장음표시 사용
161쪽
tationi arte rotius ne exitus, saliis, aut inter nee stit, Qua res.s nuces an tractare de imperite, pationi est ut Pin- docti, vel paruin id elis: Porro advocatorum est, omn a soli r ter&ieci tricii ragcr qiii vitii manci generi magis providi at. '' ausisque eortina, qui apud tribunalia laborant, circlinis ictius agant, militii clue privilegijs exemptionibusque ab alijs unci ribus honorantur, armata iii litiae hominibus aequiparati: Nec enim solos nostro Imperio militare credimus illos . rescri- bi in t Imperatores, qui gladiis clyptis,&thoracibri ni lii 'tar,
etiam advocatos, qui dirimunt ambigua Lict i cui larum,
sua que defc sonis viribus sape publicis in rebus lapsa eris ut,
Diximus in allegationibus forensibus, omnia indubi pon in quibus intentio litigatorum roborati solet, sive ex iureci . . . . vili hoc sit, sive ex Psititicio, sive in unicipali, si v ci , quod mo
---, vibus introductum est, ut quibus omnibus eatis in citrae v bl rituris in tur, muniunturqxle. Advertundum tante es, ho procidere. νnufa quando alteri in alteri non adversatur tune enim proriri se uorast Uin allegantur, vincet, qui pluribus modis aerationibus nititui Sin autem leges atque iura pugnent, his inia te idum S, quae ves posterius proniailgantur,ve sun. Reipilli 'icae ulu Sic uando intc legiso canc, ne sex privi, in steti. reeμAc, ii , t Οqοῦ a Ioro illud ius recipiendun est , quod contio versum calum
comprehendit: Si vero noli ex prcssimi lignent,risne quaelibet lex, constitutio in suo foro reti nenda estinis at squo pricati Iabe legis in foro civili non posscelle usus, qvando canonea, praevalent, quioni nibus alijs c nstitutionibl. hoc asu diro-- gant, c.fin .ce prae crit t. Alioqui ubi canon Restieranti ritus cim' vile est observandum, quo de in consuetudinibus csponde mus longo usu introdiretis eciam fetido um, summopere, qu. u. g. strenuis,destud uegnir. Balacin proam cuti orti m. f. quarta divisio. νemcalvi Iamen. Reliqua Speculator tibi ob oculos ponit.
162쪽
tationibus sori se habere debeant, verum cum iniud Is prae lusi, sentia, S pro tribunali id fieri conveniat, ad ipsum quoque spc-t vfnrpinetabit nihil omittere, quod suae sit provinciae: Et quia ad causae tes inter cognitionem pertinet, quod tractatur,utrumque animo pati a Pegandε-enti,& pro hii manitate sua audire debet, neque vel verbo, vel dil'ut Anutu intercedere, donec tutius cauta statum, plenamq; infor-dum. Inationem sit consecutus, praesertim quoad factum . i. si fieri poterit, ius ipsum Vnde consuli ius deliberaverit, quid porro dc finiendum. Utque rei qualitatem plena disceptatione discutiat, utranque partem subinde interrogare debet, anne aliquid addi desiderent,ruxta Liudice .deiurio c. i durantem. o. q. s.ctia super quastionurn.3.intentioηis,de c. deleg. Proinde si desideraverit aliquid in re sibi necdum aperta,aut cognita, inquirerense es set, uti sese habeat, maxime utroque litigatore prs sente, ne eam privatim recipiat informationem, quam advertarius non ita admittat. Actis itaque cuncta ad causi merita pertinentia, in se 'ri, describique debent, super quibus pronuntiationem suam fundare iudex statuita i i
is es, Cui etiam adcedit,quod in iis, quae ipsi ut iudiei in facto uoxsv- sunt comperta in iure enim id fieri prohibet nihil &forte de Plu.
siderantur, supplere permittatur. iudicioque&partibus citra suspicionis notam subvenire, uti incitatione, exceptione, interlocutione, probatione aliter facta, atque parte referatur:
Quod Min js, quae adiudicii substantialia pertinent, facere licet. ut cuius interest, ne processu circu ducto, partes praetermo lestias illas etiam expensis frustrentur,totumque iudicium elua datur,&fabula fiat,de qua relatius videre est apud interpretes quoq; in L f. C. ut qua delum a Focat.part. ct Lis apud quem. C. dilegia. si consiturin,de app. ct abunde apud Speciis disit. fatu clare,νσ.items
Et huiusmodi allegationes, quia pro eausi notione iaciunt, aretatis non modo actis iudiciarijs inseruntur, ut portio eorum, sed c. iaetiam parti adversae communicantur, quae si rursus allegare , de ἐνι saria ut inducta ad rem propositam pertinere, minime videri debe- .ia.
ant, contendere coeperit, disputationem recte dicimus, ex asse
gationibus vltro citroque factis, tanti
163쪽
Sed & sunt allegationes, qua post disputationem alui, ἡ
ipsam conelusionem induci possvnuavi iudicis animum vitu-psaco ris veritatem,lnformationesmiue consequatur, paradum, lum
φο- emneaura causam sint,nam conclusione iam facta exhihcturo iam in neque pari sonidandae, neque consultori necessario triuisistit rumpars tendae cum actis iudiciari sed iudici tantum porriguntur, ei instit-inutallegationum finis tandem sit,& disputationis comi in cervus prolixitasque devitetur: dccedit Liudicetiθ---- - odis.-MLEt ad hoe discrimen facile poteris rueri, atquς. consitare ριι.isti dum astetar.3.porro verso ta. OL i Eaaeta Minvi uenies non modo in struis entorum,sed mi allegationum consiliorum parti ai veris copiam exiis
bedamus nam intelligitur,quae actis inferrentureor porit - - um io Ancir. vi Mi. speciLud.Rom.si cara .-F lin. p amotas ιν--δει ii qui cora ν λ ἡ Λ Mnaham, adrem non cite copiam si' η-d accipimus quando post eonclusonei, miniitroreriendam disceptandariique iudici, aes uiuite huius cauis instruendum dataxat errantur, i Henninsus denuntur onsultu se partea.de prorassi De conclusione, quae fit in causa,&vtprobationubui renuntiatur. HActenuialter litigrior im intentionem suam confirma
re,aiter eamrefutare, atque depellere omnibiis viribus mat indunt sed quia aemulario ingenia alit ut Aleius rite cuius in primo adbi vivicitam libro uribi i)Λ nune invidia, nunc admirotio nun ambitio iras atqii armillati O miratio RH- nem accMunus Nitque edissicilis in perneto quoq; sit mora, με sequiturque vi frequens dimotalis transiitiis maxillium absol- ΡΝ emii operissi impedimentum,oportebat modii na quoq; dis cerationi adbibur semel reseptui canendo fac cita ne lites reddantur immort les, simu lac ex gutudine illa atq; aequabilistrate,quam apud sacrosinctuaributii in bini nasocietate, ee R
164쪽
.rias ambages, inquietudo conc Hetur invalescatq; Vnde fit, ut inductis iam ali gationibus , disputationibus que,quantum controversis status exigit,ad con lusioncm,e euperorationi quandam atq; Colophonem totius causae, Pperent litigatores,curus ratio nostris magis in rebus posita est, ut nunc sunt causae forenses,atq; in adfeci ib. quam partem &rhetores tractat, apud Quintilianu lib. s.c. r. Vsq; adeo sanctius isse ab assectiis visum est, iudiccm sibi ipsi relinquere, qua orationis lenocinio bin morem modo in hari modo in illam parte movere,&,ut vel ad dextri dis abstia
vel ad sinistiam exorbitit, declinetve, assicere, rapereque netur. Conesulionem itaque dicere possumus repetitionem,aut Gn. lusio ἀνακεφαλαια Πν postremam, eorum quae acta sunt, qua memori quiscam iudicis reficimus, xtota simul causam ante oculos ipsi po- nimus, ubi quae repetuntur brevissime,&per capita inducenda, numerandaq; sunt, ut si singula non tam pro tuerint turba ipsa& rerum summa repetitio negotium magis suffulcire incipiat,&pronuntiaturo quod amodo inculcare: Vbi,si omnial 5 ge, lateqς, ut sunt tractata, refricare velit, praeter hoc quod in eis pluesset,&memoriae tu licis quasi dissidere,et supervacaneum naberetur,& veluti esse κρῆ te, posita, fastidiosum. Dispiciendum itaque erit,ut quaeque in tempore suo loco trasentur: Sic tamen per capita decurrendum est, ne omittatur, quod ad cause tuitione facere arbitreris,maxime inde pellendis iis, qui adversario recens sunt inducta,ne&iudice concludente, porro non audiaris. Concluso si quidem, ut hic exponitur, est quae taallegationes, quam,pbationes excludit, sat h. tubcmin. C. delud.e.
Agnificaverunt. c.cum causam, de δι II. Pan ni.cum dilect deside i, t. I Si tamen aliquid recens obvenerit, qu od ad causam instru
endam pertineat,&antea haberi non potuit, iudiciq; fide, facta 'η est, remita se haberri convenienter ad petitionem partis coctu,
sonem rescindere poterit,&permittere,ut id, sive instrumen 'ia
tum sit, sive aliquid cause deserviensproferat,&d imum in ne gotio receptui canatur. Husis opi Neq; procedere admodum eorum sententia videtur, qui id e nisnuet putant esse concludere in causa,atque probationibus renutia iam si
165쪽
46 IOANNi FERRA RHis Iu D re. re, ut quibus nominu ετυμολογια repit gnat, tinnis as ni debeat. 4enseri; Etenim quirc nuntiat dic dis, nihil plis ne repetit, Uciudici in memoriam reducatur, sed qui concludit, non si O- tentus reliqua iudicis arbitrio cominittere, nisi quoque causam perorando ita ob oculos ponat, ut repetitis adtolum cap tibus,tu dicaturus fac ile moneri possit eorum, qui hiis tota cat -- ninniti videatur. Tantum abcst, ut renuntiare ad partem, c Dis tint cludere vero ad iudicem rcferatur, uti inter pse quoque Opi nim ia natur incumsaepe,dere1bsignet c. Verurn hoc interest, Ilaod par- re θέρη tes ultro citroque si induxerint, quae sibi patrocinari putat, tala
νωισς. probationibus quam allegationibus quandoq; praesertim ira Ecclesiasticis auditorijs renuntiare solent, ut sic etiam cono . . clusisse intelligantur, petereque, ut iudex quoque pro ossicio
duo concludat,& negotium properorato habeat. Idq; ad similitudinem eius, quod rhetores ad oration usuarum calce ad ij-cere consueverunt, Di xi. Quo peracto ad facti videntia ulterius produci non valet quicquam sed res iudicis arbitrio est rium issa, qui de iure pro num ii ibi talogo DOct in c. dilectus, de fide instrum. Innoc. Ioan. andr.in pastoralis, de cau possis propricta quoniam, de probat. Terminin Quod si alterutra partium negotium alijs, aliisque allegatio. ad produ nibus procrastinare,&in longum producci e vesit, tunc iudex cendum o pro arbitrio suo praesenti,catcru absenti trium mensium, aut etiam ut ipsi pro rei exigentia visum suerit, terminum ad prooducendum omnia,aut quicquid voluerit, praestituat, quo si ad huc lateat, ad que conclusionem non pro perci, iudex negotiu ero peracto habere ipsique ex ossicio concludere poterit,
.i sententiam, ut conveniens est, proferre, suIh.ivbemus. C.dei d.f. . t sed hoc praesenti, in au b. ricum,dcappaQ. ct Specinde dilatio.I. Ono ta, quodsparιerna, capisul decausis,de Uc.delag. in quo termino etiam instrumenta S literarum monumenta produci, atq;
inferri poterunt, acetia maciles super sigillorum recognitio Non eo nibus, probationibusque, cum aliis quibus causam ipsam indem ter strui atque muniri oportet,in cicoram. xbrgi.in verbo, urunimenta, minoram cum Host. dein imgr. sit.
es obser Adu riendum tamen est, istiusmodi terminorum observa
166쪽
PRAE EXERCITA MENTI Lia ILtionem in omnibus consistoriis,&causarum auditoriis non ex aequo haberi, aut necessariam esse, nisi ab Imperatore, alit Pontifice sic observari iubeantur,perc. fite.o .su. cumglo. dist. n. occillud, di t. a.' sed iudex quilibet secundum sui tribunalis morem,&consuetudinem,lcmpus illud. prasigere, Mobservare poterit, maxime in foro civili, utcuq; causa plenaria sit,&cum strepitu expedienda: Neque est, quod covelli debeat, quia secus processum sit, quam ves incutia Romana, vel iudicio Imo periali, dummodo ea, quae ad substantiam iudiciorum perti-- nent, non fuerint posthabita, iuxta l. prolatam, ubigis. C. desin tent. O interiecut.omnium iudic. quo casu si is qui sententiam obtinuit, metuat, ne appellans iudicium, ex hoc pessundare cirritum facere contendat, quod non ad aliorum amussim sit observatum, magis est atque consultius, eum morem esse, & consuetudinem iudicii, quo est P vocatum, etiam articulis&positionibus in eludere,&negotium probare, testibus causam sus scicntiae, etiamsi non rogentur, adiicientibus, Bart. y Dd.iuido Iam. Q detegib. Proinde receptum cst, in caussi cenatibus con inclusionem non exigi, sed cognitione babita sentcntiam illam, intvel gravem,vel absolutoriam pronuntiari. ηγή 4 Postr cmo fieri poterit, ut ambiguitas ex libellis,exceptioni . bus, allegationibus, aliisve inductis concipiatur,&quia verba I I
ab aliquo prolata iuris sunt largissimi, atq; in favorem produr
centis accipi nda, etiam ad impropriam ipsorum significatio. βη - nemuI quis intentio/re ambigua,OLIolim M. f. de iuri ijs Ideo te minus ad declarandum prastitu solet, maxime in foro Ponti scio, in quo vel actor, vel reus conventus id suum dictum poterit declarare, ne indisi endium eius intelligere quis id ipsum praesumat.
167쪽
IO AN FERRARI MODTANI DE IUDICIORUM PRAEEX 'cicitamentis, Liber Tertius.
De consultatione iudicum,relationibus tque r. missione causarum. VC usque facti quaestionem tractaeimus divi iuris quoque sepimento vallari debeat. quodammodo ostendimus: Sed quia parum est,ius in civitate esse ut inquit Pomponius nisi sint quoque,qui iura reddere postin trudi ruta. κει - , i νς tribunali iudicem faeere convenit, que ob id ius animatii alii vocant, Aristoteles με σοὶ tita, quasi mediturium, per quem unusquisque quod suu est radii se est adquirere debet: Est, ut iudicis quoq; ossiciu hac in parte Pstrinantequam gamus,qui uegotiola disceptato.&meritis ausae inhibitis, no uulier debet tumultuarie, atq; illotis manibus re aggredi,aut adsinteo visceptaro ria temere prumpere, eamq; praecipitare, sed memor illius Py- causam. thagorae. απευδε εραδι , deliberatione habita ad P nuntiandii festinet,&partiu expectationi satisfaciat,idq; hauci in i 5sulto, sive ordinarius is sit, si ve dc legatus. Et in primis iudici id facere convenit,in hoc dato, ut controversas ipsast nuntiatione,vel perius scriptum, vel, O scriptum dirimat Perse enim scire de- bet,quid iustum, quid iniustum sit, &non aliunde iudicanda
autoritatem quaerere,aut per emendicata suffragia lites discernere: Vsq; adeo turpe esse, Mutius recte Servio Sulpitior spondit, patricio,& nobili viro, ius,in quo versatur, ignorare, La.3. Servi M.f. demgine iuris, o iuuat hi uicib. iuste igitur qui s. que iudicare debet, sciens Dei iudicium esse, quod qui violat, Deum opi .max. violat,&quemadmodu ipse diiudicat,ira quo/que euii dicatu iri, C. eiud rem non ινam. ct cogit uxorii dem
168쪽
PRAE EXORCITAMEN Tis Lia. III. philosophi,Neminem bonum Iudicem tare, nisi qui de se ali si
quoque iudicaturum sciat. Et quamvis Iustinianus ias solum assisse res habere permisit, Imprehis qui provincijs quoque administrandis praeficiuntur de Rei p. indix ad ceu pationibus quotidianis obruti sunt moribus tamen in prudent atroductum est, ut iudex imperitus, ius, in quo versatur, igno confisiuiurans,cortice natare,&, classe rum suggestio ire, vel perit O pnuntiat. rum eonsilio,iusdiccre possit.
Alicubi gentium inolevit,ut litigatores ipsi deligant colautores,apud quos allegationes&disputationes. vltro citroq; inferri possint, que morem quia ratione careat, Gulielmus Du ranti quoq; in titulo,de requisitione consili exstirpari diirri putat. Catterum iudices, quia sepius non tano uris cognitionem babent,& negotium controversum ad legum apices quodammod ventilatum est, atque discusium, ne perperam aliquidi Iudex perinunt ictur, poterit vicique litigatorum petere, ut iudex peritos res non ιδ- .quoq; consulat, eosq; , modo placitum ut, designare,&cogitur suum νο- tunc ad habitam consultaticincm modo iuri, atq; moribus re-gatin pu spondeat proniintiare: Alioqui spreta hae prudelium delibe nitur. ratione, si aliquid perpera. parum bene Limprudentia pro ferre sit ausus, lite suam facit, eiusq; a stimatione redimere te rietur, qyndicat tim subire,causamque dicere quadoq; coactus, ἰhumanu/v.C.de Mib. l. la ins blaeiud L/. a. C. depan. iussi qui male Ad Insiιt. de oblig.qua ex qua tria sic. ct .c materni, de re iud in o. Haud dissimilit crsi conlultor ipse dedita opera,dolovem a clo,aut etiam per sordes, di munerum coirupiciam, perptrai G-suluissed citctus fuerri, iudi cli:, ut inique pirim tiaret, impu Cοηβtror liss neque hoc ei impii ne erit, sed ad idini: aci interest tali co quanda te
tum consilium consultori pessimum, Iarbi,f.dologde dol. malo. Minsularim. Cisadi soci siquis liquid. Lygdrpornu. lioqui ex consilio non fraudulanto, quia res tam mali exempli non est, em timi tur, ι confiij.1di egul ArΜ. a.finandari. O c. nti in exconsdem gutturo,i 74.Porro quod proptet altorius utilitatem delicite iacimus, si praeter nostra voluntatem ceciderit, nobis
169쪽
IO AN Ni FERRARII DR IvDIC. amputari non debetori si sorte per imprudentiam consitu sum cui exciderit, quando in prodinti culpae venit ad nume- tanda. adeoq; temerarium sit, falcem suam in alienam ess mimmittere,&eam artem sibi arrogarriculus est ignaruri f de vari s ct extraor in .co .impιtitia. Iust ad legem aquil O scdctsi Aod Nisi forte imperatum consultorem eligere noncissis, id quod tibi ipse imputare poteris, eo verbo contetus, quod pucstri quoque occinere solent Perirines consuluisses. Sed tamen pru- dentis est iudicis, inter istiusmodi deliberationes e niuitationesque discriminare, mi qua dividerit, eas vel iuris praescri cito, vel consuetudini parum respondere, desciscere ab eis debet, ipse' iiod iustum & aequum esse novit, pron antiare.
Iud xcρη Nonnullis, maxime in Germania, mori seli, ut quael; bet fer sust/tistes ne tribunalia apud superiorum, civitatum magistratus factare latione, consultandi ad cessum habeant et ude quidnam proni intiandum sit,petunt,&hoc, si vel ipsis iudicibus de iure non constiterit, vel inter se diversa sentiat, idque appareat etiam fpsorum iureiurando, ne, dum partes offindi re noliint, ossiciu, . suum non modo post habeant, sed etiam alios consultandi molestia sumptibusque supervacaneis gravent, facit, i. I ruci iussa. . C ijsi qui ad ecclesconfug. ct c. a. de turam. cat λε. In omnibus hisce tu ex pro ossicio agere debet.&incautas bi non constante prudentiores consulere, οτι ἱερὰν 'υλὴ, ad eorumqae deliberationem pronuntiare, nisi eam iura, vel con εis ex non suetudini non tam respondere viderit, nam tunc ipse iudicareiabet con debet, quod iustum sit,&iuri atque aequitati consonum, .stu μαm in dex.fderar. 9extraordin. tri in auib. ut iudex sine quequo si ret.
Quin se Leo s.colla. Quod si ad paritum consensum elcctus sit qui consi- qui lium praebeat, non facile ab eius sententia discede dum cst, du-
modo iuri expresso non refragetur,per I. in. C.s contra ieirtu. pubLct Lisi citas. 6. ι .gde ossic. pra id. Sed&illud receptum est, eum, qui causam ad peritiores referri petit, suis expensis id facere debere, ne alteri, nihil tale petenti, si gravis,laum sape. Cier . misit. O . quoniam lilari. C.detestament.
Praetcrea cuilibet iudici permissum caecautam, de cuius Iure
170쪽
ter viva voceexponitiimo M Drturiri subinde frequentis, utia maiorem iudicem causae graves reserantur,ad Moysise emplum,qui ex Ietro aut Rhaguelis Sacerdotis soceriis eo 'gnati sui consili eleeum is strenuis de euncta plebe Israel. constitui eos princip spopvli , tribuno ¢uriones, quinquagenarios,&decanos, i nidicarent pici em Domitii omni tempore i Quidquid autem gravi erat, referebant ad Moysi 'opuli principenuseciliora tantummodo ipsi iudic tum intristes; es ur. a sacer Misy ses inMu;ltavaritum in 'diciis vi magninati , nec accipietis cuiusquam personam qui
Dei iudiciun : sidissicile vobis risum aliquid fuerit. rescrte ad me.&ego audiam. Sic ConstantinusI .siquis iudicium duxerit esseris. ren dum,nibitinter partes pronuntiet, .sed magis super quo hisitandum aritiaverit, nostram consulat
citroque iura videntur. uinar inui etiam si diversae diversi, rum opiniones ipsum rei rari coeperim; hoc estiquodsii. stinianus quoquk imperator consuruitisi quid ausim audiente, iudice putaverint illi dubium, amus eis licentiam de his, nobis nuntiare, nosque consulς , ut dis in qua noessaria, sint, faciant iustasmulo rationabilia consili ira ut baeis in Tantum abιsi,vi iuvist,quid cepiaio negoti si Veint si, μη sque coarte,nullum iuri impii