est confusum cuius certitudinem partium nori habemus. atq; hoc disiunctum solent nominare. De hoe posteriore loquitiis Aristoteles quod etiam Graeci animaduerterunt alio modo scilicet intelligi ab Aristotele uniuersale Her O alio modo libro posteriorum ἰ liret posteade quo Ῥniuersali his intelligat haud rem senserin huius quidem adminiculo prine piorum cognitionem scrutatur. hoc enim primum nobis ninotescit, ct qualita paratur noticiar eonfusa est; quod nulla eius pars cert)distincteq; percipiatur. Tale autem est: de quolibet dicitur esse vel non esse: in prima Philosophia Menano principium cognitione quadam primum vobis occurrente prisbenditur: estq; ceu Irnua latus in aedibus: quem nemo ignorare potest. A quo Aristot tis quoq; tanquam statim cuilibet obuio dilutatiorum auspicatur disiuncta oratione Uus: em confusarac primum nota. Disiunctam autem orationemr qua
oppositis eo fiat euiusmodi est: unum aut multa: fastum vel infinitum, bis aut immobile similem esie illi,de quotibet Licitur esse, vel non esse, neminem l rere arbitror. Atq; hae sunt, quae circa prine is primum sunt determinanda. Subiungit deinde. Innata est autem nobis Ma. ξ QIasi dicat. Via inqui Mndi est ab v muersalibus quaestiombus ad minus uniuersalis, Oeum quaesito an principia sint unum vel plura', sit magis oluersalis, νtpote qua pauciora praesupponat, iccirco i magis uniuersatibus via inquirente, proficiscendum est; id est,ὰ qusstionibus magis uniuersalibus qua constant terminis magis notis,in
naturae; scientia quemadmodum latius primo prmis Philosophiae , Mi de m stra cognitionis ortu dii tauimus,explicuimus. Ab ipsa ergo natura hoc nobis insitum est, ut ex notioribus nobis,indagemus ea qua nobis sunt incognita,
qua cirsoteles dixit este manifestiora natura OsimpliciteT. Simplieιter η ra, sunt simplicia, quae non tantum nobis fiunt nota, sed dicuntur naturae ma nifesta,cuiasua natura percipiuntur, neq; alterius. Ma guxilio indigens. pMFod δε ea nequimus apprehendere, id nostra imbicillitati ac defectui, nim umtem illorum compositioni o ambiguitati est tribuendum. Ita materia nimquamuis d nobis syllo sim notho.noscatur,ac similitudine; tamen se mutare est nota, quoniam simplex est, nee alio tanquam principio innotesiciti, Verum quia ect in potentia; eius cognoscenda di ultas, non tantum ex nobis, verum esua quoq; natura oritur: licet vi principium, sit natura nota; quia simplex. lal igitur absurdι eo ctimus, cumicimus eam esse notam O iPotam, essenim nota,quatenus est simplexvita est ignota, prout est in potentia', O alterias
Vc cognoscitur.=Itas prima principia sunt nota natura, quia sunt simpliciae
10쪽
Fdisiunctam quod est corusum ct uniuersale, primu nobis e nosscitur, quod ius partes indistincte remotescant,atq; ita uniuersale; quonia multa subje eon uiscoplectitur. N ; est in modum,aut ab Aristotele alieny dicere, primAognitum se aliquod disiturictum innata igitur est nobis vis ex notis nobis, ada que natura notasunt. Vosunt oenam nota, i quidam existimant,quodatura ea primum cognosceret, si aliqui Og inceret sed quia sua natura funem: pticia. Porro hac se cognosient si viam comat,isi est,non enim sunt e
nobis nota, simpliciter,quonia aus caremara nobis simul O simpliiter. Nec dixit,nulla eadem: quoni fortassis auqua sunt,quae eadem sint v is nota, naturae,ri in mathematicis. Immo,H Averroi place multa quos a natur eadem sunt nota nobis, simpliciter: Uerivim illi hae in re no est a ibenda des,ut multis in locis demonstrauimus. Caeterum qua nam mi illa, tu A nobis primm percipiuntur, Aristoteles docet,cum ait, fiunt autem prim iobis clucula ac manifesta cofvia magis,notitiastilicet discursiua, qua priuipia naturalia musigamus, O distinctam quarimus cognitionem. sunt antonfusa magis,qua sint magis yniuersalia, oe per disiunctionem esseruntur. de eirca prιncipia primum eunosicitur,ea esse unum vel no vnum,idq; ab inellectu. Is enimΓolus rationes diuersas comprebendens, c quod sensus, qui in articularibus occupatur.nequit,9 iudicat entia multa esu. Eapropter Aristocles infra inquit,substantiam ac quantitatem O qualitatem, ita e 1σquam iis re ipsa nos arentur, sita ratione. Q are eum habet, aut νnum esse,aut nomum;non tantum intelligit quod ab a*ssiparatur, sed etiam id quod ratione listinguitur.ex quo perjicere potes,quantum valeat ratio Aristotelis cicm i
luit, si eruntsubstantia, quate, O quantum; multa sunt qua sunt, O non
min. Primum ergo quod intellectus circa principia cognosiit, est ipsum unuse,aut nou unum. Atq; boc est Miuersale: de quo hic agit Philosophus:diureum ab illa : quo νtitur in libris posteriorum Analyticoru:non ut Ioannes Graraticus censet: H ς autumant. Vocat enim hic uniuersale: disiunctu: eo usum: H antea diximus: quale est boee principium unum se aut non unum tuod quidem ex terminis νmuersalibus coaceruatur: O per diuisionem disti te: qitibusdam intercedentibus rationibus compraehenditur unum esse:aut noumum. Q omodo etiam Aristoteles docet:idq; multis rationibus: no esse unii,
e propterea addit: i Posterius autem ex his nota fiunt elementa O principiaris qui diuidiit ipsa. ξ diuidentibus naq; per disiuncta: elementa euadiit manizesta: primum quot numero: deinde qua nam ea sint,na ubi una pars disiuncti
pera se cogntacitur diuisioneMeaq; ratione coprobatur: reliqua perimitur O